Rozdział 30 – Transcendentalne rozrywki
Radhy i Kryszny
Różnica pomiędzy pełnieniem zwykłych religijnych
funkcji a służbą oddania jest bardzo wielka. Przez spełnianie religijnych
rytuałów można osiągnąć rozwój ekonomiczny, zadowalanie zmysłów, albo
wyzwolenie (wtopienie się w egzystencję Najwyższego), ale rezultaty
transcendentalnej służby oddania są całkowicie różne od takich przemijających
korzyści. Służba oddania dla Pana jest zawsze świeża, i zawsze wzrasta transcendentalna
przyjemność z niej czerpana. Jest przepastna różnica pomiędzy rezultatami
czerpanymi ze służby oddania, a rezultatami pochodzącymi z rytuałów
religijnych. Wielka energia duchowa, znana jako jadadhisthatri, albo mahamaya,
kontroler tego materialnego świata, i dyrektorzy różnych działów
materialnych (półbogowie), jak również produkty zewnętrznej energii Najwyższego
Pana, są jedynie wypaczonym odbiciem mocy i bogactw Najwyższego Pana.
Półbogowie są w rzeczywistości wykonawcami poleceń Najwyższego Pana,
i pomagają w zarządzaniu materialnym stworzeniem.
W Brahma-samhicie jest powiedziane, że działanie najpotężniejszego
kontrolera, Durgi, jest jedynie cieniem, pośrednią manifestacją działania
Najwyższego Pana. Słońce działa tak jak oko Najwyższego Pana, a Brahma
niczym Jego odbite światło. Zatem wszyscy półbogowie oraz sama zewnętrzna
energia, Durgadevi, jak również kontrolerzy różnych działów, są jedynie sługami
Najwyższego Pana w świecie materialnym.
W świecie duchowym znajduje się inna energia – wyższa, duchowa – czyli energia
wewnętrzna, która działa pod kierunkiem yogamayi. Yogamaya jest wewnętrzną mocą
Najwyższego Pana; ona również działa pod nadzorem Pana, ale w świecie
duchowym. Kiedy żywa istota poddaje się kierownictwu yogamayi zamiast mahamayi,
stopniowo staje się bhaktą Kryszny. Jednakże ci, którzy pragną materialnego
bogactwa i materialnego szczęścia, poddają się opiece energii materialnej,
mahamayi, albo opiece materialnych półbogów, takich jak Pan Śiva i inni.
W Śrimad-Bhagavatam jest powiedziane, że kiedy gopi Vrindavany pragnęły
Krysznę za swojego męża, dla spełnienia swoich pragnień modliły się do energii
duchowej, yogamayi. W Sapta-śati jest powiedziane, że Król Suratha
i kupiec o imieniu Samadhi czcili mahamayę dla osiągnięcia
materialnego bogactwa. Zatem nie należy błędnie zrównywać yogamayi
z mahamayą.
Ponieważ Pan jest na platformie absolutnej, nie ma różnicy pomiędzy świętym
imieniem Pana a Samym Najwyższym Panem. Najwyższy Pan ma różne imiona,
i imiona te mają różne cele i znaczenia. Na przykład, jest On znany
jako Paramatma – Dusza Najwyższa, Brahman – Najwyższy Absolut, Srstikarta –
stwórca, Narayana – transcendentalny Pan, Rukminiramana – mąż Rukmini,
Gopinatha – Pan gopi, i Kryszna. Zatem Pan ma różne imiona, i te
imiona wskazują na różne funkcje czy czynności. Aspekt Najwyższego Pana jako
stwórcy jest różny od Jego aspektu jako Narayana. Niektóre z imion Pana
określające Go jako stwórcę, są wymyślane przez osoby materialistyczne.
Jednakże nie można w pełni zrealizować istoty Najwyższej Osoby Boga przez
samo zrozumienie imienia stwórcy, ponieważ to materialne stworzenie jest
dziełem zewnętrznej energii Najwyższego Pana. Zatem koncepcja Boga jako stwórcy
zawiera jedynie zewnętrzną cechę. Podobnie, kiedy nazywamy Najwyższego Pana
Brahmanem, nie możemy mieć żadnego zrozumienia Jego sześciu bogactw.
W realizacji Brahmana te sześć bogactw nie zostają realizowane
w pełni. Dlatego realizacja Brahmana nie jest kompletnym zrozumieniem
Najwyższego Pana. Również realizacja Paramatmy, realizacja Duszy Najwyższej,
nie jest pełną realizacją Najwyższej Osoby Boga, gdyż wszechprzenikająca natura
Najwyższego Pana jest jedynie częściową reprezentacją Jego bogactw.
Nawet transcendentalny związek doświadczany przez bhaktę Narayana na Vaikuncie
jest niekompletny w tym, że nie jest to realizacja związku z Kryszną
na Goloce Vrindavanie. Bhaktowie Kryszny nie czerpią przyjemności ze służby
oddania dla Narayana, ponieważ służba oddania dla Kryszny jest tak atrakcyjna,
że Jego bhaktowie nie pragną czcić żadnej innej formy. Dlatego gopi Vrindavany
nie lubią widzieć Kryszny jako męża Rukmini, ani też nie zwracają się do Niego
jako Rukminiramana. We Vrindavanie Kryszna jest nazywany Radhakrsna, czyli
Kryszną, własnością Radharani. Chociaż mąż Rukmini i Kryszna Radharani są,
w zwykłym sensie, na tym samym poziomie, to mimo to, w świecie
duchowym imiona te wskazują na różne zrozumienie różnych aspektów
transcendentalnej osobowości Kryszny. Jeśli ktoś zrównuje Rukminiramana,
Radharamana, Narayana, czy jakiekolwiek imię Najwyższego Pana, popełnia błąd
polegający na mieszaniu sprzecznych smaków, który fachowo jest nazywany
rasabhasa. Osoby, które są doświadczonymi bhaktami, nie przyjmują takiego
pomieszania smaków, gdyż jest to sprzeczne z konkluzją czystej służby oddania.
Chociaż Śri Kryszna, Najwyższa Osoba Boga, jest uosobieniem wszelkich zalet
i piękna, kiedy jest pomiędzy dziewczętami Vrajy, jest On znany jako
Gopijanavallabha. Bhaktowie nie mogą rozkoszować się pięknem Najwyższego Pana
bardziej niż dziewczęta Vrajy. Śrimad-Bhagavatam (10.33.7) potwierdza, że
chociaż Kryszna, syn Devaki, jest ostatnim słowem we wszelkiej znakomitości
i pięknie, to kiedy jest pomiędzy gopi, wydaje się, że jest On
majestatycznym klejnotem oprawionym misternie w boskie złoto. Chociaż Pan
Caitanya zaakceptował to jako najwyższą realizację Najwyższego Pana jako
kochanka, niemniej jednak poprosił Ramanandę Raya, aby posunął się dalej.
Usłyszawszy tę prośbę, Ramananda Raya zauważył, że
po raz pierwszy poproszono go, aby poszedł jeszcze dalej w próbie
zrozumienia Kryszny niż gopi. Ramananda wykazał, że pomiędzy dziewczętami Vrajy
i Kryszną z pewnością istnieje transcendentalna intymność, ale
spośród wszystkich tych związków, najbardziej doskonałym jest związek miłości
małżeńskiej pomiędzy Radharani i Kryszną. Żaden zwykły człowiek nie jest
w stanie zrozumieć ekstazy transcendentalnej miłości pomiędzy Radharani
i Kryszną, ani też nie jest w stanie zrozumieć transcendentalnego
nastroju transcendentalnej miłości pomiędzy Kryszną i gopi. Jednakże, jeśli
ktoś usiłuje podążać śladami gopi, może wznieść się na najwyższą platformę tej
transcendentalnej miłości. Zatem, jeśli ktoś pragnie wznieść się do
transcendentalnego stanu doskonałości, powinien podążać śladami dziewcząt
Vrajy, jako sługa gopi.
Pan Caitanya przejawił nastrój Śrimati Radharani, kiedy otrzymała Ona wieści od
Kryszny z Dvaraki. Taka transcendentalna miłość nie jest możliwa dla
żadnego zwykłego człowieka; dlatego nie należy imitować najwyższego stanu
doskonałości przejawionego przez Caitanyę Mahaprabhu. Jeśli jednakże ktoś
pragnie takiego towarzystwa, może on podążać za przykładem gopi. W Padma
Puranie jest powiedziane, że tak jak Radharani jest droga Krysznie, podobnie
drogie jest Mu kunda, znane jako Radhakunda. Radharani jest jedyną gopi, która
jest droższą Krysznie niż wszystkie inne gopi. W Śrimad-Bhagavatam
(10.30.28) jest również powiedziane, że najbardziej doskonałą służbę miłości
dla Pana pełnią Radharani i gopi, i że Pan jest tak bardzo
z nich zadowolony, że nie pragnie opuścić towarzystwa Śrimati Radharani.
Kiedy Pan Caitanya usłyszał, że Ramananda Raya mówi o miłosnych sprawach
pomiędzy Kryszną i Radharani, powiedział, "Proszę, mów dalej. Nie
przerywaj." Pan powiedział również, że znajdował wielką przyjemność
w słuchaniu opisów miłosnych spraw pomiędzy Kryszną i gopi. "To
tak, jak gdyby z twoich ust płynęła rzeka nektaru," powiedział.
Ramananda Raya zaznaczył, że kiedy Kryszna tańczył pomiędzy gopi, myślał,
"Nie darzę żadną szczególną uwagą Radharani." Ponieważ Kryszna nie
mógł okazać Radharani szczególnej miłości pomiędzy innymi gopi, uprowadził Ją
ze sceny tańca rasa i obdarzył szczególną łaską. Wyjaśniwszy to Panu
Caitanyi, Ramananda Raya powiedział, "Rozkoszujmy się transcendentalnymi
sprawami miłości pomiędzy Kryszną i Radhą. Temat ten nie znajduje żadnego
porównania w tym świecie materialnym."
Ramananda Raya kontynuował swoją wypowiedź. Pewnego razu, podczas tańca rasa,
Radharani nagle opuściła scenę tańca, jak gdyby rozgniewana, że nie okazano Jej
żadnej szczególnej uwagi. Aby spełnić cel tańca rasa, Kryszna pragnął widzieć
Radharani, ale nie widząc Jej tam, zasmucił się bardzo i udał się na Jej
poszukiwania. W Gita-govindzie również znajduje się werset, który
oznajmia, że wróg Kamsy, Kryszna, pragnął zaangażować się w sprawy miłosne
z kobietami, i dlatego po prostu zabrał Radharani i opuścił
towarzystwo innych dziewcząt Vrajy. Kryszna był bardzo zasmucony nieobecnością
Radharani, i, będąc w ten sposób przygnębionym, zaczął poszukiwać Jej
wzdłuż brzegów Yamuny. Nie mogąc Jej znaleźć, wszedł pomiędzy zarośla
Vrindavany i zaczął rozpaczać. Ramananda Raya wykazał, że jeśli ktoś
omawia znaczenie tych dwóch szczególnych wersetów z Gita-govindy (3.1-2),
może rozkoszować się najwyższym nektarem spraw miłosnych pomiędzy Kryszną
i Radhą. Chociaż było wiele gopi, z którymi Kryszna mógł tańczyć,
pragnął szczególnie tańczyć z Radharani. W tańcu rasa Kryszna
rozprzestrzenił się w wiele form, aby zająć miejsce pomiędzy każdą
z dwóch gopi, ale szczególnie był obecny z Radharani. Jednakże
Radharani nie była zadowolona z zachowania Kryszny. Jak zostało to opisane
w Ujjvala-nilamani: "Ścieżka spraw miłosnych jest niczym ruch żmiji.
Pomiędzy młodymi kochankami występuje mentalność dwóch rodzajów –
bezprzyczynowa i przyczynowa." W ten sposób, kiedy Radharani
opuściła miejsce tańca rasa, rozgniewana, że nie otrzymała szczególnej uwagi,
Kryszna bardzo zasmucił się Jej nieobecnością. Doskonałość tańca rasa mogła być
kompletna dzięki obecności Radharani. Kiedy Radharani zniknęła, Kryszna uznał,
że taniec został zakłócony. Dlatego opuścił to miejsce, udając się na Jej
poszukiwania. Kiedy jednak nie mógł odnaleźć Radharani, pomimo przeszukania
kilku miejsc, bardzo się zaniepokoił. Z tego wynika, że nawet pośrodku
wszystkich gopi Kryszna nie mógł cieszyć się Swoją mocą przyjemności, ale
w obecności Radharani był zadowolony.
Kiedy Ramananda Raya opisał tę transcendentalną miłość pomiędzy Radharani
i Kryszną, Pan Caitanya zauważył, "Przyszedłem do ciebie, aby
zrozumieć transcendentalne sprawy miłosne pomiędzy Kryszną i Radharani,
i ty zadowoliłeś Mnie swoim wspaniałym opisem. Dzięki twojemu objaśnieniu
mogę zrozumieć, że jest to najwyższy stan miłości pomiędzy Kryszną
i Radharani." Jednakże Pan Caitanya nadal prosił Ramanandę Raya, aby
wyjaśnił coś więcej: "Jakie są transcendentalne cechy Kryszny
i Radharani, jakie są transcendentalne cechy Ich wzajemnych uczuć,
i na czym polega miłość pomiędzy Nimi? Jeśli łaskawie opiszesz Mi to
wszystko, będę ci bardzo zobowiązany. Nikt oprócz ciebie nie jest w stanie
opisać tych rzeczy."
"Ja
nie mam pojęcia o niczym," odpowiedział pokornie Ramananda Raya.
"Mówię jedynie to, co Ty Sam sprawiasz, abym mówił. Wiem, że jesteś Samym
Kryszną, jednakże sprawia Ci przyjemność słuchanie o Krysznie ode mnie.
Dlatego proszę, wybacz mi moje błędy w wypowiedzi. Ja tylko staram się
wyrazić to, do czego Ty mnie prowokujesz."
"Ja jestem sannyasinem Mayavadi," protestował Pan Caitanya. "Nie
mam żadnej wiedzy o transcendentalnych cechach służby oddania. Mój umysł
został oczyszczony dzięki wielkoduszności Sarvabhaumy Bhattacaryi, i teraz
staram się zrozumieć naturę służby oddania dla Pana Kryszny. Bhattacarya
polecił Mi, że jeśli chcę zrozumieć Krysznę, powinienem zobaczyć się
z tobą. W istocie, powiedział on, że Ramananda Raya jest jedyną
osobą, która wie cokolwiek o miłości do Kryszny. Więc, z polecenia
Sarvabhaumy Bhattacaryi, przyszedłem do ciebie i proszę cię, abyś bez
wahania opowiedział Mi o wszystkich poufnych sprawach pomiędzy Radhą
i Kryszną."
W ten sposób Pan Caitanya przyjął przed Ramanandą Raya niższą pozycję. Ma to
wielkie znaczenie. Jeśli ktoś jest poważny odnośnie zrozumienia
transcendentalnej, natury Kryszny, powinien zbliżyć się do osoby, która jest
rzeczywiście świadoma Kryszny. Nie należy być dumnym z powodu swoich
materialnych narodzin, materialnego bogactwa, materialnego wykształcenia
i piękna, i nie należy usiłować imponować tymi rzeczami
zaawansowanemu studentowi świadomości Kryszny czy też starać się pokonać nimi
jego umysł. Kto z takim nastawieniem zbliża się do osoby świadomej Kryszny
myśląc, że uda mu się sprawić, aby ta osoba działała odpowiednio do jego
kaprysów, jest w złudzeniu odnośnie świadomości Kryszny, jej natury, metod
i celu. Do osoby świadomej Kryszny należy zbliżać się z pełną pokorą
i zadawać jej istotne pytania. Jeśli ktoś udaje się do takiej osoby, aby
ją wyzwać, to taka wysoce zaawansowana, świadoma Kryszny osoba, nie udzieli mu
żadnej pomocy. Osoba dumna, o wyzywającym zachowaniu, nie będzie
w stanie osiągnąć żadnej korzyści z kontaktu z takim człowiekiem
świadomym Kryszny. Po prostu pozostanie w świadomości materialnej. Chociaż
Pan Caitanya narodził się w wysoko postawionej rodzinie bramińskiej i,
będąc sannyasinem, był usytuowany w najbardziej doskonałym porządku życia,
niemniej jednak przez Swoje zachowanie pokazał, że nawet wzniosła osoba nie
zawaha się przyjąć nauk od Ramanandy Raya, chociaż był on głową rodziny,
a jego status społeczny był poniżej statusu bramina.
W ten sposób Pan Caitanya dał wyraźnie do zrozumienia, że szczery student nigdy
nie dba o to, czy jego mistrz duchowy narodził się w wysokiej
rodzinie bramińskiej, rodzinie ksatryi, czy też jest brahmacarinem, sannyasinem
czy czymkolwiek innym. Za guru należy przyjmować każdą osobę, która jest
w stanie nauczać o Krysznie.