C-8 - Rozdział
XXI
Pan aresztuje Bali Maharaję
Streszczenie rozdziału
Rozdział ten opisuje, jak Pan Visnu, pragnąc rozgłosić chwały
Bali Maharajy, zaaresztował go za to, że nie spełnił swej obietnicy i Pan nie
miał gdzie postawić Swego trzeciego kroku.
Stawiając drugi krok, Najwyższa Osoba Boga dotarł do najwyższej
planety wszechświata, Brahmaloki, i blaskiem Swych paznokci umniejszył jej
piękno. Wskutek tego Pan Brahma – otoczony przez wielkich mędrców, jak Marici i
dominujące bóstwa wszystkich wyższych planet – ofiarował Panu pokorne modlitwy
i cześć. Umyli oni stopy Pana i wielbili Go przy pomocy wszystkich
parafernaliów. Rksaraja, Jambavan, zadął w Swój róg, by wibrować chwały Pana.
Gdy Bali Maharaja został pozbawiony wszystkich swoich posiadłości, demony
ogarnął wielki gniew. Chociaż Bali Maharaja ostrzegał je, by tego nie robiły,
podniosły one swą broń przeciw Panu Visnu. Jednak wszystkie demony zostały
pokonane przez wiecznych towarzyszy Pana Visnu i, zgodnie z poleceniem Bali
Maharajy, udały się na niższe planety wszechświata. Garuda, nosiciel Pana
Visnu, orientując się w Jego zamiarze, natychmiast zaaresztował Bali Maharaję
używając lin Varuny. Gdy zatem Bali Maharaja znalazł się w bezradnej sytuacji,
Pan Visnu poprosił go o trzeci krok ziemi. Pan Visnu docenił determinację i
prawość Bali Maharajy, tak więc gdy ten nie potrafił spełnić swojej obietnicy,
Pan Visnu stwierdził, że odpowiednim dla niego miejscem będzie planeta Sutala,
która jest lepsza od planet niebiańskich.
08.21.01 Śukadeva Gosvami mówił dalej: Gdy
narodzony z kwiatu lotosu Pan Brahma ujrzał, że oślepiający blask bijący z
paznokci u stóp Pana Vamanadevy umniejszył blask jego własnej siedziby,
Brahmaloki, wówczas zbliżył się do Najwyższej Osoby Boga. Panu Brahmie
towarzyszyli wszyscy wielcy mędrcy, z Maricim na czele, oraz yogini, jak
Sanandana, lecz w obecności tego oślepiającego blasku, o królu, nawet Pan
Brahma i jego towarzysze wydawali się być znikomymi.
08.21.02-03 Pośród wielkich osobistości, które
przybyły wielbić lotosowe stopy Pana, byli ci, którzy osiągnęli doskonałość w
samokontroli i w zasadach regulujących, jak również znawcy logiki, historii,
ogólnego wykształcenia i literatury wedyjskiej znanej jako kalpa [dotyczącej
dawnych wydarzeń historycznych]. Byli tam także eksperci w zakresie wywodów
wedyjskich, takich jak Brahma-samhita, wszelkiej innej wiedzy wedyjskiej [Sama,
Yajur, Rg i Atharva] oraz uzupełniającej wiedzy wedyjskiej [Ayur-vedy,
Dhanur-vedy itd.] Inną grupę stanowili ci, którzy dzięki transcendentalnej
wiedzy rozbudzonej poprzez praktykę yogi uwolnili się od reakcji działań
karmicznych. A jeszcze innymi byli ci, którzy osiągnęli siedzibę na Brahmaloce
nie poprzez zwykłą karmę, lecz dzięki zaawansowanej wiedzy wedyjskiej. Pan
Brahma, który narodził się z lotosu emanującego z pępka Pana Visnu, uczciwszy z
oddaniem wzniesione lotosowe stopy Najwyższego Pana obiatami z wody, ofiarował
Panu modlitwy.
08.21.04 O królu, woda z kamandalu Pana Brahmy
obmyła lotosowe stopy Pana Vamanadevy, znanego jako Urukrama, wspaniały aktor.
W ten sposób woda ta stała się tak czystą, że przemieniła się w wodę Gangesu,
która popłynęła z nieba, oczyszczając trzy światy niczym czysta sława
Najwyższej Osoby Boga.
08.21.04 Znaczenie: Tutaj dowiadujemy się, że Ganges
pojawił się wtedy, gdy woda z kamandalu Pana
Brahmy obmyła lotosowe stopy Pana Vamanadevy. Lecz w Piątym Canto jest
powiedziane, że Ganges powstał, gdy lewa stopa Vamanadevy przebiła okrywę
wszechświata tak, że przesączyła się przez nią transcendentalna woda Oceanu
Przyczyn. A w innym miejscu jest także powiedziane, że to Pan Narayana pojawił
się jako woda Gangesu. Zatem woda Gangesu jest połączeniem trzech
transcendentalnych wód i dlatego Ganges jest w stanie oczyścić trzy światy. Tak
opisuje Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura.
08.21.05 Pan Brahma i wszystkie przewodnie
bóstwa różnych systemów planetarnych zaczęli wielbić Pana Vamanadevę, swego
najwyższego mistrza, który zmniejszył Swój rozmiar ze Swej wszechprzenikającej
formy do Swojej formy oryginalnej. Zebrali oni wszystkie składniki i
parafernalia potrzebne do tego czczenia.
08.21.05 Znaczenie: Vamanadeva najpierw rozszerzył się
do formy kosmicznej, a następnie zmniejszył się do oryginalnej Vamana-rupy. Tak
więc postąpił dokładnie jak Pan Krsna, który, na prośbę Arjuny, najpierw ukazał
Swą formę kosmiczną, a później przybrał Swą oryginalną formę Krsny. Pan może
przybrać każdą postać, jaką zechce; lecz Jego oryginalną formą jest forma Krsny
(krsnas tu bhagavan svayam). Odpowiednio do pojętności bhakty, Pan
przyjmuje rozmaite formy, tak by bhakta mógł mieć z Nim bezpośredni kontakt.
Jest to Jego bezprzyczynową łaską. Kiedy Pan Vamanadeva przybrał Swą oryginalną
formę, Pan Brahma i jego towarzysze zebrali różne parafernalia do wielbienia,
by zadowolić nimi Pana.
08.21.06-07 Czcili Pana ofiarowując pachnące
kwiaty, wodę, padya i arghya, papkę sandałową i papkę aguru, kadzidło, lampki,
rozgotowany ryż, niezmielone ziarna, owoce, korzenie i kiełki. Czyniąc to
ofiarowywali modlitwy ukazujące chwalebne czyny Pana i wykrzykiwali "Jaya!
Jaya!" Wielbili Pana także tańcem, grą na instrumentach, śpiewem, dęciem w
konchy i biciem w kotły.
08.21.08 Jambavan, król niedźwiedzi, także
przyłączył się do ceremonii. Dmąc w swój róg we wszystkich kierunkach, ogłaszał
wielki festiwal dla uczczenia zwycięstwa Pana Vamanadevy.
08.21.09 Kiedy demoniczni zwolennicy Bali
Maharajy ujrzeli, że ich pan, który był zdecydowany spełnić ofiarę, utracił
wszystkie swoje posiadłości na rzecz Vamanadevy – który zabrał je pod
pretekstem żebrania o trzy kroki ziemi – wówczas rozgniewali się bardzo i
rzekli, co następuje.
08.21.10 "Ten Vamana z pewnością nie jest
braminem, lecz najlepszym oszustem, Panem Visnu. Przyjąwszy formę bramina,
ukrył Swą własną postać i w ten sposób działa na korzyść półbogów.
08.21.11 "Nasz pan, Bali Maharaja, z
powodu swojej pozycji w spełnianiu yajni, zrezygnował ze swego prawa do
wymierzania kary. Wykorzystując to, nasz wieczny wróg, Visnu, przyjmując formę
żebrzącego brahmacarina, zabrał wszystkie jego posiadłości.
08.21.12 "Nasz pan, Bali Maharaja, jest
zawsze utwierdzony w prawdomówności, a szczególnie ma to miejsce obecnie, odkąd
zaczął spełniać ofiarę. Jest on zawsze dobry i miłosierny dla braminów i nigdy
nie jest w stanie skłamać.
08.21.13 "Naszym obowiązkiem dlatego jest
zabicie tego Vamanadevy, Pana Visnu. Jest to naszą zasadą religijną i sposobem,
w jaki możemy zasłużyć naszemu panu." Podjąwszy tę decyzję, demoniczni
zwolennicy Bali Maharajy wznieśli swe rozmaite bronie z zamiarem zabicia Vamanadevy.
08.21.14 O królu, demony, rozjątrzone typowym
dla nich gniewem, wzięły do rąk swe trójzęby i lance i wbrew woli Bali
Maharajy, ruszyły naprzód, aby zabić Pana Vamanadevę.
08.21.15 O królu, gdy towarzysze Pana Visnu
ujrzeli zbliżających się w furii żołnierzy demonów, uśmiechnęli się. Wznosząc
swój własny oręż, powstrzymali demony przed tą próbą.
08.21.16-17 Nanada, Sunanda, Jaya, Vijaya,
Prabala, Bala, Kumuda, Kumudaksa, Visvaksena, Patattrirat [Garuda], Jayanta,
Śrutadeva, Puspadanta i Satvata – wszyscy oni byli towarzyszami Pana Visnu.
Byli tak potężni, jak dziesięć tysięcy słoni i teraz zaczęli zabijać żołnierzy
demonów.
08.21.18 Gdy Bali Maharaja zobaczył, jak
towarzysze Pana Visnu zabijają jego własnych wojowników, przypomniał sobie
klątwę Śukracaryi i zabronił swym żołnierzom dalszego prowadzenia walki.
08.21.19 O Vipracitti, o Rahu, o Nemi, proszę,
wysłuchajcie mych słów! Nie walczcie. Przestańcie natychmiast, gdyż obecny czas
nie jest dla nas korzystny.
08.21.20 O Daityowie, ludzkim wysiłkiem nikt
nie jest w stanie pokonać Najwyższej Osoby Boga, który może sprowadzić
szczęście i nieszczęście na wszystkie żywe istoty.
08.21.21 Najwyższy czynnik czasu, który
reprezentuje Najwyższą Osobę, był poprzednio korzystny dla nas, a niekorzystny
dla półbogów, lecz teraz ten sam czynnik czasu jest przeciwko nam.
08.21.22 Nikt nie może wznieść się ponad
reprezentację Najwyższej Osoby Boga, jaką jest czas. Nie dokona się tego dzięki
materialnej mocy, radzie ministrów, inteligencji, dyplomacji, twierdzeniom,
mistycznym mantrom, narkotykom, ziołom czy dzięki jakimkolwiek innym środkom.
08.21.23 Niegdyś, obdarzeni mocą przez
opatrzność, pokonaliśmy wielką liczbę takich zwolenników Pana Visnu. Lecz
dzisiaj, pokonawszy nas, ci sami zwolennicy ryczą z radości jak lwy.
08.21.23 Znaczenie: Bhagavad-gita
wymienia 5 przyczyn porażki lub zwycięstwa. Z tych pięciu najpotężniejszym jest
daiva, czyli opatrzność (na ca daivat param balam). Bali Maharaja
był świadomy tego sekretu, że niegdyś odniósł zwycięstwo dlatego, że sprzyjała
mu opatrzność. Teraz, jako że ta sama opatrzność nie działała na jego korzyść,
nie mógł zwyciężyć. Tak więc bardzo inteligentnie zakazał swym towarzyszom
walki.
08.21.24 Dopóki opatrzność nie będzie nam
sprzyjać, dopóty nie będziemy w stanie odnieść zwycięstwa. Zatem musimy
poczekać na ten sprzyjający czas, gdy pokonanie ich będzie możliwe.
08.21.25 Śukadeva Gosvami mówił dalej: O królu,
zgodnie z rozkazem swojego pana, Bali Maharajy, wszyscy przywódcy demonów i Daityów
udali się w niższe regiony wszechświata, do których gnali ich żołnierze Visnu.
08.21.26 Następnie, w dniu soma-pany, po
zakończeniu ofiary, Garuda, król ptaków, znając pragnienie swego Pana,
zaaresztował Bali Maharaję linami Varuny.
08.21.26 Znaczenie: Garuda, bezpośredni towarzysz Najwyższej
Osoby Boga, zna poufną stronę pragnienia Pana. Tolerancja i oddanie Bali
Maharajy były niewątpliwie nadzwyczaj doskonałe. Garuda zaaresztował Bali
Maharaję, by pokazać całemu światu, jak wielka była tolerancja króla.
08.21.27 Gdy najpotężniejszy Pan Visnu w taki
oto sposób zaaresztował Bali Maharaję. We wszystkich kierunkach, na wszystkich
wyższych i niższych systemach planetarnych rozległ się wielki ryk rozpaczy.
08.21.28 O królu, wówczas Najwyższa Osoba Boga,
Vamanadeva, przemówił do Bali Maharajy, najbardziej hojnej i sławionej
osobistości, którą zaaresztował linami Varuny. Bali Maharaja utracił całą
świetność cielesną, niemniej jednak był stanowczy w swoim postanowieniu.
08.21.28 Znaczenie: Kiedy ktoś zostaje pozbawiony całego
majątku, to z pewnością umniejsza to jego cielesną świetność. Ale Bali
Maharaja, chociaż utracił wszystko, był stanowczy w swoim postanowieniu
zadowolenia Vamanadevy, Najwyższej Osoby Boga. W Bhagavad-gicie osoba taka jest określana mianem sthita-prajna. Czysty bhakta nie porzuca
nigdy służby dla Pana, pomimo wszelkich trudności i przeszkód podsuwanych przez
iluzoryczną energię. Na ogół sławni są ci, którzy cieszą się bogactwem i
dobrobytem, lecz Bali Maharaja zasłynął po wsze czasy, gdy został pozbawiony
wszelkich swych posiadłości. Jest to szczególną łaską, którą Najwyższa Osoba
Boga obdarza Swoich bhaktów. Pan mówi, yasyaham
anugrhnami harisye tad-dhanam śanaih. Pierwszą oznaką szczególnej łaski
Pana jest to, że zabiera On całą własność Swojego bhakty. Jednak bhakta nigdy
nie jest zaniepokojony z powodu takiej straty. Dalej pełni swą służbę, a Pan
hojnie go wynagradza w sposób przechodzący oczekiwania jakiegokolwiek zwykłego
człowieka.
08.21.29 O królu demonów, obiecałeś dać Mi trzy
kroki ziemi, ale Ja dwoma krokami zająłem cały wszechświat. Zastanów się teraz,
gdzie mam postawić Swój trzeci krok.
08.21.30 Tak daleko jak sięga blask słońca,
księżyca i gwiazd i tak daleko, jak chmury wylewają deszcz, cała ta ziemia, w
całym wszechświecie, jest twoją własnością
08.21.31 Z tych posiadłości jednym krokiem
zająłem Bhurlokę, a Moim ciałem zająłem całe niebo i wszystkie kierunki. I w
twojej obecności Swym drugim krokiem zagarnąłem wyższy system planetarny.
08.21.31 Znaczenie: Zgodnie z wedyjskim opisem systemu
planetarnego, wszystkie planety poruszają się ze wschodu na zachód. Słońce,
Księżyc i 5 pozostałych planet, takich jak Mars i Jowisz, krążą po orbitach
jedna nad drugą. Ale Vamanadeva, rozprzestrzeniając Swoje ciało i wydłużając
Swe kroki, zajął cały system planetarny.
08.21.32 Ponieważ nie byłeś w stanie dać
obiecanej jałmużny, więc regułą jest, że powinieneś powędrować w dół, by żyć na
planetach piekielnych. Zatem, zgodnie z poleceniem twojego mistrza duchowego,
Śukracaryi, udaj się tam teraz i zamieszkaj tam.
08.21.32 Znaczenie: Jest powiedziane:
narayana-parah sarve na
kutaścana bibhyati
svargapavarga-narakesv api
tulyartha-darśinah
"Bhaktowie zaangażowani wyłącznie w służbę oddania dla
Najwyższej Osoby Boga, Narayana, nigdy nie obawiają się żadnych warunków życia.
Planety niebiańskie, wyzwolenie i planety piekielne sa dla nich tym samym, gdyż
bhaktów takich interesuje tylko służba dla Pana." (Bhag. 6.17.28) Bhakta pełniący służbę dla Narayana jest zawsze
zrównoważony. Bhakta rzeczywiście żyje w sposób transcendentalny. Chociaż może
wydawać się, że idzie on do piekła lub do nieba, to nie żyje on w żadnym z tych
miejsc; raczej zawsze przebywa on na Vaikuncie (sa gunan samatityaitan brahma-bhuyaya kalpate). Vamanadeva poprosił
Bali Maharaję, by zszedł na planety piekielne, najwidoczniej tylko po to, by
pokazać całemu światu jego tolerancję, a Bali Maharaja nie zawahał się wykonać
tego polecenia. Bhakta nie żyje sam jeden. Oczywiście każdy żyje z Najwyższą
Osobą Boga, ale bhakta będąc zaangażowanym w służbę dla Niego, w rzeczywistości
nie żyje w żadnych materialnych warunkach. Bhaktivinoda Thakura mówi, kita-janma hao yatha tuya dasa. W ten
sposób modli się, by mógł narodzić się jako nieznaczny insekt w towarzystwie
bhaktów. Ponieważ bhaktowie pełnią służbę dla Pana, więc każdy, kto z nimi
przebywa również żyje na Vaikuncie.
08.21.33 Ten, kto nie daje żebrakowi dokładnie
tego, co obiecał, upada do piekielnego stanu życia. Osoba taka daleka jest od
wzniesienia się na planety niebiańskie, czy też spełnienia swego pragnienia.
08.21.34 Będąc fałszywie dumnym ze swych
posiadłości, obiecałeś dać Mi ziemię, lecz nie mogłeś spełnić swojej obietnicy.
I dlatego, jako że twoja obietnica była fałszywa, musisz przez kilka lat wieść
piekielne życie.
08.21.34 Znaczenie: Fałszywy prestiż przejawiający się w
myśleniu "Jestem bardzo bogaty i mam tak rozległe włości" jest
jeszcze inną stroną materialnego życia. Wszystko należy do Najwyższej Osoby
Boga i nikt inny nie jest właścicielem niczego. To jest rzeczywisty fakt. Iśavasyam idam sarvam yat kinca jagatyam
jagat. Bali Maharaja bez wątpienia był najwznioślejszym bhaktą, podczas gdy
wcześniej, z powodu fałszywego prestiżu, utrzymywał błędne zrozumienie. Teraz,
z najwyższej woli Pana, musiał udać się na planety piekielne, ale ponieważ
poszedł tam z polecenia Najwyższej Osoby Boga, więc żył tam w przepychu
większym niż ten, którego można by oczekiwać na planetach niebiańskich. Bhakta,
pełniąc służbę oddania dla Najwyższej Osoby Boga, zawsze żyje z Nim i dlatego
jest zawsze transcendentalny do piekielnych czy niebiańskich siedzib.