C-5  Rozdział  XXI

 

Ruchy słońca

 

 

Streszczenie rozdziału

 

    Rozdział ten informuje nas o ruchach słońca. Słońce nie jest nieruchome; również porusza się ono tak jak inne planety. Ruchy słońca wpływają na długość dnia i nocy. Kiedy słońce podróżuje na północ od równika, porusza się ono powoli podczas dnia i bardzo szybko w nocy, w ten sposób zwiększając długość dnia i zmniejszając długość nocy. Podobnie, kiedy słońce podróżuje na południe od równika, rzeczy mają się wprost przeciwnie – zmniejsza się długość dnia, a zwiększa się długość nocy. Kiedy słońce wchodzi w Karkata-raśi (Raka), a następnie podróżuje do Simha-raśi (Lwa) itd. poprzez Dhanuh-raśi (Strzelca), jego bieg zwany jest Daksinayana, ścieżką południową, a kiedy słońce wchodzi w Makara-raśi (Koziorożca) i podróżuje poprzez Kumbha-raśi (Wodnika), itd. aż poprzez Mithuna-raśi (Bliźnięta), jego bieg jest zwany Uttarayana, ścieżką północną. Kiedy słońce jest w Mesa-raśi (Baranie) i Tula-raśi (Wadze), długość dnia i nocy jest równa.

    Na górze Manasottara znajdują się cztery siedziby półbogów. Na wschód od góry Sumeru jest Devadhani, gdzie mieszka król Indra, a na południe jest Samyamani, siedziba Yamarajy, nadzorcy śmierci. Podobnie, na zachód od Sumeru jest Nimlocani, siedziba Varuny, półboga który kontroluje wodę, a na północ od Sumeru jest Vibhavari, gdzie mieszka półbóg księżyca. Wschód słońca, zachód słońca i północ pojawiają się w tych miejscach dzięki ruchom słońca. Po przeciwległej stronie od miejsca, gdzie słońce wschodzi i ukazuje się ludzkim oczom, słońce będzie zachodziło i znikało z pola widzenia człowieka. Podobnie, ludzie mieszkający po wprost przeciwnej stronie punktu, gdzie w danej chwili jest południe, będą doświadczali północy. Słońce wschodzi i zachodzi razem ze wszystkimi innymi planetami, na czele z księżycem i innymi ciałami świetlnymi.

    Całe kala-cakra, czyli koło czasu, osadzone jest na kole powozu boga słońca. Koło to jest zwane Samvatsarą. Siedem koni ciągnących powóz słońca znanych jest pod imionami; Gayatri, Brhati, Usnik, Jagati, Tristup, Anustup i Pankti. Zaprzężone są one przez półboga Arunadevę do jarzma szerokiego na 900 000 yojanów. W ten sposób powóz unosi Adityadevę, boga słońca. Przed bogiem słońca zawsze stoi i ofiarowuje mu modlitwy 60 000 mędrców zwanych Valikhilyami. Jest też tam 14 Gandharvów, Apsar i innych półbogów, którzy podzieleni są na 7 grup i którzy każdego miesiąca spełniają rytualistyczne czynności ku wielbieniu Duszy Najwyższej przez boga słońca, odpowiednio do różnych imion. Tak więc bóg słońca podróżuje poprzez wszechświat przemierzając odległość 95 100 000 yojanów (760 800 000 mil) z prędkością 16 004 mil w jednej chwili.

 

 

05.21.01   Śukadeva Gosvami powiedział: Mój drogi królu, do tej pory opisałem średnicę wszechświata [500 milionów yojanów, czyli 4 miliardy mil] i jego ogólne cechy charakterystyczne według oceny uczonych mędrców.

 

05.21.02   Tak jak ziarnko pszenicy dzieli się na dwie części i znając część niższą można oszacować rozmiar wyższej, tak też – jak instruują doświadczeni geografowie – znając niższą część wszechświata, można zrozumieć wymiary wyższej. Niebo pomiędzy sferą ziemską a niebiańską jest zwane antariksa, czyli przestrzenią kosmiczną. Przylega ono do górnej części sfery ziemskiej i dolnej sfery niebiańskiej.

 

05.21.03   Pośrodku tego obszaru przestrzeni kosmicznej [antariksa] jest najbogatsze słońce, król wszystkich planet, które emanuje ciepło takich jak księżyc. Poprzez wpływ swego promieniowania, słońce ogrzewa wszechświat i utrzymuje jego właściwy porządek. Również daje światło, pomagając w ten sposób żywym istotom widzieć. Kiedy – zgodnie z poleceniem Najwyższej Osoby Boga – przesuwa się na północ, południe czy przez równik, mówi się, że porusza się powoli, szybko albo umiarkowanie. W zależności od jego ruchów podczas wznoszenia się ponad, schodzenia poniżej czy przechodzenia przez równik – i odpowiednio, stykania się z różnymi znakami zodiaku, na czele z Makara [Koziorożcem] - dnie i noce są krótkie, długie albo jednakowe.

 

05.21.03   Znaczenie:      Pan Brahma modli się w swej Brahma-samhicie (5.52)

 

yac caksur esa savita sakala-grahanam

raja samasta-sura-murtir aśesa-tejah

yasyajnaya bhramati sambhrta-kala-cakro

govindam adi-purusam tam aham bhajami

 

   "Wielbię Govindę, pierwotnego Pana, Najwyższą Osobę Boga pod którego kontrolą nawet słońce – uważane za jedno z oczu Pana – obraca się w stałej orbicie  wiecznego czasu. Słońce jest królem wszystkich systemów planetarnych i ma nieograniczoną moc, jeśli chodzi o światło i ciepło." Chociaż słońce opisane zostało jako bhagavan, najbardziej potężne i chociaż jest ono naprawdę najpotężniejsza planetą w tym wszechświecie, niemniej jednak musi ono wypełniać polecenia Govindy, Krsny. Bóg słońca nie może zboczyć nawet na cal od wyznaczonej mu orbity, a zatem polecenie Najwyższej Osoby Boga spełniane jest w każdej sferze życia. Jego polecenia spełnia cała materialna natura. Jednakże, my niemądrze oglądamy czynności materialnej natury, nie rozumiejąc najwyższego polecenia i Najwyższej Osoby Boga poza nimi. Jak stwierdza Bhagavad-gita, mayadhyaksena prakrtih: materialna natura spełnia polecenia Pana i w ten sposób wszystko utrzymywane jest w porządku.

 

05.21.04   Kiedy słońce przesuwa się przez Mesa [Barana] i Tula [Wagę], długość dnia i nocy jest równa. Gdy przechodzi przez 5 znaków na czele z Vrsabhą, [Bykiem], długość dnia zwiększa się [aż do Raka], a później stopniowo zmniejsza się o pół godziny każdego miesiąca, aż dzień zrównuje się z nocą [w Wadze].

 

05.21.05   Kiedy słońce przechodzi przez 5 znaków, począwszy od Vrścika [Skorpiona], długość dnia zmniejsza się [do Koziorożca], a później  stopniowo wzrasta, miesiąc po miesiącu, dopóki dzień nie zrówna się z nocą [w Baranie].

 

05.21.06   Dopóki słońce podróżuje na południe, długość dni rośnie, a dopóki podróżuje na północ, zwiększa się długość nocy.

 

05.21.07   Śukadeva Gosvami kontynuował: Mój drogi królu, jak oznajmiono wcześniej, uczeni mówią, że podróżując ze wszystkich stron góry Manasottary słońce zatacza koło, którego długość wynosi 95 100 000 yojanów [760 800 000 mil]. Na górze Manasottara, dokładnie na wschód od góry Sumeru, jest miejsce zwane Devadhani, którego właścicielem jest król Indra. Podobnie, na wschodzie jest miejsce znane jako Samyamani, którego właścicielem jest Yamaraja, na zachodzie jest siedziba Varuny, zwana Nimlocani, a na południu siedziba boga księżyca zwana Vibhavari. Wschód słońca, południe, zachód słońca i północ pojawiają się we wszystkich tych miejscach według określonego czasu, w ten sposób angażując wszystkie żywe istoty w ich różne zajęcia zawodowe i również sprawiając, że przerywają te zajęcia.

 

05.21.08-09   Żywym istotom rezydującym na górze Sumeru jest zawsze bardzo ciepło, jak w południe, ponieważ słońce zawsze świeci nad ich głowami. Chociaż słońce porusza się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, zwrócone ku konstelacjom, z górą Sumeru po lewej stronie, to również – ponieważ wpływa na nie wiatr daksinavarta – porusza się zgodnie z ruchem wskazówek zegara i zdaje się mieć tę górę po swej prawej stronie. Ludzie żyjący w krajach położonych w miejscach wprost przeciwnych do tych, gdzie najpierw widoczny jest wschód słońca, będą oglądali zachód słońca, a gdyby narysować prostą linię z punktu, w którym słońce jest w południu, ludzie w krajach po przeciwnej stronie doświadczaliby północy. Podobnie, gdyby ludzie mieszkający tam, gdzie słońce zachodzi, udali się do krajów położonych po przeciwnej stronie, nie ujrzeliby słońca w tym samym stanie.

 

05.21.10   Gdy  słońce podróżuje z Devadhani, siedziby Indry, do Samyamani siedziby Yamarajy, w ciągu 15 ghatika [6 godzin] przemierza 23 775 000 yojanów [190 200 000 mil].

 

05.21.10   Znaczenie:      Odległość określona słowem sadhikani wynosi panca-vimśati-sahasradhikani, czyli 25 000 yojanów. Odległość ta plus 22 500 000 i 12 i pół laksa yojanów jest przestrzenią, którą słońce przemierza pomiędzy tymi dwoma miastami. Wynosi to 23 775 000 yojanów, czyli 190 200 000 mil Cała orbita słoneczna jest czterokrotnie dłuższa, czyli wynosi 95 100 000 yojanów (760 800 000 mil).

 

05.21.11   Z siedziby Yamarajy słońce podróżuje do Nimlocani, siedziby Varuny, stamtąd do Vibhavari, siedziby boga księżyca, a stamtąd ponownie do siedziby Indry. W podobny sposób pojawia się w sferze niebiańskiej i zachodzi – aby pojawić się ponownie – księżyc razem z innymi gwiazdami i planetami.

 

05.21.11   Znaczenie:      W Bhagavad-gicie (10.21) Krsna  mówi, naksatra-nam aham śaśi: "Spośród gwiazd jestem Księżycem". Dowodzi to, że księżyc jest podobny do innych gwiazd. Literatura wedyjska informuje nas, że w tym wszechświecie jest jedno słońce, które się porusza. Teoria zachodnia mówiąca, że wszystkie ciała świetlne na niebie są różnymi słońcami, nie znajduje potwierdzenia w literaturze wedyjskiej. Ani też nie możemy przyjąć, że te ciała świetlne są słońcami innych wszechświatów, gdyż każdy wszechświat pokryty jest różnymi powłokami materialnych elementów i wskutek tego – chociaż wszechświaty są zlepione razem – z tego wszechświata nie możemy dostrzec innych. Innymi słowy, wszystko co widzimy, znajduje się w tym jednym wszechświecie. W każdym wszechświecie jest jeden Pan Brahma i są też inni półbogowie na innych planetach, ale jest tylko jedno słońce.

 

05.21.12   W ten sposób powóz boga słońca, który jest trayimayą, czyli wielbiony słowami om bhur bhuvah svah, [mantrą Gayatri], podróżuje poprzez 4 rezydencje wspomniane powyżej z prędkością 3 400 800 yojanów [27 206 400 mil] na muhurtę (48 minut).

 

05.21.13   Powóz boga słońca ma tylko 1 koło, które znane jest jako Samvatsara. Jego 12 szprych uważa się za 12 miesięcy, 6 pór roku to części jego obręczy, a 3 okresy caturmasya są jego trzyczęściową piastą. Jedna strona osi utrzymującej koło spoczywa na szczycie góry Sumeru, a druga na górze Manasottara. Przyczepione do zewnętrznej strony tej osi, koło to bezustannie obraca się na górze Manasottara, niczym koło urządzenia do wyciskania oleju.

 

05.21.14   Tak jak w urządzeniu do wyciskania oleju, pierwsza oś przyczepiona jest do drugiej osi, której długość wynosi  ¼ pierwszej [3 937 500 yojanów, czyli  31 500 000 mil]. Górny koniec tej drugiej osi przytroczony jest do Dhruvaloki za pomocą powrozu z wiatru.

 

05.21.15   Mój drogi królu, podwozie karety boga słońca ma 3 600 000 yojanów [ 28 800 000 mil ] długości, a jego szerokość wynosi ¼ tej miary [ 900 000 yojanów, czyli 7 200 000 mil ]. Konie tego powozu, które noszą imiona Gayatri i innych wedyjskich metrum są zaprzęgnięte przez Arunadevę do jarzma, które jest szerokie również na 900 000 yojanów. Powóz ten bezustannie unosi boga słońca.

 

05.21.15   Znaczenie:      Visnu Purana oznajmia:

 

gayatri ca brhaty usnig    jagati tristup eva ca

anustup panktir ity uktaś    chandamsi harayo raveh

 

7 koni zaprzężonych do  powozu boga słońca nosi imiona: Gayatri, Brhati, Usnik, Jagati, Tristup, Anustup i Pankti. Nazwy tych różnych metrum wedyjskich określają 7 koni unoszących powóz boga słońca.

 

05.21.16   Chociaż Arunadeva siedzi przed bogiem słońca i kieruje powozem i końmi, patrzy w tył, w kierunku boga słońca.

 

05.21.16   Znaczenie:      W Vayu Puranie opisana została pozycja tych koni

 

saptaśva-rupa-cchandamsi    vahante vamato ravim

cakra-paksa-nibaddhani    cakre vaksah samahitah

 

Chociaż Arunadeva znajduje się na przednim siedzeniu i kontroluje konie, patrzy w tył, w kierunku boga słońca, poprzez swe lewe ramię.

 

05.21.17   Jest 60 000 świętych osób zwanych Valikhilyami, z których każdy jest wielkości kciuka, a usadowieni są oni przed bogiem słońca i sławią go wymownymi modlitwami.

 

05.21.18   Podobnie, 14 innych świętych osób, Gandharvowie, Apsary, Nagowie, Yaksowie, Raksasowie i półbogowie, podzieleni na dwuosobowe grupy, każdego miesiąca przyjmują różne imiona i bezustannie spełniają różne rytualistyczne ceremonie ku czci Najwyższego Pana jako najpotężniejszego półboga Suryadevy, który ma wiele imion.

 

05.21.18   Znaczenie:      Visnu Purana oznajmia:

 

stuvanti munayah suryam    gandharvair giyate purah

nrtyanto 'psaraso yanti   suryasyanu niśacarah

 

vahanti pannaga yaksaih    kriyate 'bhisusangrahah

valikhilyas tathaivainam    parivarya samasate

 

so 'yam sapta-ganah surya-    mandale muni-sattama

himosna vari-vrstinam    hetutve samayam gatah

 

Wielbiąc najpotężniejszego półboga Suryę, Gandharvowie śpiewają przed nim, Apsary tańczą przed jego powozem, Niśacarowie podążają za powozem, Pannagowie dekorują powóz, Yaksowie strzegą go, a święci zwani Valikhilyami otaczają boga słońca i ofiarowują mu modlitwy. Siedem grup czternastu towarzyszy ustanawia odpowiedni czas na regularne opady śniegu, ciepło i deszcz w całym wszechświecie."

 

05.21.19   Mój drogi królu, w swej orbicie przebiegającej przez Bhumandala, bóg słońca przemierza dystans 95 100 000 yojanów [ 760 800 000 mil] z prędkością 2 000 yojanów i 2 krośi [16 004 mil] w jednej chwili.

 

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do 21-go Rozdziału 5-go Canto Śrimad-Bhagavatam, zatytułowanego

" Ruchy słońca."