Rozdział 29 – Czysta miłość do Kryszny
Zachęcony przez Pana Caitanyę do rozwinięcia tego
tematu, Ramananda Raya powiedział, że związek przyjaźni z Panem Kryszną
jest nawet na wyższym transcendentalnym poziomie. W ten sposób Ramananda
Raya wykazał, że kiedy w związku z Kryszną wzmaga się uczucie
miłości, to zmniejsza się nastrój strachu i świadomość wyższości Najwyższego
Pana. Na tym poziomie wzmaga się nastrój ufności, i ta ufność jest zwana
przyjaźnią. W związku przyjaźni istnieje poczucie równości pomiędzy
Kryszną i Jego przyjaciółmi.
W związku z tym Ramananda Raya zacytował werset ze Śrimad-Bhagavatam
(10.12.11), w którym Śukadeva Goswami opisuje Pana Krysznę posilającego
się ze Swoimi przyjaciółmi w lesie. Pan Kryszna i Jego przyjaciele
udali się do lasu, aby paść krowy, i chłopcy, którzy towarzyszyli
Krysznie, rozkoszowali się transcendentalną przyjaźnią z Najwyższą Osobą
Boga. Wielcy mędrcy uważają Pana za bezosobowego Brahmana, Jego bhaktowie
uważają Go za Najwyższą Osobę Boga, a zwykli ludzie przyjmują, że jest On
zwykłą ludzką istotą.
Pan Caitanya bardzo docenił tę wypowiedź, ale powiedział, "Możesz rozwinąć
to jeszcze bardziej." W odpowiedzi na tę prośbę, Ramananda Raya
oznajmił, że związek rodzicielski z Kryszną jest na jeszcze wyższej
transcendentalnej pozycji. Kiedy uczucie związku przyjaźni wzmaga się, rozwija
się związek rodzicielski, jaki występuje pomiędzy ojcem i synem.
W odniesieniu do tego, Ramananda Raya zacytował werset ze
Śrimad-Bhagavatam (10.8.46), w którym Maharaja Pariksit zapytuje Śukadevę
Goswamiego, jak wiele pobożnych czynności spełniła Yaśoda, matka Kryszny, że
Najwyższa Osoba Boga nazywał ją "mamą" i ssał jej pierś.
Zacytował również inny werset ze Śrimad-Bhagavatam (10.9.20), w którym
jest powiedziane, że Yaśoda otrzymała tak nieporównywalną łaskę od Najwyższej
Osoby Boga, że nie może być ona nawet porównana do łaski otrzymanej przez
Brahmę, pierwszą żywą istotę, ani przez Pana Śivę, ani nawet przez boginię
fortuny Laksmi, która nigdy nie opuszcza miejsca na piersi Pana Visnu.
Następnie Pan Caitanya poprosił Ramanandę Raya, aby jeszcze bardziej rozwinął
ten temat, by w ten sposób dojść do punktu miłości małżeńskiej. Rozumiejąc
umysł Pana Caitanyi, Ramananda Raya natychmiast odpowiedział, że najwyższym
związkiem z Kryszną jest w istocie miłość małżeńska. Innymi słowy,
intymny związek z Kryszną rozwija się ze zwykłej koncepcji Najwyższej Osoby
Boga do koncepcji Pana i sługi, a kiedy ten związek staje się
poufnym, zmienia się w związek przyjaźni. Rozwijając się jeszcze bardziej,
związek ten przemienia się w związek rodzicielski, a kiedy ten
związek osiąga szczyt miłości i uczucia, jest on znany jako miłość małżeńska
z Najwyższym Panem. Ramananda Raya zacytował inny werset ze
Śrimad-Bhagavatam (10.47.60), oznajmiający, że transcendentalny nastrój ekstazy
przejawiony podczas tańca rasa przez gopi i Krysznę, nigdy nie został
zakosztowany nawet przez boginię fortuny, która wiecznie spoczywa na piersi
Pana w królestwie duchowym. A co dopiero mówić o doświadczeniu
zwykłych kobiet?
Następnie Ramananda Raya wyjaśnił proces stopniowy, dzięki któremu rozwijana
jest czysta miłość do Kryszny. Wykazał on, że żywa istota jest powiązana
z Najwyższą Osobą Boga w jednym z tych związków, w tym,
który jej najbardziej odpowiada. W rzeczywistości, związek
z Najwyższym Panem rozpoczyna się od związku Pana i sługi,
i dalej rozwija się w przyjaźń, miłość rodzicielską i miłość
małżeńską. Jeśli ktoś osiąga swój określony związek z Najwyższą Osobą
Boga, należy wiedzieć, że jest to związek najlepszy dla niego. Ale kiedy
studiuje się te transcedentalne związki, można się przekonać, że neutralny stan
realizacji (brahma-bhuta) – jest pierwszym. Kiedy ktoś uważa Najwyższego Pana
za mistrza a siebie za sługę, wówczas ten podstawowy związek z Panem
rozwija się. Jeszcze bardziej rozwija się on, kiedy ktoś staje się przyjacielem
Najwyższego Pana, a wyższy etap osiąga wtedy, gdy ktoś staje się ojcem. W ten
sposób związek ten rozwija się z przyjaźni do miłości rodzicielskiej,
a ostatecznie do miłości małżeńskiej, która jest najwyższym związkiem
z Panem.
Samorealizacja w związku sługi jest z pewnością transcendentalna,
a kiedy dodane zostanie uczucie przyjaźni, związek ten rozwija się dalej.
Kiedy uczucie miłości wzmaga się, związek ten rozwija się w rodzicielstwo
i miłość małżeńską. Ramananda Raya przytoczył werset
z Bhakti-rasamrita-sindhu (2.5.38), oznajmiający, że duchowe uczucie dla
Najwyższego Pana jest transcendentalne w każdym przypadku, ale
indywidualni bhaktowie mają szczególne upodobania do określonego związku,
i wskutek tego związek ten jest dla nich bardziej słodki niż inne.
Takie transcendentalne związki z Panem nie mogą
zostać wytworzone przez umysły pseudo bhaktów. W Bhakti-rasamrita-sindhu
(1.2.101) Śrila Rupa Goswami oznajmia, że służba oddania, która nie jest oparta
na pismach wedyjskich czy literaturze wedyjskiej, i która nie jest
spełniana według zasad tam ustanowionych, nigdy nie może być zaaprobowana. Śri
Bhaktisiddhanta Sarasvati Maharaja również zauważył, że profesjonalni
mistrzowie duchowi, profesjonalni recytatorzy Bhagavatam, osoby które
profesjonalnie traktują spełnianie kirtanów, i ci, którzy pełnią służbę
oddania według własnego uznania, nie mogą zostać zaakceptowani. W Indiach
są różne takie profesjonalne grupy znane jako Ala, Vaula, Kartabhaja, Neda
Daraveśa, Snai, Atibadi, Cudadhari i Gauranganagari. Członek Ventor
Goswami Society, czyli kasty zwanej gosvamimi, nie może zostać przyjęty za
potomka sześciu oryginalnych Goswamich. Nie można też zaakceptować tak zwanych
bhaktów, którzy produkują pieśni o Panu Caitanyi, ani też zawodowych
kapłanów czy opłacanych recytatorów. Osoba, która nie przestrzega zasad
Pancaratry, albo osoba będąca impersonalistą, czy też osoba zbytnio przywiązana
do seksu, nie może zostać porównana do tych, którzy poświęcili swoje życie
służbie dla Kryszny. Czysty bhakta, który jest zawsze zaangażowany
w świadomość Kryszny, jest gotów poświęcić wszystko dla służby Panu.
Osoba, która dedykowała swoje życie służbie dla Pana Caitanyi, Kryszny
i mistrza duchowego, czy osoba, która przestrzega zasad życia rodzinnego,
jak również ten, kto przestrzega zasad wyrzeczonego porządku życia
w sukcesji Caitanyi Mahaprabhu, jest bhaktą, i nie może być
porównywany do profesjonalisty.
Kiedy ktoś jest wolny od wszelkich materialnych zanieczyszczeń, to wówczas
każdy z tych związków z Kryszną jest transcendentalnie słodki. Na
nieszczęście, ci, którzy są niedoświadczeni w transcendentalnej nauce, nie
są w stanie docenić tych różnych związków z Najwyższym Panem. Myślą
oni, że wszystkie takie związki powstają z mayi. Caitanya-caritamrita
oznajmia, że ziemia, woda, ogień, powietrze i eter (pięć wulgarnych elementów)
rozwijają się z form subtelnych do bardziej wulgarnych. Na przykład,
dźwięk znajduje się w eterze, a w powietrzu znajduje się dźwięk
i dotyk. Kiedy dodany zostanie ogień, to jest tam dźwięk, dotyk, jak
również forma. Kiedy dodana zostanie woda, to występuje dźwięk, dotyk, forma
i smak. A kiedy dodana zostanie ziemia, to występuje dźwięk, dotyk,
forma, smak i zapach. Tak jak różne te cechy rozwijają się stopniowo od
eteru do ziemi, tak też rozwija się tych pięć cech oddania, i w pełni
występują one w związku miłości małżeńskiej. Zatem związek z Kryszną
w miłości małżeńskiej jest przyjmowany za najwyższy stan doskonałości
w miłości do Boga.
Jak oznajmiono w Śrimad-Bhagavatam (10.82.44): "Służba oddania dla
Najwyższej Osoby Boga jest życiem każdej żywej istoty." W istocie, Pan
poinformował dziewczęta Vrajy, że to jedynie dzięki miłości do Niego osiągnęły
Jego towarzystwo. Jest powiedziane, że w związku ze Swoimi bhaktami, Pan
przyjmuje wszelką służbę oddania, odpowiednio do możliwości bhakty. W ten
sposób Kryszna odpowiada na potrzeby bhakty. Jeśli ktoś pragnie związku
z Kryszną będącego związkiem pana i sługi, Kryszna gra rolę
doskonałego pana. Dla tego, kto pragnie Krysznę za syna w związku
rodzicielskim, Kryszna gra rolę doskonałego syna. Podobnie, jeśli bhakta
pragnie wielbić Krysznę w miłości małżeńskiej, Kryszna gra rolę
doskonałego męża albo kochanka. Jednakże, Kryszna Sam przyznał, że Jego miłosny
związek z dziewczętami Vrajy w miłości małżeńskiej jest najwyższym
stanem doskonałości. W Śrimad-Bhagavatam (10.32.22) Kryszna powiedział
gopi:
na paraye 'ham niravadya-samyujam
sva-sadhu-krtyam vibudhayusapi vah
ya mabhajan durjaya-geha-śrnkhalah
samvrścya tad vah pratiyatu sadhuna
"Wasz związek ze Mną jest całkowicie transcendentalny, i nie jest
możliwe, abym był w stanie odwzajemnić wam waszą miłość, nawet po wielu
narodzinach. Porzuciłyście wszelkie przywiązanie do przyjemności materialnych
i szukałyście Mnie. Ponieważ nie jestem w stanie odwdzięczyć się wam
za waszą miłość, musicie zadowolić się swoimi własnymi czynami."
Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Goswami Maharaja zauważył, że istnieje klasa
pospolitych ludzi, którzy twierdzą, że każdy może wielbić Najwyższego Pana
odpowiednio do wymyślonej przez siebie metody kultu, i mimo to osiągnąć
Najwyższą Osobę Boga. Twierdzą oni, że można zbliżyć się do Najwyższego Pana
przez czynności karmiczne, wiedzę spekulatywną, medytację albo wyrzeczenia,
i że każda z tych metod zakończy się sukcesem. Ich zdaniem, można
podjąć wiele różnych ścieżek, i mimo to dotrzeć do tego samego miejsca.
Utrzymują, że Najwyższa Absolutna Prawda może być czczony albo jako bogini
Kali, albo bogini Durga, albo Pan Śiva, Ganeśa, Rama, Hari, czy też Brahma.
Krótko mówiąc, stoją oni na stanowisku, że nie ma znaczenia. w jaki sposób
zwracamy się do Absolutnej Prawdy, gdyż wszystkie imiona są jednym i tym
samym. Dają przykład człowieka posiadającego wiele imion; człowiek ten odpowie,
jeśli zwrócimy się do niego, używając któregokolwiek z tych imion.
Takie
poglądy mogą być satysfakcjonujące dla zwykłej osoby, ale są one pełne błędów.
Osoba, która wielbi półbogów, powodowana materialnym pożądaniem, nie może
osiągnąć Najwyższej Osoby Boga. Jeśli ktoś wielbi półbogów, to zewnętrzna
energia Pana może nagrodzić go pewnymi rezultatami, ale nie można powiedzieć,
że przez taki kult osiągnie Najwyższego Pana. W rzeczywistości,
Bhagavad-gita nie poleca takiego kultu:
antavat tu phalam tesam
tad bhavaty alpa-medhasam
devan deva-yajo yanti
mad-bhakta yanti mam api
"Ludzie o małej inteligencji czczą półbogów, a owoce tego kultu
są ograniczone i krótkotrwałe. Wielbiąc półbogów, udają się na planety
półbogów; natomiast Moi wielbiciele ostatecznie przychodzą na Moją najwyższą
planetę." (Bg. 7.23) Zatem Najwyższy Pan błogosławi Swoim towarzystwem
jedynie osoby, które wielbią Jego, a nie tych, którzy czczą półbogów. Nie
jest to prawdą, że każdy może osiągnąć Najwyższą Osobę Boga przez wielbienie
materialnych półbogów. Dlatego jest to zdumiewające, że człowiek może wyobrażać
sobie, iż osiągnie doskonałość wielbiąc półbogów. Rezultat służby oddania
pełnionej w pełnej świadomości Kryszny nie może być porównany do
rezultatów wielbienia półbogów, spełniania czynności karmicznych czy
angażowania się w umysłową spekulację. Rezultaty czynności karmicznych
mogą poprowadzić albo na planety niebiańskie albo piekielne.