04.30.01 Znaczenie: Na początku Maitreya Rsi opowiedział o czynnościach synów Pracinabarhi. Synowie ci udali się nad wielkie jezioro, które było niczym ocean, i szczęśliwie spotkawszy tam Pana Śivę, nauczyli się, w jaki sposób zadowolić Najwyższą Osobę Boga, śpiewając pieśni skomponowane przez niego. Teraz przywiązanie ich ojca do czynności karmicznych zganił Narada, który łaskawie pouczył Pracinabarhi, opowiadając mu historię Puranjany. Teraz Vidura ponownie chciał posłuchać o synach Pracinabarhi, a szczególnie interesowało go co osiągnęli poprzez zadowolenie Najwyższej Osoby Boga. Ważnymi tutaj są słowa siddhim apuh, czyli "osiągnęli doskonałość". Pan Krsna mówi w Bhagavad-gicie (7.3), manusyanam sahasresu kaścid yatati siddhaye: spośród wielu, wielu milionów ludzi, jeden może być zainteresowany tym, jak osiągnąć sukces w sprawach duchowych. O najwyższym sukcesie mówi Bhagavad-gita (8.15):
mam upetya punar janma
duhkhalayam aśaśvatam
napnuvanti mahatmanah
samsiddhim paramam gatah
"Osiągnąwszy Mnie, wielkie dusze będąc oddanymi Mi yoginami, nigdy nie powracają do tego tymczasowego, pełnego nieszczęść świata, albowiem osiągnęły one najwyższą doskonałość " A co jest tą najwyższą doskonałością? To również zostało wytłumaczone w tym wersecie. Najwyższą doskonałością jest powrót do domu, do Boga, a ten, kto to osiągnął, nie musi powracać do tego materialnego świata i wędrować z ciała do ciała w śnie materialnej egzystencji. Dzięki łasce Pana Śivy Pracetowie rzeczywiście osiągnęli doskonałość i powrócili do domu, do Boga, po uprzednim cieszeniu się materialnymi udogodnieniami w najwyższym wymiarze. Maitreya opowie to teraz Vidurze.
04.30.02 Znaczenie: Wszelkie rodzaje materialnego
szczęścia można osiągnąć w tym życiu albo w następnym, na tej planecie albo na
innej. Żywa istota wędruje w tym materialnym wszechświecie w tak wielu
gatunkach życia i na tak wielu systemach planetarnych. Niedole i szczęście
osiągane podczas obecnego okresu życia są zwane iha, a niedole i szczęście osiągane w życiu następnym są zwane paratra.
W rzeczywistości Pan Mahadeva (Śiva) jest jednym z potężnych półbogów w tym materialnym świecie. Na ogół błogosławi on zwykłych ludzi materialnym szczęściem. Bóstwo przewodnie tego materialnego świata, Durga, jest pod kontrolą Pana Mahadevy, Giriśy. Zatem Pan Mahadeva może każdemu ofiarować jakikolwiek rodzaj materialnego szczęścia. Na ogół ludzie wolą zostać bhaktami Pana Giriśy, aby osiągnąć materialne szczęście, ale Pracetowie spotkali Pana Mahadevę ze zrządzenia opatrzności. Pan Mahadeva poinstruował ich, aby wielbili Najwyższą Osobę Boga, i osobiście ofiarował modlitwę. Jak oznajmił poprzedni werset (rudra-gitena); po prostu poprzez intonowanie modlitw, które Pan Śiva ofiarował Visnu, Pracetowie zostali przeniesieni do świata duchowego. Czasami bhaktowie również pragną cieszyć się materialnym szczęściem; dlatego poprzez aranżację Najwyższej Osoby Boga, bhakta otrzymuje szansę cieszenia się tym materialnym światem, zanim ostatecznie przyjdzie do świata duchowego. Czasami bhaktowie wznoszą się na planety niebiańskie – na Janalokę, Maharlokę, Tapolokę, Siddhalokę itd. Jednakże czysty bhakta nigdy nie aspiruje do żadnego rodzaju materialnego szczęścia. Wskutek tego czysty bhakta zostaje bezpośrednio przeniesiony na Vaikunthalokę, która została opisana tutaj jako param. W tym wersecie Vidura pyta Maitreyę, ucznia Brhaspatiego, jakie były różne osiągnięcia Pracetów.
04.30.03 Znaczenie: Można samemu bezpośrednio ofiarować
modlitwy Najwyższej Osobie Boga, ale jeśli ktoś powtarza modlitwę ofiarowaną
przez wielkich bhaktów, takich jak Pan Śiva i Pan Brahma, albo jeśli podąża
śladami wielkich osobistości, wówczas z łatwością może zadowolić Najwyższą
Osobę Boga. Na przykład, czasami intonujemy tę mantrę z Brahma-samhity (5.39):
cintamani-prakara-sadmasu kalpa-vrksa-
laksavrtesu surabhir abhipalayantam
laksmi-sahasra-śata-sambhrama-sevyamanam
govindam adi purusam tam aham bhajami
"Wielbię Govindę, pierwotnego Pana, pierwszego stwórcę, który pasie krowy, spełnia wszelkie pragnienia, w siedzibie zbudowanej z klejnotów duchowych, otoczonej milionami drzew pragnień. Zawsze z wielkim szacunkiem i uczuciem służą Mu setki tysięcy laksmi, czyli gopi." Ponieważ modlitwę tę ofiarowuje Pan Brahma, my podążamy w jego ślady i recytujemy ją. Jest to najłatwiejszy sposób zadowolenia Najwyższej Osoby Boga. Czysty bhakta nigdy nie usiłuje osiągnąć Najwyższego Pana bezpośrednio. Najważniejszym sposobem wielbienia Pana jest robienie tego przez sukcesję uczniów bhaktów. Zatem Pracetowie powtórzyli modlitwy ofiarowane Najwyższej Osobie Boga przez Pana Śivę i w ten sposób bardzo zadowolili Najwyższego Pana.
Tutaj Najwyższa Osoba Boga został opisany jako puranjana. Według Madhvacaryi żywa istota jest zwana puranjana dlatego, ponieważ stała się mieszkańcem tego materialnego świata, i pod wpływem trzech sił materialnej natury jest ona zmuszona w nim żyć. Najwyższa Osoba Boga stwarza ten materialny świat (pura), i również wchodzi w niego. Andantara-stha-paramanu-cayantara-stham. Pan wchodzi w serce żywej istoty i atom; dlatego zarówno żywa istota, jak i Pan zwani są puranjana. Jedna puranjana, żywa istota, podlega najwyższemu puranjanie; dlatego obowiązkiem podległego puranjany jest zadowolenie najwyższego puranjany. To jest służbą oddania. Pan Rudra, czyli Pan Śiva, jest oryginalnym acaryą Vaisnava sampradayi zwanej Rudra-sampradayą. Rudra-gitena oznacza, że Pracetowie osiągnęli duchowy sukces pod zwierzchnictwem sukcesji uczniów Pana Rudry.
04.30.04 Znaczenie: Spełnianie srogich wyrzeczeń przez dziesięć tysięcy lat nie zdaje się być wesołym wysiłkiem. Jednakże bhaktowie, poważni studenci życia duchowego, poddają się takim wyrzeczeniom, aby osiągnąć łaskę Najwyższej Osoby Boga. W tym czasie, kiedy okres trwania życia był bardzo długi, ludzie mogli praktykować srogie wyrzeczenia przez tysiące lat Powiedziane jest, że Valmiki, autor Ramayany, przez sześćdziesiąt tysięcy lat spełniał wyrzeczenia w medytacji. Najwyższa Osoba Boga docenił wyrzeczenia, które podjęli Pracetowie, i ostatecznie pojawił się przed nimi w przyjemnej formie. W ten sposób wszyscy osiągnęli zadowolenie i zapomnieli o wyrzeczeniach, które przeszli. Jeśli ktoś w materialnym świecie odnosi sukces w swojej ciężkiej pracy, jest bardzo zadowolony. Podobnie, bhakta zapomina o wszelkim swoim trudzie i wyrzeczeniu, skoro tylko nawiązuje kontakt z Najwyższą Osobą Boga. Chociaż Dhruva Maharaja był jedynie pięcioletnim chłopcem, poddał się surowym wyrzeczeniom, jedząc jedynie suche liście, pijąc jedynie wodę i nie przyjmując żadnego pożywienia. W ten sposób po sześciu miesiącach, był w stanie zobaczyć Najwyższą Osobę Boga twarzą w twarz. Kiedy ujrzał Pana, zapomniał o wszelkich swoich wyrzeczeniach i powiedział, svamin krtartho 'smi: "Mój drogi Panie, jestem bardzo zadowolony."
Oczywiście, wyrzeczenia te były spełniane w Satya-yudze, Dvapara-yudze i Treta-yudze, ale nie w tym wieku Kali. W tym wieku Kali można osiągnąć te same rezultaty po prostu poprzez intonowanie maha-mantry Hare Krsna. Ponieważ ludzie tego wieku są upadli, Pan był tak łaskawy, że dał im najłatwiejszą metodę. Ten sam rezultat można osiągnąć po prostu poprzez intonowanie mantry Hare Krsna. Jednakże, jak wykazał Pan Caitanya Mahaprabhu, jesteśmy tak nieszczęśliwi, że nie pociąga nas nawet intonowanie maha-mantry – Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare/ Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare.
04.30.05 Znaczenie: Jak oznajmia Caitanya-caritamrta (Madhya 22.31):
krsna – surya-sama; maya haya andhakara
yahan krsna, tahan nahi mayara adhikara
Pan jest dokładnie niczym promienne słońce. Wskutek tego, gdziekolwiek Najwyższa Osoba Boga jest obecny, nie może być tam ciemności, czyli ignorancji. W rzeczywistości ciemny wszechświat jest oświetlany przez słońce, ale słońce i księżyc po prostu odbijają blask cielesny Najwyższego Pana. W Bhagavad-gicie (7.8) Pan mówi, prabhasmi śaśi-suryayoh: "Ja jestem oświetlającą energią zarówno Słońca, jak i Księżyca." Wniosek jest taki, że źródłem wszelkiego życia jest cielesny blask Najwyższej Osoby Boga. Zostało to również potwierdzone w Brahma-samhicie: yasya prabha prabhavato jagad-anda-koti. Będąc oświetlonym przez cielesną światłość Najwyższej Osoby Boga, wszystko zostaje pozbawione wszelkiej ciemności.
04.30.06 Znaczenie: Na ogół forma Visnu manifestowana jest z czterema rękami, trzymającymi cztery przedmioty (konchę, cakrę, buławę i kwiat lotosu). Jednakże Pan Visnu opisany w tym wersecie posiada osiem ramion z ośmioma rodzajami broni. Według Viraraghavy Acaryi, koncha i kwiat lotosu również uważane są za broń. Ponieważ Pan jest najwyższym kontrolerem, wszystko, cokolwiek jest w Jego dłoni, można uznać za broń. Cztery ręce trzymają cztery rodzaje broni, a cztery dodatkowe ramiona trzymają strzałę, łuk, trójząb i węża. Śri Viraraghava Acarya opisuje tych osiem broni jako śankha, cakra, gada, padma, śarnga, śara itd.
Królowi zawsze towarzyszą jego ministrowie, sekretarze i dowódcy, i Pan Visnu również otoczony jest Swoją świtą – półbogami, wielkimi mędrcami, świętymi osobami itd. Nigdy nie jest Sam. Zatem nie ma kwesta, aby był bezosobowym. Zawsze jest Sobą, Najwyższą Osobą Boga, i Jego towarzysze również są osobami. Z opisu w tym wersecie wynika, że, Garda należy do planety Kinnara. Mieszkańcy planety Kinnara mają te same cechy co Garuda. Ich cechy cielesne podobne są cechom istot ludzkich, ale mają skrzydła. Słowo gita-kirtih wskazuje na to, że mieszkańcy Kinnaraloki są ekspertami jeśli chodzi o śpiewanie chwał Pana. W Brahma-samhicie jest powiedziane: jagad-anda-koti-kotisv aśesa-vasudhadi-vibhuti-bhinnam. W każdym poszczególnym wszechświecie są różnego typu planety, i każda planeta ma odmienne cechy. Z wersetu tego dowiadujemy się, że mieszkańcy Kinnaraloki mogą unosić się w powietrzu za pomocą swych skrzydeł. Jest również planeta, znana jako Siddhaloka, której mieszkańcy mogą unosić się w powietrzu nawet bez skrzydeł. Zatem każda poszczególna planeta ma pewne szczególne udogodnienia. Na tym polega piękno urozmaiconego stworzenia Najwyższej Osoby Boga.
04.30.07 Znaczenie: W wersecie tym bardzo ważne jest słowo adyah. Najwyższa Osoba Boga jest źródłem nawet Paramatmy i Brahmana. Jak stwierdza Bhagavad-gita (14.27), brahmano hi pratisthaham: Prawda Absolutna nie rozpoczyna się od bezosobowego Brahmana, ale od oryginalnej Osoby Boga, Krsny. Gdy Arjuna zrealizował wielkość Krsny, zwrócił się do Niego w ten sposób:
param brahma param dhama
pavitram paramam bhavan
purusam śaśvatam divyam
adi-devam ajam vibhum
"Ty jesteś Najwyższą Osobą Boga, ostateczną siedzibą i najwyższą czystością, Absolutną Prawdą. Ty jesteś wieczna transcendentalną i oryginalną osobą, i Ty jesteś nienarodzonym i wszechprzenikającym pięknem." (Bg. 10.12)
Brahma-samhita mówi również; anadir adir govindah sarva-karana-karanam: "Najwyższy Pan nie ma żadnej przyczyny [anadi], ale On jest przyczyną wszelkich przyczyn." Vedanta-sutra mówi, janmady asya yatah: "Absolutna Prawda jest Tym, z którego wszystko emanuje." Absolutna Prawda został opisany Jako adi-purusa. Absolutna Prawda jest zatem osobą, i nie jest czymś bezosobowym.
04.30.08 Znaczenie: Ponieważ synowie króla Pracinabarhisata byli wszyscy zjednoczeni w świadomości Krsny, Pan był bardzo z nich zadowolony. Każdy z synów króla Pracinabarhisata był indywidualną duszą, ale byli zjednoczeni w ofiarowaniu transcendentalnej służby dla Pana. Prawdziwa jedność jest jednością indywidualnych dusz, usiłujących zadowolić Najwyższego Pana albo pełnić dla Niego służbę. W materialnym świecie taka jedność nie jest możliwa Mimo iż ludzie mogą jednoczyć się oficjalnie, zawsze mają odmienne interesy. Na przykład w Stanach Zjednoczonych wszystkie narody mają swoje określone narodowe ambicje, i wskutek tego nie mogą osiągnąć jedności. Brak jedności pomiędzy indywidualnymi duszami jest tak mocne w tym materialnym świecie, że nawet członkowie Towarzystwa Świadomości Krsny zdają się być czasami rozdzieleni z powodu odmiennych opinii i skłanianiu się ku materialnym rzeczom. W rzeczywistości w świadomości Krsny nie może być dwóch opinii. Jest tylko jeden cel: służenie Krsnie do granic swoich możliwości. Jeśli istnieje jakaś niezgoda co do służby, takie nieporozumienie należy uważać za duchowe. W żadnych warunkach nie może być rozbita jedność tych, którzy są rzeczywiście zaangażowani w służbę dla Najwyższej Osoby Boga. To sprawia wiele szczęścia Najwyższej Osobie Boga i wówczas pragnie On obdarzyć bhaktów wszelkiego rodzaju błogosławieństwami, co wskazuje ten werset. Widzimy, że Pan natychmiast był gotów udzielić wszelkich błogosławieństw synom króla Pracinabarhisata.
04.30.10 Znaczenie: Dobra inteligencja oznacza powrót do domu, do Boga. Zostało to potwierdzone w Bhagavad-gicie (10.10):
tesam satata-yuktanam
bhajatam priti-purvakam
dadami buddhi-yogam tam yena
mam upayanti te
"Tym, którzy zawsze są Mi oddani i z miłością Mnie wielbią, Ja daję inteligencję, która do Mnie ich prowadzi."
Ten, kto ofiarowuje modlitwy Panu, aby uzyskać spełnienie swych różnych pragnień, musi wiedzieć, że najdoskonalszym spełnieniem pragnienia jest udanie się do domu, z powrotem do Boga. Werset ten wskazuje, że osoby, które pamiętają czynności Pracetów, synów króla Pracinabarhisata, osiągną wyzwolenie i błogosławieństwo. Więc co dopiero mówić o synach króla Pracinabarhisata, którzy są bezpośrednio związani z Najwyższą Osobą Boga? Taki jest sposób systemu param-para. Jeśli podążamy śladami acaryów, osiągamy te same korzyści, co nasi poprzednicy. Jeśli ktoś przestrzega postanowień Arjuny, należy uważać, że słucha on Bhagavad-gity bezpośrednio od Najwyższej Osoby Boga. Nie ma różnicy w słuchaniu Bhagavad-gity bezpośrednio od Najwyższego Pana, a podążaniem za przykładem takiej osoby jak Arjuna, który poprzednio wysłuchał Bhagavad-gity bezpośrednio od Pana. Czasami głupi ludzie sprzeczają się, że skoro Krsna nie jest teraz obecny, nie można przyjąć od Niego bezpośrednich instrukcji. Tacy głupi ludzie nie wiedzą, że nie ma żadnej różnicy pomiędzy bezpośrednim słuchaniem Bhagavad-gity a czytaniem jej, pod warunkiem, że przyjmuje się Bhagavad-gitę taką jaką jest, jak została wypowiedziana przez Pana. Jednakże, jeśli ktoś pragnie zrozumieć Bhagavad-gitę poprzez swoje impersonalne interpretacje, nie będzie w stanie zrozumieć jej tajemnicy, nawet jeśli jest wielkim naukowcem w ocenie zwykłych ludzi.
04.30.11 Znaczenie: Skoro każda żywa istota jest integralną cząstką Najwyższej Osoby Boga, ma małą niezależność. Czasami nieinteligentni ludzie pytają, dlaczego ktoś zostaje poddany niedoli, chociaż każdy jest pod kontrolą Najwyższej Osoby Boga. Ale z powodu swej niewielkiej niezależności, żywa istota może być posłuszna poleceniom Pana lub nie. Jeśli jest im posłuszna, jest szczęśliwa. A jeśli nie, jest nieszczęśliwa. Zatem żywa istota stwarza swe własne szczęście czy nieszczęście. Najwyższy Pan nie narzuca ich nikomu. Najwyższy Pan chwalił Pracetów, ponieważ oni wiernie przestrzegali poleceń swego ojca. Pan pobłogosławił synów Pracinabarhisata, ponieważ byli posłuszni poleceniom swego ojca.
04.30.12 Znaczenie: Jak tłumaczy to następny werset, Pracetowie poślubią córkę wielkiego mędrca Kandu. Werset ten nadmienia, że syn ich będzie zwał się Viśruta i, dzięki swemu zacnemu charakterowi, będzie sławił swego ojca i matkę. W rzeczywistości przewyższy on Pana Brahmę. Wielki polityk Canakya powiedział, że jeśli w ogrodzie albo lesie jest dobre drzewo, kwiaty jego napełnią las swoim zapachem. Podobnie, dobry syn w rodzinie czyni całą rodzinę słynną na całym świecie. Krsna narodził się w rodzinie Yadów, i wskutek tego dynastia Yadu jest znana na całym świecie.
04.30.13 Znaczenie: Kiedykolwiek jakiś potężny mędrzec poddaje się surowym wyrzeczeniom, aby osiągnąć materialną moc, król niebios, Indra, staje się zazdrosny. Wszyscy półbogowie mają odpowiedzialne pozycje, zajmując się administracją spraw wszechświata, i są wysoce kwalifikowani dzięki pobożnym czynnościom. Chociaż są zwykłymi żywymi istotami, są w stanie osiągnąć odpowiedzialne pozycje, takie jak pozycja Pana Brahmy, Indry, Candry i Varuny. Jak jest to naturą tego materialnego świata, król niebios Indra jest bardzo niespokojny, gdy jakiś wielki mędrzec poddaje się surowym wyrzeczeniom Cały materialny świat przepełniony jest taką zazdrością, że każdy obawia się swoich sąsiadów. Każdy biznesmen obawia się swoich towarzyszy, ponieważ ten materialny świat jest polem działania dla wszelkiego rodzaju zawistnych ludzi, którzy przybyli tutaj, aby współzawodniczyć z bogactwem Najwyższej Osoby Boga. Dlatego też Indra bardzo obawiał się srogich wyrzeczeń spełnianych przez wielkiego mędrca Kandu, i posłał Pramlocę, aby złamała jego śluby i wyrzeczenia. Podobne wydarzenie miało miejsce w przypadku Viśvamitry. Również z innych wydarzeń przytoczonych w śaśtrach, wynika, że Indra jest zawsze zazdrosny. Kiedy król Prthu spełniał różnego rodzaju ofiary, prześcigające Indrę, Indrę opanowała zazdrość i przeszkodził w ofierze króla Prthu. Zostało to przedyskutowane w poprzednich rozdziałach. Królowi Indrze udało się złamać ślub wielkiego mędrca Kandu, którego urzekło piękno niebiańskiej dziewczyny Pramlocy, i spłodził z nią dziecko rodzaju żeńskiego. Dziewczynka ta opisana została jako lotosooka i bardzo piękna. Spełniwszy pomyślnie swą misję, Pramloca powróciła na planety niebiańskie, oddając nowo narodzone dziecko w opiekę drzewom. Na szczęście, drzewa przyjęły dziewczynkę i zgodziły się ją wychowywać.
04.30.14 Znaczenie: Chociaż Apsara pozostawiła swoje dziecko w opiece drzewom, drzewa nie były w stanie właściwie się nim zaopiekować; dlatego przekazały je królowi Księżyca. I tak Candra, król Księżyca, włożył swój palec w usta dziecka, aby zaspokoić jego głód.
04.30.15 Znaczenie: Pracetowie nie tylko byli wielkimi bhaktami Najwyższej Osoby Boga, ale byli posłuszni poleceniom swego ojca. Dlatego Pan poprosił ich, aby poślubili córkę Pramlocy.
04.30.16 Znaczenie: Według zasad wedyjskich, kobieta nie może mieć wielu mężów, chociaż mąż może mieć wiele żon. Jednakże w szczególnych przypadkach zdarza się, że kobieta ma więcej niż jednego męża. Na przykład Draupadi poślubiła wszystkich pięciu braci Pandavów. Podobnie, Najwyższa Osoba Boga polecił synom Pracinabarhisata, aby poślubili jedną dziewczynę, zrodzoną z wielkiego mędrca Kandu i Pramlocy. W szczególnych przypadkach dziewczyna może poślubić więcej niż jednego mężczyznę, pod warunkiem, że jest w stanie traktować swoich mężów jednakowo. Nie jest to możliwe dla zwykłej kobiety. Jedynie dziewczyna szczególnie kwalifikowana może poślubić więcej niż jednego męża. Znalezienie takiej zrównoważonej kobiety w wieku Kali jest rzeczą bardzo trudną. Zatem według pism, kalau paca vivarjayet. W tym wieku kobieta nie może poślubić brata swego męża. System ten jest nadal praktykowany w niektórych górzystych częściach Indii. Pan mówi: aprthag-dharma-śileyam bhuyat patny arpitaśaya. Dzięki błogosławieństwu Pana, wszystko jest możliwe. Pan szczególnie pobłogosławił tę dziewczynę, aby jednakowo podporządkowała się wszystkim braciom. Bhagavad-gita naucza aprthag-dharma, co znaczy "zawodowy obowiązek bez odmiennego celu". Bhagavad-gita dzieli się na trzy główne działy: karma-yogę, jnana-yogę i bhakti-yogę. Słowo yoga oznacza "działanie z ramienia Najwyższej Osoby Boga". Jak stwierdza Bhagavad-gita (3.9):
yajnarthat karano 'nyatra
loko yam karma-bandhanah
tad-artham karma kaunteya
mukta-sangah samacara
"Praca wykonywana być musi jako ofiara dla Visnu, w przeciwnym razie jest ona przyczyną niewoli w tym materialnym świecie. Dlatego, o synu Kunti, pełń swoje obowiązki dla Jego zadowolenia. W ten sposób zawsze pozostaniesz wolnym od przywiązań i niewoli."
Aby zadowolić yajna-purusę,
Najwyższą Osobę Boga, można działać zgodnie ze swoim zawodowym obowiązkiem.
Nazywane jest to aprthag-dharmą. Różne
członki ciała mogą działać w odmienny sposób, ale ostatecznym celem jest
utrzymanie całego ciała. Podobnie, jeśli działamy dla zadowolenia Najwyższej
Osoby Boga, przekonamy się, że zadowalamy wszystko. Powinniśmy podążać śladami
Pracetów, których jedynym celem było zadowolenie Najwyższego Pana. To jest zwane
aprthag-dharmą. Według Bhagavad-gity (18.66), sarva-dharman
parityajya mam ekam śaranam vraja: "Porzuć wszelkie rodzaje religii i
po prostu podporządkuj się Mnie." Taka jest rada Pana Krsny. Naszym
jedynym celem powinno być działanie w świadomości Krsny dla zadowolenia Pana.
To jest jednością, czyli aprthag-dharmą.
04.30.17 Znaczenie: Długość życia wyznaczona Pracetom przez Najwyższą Osobę Boga, obliczona jest według czasu na wyższych systemach planetarnych. Sześć naszych miesięcy równa się dwunastu godzinom na wyższych systemach planetarnych. Trzydzieści dni równa się jednemu miesiącowi, a dwanaście miesięcy – jednemu rokowi. W ten sposób Pracetowie mogli cieszyć się wszelkiego rodzaju materialnymi udogodnieniami przez milion lat według kalkulacji wyższego systemu planetarnego. Mimo iż jest to bardzo długi okres życia, Pracetowie otrzymali, dzięki łasce Pana, pełną siłę cielesną. Jeśli ktoś pragnie żyć przez wiele lat w tym materialnym świecie, musi cierpieć kłopoty starości, inwalidztwo i wiele innych pełnych niedoli warunków. Pracetowie jednakie otrzymali pełną siłę cielesną, aby cieszyć się materialnymi udogodnieniami. Tę szczególną dogodność otrzymali dlatego, aby mogli kontynuować pełną służbę oddania. Zostanie to wytłumaczone w następnym wersecie.
04.30.18 Znaczenie: Dzięki łasce Pana Pracetowie otrzymali szczególne udogodnienia. Chociaż mogli żyć miliony lat, aby cieszyć się materialnymi ułatwieniami, mimo to nie odstąpili od transcendentalnej służby miłości dla Pana. Będąc tak w pełni zaangażowanymi, Pracetowie całkowicie uwolnią się od wszelkiego materialnego przywiązania. Materialne przywiązanie jest bardzo mocne. Podczas jednego życia materialista stara się o zdobycie ziemi, pieniędzy, przyjaciół, towarzystwa, przyjaźni, miłości itd. A po zniszczeniu ciała pragnie także cieszyć się planetami niebiańskimi. Jeśli jednakże ktoś angażuje się w służbę oddania, uwalnia się od przywiązań do wszelkiego rodzaju materialnych radości i cierpienia. Te osoby, które w tym materialnym świecie wznoszą się na wyższe systemy planetarne, mogą cieszyć się wszelkimi materialnymi udogodnieniami, podczas gdy osoby zdegradowane na niższe systemy planetarne oczekuje życie w piekielnych warunkach. Bhakta jednakże jest transcendentalny zarówno do warunków niebiańskich, jak i piekielnych. Według Bhagavad-gity (14.26), pozycja bhakty opisana jest w ten sposób:
mam ca yo
'vyabhicarena bhakti-yogena sevate
sa gunan samatityaitan brahma-bhuyaya kalpate
"Kto angażuje się w pełni w służbę oddania, kto nie upada pod żadnym warunkiem; od razu przekracza siły materialnej natury i wznosi się do platformy Brahmana."
Bhakta zawsze usytuowany jest na platformie Brahmana. Nie ma on nic wspólnego z materialnym szczęściem czy niedolą. Kiedy ktoś jest mocno usytuowany w służbie oddania i wolny od wszelkich materialnych przywiązań, niezanieczyszczony przez siły materialnej natury, staje się zdolnym do powrotu do domu, z powrotem do Boga. Chociaż dzięki specjalnemu błogosławieństwu Pracetowie będą się cieszyli materialnymi udogodnieniami przez miliony lat, nie przywiążą się do nich. U kresu swych materialnych radości będą promowani do świata duchowego i powrócą do Boga.
Szczególne znaczenie ma słowo pakva-gunaśayah, gdyż oznacza ono, że dzięki służbie oddania można porzucić wpływ trzech sił materialnej natury. Dopóki jest się pod wpływem sił materialnej natury, nie można powrócić do Boga. Zostało wyraźnie wytłumaczone, że wszystkie planety w tym materialnym świecie – począwszy od Brahmaloki aż do planet piekielnych – nie są odpowiednim miejscem dla bhakty. Padam padam yad vipadam na tesam. Miejsce, gdzie na każdym kroku czyha niebezpieczeństwo, z pewnością nie jest miejscem wygodnym. Dlatego Pan mówi w Bhagavad-gicie (8:16):
abrahma-bhuvanal lokah punar
avartino 'rjuna
mam upetya tu kaunteya punar
janma na vidyate
"Wszystkie planety w materialnym świecie, od najwyższej do najniższej, są miejscami niedoli, powtarzających się narodzin i śmierci. Lecz kto przybywa do Mojej siedziby, o synu Kunti, ten nigdy już nie rodzi się ponownie."
Zatem jeśli nawet ktoś jest promowany na najwyższą planetę w materialnym wszechświecie, Brahmalokę, nie odnosi żadnej korzyści. Jednakże, jeśli ktoś w taki czy inny sposób zostaje promowany do siedziby Pana, nigdy nie powraca do materialnego świata.
04.30.19 Znaczenie: Na ogół osoba żyjąca w rodzinie, staje się nadmiernie przywiązana do czynności karmicznych. Innymi słowy, próbuje cieszyć się rezultatami swojego działania. Bhakta jednakże wie, że Krsna jest najwyższym podmiotem radości i najwyższym właścicielem (bhoktaram yajna-tapasam sarva-loka-maheśvaram). Wskutek tego bhakta nie uważa się za właściciela żadnego zajęcia. Bhakta zawsze uważa, że właścicielem jest Najwyższa Osoba Boga. Dlatego rezultaty swojego zajęcia ofiarowuje Najwyższemu Panu. Tego, kto w ten sposób żyje w tym materialnym świecie z rodziną i dziećmi, nigdy nie dotykają zanieczyszczenia tego materialnego świata. Zostało to potwierdzone w Bhagavad-gicie (3.9):
yajnarthat karmano 'nyatra
loko 'yam karma-bandhanah
tad-artham karma kaunteya
mukta-sangah samacara
Ten, kto usiłuje. cieszyć się rezultatami swojego działania, zostaje związany jego rezultatami. Jednakże ten, kto ofiarowuje rezultaty czy zyski Najwyższej Osobie Boga, nie uwikłuje się w rezultaty. Na tym polega sekret sukcesu Na ogół ludzie przyjmują sannyasę, aby uwolnić się od reakcji karmicznego działania. Ten, kto nie przyjmuje rezultatów swojego działania, ale ofiarowuje je zamiast tego Najwyższej Osobie Boga, z pewnością pozostaje w stanie wyzwolonym. W Bhakti-rasamrta-sindhu Śrila Rupa Gosvami potwierdza to w ten sposób:
iha yasya harer dasye karmana
manasa gira
nikhilasv apy avasthasu
jivan-muktah sa ucyate
Jeśli ktoś angażuje w służbę dla Pana swoje życie, bogactwo, słowa, inteligencję i wszystko, co posiada, zawsze, w każdych warunkach, będzie wyzwolony. Osoba taka nazywana jest jivan-mukta, tym, który jest wyzwolonym już za życia. Osoby pozbawione świadomości Krsny, te, które angażują się w czynności materialne, po prostu coraz bardziej uwikłują się w materialną niewolę. Muszą cierpieć i cieszyć się akcjami i reakcjami wszelkiej działalności. Dlatego ten ruch świadomości Krsny jest największym dobrodziejstwem dla ludzkości, gdyż dzięki niemu bezustannie jesteśmy zaangażowani w służbę dla Krsny. Bhaktowie myślą o Krsnie, działaj dla Krsny, jedzą dla Krsny, śpią dla Krsny i pracują dla Krsny. W ten sposób wszystko jest zaangażowane w służbę dla Krsny. Całe życie w świadomości Krsny chroni nas od materialnego zanieczyszczenia. Jak oznajmia Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami Maharaja
krsna-bhajane yaha haya anukula
visaya baliya tyage
taha haya bhula
Jeśli ktoś jest takim ekspertem, że może zaangażować wszystko i wszystko włączyć w służbę dla Pana, to w jego przypadku porzucenie materialnego świata byłoby wielkim błędem. Należy nauczyć się, w jaki sposób połączyć wszystko w służbę dla Pana, gdyż wszystko jest połączone z Krsną. Taki jest prawdziwy cel życia i sekret sukcesu. Jak zostało to powtórzone później w Trzecim Rozdziale Bhagavad-gity (3.19):
tasmad asaktah satatam karyam
karma samacara
asakto hy acaran karma param
apnoti purusah
"Należy zatem pełnić swój obowiązek beż przywiązywania się do owoców swojej pracy, gdyż przez pracę wolną od przywiązania osiąga się Najwyższego."
Trzeci Rozdział Bhagavad-gity szczególnie rozważa materialne czynności dla zadowalania zmysłów i materialne czynności spełniane w celu zadowolenia Najwyższego Pana Wniosek jest taki, że nie są one jednym i tym samym. Materialne czynności dla zadowalania zmysłów są przyczyną materialnej niewoli, podczas gdy te same czynności dla zadowolenia Krsny są przyczyną wyzwolenia. W jaki sposób ta sama czynność może być zarówno przyczyną niewoli, jak i wyzwolenia, może być wytłumaczone w następujący sposób. Ktoś może dostać niestrawności z powodu spożywania zbyt wielu produktów mlecznych – skondensowanego mleka, słodkiego ryżu itd. Ale chociaż występuje nie-strawność, czy biegunka, chorobę tę możemy natychmiast wyleczyć innym produktem mlecznym – jogurtem zmieszanym z czarnym pieprzem i solą. Innymi słowy, jeden preparat mleczny może spowodować niestrawność i biegunkę, a inny produkt mleczny może je wyleczyć.
Jeśli ktoś opływa w materialne dostatki z powodu szczególnej łaski Najwyższej Osoby Boga, nie powinien uważać tego bogactwa za przyczynę niewoli. Kiedy dojrzały bhakta zostanie pobłogosławiony materialnym bogactwem, nie ma to szkodliwego skutku, gdyż wie, w jaki sposób wykorzystać to materialne bogactwo w służbę dla Pana. Jest wiele takich przykładów w historii świata. Byli tacy królowie jak Prthu Maharaja, Prahlada Maharaja, król Janaka, Dhruva, Vaivasvata Manu i Maharaja Iksvaku. Wszyscy oni byli wielkimi królami i otrzymali szczególną łaskę od Najwyższej Osoby Boga. Jeśli bhakta nie jest dojrzały, Najwyższy Pan zabierze mu całe jego bogactwo. O zasadzie tej mówi Najwyższa Osoba Boga – yasyaham anugrhnami harisye tad-dhanam śanaih: "Najpierw okazuję bhakcie Swą łaskę w ten sposób, że zabieram mu wszelkie materialne bogactwo." Najwyższy Pan zabiera to materialne bogactwo, które jest przeszkodą w służbie oddania, ale osoba, która jest dojrzała w służbie oddania otrzymuje wszelkie materialne udogodnienia.
04.30.20 Znaczenie: Dusza Najwyższa inspiruje bhaktę z wewnątrz, aby czynił postęp w służbie oddania na różne sposoby. Bhakta nie czuje się jak najemnik czy osoba zawsze taka sama, ani też nie czuje się jak osoba w stagnacji. Jeśli ktoś w materialnym świecie intonowałby jakieś imię materialne, to po kilkakrotnym powtórzeniu go, poczułby się zmęczony. Jednakże maha-mantrę Hare Krsna można intonować dzień i noc i nigdy nie czuć zmęczenia. Jeśli zwiększamy intonowanie, jest ono nowe i świeże. Śrila Rupa Gosvami powiedział, że gdyby w jakiś sposób mógł otrzymać milion uszu i języków; to wówczas mógłby rozkoszować się duchowym szczęściem poprzez intonowanie maha-mantry Hare Krsna. W rzeczywistości dla wysoce zaawansowanego bhakty nie ma nic nieinspirującego. W Bhagavad-gicie Pan mówi, że jest usytuowany w każdym sercu i że pomaga on żywej istocie pamiętać i zapominać. Bhakta dostaje inspirację dzięki łasce Pana.
tesam satata-yuktanam bhajatam priti-purvakam
dadami buddhi-yogam tam yena mam upayanti te
"Tym, którzy zawsze są Mi oddani i z miłością Mnie wielbią, Ja daję inteligencję, która do Mnie ich prowadzi." (Bg. 10.10)
Jak zostało oznajmione (kuśala-karmanam), osoby zaangażowane w pomyślne czynności w służbie oddania kierowane są przez Duszę Najwyższą, opisanego w tym wersecie jako jna, tego, który zna wszystko – przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Dusza Najwyższa instruuje szczerego, czystego bhaktę, w jaki sposób może czynić coraz większy postęp w zbliżaniu się do Najwyższej Osoby Boga. W związku z tym Śrila Jiva Gosvami mówi, że Dusza Najwyższa, pełna ekspansja Osoby Boga, istnieje w każdym sercu, ale w sercu bhakty objawia się jako coraz bardziej świeży. Zainspirowany przez Niego bhakta, pełniący służbę oddania, doświadcza ciągle zwiększającego się transcendentalnego szczęścia.
04.30.21 Znaczenie: Pan został opisany tutaj jako purusartha-bhajanam (obdarzający ostatecznym celem życia). Każdy sukces, którego pragniemy w życiu, możemy osiągnąć dzięki łasce Pana. Ponieważ Pracetowie już osiągnęli łaskę Pana, nie podlegali już dłużej zanieczyszczeniu materialnymi siłami. Materialne siły rozwiały się od nich, tak jak wschód słońca natychmiast rozprasza ciemności nocy. Ponieważ Pan pojawił się przed nimi, w naturalny sposób całkowicie zniknęły wszelkie zanieczyszczenia materialnymi siłami rajas i tamas. Podobnie, kiedy czysty bhakta intonuje maha-mantrę Hare Krsna, również zostaje oczyszczony z wszelkiego materialnego zanieczyszczenia, ponieważ imię Pana jest tożsame z Panem. Jak oznajmia Śrimad-Bhagavatam (1.2.17):
śrnvatam sva-kathah krsnah
punya-śravana-kirtanah
hrdy antah-stho hy abhadrani
vidhunoti suhrt satam
"Śri Krsna, Osoba Boga, który jest Paramatmą [Duszą Najwyższą) w sercu każdego i dobroczyńcą prawdomównego wielbiciela, oczyszcza z pragnienia materialnej przyjemności serce bhakty, który rozwinął pragnienie słuchania Jego przekazów, które same w sobie są pełne cnót, kiedy właściwie słuchane i intonowane."
Święte imię Pana jest Samym Panem. Jeśli ktoś intonuje i słucha, to oczyszcza się. Stopniowo znikają wszelkie materialne zanieczyszczenia. Pracetowie już zostali oczyszczeni dzięki obecności Najwyższego Pana, dlatego mogli ofiarować Mu właściwe modlitwy ze złożonymi rękoma. Innymi słowy, skoro tylko bhaktowie angażują się w służbę oddania, natychmiast stają się transcendentalni do wszelkich materialnych zanieczyszczeń, jak potwierdza to Bhagavad-gita (sa gunan samatityaitan brahma-bhuyaya kalpate). Czasami bhaktowie nie są zadowoleni, ponieważ nie widzą Najwyższej Osoby Boga osobiście. Kiedy więc Pracetowie ujrzeli Najwyższego Pana osobiście obecnego przed nimi, zniknęło ich nieszczęście.
04.30.22 Znaczenie: W wersecie tym bardzo ważne jest słowo nirupita, oznaczające "postanowione". Nikt nie musi prowadzić prac badawczych, aby odnaleźć Boga czy zrobić postęp w wiedzy duchowej. Wszystko w sposób rozstrzygający zostało przedstawione w Vedach. Dlatego Pan mówi w Bhagavad-gicie (15.15), vedaiś ca sarvair aham eva vedyah: zrozumienie Najwyższej Osoby Boga przez proces Ved jest doskonały i ostateczny. Vedv oznajmiają: atah śri-krsna-namadi na bhaved grahvam indriyaih: transcendentalnych imion, form, cech, parafernaliów i rozrywek Pana nie możemy zrozumieć naszymi tępymi materialnymi zmysłami. Sevonmukhe hi jihvadau svayam eva sphuratv adah: ale kiedy bhakta w sposób życzliwy angażuje swe zmysły w służbę oddania, wówczas Pan, dzięki Swej bezprzyczynowej łasce, objawia się wielbicielowi. Na tym polega rozstrzygający proces wedyjski. Vedy również oznajmiają, że duchowo zaawansowanym można stać się po prostu przez intonowanie świętego imienia Pana; co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Nie możemy zbliżyć się do Najwyższej Osoby Boga dzięki szybkości umysłu czy słów, ale z łatwością i szybko będziemy mogli się do Niego zbliżyć, jeśli będziemy trwali przy służbie oddania. Innymi słowy, Najwyższego Pana przyciąga służba oddania i może On się zbliżyć do nas szybciej niż my moglibyśmy to zrobić przez naszą spekulację umysłową. Pan oznajmił, że jest ponad spekulacją umysłową i szybkością myśli, ale można się do Niego zbliżyć jedynie dzięki Jego bezprzyczynowej łasce. Zatem osiągnąć Go można jedynie dzięki Jego bezprzyczynowej łasce. Inne metody nie będą skuteczne.
04.30.23 Znaczenie: Nietrwałość tego materialnego świata może z pewnością docenić czysty bhakta, którego umysł jest zawsze zaabsorbowany służbą dla Pana. Mimo iż taki bhakta może spełniać czynności materialne, stan ten jest zwany anasakti. Jak wyjaśnił Śrila Rupa Gosvami, anasaktasya visayan yatharham upayunjatah. Bhakta jest zawsze obojętny wobec czynności materialnych, ponieważ w wyzwolonym stanie jego umysł zawsze jest skupiony na lotosowych stopach Pana.
Ten materialny świat jest zwany dvaita, czyli światem dualizmu. Bhakta wie bardzo dobrze, że wszystko w tym materialnym świecie jest jedynie manifestacją energii Najwyższego Pana. Aby utrzymać trzy siły materialnej natury, Najwyższy Pan przyjmuje różne formy, jako Pan Brahma, Pan Visnu i Pan Śiva. Wolny od wpływu sił materialnej natury, Pan przyjmuje różne formy, aby stwarzać, utrzymywać i unicestwiać tę manifestację kosmiczną. Wniosek jest taki, że chociaż czysty bhakta zdaje się angażować w czynności materialne w służbie dla Pana, wie on bardzo dobrze, że materialne radości zadowalające zmysły, nie mają żadnego sensu.
04.30.24 Znaczenie: W wersecie poprzednim zostało powiedziane (grhita-maya-guna-vigrahaya), że Pan przyjmuje trzy rodzaje ciał (Visnu, Brahma i Śiva) dla stwarzania, utrzymywania i unicestwiania manifestacji kosmicznej. Trzy bóstwa przewodnie tego materialnego wszechświata (Brahma, Visnu i Śiva) są zwane guna-avatarami. Jest wiele rodzajów inkarnacji Najwyższej Osoby Boga, a pierwszymi inkarnacjami w tym materialnym świecie są: Brahma, Visnu i Maheśvara (Śiva). Spośród tych trzech, Pan Brahma i Pan Śiva przyjmują materialne ciała, lecz Pan Visnu nie przyjmuje takiego ciała. Pan Visnu jest dlatego znany jako viśuddha-sattva. Jego egzystencja jest całkowicie wolna od zanieczyszczenia trzema siłami materialnej natury. Dlatego nie należy sądzić, że Pan Visnu jest tej samej kategorii co Pan Brahma czy Śiva. Śastra zabraniają nam myśleć w ten sposób.
yas tu narayanam devam
brahma-rudradi-daivataih
samatvenaiva vikseta sa
pasandi bhaved dhruvam
Ten, kto sądzi, że Pan Visnu jest tej samej kategorii co devy, jak Pan Brahma czy Pan Śiva, albo kto uważa Pana Brahmę i Pana Śivę za równych Panu Visnu, uważany jest za pasandi (niewiernego). Dlatego werset ten odróżnia Pana Visnu słowami namo viśuddha-sattvaya. Pan Brahma, chociaż jest istotą jak my, jest osobą wzniosłą z powodu swych pobożnych czynności; dlatego otrzymał pozycję Brahmy. Pan Śiva w rzeczywistości nie jest podobny żywej istocie, ale nie jest Najwyższą Osobą Boga. Jego pozycja jest pośrednią między pozycją Visnu, Najwyższej Osoby Boga, a Brahmą, żywej istoty. Dlatego Brahma-samhita (5.45) tłumaczy Pana Śivę w ten sposób:
ksiram yatha dadhi vikara-viśesa-yogat
sanjayate na hi tatah prthag asti hetoh
yah śambhutam api tatha samupaiti karyad
govindam adi-purusam tam aham bhajami
Pan Śiva jest niczym jogurt (dadhi). Jogurt nie jest niczym innym jak przemienionym mlekiem; niemniej jednak jogurt nie może być przyjęty za mleko. Podobnie, Pan Śiva ma prawie wszystkie moce Pana Visnu i również przewyższa cechy żywej istoty, ale nie jest on dokładnie tak jak Visnu – tak jak jogurt, chociaż jest przemienionym mlekiem, nie jest dokładnie tak jak mleko.
Najwyższa Osoba Boga został tutaj opisany również jako vasudevaya krsnaya. Krsna jest oryginalną Najwyższą Osobą Boga, a wszystkie ekspansje Visnu są Jego pełnymi cząstkami albo cząstkami Jego pełnych cząstek (znane jako svamśa i kala). Svamśa, czyli ekspansje bezpośrednie, są również zwane amśa. Wszystkie visnu-tattvy są svamśa, bezpośrednimi integralnymi cząstkami Najwyższej Osoby Boga, Krsny. Krsna jest znany jako Vasudeva, ponieważ pojawił się w tym materialnym świecie jako syn Vasudevy. Podobnie, jest On znany jako Devaki-nandana, Yaśoda-nandana, Nanda-nandana itd.
Pan zawsze, ciągle i od nowa, jest bardzo zainteresowany zwiększeniem wpływu Swych bhaktów. Dlatego został tutaj opisany jako prabhave sarva-satvatam. Społeczeństwo satvata jest społeczeństwem Vaisnavów, czystych bhaktów Pana. Najwyższa Osoba Boga ma nieograniczone moce, i pragnie, aby jego bhaktowie również byli obdarzeni nieograniczonymi mocami. Dlatego bhakta Pana zawsze różni się od wszystkich innych żywych istot
Słowo hari oznacza "ten, który uwalnia od wszelkich niedoli", a hari-medhase oznacza, że Pan zawsze planuje, w jaki sposób wyzwolić uwarunkowaną duszę z pułapki mayi. Pan jest tak łaskawy, że osobiście inkarnuje, aby wyzwolić uwarunkowane dusze, i kiedykolwiek przychodzi, sporządza Swoje plany.
paritranaya sadhunam vinaśaya ca duskrtam
dharma-samsthapanarthaya sambhavami yuge yuge
"Po to, aby wyzwolić pobożnych i unicestwić niegodziwców, jak również dla odnowienia zasad religii, Ja Sam przychodzę w każdym milenium." (Bg. 4.8)
Skoro Pan wyzwala wszystkie uwarunkowane dusze z sideł mayi jest On zwany jako hari-medhas. W spisie inkarnacji Krsna został opisany jako najwyższa i oryginalna Osoba Boga.
ete camśa-kalah pumsah krsnas
tu bhagavan svayam
indrari-vyakulam lokam
mrdayanti yuge yuge
(Bhag. 1.3.28)
Krsna, oryginalna Osoba Boga, pojawia się w tym materialnym świecie wówczas, gdy półbogowie, którzy są bhaktami Pana, są niepokojeni przez demony.
04.30.25 Znaczenie: Słowo kamala-nabhaya wskazuje na to, że Pan Visnu jest źródłem materialnego stworzenia. Z brzucha Garbhodakaśayi Visnu wyrasta kwiat lotosu. Na kwiecie tym rodzi się Pan Brahma, pierwsze stworzenie w tym wszechświecie, i następnie stwarza on cały wszechświat Zatem źródłem wszelkiego stworzenia jest Pan Visnu, a źródłem wszystkich visnu-tattv jest Pan Krsna. Wskutek tego Krsna jest początkiem wszystkiego. Zostało to również potwierdzone w Bhagavad-gicie (10.8):
aham sarvasya
prabhavo mattah sarvam pravartate
iti matva bhajante
mam budha bhava-samanvitah
"Ja jestem źródłem wszystkich światów duchowych i materialnych. Wszystko ze Mnie emanuje. Mędrcy – wiedząc o tym doskonale – angażują się w służbę oddania dla Mnie i czczą Mnie z całych serc swoich." Pan Krsna mówi: "Ja jestem początkiem wszystkiego." Zatem wszystko, co widzimy, emanuje z Niego. Jest to również potwierdzone w Vedanta-sutrze. Janmady asya yatah: "Absolutną Prawdą jest Ten, z którego wszystko emanuje."
04.30.26 Znaczenie: Werset ten opisuje szatę Najwyższej Osoby Boga i Jego wszechprzenikającą naturę. Pan nakłada szatę, która jest koloru żółtego, ale szaty takiej nigdy nie należy uważać za materialną. Szaty Pana są również Panem. Nie są one różne od Pana, ponieważ są duchowej natury.
Słowo sarva-bhuta-nivasaya dalej wyjaśnia, w jaki sposób Pan Visnu mieszka w każdym sercu i działa jako bezpośredni świadek wszystkich czynności uwarunkowanej duszy. W tym materialnym świecie uwarunkowana dusza ma pragnienia i działa zgodnie z tymi pragnieniami. Wszystkie te działania obserwuje Najwyższa Osoba Boga. Zostało to również potwierdzone w Bhagavad-gicie (15.15):
sarvasya caham hrdi
sannivisto
mattah smrtir jnanam apohanam ca
"Ja przebywam w każdym sercu i ode Mnie pochodzi pamięć, wiedza i zapomnienie." Pan jest obecny w każdym sercu i On daje żywej istocie inteligencję. Odpowiednio do pragnienia żywej istoty, Pan sprawia, że pamięta ona lub zapomina. Jeśli żywa istota jest demoniczna i pragnie zapomnieć Najwyższą Osobę Boga, Pan daje jej inteligencję, aby była w stanie zapomnieć. Najwyższego Pana na zawsze. Podobnie, kiedy bhakta pragnie służyć Najwyższemu Panu, Pan, jako Paramatma, daje bhakcie inteligencję, aby robił postęp w służbie oddania. Pan jest bezpośrednim świadkiem naszych czynności i zna nasze pragnienia. Jeśli pragniemy działać w jakiś sposób, Najwyższy Pan ułatwia nam to.
04.30.27 Znaczenie: Kiedy Pan pojawia się w Swej oryginalnej formie, poprzez Swoje działania wyzwala pobożnych i niszczy niepobożnych (Bg. 4.8): Chociaż niszczy demony, niemniej jednak obdarza je błogosławieństwem. Powiedziane jest, że wszystkie żywe istoty, które umarły na polu bitwy pod Kuruksetrą, osiągnęły swą oryginalną konstytucjonalną pozycję (svarupa), ponieważ miały szansę ujrzenia Krsny twarzą w twarz, powożącego powozem Arjuny. Na polu bitwy pod Kuruksetrą pozornie miały miejsce dwie sytuacje: były zabijane demony, a bhakta, Arjuna, był chroniony. Jednakże rezultat był taki sam dla wszystkich. Dlatego jest powiedziane, że pojawienie się Pana zmniejsza wszelkiego rodzaju niedole, spowodowane przez materialną egzystencję.
Werset ten wyraźnie oznajmia, że zadaniem tej formy (aśesa-kleśa-sanksayam) jest zmniejszenie wszelkich niedoli doświadczanych w życiu nie tylko przez bhaktów, ale przez wszystkich innych. Aviskrtam nah klistanam. Pracetowie uważali się za zwykłych ludzi. Kim anyad anukampitam. Pan zawsze jest przychylny dla bhaktów. Pan okazuje wszelką łaskę nie tylko uwarunkowanym duszom, ale również bhaktom, którzy już są wyzwoleni dzięki swej służbie oddania.
Forma Pana wielbiona w świątyni jest zwana arca-vigraha albo arcavatara, forma wielbiona, inkarnacja Bóstwa. Możliwość tę otrzymują bhaktowie neofici, tak aby mogli oglądać formę Pana twarzą w twarz i ofiarowywać Mu pełne szacunku pokłony i ofiary w formie arca. Poprzez takie ułatwienie bhaktowie neofici stopniowo budzą swą oryginalną świadomość Krsny. Wielbienie Bóstwa w postaci kultu świątynnego jest najbardziej wartościowym błogosławieństwem, którym Pan obdarza początkujących. Zatem wszyscy neofici muszą zaangażować się w wielbienie Pana, trzymając arca-vigraha (arcavatara) w domu albo w świątyni.
04.30.28 Znaczenie: Forma Pana znana jako arca-vigraha jest ekspansją Jego nieograniczonych mocy. Kiedy Pan stopniowo odczuwa zadowolenie ze służby bhakty, w odpowiednim czasie przyjmuje go w grono Swych wielu czystych sług. Pan z natury jest bardzo współczujący dlatego przyjmuje służbę bhaktów neofitów. Jak potwierdza Bhagavad-gita (9.26):
patram puspam phalam toyam yo
me bhaktya prayacchati
tad aham bhakty-upahrtam
aśnami prayatatmanah
"Jeśli ktoś z miłością i oddaniem złoży Mi liść, kwiat, owoc czy trochę wody w ofierze-przyjmę to." Bhakta ofiarowuje arca-vigraha pożywienie w postaci warzyw, owoców, liści i wody. Pan, będąc bhakta-vatsalą, współczującym dla bhaktów, przyjmuje te ofiary. Ateiści mogą sądzić, że bhaktowie praktykują bałwochwalstwo, ale prawda jest inna. Janardana, Najwyższy Pan, przyjmuje bhavę, postawę służenia. Bhakta neofita zaangażowany w służbę dla Pana może nie rozumieć wartości takiego kultu, ale Najwyższy Pan, będąc bhakta-vatsalą, przyjmuje takiego bhaktę i w odpowiednim czasie zabiera go do domu.
W związku z tym jest pewna historia o braminie, który w umyśle ofiarowywał Panu słodki ryż. Bramin ten nie miał pieniędzy ani żadnych środków, aby wielbić Bóstwo, ale wszystko to robił wspaniale w swoim umyśle. Miał złote naczynia do noszenia wody ze świętych rzek, aby obmyć Bóstwo, i ofiarowywał Bóstwu bardzo obfite pożywienie, łącznie ze słodkim ryżem. Pewnego razu, miał zamiar ofiarować słodki ryż, ale uważał jednak, że jest on zbyt gorzcy, i pomyślał, "Och, muszę sprawdzić. Coś takiego, jest on bardzo gorący." Kiedy włożył swój palec do słodkiego ryżu dla sprawdzenia, sparzył się i jego medytacja została przerwana. Chociaż ofiarowywał Panu pożywienie w umyśle, Pan jednak je przyjął. Wskutek tego Pan na Vaikuncie natychmiast przysłał Swój powóz, aby zabrać bramina do domu, z powrotem do Boga. Zatem obowiązkiem każdego szczerego bhakty jest przyjęcie arca-vigraha w domu albo w świątyni i wielbienie formy Pana zgodnie z zaleceniami autoryzowanych pism świętych i wskazówkami mistrza duchowego.
04.30.29 Znaczenie: Bhakta bardzo zaawansowany nie
uważa się za zaawansowanego. Jest zawsze bardzo pokorny. Najwyższa Osoba Boga w
Swojej pełnej ekspansji jako Paramatma, czyli Dusza Najwyższa, usytuowany jest
w każdym sercu i może zrozumieć postawę i pragnienia Swojego wielbiciela. Pan
również daje sposobność niewielbicielom, aby spełniali swoje pragnienia, jak
stwierdza to Bhagavad-gita (mattah smrtir jnanam apohanam ca).
Pan notuje wszystkie pragnienia żywej istoty – bez względu na to jak bardzo nieznaczne by były – i daje jej szansę spełnienia tych pragnień. Jeśli spełnione są pragnienia niebhaktów, dlaczego nie miałyby się spełniać pragnienia bhaktów? Czysty bhakta jedynie pragnie zaangażować się w służbę dla Pana bez materialnych pragnień, jeśli pragnie tego w głębi swego serca, gdzie usytuowany jest Pan, i jeśli nie jest kierowany żadną niższą motywacją, dlaczego Pan miałby tego nie zrozumieć? Jeśli bhakta pełni służbę dla Pana albo dla arca-vigrahy, formy Pana, wszystkie jego czynności kończą się sukcesem, ponieważ Pan obecny jest w jego sercu i rozumie jego szczerość. Dlatego jeśli bhakta z pełnym zaufaniem kontynuuje spełnianie swych przypisanych obowiązków w służbie oddania, ostatecznie osiągnie sukces.
04.30.30 Znaczenie: W wersecie tym bardzo ważne są słowa apavarga-gurur gatih. Według Śrimad-Bhagavatam (l.2.11), najwyższym faktem Absolutnej Prawdy jest Najwyższy Pan. Brahmeti paramatmeti bhagavan iti śabdyate. Prawda Absolutna realizowana jest w trzech aspektach jako bezosobowy Brahman, zlokalizowany Paramatma i ostatecznie Najwyższa Osoba Boga, Bhagavan. Słowo apavarga oznacza "wyzwolenie". Pavarga znaczy "materialna egzystencja". W egzystencji materialnej zawsze zmagamy się bardzo ciężko, ale ostatecznie ponosimy porażkę. Potem następuje śmierć i musimy przyjąć następne ciało, aby ponownie bardzo ciężko pracować. Taki jest cykl w materialnej egzystencji. Apavarga oznacza coś wprost przeciwnego. Zamiast pracować ciężko jak koty i psy, powracamy do domu, z powrotem do Boga. Wyzwolenie rozpoczyna się od połączenia się z blaskiem Brahmana Najwyższego Pana. Jest to koncepcja jnani-sampradayi, filozoficznych spekulantów, ale realizacja Najwyższej Osoby Boga jest czymś wyższym. Kiedy bhakta rozumie, że Pan jest zadowolony, wyzwolenie, czyli połączenie się z blaskiem Pana, nie jest rzeczą bardzo trudną. Należy zbliżyć się do Najwyższej Osoby Boga poprzez bezosobowy blask Brahmana, tak jak zbliżamy się do słońca poprzez blask słoneczny. Wtopienie się w bezosobowy blask Pana, Brahmana, nie jest rzeczą trudną, jeśli ktoś zadowolił Najwyższą Osobę Boga.
04.30.31 Znaczenie: Pracetowie nie mieli potrzeby prosić Najwyższego Pana o żadne błogosławieństwa, ponieważ bhaktów zadowala po prostu obecność Najwyższej Osoby Boga. Dhruva Maharaja praktykował surowe wyrzeczenia i pokuty, aby zobaczyć Najwyższego Pana, a intencją jego było otrzymanie błogosławieństwa od Pana. Pragnął osiągnąć tron swego ojca – albo nawet wyższą pozycję – ale kiedy rzeczywiście spotkał się z Najwyższym Panem; zapomniał o wszystkim. Powiedział, "Mój drogi Panie, nie pragnę prosić Cię o żadne błogosławieństwo." Taka jest rzeczywista pozycja bhakty. Bhakta jedynie pragnie być w obecności Najwyższego Pana – czy to w tym świecie, czy w następnym – i pełnić służbę dla Niego. Jest to ostatecznym celem i błogosławieństwem bhaktów.
Pan poprosił Pracetów, aby modlili się o jakieś błogosławieństwo, a oni odpowiedzieli, "O jakie błogosławieństwo powinniśmy się modlić? Pan jest nieograniczony, i Jego błogosławieństwa są nieograniczone." Znaczenie tego jest takie, że jeśli ktoś musi poprosić o błogosławieństwo, musi poprosić o nieograniczone błogosławieństwo. Bardzo ważne w tym wersecie są słowa tvat paratah. Najwyższa Osoba Boga jest paratah parat. Słowo para oznacza "transcendentalny, poza tym materialnym światem". Bezosobowy blask Brahmana jest poza tym materialnym światem, i jest on zwany param padam. Aruhya krcchrena param padam (Bhag. 10.2.32) Param padam nazywane jest wtopienie w bezosobowy blask Pana, ale istnieje wyższa transcendentalna pozycja, którą jest obcowanie z Najwyższą Osobą Boga. Brahmeti paramatmeti bhagavan iti śabdyate (Bhag. 1.2.11). Prawda Absolutna początkowo realizowana jest jako Brahman, następnie jako Paramatma, i ostatecznie jako Bhagavan. Zatem Osoba Boga, Bhagavan, jest paratah parat, ponad realizacją Brahmana i Paramatmy. W związku z tym Śrila Jiva Gosvami wykazuje, że paratah parat oznacza "lepszy od najlepszego". Najlepszym jest świat duchowy, i jest on znany jako Brahman. Jednakże Najwyższa Osoba Boga jest znany jako Parabrahman. Dlatego paratah parat oznacza "lepsze niż realizacja Brahmana".
Jak wyjaśnią to następne wersety, Pracetowie zamierzali poprosić Pana o coś, co nie miało granic. Nieograniczonymi są rozrywki Pana, Jego cechy, formy i imiona. Nie ma końca Jego imionom, formom, rozrywkom, stworzeniu i parafernaliom. Żywa istota nie jest w stanie pojąć nieograniczoności nieograniczonego. Jednakże, jeśli żywa istota angażuje się w słuchanie o nieograniczonych mocach Najwyższego Pana, w rzeczywistości bezpośrednio łączy się z nieograniczonym. Takie zrozumienie nieograniczonego staje się nieograniczonym poprzez słuchanie i intonowanie.
04.30.32 Znaczenie: Jeśli bhakta jest rzeczywiście zaangażowany w służbę dla lotosowych stóp Pana, samo to jego zaangażowanie jest tak doskonałe, że nie ma potrzeby, aby prosił o dalsze błogosławieństwo. Gdy pszczoła przylatuje na drzewo parijata, otrzymuje nieograniczony ilości miodu. Nie ma potrzeby udawać się na inne drzewo. Jeśli ktoś jest utwierdzony w służbie dla lotosowych stóp Pana, doznaje nieograniczonego transcendentalnego szczęścia, i wskutek tego nie ma potrzeby, aby prosił o dalsze błogosławieństwo. Drzewa parijata nie można normalnie spotkać w tym materialnym świecie. Drzewo parijata znane jest również jako kalpa-vrksa, czyli drzewo spełniające pragnienia. Z drzewa takiego można otrzymać wszystko, czego się pragnie. W świecie materialnym możemy otrzymać pomarańcze z drzewa pomarańczy czy mango z drzewa mangowego, ale nie możemy dostać pomarańczy z drzewa mangowego czy na odwrót Jednakże z drzewa parijata można otrzymać wszystko, czego się pragnie – pomarańcze, mango, banany itd. Drzewo to występuje w świecie duchowym. Cintamani-prakara-sadmasu kalpa-vrksa-laksavrtesu. W świecie duchowym, w cintamani-dhamie, pełno jest tych drzew kalpa-vrksa, ale drzewo parijata występuje również w królestwie Indry, to znaczy na planecie niebiańskiej Indry. Drzewo to pewnego razu przyniósł Krsna, aby zadowolić Satyabhamę; jedną ze Swych królowych, i zostało ono zasadzone w Dvarace, w rezydencjach wzniesionych dla królowych. Lotosowe stopy Pana są dokładnie jak to drzewo parijata, czyli drzewo spełniające pragnienia, a bhaktowie są niczym trzmiele. Zawsze przyciągani są do lotosowych stóp Pana.
04.30.33 Znaczenie: Jest to najlepsze błogosławieństwo, o które bhakta może poprosić Najwyższego Pana. Potwierdził to również Śri Caitanya Mahaprabhu: sthane sthitah śruti-gatam tanu-van-manobhih (Bhag. 10.14.3). Ktoś może być w jednej pozycji czy innej, odpowiednio do przeznaczenia, ale zawsze, bez względu na warunki, musi dalej słuchać o czynnościach i rozrywkach Najwyższego Pana. Czysty bhakta nie modli się o wyzwolenie czy o zakończenie cyklu narodzin i śmierci, gdyż nie uważa tego za coś ważnego. Rzeczą najważniejszą dla wielbiciela jest otrzymanie szansy słuchania o rozrywkach i chwałach Pana. Bhaktowie, którzy angażują się w służbę oddania w tym świecie, będą mieli tę samą sposobność również w świecie duchowym. Zatem dla bhakty wszystko jest w świecie duchowym, gdyż dopóki może słuchać o rozrywkach Pana, to gdziekolwiek intonuje, Pan obecny jest osobiście. Tatra tisthami narada yatra gayanti mad-bhaktah. Jeśli czyści bhaktowie zbierają się, aby intonować, słuchać i rozmawiać o Najwyższej Osobie Boga, miejsce ich zgromadzenia staje się Vaikunthą. Bhakta nie ma potrzeby, aby modlić się do Pana o promocję do świata Vaikuntha. Czysty bhakta może stworzyć Vaikunthę czy Vrndavanę gdziekolwiek, po prostu przez intonowanie chwał Pana bez obraz.
Pracetowie modlą się o sposobność słuchania chwał Pana w każdej formie życia (bhave bhave). Żywa istota wędruje z jednego ciała do następnego. Bhakta nie jest szczególnie zainteresowany tym, aby powstrzymać ten proces. Caitanya Mahaprabhu modli się, mama janmani janmaniśvare bhavatad bhaktir ahaituki tvayi: "Mój drogi Panie, abym życie po życiu był utwierdzony w Twej czystej służbie oddania." Z powodu pokory bhakta uważa, iż nie jest godny tego, by przenieść się do świata duchowego. Zawsze uważa, że jest zanieczyszczony siłami materialnej natury. Ani też nie ma żadnej potrzeby, aby bhakta prosił o uwolnienie od sił materialnej natury. Sama służba oddania jest pozycją transcendentalną; dlatego nie ma tu kwestii proszenia o te szczególne udogodnienie. Wniosek jest taki, że czysty bhakta nie pragnie powstrzymać cyklu narodzin i śmierci, ale zawsze pragnie obcować z innymi bhaktami, którzy intonują i słuchają o chwałach Pana.
04.30.34 Znaczenie: Wielki mędrzec Prabodhananda Sarasvati, bhakta Pana Caitanyi, oznajmił: kaivalyam narakayate tridaśa-pur akaśa-puspayate. Kaivalya, czyli wtopienie się w egzystencję Brahmana, blask Brahmana, jest dla czystego bhakty nie lepsza niż życie w piekle. Podobnie, promocję na planety niebiańskie (tridaśa-pur) uważa on za inny rodzaj fantasmagorii. Innymi słowy, czysty bhakta nie przydaje wiele wartości przeznaczeniu karmitów (planety niebiańskie) albo przeznaczeniu jnanich (wtopienie się w blask Brahmana). Czysty bhakta uważa, że chwila spędzona w towarzystwie innego czystego bhakty jest czymś o wiele wyższym niż rezydowanie na planetach niebiańskich czy wtopienie się w blask Brahmana. Najwyższym błogosławieństwem dla tych, którzy żyją w tym materialnym świecie i podlegają powtarzającym się narodzinom i śmierci (transmigracja), jest obcowanie z czystymi bhaktami. Należy odszukać takich czystych bhaktów i pozostać z nimi. To uczyni nas w pełni szczęśliwymi, nawet jeśli będziemy żyli w tym materialnym świecie. Ruch świadomości Krsny został rozpoczęty w tym celu. Osoba mająca zbyt duże skłonności do materializmu może skorzystać z tego ruchu i blisko się z nim związać. W ten sposób zwiedzeni, sfrustrowani mieszkańcy tego materialnego świata odnajdą najwyższe szczęście w obcowaniu z bhaktami.
04.30.35 Znaczenie: Vaikuntha znaczy "bez niepokoju", a materialny świat znaczy "pełen niepokoju". Jak oznajmia Prahlada Maharaja sada samudvigna-dhiyam asad-grahat. Żywe istoty, które przyjęły ten materialny świat za swoją rezydencję, są pełne niepokoju. Lecz miejsce, w którym czyści bhaktowie dyskutują święte tematy o Osobie Boga, natychmiast staje się Vaikunthą. Na tym polega proces śravanam kirtanam visnoh, intonowania i słuchania o Najwyższym Panu Visnu. Jak potwierdza to Sam Najwyższy Pan:
naham tisthami vaikunthe
yoginam hrdayesu va
tatra tisthami narada yatra
gayanti mad-bhaktah
"Mój drogi Narado, w rzeczywistości nie przebywam w Mojej siedzibie, na Vaikuncie, ani też nie rezyduję w sercach yoginów, ale przebywam w tym miejscu, gdzie Moi czyści bhaktowie intonują Moje święte imię i dyskutują o Mojej formie, rozrywkach i cechach." Atmosfera Vaikunthy zostaje wzbudzona dzięki obecności Pana w postaci transcendentalnej wibracji. Atmosfera ta jest wolna od strachu i niepokoju. Jedna żywa istota nie obawia się innej. Poprzez słuchanie świętego imienia Pana i chwał Pana, spełniamy pobożne czynności. Śrnvatam sva-kathah krsnah punya-śravana-kirtanah (Bhag. 1.2.17). W ten sposób natychmiast znikają nasze materialne tęsknoty. Ten ruch sankirtana rozpoczęty przez Towarzystwo Świadomości Krsny ma na celu stworzenie Vaikunthy, transcendentalnego świata, który jest bez niepokoju, nawet w tym materialnym świecie. Sposobem osiągnięcia tego jest propagowanie na całym świecie procesu śravanam kirtanam. W tym materialnym świecie każdy jest zazdrosny o swego bliźniego. Zwierzęca zawiść istnieje w ludzkim społeczeństwie tak długo, dopóki nie jest spełniana sankirtana-yajna, intonowanie świętych imion – Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Dlatego Pracetowie postanowili zawsze pozostawać w towarzystwie bhaktów i uznali to za najwyższe błogosławieństwo możliwe w ludzkim życiu.
04.30.36 Znaczenie: Sannyasinom Mayavadi brakuje prawdziwej obecności Narayana. Jest tak dlatego, ponieważ w sposób błędny twierdzą, iż są Samym Narayanem. Ich normalną etykietą jest nazywanie się nawzajem Narayanem. Właściwym jest powiedzenie, iż każdy jest świątynią Narayana, ale przyjęcie innej istoty ludzkiej za Narayana jest wielką obrazą. Wielką obrazą jest również koncepcja daridra-narayana (biednego Narayana), czyli próba utożsamienia biedaka z Narayanem. Obrazą jest nawet utożsamianie Narayana z półbogami, takimi jak Pan Brahma i Pan Śiva.
yas tu narayanam
devam brahma-rudradi-daivataih
samatvenaiva
vikseta sa pasandi bhaved dhruvam
"Kto uważa, że Pan Narayana jest na równym poziomie z półbogami, takimi jak Pan Brahma i Pan Śiva, natychmiast zostaje zaliczony do niewierzących." Faktem jest to, że Najwyższą Osobę Boga można natychmiast zadowolić poprzez spełnianie sankirtana-yajni. Wówczas Narayana osobiście zstępuje i natychmiast jest obecny. W tym wieku Kali Narayana natychmiast obecny jest w formie Pana Caitanyi. Jeśli chodzi o Pana Caitanyę, Śrimad-Bhagavatam (11.5.32) oznajmia
krsna-varnam tvisakrsnam sangopangastra-parsadam
yajnaih sankirtana-prayair yajanti hi sumedhasah
"W wieku Kali osoby inteligentne spełniają zbiorowe intonowanie, aby wielbić inkarnację Boga, który bezustannie śpiewa imiona Krsny. Chociaż Jego cera nie jest czarna, jest On Samym Krsną. Otoczony jest Swoimi towarzyszami, sługami, bronią i zaufanymi towarzyszami." Przede wszystkim, celem ludzkiego życia jest zadowolenie Narayana, a to z łatwością można osiągnąć poprzez spełnianie sankirtana-yajni. Gdziekolwiek ma miejsce zbiorowe intonowanie imion Pana, Pan natychmiast pojawia się i poprzez sankirtana-yajnę jest wielbiony Gaura Narayana, Najwyższa Osoba Boga w Swojej inkarnacji jako Pan Caitanya.
W wersecie tym jest powiedziane, że Narayana jest nyasinam gatih, ostatecznym celem sannyasinów. Celem tych, którzy wyrzekli się tego materialnego świata, jest osiągnięcie Narayana. Dlatego sannyasin Vaisnava poświęca swe życie służeniu Narayanowi; nie twierdzi błędnie, iż sam jest Narayanem. Ten, kto usiłuje stać się Narayanem, zamiast stać się nirvaira (niezazdrosnym o inne żywe istoty), staje się zazdrosnym o Najwyższego Pana. Dlatego usiłowanie stania się Narayanem jest największą obrazą. W rzeczywistości, osoba, która intonuje czy dyskutuje o transcendentalnych czynach Pana, natychmiast uwalnia się od zazdrości. W tym materialnym świecie każdy zazdrości innym, ale osoba wibrująca czy dyskutująca o świętym imieniu Pana, natychmiast uwalnia się od zazdrości i jest wolna od materialnych tęsknot. Z powodu zazdrości o Najwyższą Osobę Boga staliśmy się zazdrośni o wszystkie inne żywe istoty. A kiedy nie będziemy już dłużej zazdrościli Najwyższej Osobie Boga, nastąpi prawdziwy pokój, jedność i braterstwo w ludzkim społeczeństwie. Bez Narayana, czy sankirtana-yajni nie może być pokoju w tym materialnym świecie.
04.30.37 Znaczenie: Są dwa rodzaje bhaktów. Jeden rodzaj jest zwany gosthanandi, a drugi bhajananandi. Słowo bhajananandi odnosi się do bhakty, który nie porusza się, ale pozostaje w jednym miejscu. Taki bhakta jest zawsze zaangażowany w służbę oddania dla Pana. Intonuje On maha-mantrę, jak nauczało tego wielu acaryów, i czasami wychodzi, aby nauczać. Gosthanandi to ten, kto pragnie zwiększyć liczbę bhaktów na całym świecie. Podróżuje on po całym świecie, aby oczyścić świat i zamieszkujących go ludzi. Caitanya Mahaprabhu poradził:
prthivite ache yata nagaradi grama
sarvatra pracara haibe mora nama
Pan Caitanya Mahaprabhu pragnął, aby Jego zwolennicy wędrowali po świecie i nauczali w każdym mieście i wiosce. Ci z Caitanya-sampradayi, którzy ściśle przestrzegają zasad Pana Caitanyi, muszą podróżować po całym świecie, aby nauczać przekazu Pana Caitanyi, co jest tym samym co głoszenie słów Krsny – Bhagavad-gity – i Śrimad-Bhagavatam. Im więcej bhaktów naucza zasad krsna-kathy, tym więcej ludzi na całym świecie odniesie korzyść.
Bhaktowie, jak wielki mędrzec Narada, którzy podróżują po całym świecie, by nauczać, są zwani gosthanandi. Narada Muni bezustannie wędruje po całym świecie, aby tworzyć różnego typu bhaktów. Narada przemienił nawet myśliwego w bhaktę. Bhaktów uczynił on także z Dhruvy Maharajy i Prahlady. W rzeczywistości, wszyscy bhaktowie są zobowiązani wielkiemu mędrcowi Naradzie, gdyż wędrował on zarówno w niebie, jak i w piekle. Bhakta Pana nie obawia się nawet piekła. Udaje się wszędzie, nawet do piekła, aby nauczać chwał Pana, gdyż dla bhakty nie ma różnicy pomiędzy niebem a piekłem.
narayana parah
sarve na kutaścana bibhyati
svargapavarga-narakesv api tulyartha-darśinah
"Czysty bhakta Narayana nigdy nie obawia udać się gdziekolwiek. Dla niego niebo i piekło są tym samym." (Bhag. 6.17.28) Tacy bhaktowie, wędrując po całym świecie, wyzwalają tych, którzy naprawdę boją się tej materialnej egzystencji. Niektórzy ludzie już są zdegustowani egzystencją materialną, będąc zwiedzionymi i sfrustrowanymi materialną przyjemnością, a niektórzy, ci, którzy są inteligentni, pragną poznać Najwyższego Pana. Zarówno jedni, jak i drudzy mogą odnieść korzyść ze spotkania czystego bhakty, który wędruje po całym świecie.
Kiedy czysty bhakta udaje się do miejsca pielgrzymek, pragnie
oczyścić to miejsce. W świętych wodach w miejscu pielgrzymek kąpie się wielu
grzesznych ludzi. Kąpią się w wodach Gangesu i Yamuny, w miejscach takich jak
Prayaga, Vrndavana i Mathura. W ten sposób grzesznicy ci oczyszczają się, ale
ich grzeszne czyny. i reakcje tych czynów pozostają w świętym miejscu pielgrzymki.
Kiedy więc bhakta przychodzi, aby wykąpać się w tych miejscach pielgrzymek,
neutralizuje grzeszne reakcje pozostawione przez grzesznych ludzi. Tirthi-kurvanti tirthani svantah-sthena
gada-bhrta (Bhag. 1.13.10).
Ponieważ bhakta zawsze nosi Najwyższą Osobę Boga w swym sercu, gdziekolwiek się
udaje, miejsce to staje się miejscem pielgrzymek, świętym miejscem dla
zrozumienia Najwyższej Osoby Boga. Dlatego obowiązkiem wszystkich jest
obcowanie z czystym bhaktą i w ten sposób osiągnięcie wolności od materialnego
zanieczyszczenia. Każdy powinien skorzystać ze sposobności, którą daje
wędrujący bhakta, a którego jedynym interesem jest wyzwolenie uwarunkowanych
dusz z pułapki mayi.
04.30.38 Znaczenie: Zostało powiedziane: harim vina na srtim taranti. Bez przyjęcia schronienia lotosowych stóp Osoby Boga, nie można osiągnąć wyzwolenia z sideł mayi, powtarzających się narodzin, starości, choroby i śmierci. Pracetowie osiągnęli schronienie Najwyższej Osoby Boga dzięki łasce Pana Śivy. Pan Śiva jest najwznioślejszym bhaktą Pana Visnu, Najwyższej Osoby Boga. Vaisnavanam yatha śambhuh: najbardziej wzniosłym Vaisnavą jest Pan Śiva, i osoby będące prawdziwymi bhaktami Pana Śivy stosują się do rady Pana Śivy i przyjmują schronienie lotosowych stóp Pana Visnu. Tzw. bhaktowie Pana Śivy, którzy jedynie pragną materialnej pomyślności, są w pewien sposób zwiedzeni przez Pana Śivę. Tak naprawdę to nie okłamuje on ich, ponieważ Pan Śiva nie ma żadnego interesu w okłamywaniu ludzi, a ponieważ ci tzw. wielbiciele Pana Śivy chcą być oszukiwani, Pan Śiva, którego z łatwością można zadowolić, obdarza ich wszelkiego rodzaju materialnymi błogosławieństwami. Błogosławieństwa te mogą przez ironię losu skończyć się destrukcją tych tzw. wielbicieli. Na przykład, Ravana przyjął od Pana Śivy wszelkiego rodzaju materialne błogosławieństwo, ale rezultat tego był taki, że ostatecznie został zniszczony z całą swoją rodziną, królestwem i wszystkim innym, ponieważ nadużył błogosławieństwa Pana Śivy. Z powodu swej materialnej siły, był bardzo dumny i nadęty do tego stopnia, że śmiał porwać żonę Pana Ramacandry. W ten sposób został zrujnowany. Otrzymanie materialnego błogosławieństwa od Pana Śivy nie jest rzeczą trudną, ale w rzeczywistości nie są to błogosławieństwa. Pracetowie otrzymali błogosławieństwo od Pana Śivy, i w rezultacie osiągnęli schronienie lotosowych stóp Pana Visnu. To jest prawdziwe błogosławieństwo. Gopi również wielbiły Pana Śivę we Vrndavanie, i pan ten nadal przebywa tam jako Gopiśvara. Gopi jednakże modliły się o to, aby Pan Śiva pobłogosławił je, dając im Pana Krsnę za męża. Nie ma nic złego w modleniu się do półbogów, pod warunkiem, że celem naszym jest powrót do domu, z powrotem do Boga. Na ogół ludzie udają się do półbogów po materialne korzyści, jak informuje o tym Bhagavad-gita (7.20):
kamais tais tair hrta-jnanah
prapadyante 'nya-devatah
tam tam niyamam asthaya
prakrtya niyatah svaya
"Ci, których inteligencja skradziona została przez pragnienia materialne, podporządkowują się półbogom i przestrzegają określonych zasad kultu odpowiednio do swej natury." Osoba rozkochana w materialnych korzyściach jest zwana hrta-jnana ("ten, kto stracił swą inteligencję"). W związku z tym należy zauważyć, że czasami pisma objawione opisują Pana Śivę jako nieróżnego od Najwyższej Osoby Boga. Znaczy to, że Pan Śiva i Pan Visnu są tak blisko związani, że nie ma różnicy w opinii. Rzeczywistym faktem jest, ekale iśvare krsna, ara saba bhrtya: "Jedynym najwyższym panem jest Krsna, a wszyscy inni są Jego bhaktami, czyli sługami." (Cc.Adi 5.142) Jest to prawdziwy fakt, i w związku z tym nie ma różnicy pomiędzy opinią Pana Śivy i Pana Visnu. Nigdzie w pismach objawionych Pan Śiva nie twierdzi, aby był równy Panu Visnu. Jest to jedynie wymysł tzw. wielbicieli Pana Śivy, którzy twierdzą, że Pan Śiva i Pan Visnu są jednym. Ściśle zakazuje tego vaisnava-tantra: yas tu narayanam devam. Pan Visnu, Pan Śiva i Pan Brahma są blisko związani jako pan i słudzy. Śiva-virinci-nutam. Pan Śiva i Pan Brahma honorują i ofiarowują pokłony Panu Visnu. Uważanie ich wszystkich za równych, jest wielką obrazą. Wszyscy są równi w tym sensie, że Pan Visnu jest Najwyższą Osobą Boga, a wszyscy inni są Jego wiecznymi sługami.
04.30.39-40 Znaczenie: Jak oznajmia Śrimad-Bhagavatam, samsiddhir hari-tosanam: prawdziwą doskonałością życia jest zadowolenie Najwyższej Osoby Boga. Vedaiś ca sarvair aham eva vedyah: poznając Vedy, należy zrozumieć Najwyższą Osobę Boga. Ten, kto naprawdę Go zrozumiał podporządkowuje się Mu po wielu, wielu narodzinach. Wszystkie te kwalifikacje odnajdujemy w Pracetach. Oddawali się surowym wyrzeczeniom i pokutom w wodzie, i przez długi czas nie przyjmowali żadnego pożywienia. Praktykowali te wyrzeczenia nie dla błogosławieństwa materialnego, ale dla zadowolenia Najwyższego Pana. Można angażować się w jakiekolwiek sprawy – materialne czy duchowe – ale celem powinno być zadowolenie Najwyższej Osoby Boga. Werset ten prezentuje doskonały obraz cywilizacji wedyjskiej. Osoby szkolone na bhaktów powinny oddawać szacunek nie tylko i Najwyższej Osobie Boga, ale również tym, którzy są zaawansowani w wiedzy, którzy są Aryanami i rzeczywistymi bhaktami Pana. Aryanem jest ten, kto nie chełpi się, ale jest rzeczywistym bhaktą Pana. Aryan oznacza "zaawansowany". Dawniej ci, którzy twierdzili, że są Aryanami, musieli być bhaktami Pana. Na przykład w Bhagavad-gicie (2.2) Krsna skarcił Arjunę mówiąc, że przemawia jak nieAryan.
śri-bhagavan uvaca
kutas tva kaśmalam idam
visame samupasthitam
anarya-justam asvargyam
akirti-karam arjuna
"Najwyższa Osoba Boga [Bhagavan] rzekł: Mój drogi Arjuno, jak to się stało, że opadły cię te nieczyste myśli? Nie przystoją one człowiekowi, który zna prawdziwą wartość życia. Nie prowadzą one na wyższe planety, ale do utraty czci " Arjuna, ksatriya, odmawiał walki, mimo iż otrzymał takie bezpośrednie polecenie od Najwyższego Pana. Dlatego Pan skarcił go mówiąc, że należy do rodziny nieAryan. Każdy, kto jest zaawansowany w służbie oddania dla Pana, z pewnością zna swój obowiązek. Nie ma znaczenia, czy jego obowiązek jest łagodny czy też cechuje go przemoc. Jeśli jest usankcjonowany i zlecony przez Najwyższego Pana, należy go pełnić. Aryan spełnia swój obowiązek. Ale nie znaczy to, że Aryanie są niepotrzebnie wrogo nastawieni do żywych istot. Aryanie nigdy nie utrzymują rzeźni, i nigdy nie są wrogami biednych zwierząt Pracetowie oddawali się srogim wyrzeczeniom przez wiele, wiele lat, nawet w wodzie. Ci, którzy są zainteresowani postępem cywilizacji, bardzo poważnie przyjmują wyrzeczenia i pokuty.
Słowo nirandhasam oznacza "bez pożywienia". Żarłoczność i niepotrzebne przejadanie się nie jest interesem Aryan. Proces jedzenia powinien być ograniczony tak bardzo, jak to tylko możliwe. Kiedy Aryan je, przyjmuje jedynie pokarm przypisany. W związku z tym Pan mówi w Bhagavad-gicie (9.26):
patram puspam phalam toyam yo me bhaktya prayacchati
tad aham bhakty-upahrtam aśnami prayatatmanah
"Jeśli ktoś z miłością i oddaniem złoży Mi liść, kwiat, owoc czy trochę wody w derze – przyjmę to." Zatem zaawansowanych Aryan obowiązują ograniczenia Chociaż Sam Pan może jeść wszystko, ogranicza się do warzyw, owoców, mleka itd. Zatem werset ten opisuje czynności osób, które twierdzą, że są Aryanami.
04.30.41 Znaczenie: Pan Brahma, Pan Śiva, Manu (ojciec ludzkości), wielkie święte osoby i również wielcy mędrcy, którzy wznieśli się do platformy transcendentalnej poprzez wyrzeczenia i pokuty, jak również służbę oddania, w porównaniu z Najwyższą Osobą Boga są niedoskonali w wiedzy. Jest tak w przypadku każdego w tym materialnym świecie. Nikt nie może w niczym równać się Najwyższemu Panu, i z pewnością też nikt nie dorównuje Mu w wiedzy. Wskutek tego wszelkie modlitwy do Najwyższej Osoby Boga nigdy nie są kompletne. Zmierzenie pełnych chwał Najwyższego Pana, który jest nieograniczony, nie jest rzeczą możliwą. Nawet Sam Pan w Swej inkarnacji jako Ananta, czyli Śesa, nie jest w stanie opisać Swych własnych chwał. Chociaż Ananta ma wiele tysięcy twarzy i sławił Pana przez wiele, wiele lat, nie był w stanie znaleźć kresu chwał Pana. Zatem oszacowanie całkowitych mocy i chwał Najwyższego Pana nie jest rzeczą możliwą.
Niemniej jednak, każdy w służbie oddania może ofiarować Panu jakieś zasadnicze modlitwy. Każdy zajmuje jakąś względną pozycję i nikt nie jest doskonały w wychwalaniu Pana. Począwszy od Pana Brahmy i Pana Śivy, a skończywszy na nas, każdy jest sługą Najwyższego Pana. Wszyscy jesteśmy usytuowani na względnych pozycjach, odpowiednio do naszej własnej karmy. Jednak każdy może ofiarować modlitwę z głębi swego serca, tak bardzo, jak bardzo jest w stanie docenić chwały Pana. To jest naszą doskonałością. Nawet jeśli ktoś jest w najciemniejszym rejonie egzystencji, może ofiarować swe modlitwy Panu stosownie do swoich możliwości. Dlatego Pan mówi w Bhagavad-gicie (9.32);
mam hi partha vyapaśritya ye
'pi syuh papa-yonayah
striyo vaiśyas tatha
śudras te 'pi yanti param gatim
"O synu Prthy, ci, którzy we Mnie przyjmują schronienie, to nawet będąc niższego rodu – kobietami, vaiśyami (kupcami] i śudrami [robotnikami] – najwyższego dostępują przeznaczenia."
Jeśli ktoś poważnie przyjmuje lotosowe stopy Pana, zostaje oczyszczony poprzez łaskę Pana i dzięki łasce sługi Pana. Potwierdził to Śukadeva Gosvami: ye 'nye ca papa yad-apaśrayaśrayah śudhyanti tasmai prabhavisnave namah (Bhag. 2.4.18). Ten, kto został doprowadzony pod lotosowe stopy Pana poprzez wysiłek sługi Pana, mistrza duchowego, z pewnością natychmiast zostaje oczyszczony, bez względu na to, jak nisko by się narodził. Staje się on zdolny do powrotu do domu, z powrotem do Boga.
04.30.42 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga znany jest jako Vasudeva, ponieważ mieszka On wszędzie. Słowo vas oznacza "żyć". Jak oznajmia Brahma-samhita, eko 'py asau racayitum jagad-anda-kotim: poprzez Swoją pełną część, Pan wchodzi w każdy poszczególny wszechświat, aby stwarzać materialną manifestację. Wchodzi również On w serca wszystkich żywych istot oraz w każdy poszczególny atom (paramanu-cayantara-stham). Ponieważ Najwyższy Pan mieszka wszędzie, jest On znany jako Vasudeva. Ale chociaż mieszka wszędzie w tym materialnym świecie, nie jest zanieczyszczony siłami natury. Dlatego Pan jest opisany w Iśopanisad jako apapa-viddham. Nigdy nie zostaje zanieczyszczony siłami materialnej natury. Kiedy Pan zstępuje na tę planetę, działa na tak wiele różnych sposobów. Zabija demony i spełnia czyny niesankcjonowane przez wedyjskie zasady, to jest czyny uważane za grzeszne. Ale chociaż działa w ten sposób, nigdy nie jest zanieczyszczony Swoim działaniem. Dlatego został tutaj opisany jako śuddha, co oznacza "zawsze wolny od zanieczyszczenia". Pan jest również sama, jednakowo ustosunkowany do wszystkich. W związku z tym oznajmia On w Bhagavad-gacie (9.29), samo 'ham sarva-bhutesu na me dvesyo 'sti na priyah: Pan nie jest niczyim przyjacielem ani wrogiem, i jest jednakowo ustosunkowany do wszystkich.
Słowo sattvaya oznacza, że forma Pana nie jest materialna. Jest ona sac-cid-ananda-vigrahah. Iśvarah paramah krsnah sac-cid-ananda-vigrahah. Jego ciało różni się od naszych ciał materialnych. Nie należy myśleć, że Najwyższa Osoba Boga ma materialne ciało, jak my.
04.30.43 Znaczenie: Ważne w tym wersecie jest słowo anapavarga-virya. Słowo ana oznacza "bez", a pavarga oznacza "materialistyczny sposób życia", a virya oznacza "moc". Moc Najwyższej Osoby Boga zawsze obejmuje sześć podstawowych bogactw, z których jednym jest wyrzeczenie. Chociaż Pracetowie pragnęli oglądać Pana ku pełnemu zadowoleniu, Pan odszedł. Według Śrila Jivy Gosvamiego, jest to przejawienie Jego łaski dla innych niezliczonych bhaktów. Chociaż został przyciągnięty do Pracetów, opuścił to miejsce. Jest to przykład Jego wyrzeczenia. Wyrzeczenie to również przejawił Pan Caitanya Mahaprabhu, kiedy przebywał z Advaitą Prabhu po przyjęciu sannyasy. Wszyscy bhaktowie pragnęli, aby został kilka dni dłużej, ale Pan Caitanya odszedł bez wahania. Wniosek jest taki, że chociaż Najwyższy Pan ma nieograniczoną łaskę dla Swych wielbicieli, nie jest przywiązany do nikogo. Jest On jednakowo łaskawy dla Swoich niezliczonych bhaktów w całym stworzeniu.
04.30.44 Znaczenie: Król Pracinabarhisat opuścił swoje królestwo, zanim jego synowie przybyli po spełnieniu swoich pokut i wyrzeczeń. Synowie, Pracetowie, otrzymali polecenie od Najwyższej Osoby Boga, aby wyszli z wody i udali się do królestwa swego ojca, by się nim zaopiekować. Kiedy jednakże wyszli z wody, zauważyli, że z powodu nieobecności króla wszystko zostało zaniedbane. Najpierw zauważyli, że nie było produkowane zboże i nie było czynności rolniczych. W istocie, powierzchnia świata była pokryta bardzo wysokimi drzewami, tak że wydawało się, jak gdyby drzewa te były zdeterminowane, aby powstrzymać ludzi od udania się w przestrzeń kosmiczną, by dotrzeć do niebiańskich królestw. Gdy Pracetowie ujrzeli, że powierzchnia Ziemi została w ten sposób przykryta, zapałali gniewem. Pragnęli, aby ziemia została oczyszczona dla produkcji rolniczej.
Nie jest to prawdą, że dżungle i drzewa przyciągają chmury i deszcz, ponieważ deszcz pada również na morza. Istoty ludzkie mogą zasiedlić każde miejsce na powierzchni Ziemi, poprzez oczyszczenie dżungli i przygotowanie ziemi dla celów rolniczych. Ludzie mogą trzymać krowy i w ten sposób mogą rozwiązać wszelkie ekonomiczne problemy. Należy jedynie pracować, aby produkować ziarno i opiekować się krowami. Na konstrukcję domów można użyć drewno z lasu W ten sposób można rozwiązać ekonomiczny problem ludzkości. W obecnych czasach jest wiele pustych lądów w całym świecie, i jeśli zostałyby one właściwie wykorzystane, nie byłoby niedoboru żywności. Jeśli chodzi o deszcz, to przyciąga go spełnianie yajni. Jak oznajmia Bhagavad-gita (3.14):
annad bhavanti bhutani parjanyad anna-sambhavah
yajnad bhavati
parjanyo yajnah karma-samudbhavah
"Wszystkie żyjące ciała utrzymują się przy życiu, spożywając ziarno, ziarno z deszczu powstaje, deszcz ze spełniania yajni [ofiary), a yajna z pełnienia przypisanych obowiązków." Dzięki spełnianiu ofiary człowiek będzie miał wystarczającą ilość opadów deszczu i plonów.
04.30.45 Znaczenie: W wersecie tym do Vidury zwrócono się jako do rajan, co oznacza "O królu". W związku z tym Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura komentuje, że dhira nigdy nie popada w gniew, ponieważ zawsze jest usytuowany w służbie oddania. Zaawansowany bhakta jest w stanie kontrolować swoje zmysły; dlatego do bhakty można zwrócić się jako do rajan. Król w rozmaity sposób kontroluje obywateli i włada nimi; podobnie, ten, kto jest w stanie kontrolować swoje zmysły, jest królem tych zmysłów. Jest on svamim albo gosvamim. Dlatego svami i gosvami są czasami tytułowani słowem maharaja, czyli król.
04.30.46 Znaczenie: Kiedykolwiek na jakiejś planecie zachodzi jakieś niezwykłe zjawisko, Pan Brahma, będąc odpowiedzialnym za cały wszechświat, natychmiast pojawia się tam, aby zapanować nad sytuacją. Pan Brahma przybył również wówczas, gdy Hiranyakaśipu oddawał się srogim pokutom i wyrzeczeniom i sprawił, że cały wszechświat drżał. Człowiek odpowiedzialny za jakąś instytucję zawsze jest czujny, aby utrzymać w tej instytucji spokój i harmonię. Podobnie, Pan Brahma ma również prawo zachować spokój i harmonię w tym wszechświecie. Na skutek tego uspokoił synów króla Barhismana, używając zdrowego rozsądku.
04.30.47 Znaczenie: O córce drzew mowa jest w trzynastym tekście tego rozdziału. Córka ta zrodziła się z Kandu i Pramlocy. Pramloca, dziewczyna do towarzystwa, po urodzeniu dziecka, natychmiast udała się do niebiańskiego królestwa. Kiedy dziecko płakało, zlitował się nad nim król Księżyca i ocalił je, wkładając mu do ust palec. Dziewczynką tą opiekowały się drzewa, a kiedy dorosła, z polecenia Pana Brahmy, została oddana Pracetom za żonę. Dziewczynka ta zwała się Marisa, jak tłumaczy to następny werset. Córkę tę oddało bóstwo przewodnie drzew. W związku z tym Śrila Jiva Gosvami Prabhupada oznajmia, vrksah tad-adhisthatr-devatah: " 'Drzewa' oznacza bóstwo przewodnie tych drzew." Z literatury wedyjskiej dowiadujemy się, że istnieje bóstwo kontrolujące wodę; podobnie, istnieje również bóstwo kontrolujące drzewa. Pracetowie palili te drzewa na popiół i uważali je za swoich wrogów. Aby uspokoić Pracetów, bóstwo przewodnie drzew oddało im córkę Marisę, posłuchawszy rady Pana Brahmy.
04.30.48 Znaczenie: W związku z tym ważne jest słowo mahad-avajnanat. Król Daksa był synem Pana Brahmy, dlatego w poprzednim życiu był braminem. Ale ponieważ zachowywał się jak niebramin (abrahmana) – obraziwszy i okazawszy brak szacunku Panu Mahadevie – musiał narodzić się z nasienia ksatriyi. To znaczy, że został synem Pracetów. A poza tym – ponieważ nie uszanował Pana Śivy – musiał doświadczyć udręki narodzenia się z łona kobiety. Został kiedyś zabity przez sługę Pana Śivy, Virabhadrę, na arenie Daksa-yajni. Ponieważ nie było to wystarczające, ponownie narodził się z łona Marisy. Pod koniec Daksa-yajni i nieszczęsnych incydentów, które tam miały miejsce, Daksa ofiarował modlitwę Panu Śivie. Chociaż musiał porzucić swe ciało i narodzić się z łona kobiety zapłodnionej nasieniem ksatriyi, dzięki łasce Pana Śivy otrzymał wszelkie bogactwo. Takie są subtelne prawa materialnej natury. Na nieszczęście ludzie w obecnych czasach nie wiedzą, w jaki sposób działają te prawa. Nie mając wiedzy o wieczności duszy i jej transmigracji, ludzie obecnego wieku pogrążeni są w największej ignorancji. Dlatego Bhagavatam (1.1.10) mówi: mandah-sumanda-matayo manda-bhagya hy upadrutah. Cała populacja tego wieku Kali jest bardzo zła, leniwa, nieszczęśliwa i niepokojona przez warunki materialne.
04.30.49 Znaczenie: Jak oznajmia Bhagavad-gita (8.17):
sahasra-yuga-paryantam ahar
yad brahmano viduh
ratrim yuga-sahasrantam te
'ho-ratra-vido janah
"Według ludzkich obliczeń, tysiąc epok razem wziętych składa się na jeden dzień Brahmy. Równie długo trwa jego noc." Dzień Brahmy składa się z tysiąca cykli czterech yug – Satyi, Trety, Dvapary i Kali. W tym jednym dniu jest czternastu manvantarów, a spośród tych manvantarów Caksusa manvantara jest szósty. W jednym dniu Brahmy jest czternastu różnych Manu, a oto ich imiona (1) Svayambhuva,
(2) Svarocisa,
(3) Uttama,
(4) Tamasa,
(5) Raivata,
(6) Caksusa,
(7) Vaivasvata,
(8) Savarni,
(9) Daksa-savarni,
(10) Brahma-savarni,
(11) Dharma-savarni,
(12) Rudra-savarni,
(13) Deva-savami i
(14) Indra-savarni.
Zatem w jednym dniu Brahmy jest 14 Manu. W jednym roku jest
5 040 Manu. Brahma musi żyć przez sto tat; zatem ogólna liczba Manu
pojawiających się i znikających podczas życia jednego Brahmy wynosi 504 000.
Są to obliczenia z jednego wszechświata, a wszechświatów jest niezliczona
ilość. Wszyscy Manu pojawiają się i odchodzą jedynie poprzez proces oddychania
Maha-Visnu. Jak oznajmia Brahma-samhita:
yasyaika-niśvasita-kalam athavalambya
jivanti loma-vilaja jagad-anda-nathah
visnur mahan sa iha yasya kala-viśeso
govindam adi-purusam tam aham bhajami
Słowa jagad-anda-natha znaczą Pan Brahma. Jest niezliczona ilość jagad-anda-natha Brahmów, i w ten sposób możemy oszacować ilość Manu. Obecny wiek jest pod panowaniem Vaivasvaty Manu. Każdy Manu żyje przez 4 320 000 lat pomnożone przez 71. Obecny Manu przeżył już 4 320 000 lat pomnożone przez 28. Wszystkie te długie okresy życia ostatecznie kończone są przez prawa materialnej natury. Nieporozumienie podczas Daksa-yajni miało miejsce w okresie Svayambhuva manvantara. W rezultacie Daksa został ukarany przez Pana Śivę, ale dzięki swym modlitwom do Pana Śivy mógł odzyskać swe poprzednie bogactwo. Według Viśvanathy Cakravarti Thakura, Daksa oddawał się surowym pokutom aż do piątego manvantara. W ten sposób na początku szóstego manvantara, znanego jako Caksusa manvantara, Daksa odzyskał swoje poprzednie bogactwo dzięki błogosławieństwu Pana Śivy.
04.30.50-51 Znaczenie: Daksa stał się prawie tak potężny, jak Pan Brahma. Wskutek tego Pan Brahma zaangażował go w stwarzanie populacji. Daksa był bardzo wpływowy i bogaty. Z kolei Daksa zaangażował innych Prajapatich, na czele z Maricim. W ten sposób zwiększyła się populacja całego wszechświata.