Rozdział ten opisuje chwały Bharata-varsy oraz to, w jaki sposób Pan Ramacandra wielbiony jest na obszarze ziemi znanej jako Kimpurusa-varsa. Mieszkańcy Kimpurusa-varsy są szczęśliwi, ponieważ wielbią Pana Ramacandrę z Jego wiernym sługą Hanumanem. Pan Ramacandra stanowi przykład inkarnacji Boga, który zstępuje z misją paritranaya sadhunam vinaśaya ca duskrtam – chronienia bhaktów i niszczenia złoczyńców. Pan Ramacandra ukazuje właściwy cel inkarnacji Najwyższej Osoby Boga, a bhaktowie korzystają z tej sposobności, aby ofiarować Mu transcendentalna służbę miłości. Dlatego należy w pełni podporządkować się Panu, zapominając o swym tzw. materialnym szczęściu, bogactwie i wykształceniu, które w ogóle nie są przydatne do zadowolenia Pana. Pana zadowolić można jedynie poprzez proces podporządkowania się Jemu.
Kiedy Devarsi Narada zstąpił, aby poinstruować Savarni Manu, opisał on bogactwo Bharata-varsy, Indii. Savarni Manu i mieszkańcy Bharata-varsy angażują się w służbę oddania dla Najwyższej Osoby Boga, który jest źródłem stworzenia, utrzymania i zniszczenia i który zawsze wielbiony jest przez samozrealizowane dusze. Na planecie zwanej Bharata-varsą jest wiele rzek i gór, podobnie jak na innych obszarach, jednakże Bharata-varsa ma szczególne znaczenie, ponieważ na tym terenie istnieje wedyjska zasada varnaśrama-dharmy, która dzieli społeczeństwo na cztery varny i cztery aśramy. Ponadto, według opinii Narady Muniego, jeśli nawet istnieją jakieś chwilowe zakłócenia w wypełnianiu zasad varnaśrama-dharmy, mogą one zostać odnowione w każdym momencie. Rezultatem skrupulatnego przestrzegania instytucji varnaśramy jest stopniowe wznoszenie się na platformę duchową i wyzwolenie z materialnej niewoli. Poprzez przestrzeganie zasad varnaśrama-dharmy otrzymuje się sposobność obcowania z bhaktami. Takie towarzystwo stopniowo budzi naszą uśpioną skłonność do służenia Najwyższej Osobie Boga i uwalnia nas od wszystkich podstawowych zasad grzesznego życia. Wówczas otrzymujemy możliwość ofiarowania czystej służby oddania Najwyższemu Panu, Vasudevie. Dzięki tej sposobności mieszkańcy Bharata-varsy chwaleni są nawet na planetach niebiańskich. Pozycję Bharata-varsy z wielkim zadowoleniem dyskutuje się nawet na najwyższej planecie w tym wszechświecie, Brahmaloce.
Wszystkie uwarunkowane żywe istoty krążą w tym wszechświecie na różnych planetach i w różnych gatunkach życia. Tak więc można wznieść się na Brahmalokę, ale następnie ponownie trzeba zstąpić na Ziemię, jak potwierdza to Śrimad Bhagavad-gita (abrahma-bhuvanal lokah punar avartino 'rjuna). Jeśli ci, którzy żyją w Bharata-varsie, ściśle przestrzegają zasad varnaśrama-dharmy i rozwijają swą uśpioną świadomość Krsny, po śmierci nie muszą wracać do tego materialnego świata. Jakiekolwiek miejsce, gdzie nie można słuchać o Najwyższej Osobie Boga od zrealizowanych dusz, nawet jeśli jest to Brahmaloka, nie jest bardzo odpowiednie dla żywej istoty. Jeśli ktoś, kto narodził się na ziemi Bharata-varsy jako istota ludzka, nie wykorzystuje tej sposobności do wzniesienia duchowego, to jego pozycja jest z pewnością najbardziej nieszczęśliwa. Jeśli ktoś na ziemi znanej jako Bharata-varsa jest nawet sarva-kama-bhaktą, czyli bhaktą poszukującym spełnienia jakiegoś materialnego pragnienia, zostaje uwolniony od wszystkich materialnych pragnień dzięki obcowaniu z bhaktami i ostatecznie staje się czystym bhaktą i bez trudu powraca do domu, z powrotem do Boga.
Pod koniec tego rozdziału Śri Śukadeva Gosvami opisuje Maharajy Pariksitowi 8 mniejszych wysp na wyspie Jambudvipy.
05.19.02 Znaczenie: W Puranach znajdują się dwie różne opinie dotyczące Pana Ramacandry. W Laghu-bhagavatamrta (5.34–36) potwierdzone jest to w opisie inkarnacji Manu.
vasudevadi-rupanam avatarah
prakirtitah
visnu-dharmottare rama-
laksmanadyah kramadami
padme tu ramo bhagavan
narayana itiritah
śesaś cakram ca śankhaś ca
kramat syur laksmanadayah
madhya-deśa-sthitayodha- pure
'sya vasatih smrta
maha-vaikunthaloke ca
raghavedrasya kirtita
Visnu-dharmottara opisuje, że Pan Ramacandra i Jego bracia – Laksmana, Bharata i Śatrughna – są inkarnacjami Vasudevy, Sankarsany, Pradyumny i Aniruddhy odpowiednio. Jednakże Padma Purana mówi, że Pan Ramacandra jest inkarnacją Narayana, a pozostali trzej bracia są inkarnacjami Śesy, Cakry i Śankhi. Dlatego Śrila Baladeva Vidyabhusana doszedł do wniosku, tat idam kalpa-bhedenaiva sambhavyam. Innymi słowy, opinie te nie są sprzeczne. W pewnych mileniach Pan Ramacandra i Jego bracia pojawiają się jako inkarnacje Vasudevy, Sankarsany, Pradyumny i Aniruddhy, a w innych mileniach pojawiają się jako inkarnacje Narayana, Śesy, Cakry i Śankhi. Rezydencją Pana Ramacandry na tej planecie jest Ayodhya. Miasto Ayodhya nadal istnieje na obszarze Hyderabadu, który usytuowany jest w północnej stronie Uttara Pradesh.
05.19.04 Znaczenie: Jak oznajmia Brahma-samhita (5.39), Najwyższa Osoba Boga Krsna, pojawia się w różnych ekspansjach:
ramadi-murtisu kala-niyamena tisthan
nanavataram akarod bhuvanesu kintu
krsnah svayam
samabhavat paramah puman yo
govindam adi-purusam tam aham bhajami
"Wielbię Najwyższą Osobę Boga, Govindę, który jest zawsze obecny w różnych inkarnacjach, takich jak Rama, Nrsimha i w wielu podinkarnacjach, ale który jest oryginalną Osobą Boga, znanym jako Krsna, który również przychodzi osobiście." Krsna, który jest visnu-tattvą, rozszerzył się w wiele form Visnu, z których Pan Ramacandra jest jedną. Wiemy, że visnu-tattva jest unoszony przez transcendentalnego ptaka Garudę i w Swych czterech rękach dzierży różnego rodzaju broń. Dlatego możemy mieć wątpliwości, czy Pan Ramacandra mógł być tej samej kategorii, ponieważ unosił go Hanuman, a nie Garuda i nie miał czterech rąk, ani śankhi, cakry, gady i padmy. Wskutek tego werset ten wyjaśnia, że Pan Ramacandra jest tak dobry jak Krsna (ramadi-murtisu kala). Chociaż Krsna jest oryginalną Najwyższą Osobą Boga, Ramacandra nie jest od Niego różny. Ramacandra nie ulega siłom materialnej natury i dlatego jest On praśanta, nigdy nie niepokojony przez te siły.
Dopóki ktoś nie jest pogrążony w miłości do Najwyższej Osoby Boga, nie jest w stanie docenić transcendentalnej wartości Pana Ramacandry; nie można Go zobaczyć materialnymi oczyma. Ponieważ demony takie jak Ravana nie mają wizji duchowej, uważają Pana Ramacandrę za zwykłego króla-ksatriyę. Dlatego Ravana usiłował porwać wieczną małżonkę Pana Ramacandry, Sitatedvi. Jednakże w rzeczywistości Ravana nie mógł uprowadzić Sitadevi w jej oryginalnej formie. Skoro tylko dotknęły ją ręce Ravany, oddała mu materialną formę, a ukryła przed nim swą oryginalną formę. Zatem słowa pratyak praśantam użyte w tym wersecie wskazują, że Pan Ramacandra i Jego moc, bogini Sita, nie podlegają wpływowi materialnej energii.
W Upanisadach jest powiedziane: yam evaisa vrnute tena labhyah.
Najwyższego Pana, Paramatmę, Osobę Boga, mogą dostrzec czy ujrzeć jedynie osoby, które są przepełnione służbą oddania. Jak oznajmia Brahma-samhita (5.38):
premanjana-cchurita-bhakti-vilocanena
santah sadaiva
hrdayesu vilokayanti
yam śyamasundaram
acintya-guna-svarupam
govindam adi-purusam tam aham bhajami
"Wielbię pierwotnego Pana, Govindę, zawsze oglądanego przez bhaktów, których oczy przesłonięte są mgłą miłości. Bhakta ogląda Go w Jego wiecznej formie Śyamasundary, która usytuowana jest w jego sercu." Podobnie, Chandogya Upanisad oznajmia, etas tisro devata anena jivena. W tym wersecie Chandogya Upanisad słowo anena zostało użyte dla rozróżnienia atmy i Paramatmy jako dwóch oddzielnych istot. Słowo tisro devata wskazuje, że ciało żywej istoty zrobione jest z trzech elementów materialnych – ognia, ziemi i wody. Chociaż Paramatma wchodzi w serce jivatmy, która znajduje się pod wpływem materialnego ciała i która jest określona przez materialne ciało, Paramatma nie ma nic wspólnego z ciałem jivatmy. Ponieważ Paramatma nie ma żadnych materialnych związków, opisany został tutaj jako anama-rupam niraham. Paramatma nie ma żadnej materialnej tożsamości, podczas gdy jivatma ma. Jivatma może podawać się za Indyjczyka, Amerykanina, Niemca itd., ale Paramatma wolny jest od takich materialnych określeń, a zatem nie ma materialnego imienia. Jivatma jest różna od swego imienia, ale Paramatma nie; jest On tożsamy ze Swym imieniem. Takie jest znaczenie niraham – "bez materialnych określeń". Nie można przekręcić tego słowa tak, aby znaczyło, że Paramatma nie ma ahankara, nie ma "ja", czyli tożsamości. Ma On Swą transcendentalna tożsamość jako Najwyższy. Wyjaśnił to Śrila Jiva Gosvami. Według innej interpretacji, danej przez Viśvanathę Cakravartiego Thakurę, niraham oznacza nirniścayena aham. Niraham nie znaczy, że Najwyższy Pan nie ma tożsamości. A raczej, wzmocnienie dane przez słowo aham definitywnie dowodzi, że ma On Swą osobistą tożsamość, ponieważ nir nie tylko oznacza "przeczenie", ale również "mocne potwierdzenie."
05.19.05 Znaczenie: Kiedy Pan pojawia się w tym wszechświecie w formie istoty ludzkiej, ma On dwa cele, jak oznajmia Bhagavad-gita (4.9) – paritranaya sadhunam vinaśaya ca duskrtam: zniszczenie demonów i chronienie bhaktów. Aby chronić bhaktów, Pan nie tylko zadowala ich Swą obecnością, ale również uczy ich, aby nie upadli ze służby oddania. Swoim osobistym przykładem Pan Ramacandra nauczał bhaktów, że lepiej nie wchodzić w związek małżeński, jako że to z pewnością wiąże się z wieloma udrękami. Jak stwierdza Śrimad-Bhagavatam (7.9.45):
yan maithunadi-grhamedhi-sukham hi tuccham
kanduyanena karayor iva duhkha-duhkham
trpyanti neha krpana bahu-duhkha-bhajah
kandutivan manasijam visaheta-dhirah
Krpana, którzy nie są zaawansowani w wiedzy duchowej i którzy wskutek tego są przeciwieństwem braminów na ogół podejmują życie rodzinne, które jest przyzwoleniem na seks. W ten sposób ciągle angażują się w seks, chociaż następstwem tego jest wiele kłopotów. Jest to ostrzeżenie dla bhaktów. Aby udzielić tej nauki bhaktom i ogółowi ludzkiego społeczeństwa, Pan Śri Ramacandra chociaż – jest samym Najwyższą Osobą Boga – przeszedł przez wiele kłopotów, ponieważ przyjął żonę, matkę Sitę. Oczywiście Pan Ramacandra poddał się tym wyrzeczeniom z tego względu, aby nas pouczyć; w rzeczywistości nigdy nie ma On żadnego powodu, aby nad czymkolwiek rozpaczać.
Innym aspektem instrukcji Pana, jest to, że jeśli ktoś przyjmuje żonę, musi być wiernym mężem i dać jej pełną ochronę. Ludzkie społeczeństwo dzieli się na dwie klasy ludzi – tych, którzy ściśle przestrzegają religijnych zasad, i tych którzy są bhaktami. Swoim osobistym przykładem Pan Ramacandra pragnął pouczyć obie te grupy, w jaki sposób w pełni przyjąć dyscyplinę religijnego systemu i w jaki sposób być kochanym i obowiązkowym mężem. W przeciwnym razie nie miał On żadnego powodu, aby cierpieć udręki. Ten, kto ściśle przestrzega religijnych zasad, musi zapewnić wszelkie udogodnienia dla całkowitej ochrony swej żony i nie może lekceważyć tego obowiązku. Może to się wiązać z pewnymi cierpieniami, ale mimo to należy je znosić. Taka jest powinność wiernego męża. Pan Ramacandra zademonstrował ten obowiązek Swoim osobistym przykładem. Ze Swej energii przyjemności Pan Ramacandra mógł stworzyć setki i tysiące Sit, ale by ukazać powinność wiernego męża, nie tylko wyzwolił Sitę z rąk Ravany, ale również zabił Ravanę i wszystkich członków jego rodziny.
Innym aspektem nauk Pana Ramacandry jest to że chociaż Pan Visnu, Najwyższa Osoba Boga i Jego bhaktowie mogą pozornie cierpieć materialne udręki, nie mają jednak z nimi nic wspólnego. Są oni mukta-purusa, osobami wyzwolonymi w każdych okolicznościach. Dlatego w Caitanya-bhagavata jest powiedziane:
yata dekha vaisnavera vyavahara duhkha
niścaya janiha taha paramananda-sukha
Dzięki zaangażowaniu w służbę oddania, Vaisnava jest zawsze mocno usytuowany w transcendentalnym szczęściu. Chociaż może się zdawać, iż cierpi on materialne bóle, jego pozycja jest zawsze transcendentalnym szczęściem w separacji (viraha). Emocje, które kochanek i ukochana przeżywają, kiedy są rozdzieleni, w rzeczywistości są pełne szczęścia, chociaż pozornie bolesne. Dlatego rozdzielenie Pana Ramacandry od Sitadevi, jak również bezustanne udręki, które przechodzili, jest jedynie innym przejawem transcendentalnego szczęścia. Taka jest opinia Śrila Viśvanathy Cakravartiego Thakury.
05.19.06 Znaczenie: Definiując Najwyższą Osobę Boga mówimy, że jest On pełen wszystkich sześciu bogactw – zamożności, sławy, siły, wpływu, piękna i wyrzeczenia. Jest On zwany wyrzeczonym, ponieważ nie jest przywiązany do świata duchowego i tamtejszych żywych istot. Sprawy tego materialnego świata nadzorowane są przez Durgadevi (srsti-sthiti-pralaya-sadhana-śaktir eka / chayeva yasya bhuvanani bibharti durga). Wszystko dzieje się według ścisłych praw i zasad materialnej energii, reprezentowanej przez Durgę. Dlatego Pan jest zupełnie obojętny i nie musi zwracać żadnej uwagi na ten materialny świat. Sitadevi należy do świata duchowego. Podobnie, Pan Laksmana, młodszy brat Ramacandry, jest manifestacją Sankarsany, a Sam Pan Ramacandra jest Vasudevą, Najwyższą Osobą Boga.
Ponieważ Pan zawsze ma kwalifikacje duchowe, jest On przywiązany do sług, którzy bezustannie pełnią dla Niego transcendentalną służbę miłości. Jest On przywiązany do prawdy w życiu, a nie do cech bramińskich. W istocie, nigdy nie jest On przywiązany do jakichkolwiek cech materialnych. Chociaż jest On Duszą Najwyższą wszystkich żywych istot, przede wszystkim manifestuje się tym, którzy są samozrealizowani, a szczególnie drogi jest sercom Swych transcendentalnych bhaktów. Ponieważ Pan Ramacandra zstąpił po to, aby uczyć ludzie społeczeństwo, jaki powinien być obowiązkowy król, pozornie porzucił towarzystwo matki Sity i Laksmana. W rzeczywistości jednakże nie mógł ich porzucić. Dlatego o czynnościach Pana Ramacandry powinniśmy się uczyć od duszy samozrealizowanej. Wówczas będziemy mogli zrozumieć transcendentalne czynności Pana.
05.19.07 Znaczenie: W swojej modlitwie do Krsny, wyrażającej jej uczucia, Śrimati Kuntidevi nazwała Go akincana-gocara. Przedrostek a znaczy "nie", kincana "coś z tego materialnego świata". Ktoś może być bardzo dumny ze swej prestiżowej pozycji, materialnej zamożności, piękna, wykształcenia itd., lecz chociaż niewątpliwie są to dobre kwalifikacje w stosunkach materialnych, nie są one konieczne do osiągnięcia przyjaźni z Najwyższą Osobą Boga. Oczekuje się, że osoba posiadająca wszystkie te materialne cechy stanie się bhaktą i kiedy rzeczywiście tak się dzieje, cechy te są właściwie wykorzystane. Ci którzy są dumni z powodu wzniosłych narodzin, zamożności, wykształcenia i osobistego piękna (janmaiśvarya-śruta-śri), na nieszczęście nie dbają o rozwinięcie świadomości Krsny, ani też Najwyższa Osoba Boga nie dba o wszystkie te materialne kwalifikacje. Najwyższego Pana można osiągnąć poprzez oddanie (bhaktya mam abhijanati). Jedynymi kwalifikacjami jest nasze oddanie i szczere pragnienie służenia Najwyższej Osobie Boga. Rupa Gosvami również powiedział, że ceną za osiągnięcie łaski Boga jest jedynie szczere pragnienie posiadania jej (laulyam ekam mulyam). W Caitanya-bhagavata jest powiedziane:
kholaveca sevakera dekha bhagya-sima
brahma śiva kande yara dekhiya mahima
dhane jane panditye krsna nahi pai
kevala bhaktira vaśa caitanya-gosani
"Spójrzcie na ogromne szczęście bhakty Kholavecy. Pan Brahma i Pan Śiva ronili łzy, widząc jego wielkość. Pana Krsny nie można osiągnąć dzięki żadnej ilości bogactw, zwolenników, czy dzięki wykształceniu. Śri Caitanya Mahaprabhu kontrolowany jest jedynie przez czyste oddanie." Pan Śri Caitanya Mahaprabhu miał bardzo szczerego bhaktę, zwanego Kholaveca Śridharą, którego jedynym zajęciem było sprzedawanie naczyń z kory drzew bananowych. Bez względu na wielkość swego dochodu, 50% przeznaczał on na wielbienie matki Ganges, a za 50 pozostałych procent zaspokajał swe potrzeby. Ogółem mówiąc, był tak ubogi, że żył w chatce z uszkodzonym dachem, w którym było wiele dziur. Nie mógł sobie pozwolić na mosiężne naczynie, toteż pił wodę z naczynia żelaznego. Niemniej jednak był wielkim bhaktą Pana Caitanyi Mahaprabhu. Jest on typowym przykładem tego, w jaki sposób ubogi człowiek nie mający żadnych materialnych własności może stać się najbardziej egzaltowanym bhaktą Pana. Wniosek jest taki, że nie można zyskać schronienia lotosowych stóp Pana Krsny czy Śri Caitanyi Gosani poprzez materialne bogactwo; schronienie to można osiągnąć jedynie poprzez czystą służbę oddania.
anyabhilasita-śunyam
jnana-karmady-anavrtam
anukulyena krsnanu- śilanam
bhaktir uttama
"Należy pełnić transcendentalną służbę miłości dla Najwyższego Pana Krsny w sposób życzliwy i bez pragnienia materialnej korzyści czy zysku poprzez czynności karmiczne czy filozoficzną spekulację. To zwane jest czystą służbą oddania."
05.19.08 Znaczenie: Pan Ramacandra jest tak łaskawy i miłosierny dla Swych bhaktów, że z łatwością zadowala Go odrobina służby pełniona przez kogokolwiek, człowieka czy inną istotę. Na tym polega szczególna korzyść z wielbienia Pana Ramacandry i takie samo dobrodziejstwo płynie z wielbienia Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu. Pan Krsna i Pan Ramacandra, według obyczajów ksatriyów, czasami okazywali Swoją łaskę poprzez zabijanie asurów, ale Pan Śri Caitanya Mahaprabhu bez problemu nagradzał miłością do Boga nawet asurów. Wszystkie inkarnacje Najwyższej Osoby Boga – ale szczególnie Pan Ramacandra, Pan Krsna i później Pan Śri Caitanya Mahaprabhu – wyzwoliły wiele żywych istot, w istocie prawie wszystkie z nich. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu prezentowany jest z sześcioramiennej formie sad-bhuja-murti, która jest kombinacją Pana Ramacandry, Pana Krsny i Pana Śri Caitanya Mahaprabhu. Poprzez wielbienie sad-bhuja-murti, formy Pana z sześcioma ramionami (dwa ramiona Ramacandry, dwa ramiona Krsny i dwa ramiona Śri Caitanyi Mahaprabhu) można spełnić najlepszy cel ludzkiego życia.
05.19.09 Znaczenie: Ludzie w Indiach mogą odwiedzać świątynię Nara-Narayana w Badarikaśramie po to, aby nauczyć się, w jaki sposób Najwyższa Osoba Boga w Swej inkarnacji jako Nara-Narayana podejmuje wyrzeczenia, instruując ludzi świata, w jaki sposób osiągnąć samorealizację. Realizacji nie można osiągnąć jedynie poprzez zaabsorbowanie się spekulacjami i czynnościami materialnymi. Należy być bardzo poważnym, jeśli chodzi o samorealizacją i praktykę wyrzeczeń. Na nieszczęście, ludzie tego wieku Kali nawet nie wiedza, jakie jest znaczenie wyrzeczenia. Wskutek tego Pan pojawił się jako Śri Caitanya Mahaprabhu, aby obdarzyć upadłe dusze najłatwiejszą metodą samorealizacji, fachowo zwaną ceto-darpana-marjanam, czyszczeniem głębi swego serca z brudów. Metoda ta jest niezwykle prosta. Każdy może intonować chwalebny krsna-sankirtana – Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. W tym wieku jest wiele różnych form tzw. zaawansowanej wiedzy naukowej, takiej jak antropologia, marksizm, freudyzm, nacjonalizm i industrializm, ale jeśli będziemy pracować bardzo ciężko, kierując się nimi, zamiast przyjąć proces praktykowany przez Nara-Narayanę, zmarnujemy tę wartościową ludzką formę życia. W ten sposób z pewnością zostaniemy oszukani i zwiedzeni.
05.19.10 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu wyraźnie oznajmił:
bharata-bhumite haila manusya-janma yara
janma sarthaka kari' kara para-upakara
Prawdziwy sukces, czyli spełnienie misji ludzkiego życia, można osiągnąć w Indiach, Bharata-varsie, ponieważ w Bharata-varsie cel życia i metoda osiągnięcia sukcesu są oczywiste. Ludzie powinni skorzystać z tej okazji, jaką daje Bharata-varsa. Szczególnie odnosi się to do tych, którzy przestrzegają zasad varnaśrama-dharmy. Jeśli nie przyjmiemy zasad varnaśrama-dharmy, poprzez zaakceptowanie czterech porządków społecznych (bramin, ksatriya, vaiśya i śudra) i czterech porządków życia duchowego (brahmacari, grhastha, vanaprastha i sannyasa), wówczas nie ma mowy o sukcesie w życiu. Na nieszczęście, z powodu wpływu Kali-yugi wszystko zostało teraz zatracone. Mieszkańcy Bharata-varsy stopniowo stają się zdegradowanymi mleccha i yavanami. Jak więc będą nauczać innych? Dlatego też ten ruch świadomości Krsny został zainaugurowany nie tylko dla mieszkańców Bharata-varsy, lecz dla wszystkich ludzi świata, jak głosił to Śri Caitanya Mahaprabhu. Jeszcze jest czas i jeśli mieszkańcy Bharata-varsy przyjmą ten ruch świadomości Krsny poważnie, cały świat zostanie uchroniony od piekielnych warunków życia. Ruch świadomości Krsny przestrzega procesu pancaratrika-vidhi i jednocześnie bhagavata-vidhi, tak aby ludzie mogli odnieść korzyść z tego ruchu i uczynić swe życie sukcesem.
05.19.12 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga, Krsna opisywany jest jako sac-cid-ananda-vigraha, ciało wieczności transcendentalnego szczęścia i pełne wiedzy. Werset ten opisuje Go pełnej. Krsna jest stwórcą całej manifestacji kosmicznej, jednakże nie jest do niej przywiązany. Gdybyśmy skonstruowali ogromny wieżowiec, bylibyśmy do niego bardzo przywiązani, ale Krsna jest tak wyrzeczony, że chociaż stworzył wszystko, nie jest przywiązany do niczego (na badhyate). Ponadto, chociaż Krsna ma Swą transcendentalna formę, sac-cid-ananda-vigraha, nie niepokoją Go cielesne potrzeby życia, które są zwane daihika; na przykład, nigdy nie jest głodny, spragniony czy zmęczony (na hanyate deha-gato 'pi daihikaih). Natomiast, ponieważ wszystko jest własnością Krsny, widzi On wszystko i jest obecny wszędzie, ale ponieważ jego ciało jest transcendentalne, jest On ponad możliwością widzenia, przedmiotami widzenia i procesem widzenia. Gdy widzimy kogoś pięknego, jesteśmy urzeczeni. Widok pięknej kobiety natychmiast przyciąga mężczyznę, a widok mężczyzny w naturalny sposób przyciąga kobietę. Krsna jest jednakże transcendentalny do wszystkich tych wad. Chociaż widzi On wszystko, Jego widzenie jest wolne od wad (na drg yasya gunair vidusyate). Dlatego, chociaż jest On świadkiem i obserwatorem, nie jest związany uczuciowo z czynnościami, które widzi. Zawsze jest wolny od przywiązania i oddzielony; jest On jedynie świadkiem.
05.19.13 Znaczenie: Śrila Madhvacarya mówi:
yasya samyag bhagavati jnanam
bhaktis tathaiva ca
niścintas tasya moksah syat
sarva-papa-krto 'pi tu
"Osoba, która bardzo poważnie praktykuje służbę oddania podczas tego życia, aby zrozumieć konstytucjonalną pozycję Najwyższej Osoby Boga, ma zagwarantowane wyzwolenie z tego materialnego świata, nawet jeśli wcześniej oddawała się grzesznym zajęciom." Potwierdzone jest to również w Bhagavad-gicie:
api cet suduracaro bhajate
mam ananya bhak
sadhur eva sa
mantavyah samyag vyavasito hi sah
"Kto pełni służbę oddania, ten nawet jeśli dopuszcza się najohydniejszych czynów, uważany ma być za osobę świętą, ponieważ jest On właściwie usytuowany w Swojej determinacji." (Bg. 9.30) Jedynym celem życia jest pełne zaabsorbowanie myślami o Krsnie i Jego formie, rozrywkach, czynnościach i cechach. Jeśli ktoś jest w stanie myśleć o Krsnie w ten sposób 24 godziny na dobę, jest on już wyzwolony (svarupena vyavasthitih). Podczas gdy materialiści zaabsorbowani są materialnymi myślami i czynnościami, bhaktowie – w przeciwieństwie do tego – zawsze pogrążeni są w myślach o Krsnie i czynnościach Krsny. Dlatego już są na platformie wyzwolenia. W chwili śmierci powinniśmy myśleć o Krsnie z pełnym zaabsorbowaniem. Wtedy z pewnością powrócimy do domu, z powrotem do Boga.
05.19.14 Znaczenie: W czasie śmierci materialista myśli o swojej żonie i dzieciach. Zaabsorbowany jest myślami, w jaki sposób będą oni żyli i kto będzie się nimi opiekował, kiedy on odejdzie. Wskutek tego nigdy nie jest przygotowany do porzucenia ciała; raczej pragnie on dalej żyć w tym ciele, aby służyć swemu społeczeństwu, rodzinie, przyjaciołom itd. Dlatego należy uwolnić się od przywiązania do cielesnych związków poprzez praktykowanie systemu yogi mistycznej. Jeśli pomimo praktykowania bhakti-yogi i studiowania całej literatury wedyjskiej ktoś obawia się porzucić swe marne ciało, które jest przyczyną wszelkich cierpień, to jaki jest pożytek z jego prób uczynienia postępu w życiu duchowym? Sekret sukcesu w praktykowaniu yogi polega na uwolnieniu się od wszelkich cielesnych przywiązań. Śrila Narottama dasa Thakura mówi, deha-smrti nahi yara, samsara-bandhana kahan tara: jeśli ktoś poprzez praktykę uwolnił się od niepokojów związanych z potrzebami cielesnymi, nie jest on już dłużej w uwarunkowanym życiu. Osoba taka wyzwoliła się z uwarunkowanej niewoli. Osoba świadoma Krsny musi całkowicie wypełniać swe obowiązki w służbie oddania bez materialnego przywiązania. Wówczas jej wyzwolenie jest gwarantowane.
05.19.15 Znaczenie: Pan radzi w Bhagavad-gicie: man-mana bhava mad-bhakto mad-yaji mam namaskuru. Doskonały system yogi polega na bezustannym myśleniu o Krsnie, bezustannym zaangażowaniu się w służbę oddania, bezustannym wielbieniu Krsny i ciągłym ofiarowywaniu Mu pokłonów. Jeśli nie praktykujemy tego systemu yogi, wtedy niemożliwością staje się porzucenie naszego złudnego przywiązania do tego marnego ciała, które jest pełne odchodów i uryny. Doskonałość yogi polega na porzuceniu przywiązania do tego ciała i związków cielesnych i przeniesienie tego przywiązania na Krsnę. Jesteśmy bardzo przywiązani do materialnych przyjemności, ale kiedy przenosimy to samo przywiązanie na Krsnę, podążamy ścieżką wyzwolenia. Należy praktykować ten właśnie system yogi i żaden inny.
05.19.17-18 Znaczenie: Wszystkie te rzeki są transcendentalne. Dlatego można oczyścić się poprzez pamiętanie ich, dotykanie ich i kąpanie się w nich. Praktyka ta nadal jest kontynuowana.
05.19.19 Znaczenie: Po dalsze informacje należy skierować się do Bhagavad-gity (14.18 i 18.42-45). Śrila Ramanujacarya pisze w swej książce Vednata-sangraha:
evam-vidha-parabhakti-svarupa-jnana-viśesasyotpadakah
purvok-taharahar upaciyamana-jnana-purvaka-karmanugrhita-
bhakti-yoga eva; yathoktam bhagavata paraśarena ----
varnaśrameti, nikhila-jagad-uddharanayavanitale 'vatirnam para-
brahma-bhutah purusottamah svayam etad uktavan ----
"svakarma-niratah siddhim yatha vindati tac chrnu"
"yatah
pravrttir bhutanam yena sarvam idam tatam/ svakar-
mana tam abhyarcya siddhim vindati manavah"
Cytując Visnu Puranę (3.8.9), wielki mędrzec Paraśara Muni polecił:
varnaśramacaravata purusena
parah puman
visnur aradhyate pantha
nanyat tat-tosa-karanam
"Najwyższa Osoba Boga, Pan Visnu, wielbiony jest przez właściwe spełnianie obowiązków w systemie varny i aśramu. Nie ma innego sposobu na zadowolenie Pana." Na ziemi Bharata-varsy instytucja varnaśrama-dharmy może być przyjęta z łatwością. W obecnym momencie pewne demoniczne grupy społeczności Bharata-varsy lekceważą system varnaśrama-dharmy. Ponieważ nie ma żadnej instytucji, która by nauczała ludzi, w jaki sposób stać się braminami, ksatriyami, vaiśyami i śudrami albo brahmacarinami, grhasthami, vanaprasthami i sannyasinami, demony te pragną społeczeństwa bezklasowego. Rezultatem tego jest chaos. Niekwalifikowani ludzie przyjmują najwyższe pozycje rządowe pod pretekstem świeckiego rządu. Nikogo nie naucza się działać według zasad varnaśrama-dharmy i wskutek tego ludzie coraz bardziej się degradują i zdążają w kierunku życia zwierzęcego. Prawdziwym celem życia jest wyzwolenie, ale na nieszczęście ogółowi ludzi odmawia się tej sposobności wyzwolenia i dlatego ich ludzkie życie jest zmarnowane. Jednakże na całym świecie propagowany jest ruch świadomości Krsny, aby odnowić system varnaśrama-dharmy i w ten sposób ocalić ludzkie społeczeństwo od ześlizgnięcia się do piekielnego życia.
05.19.20 Znaczenie: Realizacja Brahmana jest początkiem wyzwolenia, a realizacja Paramatmy jest dalszym postępem ku królestwu wyzwolenia. Ale prawdziwe wyzwolenie osiągamy wtedy, kiedy rozumiemy swą pozycję wiecznego sługi Najwyższej Osoby Boga (muktir hitvanyatha rupam svarupena vyavasthitih). W tym materialnym świecie, w cielesnej koncepcji życia, działania wszystkich są błędnie ukierunkowane. Kiedy ktoś staje się brahma-bhuta, zrealizowanym duchowo, wówczas rozumie, że nie jest tym ciałem i że działanie w cielesnej koncepcji życia jest bezużyteczne i błędnie ukierunkowane. Wówczas zaczyna się jego służba oddania. Jak Krsna mówi w Bhagavad-gicie (18.54):
brahma-bhutah prasannatma na
śocati na kanksati
samah sarvesu bhutesu
mad-bhaktim labhate param
"Ten, kto jest usytuowany w taki transcendentalny sposób – od razu realizuje Najwyższego Brahmana i staje się w pełni radosnym. Nie rozpacza nigdy ani niczego nie pragnie, jednakowo ustosunkowanym będąc do każdej żywej istoty. W tym stanie osiąga czystą służbę oddania dla Mnie." Ścieżka oddania jest rzeczywistym wyzwoleniem. Kiedy ktoś urzeczony jest pięknem Najwyższej Osoby Boga i jego umysł zawsze zaabsorbowany jest lotosowymi stopami Pana, nie jest już dłużej zainteresowany tematami, które nie pomogą mu w samorealizacji. Innymi słowy, traci wszelką atrakcję do czynności materialnych. W Taittiriya Upanisad (2.7) jest powiedziane: esa hy evanan-dayati. yada hy evaisa etasmin na drśye 'natmye anirukte 'nilayane 'bhayam pratistham vindate 'tha so 'bhayam gato bhavati. Żywa istota usytuowuje się w duchowym pełnym szczęścia życiu, kiedy w pełni rozumie, że jej szczęście zależy od samorealizacji duchowej, która jest podstawową zasadą anandy (szczęścia), i kiedy jest na wieki usytuowana w służbie dla Pana, który nie ma innego pana nad Sobą.
05.19.21 Znaczenie: Fakty te są dalej wyjaśnione w Caitanya-caritamrta (Adi. 9.41):
bharata-bhumite haila manusya-janma yara
janma sarthaka kari' kara para-upakara
"Kto narodził się na tej ziemi Indii (Bharata-varsie) jako istota ludzka, powinien uczynić swoje życie sukcesem i działać dla korzyści wszystkich ludzi."
W Indiach, Bharata-varsie, jest wiele udogodnień do pełnienia służby oddania. W Bharata-varsie wszyscy acaryowie wnieśli swoje doświadczenie i osobiście pojawił się tam Śri Caitanya Mahaprabhu, aby nauczać ludzi Bharata-varsy, w jaki sposób czynić postęp w życiu duchowym i być utwierdzonym w służbie oddania dla Pana. Zatem z wszystkich punktów widzenia Bharata-varsa jest szczególną ziemią, gdzie można z łatwością zrozumieć proces służby oddania i przyjąć go, aby uczynić swe życie sukcesem. Jeśli ktoś uczyni swe życie sukcesem w służbie oddania, a następnie będzie nauczał służby oddania w innych częściach świata, wówczas będzie to prawdziwą korzyścią dla ludzi na całym świecie.
05.19.22 Znaczenie: Ziemia Bharata-varsy jest tak egzaltowaną, że jedynie poprzez narodzenie się na niej można nie tylko osiągnąć niebiańskie planety, ale również udać się bezpośrednio do domu, z powrotem do Boga. Jak Krsna oznajmia w Bhagavad-gicie (9.25):
yanti deva-vrata devan pitrn
yanti pitr-vratah
bhutani yanti bhutejya yanti
mad-yajino 'pi mam
"Kto czci półbogów, narodzi się pomiędzy półbogami; kto czci upiory i duchy, narodzi się pomiędzy takimi istotami; kto oddaje cześć przodkom, pójdzie do przodków; a ci którzy Mnie wielbią, będą żyć ze Mną." Ludzie na ziemi Bharata-varsy na ogół przestrzegają wedyjskich zasad i wskutek tego spełniają wielkie ofiary, poprzez które mogą wznieść się na planety niebiańskie. Jednakże, jaki jest pożytek z takich wielkich osiągnięć? Jak oznajmia Bhagavad-gita (.921), ksine punye martya-lokam viśanti: kiedy wyczerpią się rezultaty ofiar, dobroczynności i innych pobożnych czynów danej osoby, musi ona powrócić na niższy system planetarny i ponownie cierpieć bolączki narodzin i śmierci. Jednakże ten, kto staje się świadomym Krsny, może powrócić do Krsny (yanti-mad-yajino 'pi mam). Dlatego półbogowie nawet żałują, iż wznieśli się na wyższe systemy planetarne. Mieszkańcy planet niebiańskich ubolewają nad tym, iż nie mogli osiągnąć pełnej korzyści z narodzin na ziemi Bharata-varsa. Zamiast tego zostali oczarowani wyższym standardem zadowalania zmysłów i wskutek tego zapomnieli o lotosowych stopach Narayana w chwili śmierci. Wniosek jest taki, że jeśli ktoś rodzi się na ziemi Bharata-varsy, musi przestrzegać instrukcji danych osobiście przez Najwyższą Osobę Boga. Yad gatva na nivartante tad dhama paramam mama. Należy usiłować powrócić do domu, z powrotem do Boga, na planety Vaikunthy – albo na najwyższą planetę Vaikuntha, Goloka Vrndavanę – aby żyć tam wiecznie w pełnej, radosnej wiedzy w towarzystwie Najwyższej Osoby Boga.
05.19.23 Znaczenie: Jest to dalsze potwierdzenie oznajmienia Pana Caitanyi Mahaprabhu:
bharata-bhumite haila manusya-janma yara
janma sarthaka kari' kara para-upakara
Kto przyszedł na świat na ziemi Bharata-varsy, ma pełną sposobność studiowania bezpośrednich instrukcji danych przez Krsnę w Bhagavad-gicie i w ten sposób może ostatecznie zadecydować, co robić w tej ludzkiej formie życia. Bez wątpienia należy porzucić wszelkie inne zaangażowania i podporządkować się Krsnie. Krsna wówczas natychmiast zaopiekuje się nami i wyzwoli nas z rezultatów naszego przeszłego grzesznego życia (aham tvam sarva-papebhyo moksayisyami ma śucah). Dlatego należy przyjąć świadomość Krsny, jak radzi to Sam Krsna. Man-mana bhava mad-bhakto mad-yaji mam namaskuru. "Zawsze myśl o Mnie, zostań Moim wielbicielem, wielbij Mnie i ofiarowuj Mi pokłony." Jest to bardzo łatwe, nawet dla dziecka. Dlaczego nie przyjąć tej ścieżki? Należy starać się dokładnie przestrzegać instrukcji Krsny i w ten sposób stać się w pełni zdolnym do wzniesienia się do królestwa Boga (tyaktva deham punar janma naiti mam eti so 'rjuna). Należy udać się bezpośrednio do Krsny i zaangażować się w Jego służbę. Jest to najlepsza sposobność ofiarowana mieszkańcom Bharata-varsy. Ten, kto jest zdolny wrócić do domu, z powrotem do Boga, nie podlega już dłużej rezultatom karmy, czy to dobrym, czy złym.
05.19.24 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu pojawił się na ziemi Bharata-varsy, konkretnie w Bengalu, w okręgu Nadii, gdzie położona jest Navadvipa. Dlatego – jak oznajmia Śrila Bhaktivinoda Thakura – należy wyciągnąć z tego wniosek, że w tym wszechświecie najlepszą planetą jest Ziemia, a na tej planecie najlepszą ziemią jest Bharata-varsa. W Bharata-varsie jeszcze lepszym jest Bengal, a w Bengalu okręg Nadia, a w Nadii najlepszym miejscem jest Navadvipa, ponieważ tam pojawił się Śri Caitanya Mahaprabhu, aby zapoczątkować spełnianie ofiary intonowania maha-mantry Hare Krsna. Śastry polecają:
krsna-varnam tvisakrsnam
sangopangastra-parsadam
yajnaih sankirtana-prayair
yajanti hi sumedhasah
Pan Śri Caitanya Mahaprabhu zawsze otoczony jest Swymi zaufanymi towarzyszami, takimi jak Śri Nityananda, Śri Gadadhara i Śri Advaita, i wieloma bhaktami, takimi jak Śrivasa. Zawsze intonują oni święte imię Pana i zawsze opisują Pana Krsnę. Dlatego jest to najlepsze spośród wszystkich miejsc we wszechświecie. Ruch świadomości Krsny założył swoje centrum w Mayapur, miejscu narodzin Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu, aby w ten sposób dać ludziom wielką sposobność do odwiedzania tego miejsca i spełniania bezustannego festiwalu sankirtana-yajna, tak jak to zostało tutaj polecone (yajneśa-makha mahotsavah), i aby rozdzielać prasada dla milionów głodnych ludzi pragnących duchowego wyzwolenia. Na tym polega misja ruchu świadomości Krsny. Caitanya-bhagavata potwierdza to w sposób następujący: "Nie należy pragnąć nawet wzniesienia do jakiegoś miejsca w niebiańskich systemach planetarnych, jeśli w miejscu tym nie szerzy się chwał Najwyższej Osoby Boga, nie ma tam śladu Vaisnavów, czystych wielbicieli Pana, ani festiwali dla propagowania świadomości Krsny. Już lepiej byłoby żyć na zawsze ściśniętym w szczelnym worku łona matki – gdzie przynajmniej można pamiętać lotosowe stopy Pana – niż żyć w miejscu, gdzie nie ma okazji pamiętania Jego lotosowych stóp. Modlę się, aby nie było mi dane narodzić się w takim potępionym miejscu." Podobnie, w Caitanya-caritamrta Krsnadasa Kaviraja Gosvami mówi, że ponieważ Śri Caitanya Mahaprabhu jest inauguratorem ruchu sankirtana, więc każdy, kto pełni sankirtana, aby zadowolić Pana, jest bardzo, bardzo chwalebny. Osoba taka ma doskonałą inteligencję, podczas gdy inni są w ignorancji materialnej egzystencji Spośród wszystkich ofiar wymienionych w literaturze wedyjskiej, najlepszą jest spełnianie sankirtana-yajni. Ofierze sankirtana nie może równać się nawet 100 ofiar aśvamedha. Według autora Śri Caitanya-caritamrty, jeśli ktoś porównuje sankirtana-yajnę do innych yajni, jest on pasandi, niewiernym i podlega karze Yamarajy. Jest wielu Mayavadi, którzy sądzą, że spełnianie sankirtana-yajni jest pobożną czynnością podobną do spełniania aśvamedha-yajni i innych takich pobożnych ceremonii, ale to jest nama-aparadhą. Intonowanie świętego imienia Narayana i intonowanie innych imion nigdy nie mogą się równać, pomimo tego, co sądzą Mayavadi.
05.19.25 Znaczenie: Na ziemi Bharata-varsy można z łatwością pełnić sankirtana-yajnę, która składa się ze śravanam kirtanam visnoh albo też można spełniać inne metody służby oddania, takie jak smaranam vandanam arcanam dasyam sakhyam i atma-nivedanam. W Bharata-varsie ma się sposobność odwiedzenia wielu świętych miejsc, szczególnie miejsca narodzin Pana Caitanyi i miejsca narodzin Pana Krsny – Navadvipę i Vrndavanę, gdzie jest wielu czystych bhaktów, którzy nie mają żadnego innego pragnienia poza pełnieniem służby oddania (anyabhilasita-śunyam jnana-karmady-anavrtam) – i w ten sposób można wyzwolić się z niewoli warunków materialnych. Inne ścieżki, takie jak ścieżka jnany i ścieżka karmy, nie są bardzo korzystne. Dzięki pobożnym czynnościom można wznieść się na wyższe systemy planetarne, a przez wiedzę spekulatywną można wtopić się w egzystencję Brahmana, ale to nie jest prawdziwą korzyścią, gdyż nawet z wyzwolonego stanu wtopienia się w Brahmana trzeba zstąpić ponownie, a z pewnością trzeba zejść na dół z królestwa niebiańskiego. Powinniśmy starać się powrócić do domu, z powrotem do Boga (yanti mad-yajino ‘pi mam). W przeciwnym razie nie będzie żadnej różnicy pomiędzy życiem ludzkim, a życiem zwierząt i ptaków w dżungli. Zwierzęta i ptaki również mają wolność, ale z powodu swoich niskich narodzin nie są w stanie jej wykorzystać. Jednakże istota ludzka która narodziła się na Ziemi Bharata-varsy, powinna w pełni skorzystać z ofiarowanych jej udogodnień i stać się w pełni oświeconym bhaktą i powrócić do domu, z powrotem do Boga. Na tym polega istota ruchu świadomości Krsny Mieszkańcy innych miejsc niż Bharata-varsa mają udogodnienia do materialnych przyjemności, ale nie mają tych samych udogodnień, aby podjąć świadomość Krsny. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu poradził, że osoba która narodziła się jako istota ludzka w Bharata-varsie, musi najpierw zrealizować siebie jako integralną cząstkę Krsny, a po przyjęciu świadomości Krsny musi szerzyć tę wiedzę na całym świecie.
05.19.26 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (9.13) Pan Krsna mówi:
mahatmanas tu mam partha
daivim prakrtim aśritah
bhajanty ananya-manaso jnatva
bhutadim avyayam
"O synu Prthy, wielkie, nie ulegające złudzeniu dusze chronione są przez boską naturę. Znając Mnie jako Najwyższą Osobę Boga, pierwszego i nieograniczonego, całkowicie angażują się w służbę oddania." Mahatmowie, zaawansowani bhaktowie, wielbią jedynie Najwyższą Osobę Boga. Inni jednakże, którzy również czasami zwani są mahatmami, wielbią Pana jako ekatvena prthaktvena. Innymi słowy, przyjmują półbogów za różne części Krsny i wielbią ich w tym celu, by osiągnąć określone błogosławieństwo. Chociaż wielbiciele półbogów otrzymują w ten sposób upragnione rezultaty ofiarowane przez Krsnę, opisani zostali w Bhagavad-gicie jako hrta-jnana, niezbyt inteligentni. Krsna nie pragnie być wielbiony pośrednio poprzez różne części Swego ciała. Krsna pragnie bezpośredniego kultu oddania. Dlatego bhakta, który wielbi Pana Krsnę bezpośrednio poprzez wierną służbę oddania, tak jak poleca Śrimad-Bhagavatam (tivrena bhakti-yogena yajeta purusam param), bardzo szybko wznosi się do pozycji transcendentalnej. Niemniej jednak bhaktowie, którzy wielbią półbogów, różne części Pana, otrzymują błogosławieństwa, których pragną, ponieważ Pan jest oryginalnym panem wszystkich błogosławieństw. Jeśli ktoś pragnie jakiegoś określonego błogosławieństwa, to udzielenie go nie jest niczym trudnym dla Pana.
05.19.27 Znaczenie: Bhaktowie wspomniani w poprzednim wersecie zbliżają się do Najwyższej Osoby Boga z materialnymi motywacjami, ale obecny werset wyjaśnia, w jaki sposób tacy bhaktowie zostają wybawieni od tych pragnień. Śrimad-Bhagavatam (2.3.10) radzi:
akamah sarva-kamo va
moksa-kama udara-dhih
tivrena bhakti-yogena yajeta
purusam param
"Bez względu na to, czy ktoś jest wolny od wszelkich materialnych pragnień, jest pełen materialnych pragnień czy pragnie stać się jednym z Najwyższym, powinien zaangażować się w służbę oddania." W ten sposób nie tylko spełnione zostaną pragnienia bhakty, ale nadejdzie dzień, kiedy nie będzie miał żadnych pragnień, jak tylko służyć lotosowym stopom Pana. Ten, kto angażuje się w służbę dla Pana z pewnymi motywacjami, jest zwany sakama-bhaktą, a ten, kto służy Panu bez żadnych motywacji, jest zwany akama-bhaktą. Krsna jest tak łaskawy, że przemienia sakama-bhaktę w akama-bhaktę. Czysty bhakta, akama-bhakta, który nie ma żadnych materialnych motywacji, czerpie przyjemność jedynie ze służenia lotosowym stopom Pana. Potwierdzone zostało to w Bhagavad-gicie (6.22). Yam labdhva caparam labham manyate nadhikam tatah: jeśli ktoś angażuje się w służbę lotosowym stopom Pana, nie pragnie niczego więcej. Jest to najwyższy etap służby oddania. Pan jest tak łaskawy nawet dla sakama-bhakty, bhakty posiadającego motywację, że spełnia jego pragnienia w taki sposób, że pewnego dnia stanie się on akama-bhaktą. Na przykład, Dhruva Maharaja stał się bhaktą z motywacją otrzymania lepszego królestwa od królestwa swego ojca, ale ostatecznie stał się akama-bhaktą i powiedział Panu, svamin krtartho 'smi varam na yace: "Mój drogi Panie, wielką satysfakcję sprawia mi po prostu służenie Twoim lotosowym stopom. Nie pragnę żadnej materialnej korzyści." Czasami zdarza się, że małe dziecko je jakieś brudne rzeczy, ale rodzice odbierają mu te paskudztwa i ofiarowują mu sandeśa albo cos słodkiego. Bhaktowie, którzy aspirują do błogosławieństw materialnych, porównywani są do takich dzieci. Pan jest tak łaskawy, że zabiera ich materialne pragnienia i daje im najwyższe błogosławieństwo. Dlatego, jeśli ktoś ma materialne motywacje, nie powinien wielbić nikogo innego, tylko Najwyższą Osobę Boga; musi w pełni zaangażować się w służbę oddania dla Pana, tak aby wszystkie jego pragnienia zostały spełnione i by w końcu powrócił do domu, z powrotem do Boga. Wyjaśnia to Caitanya-caritamrta (Madhya 22.37-39, 41) w sposób następujący.
Anyakami – bhakta może pragnąc czegoś innego niż służby lotosowym stopom Pana;
yadi kare krsnera bhajana – ale jeśli zaangażuje się w służbę dla Pana Krsny;
na magiteha krsna tare dena sva-carana – Krsna daje mu schronienie Swych lotosowych stóp, nawet jeśli nie aspiruje on do tego.
Krsna kahe – Pan mówi;
ama bhaje – "Pełni on dla Mnie służbę";
mage visaya-sukha – "Ale pragnie on korzyści materialnego zadowalania zmysłów."
Amrta chadi' visa mage: "Taki bhakta jest niczym osoba, która prosi o truciznę zamiast nektaru."
Ei bada murkha: "Na tym polega jego głupota."
Ami --– vijna: " Ale Ja jestem doświadczony."
Ei murkhe 'visaya' kene diba: "Dlaczego maiłabym dać takiemu głupcowi brudy materialnej przyjemności?"
Sva-carana-mrta: "Lepiej będzie, jeśli dam mu schronienie u Swych lotosowych stóp."
'Visaya' bhulaiba: "Sprawię, że zapomni o wszystkich swych materialnych pragnieniach."
Kama lagi' krsna bhaje – jeśli ktoś angażuje się w służbę dla Pana dla zadowalania zmysłów;
paya krsna-rase – rezultat tego jest taki, że ostatecznie osiąga smak do służenia lotosowym stopom Pana.
Kama chadi' 'dasa' haite haya abhilase: wówczas porzuca wszystkie materialne
pragnienia i pragnie stać się wiecznym sługą Pana.
05.19.28 Znaczenie: Jeśli ktoś rodzi się na planetach niebiańskich, z pewnością jest to rezultatem pobożnych czynności, ale mimo to musi ponownie zstąpić na Ziemię, jak oznajmia Bhagavad-gita (ksine punye martya-lokam viśanti). Nawet półbogowie muszą powrócić na Ziemię, aby pracować jak zwykli ludzie, kiedy wyczerpią się rezultaty ich pobożnych czynności. Niemniej jednak półbogowie pragną przybyć na ziemię Bharata-varsy, jeśli pozostanie im chociaż mała część zasług za pobożne czynności. Innymi słowy, aby narodzić się w Bharata-varsy, należy spełnić więcej pobożnych czynności niż półbogowie. Osoby żyjące w Bharata-varsie są w naturalny sposób świadome Krsny i jeśli dalej kultywuje się swą świadomość Krsny, to dzięki łasce Krsny z pewnością zwiększają swój doby los poprzez osiągnięcie doskonałości w świadomości Krsny i z łatwością powracają do domu, z powrotem do Boga. Z wielu innych miejsc w literaturze wedyjskiej dowiadujemy się, że nawet półbogowie pragną przybyć na ziemię Bharata-varsy. Głupiec może pragnąć promocji na planety niebiańskie w rezultacie swych pobożnych czynności, ale półbogowie z tych niebiańskich planet pragną przybyć do Bharata-varsy i otrzymać ciała, które mogliby z łatwością wykorzystać do kultywacji świadomości Krsny. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu wielokrotnie powtarza:
bharata-bhumite haila manusya-janma yara
janma sarthaka kari' kara para-upakara
Istota ludzka narodzona na ziemi Bharata-varsy ma szczególny przywilej do rozwinięcia świadomości Krsny. Dlatego ci, którzy już narodzili się w Bharata-varsie, powinni przyjąć nauki śastr i guru i w pełni wykorzystać łaskę Śri Caitanyi Mahaprabhu, aby osiągnąć pełnię świadomości Krsny. Poprzez skorzystanie w pełni ze świadomości Krsny powraca się do domu, z powrotem do Boga (yanti mad-yajino ‘pi mam). Dlatego ruch świadomości Krsny udostępnia tę możliwość ludzkiemu społeczeństwu, poprzez otwieranie wielu, wielu ośrodków na całym świecie tak aby ludzie mogli obcować z czystymi bhaktami ruchu świadomości Krsny, zrozumieć naukę świadomości Krsny i ostatecznie powrócić do domu, z powrotem do Boga.
1. Svarnaprastha
2. Candraśukla,
3. Avartana,
4. Ramanaka,
5. Mandaraharina,
6. Pancajanya,
7. Simhala
8. Lanka
05.19.29-30 Znaczenie: W Kurma Puranie znajduje się oznajmienie dotyczące pragnień półbogów:
anadhikarino devah
svarga-stha bharatodbhavam
vanchanty
atma-vimoksartha- mudrekarthe
'dhikarinah
Chociaż półbogowie zajmują wzniosłe pozycje na planetach niebiańskich, niemniej jednak pragną zstąpić na ziemię Bharata-varsy na tej planecie. Dowodzi to, że nawet półbogowie nie kwalifikują się do tego, aby mieszkać w Bharata-varsie. Dlatego, jeśli osoby już urodzone w Bharata-varsie żyją jak psy i koty, nie korzystając w pełni ze swych narodzin na tej ziemi, z pewnością są bardzo nieszczęśliwe.
W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do 19-go Rozdziału 5-go
Canto Śrimad-Bhagavatam, zatytułowanego
"Opis wyspy Jambudvipy".