Rozdział ten opisuje dzieje dynastii Amśumana do czasów Khatvangi. Mówi też o tym, jak Bhagiratha sprowadził na tę Ziemię wodę Gangesu.
Synem Maharajy Amśumana był Dilipa. Próbował sprowadzić Ganges do tego świata, lecz umarł nie odniósłszy sukcesu. Bhagiratha, syn Dilipy, zdecydowany był sprowadzić Ganges do tego materialnego świata i chcąc spełnić swój zamiar, praktykował surowe wyrzeczenia. Matka Ganges, całkowicie usatysfakcjonowana jego wyrzeczeniami, ukazała się mu, chcąc obdarzyć go jakimś błogosławieństwem. Wówczas Bhagiratha poprosił ją, aby wybawiła jego przodków. Chociaż matka Ganges zgodziła się zstąpić na Ziemię, postawiła dwa warunki. Po pierwsze chciała, by jakaś odpowiednia osoba rodzaju męskiego mogła kontrolować jej fale. Po drugie zaś, chociaż wszyscy grzesznicy będą wyzwalać się od grzesznych reakcji dzięki wykąpaniu się w Gangesie, matka Ganges nie chciała zatrzymać wszystkich tych grzesznych reakcji. Te dwa warunki zostały poddane pod rozwagę. Bhagiratha odpowiedział matce Ganges: "Osoba Boga, Pan Śiva, będzie całkowicie zdolny kontrolować fale twych wód, a gdy wykpią się w nich czyści bhaktowie, zostaną zneutralizowane grzeszne reakcje pozostawione przez grzeszników." Potem Bhagiratha podjął wyrzeczenia z zamiarem zadowolenia Pana Śivy, który nazywany jest Aśutosa, ponieważ z natury bardzo łatwo go zadowolić. Pan Śiva zgodził się na propozycję Bhagirathy, by opanował siłę Gangesu. W ten sposób, samo dotknięcie Gangesu wybawiło przodków Bhagirathy i pozwoliło im udać się na planety niebiańskie.
Synem Bhagirathy był Śruta, synem Śruty - Nabha, a synem Nabhy był Sindhudvipa. Sindhudvipa miał syna Ayutayu, a synem Ayutayu był Rtuparna, przyjaciel Nali. Rtuparna przekazał Nali sztukę hazardu i nauczył się od niego sztuki aśva-vidya. Syn Rtuparny nazywał się Sarvakama, synem Sarvakamy był Sudasa, a jego synem z kolei był Saudasa. Żona Saudasy nazywała się Damayanti lub Madayanti, a Saudasa znany był również jako Kalmasapada. Z powodu pewnego błędu w czynnościach karmicznych, Saudasa został przeklęty przez Vasisthę, aby stał się Raksasą. Idąc przez las, ujrzał bramina zaangażowanego w stosunek seksualny ze swoją żoną a ponieważ został Raksasą, chciał go pożreć. Chociaż żona bramina błagała go na wiele sposobów, Saudasa pożarł bramina. Dlatego też rzuciła na Saudasę klątwę, mówiąc: "Gdy tylko zaangażujesz się w stosunek seksualny, umrzesz." Dlatego też, mimo iż po dwunastu latach Saudasa został uwolniony od klątwy Vasisthy Muniego, nadal pozostał bezdzietny. W tym czasie, za pozwoleniem Saudasy, jego żonę Madayanti zapłodnił Vasistha. Madayanti nosiła dziecko w łonie przez wiele lat, lecz mimo to nie mogła go urodzić, więc Vasistha uderzył ją kamieniem w brzuch i tak urodził się syn, którego nazwano Aśmaka.
Syn Aśmaki znany był jako Balika. Był on chroniony przed klątwą Paraśuramy, gdyż otaczało go wiele kobiet Dlatego też nosi również imię Narikavaca. Gdy cały świat był pozbawiony ksatriyów, został pierwotnym ojcem następnych ksatriyów. Z tego względu nazywany jest czasami Mulaką. Z Baliki narodził się Daśaratha, z Daśarathy Aidavidi, a Aidavidi spłodził Viśvasahę. Synem Viśvasahy był Maharaja Khatvanga. Maharaja Khatvanga przyłączył się do półbogów w walce przeciwko demonom i odniósł zwycięstwo. Wskutek tego półbogowie chcieli obdarzyć go jakimś błogosławieństwem, lecz gdy król zapytał, jak długo będzie żył i gdy dowiedział się, że zostało mu zaledwie kilka sekund życia, natychmiast opuścił planety niebiańskie i powrócił samolotem do swej własnej siedziby, Zdawał sobie sprawę z tego, że w tym materialnym świecie wszystko jest nieistotne, tak więc całkowicie zaangażował się w wielbienie Najwyższej Osoby Boga, Hari.
09.09.03 Znaczenie: Król pragnął wybawić swych przodków, którzy zostali spaleni na popiół, ponieważ nie okazali szacunku Kapili Muniemu.
09.09.05 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga mówi:
sarva-dharman parityajya mam
ekam śaranam vraja
aham tvam sarva-papebhyo
moksayisyami ma śucah
"Porzuć wszelkiego rodzaju religie i po prostu podporządkuj się Mnie. Ja ochronię cię od wszelkich następstw grzechów. Nie lękaj się więc." (Bg. 18.66) Najwyższa Osoba Boga może przyjąć reakcje czyichkolwiek grzesznych czynów i zneutralizować je. Jest On bowiem pavitra, czysty niczym słońce, które nigdy nie ulega skażeniu żadną ziemską infekcją. Tejiyasam na dosaya vahneh sarva-bhujo yatha (Bhag. 10.33.29). Ten, kto jest niezwykle potężny, nie podlega wpływowi żadnego grzesznego czynu. Lecz tutaj widzimy, że matka Ganges obawia się, że zostanie obarczona grzechami ludzi, którzy kąpaliby się w jej wodach. Dowodzi to tego, że z wyjątkiem Najwyższej Osoby Boga nikt nie jest w stanie zneutralizować reakcji grzesznych czynów, czy to własnych czy też cudzych. Czasami mistrz duchowy, po zaakceptowaniu ucznia, musi być odpowiedzialny za jego przeszłe grzeszne czyny i, będąc przeciążonym, jest czasem zmuszony cierpieć – jeśli nie całkowicie, to częściowo – za grzechy swojego ucznia. Dlatego każdy uczeń musi bardzo uważać, by po inicjacji nie dopuszczać się grzesznych czynów. Biedny mistrz duchowy jest na tyle łaskawy i miłosierny, że akceptuje ucznia i częściowo cierpi z powodu jego grzechów. Ale Krsna, będąc miłosiernym dla Swojego sługi, neutralizuje reakcje grzesznych czynów przyjętych przez sługę, który głosi Jego chwały. Nawet matka Ganges obawiała się grzesznych reakcji ludzi i była niespokojna o to, jak zneutralizuje brzemię tych grzechów.
09.09.06 Znaczenie: Matka Ganges jest dostępna dla wszystkich, każdy może wykąpać się w jej wodach. Dlatego w wodach Gangesu będą kąpać się nie tylko osoby grzeszne, lecz w miejscach takich jak Hardwar oraz w innych świętych miejscach, przez które Ganges przepływa; będą w jej wodach kąpać się także święte osoby i bhaktowie. Bhaktowie i święte osoby zaawansowane w wyrzeczonym porządku życia mogą wyzwolić nawet Ganges. Tirthi-kurvanti tirthani svantah-sthena gadabhrta (Bhag. 1.13.10). Ponieważ święci bhaktowie w głębi swych serc zawsze zachowują Pana, mogą zatem całkowicie oczyścić święte miejsca z wszelkich grzesznych reakcji. Dlatego ludzie muszą zawsze darzyć szacunkiem takie święte osoby. Istnieje zarządzenie, że gdy tylko ujrzy się Vaisnavę czy nawet sannyasina, powinno się natychmiast okazać szacunek takiej świętej osobie. Kiedy zapomnimy okazać szacunku w ten sposób, musimy w tym dniu pościć. Jest to nakaz wedyjski. Musimy niezmiernie uważać, by powstrzymywać się od popełniania obraz wobec lotosowych stóp bhakty czy świętej osoby.
Istnieją metody prayaścitta, czyli pokuty, lecz nie wystarczają one, by oczyścić nas z grzesznych reakcji. Z takich reakcji może oczyścić nas jedynie służba oddania, co oznajmiono w związku z historią Ajamili:
kecit kevalaya bhaktya
vasudeva-parayanah
agham dhunvanti kartsnyena
niharam iva bhaskarah
"Jedynie rzadka osoba, która podjęła całkowitą, czystą służbę oddania dla Krsny, może skutecznie wykorzenić chwasty grzesznego działania, tak aby już nie odrosły. Może to zrobić po prostu dzięki pełnieniu służby oddania, tak jak słońce może natychmiast rozproszyć mgłę swoimi promieniami." (Bhag. 6.1.15) Jeśli znajdujemy się pod ochroną bhakty i szczerze mu służymy, wówczas dzięki temu procesowi bhakti-yogi z pewnością będziemy w stanie zneutralizować wszelkie grzeszne reakcje.
09.09.07 Znaczenie: Przyjmuje się, że woda Gangesu spoczywa na głowie Pana Śivy. Pan Śiva jest inkarnacją Najwyższej Osoby Boga, który za pośrednictwem rozmaitych mocy utrzymuje cały wszechświat. Pan Śiva został opisany w Brahma-samhicie (5.45):
ksiram yatha dadhi vikara-viśesa-yogat
sanjayate na hi tatah prthag asti hetoh
yah śambhutam api tatha samupaiti karyad
govindam adi-purusam tam aham bhajami
"Mleko przemienia się w jogurt, gdy zostaje zmieszane z kulturą jogurtu, lecz w rzeczywistości, konstytucjonalnie, jogurt nie jest niczym innym jak tylko mlekiem. Podobnie, Govinda, Najwyższa Osoba Boga, przyjmuje postać Pana Śivy w szczególnym celu zajmowania się materialnymi sprawami. Składam pokłony u lotosowych stóp Pana Govindy." Pan Śiva jest Najwyższą Osobą Boga podobnie jak jogurt jest mlekiem, chociaż jednocześnie nim nie jest. Ten materialny świat utrzymują trzy inkarnacje – Brahma Visnu i Maheśvara (Śiva). Pan Śiva jest Visnu w inkarnacji dla guny ignorancji. Świat materialny w przeważającej mierze znajduje się w gunie ignorancji. Dlatego Pan Śiva został tu porównany do długości i szerokości całego wszechświata, który przypomina materiał utkany z nici rozciągających się zarówno na długość, jak i na szerokość.
09.09.08 Znaczenie: Słowa aśv atusyata wskazują na to, że Pan Śiva bardzo szybko został usatysfakcjonowany. Dlatego innym imieniem Pana Śivy jest Aśutosa. Osoby materialistyczne przywiązują się do Pana Śivy, ponieważ bardzo szybko obdarza błogosławieństwami wszystkich, nie zważając na to, czy jego wielbicielom powodzi się, czy też cierpią. Chociaż osoby materialistyczne wiedzą, że materialne szczęście jest niczym innym, jak tylko drugą stroną cierpienia, to jednak pragną go i aby bardzo szybko je zdobyć, wielbią Pana Śivę. Widzimy, że materialiści są zazwyczaj wielbicielami wielu półbogów, szczególnie Pana Śivy i matki Durgi. W rzeczywistości nie chcą duchowego szczęścia, ponieważ właściwie go nie znają. Lecz jeśli ktoś rzeczywiście pragnie osiągnąć duchowe szczęście, musi przyjąć schronienie Pana Visnu, czego Pan osobiście wymaga:
sarva-dharman parityajya mam
ekam śaranam vraja
aham tvam sarva-papebhyo
moksayisyami ma śucah
"Porzuć wszelkie rodzaje religii i po prostu podporządkuj się Mnie. Ja wyzwolę cię od wszelkie następstw grzechów. Nie lękaj się więc." (Bg. 18.66).
09.09.12 Znaczenie: Matkę Ganges wielbi się jej własną wodą: bhakta bierze trochę wody z Gangesu i z powrotem ofiarowuje ją tej rzece. Kiedy wielbiciel nabiera wody, matka Ganges nic nie traci, a gdy woda jest jej z powrotem ofiarowywana, nie powiększa się, lecz wielbiciel Gangesu odnosi w ten sposób korzyść. Podobnie, bhakta Pana ofiarowuje z wielkim oddaniem patram puspam phalam toyam - liść, kwiat, owoc czy wodę – ale wszystko, łącznie z liściem, kwiatem, owocem czy wodą, należy do Pana. Dlatego też nie ma nic, czego można by się wyrzec czy też przyjąć. Musimy po prostu skorzystać z procesu bhakti, gdyż przestrzegając go nic nie tracimy, a zyskujemy łaskę Najwyższej Osoby.
09.09.14 Znaczenie: W rzeczywistości można się przekonać; że ten, kto regularnie wielbi matkę Ganges, kąpiąc się w jej wodzie, jest bardzo zdrowy i stopniowo staje się bhaktą Pana. Tani jest skutek kąpania się w wodzie Gangesu. Wszystkie śastra wedyjskie polecają kąpiel w Gangesie i ten, kto podąża tą ścieżką, z pewnością całkowicie uwalnia się od wszelkich grzesznych reakcji. Praktycznym przykładem tego są synowie Maharajy Sagary, którzy udali się na planety niebiańskie, gdy woda Gangesu jedynie dotknęła popiołu ich spalonych ciał.
09.09.16-17 Znaczenie: Hazard jest również sztuką. Ksatriyowie mogą wykazywać się swoimi uzdolnieniami w tej sztuce hazardu. Z łaski Krsny, Pandavowie stracili wszystko w grze hazardowej. Zostali pozbawieni królestwa, żony, rodziny i domu, gdyż nie byli mistrzami w sztuce hazardu. Innymi słowy, bhakta może nie być ekspertem w czynnościach materialistycznych. Dlatego śastra oznajmiają, że czynności materialistyczne są całkowicie niestosowne dla żywych istot, zwłaszcza dla bhaktów. Zatem bhakta powinien być usatysfakcjonowany jedząc to, co Najwyższy Pan zsyła jako prasada. Bhakta zachowuje czystość, ponieważ nie podejmuje takich grzesznych działań jak hazard, zażywanie środków odurzających, jedzenie mięsa i angażowanie się w zakazany seks.
09.09.28 Znaczenie: Śrila Narottama dasa Thakura śpiewał:
hari hari viphale janama gonainu
manusya-janama paiya,
radha-krsna na bhajiya,
janiya śuniya visa
khainu
Ciało istoty ludzkiej jest niezwykle cenne, ponieważ mając takie ciało, można zrozumieć instrukcje Krsny i osiągnąć ostateczne przeznaczenie żywej istoty. Żywa istota znajduje się w tym świecie materialnym, by spełnić misję powrotu do domu, powrotu do Boga: W materialnym świecie tęsknimy za szczęściem, ale ponieważ nie znamy ostatecznego przeznaczenia, dlatego zmieniamy ciała, jedno po drugim. Jeśli jednak uzyskamy sposobność posiadania ludzkiej formy cielesnej, możemy w tym ciele wypełnić cztery zasady: dharmy, arthy, kamy i moksy. A gdy jesteśmy odpowiednio uregulowani uczynimy dalszy postęp po wyzwoleniu, by, zaangażować się w służenie Radzie i Krsnie. Na tym polega sukces w życiu – powstrzymanie procesu powtarzających się narodzin i śmierci i powrót do domu, z powrotem do Boga (mam eti), by zaangażować się w służbę dla Radhy i Krsny. Zatem celem przyjęcia ludzkiego ciała jest zakończenie postępu w życiu. Zabicie człowieka jest uważane przez całe społeczeństwo ludzkie za rzecz bardzo poważną. W rzeźniach zabija się setki i tysiące zwierząt i nikt się tym nie przejmuje, ale zabicie nawet jednej istoty ludzkiej jest traktowane bardzo poważnie. Dlaczego? Ponieważ ludzka forma cielesna jest niezmiernie ważna w wypełnianiu misji życia.
09.09.29 Znaczenie: Żona bramina nie uważała swego męża
za bramina jedynie z nazwy, który był określany jako taki tylko dlatego, że
narodził się w rodzinie bramińskiej. Bramin ten był naprawdę kwalifikowany i
wykazywał cechy bramińskie. Yasya yal
laksanam proktam (Bhag. 7.11.35).
Symptomy charakteryzujące bramina są podane w śastrach:
śamo damas tapah śaucam
ksantir arjavam eva ca
"Spokój, samokontrola, wyrzeczenie, czystość, tolerancja, uczciwość, wiedza, mądrość i religijność – to naturalne cechy, według których postępują bramini." (Bg. 18.42) Bramin musi być nie tylko kwalifikowany, lecz musi również angażować się w prawdziwe bramińskie czynności. Samo posiadanie kwalifikacji nie wystarczy; trzeba angażować się w obowiązki bramina. Obowiązkiem bramina jest poznanie param brahmy, Krsny (param brahma param dhama pavitram paramam bhavan). Ponieważ bramin ten był rzeczywiście kwalifikowany i był także zaangażowany w czynności bramińskie (brahma-karma), zabicie go byłoby wielkim grzechem, i jego żona prosiła, by tego nie robić.
09.09.30 Znaczenie: Słowo rajarsi odnosi się do króla, który postępuje jak rsi, czyli mędrzec. Taki król jest nazywany również naradevą, gdyż uważa się go za reprezentanta Najwyższego Pana. Ponieważ jego obowiązkiem jest władanie królestwem po to, by utrzymać kulturę bramińską, zatem nigdy nie pragnie zabić bramina. Zazwyczaj uważa się, że bramin, kobieta, dziecko, starzec czy krowa nigdy nie podlegają karze. Zatem żona tego bramina prosiła króla, by powstrzymał się przed tym grzesznym czynem.
09.09.31 Znaczenie: Jak oznajmia słownik Amara-kośa, bhruno 'rbhake bala-garbhe: słowo bhruna odnosi się do krowy albo do żywej istoty w formie płodu. Według kultury wedyjskiej zabicie nierozwiniętego płodu duszy w łonie jest tak grzeszne, jak pozbawienie życia krowy czy bramina. Żywa istota obecna w płodzie znajduje się w stadium nierozwiniętym. Współczesna teoria naukowa twierdząca, że życie jest wynikiem połączenia związków chemicznych, jest niedorzeczna; naukowcy nie potrą wytworzyć żywych istot nawet takich, jak te zrodzone z jaj. Koncepcja, że naukowcy mogą chemicznie stworzyć warunki przypominające jajo i uzyskać z tego życie, jest absurdem. Można przyjąć ich teorię głoszącą, że pewien związek chemiczny zawiera życie, ale ci dranie nie potrafią stworzyć takiego związku. Ten werset odnosi się do bhrunasya vadham – zabicia bhruna, czyli zgładzenia płodu. Jest to wyzwanie rzucone przez literaturę wedyjską. Niedojrzałe, ateistyczne zrozumienie, że żywa istota jest kombinacją materii, jest właściwe najbardziej prostackiej ignorancji.
09.09.32 Znaczenie: W kulturze wedyjskiej istnieje system znany jako sati czy saha-marana, zgodnie z którym kobieta umiera ze swym mężem. Zgodnie z tym systemem, jeśli mąż umrze, wówczas żona dobrowolnie decyduje się na śmierć, rzucając się na płonący stos pogrzebowy swego męża. Tutaj, w tym wersecie, żona bramina wyraziła uczucie właściwe tej kulturze. Żona pozbawiona męża jest niczym martwe ciało. Dlatego też, zgodnie z kulturą wedyjską, dziewczyna musi wyjść za mąż. Na tym polega odpowiedzialność jej ojca. Dziewczyna może być przekazana w darze, a mąż może mieć więcej niż jedną żonę, ale dziewczyna musi wyjść za mąż. To jest kultura wedyjska. Kobieta zawsze powinna być zależna – w dzieciństwie jest zależna od ojca, w młodości – od męża, a na starość – od swych dorosłych synów: Zgodnie z Manu-samhitą, nigdy nie jest niezależna. Dla kobiety niezależność oznacza nieszczęśliwe życie. W obecnych czasach jest tak wiele niezamężnych dziewcząt, które błędnie wyobrażają sobie, że są wolne, lecz ich życie jest nieszczęśliwe. Tutaj mamy przykład tego, jak kobieta czuła, iż bez swego męża jest niczym martwe ciało.
09.09.33 Znaczenie: Mamy tu przykład przeznaczenia. Król Saudasa został potępiony przez klątwę Vasisthy i dlatego, chociaż był odpowiednio kwalifikowany, z powodu przeznaczenia został Raksasą przypominającym tygrysa i nie mógł nic na to poradzić. Tal labhyate duhkhavad anyatah sukham (Bhag. 1.5.18). Tak jak przeznaczenie zsyła na nas nieszczęście, podobnie może umieścić nas w szczęśliwym położeniu. Przeznaczenie jest niezmiernie potężne, ale można je zmienić, jeśli osiągnie się platformę świadomości Krsny. Karmani nirdahati kintu ca bhakti-bhajam (Brahma-samhita 5.54).
09.09.42 Znaczenie: Maharaja Khatvanga dał znakomity przykład pełnienia służby oddania. Tylko przez chwilę zaangażował się w służbę oddania dla Pana, ale powrócił do Boga Dlatego, jeśli będziemy praktykować służbę oddania od początku swego życia, bez wątpienia (asamśaya) powrócimy do domu, z powrotem do Boga.
W Bhagavad-gicie użyto słowa asamśaya, aby opisać bhaktę. Sam Pan udziela tam tej instrukcji:
mayy asakta-manah
partha yogam yunjan mad-aśrayah
asamśayam samagram mam yatha
jnasyasi tac chrnu
"Posłuchaj teraz, o synu Prthy [Arjuno], jak przez praktykę yogi, w pełnej świadomości o Mnie, z umysłem przywiązanym do Mnie, możesz – uwolniwszy się od wątpliwości – poznać Mnie w pełni." (Bg. 7.1)
Pan poucza również:
janma karma ca me divyam evam
yo vetti tattvatah
tyaktva deham punar janma
naiti mam eti so 'rjuna
"Kto zna transcendentalną naturę Mego pojawiania się i Moich czynów, ten opuściwszy to ciało, nigdy nie rodzi się ponownie w tym świecie materialnym, ale osiąga Moją wieczną siedzibę, o Arjuno" (Bg. 4.9)
Dlatego też, od początku swego życia należy praktykować bhakti-yogę, która zwiększa nasze przywiązanie do Krsny. Jeśli codziennie oglądamy Bóstwo w świątyni, składamy ofiary wielbiąc Je, intonujemy święte imię Osoby Boga i jak najwięcej nauczamy o chwalebnych czynach Pana, wówczas przywiązujemy się do Krsny. To przywiązanie jest nazywane asakti. Gdy nasz umysł jest przywiązany do Krsny (mayy asakta-manah), to w ciągu jednych ludzkich narodzin możemy wypełnić misję życia. Jeśli stracimy tę sposobność, nie będziemy wiedzieć, gdzie się udamy, jak długo zostaniemy w cyklu narodzin i śmierci oraz kiedy znowu osiągniemy ludzką formę życia i szansę na powrót do domu, z powrotem do Boga. Dlatego osoba najbardziej inteligentna każdą chwilę swojego życia wykorzystuje na służenie Panu.
09.09.43 Znaczenie: Maharaja Khatvanga, będąc zwolennikiem kultury bramińskiej, pragnął wykorzystać jedną chwilę, całkowicie podporządkowując się Najwyższej Osobie Boga. Pana wielbimy tą oto modlitwą:
namo brahmanya-devaya go
brahmana-hitaya ca
jagad-dhitaya krsnaya
govindaya namo namah
"Składam pełne szacunku pokłony Najwyższej Prawdzie Absolutnej, Krsnie, który jest życzliwie usposobiony wobec, krów i braminów, jak również wobec ogółu żywych istot. Składam powtórne pokłony Govindzie, który jest zbiornikiem przyjemności dla wszystkich zmysłów." Bhakta Krsny jest bardzo przywiązany do kultury bramińskiej. W rzeczywistości prawdziwym braminem jest ten ekspert, który wie, kim jest Krsna i czego On chce. Brahma janatiti brahmanah. Krsna jest Parabrahmanem i dlatego wszystkie osoby świadome Krsny, czyli bhaktowie Krsny, są wzniosłymi braminami. Khatvanga Maharaja uważał bhaktów Krsny za prawdziwych braminów i prawdziwe światło dla ludzkiego społeczeństwa. Kto pragnie uczynić postęp w świadomości Krsny i pogłębić duchowe zrozumienie, musi przykładać niezwykłą wagę do kultury bramińskiej i musi zrozumieć Krsnę (krsnaya govindaya). Wtedy jego życie zakończy się sukcesem.
09.09.44 Znaczenie: Maharaja Khatvanga jest typowym przykładem osoby świadomej Krsny. Taka osoba uważa, że nic nie jest ważne oprócz Najwyższej Osoby Boga i nie sądzi, aby cokolwiek w tym materialnym świecie nie było związane z Najwyższym Panem. Jak oznajmia Caitanya-caritamrta (Madhva 8.274):
sthavara-jangama dekhe, na dekhe tara murti
sarvatra haya nija ista-deva-sphurti
"Maha-bhagavata, zaawansowany bhakta, z pewnością widzi wszystko, co ruchome i nieruchome, ale nie widzi dokładnie ich form. Raczej gdzie spojrzy, natychmiast widzi formę Najwyższego Pana." Chociaż bhakta przebywa w świecie materialnym, nie ma z nim związku. Nirbandhah krsna-sambandhe. Akceptuje ten materialny świat w związku z Najwyższą Osobą Boga. Bhakta może zarabiać pieniądze, ale wykorzystuje je na szerzenie ruchu świadomości Krsny, wznosząc olbrzymie świątynie i ustanawiając kult Najwyższej Osoby Boga. Dlatego Maharaja Khatvanga nie był materialistą. Materialista jest zawsze przywiązany do takich rzeczy, jak dzieci, dom, posiadłości i wiele innych rzeczy potrzebnych do zadowalania zmysłów. Ale Maharaja Khatvanga nie był przywiązany do tych rzeczy, jak to oznajmiono powyżej. Ani też nie mógłby myśleć o niczym, co istnieje bez związku z Najwyższym Panem. Iśavasyam idam sarvam: wszystko jest związane z Najwyższą Osobą Boga. Oczywiście, tego rodzaju świadomość nie jest właściwa jakiejś zwykłej osobie. Lecz gdy wejdziemy na ścieżkę służby oddania, jak zalecono to w Nektarze Oddania, możemy wykształcić w sobie taką świadomość i osiągnąć doskonałe zrozumienie. Osoba świadoma Krsny nie znajduje przyjemności w niczym, co nie ma związku z Krsną.
09.09.45 Znaczenie: Bhakta zawsze zajmuje pozycję transcendentalną. Param drstva nivartate: kto widzi Najwyższą Osobę Boga, nie jest dłużej zainteresowany materialną przyjemnością zmysłową. Nawet bhakta tak wzniosły, jak Dhruva Maharaja udał się do lasu z zamiarem odniesienia materialnej korzyści. Ale gdy rzeczywiście ujrzał Najwyższą Osobę Boga, odmówił przyjęcia jakiegokolwiek materialnego błogosławieństwa. Powiedział: svamin krtartho 'smi varam na yace – "Mój drogi Panie, jestem całkowicie zadowolony z tego, co mi dałeś czy nie dałeś. Nie ma nic, o co mógłbym Cię prosić, ponieważ jestem w pełni zadowolony, pełniąc służbę dla Ciebie." Taka mentalność cechuje czystego bhaktę, który nie pragnie od Osoby Boga niczego materialnego czy duchowego. Dlatego nasz ruch świadomości Krsny jest nazwany krsna-bhavanamrta-sangha, towarzystwem osób, którym zadowolenie sprawia samo myślenie o Krsnie. Pogrążenie się w myślach o Krsnie nie jest ani kosztowne, ani kłopotliwe. Krsna mówi, man-mana bhava mad-bhakto mad-yaji mam namaskuru: "Zawsze myśl o Mnie, składaj Mi pokłony i oddawaj cześć." (Bg. 9.34) Każdy może bez trudu i przeszkód ciągle myśleć o Krsnie. To jest nazywane krsna-bhavanamrta. Kto jest pogrążony w krsna-bhavanamrta, nie prosi Krsny o żadne materialne korzyści. Zamiast tego taka osoba modli się do Pana o błogosławieństwo, jakim jest możliwość szerzenia Jego chwał na całym świecie. Mama janmani janmaniśvare bhavatad bhaktir ahaituki tvayi. Osoba świadoma Krsny nie pragnie nawet przerwać swego cyklu narodzin i śmierci. Po prostu modli się, "Mogę narodzić się tak, jak tego chcesz, lecz modlę się jedynie o to, abym mógł pełnić służbę dla Ciebie."
09.09.46 Znaczenie: Faktem jest, że Najwyższa Osoba Boga zawsze przebywa w każdym sercu (iśvarah sarva-bhutanam hrd-deśe 'rjuna tisthati). Ale z powodu swych materialnych pragnień, których w tym materialnym świecie nie sposób uniknąć, nie możemy zrozumieć Najwyższego Pana, chociaż On jest tak blisko nas. Tym, którzy ciągle agitowani są przez materialne warunki, polecany jest proces yogi dla skoncentrowania swego umysłu na Najwyższej Osobie Boga przebywającym w sercu. Dhyanavasthita-tad-gatena manasa paśyanti yam yoginah. Ponieważ w materialnych warunkach umysł i zmysły są bez przerwy agitowane, zatem przy pomocy takich metod jak dharana, asana i dhyana trzeba uspokoić umysł i skoncentrować, go na Najwyższej Osobie Boga. Innymi słowy, proces yogi jest materialną próbą zrealizowania Pana, podczas gdy bhakti, służba oddania, jest duchowym sposobem realizowania Go. Maharaja Khatvanga przyjął ścieżkę duchową i dlatego nie był dłużej zainteresowany niczym materialnym. Krsna mówi w Bhagavad-gicie (18.55), bhaktya mam abhijanati: "Jedynie przez służbę oddania można Mnie poznać." Krsnę, Parabrahmana, Najwyższą Osobę Boga, można zrozumieć jedynie przez służbę oddania Pan nigdy nie mówi, że można Go poznać przez spełnianie mistycznej yogi czy oddawanie się filozoficznej spekulacji. Bhakti jest ponad wszelkimi tego rodzaju materialnymi próbami. Anyabhilasita-śunyam jnana-karmady-anavrtam. Bhakti, będąc niezmieszaną nawet z jnaną czy pobożnymi czynnościami, jest wolna od zanieczyszczenia.
09.09.47 Znaczenie: Przelatując samolotem nad terenem górzystym, można czasem ujrzeć na niebie miasto z wieżami i pałacami czy też można zobaczyć podobne rzeczy w dużym lesie. Jest to nazywane gandharva-pura, fantasmagorią. Cały ten świat przypomina taką fantasmagorię, a każda materialnie usytuowana osoba jest do niej przywiązana. Ale Khatvanga Maharaja nie był zainteresowany takimi rzeczami, ponieważ był osobą zaawansowaną w świadomości Krsny. Bhakta bardzo dobrze zna swoją pozycję, nawet jeśli może zajmować się pozornie materialnymi czynnościami. Nirbandhah krsna-sambandhe yuktam vairagyam ucyate. Jeśli wszystkie materialne rzeczy zaangażujemy w miłosną służbę dla Pana, jesteśmy wówczas usytuowani w yukta-vairagyi, prawdziwym wyrzeczeniu. Niczego w tym materialnym świecie nie należy akceptować dla własnego zadowalania zmysłów – wszystko trzeba przyjmować w służbie dla Pana. Taka jest mentalność świata duchowego: Maharaja Khatvanga radzi, by porzucić materialne przywiązania i podporządkować się Najwyższej Osobie Boga. W ten sposób osiąga się sukces w życiu. Jest to czysta bhakti-yoga, która obejmuje vairagya-vidyę: wyrzeczenie i wiedzę.
vairagya-vidya-nija-bhakti-yoga-
śiksartham ekah purusah puranah
śri-krsna-caitanya-śarira-dhari
krpambudhir yas tam aham prapadye
"Pragnę podporządkować się Osobie Boga, który pojawił się teraz jako Pan Śri Caitanya Mahaprabhu. Jest On oceanem wszelkiej łaski i zstąpił, by uczyć nas wyzbycia się materialnych przywiązań, by przekazać wiedzę i nauczać służby oddania dla Siebie Samego." (Caitanya-candrodaya-nataka 6.74) Śri Krsna Caitanya Mahaprabhu zapoczątkował ten ruch vairagya-vidyi, dzięki któremu porzucamy przywiązanie do egzystencji materialnej i angażujemy się w miłosną służbę oddania. Ruch świadomości Krsny, pełnienia służby oddania, jest jedynym procesem, dzięki któremu można przeciwdziałać naszemu fałszywemu prestiżowi w tym materialnym świecie.
09.09.48 Znaczenie: Kiedy ktoś rzeczywiście staje się całkowicie świadomy Krsny, nikt nie ma żadnego prawa nim rządzić. Gdy jesteśmy usytuowani w świadomości Krsny, nie znajdujemy się dłużej w ciemnościach ignorancji, a wolni od takiej ciemności, zajmujemy swą oryginalną pozycję. Jivera 'svarupa 'haya -- krsnera 'nitya-dasa'. Żywa istota jest wiecznie sługą Pana, kiedy zatem pod każdym względem angażuje się w służbę dla Niego, cieszy się doskonałością życia.
09.09.49 Znaczenie: Jak oznajmia Śrimad-Bhagavatam (1.2.11):
brahmeti
paramatmeti bhagavan iti śabdyate
Prawdę Absolutną realizuje się w trzech stadiach – jako Brahmana, Paramatmę i Bhagavana. Bhagavan jest źródłem wszystkiego. Brahman jest częściową reprezentacją Bhagavana, zaś Vasudeva, Dusza Najwyższa, przebywający wszędzie i w każdym sercu, również jest zaawansowaną realizacją Najwyższej Osoby Boga. Lecz gdy dochodzimy do zrozumienia Najwyższej Osoby Boga (vasudevah sarvam iti), gdy uświadamiamy sobie, że Vasudeva jest zarówno Paramatmą, jak i bezosobowym Brahmanem, nasza wiedza jest wtedy doskonała. Dlatego Arjuna opisał Krsnę jako param brahma param dhama pavitram paramam bhavan. Słowa param brahma odnoszą się do schronienia, jakim jest bezosobowy Brahman i również wszechprzenikający Dusza Najwyższa. Kiedy Krsna mówi tyaktva deham punar janma naiti mam eti, oznacza to, że doskonały bhakta, osiągnąwszy doskonałą realizację, powraca do domu; z powrotem do Boga. Maharaja Khatvanga przyjął schronienie Najwyższej Osoby Boga i dzięki swojemu całkowitemu podporządkowaniu osiągnął doskonałość.