Rozdział ten opisuje, w jaki sposób wszystkie systemy planetarne przyjmują schronienie gwiazdy Polarnej, Dhruvaloki. Opisuje on również sumę wszystkich systemów planetarnych jako Śiśumarę, inną ekspansję zewnętrznego ciała Najwyższej Osoby Boga. Dhruvaloka, siedziba Pana Visnu wewnątrz tego wszechświata, usytuowana jest w odległości 1 300 000 yojanów od siedmiu gwiazd. W systemie Dhruvaloki znajdują się planety boga ognia, Indry, Prajapatiego, Kaśyapy i Dharmy i wszyscy oni darzą wielkim szacunkiem wielkiego bhaktę Dhruvę, żyjącego na gwieździe Polarnej. Niczym byki przywiązane do centralnej osi, wszystkie systemy planetarne obracają się wkoło Dhruvaloki, unoszonej przez wieczny czas. Ci, którzy wielbią virata-purusę, kosmiczną formę Pana, wyobrażają sobie ten cały obracający się system planetarny jako zwierzę zwane śiśumara. Ten wyobrażony śiśumara jest inną formą Pana. Głowa formy śiśumara jest skierowana ku dołowi, a jego ciało podobne jest do ciała skręconej żmii. Na końcu jego ogona jest Dhruvaloka, na jego ogonie są Prajapati, Agni, Indra i Dharma, a u podstawy tego ogona jest Dhata i Vidhata. Na jego talii jest siedem wielkich mędrców. Całe ciało śiśumary skierowane jest ku swej prawej stronie i zdaje się być zwojem gwiazd. Po prawej stronie tego zwoju jest 14 słynnych gwiazd od Abhijit do Punarvasu, a po lewej stronie jest 14 słynnych gwiazd od Pusyi do Uttarasadhy. Gwiazdy zwane Punarvasu i Pusya są na prawym i lewym biodrze śiśumary, a gwiazdy zwane Ardra i Aślesa są na prawej i lewej stopie śiśumary. Według obliczeń wedyjskich astronomów, inne gwiazdy również umieszczone są po różnych stronach systemu planetarnego Śiśumary. Yogini wielbią system planetarny Śiśumara, który fachowo zwany jest kundalini-cakrą, w celu skoncentrowania umysłu.
05.23.02 Znaczenie: Jest tutaj wyraźnie powiedziane, że wszystkie ciała świetlne, planety i gwiazdy obracają się pod wpływem najwyższego czynnika czasu. Czynnik czasu jest innym, aspektem Najwyższej Osoby Boga. Każdy znajduje się pod wpływem czynnika czasu, ale Najwyższa Osoba Boga jest tak łaskawy i tak bardzo kocha Swego bhaktę Dhruvę Maharaję, że sprawił, iż wszystkie ciała świetlne podlegają kontroli planety Dhruvy i według jego aranżacji czynnik czasu działa pod kontrolą Dhruvy albo przy Jego współpracy. W rzeczywistości wszystko dzieje się według woli i wskazówek Najwyższej Osoby Boga, ale aby uczynić Swego bhaktę Dhruvę najważniejszą indywidualną osobą w tym wszechświecie, Pan poddał jego kontroli czynności czynnika czasu.
05.23.03 Znaczenie: Według opisu tego wersetu, przyczyną tego, iż setki i tysiące gwiazd i ogromne planety, takie jak Słońce, Księżyc, Venus, Merkury, Mars i Jowisz, nie zlepiają się razem, nie jest prawo ciężkości, czy jakaś podobna idea współczesnych naukowców. Te planety i gwiazdy wszystkie są sługami Najwyższej Osoby Boga, Govindy, czyli Krsny i zgodnie z Jego poleceniem siedzą one w swych powozach i podróżują w swych odpowiednich orbitach. Orbity, w których się poruszają, porównywane są do urządzeń dostarczonych przez materialną naturę bóstwom kierującym gwiazdami i planetami, które spełniają polecenia Najwyższej Osoby Boga obracając się wkoło Dhruvaloki, zamieszkiwanej przez wielkiego bhaktę Dhruvę Maharaję. W następujący sposób stwierdzone jest to w Brahma-samhicie (5.52):
yac-caksur esa savita sakala-grahanam
raja samasta-sura-murtir aśesa-tejah
yasyajnaya bhramati sambhrta-kala-cakro
govindam adi-purusam tam aham bhajami
"Wielbię Govindę, pierwotnego Pana, Najwyższą Osobę Boga, pod którego kontrolą nawet słońce – uważane za oko Pana – obraca się w stałej orbicie wiecznego czasu. Słońce jest królem wszystkich systemów planetarnych i ma nieograniczoną moc, jeśli chodzi o ciepło i światło." Ten werset z Brahma-samhity potwierdza, że nawet największa i najpotężniejsza planeta, Słońce, krąży po stałej orbicie, czyli kala-cakra, będąc posłusznym poleceniu Najwyższej Osoby Boga. Nie ma to nic wspólnego z siłą ciężkości czy jakimikolwiek innymi wymyślonymi prawami, stworzonymi przez materialnych naukowców.
Materialni naukowcy chcą uniknąć władzy Najwyższej Osoby Boga i dlatego wyobrażają sobie różne warunki w zależności od których – według ich przypuszczenia – poruszają się planety. Jednakże jedynym warunkiem jest polecenie Najwyższej Osoby Boga. Wszystkie różne bóstwa przewodnie planet są osobami i również osobą jest Najwyższa Osoba Boga. Najwyższa Osoba wydaje polecenia osobom podległym Mu, półbogom o różnych imionach, aby spełniali Jego najwyższą wolę. Fakt ten potwierdza również Bhagavad-gita (9.10), gdzie Krsna mówi:
mayadhyaksena prakrtih suyate
sa-caracaram
hetunanena kaunteya jagad
viparivartate
"Tam materialna natura – będąc jedną z Moich energii – działa pod Moją kontrolą, o synu Kunti i ona to stwarza wszelkie ruchome i nieruchome istnienie. Według jej prawa ta manifestacja jest stwarzana i unicestwiana, raz za razem."
Orbity planet przypominają ciała, w których usytuowane są wszystkie żywe istoty, ponieważ tak jedne, jak i drugie są urządzeniami kontrolowanymi przez Najwyższą Osobę Boga. Jak Krsna oznajmia w Bhagavad-gicie (18.61):
iśvarah sarva-bhutanam
hrd-deśe 'rjuna tisthati
bhramayan sarva-bhutani
yantrarudhani mayaya
"Najwyższy Pan przebywa w każdym sercu, O Arjuno i On kieruje wędrówkami żywych istot, które usadowione są jak gdyby na maszynie zrobionej z energii materialnej." Ta maszyna dostarczana jest przez materialną naturę – bez względu na to, czy jest to maszyna ciała czy maszyna orbity, czyli kala-cakra – działa zgodnie z poleceniami Najwyższej Osoby Boga. Najwyższa Osoba Boga i natura materialna działają razem, aby utrzymać ten wielki wszechświat i nie tylko ten wszechświat, ale również miliony innych wszechświatów poza tym jednym.
Werset ten również odpowiada na pytanie, w jaki sposób planety i gwiazdy unoszą się w przestrzeni. Przyczyną tego nie jest prawo grawitacji. Raczej, planety i gwiazdy mogą się unosić dzięki manipulacjom powietrza. To dzięki takim manipulacjom wielkie, ciężkie chmury unoszone są w powietrzu i wielkie orły fruwają po niebie. W podobny sposób działają współczesne samoloty, takie jak odrzutowiec 747: unoszą się one wysoko w niebie poprzez kontrolę powietrza, przezwyciężając tendencję do upadku na ziemię. Takie regulowanie powietrza możliwe jest dzięki współpracy zasady purusy (czynnika męskiego) i prakrti (czynnika żeńskiego). Dzięki współpracy materialnej natury, która uważana jest za prakrti i Najwyższej Osoby Boga, który uważany jest za purusę, wszystkie sprawy wszechświata przebiegają wspaniale i we właściwym porządku. Prakrti, materialna natura, jest również opisana w Brahma-samhicie (5.44) w sposób następujący:
srsti-sthiti-pralaya-sadhana-śaktir eka
chayeva yasya bhuvanani bibharti durga
icchanurupam api yasya ca cestate sa
govindam adi-purusam tam aham bhajami
"Zewnętrzna moc, maya, która jest natury cienia cit (duchowej) mocy, wielbiona jest przez wszystkich ludzi jako Durga, czynnik stwarzający, zachowujący i niszczący ten doczesny świat. Podziwiam pierwotnego Pana Govindę, zgodnie z wolą którego Durga działa." Materialna natura, zewnętrzna energia najwyższego Pana, również znana jest jako Durga, czyli żeńska energia, która chroni wielki fort tego wszechświata. Słowo Durga również znaczy fort. Wszechświat ten jest niczym wielki fort, w którym trzymane są wszystkie uwarunkowane dusze i dusze te nie mogą opuścić tego fortu, dopóki nie zostaną wyzwolone poprzez łaskę Najwyższej Osoby Boga. Pan osobiście oznajmia w Bhagavad-gicie (4.9):
janma karma ca me divyam evam
yo vetti tattvatah
tyaktva deham punar janma
naiti mam eti so 'rjuna
"Kto zna transcendentalną naturę Mojego pojawiania się i Moich czynów, ten opuściwszy to ciało, nigdy nie rodzi się ponownie w tym świecie materialnym, ale osiąga Moją wieczną siedzibę, O Arjuno." Tak więc jedynie poprzez świadomość Krsny, dzięki łasce Najwyższej Osoby Boga, można osiągnąć wyzwolenie, czyli innymi słowy, można wyzwolić się z wielkiego fortu wszechświata i udać się na zewnątrz niego, do świata duchowego.
Ważne również jest to, że bóstwa przewodnie nawet największych planet otrzymały swoje wzniosłe pozycje dzięki temu, że w swych poprzednich żywotach spełniły bardzo wartościowe pobożne czynności. Wskazują na to tutaj słowa karma-nirmita-gatayah. Na przykład, jak dyskutowaliśmy o tym poprzednio, księżyc zwany jest jivą, co znaczy, że jest on żywą istotą taka jak my, ale dzięki swym pobożnym czynnościom został wyznaczony na pozycje boga księżyca. Podobnie, wszyscy półbogowie są żywymi istotami, którzy zostali wyznaczeni na swe różne pozycje jako panowie Księżyca, Ziemi, Venus itd., dzięki swej wielkiej służbie i pobożnym czynom. Jedynie bóstwo przewodnie Słońca, Surya Narayana, jest inkarnacją Najwyższej Osoby Boga. Maharaja Dhruva, bóstwo przewodnie Dhruvaloki, również jest żywą istotą. Zatem są dwa rodzaje istot – najwyższa istota, Najwyższa Osoba Boga i zwykła żywa istota, jiva (nityo nityanam cetanaś cetananam). Wszyscy półbogowie zaangażowani są w służbę dla Pana i jedynie dzięki takiej aranżacji toczą się sprawy wszechświata.
Jeśli chodzi o wielkie orły wspomniane w tym wersecie, to wiadomo iż są orły tak wielkie, iż mogą polować na wielkie słonie. Fruwają tak wysoko, że mogą przenosić się z jednej planety na drugą. Startują na jednej planecie, ładują na innej, a w locie znoszą jajka, z których – kiedy lecą w powietrzu – wylegają się inne ptaki. W sanskrycie takie orły zwane są śyena. W obecnych warunkach oczywiście nie możemy zobaczyć takich wielkich orłów, ale przynajmniej wiemy, że są orły, które łapią małpy i przewracają je, aby zabić i zjeść. Podobnie, wiadomo też, że istnieją ogromne patki, które mogą unosić słonie, zabijać je i jeść
Dwa przykłady: orła i chmury; są wystarczające, aby udowodnić, że fruwanie i unoszenie się możliwe jest dzięki kontroli powietrza. W podobny sposób unoszą się planety, ponieważ materialna natura kontroluje powietrze zgodnie z poleceniami Najwyższego Pana. Można by powiedzieć, że to regulowanie powietrza składa się na prawo ciężkości, ale w każdym przypadku należy przyjąć, że twórcą tych praw jest Najwyższa Osoba Boga. Tzw. naukowcy nie mają nad nimi kontroli. Naukowcy mogą wysuwać fałszywe, błędne twierdzenia, że Boga nie ma, a nie jest to faktem.
05.23.04 Znaczenie: Transcendentaliści, tacy jak yogini, których umysły nie są w stanie pojąć formy Pana, wolą obserwować coś bardzo wielkiego, takiego jak virata-purusa. Dlatego niektórzy yogini kontemplują tego wyobrażonego śiśumarę pływającego po niebie w ten sposób, jak delfin pływa w wodzie. Medytują o nim jako o virat-rupie, potężnej formie Najwyższej Osoby Boga.
05.23.09 Znaczenie: Podsumowując cały opis systemów planetarnych wszechświata, Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura mówi, że jeśli ktoś jest w stanie medytować o tym układzie jako o virata-rupie, czyli viśva-rupie, zewnętrznym ciele Najwyższej Osoby Boga i wielbić Go trzy razy dziennie poprzez medytację, zawsze będzie wolny od wszystkich grzesznych reakcji. Viśvanatha Cakravarti Thakura szacuje, że Dhruvaloka, gwiazda Polarna, znajduje się 3 800 000 yojanów powyżej Słońca. 10 000 000 yojanów powyżej Dhruvaloki jest Maharloka, 20 000 000 yojanów powyżej Maharloki jest Janaloka, 80 000 000 yojanów powyżej Janaloki jest Tapaloka, a powyżej Tapaloki – 120 000 000 yojanów – znajduje się Satyaloka. Tak więc odległość od Słońca do Satyaloki wynosi 233 800 000 yojanów, czyli 1 870 400 000 mil. Planety Vaikuntha rozpoczynają się 26 200 000 yojanów (209 600 000 mil) powyżej Satyaloki. Tak więc Visnu Purana opisuje, że okrywa tego wszechświata znajduje się 260 000 000 yojanów (2 080 000 000 mil) powyżej Słońca. Odległość od Słońca do Ziemi wynosi 100 000 yojanów, a 70 000 yojanów poniżej Ziemi znajduje się 7 niższych systemów planetarnych zwanych Atala, Vitala, Sutala, Talatala, Mahatala, Rasatala i Patala. 30 0000 yojanów poniżej tych systemów leży Śesa Naga na Oceanie Garbhodaka. Ocean ten jest głęboki na 249 800 000 yojanów. Zatem całkowita średnica wszechświata w przybliżeniu wynosi 500 000 000 yojanów, czyli 4 000 000 000 mil.
W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do 23-go Rozdziału 5-go
Canto Śrimad-Bhagavatam, zatytułowanego
"System planetarny Śiśumara."
zcz