C-5 Rozdział XX

Studia nad strukturą wszechświata

Streszczenie rozdziału

W rozdziale tym znajduje się opis różnych wysp, począwszy od Plaksadvipy i otaczających je oceanów. Znajduje się również opis położenia i wielkość góry zwanej Lokaloka. Wyspę Plaksadvipę, która jest 2 razy taka szeroka jak Jambudvipa, otacza ocean słonej wody. Panem tej wyspy jest Idhmajihva, jeden z synów Maharajy Priyavraty. Wyspa ta podzielona jest na 7 terenów, z których każdy ma górę i ogromną rzekę.

Druga wyspa zwana jest Śalmalidvipą. Otacza ją ocean likworu i szeroka jest na 3 200 000 mil, czyli 2 razy szersza od Plaksadvipy. Panem tej wyspy jest Yajnabahu, jeden z synów Maharajy Priyavraty. Tak jak Plaksadvipa, ta wyspa również podzielona jest na 7 regionów, z których każdy ma górę i bardzo wielką rzekę. Mieszkańcy tej wyspy wielbią Najwyższą Osobę Boga w formie Candratmy.

Trzecia wyspa, którą otacza ocean oczyszczonego masła i również podzielona jest na 7 regionów, zwana jest Kuśadvipą. Jej panem jest Hiranyareta, inny syn Maharajy Priyavraty, a jej mieszkańcy wielbią Najwyższą Osobę Boga w formie Agni, boga ognia. Szerokość tej wyspy wynosi 6 400 000 mil, czyli innymi słowy, jest ona 2 razy szersza od Śalmalidvipy.

Czwarta wyspa, Krauncadvipa, którą otacza ocean mleka, jest szeroka na 12 800 000 mil i tak jak inne wyspy również podzielona jest na 7 regionów, z których każdy ma ogromną górę i wielką rzekę. Panem tej wyspy jest Ghrtaprstha, inny syn Maharajy Priyavraty. Mieszkańcy tej wyspy wielbią Najwyższą Osobę Boga w formie wody.

Piątą wyspę, Śakadvipę, która jest szeroka na 25 600 000 mil, otacza ocean jogurtu. Jej panem jest Medhatithi, inny syn Maharajy Priyavraty. Również dzieli się ona na 7 regionów, z których każdy ma ogromną górę i ogromną rzekę. Jej mieszkańcy wielbią Najwyższą Osobę Boga w formie Vayu, powietrza.

Szósta wyspa, Puskaradvipa, jest 2 razy szersza od poprzedniej wyspy i otacza ją ocean czystej wody. Jej panem jest Vitihotra, inny syn Maharajy Priyavraty. Wyspa ta podzielona jest na 2 części przez ogromną górę zwaną Manasottara. Mieszkańcy tej wyspy wielbią Svayambhu, inny aspekt Najwyższej Osoby Boga. Za Puskaradvipą znajdują się dwie wyspy, z których jedną zawsze oświetla blask słoneczny, a druga pozostaje w ciemności. Pomiędzy nimi jest góra zwana Lokaloką, która jest usytuowana w odległości jednego miliarda mil od krańca wszechświata. Na górze tej rezyduje Pan Narayana, rozwijając Swe bogactwo. Teren za górą Lokaloka jest zwany Aloka-varsą, a poza Aloka-varsą znajduje się czyste przeznaczenie osób, które pragną wyzwolenia.

Pionowo słońce usytuowane jest w środku wszechświata, w Antariksa, przestrzeni pomiędzy Bhurloką i Bhuvarloką. Odległość pomiędzy słońcem a obwodem Anda-golaki, globu wszechświata, szacowana jest na około 25 koti yojanów (2 miliardy mil). Ponieważ słońce wchodzi we wszechświat i dzieli niebo, znane jest jako Martanda, a ponieważ wytworzone zostało z Hiranyagarbhy, ciała mahat-tattvy, jest również zwane Hiranyagarbhą.

05.20.01  Wielki mędrzec Śukadeva Gosvami powiedział: Później opiszę rozmiary, cechy charakterystyczne i formy sześciu wysp, począwszy od Plaksy.

05.20.02  Tak jak górę Sumeru otacza Jambudvipa, tak również Jambudvipę otacza ocean słonej wody. Szerokość Jambudvipy wynosi 100 000 yojanów [800 000 mil] i taka sama jest szerokość oceanu słonej wody. Tak jak wodę wkoło fortu czasami otacza podobny do ogrodu las, tak sam ocean słonej wody otacza Plaksadvipa. Szerokość Plaksadvipy jest 2 razy taka jak oceanu słonej wody – innymi słowy, wynosi on 200 000 yojanów [1 600 000 mil]. Na Plaksadvipie jest pewne drzewo błyszczące jak złoto i tak wysokie jak drzewo jambu na Jambudvipie. U korzeni tego drzewa znajduje się ogień z siedmioma płomieniami. Ponieważ drzewo to jest drzewem plaksa, wyspa zwana jest Plaksą. Plaksadvipą zarządzał Idhmajihva, jeden z synów Maharajy Priyavraty. Nadał on siedmiu wyspom imiona swoich siedmiu synów, rozdzielił je pomiędzy nich, a następnie wycofał się z aktywnego życia, aby zaangażować się w służbę oddania dla Pana.

05.20.03-04  Siedem wysp [vars] zostało nazwanych imionami tych siedmiu synów – Śiva, Yavasa, Subhadra, Śanta, Ksema, Amrta i Abhaya. Na tych siedmiu obszarach ziemi znajduje się 7 gór i 7 rzek. Góry zwane są: Manikuta, Vajrakuta, Indrasena, Jyotisman, Suparna, Hiranyasthiva i Meghamala, a rzeki: Aruna, Nrmna, Angirasi, Savitri, Suptabhata, Rtambhara i Satyambhara. Poprzez dotkniecie tych rzek lub wykąpanie się w nich można natychmiast uwolnić się od materialnego zanieczyszczenia i w ten sposób oczyszczają się cztery kasty ludzi zamieszkujących Plaksadvipę – Hamsowie, Patangowie, Urdhvayanowie i Satyangowie. Mieszkańcy Plaksadvipy żyją 1000 lat. Są piękni niczym półbogowie i tak samo jak półbogowie płodzą dzieci. Poprzez całkowite spełnianie rytualistycznych ceremonii wymienionych w Vedach i wielbienie Najwyższej Osoby Boga, w Jego reprezentacji boga Słońca, osiągają słońce, które jest planetą niebiańską.

05.20.03-04 Znaczenie:  Według powszechnego zrozumienia, oryginalnie są trzy bóstwa – Pan Brahma, Pan Visnu i Pan Śiva – a ludzie o ubogim zasobie wiedzy uważają, że Pan Visnu nie jest lepszy od Pana Brahmy czy Pana Śivy. Wniosek tej jednakże jest błędny. Jak oznajmiają Vedy, istapurtam bahudha jayamanam viśvam bibharti bhuvanasya nabhih tad evagnis tad vayus tat suyas tad u candramah agnih sarvadaivatah. Oznacza to, że Najwyższym Panem, który przyjmuje i cieszy się rezultatami ceremonii rytualistycznych (fachowo zwanych istapurta), który utrzymuje całe stworzenie, który zaspokaja wszelkie potrzeby wszystkich żywych istot (eko bahunam yo vidadhati kaman) i który jest centralnym punktem całego stworzenia, jest Pan Visnu. Pan Visnu rozprzestrzenia się jako półbogowie zwani Agni, Vayu, Surya i Candra, którzy są jedynie integralnymi cząstkami Jego ciała. Pan Krsna mówi w Śrimad Bhagavad-gicie (9.23):

ye ‘py anya-devata-bhakta yajante śraddhayanvitah

te ‘pi mam eva kaunteya yajanty avidhi-purvakam

"Wielbiciele innych półbogów, z wiarą oddający im cześć, w rzeczywistości wielbią jedynie Mnie, o synu Kunti, ale robią to w niewłaściwy sposób." Innymi słowy, jeśli ktoś wielbi półbogów, ale nie rozumie związku pomiędzy półbogami i Najwyższą Osobą Boga, jego kult jest niewłaściwy. Krsna również mówi w Bhagavad-gicie (9.24), aham hi sarva-yajnanam bhokta ca prabhur eva ca: "Ja jestem jedynym podmiotem radości rytualistycznych ceremonii."

Można by się sprzeczać, że imiona półbogów są tak ważne jak imię Pana Visnu, ponieważ imiona półbogów są różnymi imionami Visnu. Jednakże nie jest to rozsądna konkluzja, ponieważ nie jest ona zgodna z literaturą wedyjską. Vedy oznajmiają:

candrama manaso jataś caksoh suryo ajayata. śrotradayaś ca pranaś ca mukhad agnir ajayata. narayanad brahma, narayanad rudro jayate, narayanat prajapatih jayate, narayanad indro jayate, narayanad astau vasavo jayante, narayanad ekadaśa rudra jayante.

"Półbóg księżyca, Candra, pojawił się z umysłu Narayana, a półbóg słońca pojawił się z Jego oczu. Kontrolujące bóstwa słuchu i powietrza życia pojawiły się z Narayana, a kontrolujące bóstwo ognia powstało z Jego ust. Od Pana Narayana pochodzi Prajapati, Pan Brahma, Indra, 8 Vasów, 11 ekspansji Pana Śivy i 12-tu Adityów." W literaturze wedyjskiej smrti jest również powiedziane:

brahma śambhus tathaivarkaś candramaś ca śatakratuh

evam adyas tathaivanye yukta vaisnava-tejasa

jagat-karyavasane tu viyujyante ca tejasa

vitejaś ca te sarve pancatvam upayanti te

"Brahma, Śambhu, Surya i Indra są wszyscy zaledwie produktami mocy Najwyższej Osoby Boga. Jest to również prawdą w odniesieniu do wielu innych półbogów, których imiona nie są tutaj wymienione. Kiedy manifestacja kosmiczna zostanie unicestwiona, to różne ekspansje mocy Narayana wtopią się w Narayana. Innymi słowy, wszyscy ci półbogowie umrą. Ich siła życia zostanie im odebrana, a oni wtopią się w Narayana."

Dlatego należy wnioskować, że to Pan Visnu, a nie Pan Brahma czy Pan Śiva, jest Najwyższą Osobą Boga. Tak jak urzędnika rządowego przyjmuje się czasami jak cały rząd, chociaż w rzeczywistości jest on jedynie kierownikiem wydziałowym, tak samo półbogowie – mając pełnomocnictwo od Pana Visnu – działają z Jego ramienia, mimo iż nie są tak potężni jak On. Wszyscy półbogowie muszą działać według poleceń Visnu. Dlatego jest powiedziane, ekale iśvara krsna, ara saba bhrtya. Jedynym panem jest Pan Krsna, czyli Visnu, a wszyscy inni są Jego posłusznymi sługami, którzy działają ściśle według Jego polecenia. Różnica pomiędzy Panem Visnu a półbogami wyrażona została również Bhagavad-gicie (9.25). Yanti deva-vrata devan... yanti mad-yajino 'pi mam: ci, którzy wielbią półbogów, udają się na planety półbogów, podczas gdy czciciele Pana Krsny i Pana Visnu udają się na planety Vaikunthy. Takie są oznajmienia smrti. Dlatego koncepcja, że Pan Visnu jest na tym samym poziomie co półbogowie, jest niezgodna z śastrami. Półbogowie nie są Najwyższym. Supremacja półbogów uzależniona jest od łaski Pana Narayana (Visnu, czyli Krsny).

05.20.05  [Oto mantra, którą mieszkańcy Plaksadvipy wielbią Najwyższego Pana]. Przyjmijmy schronienie boga Słońca, który jest odbiciem Pana Visnu, wszechekspandującego Najwyższej Osoby Boga, najstarszego spośród wszystkich osób. Visnu jest jedynym godnym uwielbienia Panem. Jest On Vedami, jest religią i jest źródłem wszelkich pomyślnych i niepomyślnych rezultatów.

05.20.05 Znaczenie:  Pan Visnu jest nawet Najwyższym Panem śmieci, jak potwierdza to Bhagavad-gita (mrtyuh sarva-haraś caham). Są dwa rodzaje czynności – pomyślne i niepomyślne – i obie kontrolowane są przez Pana Visnu. Mówi się, że czynności niepomyślne są z tyłu Pana Visnu, podczas gdy czynności pomyślne stoją przed Nim. Pomyślność i niepomyślność istnieje na całym świecie, a Pan Visnu jest kontrolerem obu.

W związku z tym wersetem, Śrila Madhvacarya mówi:

surya-somagni-variśa- vidhatrsu yatha-kramam

plaksadi-dvipa-samsthasu sthitam harim upasate

W całym stworzeniu jest wiele ziem, pól, gór i oceanów i wszędzie – pod różnymi imionami – czczony jest Najwyższa Osoba Boga.

Śrila Viraraghava Acarya wyjaśnia ten werset Śrimad-Bhagavatam w następujący sposób. Oryginalna przyczyna kosmicznej manifestacji musi być najstarszą osobą i wskutek tego nie może podlegać materialnym przemianom. Jest On podmiotem radości wszelkich pomyślnych czynności i jest przyczyną uwarunkowanego życia, jak również wyzwolenia. Półbóg Surya, którego uważa się za bardzo potężna jivę, czyli żywą istotę, jest reprezentacją jednej z części Jego ciała. W naturalny sposób jesteśmy uzależnieni od potężnych żywych istot i dlatego możemy wielbić różnych półbogów jako żywe istoty, które są potężnymi reprezentantami Najwyższej Osoby Boga. Chociaż mantra ta poleca wielbienie boga słońca, jest on wielbiony nie jako Najwyższa Osoba Boga, ale jako Jego potężny reprezentant.

W Katha Upanisad (1.3.1) jest powiedziane:

rtam pibanatau sukrtasya loke

guham pravistau parame parardhe

chayatapau brahmavido vadanti

pancagnayo ye ca tri-naciketah

"O Naciketo, obie ekspansje Pana Visnu – tak maleńka żywa istota, jak i Dusza Najwyższa – usytuowane są w jaskini serca tego ciała. Wszedłszy w to wgłębienie, żywa istota – spoczywając na głównym spośród powietrza życia – cieszy się rezultatami czynności, a Dusza Najwyższa – jako świadek – umożliwia jej cieszenie się nimi. Osoby posiadające doskonałą znajomość wiedzy o Brahmanie i ci grhasthowie, którzy starannie przestrzegają wedyjskich zasad, twierdzą, że różnica pomiędzy nimi dwoma jest niczym różnica pomiędzy cieniem i słońcem."

W Śvetaśvatara Upanisad (6.16) jest powiedziane:

sa viśvakrd viśvavidatmayonih

jnah kalakaro guni sarvavid yah

pradhana-ksetrajna-patir guneśah

samsara-moksa-sthiti-bandha-hetuh

"Najwyższy Pan, stwórca tej kosmicznej manifestacji, zna każdy zakątek Swego stworzenia. Chociaż On jest przyczyną stworzenia, nie istnieje przyczyna Jego pojawienia się. Jest On w pełni świadomy wszystkiego. Jest On Duszą Najwyższą, panem wszystkich transcendentalnych cech i jest panem tej manifestacji kosmicznej, jeśli chodzi o uwięzienie w tym uwarunkowanym stanie materialnej egzystencji i wyzwolenie z tej niewoli."

Podobnie, w Taittiriya Upanisad (2.8) jest powiedziane:

bhisasmad vatah pavate bhisodeti suryah

bhisasmad agniś cendraś ca mrtyur dhavati pancamah

"To ze strachu przed Najwyższym Brahmanem wieje wiatr, ze strachu przed Nim słońce regularnie wschodzi i zachodzi i ze strachu przed Nim działa ogień. To jedynie ze strachu przed Nim śmierć i Indra, król niebios, spełniają swe odpowiednie obowiązki."

Jak opisuje ten rozdział, mieszkańcy pięciu wysp, począwszy od Plaksadvipy, wielbią boga słońca, boga księżyca, boga ognia, boga powietrza i Pana Brahmę odpowiednio. Chociaż angażują się w kult tych pięciu półbogów, w rzeczywistości jednakże wielbią Pana Visnu, Duszę Najwyższą wszystkich żywych istot, jak werset ten dowodzi tego słowami pratnasya visno rupam. Visnu jest brahma, amrta, mrtyu – Najwyższym Brahmanem i źródłem wszystkiego, co pomyślne i niepomyślne. Usytuowany jest w sercu każdego, łącznie z półbogami. Jak oznajmia Bhagavad-gita (7.20), kamais tais tair hrta-jnanah prapadyante 'nya devatah: osoby, których umysły spaczone zostały materialnymi pragnieniami, podporządkowują się półbogom. Ludziom, którzy prawie oślepli na skutek pożądliwych pragnień, radzi się kult półbogów, aby spełnione zostały ich materialne pragnienia, ale w rzeczywistości pragnienia te nie są spełniane przez materialnych półbogów. Cokolwiek robią półbogowie, robią to za pozwoleniem Pana Visnu. Ludzie, którzy są zbyt pożądliwi, wielbią różnych półbogów, zamiast wielbić Pana Visnu, Duszę Najwyższą wszystkich żywych istot, ale ostatecznie to Pan Visnu jest Tym, kogo wielbią, ponieważ On jest Dusza Najwyższą wszystkich półbogów.

05.20.06  O królu, we wszystkich mieszkańcach tych pięciu wysp, na czele z Plaksadvipą, w jednakowy sposób manifestuje się długość życia, moc zmysłów, siła fizyczna i umysłowa oraz dzielność.

05.20.07  Plaksadvipę otacza ocean soku z trzciny cukrowej, którego szerokość równa się szerokości samej wyspy. Podobnie, następna wyspa – Śalmalidvipa - jest ona 2 razy szersza od Plaksadvipy [ma 400 000 yojanów, czyli 3 200 000 mil] i otoczona jest przez tak samo rozległy zbiornik wodny zwany Surasagarą, ocean, który ma smak likworu.

05.20.08  Na Śalmalidvipie znajduje się drzewo śalmali, od którego pochodzi nazwa wyspy. Drzewo to jest tak rozległe i wysokie jak drzewo plaksa – innymi słowy: szerokie na 100 yojanów [800 mil] i wysokie na 1 100 yojanów [8 800mil].Uczeni mędrcy mówią, że to potężne drzewo jest rezydencją Garudy, króla wszystkich ptaków i nosiciela Pana Visnu. Na drzewie tym Garuda ofiarowuje Panu Visnu swe modlitwy.

05.20.09  Pan Śalmalidvipy, syn Maharajy Priyavraty zwany Yajnabahu, podzielił tę wyspę na 7 obszarów ziemi, które oddał swym 7 synom. A oto nazwy obszarów ziemi, które odpowiadają imionom jego synów: Surocana, Saumanasya, Ramanaka, Deva-varsa, Paribhadra, Apyayana i Avijnata.

05.20.10  Na tych obszarach ziemi jest 7 gór – Svarasa, Śataśrnga, Vamadeva, Kunda, Mukunda, Puspa-varsa i Sahasraśruti. Jest tam również 7 rzek – Anumati, Sinivali, Sarasvati, Kuhu, Rajani, Nanda i Raka. Istnieją one nadal.

05.20.11  Mieszkańcy tych wysp, znani jako: Śrutidharowie, Viryadharowie, Vasundharowie i Isandharowie, wszyscy wielbią ekspansję Najwyższej Osoby Boga zwaną Somą, bogiem księżyca, ściśle przy tym przestrzegając kultu varnaśrama-dharmy.

05.20.12  [Mieszkańcy Śalmalidvipy wielbią półboga księżyca następującymi słowami.] W celu rozdzielenia pożywienia zbożowego dla pitów i półbogów, półbóg księżyca podzielił miesiąc swymi własnymi promieniami na dwa okresy dwutygodniowe, znane jako śukla (jasny)i krsna (ciemny) To właśnie półbóg księżyca dzieli czas i on jest królem wszystkich mieszkańców tego wszechświata. Dlatego modlimy się, aby pozostał naszym władcą i przewodnikiem i ofiarowujemy mu nasze pełne szacunku pokłony.

05.20.13  Na zewnątrz oceanu likworu jest inna wyspa, znana jako Kuśadvipa, szeroka na 800 000 yojanów [6 400 000 mil]. czyli 2 razy szersza od tego oceanu. Tak jak Śalmalidvipę otacza ocean likworu, tak Kuśadvipę otacza ocean płynnego ghee, którego szerokość równa jest szerokości tej wyspy. Kuśadvipę porastają kępki trawy kuśa, i to od nich wyspa przyjęła swą nazwę. Ta trawa kuśa, stworzona przez półbogów z woli Najwyższego Pana, wygląda jak druga forma ognia, ale z bardzo łagodnymi i przyjemnymi płomieniami. Jej młode odrośla oświetlają wszystkie strony.

05.20.13 Znaczenie:  Na podstawie opisów tego wersetu możemy przygotować naukowe przypuszczenie co do natury płomieni na księżycu. Księżyc – tak jak słońce – musi być również pełen promieni, ponieważ bez promieni nie może być oświetlenia. Jednakże płomienie na księżycu – w przeciwieństwie do słonecznych – muszą być łagodne i przyjemne. Takie jest nasze przekonanie. Ten werset Śrimad-Bhagavatam nie przyjmuje współczesnej teorii mówiącej, że księżyc jest pełen kurzu. W związku tym wersetem Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura z mówi: suśaspani sukomala-śikhas tesam rocisa: trawa kuśa oświetla wszystkie kierunki, ale jej płomienie są bardzo przyjemne i łagodne. To daje nam pewne pojęcie o płomieniach istniejących na księżycu.

05.20.14  O królu, władcą tej wyspy był inny syn Maharajy Priyavraty Hiranyareta. Podzielił ją na 7 części, które oddał – zgodnie z prawami dziedziczenia – swym siedmiu synom. Następnie król wycofał się z życia rodzinnego aby praktykować wyrzeczenia. A oto imiona jego synów: Vasu, Vasudana, Drdharuci, Stutyavrata, Nabhigupta, Vivikta i Vamadeva.

05.20.15  Na tych siedmiu wyspach jest 7 gór stanowiących granice, znanych jako: Cakra, Catuhśrnga, Kapila, Citrakuta, Devanika, Urdhvaroma i Dravina. Jest tam również 7 rzek, znanych pod nazwami: Ramakulya, Madhukulya, Mitravinda, Śrutavinda, Devagarbha, Ghrtacyuta i Mantramala.

05.20.16  Mieszkańcy wyspy Kuśadvipa słyną jako: Kuśalowie, Kovidowie, Abhiyuktowie i Kulakowie. Nazwy te kolejno odpowiadają: braminom, ksatriyom, vaiśyom i śudrom. Wszyscy z nich oczyszczają się poprzez kąpiele w tych rzekach. Są ekspertami w spełnianiu rytualistycznych ceremonii odpowiednio do zaleceń pism wedyjskich. I tak oto wielbią oni Pana w Jego aspekcie półboga ognia.

05.20.17  [A oto mantra, którą mieszkańcy Kuśadvipy wielbią boga ognia.] O bogu ognia, jesteś cząstką Najwyższej Osoby Boga, Hari i zanosisz Mu wszelkie dary ofiarne. Dlatego prosimy cię, abyś ofiarował Najwyższej Osobie Boga składniki yajni, które składamy półbogom, gdyż Pan jest prawdziwym podmiotem radości.

05.20.17 Znaczenie:  Półbogowie są sługami, którzy asystują Najwyższej Osobie Boga. Jeśli ktoś wielbi półbogów, półbogowie, jako słudzy Najwyższego, zanoszą ofiary Panu, tak jak poborca podatkowy pobiera podatki dochodowe od obywateli i przynosi je do skarbu rządowego. Półbogowie nie mogą przyjmować ofiar; po prostu zanoszą je Najwyższej Osobie Boga. Jak oznajmia Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura, yasya prasadad bhagavat-prasadah: ponieważ guru jest reprezentantem Najwyższej Osoby Boga, zanosi on Panu wszystko, cokolwiek jest mu ofiarowane. Podobnie, wszyscy półbogowie – jako wierni słudzy Najwyższego Pana – przekazują Panu wszystko, cokolwiek ofiarowane jest im podczas uroczystości ofiarnych. Jeśli ktoś wielbi półbogów z tym zrozumieniem, nie ma w tym błędu, ale jeśli ktoś uważa, że półbogowie są niezależni od Najwyższej Osoby Boga i Jemu równi, to jest to zwane hrta-jnana, utratą inteligencji (kamais tais tair hrta-jnanah). W błędzie jest ten, kto sądzi, że to właśnie półbogowie obdarzają błogosławieństwami.

05.20.18  Na zewnątrz oceanu oczyszczonego masła znajduje się inna wyspa, znana jako Krauncadvipa, której szerokość wynosi 1 600 000 yojanów [12 800 000 mil], dwa razy tyle co szerokość oceanu oczyszczonego masła. Tak jak Kuśadvipę otacza ocean oczyszczonego masła, tak Krauncadvipę otacza ocean mleka tak szeroki, jak sama wyspa. Na Krauncadvipie znajduje się wielka góra słynąca jako Kraunca, od której wyspa przyjęła swą nazwę.

05.20.19  Chociaż warzywa żyjące na stokach góry Kraunca zostały zaatakowane i zniszczone przez broń Karttikeyi, góra ta pozostała nieustraszoną, gdyż zawsze, ze wszystkich stron, obmywa ją ocean mleka i chroni Varunadeva.

05.20.20  Władcą tej wyspy był inny syn Maharajy Priyavraty. Miał na imię Ghrtaprstha i był wielce uczonym mędrcem. On również podzielił swą wyspę pomiędzy swych siedmiu synów. Po podzieleniu jej na 7 części, nazwanych imionami swych synów, Ghrtaprstha Maharaja całkowicie wycofał się z życia rodzinnego i przyjął schronienie u lotosowych stóp Pana, duszy wszystkich dusz, który ma wszelkie pomyślne cechy. W ten sposób osiągnął doskonałość.

05.20.21  A oto imiona synów Maharajy Ghrtaprsthy: Ama, Madhuruha, Meghaprstha, Sudhama, Bhrajistha, Lohitarna i Vanaspati. Na ich wyspach znajduje się 7 gór, które wyznaczają granice siedmiu obszarów lądu i jest też 7 rzek. Góry zwane są: Śukla, Vardhamana, Bhojana, Upabarhina, Nanda, Nandana i Sarvatobhadra, a rzeki mają nazwy: Abhaya, Amrtaugha, Aryaka, Tirthavati, Rupavati, Pavitravati i Śukla.

05.20.22  Mieszkańcy Krauncadvipy dzielą się na cztery kasty, zwane: Purusami, Rsabhami, Dravinami i Devakami. Wielbią oni Najwyższą Osobę Boga używając do tego celu wód tych uświęconych rzek i ofiarowują garść tej wody u lotosowych stóp Varuny, półboga, który ma formę wodną.

05.20.22 Znaczenie:  Viśvanatha Cakravarti Thakura mówi, apomayah asmayam: mieszkańcy różnych części Krauncadvipy ofiarowują w złączonych dłoniach wodę rzek przed bóstwem zrobionym z kamienia czy żelaza.

05.20.23  [Mieszkańcy Krauncadvipy oddają cześć tą mantrą.] O wodo rzek otrzymałaś energię od Najwyższej Osoby Boga. Dlatego oczyszczasz trzy systemy planetarne, zwane Bhuloka, Bhuvarloka i Svarloka. Twoja konstytucjonalna natura jest taka, że usuwasz grzechy i z tego to względu dotykamy ciebie. Łaskawie oczyszczaj nas dalej.

05.20.23 Znaczenie:  Krsna mówi w Bhagavad-gicie (7.4):

bhumir apo 'nalo vayuh kham mano buddhir eva ca

ahankara itiyam me bhinna prakrtir astadha

"Ziemia, woda, ogień, powietrze, eter, umysł, inteligencja i fałszywe ego – wszystkie (w liczbie ośmiu) są Moimi oddzielonymi energiami materialnymi."

Energia Pana działa w całym stworzeniu, tak jak we wszechświecie działają energie słońca: ciepło i światło, uaktywniając wszystko. Określone rzeki wymienione w śastrach również są energiami Najwyższej Osoby Boga, a ludzie, którzy regularnie kąpią się w nich, zostają oczyszczeni. Można rzeczywiście przekonać się, że wiele osób leczy się z chorób po prostu poprzez kąpiele w Gangesie. Podobnie, mieszkańcy Krauncadvipy oczyszczają się dzięki kąpielom w tamtejszych rzekach.

05.20.24  Na zewnątrz oceanu mleka jest inna wyspa, Śakadvipa, której szerokość wynosi 3 200 000 yojanów [25 600 000 mil].Tak jak Krauncadvipę otacza jej własny ocean mleka, tak Śakadvipa otoczona jest przez ocean spienionego jogurtu, który jest tak szeroki jak sama wyspa. Na Śakadvipie jest ogromne drzewo śaka, od którego wyspa przyjęła nazwę. Drzewo to jest tak bardzo pachnące, że napawa ono zapachem całą wyspę.

05.20.25  Pan tej wyspy, również jest jeden z synów Priyavraty, był znany pod imieniem Medhatithi. On również podzielił swą wyspę na 7 części i nazwał je imionami swych synów, których uczynił władcami tej wyspy. A oto imiona tych synów: Purojava, Manojava, Pavamana, Dhumranika, Citrarepha, Bahurupa i Viśvadhara. Po podzieleniu wyspy i ustanowieniu swych synów jej władcami, sam wycofał się, i aby całkowicie skupić umysł na lotosowych stopach Najwyższej Osoby Boga, udał się do lasu odpowiedniego do medytacji.

05.20.26  Na ziemiach tych również jest 7 gór stanowiących granice oraz 7 rzek. Góry zwą się Iśana, Uruśrnga, Balabhadra, Śatakesara, Sahasrasrota, Devapala i Mahanasa. Rzeki mają nazwy: Anagha, Ayurda, Ubhayasprsti, Aparajita, Pancapadi, Sahasrasruti i Nijadhrti.

05.20.27  Mieszkańcy tych wysp również dzielą się na cztery kasty: Rtavrata, Satyavrata, Danavrata i Anuvrata, które dokładnie odpowiadają braminom, ksatriyom, vaiśyom i śudrom. Praktykują oni pranayamę i yogę mistyczną i w transie wielbią Najwyższego Pana w formie Vayu.

05.20.28  [Mieszkańcy Śakadvipy następującymi słowami wielbią Najwyższą Osobę Boga w formie Vayu.] O Najwyższa Osobo, usytuowany w ciele jako Dusza Najwyższa, Ty kierujesz rozmaitymi funkcjami różnych rodzajów powietrza, takiego jak prana i w ten sposób utrzymujesz wszystkie żywe istoty. O Panie, o Duszo Najwyższa każdego, o kontrolerze manifestacji kosmicznej, pod którego nadzorem wszystko istnieje, chroń nas od wszelkich niebezpieczeństw.

05.20.28 Znaczenie:  Poprzez praktykę yogi mistycznej zwanej pranayamą, yogin kontroluje powietrze wewnątrz ciała, aby utrzymać ciało w zdrowym stanie. W ten sposób yogin osiąga stan transu i usiłuje dostrzec Duszę Najwyższą w zakątku swego serca. Pranayama jest środkiem do osiągnięcia samadhi, transu, po to aby w pełni zaabsorbować się oglądaniem Najwyższego Pana jako antaryami, Duszy Najwyższej w głębi serca.

05.20.29  Na zewnątrz oceanu jogurtu jest inna wyspa, znana jako Puskaradvipa, szeroka na 6 400 000 yojanów [51 200 000 mil] – czyli 2 razy szersza od oceanu jogurtu. Otacza ją ocean bardzo smacznej wody, tak szeroki jak sama wyspa. Na Puskaradvipie znajduje się wielki kwiat lotosu ze 100 milionami płatków z czystego złota, tak błyszczących jak płomienie ognia. Ten kwiat lotosu uważany jest za miejsce do siedzenia dla Pana Brahmy, który jest najpotężniejszą z żywych istot i który wskutek tego czasami zwany jest bhagavanem.

05.20.30  Pośrodku tej wyspy jest wielka góra zwana Manasottarą, która stanowi granicę między zewnętrzną i wewnętrzną częścią tej wyspy. Jej szerokość i wysokość wynosi 10 000 yojanów [80 000 mil] Na górze tej, w czterech stronach, znajdują się siedziby półbogów, takich jak Indra. Na szczycie tej góry, w orbicie zwanej Samvatsara, podróżuje słońce w powozie boga słońca, okrążając górę Meru. Ścieżka słońca po północnej stronie jest zwana Uttarayana, a jego ścieżka po stronie południowej jest zwana Daksinayana. Jedna strona reprezentuje dzień półbogów, a druga reprezentuje ich noc.

05.20.30 Znaczenie:  Ruch słońca potwierdza Brahma-samhita (5.52): yasyajnaya bhramati sambhrta-kala-cakrah. Słońce porusza się wokół góry Meru, przez 6 miesięcy po stronie północnej i przez 6 miesięcy po stronie południowej. Jest to przyczyną dłuższego trwania dni i nocy półbogów na wyższych systemach planetarnych.

05.20.31  Władca tej wyspy, syn Maharajy Priyavraty zwany Vitihotrą, miał dwóch synów, zwanych Ramanaką i Dhataki. Oddał on im dwie strony tej wyspy, a następnie sam – tak jak jego starszy brat Medhatithi, zaangażował się w czynności dla Najwyższej Osoby Boga.

05.20.32  Pragnąc spełnienia swych materialnych pragnień, mieszkańcy tej ziemi wielbią Najwyższą Osobę Boga w reprezentacji Pana Brahmy. Ofiarowują Panu modlitwy w ten sposób.

05.20.33  Pan Brahma znany jest jako karma-maya, forma rytualistycznych ceremonii, gdyż przez spełnianie rytualistycznych obrzędów można osiągnąć jego pozycję i ponieważ wedyjskie hymny rytualistyczne zamanifestowały się z niego. Jest on bez reszty oddany Najwyższej Osobie Boga i dlatego w pewnym sensie nie jest różny od Pana. Niemniej jednak nie należy wielbić go tak, jak robią to moniści, ale w dualności. Należy zawsze służyć Najwyższemu Panu, najczcigodniejszemu Bóstwu. Dlatego ofiarowujemy nasze pełne szacunku pokłony Panu Brahmie, który jest formą zamanifestowanej wiedzy wedyjskiej.

05.20.33 Znaczenie:  W wersecie tym ważne jest słowo karma-mayam ("osiągalny poprzez wedyjskie systemy rytualistyczne"). Vedy mówią, svadharma-nisthah śata-janmabhih puman virincatam eti: "Ten, kto ściśle przestrzega zasad varnaśrama-dharmy przynajmniej przez 100 żywotów, zostanie nagrodzony pozycją Pana Brahmy." Istotne jest również to, że chociaż Pan Brahma jest niezwykle potężny, nigdy nie uważa się za jednego z Najwyższą Osobą Boga; zawsze jest on świadomy tego, iż jest wiecznym sługą Pana. Ponieważ pan i sługa są tożsami na platformie duchowej, Brahma został tutaj nazwany bhagavanem. Bhagavanem jest Najwyższa Osoba Boga, Krsna, ale jeśli bhakta służy Mu z pełną wiarą, zostaje mu objawione znaczenie literatury wedyjskiej. Dlatego Brahma jest zwany brahma-linga, co wskazuje na to, że cała jego forma zbudowana jest z wiedzy wedyjskiej.

05.20.34  Następnie za oceanem słodkiej wody i całkowicie go otaczając, znajduje się góra zwana Lokaloką, która oddziela kraje pełne słonecznego blasku od krajów, które nie są oświetlane przez słońce.

05.20.35  Za oceanem słodkiej wody jest obszar ziemi tak szeroki jak teren pomiędzy środkiem góry Sumeru a granicą góry Manasottara. Teren ten zamieszkuje wiele żywych istot. Za nim, rozciągając się aż do góry Lokaloka, znajduje się inny ląd, który jest ze złota. Ponieważ jego powierzchnia jest złota, odbija ona światło niczym powierzchnia lustra i jeśli spadnie na nią jakikolwiek przedmiot fizyczny, nigdy nie można ujrzeć go ponownie. Z tego względu wszystkie żywe istoty porzuciły tę ziemię.

05.20.36  Pomiędzy ziemiami zamieszkiwanymi przez żywe istoty i tymi które nie są zamieszkane, stoi ogromna góra, która rozdziela oba te tereny i która wskutek tego słynie jako Lokaloka.

[ loka- ze światłem,

alokah- bez światła].

05.20.37  Z najwyższej woli Krsny, góra zwana Lokaloką została ustanowiona zewnętrzną granicą trzech światów – Bhurloki, Bhuvarloki i Svarloki – aby kontrolować promienie słoneczne w całym wszechświecie. Wszystkie ciała świetlne, od słońca aż do Dhruvaloki, rozdzielają swoje promienie w trzech światach, ale jedynie w granicach utworzonych przez tę górę. Ponieważ jest ona niesłychanie wysoka, przewyższając nawet Dhruvalokę, blokuje promienie ciał świetlnych, które z tego względu nigdy nie sięgają poza nią.

05.20.37 Znaczenie:  Kiedy mówimy o loka-traya, odnosimy to do trzech podstawowych systemów planetarnych – Bhuh, Bhuvah i Svah – na które podzielony jest wszechświat. Te systemy planetarne otacza 8 kierunków, mianowicie wschód, zachód, północ, południe, północny-wschód, południowy-wschód, południowy zachód i północny-zachód. Góra Lokaloka została ustanowiona zewnętrzną granicą wszystkich lok, aby jednakowo rozdzielać w całym wszechświecie promienie słońca i innych ciał świetlnych.

Ten szeroki opis, w jaki sposób promienie słoneczne rozdzielane są w różnych systemach planetarnych wszechświata, jest bardzo naukowy. Śukadeva Gosvami opisuje te rzeczy o wszechświecie Maharajy Pariksitowi, tak jak usłyszał je od swego poprzednika. Wyjaśnił on te fakty 5 000 lat temu, ale wiedza ta istniała na długo zanim Śukadeva Gosvami otrzymał ją poprzez sukcesje uczniów. Ponieważ wiedzę tę otrzymujemy poprzez sukcesje uczniów, jest ona doskonała. W przeciwieństwie do tego, historia współczesnej wiedzy naukowej nie sięga dalej jak kilkaset lat wstecz. Dlatego, nawet jeśli współcześni naukowcy nie przyjmują innych rzeczywistych prezentacji Śrimad-Bhagavatam, jak mogliby oni zaprzeczyć doskonałym astronomicznym obliczeniom, które istniały na długo, zanim oni byli w stanie wyobrazić sobie takie rzeczy? Ze Śrimad-Bhagavatam można otrzymać tak wiele informacji. Współcześni naukowcy jednakże nie mają żadnych informacji o innych systemach planetarnych i tak naprawdę prawie że nie znają planety, na której teraz żyjemy.

05.20.38  Systemy planetarne i ich określone symptomy, wymiary i położenie w ten sposób opisali uczeni mędrcy, którzy są wolni od błędów, złudzenia i skłonności do oszukiwania innych. Z wielką rozwagą ustanowili prawdę, że odległość pomiędzy Sumeru i górą Lokaloka wynosi ¼ średnicy wszechświata – czyli innymi słowy, wynosi ona 125 000 000 yojanów [1 miliard mil].

05.20.38 Znaczenie:  Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura podał nam dokładne informacje o położeniu góry Lokaloka, ruchach globu słonecznego i odległości pomiędzy słońcem a obwodem wszechświata. Jednakże trudno jest przetłumaczyć na język angielski fachowe nazwy użyte w astronomicznych obliczeniach zamieszczonych w Jyotir Vedzie. Dlatego, aby zadowolić czytelnika, możemy załączyć dokładne stwierdzenia Śrila Viśvanathy Cakravartiego Thakury w sanskrycie, które notują dokładne obliczenia dotyczące spraw wszechświata.

sa tu lokalokas tu bhu-golakasya bhu-sambandhanda-golakasyety arthah. suryasy eva bhuvo 'py anda-golakayor madhya-vartitvat kha-golam iva bhu-golam api pancaśat-koti-yojana-pramanam tasya turiya-bhagah sardha-dvadaśa-koti-yojana-vistarocchraya ity arthah bhus tu catus-trimśal-laksona-pancaśat-koti-pramana jneya. yatha meru-madhyan manasottara-madhya-paryantam sardha-sapta-pancaśal-loksottara-koti yojana-pramanam manasottara-madhyat svadudaka-samudra-paryantam san-navati-loksa-yojana-pramanam tatah kancani-bhumih sardha-sapta-pancaśal-laksottara-koti-yojana-pramana evam ekato meru-lokalokayor antaralam ekadaśa-śal-laksadhika-catus-koti-parimitam anyato 'pi tathatyeto lokalokal loka-paryantam sthanam dvavimśati-laksottarasta-koti-parimitam lokalokad bahir apy ekatah etavad eva anyato 'py etavad eva yad vaksyate, yo 'ntar-vistara etena hy aloka-parimanam ca vyakhyatam yad-bahir lokalokacalad ity ekato lokalokah sardha-dvadaśa-koti-yojana-parimanah anyato 'pi sa tathety evam catus-trimśal-laksonapancaśat-koti-pramana bhuh sabdhi-dvipa-parvata jneya. ata evanda-golakat sarvato diksu sapta-daśa-laksa-yojanavakaśe vartamane sati prthivyah śesa-nagena dharanam dig-gajaiś ca niścali-karanam sarthakam bhaved anyatha tu vyakhyantare pancaśat-koti-pramanatvad anda-golaka-lagnatve tat tat sarvam akincit-karam syat caksuse manvantare cakasmat majjanam śri-varaha-devenotthapanam ca durghatam syad ity adikam vivecaniyam.

05.20.39  Na szczycie góry Lokaloka jest czterech gaja-patich, którzy są najlepszymi ze słoni, a ustawił ich tam w czterech stronach Pan Brahma, najwyższy mistrz duchowy całego wszechświata. A oto imiona tych słoni: Rsabha, Puskaracuda, Vamana i Aparajita. Są oni odpowiedzialni za utrzymanie systemów planetarnych wszechświata.

05.20.40  Najwyższa Osoba Boga jest panem wszelkich transcendentalnych bogactw i panem nieba duchowego. Jest On Najwyższą Osobą Bhagavanem, Duszą Najwyższą każdego. Półbogowie, na czele z Indrą, zostali upełnomocnieni do troszczenia się o sprawy materialnego świata. Aby wyświadczyć dobrodziejstwo wszystkim żywym istotom na różnych planetach i aby zwiększyć potęgę tych słoni i półbogów, Pan manifestuje się na szczycie tej góry w ciele duchowym, nieskażonym siłami materialnej natury. Otoczony przez Swoje osobiste ekspansje i towarzyszy, jak Visvaksena, przejawia wszystkie Swe doskonałe bogactwa, takie jak religię i wiedzę i Swe siły mistyczne, jak anima, laghima i mahima. Jest On przepięknie usytuowany i zdobią Go rozmaite bronie, które trzyma w Swych czterech rękach.

05.20.41  Różne formy Najwyższej Osoby Boga, takie jak Narayana i Visnu, są pięknie dekorowane różnego rodzaju bronią. Pan przejawia te formy, aby utrzymywać wszystkie różnorodne planety stworzone przez Swą osobistą moc, yogamayę.

05.20.41 Znaczenie:  W Bhagavad-gicie (4.6) Pan Krsna mówi, sambhavamy atma-mayaya: "Pojawiam się poprzez Swą wewnętrzną moc." Słowo atma-mayaya odnosi się do osobistej mocy Pana, yogamayi. Po stworzeniu zarówno świata materialnego, jak i duchowego poprzez yogamayę, Najwyższa Osoba Boga osobiście utrzymuje je – poprzez rozszerzenie się w różne kategorie Visnu murti i półbogów. Utrzymuje On to materialne stworzenie od początku do końca i osobiście utrzymuje świat duchowy.

05.20.42  Mój drogi królu, na zewnątrz góry Lokaloka jest obszar lądu zwany Aloka-varsą, który rozciąga się na tę samą szerokość co teren po wewnętrznej stronie góry – innymi słowy, 125 000 000 yojanów [1 miliard mil]. Obszar poza Aloka-varsą jest przeznaczeniem tych, którzy dążą do wyzwolenia z materialnego świata. Jest on poza zasięgiem materialnych sił natury i dlatego jest on całkowicie czysty. Poprzez to miejsce Pan Krsna przeprowadził Arjunę, kiedy wybrali się aby odzyskać synów bramina.

05.20.43  Słońce usytuowane jest [pionowo] pośrodku wszechświata, na obszarze pomiędzy Bhurloką i Bhuvarloką, który zwany jest antariksą, przestrzenią kosmiczną. Odległość pomiędzy słońcem a obwodem wszechświata wynosi 25 koti yojanów [2 miliardy mil].

05.20.43 Znaczenie:  Słowo koti oznacza 10 milionów, a yojana wynosi 8 mil. Średnica wszechświata ma 50 koti yojanów (4 miliardy mil). A zatem, ponieważ słońce znajduje się w środku wszechświata, odległość pomiędzy słońcem a krańcem wszechświata wynosi 25 koti yojanów (2 miliardy mil).

05.20.44  Bóg słońca zwany jest także Vairają, całościowym materialnym ciałem dla wszystkich żywych istot. A ponieważ wszedł w to mroczne jajo wszechświata w chwili stworzenia, również zwany jest Martandą. Słynie też jako Hiranyagarbha, ponieważ swe materialne ciało otrzymał od Hiranyagarbhy [Pana Brahmy].

05.20.44 Znaczenie:  Pozycja Pana Brahmy przeznaczona jest dla bardzo wzniosłych, duchowo zaawansowanych żywych istot. Kiedy jednakże brakuje takich żywych istot, wówczas Pan Visnu, Najwyższa Osoba Boga, osobiście ekspanduje jako Pan Brahma. To zdarza się bardzo rzadko. Tak więc są dwa rodzaje Brahm. Czasami Brahma jest zwykłą żywą istotą, a czasami Brahmą jest Najwyższa Osoba Boga. Brahma, o którym tutaj mowa, jest zwykłą żywą istotą. Bez względu na to, czy Brahma jest Najwyższą Osobą Boga czy zwykłą żywą istotą, jest on znany jako Vairaja Brahma i Hiranyagarbha Brahma. Dlatego też również bóg słońca uważany jest za Vairaja Brahmę.

05.20.45  O królu, bóg słońca i planeta Słońce dzielą wszystkie strony wszechświata. To jedynie dzięki obecności słońca możemy zrozumieć, czym, jest niebo, wyższe planety, ten świat i niższe planety i również jedynie dzięki słońcu możemy zrozumieć, które miejsca są przeznaczone dla materialnej przyjemności, które – dla wyzwolenia a które są piekielne i podziemne.

05.20.46  Od ciepła i światła dostarczanego przez boga słońca z planety słonecznej uzależnione są wszystkie żywe istoty, łącznie z półbogami, istotami ludzkimi, zwierzętami, ptakami, insektami, gadami, pnączami i drzewami. Ponadto to dzięki obecności słońca wszystkie żywe istoty mogą widzieć i z tego względu jest ono zwane drg-iśvarą, Osobą Boga nadzorującą wzrok.

05.20.46 Znaczenie:  W związku z tym Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura mówi, surya atma atmatvenopasyah. Słońce jest prawdziwym życiem i duszą wszystkich żywych istot w tym wszechświecie. Dlatego jest upasaya, godne czci. My wielbimy boga słońca poprzez intonowanie mantry Gayatri (om bhur bhuvah svah tat savitur varenyam bhargo devasya dhimahi). Surya jest życiem i duszą tego wszechświata, a jest niezliczona ilość wszechświatów, dla których bóg słońca jest życiem i duszą, tak jak Najwyższa Osoba Boga jest życiem i duszą całego stworzenia. Mamy informację, że Vairaja, Hiranyagarbha, wszedł w ten ogromny, tępy, materialny glob zwany słońcem. Dowodzi to błędności teorii utrzymywanej przez tzw. naukowców i mówiącej iż nikt nie zamieszkuje tej planety. Bhagavad-gita również mówi, że Krsna najpierw przekazał Bhagavad-gitę bogu słońca (imam vivasvate yogam proktavan aham avyayam). Zatem słońce nie jest puste. Zamieszkane jest przez żywe istoty, a jego przewodnim bóstwem jest Vairaja, czyli Vivasvan. Różnica pomiędzy słońcem a ziemią jest taka że słońce jest planetą ognistą, ale każdy na tej planecie ma odpowiednie ciało i może tam żyć bez trudu

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do 20-go Rozdziału 5-go Canto Śrimad-Bhagavatam, zatytułowanego

" Studia nad strukturą wszechświata."