Rozdział 9

Dziewiąty spacer poranny

Nagrano 13 maja 1973 roku w Cheviot Hills Park w Los Angeles. Śrila Prabhupadowi towarzyszą dr Singh, Karandhara das adhikari i inni uczniowie.


Ewolucja od człowieka do psa

Śrila Prabhupad: Tak zwani naukowcy ufają oszukańczym teoriom. Kryszna mówi: aham sarvasya prabhavah – "Ja jestem źródłem wszystkiego". (Bg. 10.8) Kryszna jest życiem. Kryszna nie jest martwym kamieniem.

Dr Singh: Więc źródłem materii jest życie?

Śrila Prabhupad: Tak, i materia rozwija się z życia; moje ciało rozwija się w oparciu o mnie, duchową jaźń. Na przykład, włożyłem na siebie ten płaszcz, który został uszyty odpowiednio do rozmiarów mego ciała. Ale byłbym głupcem, gdybym myślał: "Jestem tym płaszczem".

Uczeń: Śrila Prabhupad, mineralodzy udowodnili, że góry rozwijają się w wyniku działalności osadowej. Czy wzrost ten spowodowany jest obecnością duszy?

Śrila Prabhupad: Tak. Ten rozwój także spowodowany jest obecnością duszy, Duszy Najwyższej. Śrimad-Bhagavatam opisuje góry jako kości Boga, a trawę jako włosy na Jego ciele. Więc w tym sensie Bóg ma największe ciało.

Dr Singh: Śrila Prabhupad, jaka jest różnica między reinkarnacją duszy będącej w ciele zwierzęcym a reinkarnacją duszy ludzkiej?

Śrila Prabhupad: Zwierzęta transmigrują tylko w jednym kierunku, w górę – ale istoty ludzkie mogą transmigrować zarówno do wyższych, jak i do niższych form życia. Ciało jest przyznawane odpowiednio do pragnienia żywej istoty. Niższe zwierzęta mają jeden rodzaj pragnień, lecz istoty ludzkie mają tysiące i miliony pragnień – tak zwierzęcych, jak i ludzkich. Zgodnie z prawem natury, dusze będące w gatunkach niższych przechodzą z form zwierzęcych do wyższych, ludzkich form. Ale kiedy już wzniesiesz się do formy ludzkiej, a nie kultywujesz świadomości Kryszny, możesz z powrotem wejść do ciała kota czy psa.

Nirvana

Dr Singh: Naukowcy nie mają żadnych informacji o tym, że w wyniku ewolucji można wznieść się z platformy ludzkiej albo z niej upaść.

Śrila Prabhupad: Dlatego mówię, że są draniami. Nie mają żadnej wiedzy, a mimo to twierdzą, że są naukowcami. Prawdziwa nauka zawarta jest w Bhagavad-gicie, gdzie Kryszna mówi: yanti deva-vrata devan pitrn yanti pitr-vratah. (Bg. 9.25) Werset ten oznajmia, że w zależności od tego, kogo czcimy w tym życiu, otrzymamy odpowiedni rodzaj ciała w życiu następnym. Lecz jeśli ktoś wielbi Krysznę, to całkowicie kończy proces transmigracji. Yam prapya na nivartante tad dhama: "Kiedy ktoś udaje się do Mojej najwyższej siedziby, nigdy nie powraca do tego materialnego świata narodzin i śmierci". (Bg. 8.21) Promocja do świata duchowego (samsiddhim paramam) jest ostateczną doskonałością ludzkiego życia. Czytaj Bhagavad-gitę; tam jest wszystko. Ale naukowcy nie mają pojęcia o tej doskonałości; nie wierzą nawet w istnienie żywej istoty poza tym fizycznym ciałem.

Dr Singh: Oni nie mówią o żywej istocie; mówią tylko o ciałach.

Uczeń: Ich koncepcja jest pokrewna buddyzmowi. Buddyści mówią, że ciało jest niczym dom. Tak jak dom jest zbudowany z drewna, tak ciało jest zbudowane z substancji chemicznych. I kiedy ciało umiera, jest ono jak dom, który się rozpada. Tak jak dom staje się po prostu kawałkami drewna i przestaje istnieć, podobnie ciało staje się po prostu substancjami chemicznymi i nie ma już dłużej ciała ani życia.

Śrila Prabhupad: Ten stan jest zwany nirvaną. A potem z tych składników możesz zbudować inny dom albo inne ciało. Na tym polega buddyzm. Buddyści nie mają żadnej wiedzy o duszy.

Uczeń: Niektórzy naukowcy wysuwają inny argument przeciwko istnieniu duszy w ciele. Za przykład podają dżdżownicę. Jeśli ją przetniesz na pół, obie części będą żyły. Mówią, że w tym przypadku niemożliwe jest, by życie zależne było od duszy. W przeciwnym razie, jak druga połowa mogłaby żyć nadal, bez duszy. Czy może w ciele dżdżownicy są dwie dusze?

Śrila Prabhupad: Nie. Po prostu przyszła nowa dusza, aby zająć drugą połowę ciała dżdżownicy.

Przeznaczenie i karma

Dr Singh: Czy dusza musi koniecznie mieć ciało – duchowe albo materialne?

Śrila Prabhupad: Dusza ma już ciało duchowe, które okryte jest ciałem materialnym. Moje ciało materialne jest okryciem ciała duchowego i dlatego to ciało materialne jest czymś nienaturalnym. Prawdziwym ciałem jest ciało duchowe. Przyjmuję różne ciała, które nie są naturalne dla mojej konstytucji. Moją prawdziwą, konstytucjonalną pozycją jest bycie sługą Kryszny I dopóki nie osiągnę tej pozycji, pozostaję sługą materii i otrzymuję wiele ciał materialnych zgodnie z prawami energii materialnej. Otrzymuję jakieś ciało, a następnie je porzucam. Zapragnę czegoś innego i otrzymuję inne ciało. Ten proces przebiega zgodnie ze ścisłymi prawami natury materialnej. Ludzie myślą, że mają całkowitą kontrolę nad swym przeznaczeniem, ale zawsze podlegają prawu karmy, które jest prawem natury:

prakrteh kriyamanani
gunaih karmani sarvaśah
ahankara-vimudhatma
kartaham iti manyate

"Zdezorientowana dusza, znajdująca się pod wpływem fałszywego ego, siebie uważa za sprawcę czynów, które w rzeczywistości spełniane są przez trzy cechy natury materialnej". (Bg. 3.27) Przyczyną tego oszołomienia jest to, że żywa istota myśli: "Jestem tym ciałem".

iśvarah sarva-bhutanam
hrd-deśe 'rjuna tisthati
bhramayan sarva-bhutani
yantrarudhani mayaya

"Najwyższy Pan przebywa w każdym sercu, Arjuno, i On kieruje wędrówkami żywych istot, które usadowione są jak gdyby na maszynie zrobionej z energii materialnej". (Bg. 18.61)

W tym wersecie słowo yantra, czyli "maszyna", oznacza, że we wszystkich gatunkach życia podróżujemy w ciałach, które są niczym pojazdy dostarczone przez naturę materialną. Czasami przenosimy się do gatunków wyższych, a czasami do niższych. Lecz jeśli ktoś – dzięki łasce mistrza duchowego i Kryszny – otrzymuje nasionko służby oddania i kultywuje je, może uwolnić się od cyklu narodzin i śmierci. Wtedy jego życie zostaje uwieńczone sukcesem. W przeciwnym razie musi podróżować w górę i na dół przez różne gatunki życia, czasami stając się źdźbłem trawy, czasami lwem itp.

Reklamowanie ignorancji jako wiedzy

Uczeń: Więc nasze pragnienie oddawania się przyjemnościom powoduje, że przyjmujemy materialne ciała, a nasze pragnienie osiągnięcia Kryszny wznosi nas na naszą naturalną pozycję?

Śrila Prabhupad: Tak.

Dr Singh: Ale wygląda na to, że musimy bezustannie walczyć z naszą niższą naturą. Bezustannie musimy walczyć z naszymi pragnieniami zadowalania zmysłów, chociaż pragniemy służyć Krysznie. Czy to trwa ciągle?

Uczeń: To ciało jest niemal jak dyktator działający od wewnątrz.

Śrila Prabhupad: Tak. To znaczy, że w dużym stopniu podlegasz wpływowi energii materialnej, czyli mayi.

Dr Singh: Mimo że pragniemy również służyć Krysznie?

Śrila Prabhupad: Tak. Złodziej może wiedzieć, że jeśli dopuści się kradzieży, to zostanie zaaresztowany i wsadzony do więzienia – mógł nawet widzieć, że innym się to przytrafiło – a mimo to kradnie. Chociaż jest świadomy tego, że podlega władzom państwa, to działa zgodnie ze swymi pragnieniami. To nazywane jest tamas, czyli ignorancją. Dlatego wiedza jest początkiem życia duchowego. W Bhagavad-gicie Kryszna daje Arjunie wiedzę. Poucza go: "Nie jesteś tym ciałem". To jest początek wiedzy Ale gdzie jest uczelnia, na której wykładają tę wiedzę? Doktorze Singh, czy możesz mi powiedzieć, na której uczelni wykładają tę wiedzę?

Dr Singh: Nie ma takiej uczelni.

Śrila Prabhupad: Taki jest stan szkolnictwa: brak wiedzy. Po prostu reklamują ignorancję jako wiedzę.

Dr Singh: Lecz gdyby naukowcy wiedzieli, że nie są ciałami, zmieniłoby to cały ich światopogląd.

Śrila Prabhupad: Tak. Tego właśnie chcemy.

Uczeń: Ale nie chcą przyznać się do swej porażki.

Śrila Prabhupad: To jest już większa głupota. Jeśli jesteś głupcem, a pozujesz na inteligentnego, to jest to większa głupota. Wtedy nie możesz uczynić żadnego postępu. A jeśli jesteś w ignorancji, a pozujesz na mędrca, jesteś wielkim oszustem. Oszukujesz siebie i innych. Ludzie tak szaleją na punkcie materialnego rozwoju cywilizacji, że zupełnie upodobnili się do kotów i psów. Na przykład ustanowili wydział imigracyjny i skoro tylko przybędziesz do ich kraju, te psy szczekają: "Hau, hau, hau! Dlaczego tu przyjechałeś? Czego tu chcesz?" Tak się zachowuje pies łańcuchowy. Dżentelmena pierwszej klasy obszukuje się, czy nie ma rewolweru. Ludziom nie można ufać, a teraz jest tak wielu wykształconych rabusiów i złodziei. Więc co to jest postęp? Czy możemy powiedzieć, że wykształcenie oznacza postęp? Czy to jest cywilizacja?

Zwalczanie ignorancji za pomocą argumentów i wiedzy

Uczeń: Niektórzy ludzie mówią, że jedną z przyczyn wojny w Wietnamie było to, że komuniści są ateistami. Był to spór między teistami a ateistami. Przynajmniej jest to jeden ze sposobów usprawiedliwienia tej wojny.

Śrila Prabhupad: My również jesteśmy gotowi zabijać ateistów. Ale przez nauczanie. Jeśli zabiję twą ignorancję, to również można nazwać zabijaniem. Zabijanie niekoniecznie oznacza, że wszyscy muszą chwycić za miecze.

Dr Singh: Nowa metoda prowadzenia wojny?

Śrila Prabhupad: Nie. Zwalczanie ignorancji za pomocą argumentów i wiedzy istniało zawsze. Cielesna koncepcja życia jest życiem zwierzęcym. Zwierzę nie ma wiedzy o materii i duchu. A osoba będąca pod wpływem cielesnej koncepcji życia nie jest lepsza niż zwierzę. Kiedy zwierzę mówi o wiedzy, człowiek inteligentny się śmieje – tak jak my to robimy Te zwierzęta próbują mówić o wiedzy.

Uczeń: Ale zwierzęta przynajmniej żyją według pewnych zasad. Nie zabijają niepotrzebnie i jedzą tylko wtedy, gdy jest to konieczne, podczas gdy ludzie zabijają bez potrzeby i przejadają się. Więc w pewnym sensie ludzie są niżsi od zwierząt.

Śrila Prabhupad: Dlatego musimy cierpieć bardziej niż zwierzęta. Świadomość Kryszny nie jest fałszywym, sentymentalnym ruchem religijnym. Jest to ruch naukowy, który ma na celu złagodzenie ludzkiego cierpienia.

Dr Singh: Naukowcy i inni ludzie mówią, że wszystko we wszechświecie jest dziełem przypadku.

Śrila Prabhupad: Czy książki na ten temat również piszą przez przypadek?

Karandhara: Mówią, że książki także pisane są przez przypadek.

Śrila Prabhupad: Więc na czym polega ich zasługa? Przez przypadek można napisać każdy nonsens.

Dr Singh: Francuski naukowiec dr J. Monod otrzymał Nagrodę Nobla w roku 1965. Twierdzi on, że wszystko zaczęło się przez przypadek – że przez przypadek pewne substancje chemiczne połączyły się i uformowały podstawowe cząsteczki.

Śrila Prabhupad: Ale skąd wzięły się substancje chemiczne?

Dr Singh: Według niego zostały stworzone po prostu przez przypadek, a kiedy zaszła konieczność, cząsteczki tych substancji chemicznych przemieściły się.

Śrila Prabhupad: Jeśli wszystko zdarzyło się przez przypadek, to jak mogła zaistnieć konieczność? Jak można mówić jednym tchem o przypadku i konieczności? To nonsens. Jeśli wszystkim kieruje przypadek, to dlaczego ludzie posyłają swe dzieci do szkoły? Dlaczego nie pozwalają im dorastać przez przypadek? Przypuśćmy, że złamię prawo. Jeśli powiem: "Cóż, to stało się przez przypadek", to czy zostanę zwolniony z odpowiedzialności?

Dr Singh: Czy przyczyną zbrodni jest zatem ignorancja?

Śrila Prabhupad: Tak, to jest przyczyna: moja ignorancja.

Uczeń: Z pewnością głupotą byłoby stwierdzenie, że tak piękny instrument jak skrzypce powstał przez przypadek.

Śrila Prabhupad: Tak. Jest to najbardziej godne ubolewania, że taki drań zyskuje uznanie. Mówi głupstwa, a zyskuje uznanie.