Rozdział ten opisuje piątego i szóstego Manu oraz modlitwy półbogów i klątwę rzuconą przez Durvasę Muniego.
Bratem opisanego poprzednio czwartego Manu, Tamasy, był Raivata, który został piątym Manu. Synami Raivaty byli między innymi: Arjuna, Bali i Vindhya. Za rządów tego Manu, Indra, król niebios, nazywał się Vibhu. Wśród półbogów byli Bhutarayowie, a pośród siedmiu rsich: Hiranyaroma, Vedaśira i Urdhvabahu. Rsi znany jako Śubhra spłodził ze swą żoną, Vikunthą, Najwyższą Osobę Boga, Vaikunthę. Na prośbę Ramadevi, ten Najwyższa Osoba Boga zamanifestował planetę Vaikuntha. Jego moc i czynności zostały wspomniane w 3 Canto.
Szóstym Manu był Caksusa, syn Caksu Manu. Wśród synów tego szóstego Manu byli Puru, Purusa i Sudyumna. Za jego rządów, Indrą, królem planet niebiańskich, został Mantradruma. Do półbogów zaliczali się Apyowie, a do siedmiu rsich – Havisman i Viraka. Żona Vairajy, o imieniu Devasambhuti, wydała na świat Ajita, inkarnację Najwyższej Osoby Boga. Ten Ajita, przyjmując postać żółwia i trzymając na Swym grzbiecie górę znaną jako Mandara, ubił ocean i wytworzył nektar dla półbogów.
Maharaja Pariksit bardzo pragnął usłyszeć o ubijaniu oceanu, dlatego też Śukadeva Gosvami zaczął mu wyjaśniać, w jaki sposób półbogowie, przeklęci przez Durvasę Muniego, ponieśli porażkę w bitwie z asurami. Gdy półbogowie utracili swe niebiańskie królestwo, przybyli do domu zgromadzeń Pana Brahmy i poinformowali go o tym, co się wydarzyło. Wtedy Brahma, wraz z innymi półbogami, udał się nad brzeg oceanu mleka i ofiarował modlitwy Ksirodakaśayi Visnu.
04.05.05 Znaczenie: Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura zaznacza tutaj, że ta planeta Vaikuntha, tak jak i Śrimad-Bhagavatam, pojawia się i jest uważana za narodzoną, czy stworzoną. Lecz zarówno Śrimad-Bhagavatam, jak i planeta Vaikuntha istnieją wiecznie, poza materialnym wszechświatem, które spowija 8 rodzajów powłok. Jak opisuje 2 Canto, Pan Brahma ujrzał Vaikunthę przed stworzeniem wszechświata. Viraraghava Acarya zaznacza, że ta Vaikuntha znajduje się wewnątrz wszechświata. Jest ona położona ponad górą znaną jako Lokaloka. Wszyscy oddają cześć tej planecie.
04.05.06 Znaczenie: Wspomniane tutaj chwalebne czyny Pana miały miejsce, gdy Jego osobiści przyboczni strażnicy Jaya i Vijaya – wskutek klątwy wielkich mędrców Sanaki, Sanatany, Sanat-kumary i Sanandany – zostali Daityami. Jaya jako Hiranyaksa musiał walczyć z Varahadevą i ten sam Varahadeva został wspomniany w związku z milenium Raivaty. Jednakże walka ta miała miejsce za rządów pierwszego Manu, Svayambhuvy. Dlatego też, zgodnie z pewnymi autorytetami, istnieją dwie inkarnacje Varahy. Jednak według opinii innych, Varaha pojawił się za rządów Svayambhuvy Manu i pozostawał w wodzie aż do czasów Raivaty Manu. Niektórzy mogą wątpić, czy było to możliwe, lecz odpowiedź jest taka, iż wszystko jest możliwe. Gdyby ktoś mógł zliczyć atomy we wszechświecie, mógłby wtedy zliczyć cechy Pana Visnu. Lecz nie jest rzeczą możliwą, by ktokolwiek zliczył atomy wszechświata i tak samo nikt nie zliczy transcendentalnych cech Pana.
04.05.15-16 Znaczenie: Zostało opisane, że gdy pewnego razu Durvasa Muni zobaczył na drodze Indrę jadącego na grzbiecie słonia, zapragnął ofiarować mu girlandę, którą miał na szyi. Jednakże Indra, będąc zbyt nadętym, bez szacunku dla Durvasy Muniego umieścił ją na trąbie niosącego go słonia. Słoń zaś, będąc zwierzęciem, nie mógł zrozumieć jaką wartość ma ta girlanda, tak więc rzucił ją sobie pod nogi i zmiażdżył. Kiedy Durvasa Muni, ujrzał to znieważające zachowanie, natychmiast rzucił na Indrę klątwę, aby ten zubożał i stracił wszelkie materialne bogactwa. W ten sposób półbogowie, będąc zagrożonymi z jednej strony przez walczące demony, z drugiej strony przeklęci przez Durvasę Muniego, stracili wszelkie materialne bogactwa w trzech światach.
Posiadanie niezmiernego bogactwa w sensie materialnego zaawansowania jest czasami bardzo ryzykowne. Osoba materialnie bogata nie dba o nikogo, a zatem dopuszcza się zniewag wobec wielkich osobistości, takich jak bhaktowie i wielcy święci. W ten sposób działa materialne bogactwo. Jak opisał Śukadeva Gosvami, dhana-durmadandha: zbytnie bogactwo zaślepia. Przytrafiło się to nawet Indrze w jego niebiańskim królestwie, cóż więc mówić o innych osobach w tym materialnym świecie? Kiedy, ktoś jest materialnie bogaty, powinien nauczyć się opanowania i dobrego zachowania w stosunku do Vaisnavów i świętych osób. W przeciwnym razie upadnie.
04.05.19 – 20 Znaczenie: Kiedy Pan Brahma dowiedział się od półbogów, jak wygląda rzeczywista sytuacja, wówczas zatroskał się bardzo, gdyż demony niepotrzebnie miały tak dużą moc. Gdy demony dochodzą do siły, wtedy cały świat stawiany jest w trudnym położeniu, ponieważ demony zainteresowane są jedynie własnym zadowalaniem zmysłów, a nie dobrem świata. Jednakże półbogowie, czy bhaktowie, troszczą się o pomyślność wszystkich żywych istot. Na przykład, Śrila Rupa Gosvami porzucił pozycję ministra i dla korzyści całego świata udał się do Vrndavany (lokanam hita-karinau). Taki jest charakter świętej osoby czy półboga. Nawet impersonaliści myślą o dobrobycie wszystkich ludzi. Dlatego też Brahma był bardzo zatroskany, widząc demony u władzy.
04.05.21 Znaczenie: Niektóre stworzenia rodzą się z embrionów, niektóre z potu, a inne z nasienia. W ten sposób wszystkie żywe istoty emanują z guna-avatary Najwyższej Osoby Boga. Ostatecznie to Najwyższa Osoba Boga jest schronieniem wszystkich żywych istot.
04.05.22 Znaczenie: Werset ten wyjaśnia, że Najwyższa Osoba Boga jest dla każdego jednakowy. Sam Pan potwierdza to w Bhagavad-gicie (9.29):
samo 'ham sarva-bhutesu na me
dvesyo 'sti na priyah
ye bhajanti tu mam bhaktya
mayi te tesu capy aham
"Nie ma we Mnie nienawiści do nikogo ani też nie jestem stronniczy w stosunku do nikogo. Wszystkich traktuję na równi. Lecz jeśli ktoś w oddaniu pełni służbę dla Mnie, ten jest Mi przyjacielem, jest we Mnie i ja również jestem jego przyjacielem." Choć Pan nie jest stronniczy, to szczególną uwagę poświęca Swym bhaktom. Dlatego też Pan mówi w Bhagavad-gicie (4.8):
paritranaya sadhunam vinaśaya
ca duskrtam
dharma-samsthapanarthaya
sambhavami yuge yuge
"Po to, aby wyzwolić pobożnych i unicestwić niegodziwców, jak również dla odnowienia zasad religii, Ja Sam przychodzę w każdym milenium." Pan nie ma nic wspólnego z ochroną czy zniszczeniem kogokolwiek, ale ze względu na stworzenie, utrzymanie i unicestwienie tego materialnego świata, wydaje się być zmuszonym do działania w dobroci, pasji czy w ciemności. Jednak w rzeczywistości nie ulega On wpływowi sił materialnej natury. On jest Najwyższym Panem każdego. Tak jak król czasem karze lub nagradza kogoś, aby utrzymać prawo i porządek, tak Najwyższa Osoba Boga – choć nie ma nic wspólnego z działaniami tego materialnego świata – pojawia się czasami w rozmaitych inkarnacjach, stosownie do czasu, miejsca i celu.
04.05.23 Znaczenie: Światem materialnym kierują trzy siły natury, sattva-guna, rajo-guna i tamo-guna. Dzięki rajo-gunie stwarzane jest wszystko, co materialne, sattva-guna wszystko to należycie utrzymuje, a gdy stworzenie znajduje się w niewłaściwym położeniu, wtedy tamo-guna wszystko niszczy.
Na podstawie tego wersetu możemy zrozumieć sytuację w Kali-yudze, której teraz doświadczamy. Tuż przed rozpoczęciem Kali-yugi – czyli innymi słowy, pod koniec Dvapara-yugi – pojawił się Pan Krsna i pozostawił Swoje instrukcje w formie Bhagavad-gity, w której poprosił wszystkie żywe istoty, by Mu się podporządkowały. Jednakże, praktycznie od początku Kali-yugi, ludzie nie byli w stanie podporządkować się lotosowym stopom Krsny. Dlatego też, po około 5000 lat, Krsna przyszedł ponownie, jako Śri Caitanya Mahaprabhu, po to tylko, by nauczyć cały świat, jak podporządkować się Jemu, Śri Krsnie i w ten sposób się oczyścić.
Podporządkowanie lotosowym stopom Krsny oznacza osiągnięcie całkowitego oczyszczenia. Krsna mówi w Bhagavad-gicie (18.66)
sarva-dharman parityajya mam ekam śaranam vraja:
aham tvam sarva-papebhyo
moksayisyami ma śucah
"Porzuć wszelkie rodzaje religii i po prostu podporządkuj się Mi. Ja wyzwolę cię od wszelkich następstw grzechów. Nie lękaj się więc." Zatem, gdy tylko podporządkujemy się lotosowym stopom Krsny, z pewnością uwolnimy się od wszelkiego zanieczyszczenia.
Kali-yuga pełna jest zanieczyszczeń. Opisuje to Śrimad-Bhagavatam (12.3.51)
kaler dosa-nidhe rajann asti
hy eko mahan gunah
kirtanad eva krsnasya
mukta-sangah param vrajet
Ten wiek Kali pełen jest nieskończonych wad. W rzeczywistości jest on niczym ocean wad (dosa-nidhi). Lecz istnieje jedna szansa, jedna sposobność. Kirtanad eva krsnasya mukta-sangah param vrajet: jedynie dzięki intonowaniu mantry Hare Krsna możemy uwolnić się od skażenia Kali-yugi i w swym oryginalnym, duchowym ciele powrócić do domu, z powrotem do Boga. Kali-yuga dostarcza tej sposobności.
Kiedy pojawił się Krsna, dał Swe polecenie, a gdy Sam Krsna pojawił się jako bhakta, jako Śri Caitanya Mahaprabhu, pokazał nam drogę, którą można przebyć ocean Kali-yugi. Jest to droga ruchu Hare Krsna. Pojawiając się, Śri Caitanya Mahaprabhu zapoczątkował erę ruchu sankirtana. Jest również powiedziane że era ta będzie trwała przez 10 000 lat. Oznacza to, że upadłe dusze Kali-yugi zostaną uratowane po prostu dzięki przyjęciu ruchu sankirtana i intonowaniu maha-mantry Hare Krsna. Kali-yuga trwa 432 000 lat, a rozpoczyna się od Bitwy pod Kuruksetrą, w czasie której zostala wypowiedziana Bhagavad-gita. Do tej pory minelo zaledwie 5 000 lat, a zatem pozostało jeszcze 427 000 lat. Z tych 427 000 lat, 10 000 lat ruchu sankirtana – zapoczątkowanego 500 lat temu przez Śri Caitanya Mahaprabhu – daje upadłym duszom Kali-yugi sposobność przyjęcia ruchu świadomości Krsny, intonowania maha-mantry Hare Krsna i w ten sposób wyrwania się ze szponów materialnej egzystencji oraz powrotu do domu, z powrotem do Boga.
Intonowanie maha-mantry Hare Krsna ma zawsze wielką moc, ale szczególną moc ma w tym wieku Kali. Dlatego tez, instruujac Maharaja Pariksita, Śukadeva Gosvami polozyl nacisk na intonowanie mantry Hare Krsna
kaler dosa-nidhe rajann asti
hy eko mahan gunah
kirtanad eva krsnasya
mukta-sangah param vrajet
"Mój drogi królu, choć Kali-yuga jest pełna wad, mimo to istnieje w tym wieku jedna dobra cecha. Jest nia to, iz po prostu dzięki intonowaniu maha-mantry Hare Krsna możemy wyzwolic się z materialnej niewoli i wznieść do transcendentalnego królestwa."(Bhag. 12.3.51). Ci którzy podjęli się zadania szerzenia maha-mantry Hare Krsna w pełnej świadomości Krsny, powinni skorzystać z tej okazji, aby bez trudu wyzwolić ludzi ze szponów materialnej egzystencji. Dlatego też naszym obowiązkiem jest przestrzeganie instrukcji Śri Caitanyi Mahaprabhu i bardzo szczere szerzenie na całym świecie ruchu świadomości Krsny. Jest to najlepsze działanie dobroczynne na rzecz zapewnienia pokoju i pomyślności społeczeństwu ludzkiemu.
Ruch Śri Caitanyi Mahaprabhu polega na szerzeniu krsna-sankirtana. Param vijayate śri-krsna-sankirtanam: "Wszelka chwała Śri Krsna sankirtanowi !” Dlaczego jest to tak chwalebne? Śri Caitanya Mahaprabhu wyjaśnił również i to. Ceto-darpana-marjanam: dzięki intonowaniu maha-mantry Hare Krsna, oczyszcza się nasze serce. Cały problem polega na tym, że w tym wieku Kali nie ma sattva-guny i oczyszczania serca, dlatego też ludzie popełniają błąd, identyfikując się ze swymi ciałami. Praktycznie, nawet wszyscy wielcy filozofowie i naukowcy, z którymi mamy do czynienia, mają wrażenie, że są tymi ciałami. Kiedy dyskutowaliśmy o wybitnym filozofie Tomaszu Huxleyu, który był dumny z tego, że jest Anglikiem. Oznacza to, że był on pogrążony w cielesnej koncepcji życia. Wszędzie spotykamy to samo nieporozumienie. Gdy tylko jesteśmy w cielesnej koncepcji życia, nie jesteśmy niczym więcej jak zwierzętami, takimi jak kot czy pies (sa eva go-kharah). Zatem najbardziej niebezpieczną z brudnych rzeczy w naszych sercach jest mylne utożsamianie ciała z jaźnią. Pod wpływem takiego błędnego zrozumienia myślimy, "Jestem tym ciałem, Jestem Anglikiem, Jestem Hindusem, Jestem Amerykaninem. Jestem muzułmaninem. Jestem wyznawcą hinduizmu." Ta błędna koncepcja jest najmocniejszą przeszkodą i trzeba ją usunąć. Taka jest instrukcja Bhagavad-gity i Śri Caitanyi Mahaprabhu. W rzeczywistości Bhagavad-gita zaczyna się od tej instrukcji:
dehino 'smin yatha dehe
kaumaram yauvanam jara
tatha dehantara-praptir
dhiras tatra na muhyati
"Tak jak wcielona dusza bezustannie wędruje w tym ciele, od wieku chłopięcego poprzez młodość, aż do starości, podobnie przechodzi ona w inne ciało po śmierci. Zmiany takie nie zwodzą duszy samozrealizowanej." (Bg. 2.13.) Z powodu błędnego zrozumienia i zwierzęcych skłonności przyjmujemy ciało za jaźń, choć w ciele jest dusza. Dlatego też Caitanya Mahaprabhu mówi, ceto-darpana-marjanam. Oczyszczenie głębi serca, które pełne jest błędnego zrozumienia, jest możliwe jedynie dzięki śri-krsna-sankirtana. Przywódcy ruchu świadomości Krsny powinni bardzo poważnie przyjąć tę sposobność, aby być łaskawymi dla upadłych dusz, wyzwalając je z błędnego zrozumienia materialistycznego życia.
W tym materialnym świecie w żaden sposób nie możemy być szczęśliwi. Jak stwierdza Bhagavad-gita (8.16)
a-brahma-bhuvanal
lokah punar avartino ‘rjuna
"Wszystkie planety w tym materialnym świecie, od najwyższej do najniższej, są miejscami niedoli, powtarzających się narodzin i śmierci." Dlatego też, nie mówiąc już o udaniu się na księżyc, nawet jeśli ktoś wzniósł się na najwyższy system planetarny, Brahmalokę i tak nie może zaznać żadnego szczęścia w tym materialnym świecie. Jeśli rzeczywiście pragniemy szczęścia, musimy udać się do świata duchowego. Świat materialny cechuje walka o byt, a powszechnie znaną zasadą jest to, iż przetrwać może ten, kto jest najlepiej przystosowany. Lecz biedne dusze tego materialnego świata nie wiedzą, czym jest przetrwanie i kto jest przystosowany. Przeżycie nie oznacza, że powinniśmy umrzeć; przeżycie oznacza, że właśnie nie powinniśmy umrzeć, lecz nieustannie cieszyć się szczęśliwym, pełnym wiedzy życiem. To jest przetrwanie. Przeznaczeniem ruchu świadomości Krsny jest uczynienie każdego zdolnym do przetrwania. W rzeczywistości jego przeznaczeniem jest powstrzymanie walki o byt. Śrimad-Bhagavatam i Bhagavad-gita dają wyraźne wskazówki dotyczące tego, jak zatrzymać walkę o byt i jak przetrwać w wiecznym życiu. Dlatego też ruch sankirtana jest wielką okazją. Po prostu dzięki słuchaniu Bhagavad-gity i intonowaniu maha-mantry Hare Krsna, oczyszczamy się całkowicie. W ten sposób kończy się walka o byt i powracamy do domu, z powrotem do Boga.
04.05.24 Znaczenie: Do Maharajy Pariksita zwrócono się tutaj jako do arindamy, "pogromcy wszystkich wrogów". Nieprzyjaciół mamy nie tylko na zewnątrz swych ciał – również wewnątrz nich mamy wielu wrogów, takich jak pożądliwe pragnienia, złość i chciwość. Tutaj do Maharajy Pariksita specjalnie zwrócono się jako do arindamy, ponieważ w swym życiu politycznym był w stanie pokonać wszelkich wrogów. I chociaż był młodym królem, to gdy tylko usłyszał, że umrze za siedem dni, natychmiast opuścił swe królestwo. Nie spełnił nakazów przebywających w jego ciele wrogów, takich jak pożądanie, chciwość i gniew. Nie rozgniewał się wcale na syna muniego, który rzucił na niego klątwę. Raczej przyjął tę klątwę i w towarzystwie Śukadevy Gosvamiego przygotował się do śmierci. Śmierć jest rzeczą nieuniknioną; nikt nie może przewyższyć potęgi śmierci. Dlatego też Maharaja Pariksit, dopóki jeszcze żył, pragnął słuchać Śrimad-Bhagavatam. Z tego względu zwrócono się tu do niego jako do arindamy.
Znaczące jest również inne słowo, sura-priya. Choć Krsna, Najwyższa Osoba Boga, jest jednakowy w stosunku do każdego, to jest szczególnie przychylny Swym bhaktom (ye bhajanti tu mam bhaktya mayi te tesu capy aham). Wszyscy bhaktowie są półbogami. W tym świecie pojawiają się dwa rodzaje ludzi. Jedni są nazywani deva, a drudzy asura. Padma Purana oznajmia:
dvau bhuta-sargau loke 'smin
daiva asura eva ca
visnu-bhaktah smrto daiva
asuras tad-viparyayah
Każdy, kto jest bhaktą Krsny, jest nazywany devą. Innych zaś, nawet jeśli są wielbicielami półbogów, określa się mianem asura. Ravana, na przykład, był wielkim wielbicielem Pana Śivy, lecz jest on określany jako asura. Podobnie Hiranyakaśipu opisywany jest jako wielki wielbiciel Pana Brahmy, a mimo to również był asurą. Tak więc jedynie bhakta Pana Visnu jest nazywany surą, a nie asurą. Pan Krsna jest bardzo zadowolony ze Swych bhaktów, nawet jeśli nie są oni na najwyższym etapie służby oddania. Nawet w niższych stadiach służby oddania jesteśmy transcendentalni, a jeśli kontynuujemy swe życie w służbie oddania, dalej jesteśmy devami, czyli surami. Jeśli będziemy dalej postępować w ten sposób, Krsna zawsze będzie z nas zadowolony i udzieli nam wszelkich instrukcji, abyśmy mogli z łatwością powrócić do domu, z powrotem do Boga.
Co zaś się tyczy ajitasya padam, siedziby Najwyższej Osoby Boga znajdującej się na oceanie mleka w tym materialnym świecie, to Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura mówi: padam ksirodadhi-stha-śvetadvipam tamasah prakrteh param. Wyspa zwana Śvetadvipą, leżąca na oceanie mleka, jest transcendentalna. Nie ma ona nic wspólnego z tym materialnym światem. Rada miejska może mieć gospodę, w której przebywa naczelnik i ważni urzędnicy rządowi. Taka gospoda nie jest zwykłym budynkiem. Podobnie, choć Śvetadvipa, która znajduje się na oceanie mleka, jest w tym materialnym świecie, jest ona param padam, transcendentalna.
04.05.25 Znaczenie: Jest powiedziane, że gdy Brahma i inni półbogowie udają się zobaczyć Najwyższą Osobę Boga na Śvetadvipie, nie mogą ujrzeć Go bezpośrednio. Lecz Pan słyszy ich modlitwy i podejmuje niezbędne działania. Widzieliśmy to na wielu przykładach. Znaczące jest słowo śruta-purvaya. Doświadczenie zdobywamy poprzez bezpośrednią percepcję wzrokową lub przez słuchanie. Jeśli nie jest rzeczą możliwą, byśmy zobaczyli kogoś bezpośrednio, możemy wówczas słyszeć o nim z autentycznych źródeł. Czasami ludzie pytają, czy możemy pokazać im Boga. Jest to niedorzeczne. Nie jest konieczne, byśmy ujrzeli Boga, zanim Go zaakceptujemy. Nasza percepcja zmysłowa jest zawsze niedoskonała. Zatem nawet gdybyśmy zobaczyli Boga, może nie bylibyśmy w stanie Go zrozumieć. Kiedy Krsna był obecny na Ziemi, wielu ludzi widziało Go, lecz nie zrozumieli, że jest On Najwyższą Osobą Boga. Avajananti mam mudha manusim tanum aśritam. Choć dranie i głupcy osobiście widzieli Krsnę, nie potrafili zrozumieć, że jest On Najwyższą Osobą Boga. Ten, kto jest nieszczęśliwy, nie może zrozumieć Boga, nawet jeśli ujrzy Go osobiście. Dlatego też musimy słuchać o Bogu, o Krsnie z autentycznej literatury wedyjskiej i od osób, które właściwie zrozumiały wersję wedyjską. Choć Brama nie widział przedtem Najwyższej Osoby Boga, niemniej jednak był przekonany, że Pan był obecny na Śvetadvipie. Skorzystał zatem z okazji, by udać się tam i ofiarować Panu modlitwy.
Modlitwy te nie były zwykłymi, wymyślonymi modlitwami. Modlitwy muszą zostać zaaprobowane przez literaturę wedyjską, co w tym wersecie zaznaczone jest słowami daivibhir girbhih. W naszym ruchu świadomości Krsny nie pozwalamy na śpiewanie żadnych pieśni, które nie były zatwierdzone lub intonowane przez bona fide bhaktów. Nie możemy pozwolić, by w świątyni były śpiewane piosenki kinowe. Zazwyczaj intonujemy dwie pieśni. Jedną jest śri-krsna-caitanya prabhu nityananda śri-advaita gadadhara śrivasadi-gaura-bhakta-vrnda. Jest ona bona fide. Bezustannie występuje ona w Caitanya-caritamrta i przyjmują ją acaryowie. Drugą jest oczywiście maha-mantra – Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Możemy także intonować pieśni Narottama dasa Thakury, Bhaktivinoda Thakury i Locana dasa Thakury. Lecz te dwie pieśni: "śri-krsna-caitanya" i maha-mantra Hare Krsna, wystarczają, by zadowolić Najwyższą Osobę Boga, mimo iż nie możemy Go ujrzeć. Zobaczenie Pana nie jest tak ważne, jak docenienie Go na podstawie autentycznej literatury lub autentycznych oznajmień autoryzowanych osób.
04.05.26 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga nie jest żadnym tworem materialnym. Wszystko, co materialne, musi zmieniać formy, z jednej na inną. Na przykład, ziemia przemienia się w gliniane naczynie, a gliniane naczynie ponownie przemienia się w ziemię. Wszystko, co tworzymy, jest tymczasowe, nietrwałe. Jednakże Najwyższa Osoba Boga jest wieczny i również wiecznymi są istoty, które są Jego częściami (mamaivamśo jiva-loke jiva-bhutah sanatanah). Najwyższa Osoba Boga jest sanatana, wiecznym i wiecznymi są również indywidualne żywe istoty. Różnica polega na tym, że Krsna, czyli Bóg, jest najwyższym wiecznym, podczas gdy indywidualne dusze są znikomymi fragmentarycznymi wiecznymi. Jak oznajmia Bhagavad-gita (13.3), ksetrajnam capi mam viddhi sarva-ksetresu bharata. Choć Pan jest żywą istotą i dusze indywidualne są żywymi istotami, Najwyższy Pan, w odróżnieniu od dusz indywidualnych, jest vibhu, wszechprzenikającym i ananta, nieograniczonym. Pan jest przyczyną wszystkiego. Żywe istoty są niezliczone, lecz Pan jest jeden. Nikt nie jest od Niego większy i nikt nie jest Mu równy. Zatem Pan jest najwyższym godnym czci celem, co wiadomo z mantr wedyjskich (na tat-samaś cabhyadhikaś ca drśyate). Pan jest najwyższym, gdyż nikt nie potrafi ocenić Go poprzez spekulację umysłową czy żonglerkę słowną. Pan może podróżować szybciej niż umysł. Śruti-mantry Iśopanisadu mówią:
anejad ekam manaso javiyo
nainad deva apnuvan
purvam arsat
tad dhavato 'nyan
atyeti tisthat
tasminn apo matariśva dadhati
"Choć Osoba Boga stale przebywa w Swej siedzibie, jest szybszy niż umysł i może prześcignąć wszystkich w biegu. Potężni półbogowie nie mogą się do Niego zbliżyć. Choć przebywa w jednym miejscu, kontroluje tych, którzy dostarczają powietrza i deszczu. Przewyższa On wszystkich w doskonałości." (Iśopanisad 4) Zatem podległe żywe istoty nigdy nie dorównają Najwyższemu.
Ponieważ Pan przebywa w każdym sercu, a indywidualna żywa istota nie, nigdy nie powinna być ona zrównywana z Najwyższym Panem. W Bhagavad-gicie (15.15) Pan mówi, sarvasya caham hrdi sannivistah: "Przebywam w każdym sercu." Jednakże nie oznacza to, że każdy jest równy Panu. Śruti-mantry mówią również, hrdi hy ayam atma pratisthitah. Na początku Śrimad-Bhagavatam powiedziane jest, satyam param dhimahi. Mantry wedyjskie głoszą, satyam jnanam anantam i niskalam niskriyam śantam niravadyam. Bóg jest najwyższy. Mimo iż z natury nie robi On nic, jednak dokonuje wszystkiego. Jak Pan mówi w Bhagavad-gicie:
maya tatam idam sarvam jagad
avyakta-murtina
mat-sthani sarva-bhutani na
caham tesv avasthitah
"W Swojej niezamanifestowanej formie przenikam cały ten wszechświat. Wszystkie istoty są we Mnie, ale Ja nie jestem w nich." (Bg. 9.4)
mayadhyaksena prakrtih suyate
sa-caracaram
hetunanena kaunteya jagad
viparivartate
"Tam materialna natura – będąc jedną z Moich energii – działa pod Moją kontrolą, o synu Kunti i ona to stwarza wszelkie ruchome i nieruchome istnienie. Według jej praw ta manifestacja jest tworzona i unicestwiana, raz za razem." (Bg. 9.10) Tak oto, mimo iż Pan pozostaje cichym w Swej siedzibie, poprzez Swe rozmaite energie dokonuje wszystkiego (parasya śaktir vividhaiva śruyate).
W tym wypowiedzianym przez Pana Brahmę wersecie zawierają się wszystkie mantry wedyjskie, czyli śruti-mantry, ponieważ Brahma i jego zwolennicy, Brahma-sampradaya, poznają Najwyższa Osobę Boga poprzez system parampara. Musimy osiągnąć zrozumienie za pośrednictwem słów naszych poprzedników. Jest 12 mahajanów, czyli autorytetów, a Brahma jest jednym z nich.
svayambhur naradah śambhuh
kumarah kapilo manuh
prahlado janako bhismo balir
vaiyasakir vayam
(Bhag. 6.3.20)
My należymy do sukcesji uczniów wywodzących się od Brahmy, dlatego też jesteśmy znani jako Brahma-sampradaya. Tak jak półbogowie podążają śladami Pana Brahmy, by zrozumieć Najwyższą Osobę Boga, my również, chcąc poznać Pana, musimy podążać za autorytetami systemu parampara.
04.05.27 Znaczenie: Na początku Śrimad-Bhagavatam Najwyższa Osoba Boga został opisany w taki oto sposób: janmady asya yato 'nvayad itarataś carthesv abhijnah. Pan jest źródłem wszelkiej emanacji i wie, bezpośrednio i pośrednio, wszystko o wszelkich działaniach w Swym stworzeniu. Dlatego też tutaj zwrócono się do Pana jako do vipaścitam, tego, który ma pełną wiedzę i wie wszystko. Pan jest Duszą Najwyższą i wie wszystko o żywych istotach i ich zmysłach.
Bardzo istotne jest w tym wersecie słowo anidram, oznaczające "zawsze czujny i wolny od ignorancji". Jak oznajmia Bhagavad-gita (15.15), mattah smrtir jnanam apohanam ca: to właśnie Pan obdarza każdego inteligencją i sprawia, że każdy zapomina. Istnieje wiele milionów żywych istot i Pan udziela im wskazówek. Dlatego też nie ma On czasu by spać i jest zawsze świadomy naszych czynów. Pan jest świadkiem wszystkiego. Widzi to, co robimy w każdym momencie. Pana nie okrywa ciało będące rezultatem karmy. Nasze ciało zostało ukształtowane w wyniku naszych poprzednich czynów (karmana daiva-netrena), lecz Najwyższa Osoba Boga nie ma materialnego ciała i dlatego też jest On wolny od avidyi, ignorancji. Nie śpi, lecz jest zawsze czujny i świadomy.
Najwyższy Pan jest opisywany jako tri-yuga, bo choć rozmaicie pojawiał się w Satya-yudze, Treta-yudze i Dvapara-yudze, kiedy ukazał się w Kali-yudze, nigdy nie oznajmił, że jest Najwyższą Osobą Boga.
krsna-varnam tvisakrsnam
sangopangastra-parsadam
W Kali-yudze Pan pojawia się jako bhakta. Zatem choć jest Krsną, niczym bhakta intonuje mantrę Hare Krsna. Mimo to Śrimad-Bhagavatam (11.5.32) poleca:
yajnaih sankirtana-prayair
yajanti hi sumedhasah
Śri Caitanya, którego cera nie jest czarna, tak jak Krsny, lecz złota (tvisakrsnam), jest Najwyższą Osobą Boga. Otaczają Go Jego towarzysze, jak Nityananda, Advaita, Gadadhara i Śrivasa. Ci którzy są dostatecznie inteligentni, wielbią tę Najwyższą Osobę Boga poprzez spełnianie sankirtana-yajni. W tej inkarnacji Najwyższy Pan głosi, że nie jest Najwyższym Panem; z tego też względu słynie jako Tri-yuga.
04.05.28 Znaczenie: Werset ten w metaforyczny sposób opisuje cykl powtarzających się narodzin i śmierci. Jak oznajmia Bhagavad-gita (7.5):
apareyam itas tv
anyam prakrtim viddhi me param
jiva-bhutam
maha-baho yayedam dharyate jagat
Cały świat obraca się dzięki temu, że żywa istota, będąca integralną cząstką Najwyższego Pana, wykorzystuje energię materialną. Jivatma, schwytana w szpony materialnej energii, krąży w kole narodzin i śmierci pod nadzorem Najwyższej Osoby Boga. Punktem centralnym jest Dusza Najwyższa. Jak wyjaśnia Bhagavad-gita (18.61):
iśvarah sarva-bhutanam
hrd-deśe 'rjuna tisthati
bhramayan sarva-bhutani
yantrarudhani mayaya
"Najwyższy Pan przebywa w każdym sercu, O Arjuno i On kieruje wędrówkami żywych istot, które usadowione są jak gdyby na maszynie zrobionej z energii materialnej." Materialne ciało żywej istoty jest rezultatem działań uwarunkowanej duszy, a ponieważ podporą jest Dusza Najwyższa, zatem Dusza Najwyższa jest prawdziwą realnością. Dlatego też każdy z nas powinien ofiarować pełne szacunku pokłony tej centralnej realności. Nie powinniśmy dać się zwieść działaniom tego materialnego świata i zapomnieć o punkcie centralnym, Prawdzie Absolutnej. Takiej właśnie instrukcji udzielił tu Pan Brahma.
04.05.29 Znaczenie: Sattvam viśuddham vasudeva-śabditam (Bhag. 4.3.23). W tym materialnym świecie panują trzy siły materialnej natury – dobroć pasja i ignorancja. Spośród nich trzech, dobroć jest platformą wiedzy, pasja daje mieszaninę wiedzy i ignorancji, lecz siła ignorancji jest pełna ciemności. Dlatego też Najwyższa Osoba Boga jest ponad ciemnością i pasją. Usytuowany jest na platformie, na której pasja i ignorancja nie zakłócają dobroci i wiedzy. Jest to określane mianem platformy vasudeva. To właśnie na tej platformie vasudevy może pojawić się Vasudeva, czyli Krsna. W ten sposób Krsna pojawił się na tej planecie jako syn Vasudevy. Ponieważ Pan jest usytuowany poza trzema siłami materialnej natury, nie widzą Go ci, nad którymi panują te trzy siły. Z tego też względu musimy stać się dhira, nie zaniepokojonymi przez guny materialnej natury. Proces yogi może praktykować ten, kto jest wolny od agitacji wywołanej przez te siły. Dlatego też yoga jest definiowana w ten sposób: yoga indriya-samyamah. Jak wyjaśniono wcześniej, niepokoją nas indriya, czyli zmysły. Ponadto agitują trzy siły materialnej natury, które narzuca nam energia zewnętrzna. W uwarunkowanym życiu żywa istota porusza się niespokojnie w wirze narodzin i śmierci, lecz gdy znajdzie się na transcendentalnej platformie viśuddha-sattvy, czystej dobroci, może zobaczyć Najwyższą Osobę Boga, który siedzi na grzbiecie Garudy. Pan Brahma składa pełne szacunku pokłony temu Najwyższemu Panu.
04.05.30 Znaczenie: Moc Najwyższej Osoby Boga, Visnu, z pewnością kontroluje wszystkie żywe istoty i to do tego stopnia, że zapomniały one o celu życia. Na te viduh svartha-gatim hi visnum: żywe istoty zapomniały, że celem życia jest powrót do domu, powrót do Boga. Zewnętrzna energia Najwyższej Osoby Boga daje wszystkim uwarunkowanym duszom to, co wydaje się być okazją do osiągnięcia szczęścia w tym materialnym świecie. Ale to jest maya. Innymi słowy, jest to sen, który nigdy nie będzie spełniony. W ten sposób zewnętrzna energia Najwyższego Pana zwodzi każdą żywą istotę. Ta iluzoryczna energia jest bez wątpienia bardzo potężna, lecz jest ona całkowicie kontrolowana przez transcendentalną osobę, którą ten werset opisał jako pareśam, transcendentalnego Pana. Pan nie jest częścią materialnego stworzenia, lecz znajduje się poza nim. Dlatego też przy pomocy Swej zewnętrznej energii nie tylko kontroluje uwarunkowane dusze, lecz nadzoruje samą energię zewnętrzną. Bhagavad-gita mówi wyraźnie, że potężna energia materialna kontroluje każdego i że niezwykle trudno jest wydostać się spod jej kontroli. Ta kontrolująca energia należy do Najwyższej Osoby Boga i działa pod Jego nadzorem. Jednakże żywe istoty, ujarzmione przez tę energię materialną, zapomniały o Najwyższej Osobie Boga.
04.05.31 Znaczenie: Choć Najwyższa Osoba Boga przebywa w każdym, ateiści i demony nie są w stanie Go zrozumieć. Ostatecznie Pan ukazuje się im w formie śmierci, co potwierdza Bhagavad-gita (mrtyuh sarva-haraś caham). Ateistom wydaje się, że są niezależni i dlatego nie dbają o zwierzchnictwo Pana, a jednak Pan dowodzi Swej supremacji, kiedy pokonuje ich jako śmierć. W momencie śmierci zawodzą ich próby wykorzystania tzw. wiedzy naukowej i filozoficznej spekulacji do zaprzeczenia zwierzchnictwa Pana. Na przykład, Hiranyakaśipu był wzniosłym przedstawicielem ateistycznej klasy ludzi. Zawsze rzucał wyzwanie istnieniu Boga i w ten sposób stał się wrogi nawet własnemu synowi. Wszyscy obawiali się ateistycznych zasad Hiranyakaśipu. Niemniej jednak, te jego ateistyczne zasady nie uratowały go, gdy Pan Nrsimhadeva pojawił się, aby go zabić. Pan Nrsimhadeva zabił Hiranyakaśipu i zabrał wszelką jego moc, wpływ i dumę. Jednakże ateiści nigdy nie rozumieją, że wszystko co stwarzają, ulega zniszczeniu. Z powodu przewagi sił pasji i ignorancji, nie potrafią zrozumieć zwierzchnictwa Pana, mimo iż przebywa w nich Dusza Najwyższa. Nawet półbogowie, bhaktowie, którzy są usytuowani transcendentalnie lub na platformie dobroci, nie są w pełni świadomi cech i pozycji Pana. Jak zatem mogą zrozumieć Najwyższą Osobę Boga demony i ateiści? Nie jest to możliwe. Dlatego też, aby osiągnąć zrozumienie tego, półbogowie, pod przewodnictwem Pana Brahmy, ofiarowali Panu pełne szacunku pokłony.
04.05.32 Znaczenie: Słowo mahi odnosi się do pięciu elementów materialnych – ziemi, wody, powietrza, ognia i nieba – które spoczywają na lotosowych stopach Najwyższej Osoby Boga. Mahat-padam punya-yaśo murareh. Mahat-tattva, całkowita energia materialna, spoczywa na Jego lotosowych stopach, gdyż manifestacja kosmiczna jest tylko jednym z bogactw Pana. W tej manifestacji kosmicznej istnieją cztery rodzaje żywych istot:
jaraya-ja (zrodzone z embrionów),
anda-ja (zrodzone z jaj),
sveda-ja (zrodzone z potu) i
udbhij-ja (zrodzone z nasion).
Jak stwierdza Vedanta-sutra (janmady asya yatah), wszystko wywodzi się z Pana. Nikt nie jest niezależny, lecz Dusza Najwyższa jest w pełni niezależny. Janmady asya yato 'nvayad itarataś carthesv abhijnah sva-rat. Słowo sva-rat oznacza " niezależny". My jesteśmy zależni, ale Najwyższy Pan jest całkowicie niezależny. Z tego też względu Najwyższy Pan jest najpotężniejszym ze wszystkich. Nawet Pan Brahma, który stworzył tę manifestację kosmiczną, jest jedynie jednym z bogactw Najwyższej Osoby Boga. Pan uaktywnia materialne stworzenie, a zatem nie jest On jego częścią. Pan istnieje na Swej oryginalnej, duchowej pozycji. Kosmiczna forma Pana, vairaja-murti, jest innym aspektem Najwyższej Osoby Boga.
04.05.33 Znaczenie: Wbrew teoriom tzw. naukowców, ogromne ilości wody występujące na tej i na innych planetach nie powstają przez zmieszanie wodoru z tlenem. Raczej, czasami woda przedstawiana jest jako pot, a czasem jako nasienie Najwyższej Osoby Boga. To właśnie z wody wyłaniają się wszystkie żywe istoty i dzięki wodzie żyją i rosną. Gdyby nie było wody, życie przestałoby istnieć. Woda jest źródłem życia dla każdego. Dlatego też, dzięki łasce Najwyższej Osoby Boga, na całym świecie mamy tak dużo wody.
04.05.34 Znaczenie: Soma, bóstwo przewodnie księżyca, jest źródłem zboża jadalnego i z tego względu źródłem siły nawet dla istot niebiańskich, półbogów. On jest siłą witalną wszelkiej wegetacji. Niestety, współcześni tzw. naukowcy, nie mają dokładnej wiedzy o księżycu, opisują, że jest na nim wiele pustyń. Jak może być on pustynią, skoro jest źródłem wszelkiej naszej wegetacji? Blask księżyca jest siłą witalną wszelkiej wegetacji, dlatego też absolutnie nie możemy przyjąć, że księżyc jest pustynią.
04.05.36 Znaczenie: Bóg słońca jest uważany za głównego z półbogów. Jest on również uważany za półboga, który czuwa nad północną stroną wszechświata. Pomaga on w zrozumieniu Ved. Jak potwierdza Brahma-samhita (5.52):
yac-caksur esa savita sakala-grahanam
raja samasta-sura-murtir aśesa-tejah
yasyajnaya bhramati sambhrta-kala-cakro
govindam adi-purusam tam aham bhajami
"Pełne bezkresnego blasku słońce jest królem wszystkich planet i wizerunkiem dobrej duszy. Słońce jest niczym oko Najwyższego Pana. Wielbię pierwotnego Pana Govindę, na którego polecenie słońce odbywa swą podróż, dosiadając koła czasu." Słońce jest w rzeczywistości okiem Pana. Mantry wedyjskie mówią, że dopóki nie widzi Najwyższa Osoba Boga, nikt nie może widzieć. Jeśli nie ma światła słonecznego, to żadna żywa istota na żadnej planecie nie może widzieć. Dlatego też słonce uważane jest za oko Najwyższego Pana. Potwierdzają to tutaj słowa yac-caksur asit, a w Brahma-samhicie słowa yac-caksur esa savita. Słowo savita wskazuje na boga słońca.
04.05.43 Znaczenie: Bardzo istotne w tym wersecie jest słowo durvibhavyam. Nikt nie potrafi zrozumieć, jak dzięki zrządzeniu Najwyższej Osoby Boga, wszystko w tym materialnym świecie dzieje się za pośrednictwem Jego materialnych energii. Jak oznajmia Bhagavad-gita (9.10), mayadhyaksena prakrtih suyate sa-caracaram: w rzeczywistości wszystko dzieje się pod nadzorem Najwyższej Osoby Boga. Tyle możemy się nauczyć, ale niezmiernie trudno jest zrozumieć, w jaki sposób się to dzieje. Nie potrafimy nawet zrozumieć, w jaki sposób systematycznie zachodzą w naszym ciele różne procesy. Ciało jest małym wszechświatem, a skoro nie możemy zrozumieć, w jaki sposób wszystko przebiega w tym małym wszechświecie, jak moglibyśmy pojąć sprawy większego wszechświata? W istocie, bardzo trudno jest zrozumieć ten wszechświat, a jednak uczeni mędrcy uprzedzili, o czym uprzedził również Krsna – że ten materialny świat jest duhkhalayam aśaśvatam: innymi słowy, jest on miejscem cierpienia i tymczasowości. Musimy porzucić ten świat i powrócić do domu, do Osoby Boga. Materialiści mogą się sprzeczać, "Jeśli zrozumienie tego materialnego świata i jego spraw nie jest możliwe, to jak możemy go odrzucić?" Odpowiedzią jest słowo prabudhapabadham. Musimy odrzucić ten materialny świat, ponieważ odrzucili go ci, którzy posiedli mądrość wedyjską. Zgodnie z radą uczonych osób – zwłaszcza Krsny – powinniśmy być gotowi odrzucić ten materialny świat, nawet jeśli nie potrafimy go zrozumieć. Krsna mówi:
mam upetya punar janma
duhkhalayam aśaśvatam
napnuvanti mahatmanah
samsiddhim paramam gatah
"Osiągnąwszy Mnie, wielkie dusze, będąc oddanymi Mi yoginami, nigdy nie powracają do tego tymczasowego, pełnego nieszczęść świata, albowiem osiągnęły one najwyższą doskonałość." (Bg. 8.15) Musimy wrócić do domu, z powrotem do Boga, gdyż to jest najwyższą doskonałością życia. Powrót do Boga oznacza odrzucenie tego materialnego świata. Choć nie potrafimy zrozumieć funkcji tego materialnego świata i tego, czy jest on dla nas dobry czy zły – zgodnie z radą najwyższego autorytetu musimy go odrzucić i powrócić do domu, z powrotem do Boga.
04.05.44 Znaczenie: Mimo iż nie możemy widzieć Najwyższego Pana, możemy po prostu zrozumieć, że stoi On za czynnościami materialnej natury i że wszystko odbywa się dzięki Jego wskazówkom. Nawet nie widząc Go, powinniśmy złożyć Mu nasze pełne szacunku pokłony. Powinniśmy wiedzieć, że jest On kompletny. Wszystkiego systematycznie dokonują Jego energie (parasya śaktir vividhaiva śruyate), i dlatego nie ma On nic do zrobienia (na tasya karyam karanam ca vidyate). W wersecie tym słowo upaśanta-śaktaye wskazuje na działanie Jego różnych energii, lecz mimo iż wprawia On te energie w ruch, On Sam nie ma nic do zrobienia. Nie jest przywiązany do niczego, ponieważ jest On Najwyższą Osobą Boga. Dlatego też, złóżmy Mu nasze pełne szacunku pokłony.
04.05.45 Znaczenie: Bhaktowie zawsze pragną oglądać Najwyższą Osobę Boga w Jego oryginalnej formie z uśmiechniętą podobną lotosowi twarzą. Nie są zainteresowani doświadczaniem formy bezosobowej. Pan ma zarówno aspekt bezosobowy, jak i osobowy. Impersonaliści nie mają pojęcia o osobowym aspekcie Pana, lecz Pan Brahma i członkowie jego sukcesji uczniów pragną oglądać Pana w Jego formie osobowej. Bez osobowej formy nie może być mowy o uśmiechniętej twarzy, którą wyraźnie wskazały tu słowa sasmitam te mukhambujam. Ci, którzy należą do Vaisnava sampradayi Brahmy, zawsze pragną oglądać Najwyższą Osobę Boga. Gorąco pragną zrealizować osobowy, a nie bezosobowy aspekt Pana. Jak wyraźnie stwierdzono tutaj, asmat-karana-gocaram: nasze zmysły mogą bezpośrednio postrzec osobowy aspekt Pana.
04.05.46 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (4.7) Pan mówi:
yada yada hi dharmasya
glanir bhavati bharata
abhyutthanam adharmasya
tadatmanam srjamy aham
"Zawsze, kiedy tylko i gdzie tylko zamierają praktyki religijne, o potomku Bharaty i zaczyna szerzyć się bezbożność – wtedy Ja zstępuję osobiście. Zatem nie jest to wyobrażeniem, lecz faktem, że Najwyższa Osoba Boga, dzięki Swej słodkiej woli, pojawia się w różnych inkarnacjach, takich jak Matsya, Kurma, Varaha, Nrsimha, Vamana, Paraśurama, Ramacandra, Balarama, Buddha i w wielu innych formach. Bhaktowie zawsze pragną ujrzeć jedną z niezliczonych form Pana. Jest powiedziane, że tak jak nikt nie może zliczyć fal na morzu, tak nikt nie potrafi zliczyć form Pana. Nie znaczy to jednak, że ktokolwiek może głosić, iż jest formą Pana i zostanie uznany za inkarnację. Inkarnacje Najwyższej Osoby Boga należy przyjmować na podstawie opisów zawartych w śastrach. Pan Brahma pragnie ujrzeć inkarnację Pana albo pierwotne źródło wszelkich inkarnacji. Nie chce oglądać oszusta. Potwierdzeniem tożsamości inkarnacji są Jego działania. Czynności wszystkich opisanych w śastrach inkarnacji są wspaniałe (keśava dhrta-mina-śarira jaya jagadiśa hare). To jedynie dzięki osobistej słodkiej woli Najwyższej Osoby Boga pojawia się On i odchodzi i tylko szczęśliwi bhaktowie mogą się spodziewać, iż ujrzą Go twarzą w twarz.
04.05.47 Znaczenie:: W praktyce widzimy, że bhaktowie, którzy
poświęcili swe życie służeniu Panu w ruchu świadomości Krsny, otrzymują
niezmierzone możliwości służenia Najwyższej Osobie Boga nie pracując bardzo ciężko.
Prawdę mówiąc, ruch świadomości Krsny rozpoczął swą działalność mając jedynie
40 rupii, lecz teraz wartość jego posiadłości wynosi ponad 400 milionów i całe
to bogactwo zostało osiągnięte w przeciągu 8 czy 10 lat. Żaden karmita nie może
oczekiwać, by jego interesy rozwinęły się tak szybko, a poza tym cokolwiek
osiąga karmita, jest tymczasowe i czasem frustrujące. Jednakże w świadomości
Krsny wszystko jest zachęcające i wszystko się rozwija. Ruch świadomości Krsny
nie cieszy się zbytnią popularnością wśród karmitów, poleca on bowiem
powstrzymywanie się od zakazanego seksu, jedzenia mięsa, hazardu i zażywania
środków odurzających. Są to ograniczenia, których karmici bardzo nie lubią.
Niemniej jednak, mimo obecności tak wielu wrogów, ruch ten rozwija się, bez
przeszkód posuwając się naprzód. Jeśli bhaktowie będą nadal szerzyć ten ruch,
poświęcając całe swe życie lotosowym stopom Krsny, nikt nie będzie w stanie go
powstrzymać. Ruch ten będzie posuwał się naprzód bez ograniczeń. Mantrujcie Hare Krsna !
04.05.48 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (2.40) Pan mówi, svalpam apy asya dharmasya trayate mahato bhayat: ta dharma, służba oddania, jest tak ważna, że nawet jeśli wykonywana w bardzo małym, prawie nic nie znaczącym stopniu, może dać najwyższy rezultat. W historii świata jest wiele przykładów tego, kiedy to nawet niewielka służba spełniona dla Pana uchroniła żywą istotę od największego niebezpieczeństwa. Na przykład, Najwyższa Osoba Boga uratował Ajamilę od najgroźniejszego niebezpieczeństwa, od udania się do piekła. Został on uratowany jedynie dzięki temu, że pod koniec życia intonował imię Narayana. Kiedy Ajamila intonował to święte imię Pana, Narayana, nie robił tego świadomie. W rzeczywistości przywoływał swego najmłodszego syna, który miał na imię Narayana. Niemniej jednak, Pan Narayana przyjął to intonowanie poważnie i w ten sposób Ajamila osiągnął rezultat ante narayana-smrtih, pamiętania Narayana pod koniec życia. Jeśli jakimś sposobem będziemy pod koniec życia pamiętać święte imię Narayana, Krsny, czy Ramy, natychmiast osiągniemy transcendentalny rezultat, jakim jest powrót do domu, z powrotem do Boga.
W istocie, jedynym obiektem naszej miłości jest Najwyższa Osoba Boga. Dopóki jesteśmy w tym materialnym świecie, mamy do spełnienia tak wiele pragnień, lecz gdy zetkniemy się z Najwyższą Osobą Boga, natychmiast osiągniemy doskonałość i pełne zadowolenie, tak jak dziecko jest w pełni zadowolone, gdy siada na kolanach matki. Dhruva Maharaja udał się do lasu, by dzięki wyrzeczeniu i pokucie osiągnąć pewien materialny rezultat, lecz gdy rzeczywiście ujrzał Najwyższą Osobę Boga, powiedział, "Nie chcę żadnego materialnego błogosławieństwa. Jestem całkowicie zadowolony." Nawet jeśli pragniemy osiągnąć jakąś materialną korzyść ze służenia Najwyższej Osobie Boga, możemy osiągnąć ją z niezmierną łatwością, bez ciężkiej pracy. Dlatego też śastra polecają:
akamah sarva-kamo va
moksa-kama udara-dhih
tivrena bhakti-yogena yajeta
purusam param
"Bez względu na to, czy pragniemy czegoś, nie pragniemy niczego, czy też pragniemy wtopić się w egzystencję Pana – jesteśmy inteligentni jedynie wtedy, gdy wykonując transcendentalną miłosną służbę wielbimy Pana Krsnę, Najwyższą Osobę Boga." (Bhag. 2.3.10) Nawet jeśli mamy materialne pragnienia, to dzięki wykonywaniu służby dla Pana możemy bez wątpienia osiągnąć to, czego chcemy.
04.05.49 Znaczenie: Jak oznajmia Padma Purana
aradhananam sarvesam visnor
aradhanam param
tasmat parataram devi
tadiyanam samarcanam
"Spośród wszelkich rodzajów kultu, najlepszym jest wielbienie Pana Visnu, a lepszym od wielbienia Pana Visnu jest wielbienie Jego bhakty, Vaisnavy." Istnieje wielu półbogów, których wielbią ludzie przywiązani do materialnych pragnień (kamais tais tair hrta-jnanach prapadyante ‘nya-devatah). Ponieważ ludzie skrępowani są tak licznymi pragnieniami materialnymi, to aby osiągnąć różne rezultaty, wielbią Pana Śivę, Pana Brahmę, boginię Kali, Durgę, Ganeśę i Suryę. Jednakże wszystkie te rezultaty możemy osiągnąć jednocześnie po prostu wielbiąc Pana Visnu. Jak w innym miejscu stwierdza Śrimad-Bhagavatam (4.31.14)
yatha taror mula-nisecanena
trpyanti
tat-skandha-bhujopaśakhah
pranopaharac ca
yathendriyanam
tathaiva sarvarhanam
acyutejya
"Tak jak podlewanie korzenia drzewa dostarcza energii pniowi, wszystkim gałęziom, owocom oraz kwiatom, a dostarczanie pokarmu do żołądka zaspokaja potrzeby wszystkich części ciała, tak poprzez wielbienie Pana Visnu możemy zadowolić każdego." Świadomość Krsny nie jest sekciarskim ruchem religijnym. Przeznaczeniem tego ruchu jest wszechstronna działalność dobroczynna na rzecz świata. Można się do niego przyłączyć bez względu na przynależność kastową, wiarę, religię czy narodowość Jeśli nauczymy się wielbić Najwyższą Osobę Boga, Krsnę, który jest źródłem visnu-tattvy, możemy osiągnąć pełnię zadowolenia i wszelką doskonałość.
04.05.50 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga kontroluje materialne czynności manifestowane przez trzy siły materialnej natury. Jak stwierdza Bhagavad-gita, nirgunam guna-bhoktr ca: Najwyższa Osoba Boga jest zawsze transcendentalny wobec materialnych cech (sattva-guny, rajo-guny i tamo-guny), niemniej jednak jest ich kontrolerem. Aby kontrolować te trzy cechy, Pan ukazuje się w trzech aspektach – jako Brahma, Visnu i Maheśvara. Osobiście, jako Pan Visnu, bierze pod Swą opiekę sattva-gunę, a pieczę nad rajo-guną i tamo-guną powierza Panu Brahmie i Panu Śivie. Jednakże ostatecznie On jest kontrolerem wszystkich trzech gun. Pan Brahma, wyrażając swe uznanie, powiedział, że ponieważ Pan Visnu przejął opiekę nad działaniami dobroci, istnieje zatem wszelka nadzieja, iż półbogowie odniosą sukces w spełnieniu swych pragnień. Półbogów niepokoiły opanowane tamo-guną demony. Jednakże, jak uprzednio opisał Pan Brahma, ponieważ nastał teraz czas sattva-guny, półbogowie mogli, rzecz jasna, spodziewać się spełnienia swych pragnień. Półbogowie są rzekomo bardzo zaawansowani w wiedzy, a jednak nie potrafili oni zrozumieć wiedzy o Najwyższej Osobie Boga. Dlatego zwrócono się tutaj do Pana jako do anantaya. Choć Pan Brahma zna przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, nie jest w stanie zrozumieć nieograniczonej wiedzy o Najwyższej Osobie Boga.