Oto posumowanie rozdziału piętnastego. W rozdziale poprzednim Śri Narada Muni dowiódł, jak istotną rolę ma bramin w społeczeństwie. W tym rozdziale ukaże różnice pomiędzy różnego typu braminami. Niektórzy bramini są grhasthami i są głównie przywiązani do czynności karmicznych, czyli polepszenia warunków społecznych. Ponad nimi jednakże są bramini, których pociągają pokuty i wyrzeczenia i którzy porzucają życie rodzinne. Są oni znani jako vanaprasthowie. Inni bramini są bardzo zainteresowani studiowaniem Ved i wyjaśnianiem innym ich znaczenia. Tacy bramini zwani są brahmacarinami. A jeszcze inni bramini zainteresowani są różnego rodzaju yogą, szczególnie bhakti-yogą i jnana-yogą. Tacy bramini są przeważnie sannyasinami, członkami wyrzeczonego porządku życia.
Jeśli chodzi o grhasthów, spełniają oni różnego rodzaju czynności polecane w pismach świętych, szczególnie zaś ofiarowują oblacje swym przodkom i rozdają innym braminom – w formie jałmużny – parafernalia używane w takich ofiarach. Na ogół jałmużnę daje się sannyasinom, braminom w wyrzeczonym porządku życia. Jeśli nie ma takiego sannyasina, daje się braminom będącym grhasthami, którzy są zaangażowani w czynności karmiczne.
Nie należy czynić żadnych żmudnych przygotowań do spełniania ceremonii śraddha, polegającej na ofiarowaniu oblacji przodkom. Najlepszą metodą spełniania ceremonii śraddha jest rozdawanie wszystkim swym przodkom i krewnym bhagavata-prasada (pozostałości pożywienia, które zostało najpierw ofiarowane Krsnie). Jest to ceremonia śraddha pierwszej klasy. W ceremonii śraddha nie ma potrzeby ofiarowywania czy jedzenia mięsa. Nie należy niepotrzebnie zabijać zwierząt. Osoby o niższym statusie społecznym mogą spełniać ofiary, zabijając zwierzęta, ale ci, którzy są zaawansowani w wiedzy, muszą unikać takiego niepotrzebnego gwałtu.
Bramini powinni spełniać swoje regulujące obowiązki związane z wielbieniem Pana Visnu. Osoby zaawansowane w wiedzy o religijnych zasadach muszą unikać pięciu rodzajów bezbożności, znanych jako vidharma, para-dharma, dharmabhasa, upadharma i chala-dharma. Powinniśmy działać zgodnie z religijnymi zasadami, które odpowiadają naszej konstytucjonalnej pozycji; nie każdy musi wyznawać ten sam typ religii. Główną zasadą jest to, że człowiek ubogi nie powinien niepotrzebnie dążyć do rozwoju ekonomicznego. Osoba najbardziej szczęśliwą jest ta, która powstrzymuje się od takiego wysiłku i angażuje się w służbę oddania.
Osobę, której umysł jest nieusatysfakcjonowany, czeka degradacja. Należy pokonać pożądliwe pragnienia, gniew, chciwość, strach, rozpacz, złudzenie, przerażenie, niepotrzebne rozmowy na tematy materialne, gwałtowność, cztery niedole egzystencji materialnej i trzy cechy materialne. To jest celem ludzkiego życia. Osoba nie mająca wiary w mistrza duchowego, który jest tożsamy ze Śri Krsną, nie odniesie żadnej korzyści z czytania śastr. Nigdy nie należy uważać mistrza duchowego za zwykłą ludzką istotę, mimo iż za taką mogą go uważać członkowie jego rodziny. Medytacja i inne procesy wyrzeczenia są przydatne jedynie wtedy, jeśli pomagają w rozwoju ku świadomości Krsny; w przeciwnym razie są jedynie stratą czasu i wysiłku. Dla osób, które nie są bhaktami, taka medytacja i wyrzeczenie jest przyczyną upadku.
Każdy gospodarz domu musi być bardzo ostrożny, gdyż mimo iż może nawet starać się pokonać zmysły, staje się ofiarą towarzystwa krewnych i upada. Tak więc grhastha musi przyjąć vanaprasthę lub sannyasę, żyć w odosobnionym miejscu i zadowalać się pożywieniem otrzymanym z żebrania od drzwi do drzwi. Musi intonować mantrę omkara albo mantrę Hare Krsna, a w ten sposób dozna transcendentalnego szczęścia wewnątrz siebie. Jeśli jednak ktoś powraca do życia grhastha po przyjęciu sannyasy, zwany jest vantaśi, co oznacza "ten kto spożywa swe własne wymioty". Taka osoba jest bezwstydna. Gospodarz domu nie powinien porzucać ceremonii rytualnych, a sannyasin nie powinien żyć w społeczeństwie. Jeśli sannyasina agitują zmysły, jest on oszustem będącym pod wpływem sił pasji i ignorancji. Jeśli ktoś przyjmuje pozycję w dobroci poprzez rozpoczęcie czynności filantropijnych i altruistycznych, czynności takie stają się przeszkodą na ścieżce służby oddania.
Najlepszą metodą postępu w służbie oddania jest posłuszeństwo poleceniom mistrza duchowego, gdyż jedynie dzięki jego wskazówkom można pokonać zmysły. Dopóki nie jest się w pełni świadomym Krsny, istnieje ryzyko upadku. Oczywiście, wiele niebezpieczeństw jest również w każdej chwili podczas pełnienia ceremonii rytualnych i innych czynności karmicznych. Czynności karmiczne zostały podzielone na 12 części. Osoba spełniająca czynności karmiczne, które są zwane ścieżką dharmy, musi przyjąć cykl narodzin i śmierci. Kiedy przyjmuje ścieżkę moksy, czyli wyzwolenia, która została opisana w Bhagavad-gicie jako arcana-marga, może wyzwolić się z cyklu narodzin i śmierci. Vedy opisują te dwie ścieżki jako pitr-yana i deva-yana. Osoby podążające ścieżkami pitr-yana i deva-yana nigdy nie są oszołomione, nawet będąc w materialnym ciele. Filozof monista, który stopniowo rozwija kontrolę nad zmysłami, rozumie, że celem wszystkich aśramów, czyli statusów życia, jest zbawienie. Należy żyć i działać zgodnie z śastrami.
Jeśli osoba spełniająca wedyjskie ceremonie rytualne staje się bhaktą, to nawet jeśli jest grhasthą, może otrzymać bezprzyczynową łaskę Krsny. Celem bhakty jest powrót do domu, do Boga. Taki bhakta, nawet chociaż nie spełnia ceremonii rytualnych, czyni postęp w świadomości duchowej dzięki najwyższej woli Osoby Boga. Prawdziwy sukces w duchowej świadomości można odnieść dzięki łasce wielbicieli, a mając lekceważący stosunek do bhaktów, można upaść z platformy świadomości duchowej. W związku z tym Narada Muni opowiada historię, w jaki sposób upadł z królestwa Gandharva, jak narodził się w rodzinie śudry i jak poprzez służenie wzniosłym braminom, stał się synem Pana Brahmy i powrócił na swą transcendentalną pozycję. Po opowiedzeniu wszystkich tych historii, Narada Muni wysławiał łaskę, jaka otrzymali od Pana Pandavowie. Po wysłuchaniu Narady, Maharaja Yudhisthira osiągnął ekstazę w miłości do Krsny, a wówczas Narada Muni opuścił pałac i powrócił do swej własnej siedziby. W ten sposób Śukadeva Gosvami – po opisaniu różnych potomków córek Daksy – kończy Siódme Canto Śrimad-Bhagavatam.
07.15.02 Znaczenie: Są dwa procesy, poprzez które można wyzwolić się z materialnej niewoli. Jeden obejmuje jnana-kandę i karma-kandę, a drugi – upasana-kandę. Vaisnavowie nigdy nie pragną wtopić się w egzystencję Najwyższego; raczej pragną być wiecznie sługami Pana, aby pełnić dla Niego służbę miłości. W wersecie tym słowa anantyam icchata odnoszą się do osób, które pragną osiągnąć wyzwolenie z niewoli materialnej i wtopić się w egzystencję Pana. Jednakże bhaktowie, których celem jest osobiste obcowanie z Panem, nie pragną podejmować czynności karma-kanda czy jnana-kanda, gdyż czysta służba oddania jest zarówno ponad karma-kandą, jak i jnana-kandą. Anyabhilasita-śunyam jnana-karmady-anavrtam. W czystej służbie oddania nie ma nawet odrobiny jnany czy karmy. Wskutek tego, kiedy Vaisnavowie rozdają jałmużnę, nie muszą szukać braminów spełniających czynności jnana-kandy czy karma-kandy. Najlepszy przykład w związku z tym zaprezentował Advaita Gosvami, który – po ofiarowaniu ceremonii śraddha swojemu ojcu – ofiarował jałmużnę Haridasie Thakurze, chociaż każdy wiedział, że Haridasa Thakura przyszedł na świat w rodzinie muzułmańskiej, a nie bramińskiej i nie był zainteresowany czynnościami jnana-kandy czy karma-kandy.
Zatem jałmużnę należy dać pierwszej klasy transcendentaliście, bhakcie, ponieważ śastra polecają:
muktanam api siddhanam
narayana-parayanah
sudurlabhah praśantatma
kotisv api maha-mune
"O wielki mędrcze, pomiędzy wieloma milionami osób, które są wyzwolone i doskonałe w wiedzy o wyzwoleniu, może jeden jest bhaktą Pana Narayana, czyli Krsny. Takich bhaktów, którzy są całkowicie spokojni, spotyka się niezwykle rzadko." (Bhag. 6.14.5). Vaisnava jest na wyższej pozycji niż jnani i dlatego Advaita Acarya wybrał Haridasa Thakurę na osobę, która miała przyjąć jego jałmużnę. Najwyższy Pan również mówi:
na me 'bhaktaś catur-vedi
mad-bhaktah śva-pacah priyah
tasmai deyam tato grahyam sa
ca pujyo yatha hy aham
"Chociaż ktoś może być wielkim uczonym w sanskryckiej literaturze wedyjskiej, nie jest uznawany za Mojego bhaktę, dopóki nie jest czysty w służbie oddania. A z kolei bardzo drogą jest Mi osoba, która – chociaż narodziła się w rodzinie osób żywiących się psim mięsem – jest czystym bhaktą, niemotywowanym pragnieniem cieszenia się działaniem karmicznym czy spekulacją umysłową. W istocie osoba taka powinna otrzymywać wszelki szacunek i należy przyjmować wszystko, co ona ofiarowuje. Tacy bhaktowie są tak bardzo godni czci jak Ja Sam." (Hari-bhakti-vilasa 10.127.) Zatem, nawet jeśli bhakta nie narodził się w rodzinie bramina, dzięki swojemu oddaniu dla Pana jest ponad wszelkiego rodzaju braminami, czy to karma-kandi czy jnana-kandi.
W związku z tym można wspomnieć, że ci bramini we Vrndavanie, którzy są karma-kandi i jnana-kandi, czasami nie przyjmują zaproszeń do naszej świątyni, ponieważ jest ona znana jako świątynia angareji, czyli świątynia "anglikańska". Ale postępując zgodnie z dowodem danym w śastrach i przykładem Advaita Acaryi, rozdajemy prasada bhaktom bez względu na to, czy pochodzą z Indii, czy Europy czy Ameryki. Wniosek śastr jest taki, że zamiast karmić wielu braminów jnana-kandi czy karma-kandi, lepiej jest karmić czystego Vaisnavę nie zważając na to, skąd pochodzi. Potwierdza to również Bhagavad-gita (9.30.)
api cet suduracaro bhajate
mam ananya-bhak
sadhur eva sa
mantavyah samyag vyavasito hi sah
"Kto służbę oddania pełni, ten, nawet jeśli dopuszcza się najohydniejszych czynów, uważany ma być za osobę świętą, ponieważ jest on właściwie usytuowany w swej determinacji." Zatem nie ma znaczenia, czy bhakta pochodzi z rodziny bramińskiej czy niebramińskiej; jeśli jest w pełni oddany Krsnie, jest on sadhu.
07.15.03 Znaczenie: Jak już wspomnieliśmy, Śrila Advaita Acarya, podczas powszechnie spełnianej ceremonii ofiarowania oblacji przodkom, zaprosił jedynie Haridasa Thakurę. Zatem zastosował się do tej zasady: na me 'bhaktaś catur-vedi mad-bhaktah śva-pacah priyah. Pan mówi, "Nie jest rzeczą konieczną, aby stać się ekspertem w wiedzy wedyjskiej, zanim zostanie się Moim bhaktą, czyli wielbicielem. Nawet jeśli ktoś przyszedł na świat w rodzinie osób żywiących się psim mięsem, może zostać Moim bhaktą i być Mi bardzo drogi, pomimo narodzin w takiej właśnie rodzinie. Zatem ofiary należy składać Moim bhaktom, jak również należy przyjmować wszystko, co Mój bhakta ofiarował Mnie." Postępując zgodnie z tą zasadą, podczas pełnienia ceremonii śraddha dla ofiarowania oblacji swym przodkom, należy zaprosić i nakarmić pierwszej klasy bramina albo Vaisnavę – zrealizowaną duszę
07.15.04 Znaczenie: Narada Muni zabronił czynienia niepotrzebnych wystawnych przygotowań w celu nakarmienia krewnych czy braminów podczas ceremonii śraddha. Osoby bogate materialnie nie szczędzą pieniędzy podczas tej ceremonii. Hindusi wydają szczególnie dużo pieniędzy z trzech okazji – z okazji narodzin dziecka, z okazji ślubu i podczas spełniania ceremonii śraddha – ale śastra zabraniają wielkich wydatków połączonych z zapraszaniem wielu braminów i krewnych, szczególnie podczas ceremonii śraddha.
07.15.06 Znaczenie: Jak wspomniano powyżej, zalecane jest, aby każdy rozdzielał prasada, uważając wszystkie żywe istoty za integralne cząstki Najwyższego Pana. Nawet karmiąc biednych należy rozdzielać prasada. W Kali-yudze prawie co roku występuje niedobór żywności i wskutek tego filantropowie nie szczędzą pieniędzy, aby nakarmić ubogich. Na określenie tego wynaleźli termin daridra-narayana-seva. Jest to zakazane. Należy obficie rozdzielać prasada, uważając każdego za cząstkę Najwyższego Pana, ale nie należy żonglować słowami, aby z biedaka robić Narayana. Każdy jest związany z Najwyższym Panem, ale nie należy błędnie sądzić, że dzięki temu związkowi z Najwyższą Osobą Boga ktoś stał się Najwyższą Osobą Boga, Narayanem. Taka filozofia Mayavadi jest niezwykle niebezpieczna, szczególnie dla bhakty. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu ściśle zabronił nam obcowania z filozofami Mayavadi. Mayavadi-bhasya śunile haya sarvanaśa: jeśli ktoś obcuje z filozofią Mayavadi, traci swoje życie w oddaniu.
07.15.09 Znaczenie: Ludzie na ogół są bardzo zainteresowani rytualnymi ceremoniami karma-kanda dla promocji na wyższe systemy planetarne, ale kiedy ktoś budzi swą wiedzę duchową, traci zainteresowanie taką promocją i w pełni angażuje się w jnana-yajnę, aby odnaleźć cel życia. Celem życia jest całkowite powstrzymanie niedoli narodzin i śmierci i powrót do domu, do Boga. Kiedy ktoś w tym celu kultywuje wiedzę, uważa się, że jest on na wyższej platformie niż osoba, która zaangażowana jest w karma-yajnę, czyli czynności karmiczne.
07.15.10 Znaczenie: Ofiary zwierzęce spełniane w imię religii są powszechne praktycznie na całym świecie, w każdej uznanej religii. Powiedziane jest, że Pan Jezus Chrystus – mając 12 lat – był zaszokowany widząc w synagogach Żydów składających w ofierze ptaki i zwierzęta. I dlatego odrzucił żydowski system religii i rozpoczął religijny system chrześcijaństwa, skrupulatnie przestrzegający nakazu Starego Testamentu "nie zabijaj". Jednakże w obecnych czasach zwierzęta nie tylko zabija się w imię ofiary, lecz zabijanie to niezwykle wzrosło z powodu zwiększającej się liczby rzeźni. Zabijanie zwierząt, czy to ze względów religijnych, czy na pokarm, jest rzeczą najbardziej ohydną i potępioną w powyższym wersecie. Poświęcać zwierzęta, czy to w imię religii czy na pożywienie, może tylko osoba, która jest bezlitosna.
07.15.11 Znaczenie: Bardzo ważne jest słowo dharmavit, znaczące "ten, kto zna prawdziwy cel religii". Jak wyjaśnia Bhagavad-gita (18.66), sarva-dharman parityajya mam ekam śaranam vraja: najwyższym etapem zrozumienia religijnych zasad jest stanie się świadomym Krsny. Kto osiąga ten stan, spełnia proces arcana w służbie oddania. Każdy czy to grhastha, czy sannyasin, może trzymać małe Bóstwo Pana odpowiednio zapakowane albo, jeśli możliwe, zainstalowane i tak wielbić Bóstwo Radha-Krsny, Sita-Ramy, Laksmi-Narayana, Pana Jagannatha czy Śri Caitanyi Mahaprabhu – poprzez ofiarowywanie pożywienia przygotowanego w ghee, a następnie ofiarowywanie uświęconego prasada przodkom, półbogom i innym żywym istotom, traktując to jako sprawę codziennej rutyny. Wszystkie nasze ośrodki ruchu świadomości Krsny utrzymują wspaniały program wielbienia Bóstw, w którym pokarm ofiarowywany jest Bóstwu i rozdawany pierwszej klasy braminom i Vaisnavom a nawet ogółowi ludzi. Spełnianie takiej ofiary przynosi całkowite zadowolenie. Członkowie ruchu świadomości Krsny codziennie angażują się w takie transcendentalne czynności. Wskutek tego w naszym ruchu w ogóle nie ma kwestii zabijania zwierząt.
07.15.12 Znaczenie: Wszelkie religijne zasady przeciwne zasadzie podporządkowania się lotosowym stopom Najwyższej Osoby Boga, Krsny, powinny być uważane za niewłaściwe zasady religijne czy oszustwo, i osoba prawdziwie zainteresowana religią musi je porzucić. Należy po prostu przestrzegać instrukcji Krsny i podporządkować się Jemu. Oczywiście, aby to uczynić, trzeba mieć bardzo dobrą inteligencję, którą można rozbudzić po wielu, wielu narodzinach w dobrym towarzystwie bhaktów i przez praktykę świadomości Krsny. Wszystko poza tą zasadą religii poleconą przez Krsnę – sarva-dharman parityajya mam ekam śaranam vraja – należy porzucić jako bezbożność.
07.15.13 Znaczenie: W tym wieku stwarzanie nowego typu dharmy stało się modą. Tzw. svami i yogini utrzymują, że można być zwolennikiem jakiegokolwiek systemu religii, odpowiednio do własnego wyboru, ponieważ wszystkie systemy są ostatecznie tym samym. Jednakże Śrimad-Bhagavatam nazywa takie modne idee vidharmą, ponieważ są one przeciwne naszemu własnemu systemowi religijnemu. Prawdziwy system religii opisuje Najwyższa Osoba Boga: sarva-dharman parityajya mam ekam śaranam vraja. Prawdziwy system religii jest systemem podporządkowania się lotosowym stopom Pana. W szóstym Canto Śrimad-Bhagavatam, w związku z wyzwoleniem Ajamili, Yamaraja mówi, dharman tu saksad bhagavat-pranitam: prawdziwa religią jest ta, która została dana przez Najwyższą Osobę Boga, tak jak prawdziwym prawem jest prawo dane przez rząd. Nikt nie może wytworzyć prawdziwego prawa w domu, ni też nikt nie może stworzyć prawdziwej religii. W innym miejscu jest powiedziane, sa vai pumsam paro dharmo yato bhaktir adhoksaje: prawdziwym systemem religijnym jest system kierujący nas ku temu, byśmy stali się bhaktami Najwyższego Pana. Dlatego wszystko, co jest przeciwne temu systemowi religijnemu postępowej świadomości Krsny, jest zwane vidharmą, para-dharmą, upadharmą lub chala-dharmą. Błędna interpretacja Bhagavad-gity zwana jest chala-dharmą. Kiedy Krsna mówi coś bezpośrednio, a jakiś łotr poprzez interpretację nadaje temu inne znaczenie, to jest to chala-dharma – oszukańczy system religii – albo śabda-bhit, żonglerka słowna. Trzeba być niezwykle ostrożnym, by unikać tych różnorodnych oszukańczych systemów religii.
07.15.14 Znaczenie: Jak orzeka ten werset, każdy powinien ściśle przestrzegać zasad varny i aśramu, tak jak podane zostały w śastrach. W Visnu Puranie (3.8.9 jest powiedziane:
varnaśramacaravata purusena
parah puman
visnur aradhyate pantha
nanyat tat-tosa-karanam
Należy skupić się na celu postępu, jakim jest stanie się świadomym Krsny. Taki jest cel i przeznaczenie wszystkich varn i aśramów. Jeśli jednakże nie jest wielbiony Visnu, zwolennicy instytucji varnaśrama wytwarzają jakiegoś wymyślonego Boga. Teraz modne stało się wybieranie na Boga jakiegokolwiek łotra czy głupca i jest wielu misjonarzy, którzy wymyślili swoich własnych bogów, porzucając związek z prawdziwym Bogiem. Bhagavad-gita wyraźnie mówi, że osoba wielbiąca półbogów straciła inteligencję. Niemniej jednak widzimy, że na Boga wybiera się nawet analfabetę, który jest pozbawiony wszelkiej inteligencji i chociaż ma świątynię, mieszkają w niej jedzący mięso sannyasini i odbywa się tam wiele nieczystych czynności. Ten typ systemu religijnego, który zwodzi swych biednych zwolenników, jest ściśle zakazany. Takie pretensjonalne religie powinny być całkowicie powstrzymane.
Oryginalny system jest taki, że bramin powinien rzeczywiście stać się braminem; powinien nie tylko przyjść na świat w rodzinie bramina, ale również musi być kwalifikowany. Za bramina powinna być także uważana osoba, która nie przyszła na świat w rodzinie bramina, ale ma bramińskie kwalifikacje. Poprzez ścisłe przestrzeganie tego systemu można być szczęśliwym bez żadnych dodatkowych starań. Sva-bhava-vihito dharmah kasya nestah praśantaye. Prawdziwym celem życia jest uśmierzenie niedoli, a z łatwością można tego dokonać poprzez przestrzeganie zasad śastr.
*{bigot - przesadnie pobożny;
bigoteria
- fałszywa pobożność polegająca na przesadnie gorliwym wypełnianiu zewnętrznych
praktyk religijnych.}
07.15.15 Znaczenie: Celem ludzkiego życia jest po prostu rozwój świadomości Krsny. Nie trzeba nawet zabiegać o środki do życia, aby utrzymać ciało i duszę razem. Zostało to zilustrowane tutaj przykładem wielkiego pytona, który leży w jednym miejscu i nie wędruje tu i tam, by zdobyć środki utrzymania, jednakże jest utrzymywany poprzez łaskę Pana. Jak poradził Narada Muni (Bhag. 1.5.18), tasyaiva hetoh prayateta kovidah: należy po prostu starać się zwiększyć swą świadomość Krsny. Nie należy pragnąć robić niczego innego, nawet zarabiać na życie. Jest wiele przykładów takiej postawy. Madhavendra Puri na przykład, nigdy nie prosił nikogo o pożywienie. Śukadeva Gosvami również powiedział, kasmad bhajanti kavayo dhana-durmadandhan. Dlaczego by udawać się do osoby, która jest zaślepiona bogactwem? Należy raczej polegać na Krsnie, a On wszystkiego dostarczy. Wszyscy członkowie naszego ruchu świadomości Krsny, bez względu na to, czy są grhasthami czy sannyasinami, powinni z determinacją starać się szerzyć ruch świadomości Krsny, a Krsna dostarczy wszelkich potrzebnych rzeczy. W związku z tym bardzo doceniany jest proces ajagara-vrtti, sposób utrzymywania się przy życiu przez pytona. Nawet jeśli ktoś jest bardzo biedny, powinien po prostu starać się czynić postęp w świadomości Krsny i nie czynić wysiłku, by zarabiać na swe utrzymanie.
07.15.18 Znaczenie: Według śastr, bramin, czyli osoba kulturalna w świadomości Krsny, nie podejmuje służby dla nikogo w celu utrzymania ciała i duszy razem, a szczególnie nie robi tego dla zadowalania zmysłów. Prawdziwy bramin jest zawsze zadowolony. Nawet jeśli nie ma nic do jedzenia, może napić się odrobinę wody i być zadowolonym. Jest to jedynie sprawa praktyki. Jednakże na nieszczęście nikt nie jest kształcony, jak być zadowolonym w samorealizacji. Jak wyjaśniono powyżej, bhakta jest zawsze zadowolony, ponieważ odczuwa on obecność Duszy Najwyższej w sercu i myśli o Nim 24 godziny na dobę. Na tym polega prawdziwa satysfakcja. Bhaktą nigdy nie kierują żądania języka i genitaliów i wskutek tego nigdy nie pada on ofiarą praw materialnej natury.
07.15.20 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (3.37) powiedziane jest, że przyczynami niewoli uwarunkowanej duszy w tym materialnym świecie są: pożądanie, gniew i chciwość. Kama esa krodha esa rajo-guna-samudbhavah. Kiedy ktoś ma mocne pragnienie zadowalania zmysłów, które nie zostaną spełnione, opanowuje go gniew. Gniew ten można wyładować poprzez skarcenie wroga, ale kiedy następuje wzrost lobha, czyli chciwości, która jest największym wrogiem wywołanym przez rajo-gunę, siłę pasji, w jaki sposób można czynić postęp w świadomości Krsny?
Jeśli ktoś jest bardzo chciwy, by zwiększać swą świadomość Krsny, to jest to wielkim dobrodziejstwem. Tatra laulyam ekalam mulam. Jest to najlepsza ścieżka, jaką można osiągnąć.
07.15.21 Znaczenie: Ze względu na postęp duchowy należy być usatysfakcjonowanym materialnie, gdyż jeśli ktoś nie jest usatysfakcjonowany materialnie, to rezultatem chciwości materialnego rozwoju będzie zniweczenie jego postępu duchowego. Są dwie rzeczy, które unieważniają wszelkie dobre cechy. Jedną jest ubóstwo. Daridra-doso guna-raśi-naśi. Kiedy ktoś jest ubogi, jego wszelkie dobre cechy zanikają. I również traci swoje dobre kwalifikacje osoba, która staje się zbyt chciwą. Zatem najlepiej nie być ubogim i starać się być w pełni usatysfakcjonowanym podstawowymi potrzebami życia i nie być chciwym. Dlatego najlepszą radą dla postępu duchowego jest, by bhakta zadowolił się podstawowymi potrzebami. Wskutek tego uczone autorytety życia w oddaniu radzą, aby nie starać się zwiększać liczby świątyń i math. Takie czynności mogą podejmować jedynie bhaktowie doświadczeni w propagowaniu ruchu świadomości Krsny. Wszyscy acaryowie w Południowych Indiach, szczególnie Śri Ramanujacarya, skonstruowali wiele wielkich świątyń, a w północnych Indiach wielkie świątynie skonstruowali wszyscy Gosvami Vrndavany. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura również wznosił wielkie ośrodki, znane jako Gaudiya Mathy. Zatem konstrukcja świątyń nie jest rzeczą złą, pod warunkiem, że właściwie propagowana będzie świadomość Krsny. Chociaż takie wysiłki uważane są za chciwość, celem tej chciwości jest usatysfakcjonowanie Krsny i dlatego są to czynności duchowe.
07.15.22 Znaczenie: Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura zaproponował, w jaki sposób można pokonać pożądliwe pragnienia zadowalania zmysłów. Nie można przestać myśleć o kobietach, gdyż takie myślenie jest naturalne. Nawet spacerując po ulicy spotykamy tak wiele kobiet. Jeśli jednakże ktoś jest zdecydowany, aby nie żyć z kobietą, to nawet na widok kobiety nie ogarnia go pożądanie. Jeśli ktoś jest zdecydowany, aby nie angażować się w seks, automatycznie może pokonać pożądliwe pragnienia. Przykład dany w związku z tym jest taki, że jeśli nawet ktoś jest głodny, to jeśli w jakimś szczególnym dniu postanowił pościć, w naturalny sposób pokona niepokój spowodowany przez głóg i pragnienie. Jeśli ktoś postanowił nie zazdrościć nikomu, w naturalny sposób może on pokonać gniew. Podobnie można pokonać pragnienie gromadzenia bogactwa po prostu rozważając to, jak trudno jest chronić posiadane pieniądze. Jeśli ktoś trzyma przy sobie dużą ilość gotówki, to zawsze jest niespokojny, czy przechowuje ją właściwie. Tak więc, jeśli ktoś dyskutuje niekorzystne strony gromadzenia bogactwa, wówczas w naturalny sposób może z łatwością porzucić biznes.
07.15.23 Znaczenie: Jeśli komuś umarł syn, z pewnością będzie on pogrążony w rozpaczy i złudzeniu i będzie płakał nad martwym, ale rozpacz i złudzenie można pokonać poprzez rozważenie wersetów Bhagavad-gity.
jatasya hi dhruvo mrtyur
dhruvam janma mrtasya ca
Ponieważ dusza transmigruje, ten kto się narodził, musi porzucić obecne ciało i oczywiście później przyjąć inne. To nie powinno być przyczyną rozpaczy. Dlatego Pan Krsna mówi, dhiras tatra na muhyati: kto jest dhira, czyli spokojnym, kto jest uczony w filozofii i usytuowany w wiedzy, ten nie może być nieszczęśliwy z powodu transmigracji duszy.
07.15.24 Znaczenie: Poprzez praktykę należy unikać takiego jedzenia, które jest przyczyną niepokoju i cierpienia dla innych żywych istot. Ponieważ sam cierpię, kiedy jestem uciskany czy zabijany przez innych, również nie powinienem próbować uciskać czy zabijać innych żywych istot. Ludzie nie wiedzą, że z powodu zabijania niewinnych zwierząt sami będą musieli cierpieć srogie reakcje ze strony materialnej natury. Każdy kraj, w którym ludzie oddają się niepotrzebnemu zabijaniu zwierząt, będzie musiał cierpieć z powodu wojen i epidemii zsyłanych przez materialna naturę. Toteż porównując swe własne cierpienie z cierpieniem innych, należy być łaskawym dla wszystkich żywych istot. Nie można uniknąć cierpień zsyłanych przez opatrzność, więc kiedy cierpienie przychodzi, należy w pełni zaabsorbować się intonowaniem mantry Hare Krsna. Cierpień wynikających z ciała i umysłu można uniknąć poprzez praktykowanie mistycznej hatha-yogi.
07.15.25 Znaczenie: Poprze leczenie przyczyny dolegliwości można pokonać wszelkie bóle i cierpienia. Podobnie, jeśli ktoś jest oddany i wierny mistrzowi duchowemu z wielką łatwością może pokonać wpływ sattva-guny, rajo-guny i tamo-guny. Yogini i jnani na wiele sposobów praktykują pokonywanie zmysłów, ale bhakta natychmiast osiąga łaskę Najwyższej Osoby Boga poprzez łaskę mistrza duchowego. Yasya prasadad bhagavat-prasado. Jeśli mistrz duchowy jest przychylny, naturalnie otrzymujemy łaskę Najwyższego Pana, a poprzez łaskę Najwyższego Pana można natychmiast stać się transcendentalnym, pokonując wszelkie wpływy sattva-guny, rajo-guny i tamo-guny w tym materialnym świecie. Potwierdza to Bhagavad-gita (sa gunan samatityaitan brahma-bhuyaya kalpate). Jeśli ktoś jest czystym bhaktą działającym pod kierunkiem guru, z łatwością otrzymuje łaskę Najwyższego Pana i w ten sposób natychmiast sytuuje się na platformie transcendentalnej. Zostało to wyjaśnione w następnym wersecie
07.15.26 Znaczenie: Polecane jest, aby honorować
mistrza duchowego jako będącego na jednakowym poziomie z Najwyższą Osobą Boga. Saksad dharitvena samasta-śastraih. Jest
to nakazem każdego pisma. Acaryam mam
vijaniyat. Należy uważać, że acarya
jest tak dobry jak Najwyższa Osoba Boga. Jeśli ktoś, pomimo tych wszystkich
instrukcji, uważa mistrza duchowego za zwykłą ludzką istotę, jest potępiony.
Jego studia nad Vedami oraz jego
wyrzeczenia i pokuty w celu uzyskania oświecenia są wszystkie daremne, niczym
kąpiel słonia. Słoń kąpie się dokładnie w jeziorze, ale skoro tylko wychodzi na
brzeg, podnosi kurz z ziemi i obsypuje nim całe swoje ciało. Tak więc kąpiel
słonia nie ma sensu. Można sprzeczać się mówiąc, że skoro krewni mistrza
duchowego i jego sąsiedzi uważają go za zwykłego człowieka, to jaki błąd
popełnia uczeń, który również uważa go za zwykłą ludzką istotę? Odpowiada na to
następny werset, ale zalecenie jest takie, aby nigdy nie uważać mistrza
duchowego za zwykłego człowieka. Należy ściśle przestrzegać instrukcji mistrza
duchowego, gdyż kiedy on jest zadowolony, z pewnością zadowolony jest Najwyższa
Osoba Boga. Yasya prasadad
bhagavat-prasado yasyaprasadan na gatih kuto 'pi.
07.15.27 Znaczenie: Przykład Pana Krsny jako Najwyższej Osoby Boga jest właściwy, jeśli chodzi o zrozumienie mistrza duchowego. Mistrz duchowy jest zwany sevaka-bhagavanem, służącym Osobą Boga, a Krsna jest zwany sevya-bhagavanem, Najwyższą Osobą Boga, którego należy czcić. Mistrz duchowy jest wielbiącym Bogiem, podczas gdy Najwyższa Osoba Boga, Krsna, jest Bogiem wielbionym. Taka jest różnica pomiędzy mistrzem duchowym a Najwyższą Osobą Boga.
A oto inny punkt: mistrz duchowy prezentuje Bhagavad-gitę, będącą instrukcjami Najwyższej Osoby Boga, bez żadnych zniekształceń, taką, jaką jest. Zatem Prawda Absolutna obecny jest w mistrzu duchowym. Jak wyraźnie oznajmia werset 26, jnana-dipa-prade. Najwyższa Osoba Boga daje prawdziwą wiedzę całemu światu, a mistrz duchowy – jako reprezentant Najwyższego Boga – szerzy ten przekaz na całym świecie. Zatem na platformie absolutnej nie ma różnicy pomiędzy mistrzem duchowym a Najwyższą Osobą Boga. Jeśli ktoś uważa Najwyższą Osobę – Krsnę albo Pana Ramacandrę – za zwykłą ludzka istotę, nie oznacza to, że Pan staje się zwykłym człowiekiem. Podobnie, jeśli członkowie rodziny mistrza duchowego, który jest bona fide reprezentantem Najwyższej Osoby Boga, uważają go za zwykłą ludzka istotę, nie oznacza to, że się on nią staje. Mistrz duchowy jest tak dobry jak Najwyższa Osoba Boga. I dlatego ten, kto jest bardzo poważny co do duchowego postępu, musi patrzeć na mistrza duchowego w ten sposób. Nawet małe odstępstwo od tego zrozumienia może spowodować katastrofę w wedyjskich studiach i wyrzeczeniach ucznia.
07.15.28 Znaczenie: Można sprzeczać się, że ostateczny cel życia – realizację Duszy Najwyższej – można osiągnąć poprzez praktykę systemu yogi i rytuałów zgodnie z zasadami wedyjskimi, lub nawet nie mając mocnego oddania dla mistrza duchowego. Jednakże faktem jest, że poprzez praktykę yogi należy wznieść się na platformę medytacji o Najwyższej Osobie Boga. Jak oznajmiają pisma święte, dhyanavasthita-tad-gatena manasa paśyanti yam yoginah: osoba medytująca osiąga doskonałość praktyki yogi wówczas, kiedy może ujrzeć Najwyższą Osobę Boga. Poprzez różne praktyki można osiągnąć kontrolę nad zmysłami, ale sama kontrola zmysłów nie może doprowadzić nas do rzeczywistego wniosku. Jednakże poprzez mocną wiarę w mistrza duchowego i Najwyższą Osobę Boga można nie tylko kontrolować zmysły, lecz również zrealizować Najwyższego Pana.
yasya deve para
bhaktir yatha deve tatha gurau
tasyaite kathita hy
arthah prakaśante mahatmanah
"Wszelkie znaczenie wiedzy wedyjskiej automatycznie zostaje objawione tylko tym wielkim duszom, które mają niezachwianą wiarę zarówno w Pana, jak i w mistrza duchowego." (Śvetaśvatara Upanisad 6.23) Dalej jest powiedziane, tusyeyam sarva-bhutatma guru-śuśrusaya i taranty anjo bhavarnavam. Po prostu pełniąc służbę dla mistrza duchowego pokonujemy ocean niewiedzy i powracamy do domu, z powrotem do Boga. W ten sposób stopniowo oglądamy Pana twarzą w twarz i cieszymy się życiem w towarzystwie Pana. Ostatecznym celem yogi jest osiągniecie kontaktu z Najwyższą Osobą Boga. Jeśli nie osiąga się tego, tzw. praktyka yogi jest tylko daremnym trudem.
07.15.29 Znaczenie: Jeśli ktoś staje się bardzo bogaty dzięki swej działalności zawodowej, poprzez handel czy rolnictwo, nie oznacza to, że jest on zaawansowany duchowo. Zaawansowanie duchowe jest czymś różnym od materialnego bogactwa. Chociaż celem życia jest stanie się bogatym duchowo, nieszczęśliwi, zwiedzeni ludzie zawsze usiłują wzbogacić się materialnie. Takie materialne zajęcia nie pomagają jednakże w rzeczywistym spełnieniu ludzkiej misji. Wprost przeciwnie, materialne zaangażowania sprawiają, że jesteśmy przyciągani do tak wielu zbędnych potrzeb, którym towarzyszy ryzyko narodzenia się w zdegradowanych warunkach. Jak potwierdza Bhagavad-gita (14.18):
urdhvam gacchanti sattva-stha
madhye tisthanti rajasah
jaghanya-guna-vrtti-stha adho
gacchanti tamasah
"Będąc w gunie dobroci, stopniowo wznieść się można na planety niebiańskie; guna pasji zatrzymuje na tych ziemskich planetach. A ci, którzy pogrążeni są w obrzydliwej ignorancji, schodzą do światów piekielnych." Postęp materialny, szczególnie w tej Kali-yudze, oznacza degradację i pociąg do tak wielu zbędnych potrzeb, które są przyczyną niskiej mentalności. Dlatego, jaghanya-guna-vrtti-stha: ponieważ ludzie są zanieczyszczeni niskimi cechami, następne życie będą wiedli albo jako zwierzęta, albo w innych zdegradowanych formach życia. Poprzez czynienie pokazu z religii bez świadomości Krsny można zyskać popularność w oceanie nieinteligentnych ludzi, ale tak naprawdę taki materialistyczny pokaz postępu duchowego nie jest w ogóle pomocny; nie uchroni on od utraty celu życia.
07.15.30 Znaczenie: Jest to metoda pokonania agitacji umysłu. Zaleca się, aby opuścić swą rodzinę i żyć samotnie, utrzymując razem ciało i duszę poprzez żebranie jałmużny i spożywanie tylko tyle, ile jest konieczne do utrzymania się przy życiu. Bez takiego procesu nie można pokonać pożądliwych pragnień. Sannyasa oznacza przyjęcie życia żebraka, które automatycznie sprawia, iż człowiek jest pokorny i łagodny oraz wolny od pożądliwych pragnień. W związku z tym w literaturze Smrti pojawia się następujący werset:
dvandvahatasya garhasthyam
dhyana-bhangadi-karanam
laksayitva grhi
spastam sannyased avicarayan
W tym świecie dualizmu życie rodzinne jest przyczyną zniszczenia życia duchowego czy medytacji. Dobrze rozumiejąc ten fakt, bez wahania należy przyjąć porządek sannyasy.
07.15.31 Znaczenie: Intonowanie om polecane jest na ogół dlatego, ponieważ na początku nie można zrozumieć Osoby Boga. Jak oznajmia Śrimad-Bhagavatam (1.2.11):
vadanti tat tattva-vidas
tattvam yaj jnanam advayam
brahmeti
paramatmeti bhagavan iti śabdyate
"Uczeni transcendentaliści, którzy znają Prawdę Absolutną, zwą tę niedwoistą substancję Brahmanem, Paramatmą albo Bhagavanem." Dopóki ktoś nie jest w pełni przekonany o Najwyższej Osobie Boga, ma skłonność do stania się yoginem impersonalistą poszukującym Najwyższego Pana wewnątrz swego serca (dhyanavasthita-tad-gatena manasa paśyanti yam yoginah). Werset ten poleca intonowanie omkara, ponieważ na początku transcendentalnej realizacji można intonować omkara (pranavę) zamiast maha-mantry Hare Krsna. Nie ma żadnej różnicy pomiędzy maha-mantrą Hare Krsna i omkarą, ponieważ obie są dźwiękowymi reprezentacjami Najwyższej Osoby Boga. Pranavah sarva-vedesu. W całej literaturze wedyjskiej na początku występuje wibracja dźwiękowa omkara. Om namo bhagavate vasudevaya. Różnica pomiędzy intonowaniem omkara i intonowaniem mantry Hare Krsna jest taka, że mantrę Hare Krsna można intonować bez zważania na miejsce czy przygotowanie siedzenia, tak jak polecone jest to w Bhagavad-gicie (6.11):
śucau deśe pratisthapya
sthiram asanam atmanah
naty-ucchritam natinicam
cailajina-kuśottaram
"Aby praktykować yogę, należy udać się w odludne miejsce, położyć na ziemi trawę kuśa, przykryć ją skórą jelenia i miękkim suknem. Siedzenie nie może być ani za wysokie, ani za niskie i powinno znajdować się w świętym miejscu." Mantrę Hare Krsna może intonować każdy, nie zważając na miejsce, czy sposób siedzenia. Śri Caitanya Mahaprabhu otwarcie oznajmił, niyamitah smarane na kalah. W intonowaniu maha-mantry Hare Krsna nie ma żadnych szczególnych zaleceń względem miejsca czy siedzenia. Zalecenie niyamitah smarane na kalah obejmuje deśa, kala i patra – miejsce, czas i indywidualną jednostkę. Zatem każdy może intonować mantrę Hare Krsna, nie zważając na czas i miejsce. Szczególnie w tym wieku, Kali-yudze, bardzo trudno jest znaleźć odpowiednie miejsce, które by odpowiadało zaleceniom Bhagavad-gity. Jednakże maha-mantrę Hare Krsna można intonować w każdym miejscu i o każdej porze i intonowanie to bardzo szybko przyniesie rezultat. Jednakże nawet podczas intonowania mantry Hare Krsna można przestrzegać regulujących zasad. Tak więc, kiedy ktoś siedzi i intonuje, może trzymać ciało w prostej linii, a to pomoże mu w procesie intonowania; w przeciwnym razie można odczuwać senność.
07.15.32-33 Znaczenie: Werset ten zwięźle wyjaśnia praktykę yogi. Kiedy ta praktyka yogi jest doskonała, yogin ogląda w swym sercu Duszę Najwyższą, aspekt Paramatmy Najwyższej Osoby Boga. Jednakże w Bhagavad-gicie (6.47) Najwyższy Pan mówi:
yoginam api
sarvesam mad-gatenantaratmana
śraddhavan bhajate yo
mam sa me yuktatamo matah
"Spośród wszystkich yoginów, ten kto zawsze trwa przy Mnie z wielką wiarą, myśli o Mnie wewnątrz siebie – wielbiąc Mnie w transcendentalnej służbie miłości – jest najbardziej zjednoczony ze Mną w yodze i jest najwyższym ze wszystkich." Bhakta może natychmiast zostać doskonałym yoginem, ponieważ praktykuje bezustannie zachowywanie Krsny w swym sercu. A oto jest inny sposób łatwego praktykowania yogi. Pan mówi:
man-mana bhava mad-bhakto
mad-yaji mam namaskuru
"Zawsze myśl o Mnie i zostań Moim wielbicielem. Czcij Mnie i składaj Mi hołd." (Bg. 18.65) Jeśli ktoś praktykuje służbę oddania zawsze zachowując w swym sercu Krsnę (man-manah), natychmiast staje się pierwszej klasy yoginem. Ponadto, zachowanie Krsny w umyśle nie jest trudne dla wielbiciela. Praktyka yogi może być pomocna dla zwykłego człowieka w cielesnej koncepcji życia, ale ten kto natychmiast podejmuje służbę oddania, od razu bez trudu staje się doskonałym yoginem.
07.15.34 Znaczenie: Nirvana oznacza zanik wszystkich materialnych pragnień. Czasami wolność od pragnień pojmowana jest jako powstrzymanie działania umysłu, ale taka rzecz nie jest możliwa. Żywa istota ma zmysły i gdyby zmysły przestały działać, żywa istota przestałaby być żywą istotą. Byłaby niczym kamień czy drewno. A to jest niemożliwe. Ponieważ żyje ona, jest nitya i cetana – wiecznie świadomą. Praktyka yogi polecana jest dla osób, które nie są bardzo zaawansowane, aby powstrzymać agitację umysłu z powodu materialnych pragnień, lecz jeśli ktoś skupia swój umysł na lotosowych stopach Krsny, jego umysł w naturalny sposób wkrótce osiąga spokój. Ten spokój opisuje Bhagavad-gita (5.29):
bhoktaram yajna-tapasam
sarva-loka-maheśvaram
suhrdam sarva-bhutanam jnatva
mam śantim rcchati
Jeśli ktoś może zrozumieć Krsnę jako najwyższy podmiot radości, najwyższego właściciela i najwyższego przyjaciela każdego, osiąga trwały spokój i uwalnia się od materialnej agitacji. Jednakże dla tego, kto nie jest w stanie zrozumieć Najwyższej Osoby Boga, poleca się praktykowanie yogi.
07.15.35 Znaczenie: Brahma-sukha-sprstam jest również opisane w Bhagavad-gicie (18.54):
brahma-bhutah prasannatma na
śocati na kanksati
samah sarvesu bhutesu
mad-bhaktim labhate param
"Ten, kto jest usytuowany w taki transcendentalny sposób – od razu realizuje Najwyższego Brahmana i staje się w pełni radosnym. Nie rozpacza nigdy ani niczego nie pragnie, jednakowo ustosunkowanym będąc do każdej żywej istoty. W tym stanie osiąga czystą służbę oddania dla Pana." Na ogół ten, kto wzniósł się na transcendentalną platformę brahma-sukha, transcendentalnego szczęścia – nigdy z niej nie zstępuje. Lecz jeśli nie angażuje się w służbę oddania, istnieje ryzyko powrotu na platformę materialną. Aruhya krcchrena param padam tatah patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah: ktoś może wznieść się na platformę brahma-sukha, transcendentalnego szczęścia, ale nawet z tej platformy może upaść na platformę materialną, jeśli nie angażuje się w służbę oddania.
07.15.36 Znaczenie: Czynności materialistyczne regulowane są przez instytucję varnaśrama-dharmy. Bez varnaśrama-dharmy czynności materialistyczne stanowią życie zwierzęce. Jednakże nawet w życiu ludzkim, przestrzegając zasady varny i aśramu – brahmana, ksatriya, vaiśya, śudra, brahmacarya, grhastha, vanaprastha i sannyasa – należy ostatecznie przyjąć sannyasę, wyrzeczony porządek, gdyż jedynie poprzez wyrzeczony porządek można być usytuowanym w brahma-sukha, czyli transcendentalnym szczęściu. Osoby usytuowanej w brahma-sukha nie pociągają już dłużej pożądliwe pragnienia. W istocie, kiedy nie jest już ona dłużej niepokojona, szczególnie przez pożądliwe pragnienia życia seksualnego, jest gotowa, by zostać sannyasinem. W przeciwnym razie nie należy przyjmować porządku sannyasy. Jeśli ktoś przyjmuje sannyasę w niedojrzałym stanie, istnieje wszelka możliwość, że ponownie będzie czuł pociąg do kobiet i pożądliwych pragnień i w ten sposób ponownie stanie się tzw. grhasthą albo ofiarą kobiet. Taka osoba jest najbardziej bezwstydną i zwana jest vantaśi, tym, który spożywa to, co już zwymiotował. Z pewnością wiedzie on potępione życie. A zatem w naszym ruchu świadomości Krsny radzimy, aby sannyasini i brahmacarini trzymali się ściśle z dala od towarzystwa kobiet, tak aby nie groziło im ryzyko ponownego upadku jako ofiar pożądliwych pragnień.
07.15.37 Znaczenie: Sannyasinem jest ten, kto poprzez postęp w wiedzy wyraźnie zrozumiał, że Brahman – on sam – jest duszą, a nie ciałem. Kto posiada to zrozumienie, może przyjąć sannyasę, gdyż usytuowany jest w pozycji "aham brahmasmi". Brahma-bhutah prasannatma na śocati na kanksati. Taka osoba, która nie rozpacza dłużej ani nie pragnie utrzymywać swego ciała i która przyjmuje wszystkie żywe istoty jako dusze, może podjąć służbę oddania dla Pana. Jeśli ktoś nie podejmuje służby oddania dla Pana, lecz sztucznie uważa się za Brahmana albo Narayana, nie mając doskonałego zrozumienia, że dusza różni się od ciała, z pewnością upada (patanty adhah). Taka osoba na nowo przydaje znaczenie ciału. W Indiach jest wielu sannyasinów, którzy podkreślają znaczenie ciała. Niektórzy z nich przydają szczególne znaczenie ciału ubogiego człowieka, przyjmując go za daridra-narayana, jak gdyby Narayana miał materialne ciało. Wielu innych sannyasinów podkreśla znaczenie społecznej pozycji ciała bramina, ksatriyi, vaiśyi czy śudry. Tacy sannyasini uważani są za największych łotrów (asattamah). Są bezwstydni, ponieważ nie zrozumieli jeszcze różnicy pomiędzy ciałem a duszą i zamiast tego przyjmują ciało bramina za bramina. Braminizm (brahmanya) polega na wiedzy o Brahmanie. Ale w rzeczywistości ciało bramina nie jest Brahmanem. Podobnie, ciało nie jest ani bogate, ani biedne. Gdyby ciało biedaka było daridra-narayana, oznaczałoby to, że ciało bogatego człowieka, w przeciwieństwie do tego, musiałoby być dhani-narayanem. Dlatego sannyasini, którzy nie znają znaczenia Narayana, którzy uważają ciało za Brahmana albo Narayana, zostali opisani tutaj jako asattamah, najbardziej ohydnymi łotrami. Będąc zwolennikami cielesnej koncepcji życia, tacy sannyasini robią różne programy w celu służenia ciału. Prowadza farsowe misje, na które składają się tzw. czynności religijne, których celem jest sprowadzenie na manowce całego ludzkiego społeczeństwa. Tacy sannyasini zostali opisani tutaj jako apatrapah i asattamah – bezwstydni i upadli z platformy życia duchowego.
07.15.38-39 Znaczenie: Wielokrotnie podkreślaliśmy, że kultura ludzka rozpoczyna się wraz przyjęciem zasad varnaśrama-dharmy. Chociaż życie grhasthy jest koncesją na przyjemność seksualną, to nie można korzystać z niej bez przestrzegania zasad i przepisów życia rodzinnego. Ponadto, jak już zostaliśmy poinstruowani, brahmacarin musi żyć pod opieka guru: brahmacari guru-kule vasan danto guror hitam, Jeśli brahmacarin nie żyje pod opieką guru, jeśli vanaprastha angażuje się w zwykłe czynności, czy jeśli sannyasin jest chciwy i je mięso, jaja i wszelkiego rodzaju nonsensy, aby zadowolić swój język, jest oszustem i natychmiast powinien zostać odrzucony jako nie mający znaczenia. Osobom takim należy okazywać współczucie, a jeśli ktoś ma dostateczną moc, powinien poprzez nauczanie, starać się powstrzymać je od podążania błędną ścieżką. W przeciwnym razie takie osoby należy odrzucić i nie zwracać na nie uwagi.
07.15.40 Znaczenie: Oczywiście, każdy w tym materialnym świecie jest zainteresowany utrzymywaniem ciała dla zadowalania zmysłów, ale poprzez kultywację wiedzy należy stopniowo zrozumieć, że ciało nie jest jaźnią. Zarówno dusza, jak i Dusza Najwyższa są transcendentalne do materialnego świata. To należy zrozumieć w ludzkiej formie życia, szczególnie gdy ktoś przyjmuje sannyasę. Sannyasin, który zrozumiał jaźń, powinien dążyć do wzniesienia jej i obcowania z Duszą Najwyższą. Przeznaczeniem naszego ruchu świadomości Krsny jest wznoszenie żywych istot, aby mogły osiągnąć promocję do domu, z powrotem do Boga. Poszukiwanie takiego wzniesienia jest obowiązkiem tego, kto ma ludzką formę życia. A jeśli ktoś nie spełnia tego obowiązku, dlaczego miałby utrzymywać ciało? Szczególnie jeśli sannyasin utrzymuje swe ciało nie tylko zwykłymi sposobami, ale robi w tym celu wszystko, nawet jedząc mięso i inne ohydne rzeczy, musi on być lampatah, chciwcem zaangażowanym jedynie w zadowalanie zmysłów. Sannyasin musi szczególnie uwolnić się od żądań języka, brzucha i genitaliów, które niepokoją tak długo, dopóki nie jest się w pełni świadomym, że ciało jest oddzielone od duszy
07.15.41 Znaczenie: Dla oszołomionej osoby wiodącej materialistyczny sposób życia, ciało, umysł i zmysły, które są zaangażowane w zadowalanie zmysłów, są przyczyną uwikłania w powtarzające się narodziny, śmierć, starość i choroby. Ale dla osoby zaawansowanej w wiedzy duchowej, to samo ciało, zmysły i umysł są przyczyną wyzwolenia. Potwierdza to Kata Upanisad (1.3.3-4, 9):
atmanam rathinam viddhi
śariram ratham eva ca
buddhim tu sarathim viddhi
manah pragraham eva ca
indriyani hayan
ahur visayams tesu gocaran
so 'dhvanah param apnoti tad
visnoh paramam padam
Dusza jest właścicielem powozu ciała, którego woźnicą jest inteligencja. Umysł jest determinacją, aby dotrzeć do przeznaczenia, zmysły są końmi, a przedmioty zmysłów również są włączone w tę czynność. W ten sposób można dotrzeć do przeznaczenia, Visnu, który jest paramam padam, najwyższym celem życia. W życiu uwarunkowanym świadomość w ciele jest przyczyną niewoli, ale ta sama świadomość, kiedy przemieniona w świadomość Krsny, staje się przyczyna powrotu do domu, do Boga.
Zatem ciała ludzkiego można używać na dwa sposoby – aby udać się w najciemniejsze regiony ignorancji albo udać się naprzód, z powrotem do domu, do Boga. Ścieżką powrotu do Boga jest mahat-seva, przyjęcie samozrealizowanego mistrza duchowego. Mahat-sevam dvaram ahur vimukteh. Aby osiągnąć wyzwolenie należy przyjąć kierownictwo autoryzowanych bhaktów, którzy mogą naprawdę obdarzyć nas doskonałą wiedzą. Z drugiej strony, tamo-dvaram yositam sangi-sangam" jeśli ktoś pragnie udać się w najciemniejsze regiony materialnej egzystencji, może nadal obcować z osobami, które są przywiązane do kobiet (yositam sangi-sangam). Słowo yosit oznacza "kobieta". Osoby zbyt materialistyczne są przywiązane do kobiet.
Dlatego jest powiedziane, atmanam rathinam viddhi śariram ratham eva ca. Ciało jest niczym kareta albo powóz, w którym można udać się dokądkolwiek. Można powozić nim właściwie albo też kapryśnie, lecz w drugim przypadku istnieje możliwość, że przydarzy się nam wypadek i wpadniemy do rowu. Innymi słowy, jeśli ktoś przyjmuje wskazówki od doświadczonego mistrza duchowego, może udać się z powrotem do domu, do Boga; w przeciwnym razie może powrócić do cyklu narodzin i śmierci. Dlatego Krsna osobiście radzi:
aśraddadhanah purusa dharmasyasya parantapa
aprapya mam nivartante
mrtyu-samsara-vartmani
"Ci, którzy nie zachowują wiary w ścieżkę służby oddania, nie osiągają Mnie, o pogromco nieprzyjaciół, lecz powracają do cyklu narodzin i śmierci w tym materialnym świecie." (Bg. 9.3). Najwyższa Osoba Boga, Krsna, osobiście udziela wskazówek, w jaki sposób powrócić do domu, do Boga. Lecz jeśli ktoś nie dba o Jego instrukcje, skutek tego będzie taki, że nigdy nie powróci do Boga, ale będzie kontynuował życie w tym pełnym niedoli stanie powtarzających się narodzin i śmierci w egzystencji materialnej (mrtyu-samsara-vartmani).
Dlatego doświadczeni transcendentaliści radzą, aby w pełni zaangażować ciało dla osiągnięcia ostatecznego celu życia (svartha-gatim). Prawdziwą powinnością, czy celem życia, jest powrót do domu z powrotem do Boga. Aby umożliwić nam spełnienie tego celu, jest tak pokaźna ilość literatury wedyjskiej, łącznie z Vedanta-sutrą, Upanisadami, Bhagavad-gitą, Mahabharatą i Ramayaną. Należy skorzystać z nauk tej literatury wedyjskiej i nauczyć się, w jaki sposób praktykować nivrtti-margę. Wówczas nasze życie będzie doskonałe. Ciało ma znaczenie tak długo, jak posiada świadomość. Bez świadomości ciało jest jedynie kupą materii. Aby więc powrócić do domu z powrotem do Boga, należy zmienić swoją świadomość z materialnej na świadomość Krsny. Nasza świadomość jest przyczyną materialnej niewoli, ale jeśli ta świadomość zostanie oczyszczona poprzez bhakti-yogę, wówczas będziemy mogli zrozumieć fałszywość swojej upadhi, swych desygnatów jako Indyjczycy, Amerykanie, hindusi, muzułmanie, chrześcijanie itd. Sarvopadhi-vinirmuktam tat-paratvena nirmalam. Należy zapomnieć o tych desygnatach i używać swej świadomości jedynie w służbie dla Krsny. Jeśli więc ktoś skorzysta z ruchu świadomości Krsny, jego życie z pewnością będzie sukcesem.
07.15.42 Znaczenie: Wewnątrz materialnego ciała zawsze przepływa 10 rodzajów powietrza. Są one zwane
prana,
apana,
samana,
vyana,
udana,
naga,
kurma,
krkala,
devadatta i
dhananjaya.
Tutaj porównywane są one do szprych kół powozu. Powietrze życia jest energią dla wszystkich czynności żywej istoty, które czasami są religijne, a czasami niereligijne. Tak więc powiedziane jest, że religia i bezbożność są wyższą i niższą częścią kół powozu. Kiedy żywa istota postanawia powrócić do domu, z powrotem do Boga, jej tarczą jest Pan Visnu, Najwyższa Osoba Boga. Będąc w uwarunkowanym stanie życia, nie rozumie ona, że celem życia jest Najwyższy Pan. Na te viduh svartha-gatim hi visnum duraśaya ye bahir-artha-maninah. Żywa istota próbuje być szczęśliwą w tym materialnym świecie, nie rozumiejąc celu swego życia. Kiedy jednakże oczyści się, porzuca swą cielesna koncepcję życia i swą fałszywą tożsamość przynależności do pewnej społeczności, pewnej nacji, pewnego społeczeństwa, pewnej rodziny itd. (sarvopadhi-vinirmuktam tat-paratvena nirmalam). Wówczas podnosi strzałę swego oczyszczonego życia i z pomocą łuku – transcendentalnego intonowania pranavy albo mantry Hare Krsna – rzuca się ku Najwyższej Osobie Boga.
Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura skomentował, że ponieważ w wersecie tym użyte zostały słowa "łuk" i "strzała", można by argumentować w ten sposób, że Najwyższa Osoba Boga i żywa istota stały się wrogami. Jednakże, chociaż Najwyższa Osoba Boga może stać się tzw. wrogiem żywej istoty, jest to Jego rycerską przyjemnością. Na przykład, Pan walczył z Bhismą, a kiedy Bhisma przeszył ciało Pana na polu bitwy pod Kuruksetrą, był to pewien rodzaj nastroju czy związku, których jest dwanaście. Kiedy uwarunkowana dusza usiłuje dosięgnąć Pana poprzez wypuszczenie w Jego kierunku strzały, Pan znajduje w tym przyjemność, a żywa istota otrzymuje korzyść, że powraca do domu, z powrotem do Boga. Inny przykład dany w związku z tym jest taki, że Arjuna – w rezultacie przeszycia strzałą adhara-miny, czyli ryby wewnątrz cakry, zyskał cenną zdobycz, mianowicie Draupadi. Podobnie, kiedy ktoś za pomocą strzały intonowania świętego imienia Pana przeszywa lotosowe stopy Pana Visnu, to dzięki spełnieniu tego heroicznego czynu służby oddania, otrzymuje korzyść, jaką jest powrót do domu, z powrotem do Boga.
07.15.43-44 Znaczenie: Prawdziwym celem życia jest udanie się do domu, z powrotem do Boga, ale jest wiele przeszkód stwarzanych przez 3 siły materialnej natury – czasami poprzez kombinację rajo-guny i tamo-guny, siły pasji i ignorancji, a czasem przez siłę dobroci. Jeśli w świecie materialnym ktoś jest nawet filantropem, nacjonalistą i dobrym człowiekiem według ocen materialistycznych, to te koncepcje życia stanowią przeszkodę na drodze do jego postępu duchowego. O ileż więc większymi przeszkodami są wrogość, chciwość, złudzenie, rozpacz i zbyt wielkie przywiązanie do radości materialnych? Aby czynić postęp ku tarczy Visnu, co jest naszą prawdziwą korzyścią własną, trzeba stać się bardzo potężnym w pokonaniu tych różnych przeszkód czy wrogów. Innymi słowy, nie należy być przywiązanym do bycia człowiekiem dobrym czy złym w tym materialnym świecie.
W tym materialnym świecie tzw. dobroć i zło są tym samym, ponieważ składają się z trzech sił materialnej natury. Należy pokonać tę materialną naturę Nawet wedyjskie rytualistyczne ceremonie składają się z trzech sił materialnej natury. Dlatego Krsna radzi Arjunie:
traigunya-visaya
veda nistraigunyo bhavarjuna
nirdvandvo
nitya-sattva-stho niryoga-ksema
atmavan
"Vedy zajmują się głównie trzema gunami natury materialnej. Wznieś się ponad te guny, Arjuno. Bądź transcendentalny wobec nich wszystkich. Bądź wolnym od wszelkich dualizmów i od wszelkiego pragnienia zysku i bezpieczeństwa. I bądź utwierdzonym w jaźni." (Bg. 2.45) W innym miejscu w Bhagavad-gicie Pan mówi, urdhvam gacchanti sattva-sthah: jeśli ktoś staje się bardzo dobrą osobą – innymi słowy, jeśli jest w gunie dobroci – może wznieść się na wyższe systemy planetarne. Podobnie, jeśli ktoś jest skażony rajo-guną i tamo-guną, może pozostać w tym świecie albo wstąpić do królestwa zwierząt. Ale te wszystkie sytuacje są przeszkodami na ścieżce do duchowego zbawienia. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu mówi :
guru-krsna-prasade paya bhakti-lata-bija
Jeśli ktoś jest wystarczająco szczęśliwy, aby pokonać to tzw. dobro i zło i wznieść się na platformę służby oddania poprzez łaskę Krsny i guru, odnosi wówczas sukces w życiu. W związku z tym należy być bardzo śmiałym, aby móc pokonać tych wrogów w świadomości Krsny. Nie dbając o dobro i zło tego materialnego świata, należy śmiało propagować świadomość Krsny
07.15.45 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (4.9) Pan mówi:
tyaktva deham punar janma
naiti mam eti so 'rjuna
"Kto zna transcendentalną naturę Mojego pojawiania się i Moich czynów, ten opuściwszy to ciało, nigdy nie rodzi się ponownie w tym świecie materialnym, ale osiąga Moją wieczną siedzibę, O Arjuno." Jest to najwyższą doskonałością życia, a ludzkie ciało ma służyć temu celowi. W Śrimad-Bhagavatam (11.20.17) jest powiedziane:
nr-deham adyam sulabham sudurlabham
plavam sukalpam guru-karnadharam
mayanukulena nabhasvateritam
puman bhavabdhim na taret sa atma-ha
Ta ludzka forma ciała jest najbardziej wartościową łodzią, a mistrz duchowy jest kapitanem, guru-karnadharam, mającym przewodzić łodzi lawirującej na oceanie niewiedzy. Instrukcja Krsny jest sprzyjającym wiatrem. Aby pokonać ocean niewiedzy, należy skorzystać z wszelkich udogodnień. Ponieważ mistrz duchowy jest kapitanem, należy bardzo uważnie mu służyć, tak aby dzięki jego łasce można było otrzymać łaskę Najwyższego Pana.
Ważnym tutaj słowem jest acyuta-balah. Mistrz duchowy jest bez wątpienia bardzo miłosierny dla swych uczniów, więc zadowalając go bhakta otrzymuje siłę od Najwyższej Osoby Boga. Śri Caitanya Mahaprabhu dlatego mówi, guru-krsna-prasade paya bhakti-lata-bija: należy najpierw zadowolić mistrza duchowego, a wówczas automatycznie zadowala się Krsnę i otrzymuje się siłę, dzięki której można pokonać ocean niewiedzy. Jeśli ktoś poważnie pragnie powrócić do domu, z powrotem do Boga, musi stać się wystarczająco mocnym poprzez zadowolenie mistrza duchowego, gdyż w ten sposób otrzymuje się broń, którą można pokonać wroga i również otrzymuje się łaskę Krsny. Jedynie zdobycie broni jnany jest niewystarczające. Należy zaostrzyć tę broń przez służenie mistrzowi duchowemu i przestrzeganie jego instrukcji. Wówczas kandydat otrzyma łaskę Najwyższej Osoby Boga. W zwykłej wojnie trzeba korzystać z pomocy swego woźnicy i koni, aby pokonać wroga, a po dokonaniu tego można porzucić powóz i jego parafernalia. Podobnie, dopóki mamy ludzkie ciało, powinniśmy w pełni wykorzystując je do osiągnięcia najwyższej doskonałości życia – powrotu do domu, z powrotem do Boga.
Doskonałością wiedzy jest oczywiście zajęcie pozycji transcendentalnej (brahma-bhuta). Jak Pan mówi w Bhagavad-gicie (18.54):
brahma-bhutah prasannatma na
śocati na kanksati
samah sarvesu bhutesu
mad-bhaktim labhate param
"Ten, kto jest usytuowany w taki transcendentalny sposób – od razu realizuje Najwyższego Brahmana i staje się w pełni radosnym. Nie rozpacza nigdy ani niczego nie pragnie, jednakowo ustosunkowanym będąc do każdej żywej istoty. W tym stanie osiąga czystą służbę oddania dla Mnie" Z sideł mayi nie można uwolnić się po prostu przez kultywowanie wiedzy, tak jak to robią impersonaliści. Trzeba osiągnąć platformę bhakti.
bhaktya mam abhijanati yavan
yaś casmi tattvatah
tato mam tattvato jnatva
viśate tad-anantaram
"Jedynie przez służbę oddania można poznać Mnie, Najwyższą Osobę Boga, takim jakim jestem. A będąc w pełni świadomym Mnie, dzięki takiemu oddaniu, można wejść do królestwa Boga." (Bg. 18.55) Dopóki nie osiągnie się etapu służby oddania i łaski mistrza duchowego i Krsny, dopóty istnieje możliwość upadku i ponownego przyjęcia materialnego ciała. Dlatego Krsna podkreśla w Bhagavad-gicie (4.9):
janma karma ca me divyam evam
yo vetti tattvatah
tyaktva deham punar janma
naiti mam eti so 'rjuna
"Kto zna transcendentalną naturę Mojego pojawiania się i Moich czynów, ten opuściwszy to ciało, nigdy nie rodzi się ponownie w tym świecie materialnym, ale osiąga Moją wieczną siedzibę, O Arjuno."
Bardzo ważne jest słowo tattvatah, oznaczające "w rzeczywistości". Tato mam tattvato jnatva. Dopóki nie zrozumiemy Krsny w prawdzie, dzięki łasce mistrza duchowego, dopóty nie mamy swobody, aby porzucić to materialne ciało. Jak jest powiedziane, aruhya krcchrena param padam tatah patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah: jeśli ktoś nie dba o służenie lotosowym stopom Krsny, nie może uwolnić się z materialnych sideł jedynie dzięki wiedzy. Nawet jeśli osiągnie etap brahma-padam, wtopienie się w Brahmana, będzie miał skłonność do upadku, jeśli nie posiada bhakti. Należy być bardzo ostrożnym, jeśli chodzi o niebezpieczeństwo ponownego upadku w niewolę materialną. Jedynym zabezpieczeniem jest wzniesienie się do etapu bhakti, z której na pewno się nie upada. Wówczas jest się wolnym od czynności tego materialnego świata. Podsumowując, jak oznajmił Śri Caitanya Mahaprabhu, należy nawiązać kontakt z bona fide mistrzem duchowym pochodzącym z parampary świadomości Krsny, gdyż dzięki jego łasce i instrukcjom można otrzymać siłę od Krsny. W ten sposób angażujemy się w służbę oddania i osiągamy ostateczny cel życia, lotosowe stopy Visnu.
W wersecie tym istotne są słowa jnanasim acyuta-balah. Jnanasim, miecz wiedzy, otrzymujemy od Krsny, a kiedy służymy guru i Krsnie, aby otrzymać miecz instrukcji Krsny, Balarama daje nam siłę. Balaramą jest Nityananda. Vrajendra-nandana yei, śaci-suta haila sei, balarama ha-iha nitai. Ten bala – Balarama – przychodzi ze Śri Caitanyą Mahaprabhu i obaj są tak łaskawi, że w tym wieku Kali można bez trudu przyjąć schronienie Ich lotosowych stóp. Przychodzą Oni szczególnie w tym celu, by wyzwolić upadłe dusze tego wieku. Papi tapi yata chila, hari-name uddharila. Ich bronią jest sankirtana, hari-nama. Tak więc należy przyjąć miecz wiedzy od Krsny i być mocnym dzięki łasce Balaramy. Dlatego wielbimy Krsnę-Balaramę we Vrndavanie. W Mundaka Upanisad (3.2.4) jest powiedziane:
nayam atma bala-hinena labhyo
na ca pramadat tapaso vapy alingat
etair upayair yatate
tu vidvams
tasyaisa atma viśate
brahma-dhama
Nie mając łaski Balaramy, nie można osiągnąć celu życia. Dlatego Śri Narottama dasa Thakura mówi, nitaiyera karuna habe, vraje radha-krsna pabe: kiedy ktoś otrzymuje łaskę Balaramy, Nityanandy, z łatwością może osiągnąć lotosowe stopy Radhy i Krsny.
se sambandha nahi yara, brtha
janma gela tara,
vidya-kule hi karibe tara
Jeśli ktoś nie ma związku z Nitai, Balaramą, to nawet jeśli jest wielkim uczonym czy jnanim albo urodził się w bardzo szanowanej rodzinie, te atuty nie pomogą mu. Dlatego musimy pokonać wrogów świadomości Krsny za pomocą siły otrzymanej od Balaramy.
07.15.46 Znaczenie: Bez ochrony Gaura-Nitai – Krsny i Balaramy – nie można wydostać się z ciemnej studni ignorancji i materialnej egzystencji. Wskazuje tutaj na to słowo nocet, które oznacza, że na zawsze pozostanie się w ciemnej studni, materialnej egzystencji. Żywa istota musi otrzymać siłę od Gaura-Nitai, czyli Krsny i Balaramy. Bez łaski Gaura-Nitai nie ma sposobu na wydostanie się z ciemnej studni ignorancji. Jak oznajmia Caitanya-caritamrta (Adi 1.2):
vande śri-krsna-caitanya-
nityanandau sahoditau
gaudodaye puspavantau citrau
śandau tamo-nudau
"Ofiarowuję moje pełne szacunku pokłony Śri Krsnie Caitanyi i Panu Nityanandzie, którzy są niczym słońce i księżyc. Wzeszli Oni jednocześnie na horyzoncie Gaudy, aby rozprószyć ciemność ignorancji i w ten sposób obdarzyć wszystkich wspaniałym błogosławieństwem." Ten materialny świat jest ciemną studnią ignorancji. Upadłe dusze w tej ciemnej studni muszą przyjąć schronienie lotosowych stóp Gaura-Nitai, gdyż w ten sposób bez trudu będą mogły wydostać się z egzystencji materialnej. Próba wydostania się z sideł materii jedynie poprzez wiedzę spekulatywną nie będzie skuteczną bez Ich siły.
07.15.47 Znaczenie: Jak potwierdza Bhagavad-gita (16.7), pravrttim ca nivrttim ca jana na vidur asurah: asury, niewielbiciele, nie potrafią rozróżniać pomiędzy pravrtti i nivrtti. Robią, cokolwiek im się podoba. Osoby takie uważają się za osoby niezależne od mocy natury materialnej i dlatego nie są odpowiedzialne i nie dbają o to, by działać pobożnie. W rzeczywistości nie widzą one różnicy pomiędzy czynnością pobożną i niepobożną. Bhakti oczywiście nie jest uzależniona od czynności pobożnej czy bezbożnej. Jak oznajmia Śrimad-Bhagavatam (1.2.6):
sa vai pumsam paro dharmo
yato bhaktir adhoksaje
ahaituky
apratihata yayatma suprasidati
"Najwyższym zajęciem [dharmą] dla całej ludzkości jest to, które prowadzi do osiągnięcia miłosnej służby oddania dla transcendentalnego Pana. Taka służba oddania musi być nieprzerwana i niemotywowana, wtedy tylko bowiem może ona całkowicie zadowolić jaźń." Niemniej jednak, osoby działające pobożnie mają lepszą szansę, aby zostać bhaktami. Jak Krsna mówi w Bhagavad-gicie (7.16), catur-vidha bhajante mam janah sukrtino 'rjuna: O Arjuno, cztery rodzaje pobożnych ludzi pełni służbę oddania dla Mnie." Jeśli ktoś podejmuje służbę oddania nawet z pewną materialną motywacją, jest uważany za pobożnego, a ponieważ przyszedł do Krsny, stopniowo osiągnie etap bhakti. A wówczas, jak Dhruva Maharaja, odmówi przyjęcia jakiegokolwiek materialnego błogosławieństwa od Pana (svamin krtartho 'smi varam na yace). Dlatego, nawet jeśli ktoś ma skłonności materialne, może przyjąć schronienie lotosowych stóp Krsny i Balaramy, czyli Gaura-Nitai, tak aby wkrótce oczyścił się z wszelkich materialnych pragnień (ksipram bhavati dharmatma śaśvac chantim nigacchati). Skoro tylko ktoś uwalnia się od skłonności do czynności pobożnych i bezbożnych, staje się doskonałym kandydatem do powrotu do domu, z powrotem do Boga.
07.15.50-51 Znaczenie: Zostało to wyjaśnione w Bhagavad-gicie (9.21):
te tam bhuktva svarga-lokam viśalam
ksine punye martya-lokam viśanti
evam trayi-dharmam anuprapanna
gatagatam kama-kama labhante
"Kiedy osoby podążające pravrtti-margą doświadczą już ogromu niebiańskich radości zmysłowych, a rezultaty ich pobożnych czynności zostaną wyczerpane, wówczas ponownie powracają na tę śmiertelną planetę. Tak więc ci, którzy poszukują radości zmysłowych przez przestrzeganie zasad trzech Ved, osiągają jedynie przemijające szczęście." Podążając pravrtti-margą, żywa istota, która pragnie promocji na wyższe systemy planetarne, regularnie spełnia ofiary, a tutaj w Śrimad-Bhagavatam jak również w Bhagavad-gicie opisane jest w jaki sposób wznosi się w górę i ponownie zstępuje w dół. Jest również powiedziane, traigunya-visaya vedah: "Vedy, mają głównie do czynienia z trzema siłami materialnej natury." Vedy, szczególnie trzy Vedy, mianowicie Sama, Yajur i Rk, szeroko opisują ten proces wznoszenia się na wyższe systemy planetarne i powrotu z nich. Lecz Krsna radzi Arjunie, traigunya-visaya veda nistraigunyo bhavarjuna: należy wznieść się ponad te trzy siły materialnej natury, a wówczas osiągnie się wyzwolenie z cyklu narodzin i śmierci. W przeciwnym razie, chociaż ktoś może osiągnąć promocję na wyższy system planetarny, taki jak Candraloka, ponownie musi zejść na dół (ksine punye martya-lokam viśanti). Kiedy skończą się przyjemności osiągnięte dzięki pobożnym czynnościom trzeba powrócić na tę planetę wraz z deszczem i najpierw narodzić się jako roślina czy pnącze, które są zjadane przez różne zwierzęta oraz istoty ludzkie i przemieniane w nasienie. Nasienie to zostaje wprowadzone w ciało kobiety i tak oto żywa istota, przychodzi na świat. Ci którzy w ten sposób powracają na Ziemię, rodzą się szczególnie w rodzinach o wyższym statusie, takich jak rodzina braminów.
W związku z tym można zauważyć, że nawet współcześni tzw. naukowcy, którzy udają się na księżyc, nie są w stanie tam pozostać, ale powracają do swoich laboratoriów. Zatem, bez względu na to, czy ktoś udaje się na księżyc za pomocą współczesnych urządzeń mechanicznych, czy dzięki spełnianiu pobożnych czynności, musi powrócić na Ziemię. Zostało to wyraźnie oznajmione w tym wersecie i wyjaśnione w Bhagavad-gicie. Nawet jeśli ktoś udaje się na wyższe systemy planetarne (yanti deva-vrata devan), jego miejsce tam nie jest bezpieczne; musi powrócić na martya-lokę. A-brahma-bhuvanal lokah punar avartino 'rjuna: pomijając już księżyc, nawet jeśli ktoś udaje się na Brahmalokę, musi powrócić stamtąd. Yam prapya na nivartante tad dharma paramam mama: ale jeśli ktoś udaje się z powrotem do Boga, nie musi przychodzić ponownie do tego materialnego świata.
07.15.52 Znaczenie: Osoby zainteresowane czynnościami materialistycznymi pozostają w cyklu narodzin i śmierci. Pravrtti-marga, czyli skłonność do pozostania w tym materialnym świecie, aby cieszyć się różnego rodzaju zadowalaniem zmysłów, została wyjaśniona w wersecie poprzednim. Obecny werset wyjaśnia, że osoba posiadająca doskonałą wiedzę bramińską odrzuca proces wznoszenia się na wyższe planety i przyjmuje proces nivrtti-margę; innymi słowy, przygotowuje się do powrotu do domu, z powrotem do Boga. Osoby nie będące braminami lecz ateistami, nie wiedzą, co to jest pravrtti-marga czy nivrtti-marga; po prostu za wszelka cenę chcą osiągnąć przyjemność. Dlatego nasz ruch świadomości Krsny uczy bhaktów porzucenia pravrtti-margi i przyjmowanie nivrtti-margi w celu powrotu do domu, z powrotem do Boga. Nie jest to tak łatwo zrozumieć, ale nie jest trudne, jeśli ktoś przyjmuje poważnie świadomość Krsny i usiłuje zrozumieć Krsnę. Osoba świadoma Krsny rozumie, że spełnianie yajni zgodnie z systemem karma-kanda jest stratą czasu i że tylko porzucenie karma-kandy i przyjęcie procesu spekulacji jest również daremne. Dlatego Narottama dasa Thakura śpiewa w swojej Prema-bhakti-candrika:
karma-kanda, jnana-kanda
kevala visera bhanda
nana yoni sada phire,
kadarya bhaksana kare,
tara janma adhah-pate yaya
Życie karma-kandy czy jnana-kandy jest niczym puchar trucizny, a osoba podejmująca takie życie jest potępiona. Przeznaczeniem osoby w systemie karma-kandy jest ciągłe przyjmowanie narodzin i śmierci. Podobnie, w przypadku jnana-kandy również upada się ponownie do tego materialnego świata. Jedynie wielbienie Najwyższej Osoby Boga daje nam bezpieczeństwo powrotu do domu, z powrotem do Boga.
07.15.53 Znaczenie: Umysł jest zawsze agitowany przez przyjmowanie i odrzucanie, które porównywane są do bezustannie kołysających się fal mentalnych. Żywa istota unosi się na falach materialnej egzystencji z powodu swego zapomnienia. Dlatego Śrila Bhaktivinoda Thakura śpiewał w swej Gitavali, miche mayara vaśe, yaccha bhese', khaccha habudubu, bhai. "Mój drogi umyśle, pod wpływem mayi unoszą cię fale przyjmowania i odrzucania. Po prostu przyjmij schronienie Krsny." Jiva krsna-dasa, ei viśvasa, karle ta' ara duhkha nai: jeśli po prostu będziemy uważali lotosowe stopy Krsny za nasze ostateczne schronienie, uchronimy się od tych wszystkich fal mayi, które przejawiają się rozmaicie jako czynności mentalne i zmysłowe oraz agitacja odrzucania i przyjmowania. Krsna instruuje w Bhagavad-gicie (18.66):
sarva-dharman parityajya mam
ekam śaranam vraja
aham tvam sarva-papebhyo
moksayisyami ma śucah
"Porzuć wszelkie rodzaje religie i po prostu podporządkuj się Mnie. Ja wyzwolę cię od wszelkich następstw grzechów. Nie lękaj się więc." Zatem jeśli po prostu usytuujemy się u lotosowych stóp Krsny poprzez przyjęcie świadomości Krsny i bezustannie pozostawanie z Nim w kontakcie dzięki intonowaniu mantry Hare Krsna, nie będziemy musieli zadawać sobie trudu, aby przygotować się do powrotu do świata duchowego. Dzięki łasce Śri Caitanyi Mahaprabhu jest to bardzo łatwe.
harer nama harer nama harer namaiva kevalam
kalau nasty eva nasty
eva nasty eva gatir anyatha
07.15.56 Znaczenie: Acaryavan puruso veda: osoba prowadzona przez bona fide mistrza duchowego zna wszystko tak, jak jest to oznajmione w Vedach, które stanowią standard nieomylnej wiedzy. Jak poleca Bhagavad-gita, acaryopasanam: w celu osiągnięcia prawdziwej wiedzy należy zbliżyć się do acaryi. Tad-vijnanartham sa gurum evabhigacchet: należy zbliżyć się do acaryi, gdyż wówczas otrzymamy doskonałą wiedzę. Osoba prowadzona przez mistrza duchowego osiąga ostateczny cel życia.
07.15.57 Znaczenie: Wyjaśniony tutaj został aforyzm wedyjski sarvam khalv idam brahma. Jest On wyjaśniony również w catuh-ślokach Bhagavatam. Aham evasam evagre. Najwyższy Pan istniał na początku, istnieje On po stworzeniu i utrzymuje wszystko, a po unicestwieniu wszystko wtapia się w Niego, jak oznajmia Bhagavad-gita (prakrtim yanti mamikam). Tak więc Najwyższy Pan jest w rzeczywistości wszystkim. W stanie uwarunkowanym jesteśmy oszołomieni w naszym zrozumieniu, ale w doskonałym stanie wyzwolenia możemy zrozumieć, że Krsna jest przyczyną wszystkiego.
iśvarah paramah krsnah
sac-cid-ananda-vigrahah
anadir adir govindah
sarva-karana-karanam
"Krsna, który jest znany jako Govinda, jest najwyższym kontrolerem. Ma On wieczne i pełne szczęścia ciało duchowe. Jest On źródłem wszystkie. Sam nie ma żadnego innego źródła, gdyż jest pierwotną przyczyną wszystkich przyczyn."(Bs.5.1) Na tym polega doskonałość wiedzy.
07.15.58 Znaczenie: Impersonaliści srają się dowieść, że różnorodność obserwowana przez filozofa empiryka jest fałszywa. Jako przykład na ten fakt, filozofia impersonalistyczna, vivarta-vada, na ogół cytuje przyjmowanie sznura za węża. Według tego przykładu, różnorodność obserwowana przez nas jest fałszywa, tak jak rzeczą fałszywą jest przyjmowanie sznura za węża. Jednakże Vaisnavowie mówią, że chociaż idea, że sznur jest wężem, jest fałszywa, wąż nie jest fałszywy; w rzeczywistości mamy doświadczenie z wężem i dlatego wiemy, że przedstawienie sznura za węża jest fałszywe czy złudne, ale w rzeczywistości wąż istnieje. Podobnie, również nie jest fałszywym ten świat, który jest pełen różnorodności; jest on odbiciem rzeczywistości w świecie Vaikuntha, w świecie duchowym.
Odbicie słońca w lustrze nie jest niczym innym jak światłem w ciemności. Więc chociaż nie jest to dokładnie światło słoneczne, bez światła słonecznego odbicie nie byłoby możliwe. Podobnie, różnorodność tego świata nie byłaby rzeczą możliwą, gdyby w świecie duchowym nie byłoby prawdziwego prototypu. Filozof Mayavadi nie jest w stanie tego zrozumieć, ale prawdziwy filozof musi być przekonany, że istnienie światła nie jest w ogóle możliwe bez istnienia podstawy światła słonecznego. Tak więc żonglerka słowna stosowana przez filozofa Mayavadi, aby udowodnić, że ten materialny świat jest fałszywy, może zdumiewać niedoświadczone dzieci, ale człowiek posiadający pełnię wiedzy wie doskonale, że bez Krsny nie może być żadnej egzystencji. Dlatego Vaisnava pozostaje na platformie takiego czy innego przyjmowania Krsny (tasmat kenapy upayena manah krsne niveśayet).
Kiedy wznosimy naszą czystą wiarę do lotosowych stóp Krsny, wszystko zostaje objawione. Krsna również mówi w Bhagavad-gicie (7.1):
mayy asakta-manah
partha yogam yunjan mad-aśrayah
asamśayam samagram mam yatha
jnasyasi tac chrnu
"Posłuchaj teraz, o synu Prthy, jak przez praktykę yogi, w pełnej świadomości o Mnie, z umysłem przywiązanym do Mnie, możesz – uwolniwszy się od wątpliwości – poznać Mnie w pełni." Po prostu przez wzbudzenie swojej mocnej wiary w Krsnę i Jego instrukcje bez wątpienia można zrozumieć, rzeczywistość (asamśayam samagram mam). Można zrozumieć, w jaki sposób działają materialne i duchowe energie Krsny i w jaki sposób jest On obecny wszędzie, chociaż nie wszystko jest Nim. Ta filozofia acintya-bhedabheda, niepojętej jedności i różnicy, jest doskonałą filozofią głoszoną przez Vaisnavów. Wszystko jest emanacją z Krsny, ale to nie znaczy, że wskutek tego należy wszystko czcić. Wiedza spekulatywna nie może nam dać rzeczywistości takiej, jaką ona jest. Pozostanie ona w nikczemny sposób niedoskonałą. Tzw. naukowcy starają się udowodnić, że nie ma Boga i że wszystko dzieje się z powodu natury, lecz jest to wiedza niedoskonała, ponieważ nic nie może działać bez kierownictwa Najwyższej Osoby Boga. Pan osobiście wyjaśnia w Bhagavad-gicie (9.10):
mayadhyaksena prakrtih suyate
sa-caracaram
hetunanena kaunteya jagad
viparivartate
"Tam materialna natura – będąc jedną z Moich energii – działa pod Moją kontrolą, o synu Kunti i ona to stwarza wszelkie ruchome i nieruchome istnienie. Według jej praw ta manifestacja jest tworzona i unicestwiana, raz za razem." W związku z tym Śrila Madhvacarya daje ten przypisek: durghatatvad arthatvena parameśvarenaiva kalpitam. Podstawą wszystkiego jest Najwyższa Osoba Boga, Vasudeva. Vasudevah sarvam iti sa mahatma sudurlabhah. Zrozumieć to może mahatma, który posiada doskonałą wiedzę. Takiego mahatmę spotyka się bardzo rzadko.
07.15.59 Znaczenie: Las z pewnością jest przekształceniem ziemi, ale jedno drzewo nie jest uzależnione od innego; jeśli jedno zostanie ścięte, nie oznacza to, że również inne zostały ścięte. Toteż las nie jest ani kombinacją ani przekształceniem drzew. Najlepsze wyjaśnienie daje Sam Krsna:
maya tatam idam sarvam jagad
avyakta-murtina
mat-sthani sarva-bhutani na
caham tesv avasthitah
"W Swojej niezamanifestowanej formie przenikam cały ten wszechświat. Wszystkie istoty są we Mnie, lecz Ja nie jestem w nich." (Bg. 9.4) Wszystko jest ekspansją Krsny. Jak jest powiedziane, parasya śaktir vividhaiva śruyate: Pan ma wielorakie energie, które przejawiane są na różne sposoby. Energie te istnieją i równocześnie istnieje Najwyższa Osoba Boga. Ponieważ wszystko jest Jego energią, On jest jednocześnie jednym ze wszystkim i różnym od wszystkiego. Tak więc nasze spekulatywne teorie, że atma, siła życia, jest połączeniem materii, że materia jest przekształceniem duszy, czy że ciało jest częścią duszy, wszystkie są nierealne.
Ponieważ wszystkie energie Pana istnieją równocześnie, należy zrozumieć Najwyższą Osobę Boga. Ale chociaż jest On wszystkim, nie jest On obecny we wszystkim. Pana należy wielbić w Jego oryginalnej formie Krsny. Może On również zaprezentować się w jakiejkolwiek ze Swych różnych zamanifestowanych energii. Bóstwo Pana wielbione w świątyni zdaje się być kamieniem czy drewnem. Jednakże, ponieważ Najwyższy Pan nie ma materialnego ciała, nie jest On kamieniem czy drewnem, ale kamień czy drewno nie są różne od Niego. Tak więc wielbiąc kamień czy drewno nie otrzymujemy żadnego rezultatu, lecz kiedy kamień lub drewno zostaną zaprezentowane w oryginalnej formie Pana, wówczas wielbiąc Bóstwo otrzymujemy upragniony rezultat. Potwierdza to filozofia acintya-bhedabheda Śri Caitanyi Mahaprabhu, która wyjaśnia, w jaki sposób Pan może przejawić się wszędzie w formie Swej energii, aby przyjąć służbę od bhakty.
07.15.61 Znaczenie: W egzystencji materialnej jest wiele regulujących zasad i formalności. Jeśli egzystencja materialna jest tymczasowa albo fałszywa, to nie znaczy to, że również fałszywy jest świat duchowy, mimo iż jest podobny. To, że nasze materialne ciało jest fałszywe i tymczasowe, nie oznacza, że również fałszywe czy tymczasowe jest ciało Najwyższego Pana. Świat duchowy jest rzeczywisty, a świat materialny jest podobny do niego. Na przykład, na pustyni czasami widzimy miraż, ale chociaż woda w mirażu jest fałszywa, nie oznacza to, że w rzeczywistości woda nie istnieje; woda istnieje, ale nie na pustyni. Podobnie, w tym materialnym świecie nie ma nic rzeczywistego, ale rzeczywiście istnieje w świecie duchowym. Forma Pana i Jego siedziba, Goloka Vrndavana na planetach Vaikuntha – są wiecznymi rzeczywistościami.
Z Bhagavad-gity dowiadujemy się, że istnieje inna prakrti, czyli natura, która jest prawdziwa. Pan osobiście wyjaśnił to w Ósmym Rozdziale Bhagavad-gity (8.19 –21):
bhuta-gramah sa evayam bhutva bhutva praliyate
ratry-agame 'vaśah
partha prabhavaty ahar-agame
paras tasmat tu bhavo
'nyo 'vyakto 'vyaktat sanatanah
yah sa sarvesu
bhutesu naśyatsu na vinaśyati
avyakto 'ksara ity uktas tam
ahuh paramam gatim
yam prapya na nivartante tad dhama paramam mama
"I raz za razem, gdy przychodzi dzień Brahmy, ten zastęp istot uaktywnia się, lecz z każdym zapadnięciem nocy, o Partho, bezradnie znika. Jednak istnieje jeszcze inna niezamanifestowana natura – wieczna i transcendentalna w stosunku do tej zamanifestowanej i niezamanifestowanej materii. Jest ona najwyższą i nigdy nie ulega unicestwieniu. Kiedy wszystko w tym świecie ulega zagładzie, ta cześć pozostaje niezmienną. To najwyższe miejsce pobytu, które vedantyści opisują jako niezamanifestowane i nieomylne i które znane jest jako najwyższe przeznaczenie, z którego, kto raz je osiągnął, nigdy nie powraca, jest Moim najwyższym królestwem." Świat materialny jest odbiciem świata duchowego. Świat materialny jest tymczasowy czy fałszywy, lecz świat duchowy jest wieczną rzeczywistością.
07.15.62 Znaczenie: W następnych wersetach wyjaśnione są trzy słowa, bhavadvaita, kriyadvaita i dravyadvaita. Jednakże, aby osiągnąć doskonałość, należy porzucić wszelkie niedualizmy filozoficznego życia w świecie materialnym i osiągnąć prawdziwe życie w świecie duchowym.
07.15.64 Znaczenie: Ruch świadomości Krsny naucza, w jaki sposób osiągnąć stan poświęcenia wszystkiego służbie dla Najwyższej Osoby Boga. Krsna mówi w Bhagavad-gicie (9.27):
yat karosi yad aśnasi yaj
juhosi dadasi yat
yat tapasyasi kaunteya tat
kurusva mad-arpanam
"Cokolwiek czynisz, spożywasz, składasz w ofierze i dajesz w darze, jak również wszelkie wyrzeczenia, które praktykujesz, powinny być, o synu Kunti, ofiarą dla Mnie." Jeśli wszystko, cokolwiek robimy, cokolwiek jemy, o czym myślimy i cokolwiek planujemy, jest dla postępu ruchu świadomości Krsny jest to jednością. Nie ma różnicy pomiędzy intonowaniem dla świadomości Krsny i pracą dla świadomości Krsny. Na platformie transcendentalnej są one jednym. Lecz jeśli chodzi o tę jedność, musimy być prowadzeni przez mistrza duchowego; nie powinniśmy wytwarzać swojej własnej jedności.
07.15.65 Znaczenie: Prawdziwym interesem wszystkich żywych stworzeń – w istocie, celem życia – jest powrót do domu, do Boga. Jest to korzystne dla nas samych, naszej żony, dzieci, uczniów, przyjaciół, rodaków i całej ludzkości. Ruch świadomości Krsny może udzielić wskazówek względem zarządzania, dzięki któremu każdy będzie mógł wziąć udział w czynnościach świadomych Krsny i osiągnąć ostateczny cel, znany jako svartha-gatim. Celem interesu wszystkich jest Visnu, ale ponieważ ludzie nie wiedzą o tym (na te viduh svartha-gatim hi visnum), robią różne plany, by spełnić tak wiele interesów w życiu, będących wymysłem. Ruch świadomości Krsny dąży do tego, by każdy osiągnął najwyższą korzyść. Proces może być różnie nazwany, ale jeśli cel jest jeden, ludzie powinni przyjąć ten proces, aby osiągnąć ostateczny cel życia. Na nieszczęście ludzie myślą o różnych interesach i są zwodzeni przez ślepych przywódców. Każdy materialnie próbuje osiągnąć cel pełnego szczęścia; jednakże ponieważ ludzie nie wiedzą, czym jest kompletne szczęście, są materialnie odciągani ku różnym interesom.
07.15.66 Znaczenie: Instrukcja ta odnosi się do ludzi we wszystkich statusach życia. Na ogół społeczeństwo dzieli się na braminów, ksatriyów, vaiśyów, śudrów, brahmacarinów, vanaprasthów, sannyasinów i grhasthów. Każdy musi działać zgodnie ze swą pozycją i starać się zadowolić Najwyższą Osobę Boga, gdyż to uczyni jego życie sukcesem. Instrukcje te zostały przekazane w Naimisaranya:
atah pumbhir dvija-śrestha
varnaśrama-vibhagaśah
svanusthitasya dharmasya
samsiddhir hari-tosanam
"O najlepsi spośród podwójnie urodzonych, wnioskuje się zatem, że najwyższą doskonałością, jaką ktoś może osiągnąć poprzez wypełnianie przypisanych mu obowiązków [dharmy] zgodnie z kastowymi podziałami i porządkami życia, jest zadowolenie Pana Hari." (Bhag. 1.2.13) każdy powinien działać zgodnie ze swymi zawodowymi obowiązkami, aby zadowolić Najwyższą Osobę Boga. Wówczas wszyscy będą szczęśliwi.
07.15.67 Znaczenie: Ostatecznym celem życia jest Visnu, Krsna. Więc jeśli ktoś usiłuje osiągnąć ten cel, Krsnę, czy to przez regulujące zasady wedyjskie czy czynności materialistyczne, jest to doskonałością życia. Celem powinien być Krsna; każdy powinien starać się osiągnąć Krsnę, z jakiejkolwiek pozycji życia.
Krsna przyjmuje służbę od każdego. Pan mówi w Bhagavad-gicie (9.32):
mam hi partha vyapaśritya ye
'pi syuh papa-yonayah
striyo vaiśyas tatha
śudras te 'pi yanti param gatim
"O synu Prthy, ci którzy we Mnie przyjmują schronienie, to nawet będąc niższego rodu – kobietami, vaiśyami [kupcami] i śudrami [robotnikami] – najwyższego dostąpią przeznaczenia." Nie ma znaczenia, jaka jest nasza pozycja; jeśli naszym celem jest osiągnięcie Krsny przez spełnianie zawodowych obowiązków pod kierunkiem mistrza duchowego, nasze życie jest sukcesem. Nie jest prawdą, że jedynie sannyasini, vanaprasthowie czy brahmacarini mogą osiągnąć Krsnę. Krsnę może również osiągnąć grhastha, człowiek rodziny, pod warunkiem, że zostanie czystym bhaktą wolnym od materialnych pragnień. Przykład tego został zacytowany w następnym wersecie.
07.15.68 Znaczenie: Uważając siebie za zwykłego grhasthę, Maharaja Yudhisthira zapytał Naradę Muniego, w jaki sposób grha-mudha-dhi, osoba uwikłana w życie rodzinne i w ten sposób pozostająca głupcem może osiągnąć wyzwolenie. Narada Muni dodał mu otuchy mówiąc, "Ty już jesteś bezpieczny, ponieważ – razem z całą rodziną – stałeś się czystym bhaktą Krsny." Dzięki łasce Krsny Pandavowie zwyciężyli w bitwie pod Kuruksetrą i zostali ocaleni od wielu niebezpieczeństw zsyłanych nie tylko przez królów, ale czasami nawet przez półbogów. Tak więc są oni praktycznym przykładem tego, jak żyć bezpiecznie dzięki łasce Krsny. Każdy powinien podążać za przykładem Pandavów, którzy ukazali, w jaki sposób można zostać ocalonym poprzez łaskę Krsny. Intencją naszego ruchu świadomości Krsny jest nauczanie, w jaki sposób każdy może żyć spokojnie w tym materialnym świecie, a pod koniec życia powrócić do domu, do Boga. W tym materialnym świecie zawsze na każdym kroku czyhają niebezpieczeństwa (pada padam yad vipadam na tesam). Niemniej jednak, jeśli ktoś bez wahania przyjmuje schronienie Krsny i nie opuszcza go, bez trudu może pokonać ocean niewiedzy. Samaśrita ye pada-pallava-plavam mahat-padam punya-yaśo murareh. Dla bhakty ten wielki ocean niewiedzy staje się niczym kałuża wody w dołku odciśniętym przez kopyto krowy. Czysty bhakta, nie kłopocząc się próbami wzniesienia się na tak wiele różnych sposobów, pozostaje w najbezpieczniejszej pozycji jako sługa Krsny i w ten sposób jego życie jest bez wątpienia wiecznie bezpieczne.
07.15.69 Znaczenie: Śrila Narada Muni daje praktyczny przykład ze swego życia. Dawno temu, w poprzednim życiu Pana Brahmy, Narada Muni był jednym z mieszkańców Gandharvaloki, którzy są niezwykle piękni i są doskonałymi śpiewakami, ale na nieszczęście – jak to zostanie wyjaśnione – upadł ze swej wzniosłej pozycji na Gandharvaloce, aby stać się śudrą. Niemniej jednak, dzięki obcowaniu z bhaktami stał się jeszcze bardziej szczęśliwym, niż był na Gandharvaloce. Chociaż prajapati rzucili na niego klątwę, aby został śudrą, w swym następnym życiu został synem Pana Brahmy.
Śrila Madhvacarya opisuje słowo maha-kalpe jako atita-brahma-kalpe. Brahma umiera pod koniec życia trwającego miliony lat. Dzień Brahmy opisany jest w Bhagavad-gicie (8.17):
sahasra-yuga-paryantam ahar
yad brahmano viduh
ratrim yuga-sahasrantam te
'ho-ratra-vido janah
"Według ludzkich obliczeń, tysiąc epok wziętych razem składa się na jeden dzień Brahmy. Równie długo trwa jego noc." Bhagavan Śri Krsna pamięta wydarzenia sprzed milionów lat. Podobnie też Jego czysty bhakta, taki jak Narada Muni, może pamiętać rzeczy, które wydarzyły się w jego przeszłym życiu wiele milionów lat temu.
07.15.70 Znaczenie: Z opisu piękna Narady Muniego, kiedy był jednym z mieszkańców Gandharvaloki, wynika, że każdy na tej planecie jest niezwykle piękny i ujmujący i zawsze udekorowany kwiatami i papką sandałową. Poprzednio Narada Muni nazywał się Upabarhaną. Upabarhana był szczególnie ekspertem w dekorowaniu się, aby przyciągnąć uwagę kobiet i wskutek tego – jak opisuje następny werset – stał się lekkoduchem. Bycie lekkoduchem w tym życiu jest nieszczęściem, ponieważ zbyt wielka atrakcja do kobiet jest przyczyną upadku w towarzystwo śudrów, którzy nieograniczenie i bez trudu mogą wykorzystywać przebywanie z kobietami. W obecnym wieku Kali kiedy ludzie są mandah sumanda-matayah – bardzo źli z powodu mentalności śudra – takie dowolne mieszanie się jest rzeczą powszechną. Pomiędzy wyższymi klasami – bramin, ksatriya i vaiśya – mężczyźni nie mają szans dowolnego mieszania się z kobietami, ale w społeczeństwie śudra takie mieszanie się jest rzeczą jawną. Ponieważ w tym wieku brakuje kulturowego wykształcenia, nikt nie jest wyszkolony duchowo i dlatego każdy powinien być uważany za śudrę (aśuddhah śudra-kalpa hi brahmanah kali-sambhavah). Kiedy wszyscy ludzie staja się śudrami, z pewnością są bardzo źli (mandah sumanda-matayah). Wskutek tego wytwarzają swe własne sposoby życia, a rezultat tego jest taki, że stopniowo stają się nieszczęśliwi (manda-bhagyah), a ponadto są zawsze zaniepokojeni z powodu różnych okoliczności.
07.15.71 Znaczenie: Sankirtana oznacza intonowanie świętego imienia Pana. Ruch Hare Krsna nie jest nowym ruchem, jak czasami błędnie sądzą ludzie. Ruch Hare Krsna istnieje w każdym milenium życia Brahmy i święte imię intonowane jest na wszystkich wyższych systemach planetarnych, łącznie z Brahmaloką i Candraloką, nie mówiąc już o Gandharvaloce i Apsaroloce. Zatem ruch sankirtana, który 500 lat temu rozpoczął Śri Caitanya Mahaprabhu, nie jest nowym ruchem. Czasami, z powodu naszego pecha, ruch ten jest powstrzymywany, ale Śri Caitanya Mahaprabhu i Jego słudzy rozpoczynają go ponownie dla korzyści całego świata czy, w istocie, całego wszechświata.
07.15.72 Znaczenie: Jeśli chodzi o kirtany, śastra mówią, śravanam kirtanam visnoh: należy intonować chwały Najwyższego Pana i święte imię Najwyższego Pana. Jest to wyraźnie powiedziane. Śravanam kirtanam visnoh: należy intonować o Panu Visnu i sławić Jego, a nie żadnego półboga. Na nieszczęście, są głupcy, którzy wymyślają jakieś procesy kirtanu w oparciu o imię półboga. To jest obrazą. Kirtana oznacza sławienie Najwyższego Pana, a nie jakiegoś półboga. Czasami ludzie wymyślają Kali-kirtana czy Śiva-kirtana i nawet wielcy sannyasini w szkole Mayavada mówią, że można intonować jakiekolwiek imię i mimo to osiągnąć ten sam rezultat. Ale tutaj przekonujemy się, że wiele milionów lat temu, kiedy Narada Muni był Gandharvą zlekceważył to polecenie, aby sławić Pana i – oszalały w towarzystwie kobiet – zaczął intonować coś innego. Wskutek tego został przeklęty, aby stać się śudrą. Pierwszą obrazą było to, że przyłączył się do grupy sankirtanu otoczony pożądliwymi kobietami, a drugą, że uważał zwykłe pieśni, takie jak piosenki kinowe i inne tego typu pieśni, za równe sankirtanowi. Za obrazę tę został ukarany stając się śudrą.
07.15.73 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga mówi w Bhagavad-gicie (9.32):
mam hi partha vyapaśritya ye
'pi syuh papa-yonayah
striyo vaiśyas tatha
śudras te 'pi yanti param gatim
"O synu Prthy, ci którzy we Mnie przyjmują schronienie, to nawet będąc niższego rodu – kobietami, vaiśyami [kupcami] i śudrami [robotnikami] – najwyższego dostępują przeznaczenia." Nie ma znaczenia, czy ktoś rodzi się jako śudra, kobieta czy vaiśya; jeśli wielokrotnie albo zawsze obcuje z bhaktami (sadhu-sangena), może wznieść się do najwyższej doskonałości. Narada Muni wyjaśnia to w odniesieniu do swego własnego życia. Ruch sankirtana ma wielkie znaczenie, gdyż bez względu na to, czy ktoś jest śudrą, vaiśyą, mleccha, yavaną lub kimkolwiek, to jeśli obcuje z czystym bhaktą, przestrzega jego instrukcji i służy mu, jego życie jest sukcesem. Na tym polega bhakti. Anukulyena krsnanuśilanam. Bhakti polega na pomyślnym służeniu Krsnie i Jego bhaktom. Anyabhilasita-śunyam. Jeśli ktoś nie ma żadnego innego pragnienia poza służeniem Krsnie i Jego bhakcie, wówczas jego życie jest sukcesem. Wyjaśnił to Narada Muni, podając praktyczny przykład z własnego życia.
07.15.74 Znaczenie: Jest to zatwierdzenie ruchu świadomości Krsny. Każdy, kto bierze udział w tym ruchu, bez względu na to kim jest, może osiągnąć najwyższy rezultat, osiągany przez doskonałego sannyasina, mianowicie brahma-jnanę (wiedzę duchową). A co jeszcze ważniejsze, może czynić postęp w służbie oddania. Maharaja Yudhisthira sądzi, że ponieważ był grhasthą, nie było dla niego nadziei na wyzwolenie i dlatego zapytał Naradę Muniego w jaki sposób wydostać się z materialnego uwikłania. Lecz Narada Muni, cytując praktyczny przykład ze swego życia, stwierdził, że obcując z bhaktami i intonując mantrę Hare Krsna, każdy człowiek w jakichkolwiek warunkach życia, bez wątpienia może osiągnąć najwyższą doskonałość
07.15.75 Znaczenie: Jest to stwierdzenie gloryfikujące Vaisnavę. W społeczeństwie ludzkim najbardziej szanowaną osoba jest bramin. Braminem jest ten, kto rozumie Brahmana, bezosobowego Brahmana, ale rzadko kto może zrozumieć Najwyższą Osobę Boga, który został opisany przez Arjunę w Bhagavad-gicie jako param brahma. Bramin może być niezwykle szczęśliwy, osiągnąwszy brahma-jnanę. Lecz Pandavowie byli tak egzaltowani, że Parabrahman, Najwyższa Osoba Boga, mieszkał w ich domu niczym zwykła ludzka istota. Słowo bhuri-bhagah wskazuje na to, że Pandavowie byli na jeszcze wyższej pozycji niż brahmacarini i bramini. W następnych wersetach Narada Muni wielokrotnie wysławia pozycje Pandavów.
07.15.76 Znaczenie: Krsna może zostać przewodnikiem i mistrzem duchowym każdego, kto poważnie pragnie zyskać Jego łaskę. Pan posyła mistrza duchowego, aby wyszkolił bhaktę, a kiedy bhakta jest zaawansowany, Pan działa jako mistrz duchowy z wewnątrz jego serca.
tesam satata-yuktanam
bhajatam priti-purvakam
dadami buddhi-yogam tam yena
mam upayanti te
"Tym, którzy zawsze są Mi oddani i z miłością Mi służą, Ja daję inteligencję, która do Mnie ich prowadzi." Krsna nie staje się bezpośrednim mistrzem duchowym dla tego, kto nie jest w pełni wyszkolonym przez mistrza duchowego będącego jego reprezentantem. Dlatego, jak to już przedyskutowaliśmy, mistrza duchowego będącego reprezentantem Pana nie należy uważać za zwykła ludzką istotę. Taki mistrz duchowy nigdy nie udziela uczniowi żadnej fałszywej wiedzy, lecz jedynie wiedzę doskonałą. Dlatego jest on reprezentantem Krsny. Krsna pomaga jako guru, czyli mistrz duchowy, z wewnątrz i z zewnątrz. Z zewnątrz pomaga bhakcie jako Swój reprezentant, a z wewnątrz osobiście rozmawia z czystym bhaktą i udziela mu instrukcji, dzięki którym może on powrócić do domu, z powrotem do Boga.
07.15.77 Znaczenie: Nawet tak wzniosłe osoby, jak Pan Śiva i Pan Brahma nie rozumieją właściwie Pana Krsny, więc co dopiero mówić o zwykłych ludziach. Ale dzięki Swej bezprzyczynowej łasce obdarza On błogosławieństwem oddania Swoich bhaktów, którzy wskutek tego mogą zrozumieć Krsnę takim, jakim On jest. Bhaktya mam abhijanati yavan yaś casmi tattvatah. Nikt w tym wszechświecie nie może zrozumieć Krsny w prawdzie, ale można Go zrozumieć dosyć dobrze poprzez zaangażowanie się w służbę oddania. Pan potwierdza to w Siódmym Rozdziale Bhagavad-gity (7.1):
mayy asakta-manah
partha yogam yunjan mad-aśrayah
asamśayam samagram mam yatha
jnasyasi tac chrnu
"Posłuchaj teraz, o synu Prthy, jak przez praktykę yogi, w pełnej świadomości o Mnie, z umysłem przywiązanym do Mnie, możesz – uwolniwszy się od wątpliwości – poznać Mnie w pełni." Pan Krsna osobiście naucza, w jaki sposób można Go doskonale zrozumieć, bez żadnych wątpliwości. Najwyższą Osobę Boga, takim jakim jest, mogą zrozumieć nie tylko Pandavowie, ale każdy, kto szczerze przyjmuje instrukcje Krsny. Po udzieleniu instrukcji Maharajy Yudhisthirze, Narada Muni modli się o błogosławieństwo Pana, aby był zadowolony z każdego i aby każdy mógł stać się doskonałym w świadomości Boga i powrócić do domu, z powrotem do Boga.
07.15.78 Znaczenie: Jest rzeczą naturalną, że jeśli ktoś należący do kręgu naszej rodziny jest uważany za bardzo wielką osobę, przepełniamy się ekstatyczną miłością, myśląc, "Och, taka wielka osobistość jest naszym krewnym! Kiedy Śri Krsna, który był już znany Pandavom, został następnie opisany przez Naradę Muniego jako Najwyższa Osoba Boga, Pandavowie w naturalny sposób byli zdumieni, myśląc, "Najwyższa Osoba Boga jest z nami jako nasz kuzyn!" Ich ekstaza była z pewnością niezwykła.
07.15.79 Znaczenie: Jeśli po wysłuchaniu rozmowy pomiędzy Naradą i Yudhisthirą ktoś nadal ma wątpliwości co do tego, czy Krsna jest Najwyższą Osobą Boga, powinien natychmiast je porzucić. Asamśayam samagram. Bez żadnej wątpliwości i bez żadnej skazy należy zrozumieć, że Krsna jest Najwyższą Osobą Boga i w ten sposób w pełni podporządkować się Jego lotosowym stopom. Zwykłe osoby nie czynią tego, nawet po wysłuchaniu wszystkich Ved, lecz jeśli ktoś jest szczęśliwy – chociaż może to zdarzyć się po wielu, wielu narodzinach – dochodzi on do tego wniosku (bahunam janmanam ante jnanavan mam prapadyate)
W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do 15-go Rozdziału 7-go Canto Śrimad-Bhagavatam zatytułowanego, "Instrukcje dla cywilizowanych istot ludzkich."
– Ukończone nocą Vaiśakhi Śukla Ekadaśi, 10 maja 1976 w świątyni Pancatattvy, New Navadvipa (Honolulu),
dzięki łasce śri-krsna-caitanyi prabhu nityanandy śri-advaity gadadhary śrivasadi-gaura-bhakta-vrndy.
Tak więc możemy szczęśliwie intonować
Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna,
Hare Hare
Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama,
Hare Hare.