Rozdział 22 – Śrimad-Bhagavatam
Kiedy Caitanya Mahaprabhu nawrócił sannyasinów
Mayavadi na Swoją ścieżkę, odwiedziło Go w Benares wielu uczonych
i ciekawych ludzi. Ponieważ nie każdy mógł ujrzeć Caitanyę Mahaprabhu
w Jego rezydencji, ludzie zwykli ustawiać się szeregiem, aby zobaczyć Go,
gdy udawał się do świątyni Viśvanatha i Bindhumadhava. Pewnego dnia, kiedy
Pan odwiedził świątynię razem ze Swoimi towarzyszami, Candraśekhara Acaryą,
Paramanandą, Tapanamiśrą, Sanatana Goswamim i innymi, śpiewał:
haraye namah krsna yadavaya namah
gopala govinda rama śri-madhusudana
Kiedy Pan śpiewał w ten sposób i tańczył, tysiące ludzi zgromadziło
się wokół Niego, wydając głośne okrzyki. Wibracja ta była tak potężna, że
Prakaśananda Sarasvati, który, siedział w pobliżu, natychmiast przyłączył
się do tłumu razem ze swoimi uczniami. Skoro tylko ujrzeli piękne ciało Pana
Caitanyi i ujrzeli Pana tańczącego ze Swoimi towarzyszami, Prakaśananda
Sarasvati również dołączył do nich i zaczął śpiewać: "Hari!
Hari!" Wszyscy mieszkańcy Benares byli zdumieni, widząc ekstatyczny taniec
Pana Caitanyi: Jednakże, kiedy Pan Caitanya ujrzał sannyasinów Mayavadi,
powstrzymał Swoją bezustanną ekstazę i przestał tańczyć. Skoro tylko Pan
przestał śpiewać i tańczyć, Prakaśananda upadł do Jego stóp. Usiłując
powstrzymać go, Pan Caitanya powiedział, "Och, jesteś mistrzem duchowym
całego świata, jagad-guru, a Ja nie jestem nawet równy twoim uczniom.
Dlatego nie powinieneś czcić osoby niższej, jak Ja. Jesteś dokładnie jak
Najwyższy Brahman, i jeśli pozwolę ci upaść do Moich stóp, dopuszczę się
największej obrazy. Chociaż nie masz wizji dualizmu, to ze względu na przykład
dla ogółu ludzi, nie powinieneś tego robić."
"Poprzednio wielokrotnie źle się o Tobie wyrażałem,'' odpowiedział
Prakaśananda Sarasvati. "Teraz, pragnąc uwolnić się od rezultatów mojej
obrazy, upadam do Twoich stóp." Następnie zacytował werset
z literatury wedyjskiej, który oznajmia, że nawet jeśli wyzwolona osoba
popełnia obrazę przeciwko Najwyższemu Panu, na nowo staje się ona ofiarą
materialnego zanieczyszczenia. Następnie Prakaśananda Sarasvati zacytował inny
werset Śrimad-Bhagavatam (10.34.9), mówiący o tym, jak Nanda Maharaja
został zaatakowany przez żmiję, którą był dawny Vidyadhararcita. Kiedy żmija ta
została dotknięta lotosowymi stopami Kryszny, odzyskała swoje poprzednie ciało,
i została uwolniona od grzesznych czynności. Kiedy Pan Caitanya usłyszał,
że stawia się Go na równym poziomie z Kryszną, łagodnie zaprotestował.
Chciał ostrzec wszystkich ludzi, aby nie porównywali Najwyższego Pana
z żadną żywą istotą. Chociaż Sam był Najwyższym Panem, to aby dać przykład
innym, protestował przeciwko takim porównaniom. Dlatego powiedział, że
porównywanie kogokolwiek do Najwyższego Pana Kryszny jest największą obrazą.
Pan Caitanya zawsze utrzymywał, że Visnu, Najwyższa Osoba Boga, jest wielki,
a żywe istoty, jakkolwiek wielkie by nie były, są jedynie nieskończenie
małymi. W związku z tym zacytował On werset z Padma Purany,
który można znaleźć w Vaisnava tantra (Hari-bhakti-vilasa 1.73):
"Osoba, która porównuje Najwyższego Pana nawet z największym
z półbogów, takim jak Brahma czy Śiva, musi być uważana za ateistę numer
jeden."
"Mogę domyślić się, że jesteś Najwyższą Osobą Boga, Kryszną,"
kontynuował Prakaśananda Sarasvati, "i chociaż podajesz się za bhaktę,
mimo to jesteś godny czci, ponieważ przewyższasz nas wszystkich Swoją edukacją
i realizacją. Dlatego, zniesławiając Cię, dopuściliśmy się największej
obrazy. Proszę, wybacz nam."
Śrimad-Bhagavatam (6.14.5) oznajmia, w jaki sposób bhakta staje się
największym spośród wszystkich transcendentalistów:
muktanam api siddhanam
narayana-parayanah
sudurlabhah praśantatma
kotisv api mahamune
"Jest wiele wyzwolonych dusz i dusz doskonałych, ale spośród nich
wszystkich najlepszym jest bhakta Najwyższej Osoby Boga. Bhaktowie Najwyższego
Pana są zawsze spokojni i cisi, i taką doskonałość spotyka się bardzo
rzadko, nawet pośród milionów osób." Prakaśananda zacytował również inny
werset (Bhag. 10.4.46), w którym jest powiedziane, że kiedy ktoś obraża
bhaktę, to zostaje zmniejszona długość jego życia, dobrobyt, sława, religia
i błogosławieństwo wyższych autorytetów: Następnie Prakaśananda zacytował
jeszcze inny werset ze Śrimad-Bhagavatam (7.5.32), który mówi, że wszelkie
wątpliwości uwarunkowanej duszy znikają, kiedy dotyka lotosowych stóp
Najwyższej Osoby Boga. Jednakże, nie można dotknąć lotosowych stóp Najwyższego
Pana, dopóki nie zostanie się pobłogosławionym kurzem lotosowych stóp czystego
bhakty Pana. Innymi słowy, nie można zostać czystym bhaktą Najwyższej Osoby
Boga, dopóki nie otrzyma się błogosławieństwa innego czystego bhakty Pana.
"Przyjmuję schronienie Twoich lotosowych
stóp," powiedział Prakaśananda Sarasvati, "gdyż pragnę wznieść się do
pozycji bhakty Najwyższego Pana."
Po tej rozmowie, Prakaśananda Sarasvati i Pan Caitanya usiedli razem.
"Cokolwiek powiedziałeś odnośnie rozbieżności i sprzeczności
filozofii Mayavadi, jest również znane nam," powiedział Prakaśananda.
"W rzeczywistości wiemy, że wszystkie komentarze do pism wedyjskich
autorstwa filozofów Mayavadi są pełne błędów, szczególnie te Śankaracaryi.
Wszystkie interpretacje Śankary do Vedanta-sutry są wytworem jego wyobraźni.
Jednak Ty nie wyjaśniałeś kodów Vedanta-sutry i Upanisadów odpowiednio do
Swojej wyobraźni, ale prezentowałeś je takimi, jakimi są. Dlatego wszyscy
z przyjemnością słuchaliśmy tych objaśnień. Takich objaśnień kodów
Vedanta-sutry i Upanisadów nie może dać nikt inny poza Najwyższą Osobą
Boga. Ponieważ masz moce Najwyższego Pana, proszę, objaśniaj Vedanta-sutrę
dalej, abym mógł odnieść korzyść."
Pan Caitanya protestował przeciwko nazywaniu Go Najwyższym Panem,
i powiedział, "Mój drogi panie, jestem zwykłą żywą istotą. Nie mogę
znać prawdziwego znaczenia Vedanta-sutry, ale znaczenie to zna Vyasadeva, który
jest inkarnacją Narayana. Żadna żywa istota nie może interpretować
Vedanta-sutry według swoich pospolitych koncepcji. Po to, aby powstrzymać takie
niegodziwe, pozbawione skrupułów osoby od pisania komentarzy do Vedanta-sutry,
sam autor, Śri Vyasadeva, już skomentował Vedanta-sutrę, pisząc
Śrimad-Bhagavatam." Innymi słowy, najlepsze objaśnienie do tej księgi dał
sam autor. Nikt nie jest w stanie zrozumieć umysłu autora, dopóki ten
autor sam nie wyjawi celu przyświecającego jego dziełu. Dlatego Vedanta-sutrę
należy rozumieć poprzez Śrimad-Bhagavatam, komentarz napisany przez autora
Vedanta-sutry.
Pranava, czyli omkara, jest boską esencją wszystkich Ved. Omkara została
wyjaśniona dalej w gayatri mantrze, dokładnie tak samo, jak jest
wyjaśniona w Śrimad-Bhagavatam. Odnoszą się do niej cztery wersety, które
zostały wyjaśnione Brahmie przez Samego Pana Krysznę. Z kolei Brahma
wyjaśnił je Naradzie, a Narada wytłumaczył je Vyasadevie. W ten
sposób, znaczenie tych wersetów Śrimad-Bhagavatam było przekazywane przez
sukcesję uczniów. Nie jest to tak, że każdy może produkować własne głupie
komentarze do Vedanta-sutry i zwodzić czytelników. Każdy, kto pragnie
zrozumieć Vedanta-sutrę, musi starannie czytać Śrimad-Bhagavatam. Poinstruowany
przez Naradę Muniego, Vyasadeva skompilował Śrimad-Bhagavatam z celem
wyjaśnienia Vedanta-sutry. Pisząc Śrimad-Bhagavatam, Vyasadeva zebrał wszelką
esencję Upanisadów, których cel został również wyjaśniony
w Vedanta-sutrze. Zatem Śrimad-Bhagavatam jest esencją całej wiedzy
wedyjskiej. To, co zostało oznajmione w Upanisadach i powtórzone
w Vedanta-sutrze, jest wspaniale wyjaśnione w Śrimad-Bhagavatam.
W Iśopanisad znajduje się ustęp podobny do wersetu zamieszczonego
w Śrimad-Bhagavatam (8.1.10), który oznajmia, że cokolwiek ktoś widzi
w kosmicznej manifestacji, jest jedynie energią Najwyższego Pana
i nie jest różne od Niego. Wskutek tego On jest kontrolerem, przyjacielem,
żywicielem i obrońcą wszystkich żywych istot. Powinniśmy żyć polegając na
łasce Pana i przyjmować jedynie te rzeczy, które zostały nam przeznaczone.
W ten sposób można cieszyć się życiem, nie naruszając własności innych.
Innymi słowy, cel Upanisadów, Vedanta-sutry i Śrimad-Bhagavatam jest jeden
i ten sam. Jeśli ktoś starannie studiuje Śrimad-Bhagavatam, przekona się,
że wspaniale wyjaśnione są tam Upanisady i Vedanta-sutra. Śrimad-Bhagavatam
uczy nas, w jaki sposób odnowić nasz wieczny związek z Najwyższym
Panem, jak działać w tym związku, i ostatecznie, w jaki sposób
wyciągnąć z niego najwyższą korzyść.
Esencją całego Bhagavatam są cztery wersety rozpoczynające się słowami aham
eva. Są to: "Ja jestem najwyższym centrum związków pomiędzy żywymi
istotami, i Moja wiedza jest najwyższą wiedzą. Ten proces, przez który
mogą Mnie osiągnąć żywe istoty, jest zwany abhidheya. Przez niego można
osiągnąć najwyższą doskonałość życia, miłość Boga. Kiedy ktoś osiąga miłość
Boga, jego życie staje się doskonałe." Wyjaśnienie tych czterech wersetów
jest dane w Śrimad-Bhagavatam, i Pan Caitanya pokrótce opisał, jakie
są zasady tych wersetów. Powiedział, że nikt nie może zrozumieć konstytucjonalnej
pozycji Najwyższego Pana – Jego sytuacji, Jego transcendentalnych cech, Jego
transcendentalnych czynów i Jego sześciu bogactw. Nie można tego zrozumieć
przez umysłowe spekulacje czy akademicką wiedzę; wszystko to może być
zrozumiane jedynie dzięki łasce Pana. Jak oznajmia Bhagavad-gita, osoba, która
jest wystarczająco szczęśliwa, aby otrzymać łaskę Pana, może zrozumieć te
wyjaśnienia dzięki Jego miłosierdziu.
Pan
istniał przed stworzeniem materialnym; zatem materialne składniki, natura
i żywe istoty, wszystkie wyemanowały z Niego, a po rozwiązaniu
kosmosu wszystkie spoczywają w Nim. Kiedy zostaje zamanifestowane
stworzenie, jest ono utrzymywane przez Niego. W istocie, jakakolwiek
manifestacja, którą oglądamy, jest jedynie transformacją Jego zewnętrznej
energii. Kiedy Najwyższy Pan przyciąga z powrotem Swoją zewnętrzną
energię, wszystko wchodzi w Niego. W pierwszym z tych czterech
wersetów trzykrotnie jest powtórzone słowo aham, aby podkreślić, że Najwyższa
Osoba Boga jest pełen wszelkich bogactw. To aham zostało trzykrotnie powtórzone
dlatego, aby skarcić tych, którzy nie są w stanie zrozumieć czy uwierzyć
w transcendentalną naturę i formę Najwyższego Pana.
Pan posiada Swoją wewnętrzną moc, Swoją moc zewnętrzną, marginalną
i energie względne, manifestację świata kosmicznego i żywych istot.
Energia zewnętrzna jest manifestowana przez jakościowe siły (guny) natury
materialnej. Ten, kto może zrozumieć naturę żywej istoty w świecie
duchowym, może rzeczywiście zrozumieć vedyam, czyli doskonałą wiedzę. Najwyższego
Pana nie można zrozumieć po prostu przez oglądanie energii materialnej
i uwarunkowanych dusz, ale kiedy ktoś ma doskonałą wiedzę, jest on wolny
od wpływu energii zewnętrznej. Księżyc odbija światło słońca, i bez słońca
księżyc nie może oświetlać niczego. Podobnie, ta materialna manifestacja
kosmiczna jest jedynie odbiciem świata duchowego. Kiedy ktoś jest rzeczywiście
wyzwolony spod wpływu energii zewnętrznej, może on zrozumieć konstytucjonalną
pozycję Najwyższego Pana. Służba oddania dla Pana jest jedynym środkiem,
poprzez który można osiągnąć Pana, i tę służbę oddania może podjąć każdy,
w jakimkolwiek kraju, niezależnie od warunków. Służba oddania jest ponad
czterema zasadami religii i zrozumieniem czerpanym z wyzwolenia.
Nawet początki służby oddania są transcendentalne w stosunku do
najwyższego zrozumienia czerpanego z wyzwolenia i zrozumienia
czerpanego ze zwykłej religii.
Dlatego należy zbliżyć się do bona fide mistrza duchowego – bez względu na
kastę, wyznanie, kolor skóry, kraj, itd. – i słuchać od niego o służbie
oddania. Prawdziwym celem życia jest odżywienie naszej uśpionej miłości Boga.
W istocie, jest to nasza ostateczna konieczność. Śrimad-Bhagavatam
tłumaczy, jak można osiągnąć taką miłość. Istnieje wiedza teoretyczna
i wiedza specyficzna czy zrealizowana, a doskonała zrealizowana
wiedza jest osiągana wtedy, kiedy ktoś realizuje nauki otrzymane od mistrza
duchowego.