04.13.01 Znaczenie: Jak dowodzą tematy rozmów Vidury z
Maitreyą, czynności Najwyższej Osoby Boga i bhaktów są tak fascynujące, że ani
ten bhakta, który opisuje, ani ten, który ich słucha, nie czuje wcale
zmęczenia. Nie czuje zmęczenia ten, kto zadaje pytania i nie czuje go ten, kto
udziela odpowiedzi. Temat transcendentalny jest tak przyjemny, że nikogo nie
meczy słuchanie czy mówienie. Osoby, które nie są bhaktami, mogą myśleć:
"Jak ludzie mogą poświęcać tyle czasu jedynie na rozmowy o Bogu?"
Lecz bhaktowie nigdy nie są usatysfakcjonowani czy nasyceni słuchaniem i
rozmowami o Najwyższej Osobie Boga lub o Jego bhaktach. Im więcej słuchają i
rozmawiają, tym większy czują entuzjazm do słuchania. Intonowanie mantry Hare Krsna jest po prostu
powtarzaniem trzech słów: Hare, Krsna i
Rama, lecz mimo to bhaktowie mogą
intonować tę mantrę przez 24 godziny
na dobę i nie czują zmęczenia.
04.13.02 Znaczenie: Wzmianka z poprzedniego rozdziału, że wielki Narada zaintonował trzy wersety na arenie ofiarnej Pracetów, była dla Vidury jeszcze jednym bodźcem do zadawania dalszych pytań.
04.13.03 Znaczenie: Istnieją dwa różne sposoby zbliżania się do Najwyższego Pana. Jeden jest nazywany bhagavata-margą, czyli drogą Śrimad-Bhagavatam, a drugi pancaratrika-vidhi. Pancaratrika-vidhi jest metodą kultu świątynnego, a bhagavata-vidhi to system 9 –ciu procesów, który zaczyna się od słuchania i intonowania. Ruch świadomości Krsny przyjmuje oba te procesy jednocześnie i w ten sposób umożliwia uczynienie trwałego postępu na ścieżce realizacji Najwyższej Osoby Boga. Jak przytoczył tutaj Vidura, procedurę pancaratrika jako pierwszy wprowadził wielki mędrzec Narada.
04.13.04 Znaczenie: Narada Muni zawsze wychwala rozrywki Pana. A z tego wersetu dowiadujemy się, że gloryfikuje nie tylko Pana, lecz lubi też wychwalać Jego bhaktów. Misją wielkiego mędrca Narady jest szerzenie służby oddania dla Pana. W tym celu opracował on Narada-pancaratrę, księgę służby oddania. Opracował ją po to, aby bhaktowie zawsze mogli zasięgać informacji o tym, jak wykonywać tę służbę i by w ten sposób angażowali się 24 godziny na dobę w pełnienie ofiar dla przyjemności Najwyższej Osoby Boga. Jak oznajmia Bhagavad-gita, Pan stworzył cztery porządki życia społecznego, mianowicie bramina, ksatriyę, vaiśyę i śudrę. I Narada-pancaratra bardzo wyraźnie opisuje, w jaki sposób każdy z tych porządków może zadowolić Najwyższego Pana. Bhagavad-gita (18.45) mówi, sve sve karmany abhiratah samsiddhim labhate narah: wypełniając zalecone nam obowiązki, możemy zadowolić Najwyższego Pana. Śrimad-Bhagavatam (1.2.13) również mówi, svanusthitasya dharmasya samsiddhir hari-tosanam: doskonałość spełniania obowiązku polega na zrozumieniu, że wykonując go sprawiamy przyjemność Najwyższej Osobie Boga. Gdy Pracetowie pełnili ofiary zgodnie z tą wskazówką, wówczas Narada Muni, widząc takie działanie, także był zadowolony i także pragnął wychwalać na tej ofiarnej arenie Dhruvę Maharaję.
04.13.05 Znaczenie: Śrimad-Bhagavatam jest zapisem bhagavat-katha, tematów dotyczących rozrywek Pana. To, co Vidura pragnął usłyszeć od Maitreyi, również możemy wysłuchać w 5 000 lat później, o ile gorąco tego pragniemy.
04.13.07 Znaczenie: Utkala, syn Dhruvy Maharajy, przejawiał symptomy i cechy charakterystyczne dla maha-bhagavaty. Jak oznajmia Bhagavad-gita (6.30), yo mam paśyati sarvatra sarvam ca mayi paśyati: bhakta wysoce zaawansowany wszędzie dostrzega Najwyższą Osobę Boga i widzi również, że wszystko spoczywa w Najwyższym. Potwierdza to również Bhagavad-gita (9.4), maya tatam idam sarvam jagad avyakta-murtina: Pan Krsna w Swym aspekcie bezosobowym rozprzestrzenia się w całym wszechświecie. Wszystko spoczywa w Nim, lecz to nie znaczy, że On Sam jest wszystkim. Bhakta wysoce zaawansowany, maha-bhagavata, widzi w ten sposób: tego samego Duszę Najwyższą, Paramatmę, widzi w każdym sercu, bez względu na to jakie różnorodne materialne formy przyjmują żywe istoty. Każdego widzi jako integralną cząstkę Najwyższej Osoby Boga. Maha-bhagavata, który wszędzie doświadcza obecności Najwyższej Osoby Boga, nigdy nie jest poza zasięgiem wzroku Najwyższego Pana i sam też nigdy nie traci Pana z oczu. Taki stan jest możliwy tylko wtedy, gdy jesteśmy zaawansowani w miłości do Boga.
04.13.08-09 Znaczenie: Te dwa wersety wyjaśniają jeden werset z Bhagavad-gity (18.54):
brahma-bhutah prasannatma na
śocati na kanksati
samah sarvesu bhutesu
mad-bhaktim labhate param
"Ten, kto jest usytuowany w taki transcendentalny sposób – od razu realizuje Najwyższego Brahmana i staje się w pełni radosnym. Nie rozpacza nigdy ani niczego nie pragnie, jednakowo ustosunkowanym będąc do każdej żywej istoty. W tym stanie osiąga czystą służbę oddania dla Mnie." Wyjaśnił to również Pan Caitanya w Swej Śiksastaka, na początku pierwszego wersetu:
ceto-darpana-marjanam bhava-maha-davagni-nirvapanam
śreyah-kairava-candrika-vitaranam vidya-vadhu-jivanam
Bhakti-yoga jest najwyższym systemem yogi, a główną służbą oddania w nim jest intonowanie świętego imienia Pana. Dzięki intonowaniu świętego imienia Pana możemy osiągnąć doskonałość, jaką jest nirvana, czyli wyzwolenie z materialnej egzystencji, a w ten sposób, jak opisywał Pan Caitanya (anandambudhi-vardhanam), powiększamy szczęście życiowej egzystencji duchowej. Gdy ktoś zajmuje taką pozycję, nie jest już dłużej zainteresowany materialnym bogactwem czy nawet królewskim tronem i władzą nad całą planetą. Taka pozycja jest określana mianem, viraktir anyatra syat i jest ona wynikiem służby oddania.
Im większy postęp czynimy w służbie oddania, tym mniej jesteśmy
przywiązani do materialnego bogactwa i materialnych czynności. Taka jest natura
duchowa, pełna szczęścia. Opisuje to również Bhagavad-gita (2.59). Param
drstva nivartate: gdy poczujemy smak wyższego, pełnego szczęścia życia w
egzystencji duchowej, wówczas kładziemy kres przyjemnościom materialnym. Dzięki
czynieniu postępu w poznawaniu wiedzy duchowej, która jest porównywana do
buchającego ognia, palone są na popiół wszelkie materialne pragnienia.
Osiągnięcie doskonałości yogi mistycznej
jest możliwe wtedy, gdy dzięki pełnieniu służby oddania mamy nieprzerwany
związek z Najwyższą Osobą Boga. Bhakta w każdym momencie swego życia zawsze
myśli o Najwyższej Osobie. Każda uwarunkowana dusza odbiera mnóstwo reakcji
swego przeszłego życia, ale te wszystkie brudne rzeczy są natychmiast palone na
popiół, jeśli po prostu wykonujemy służbę oddania. Opisuje to Narada-pancaratra: sarvopadhi-vinirmuktam tat-paratvena nirmalam.
04.13.10 Znaczenie: Wielkie, święte osoby jak Jada Bharata czy Utkala zachowują milczenie, aby uniknąć sprzeczności, kłopotów i niepomyślnych sytuacji, jakie stwarzają materialistyczne osoby. Ludzie mało inteligentni uważają takie święte osoby za szalone, głuche albo nieme. W rzeczywistości zaawansowany bhakta unika rozmów z osobami, które nie wiodą życia w oddaniu. Ale przyjaźnie rozmawiają z tymi, którzy żyją w taki sposób i mówi też do niewinnych, aby ich oświecić. Ze względu na wszelkie praktyczne cele, cały świat jest pełen niebhaktów, a więc jeden rodzaj bhaktów bardzo zaawansowanych jest nazywany bhajananandi. Jednakże ci, którzy są gosthy-anandi, nauczają, aby zwiększyć liczbę wielbicieli. Lecz nawet oni unikają elementów przeciwstawnych, które mają nieprzychylne nastawienie do życia duchowego.
04.13.11 Znaczenie: Wygląda na to, że choć panowała tam monarchia, nie była ona bynajmniej autokratyczna. Starsi członkowie rodziny i ministrowie mogli dokonać zmian i wybrać na tron właściwą osobę, choć na tronie mogli zasiadać tylko członkowie rodziny królewskiej. I również w czasach współczesnych, tam gdzie istnieje monarchia, ministrowie i starsi członkowie rodziny wybierają czasem na tron jedną osobę z rodziny królewskiej, dając jej pierwszeństwo przed inną.
04.13.12 Znaczenie: Żona Vatsary została określona tutaj jako ista, co oznacza "godna czci". Inaczej mówiąc, okazuje się, że miała ona wszelkie dobre cechy. Była, na przykład, zawsze bardzo wierna, posłuszna i przywiązana do swego męża i była też obdarzona wszelkimi dobrymi cechami, pomocnymi przy kierowaniu sprawami domowymi. Jeśli mąż i żona mają takie dobre cechy i żyją spokojnie, wówczas przychodzą na świat dobre dzieci. Dzięki temu cała rodzina jest szczęśliwa i żyje w dobrobycie.
04.13.19-20 Znaczenie: Monarchia jest lepsza niż demokracja, gdyż jeśli jest bardzo silna, wówczas obowiązujące w królestwie zasady regulujące są przestrzegane bardzo ściśle. Jeszcze 100 lat temu w Indiach, w stanie Kashmir. Król był tak potężny, że gdy aresztowano w jego królestwie złodzieja i przyprowadzono go przed oblicze władcy, ten natychmiast odcinał mu ręce. W wyniku takiego srogiego karania, praktycznie nie pojawiały się w tym królestwie żadne przypadki kradzieży. Nawet jeśli ktoś zostawił coś na ulicy, nikt tego nie ruszył. Obowiązywała zasada, że takie rzeczy mógł zabrać tylko ich właściciel i że nikt inny ich nie tykał. A gdy panuje tzw. demokracja i gdzieś zostanie popełniona kradzież, wówczas pojawia się tam policja i notuje to zdarzenie, lecz zazwyczaj nie udaje się złapać złodzieja ani nie wymierza się mu kary. Z powodu niesprawnego rządu w chwili obecnej na całym świecie roi się od złodziei, hultai i oszustów.
04.13.21 Znaczenie: W życiu rodzinnym należy żyć szczęśliwie z ojcem, matką, żoną i dziećmi. Lecz niekiedy, w pewnych okolicznościach, ojciec, matka, dziecko czy żona stają się wrogami. Canakya Pandita powiedział, że ojciec jest wrogiem, gdy ma zbyt wiele długów, matka jest wrogiem, gdy powtórnie wychodzi za mąż, żona, kiedy jest bardzo piękna, syn zaś, gdy jest głupim draniem. W ten sposób, gdy członkowie rodziny są wrogami, wówczas bardzo trudno wieść życie rodzinne lub pozostać głową rodziny. Takie sytuacje zdarzają się na ogół w świecie materialnym. Dlatego też zgodnie z zasadami obowiązującymi w kulturze wedyjskiej, należy opuścić członków rodziny, gdy kończy się 50 lat, aby resztę życia móc całkowicie poświęcić na poszukiwanie świadomości Krsny.
04.13.22 Znaczenie: Wiadomo, że król może ukarać każdego, lecz w tym przypadku okazuje się, że to wielcy mędrcy ukarali króla. Król musiał dopuścić się czegoś poważnego. Gdyby tak nie było, to jak wielcy mędrcy, którzy powinni być najwspanialsi i najbardziej tolerancyjni, mogli ukarać go wbrew wzniosłej, religijnej świadomości? Z tego wynika, że król nie był osobą niezależną od kultury bramińskiej. Ponad królem istniała kontrola braminów i jeśli było to konieczne, bramini pozbawiali króla tronu lub nawet go zabijali. I nie używali przy tym żadnej broni, a jedynie mantrę brahma-śapa. Bramini byli tak potężni, że gdy po prostu obrzucili kogoś klątwą, osoba ta natychmiast umierała.
04.13.23 Znaczenie: W cywilizacji wedyjskiej król jest uważany za przedstawiciela Najwyższej Osoby Boga. jest on nazywany nara-narayana, co wskazuje, że Narayana, Najwyższa Osoba Boga, pojawia się w społeczeństwie ludzkim jako król. Do etykiety należy, że obywatele nigdy nie uchybiają ani braminowi, ani królowi-ksatriyi. Nawet jeśli król wydaje się być osobą grzeszną, obywatele nie powinni go znieważać. Lecz w przypadku króla Veny okazuje się, że klątwę rzucili na niego nara-devatowie. Dlatego też wywnioskowano, że jego grzeszne czynności miały niezwykle poważny charakter.
04.13.24 Znaczenie: Vidura przyjął Maitreyę za swego mistrza duchowego. Uczeń zawsze pyta mistrza duchowego, a ten odpowiada, o ile uczeń jest szlachetny i oddany. Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura powiedział, że dzięki łasce mistrza duchowego jesteśmy błogosławieni łaską Najwyższego Pana. Dopóki uczeń nie jest bardzo pokorny i oddany, dopóty mistrz duchowy nie jest skłonny ujawnić wszelkich sekretów transcendentalnej nauki. Jak oznajmia Bhagavad-gita, proces otrzymywania wiedzy od mistrza duchowego wymaga pokory, pytania i służby.
04.13.25 Znaczenie: Ofiara wedyjska nie jest jakimś zwykłym czynem. W takich ofiarach zwykli brać udział półbogowie, a poświęcane w nich zwierzęta otrzymywały nowe życie. W tym wieku Kali nie ma tak potężnych braminów, którzy mogliby zaprosić półbogów lub dać zwierzętom powtórne życie. Dawniej bramini gruntownie znający mantry wedyjskie potrafili ukazać moc tych mantr. Lecz w obecnym wieku tego rodzaju ofiary są zakazane, ponieważ nie ma takich braminów. Ofiara, w której poświęcano konie, była nazywana aśvamedha. Niekiedy ofiarowywano krowy (gavalambha), lecz nie po to, by je jeść, tylko dąć im nowe życie, by ukazać moc mantr. Dlatego też w tym wieku jedyną właściwą yajną jest sankirtana-yajna, czyli intonowanie 24 godziny na dobę mantry Hare Krsna.
04.13.27 Znaczenie: Bramini znający tę naukę praktykują wypowiadanie mantry wedyjskiej z odpowiednim akcentem. Połączenie mantry i słów sanskryckich musi być intonowane z właściwą wymową, gdyż w przeciwnym razie nie zakończy się to powodzeniem. W obecnym wieku bramini ani nie władają biegle językiem sanskryckim, ani też nie są zbyt czyści w swym życiu praktycznym. Lecz dzięki intonowaniu mantry Hare Krsna możemy osiągnąć największą korzyść płynącą z ofiarowanych czynności. Mantra Hare Krsna – nawet jeśli intonowana niewłaściwie – ma mimo to tyle mocy, że intonująca ją osoba osiąga efekt.
04.13.28 Znaczenie: Werset ten wskazuje, że gdy istnieje jakieś niedopatrzenie ze strony kapłana, wówczas półbogowie nie przyjmują należnych sobie części z ofiary. Podobnie, w służbie oddania istnieją obrazy znane jako seva-aparadha. Ci, którzy zajmują się wielbieniem Bóstwa, Radhy i Krsny, w świątyni, powinni unikać popełniania tego rodzaju zniewag w swej służbie. Obrazy popełniane w czasie wykonywania służby opisuje Nektar oddania. Jeśli ze służenia Bóstwu czynimy jedynie pokaz i nie dbamy o to, by nie popełniać seva-aparadha, wówczas Bóstwo Radha-Krsna z pewnością nie przyjmie żadnych ofiar od takich, nie będących wielbicielami osób. Dlatego też bhaktowie zaangażowani w kult świątynny nie powinni tworzyć własnych metod, lecz mają ściśle przestrzegać regulujących zasad czystości, a wówczas ofiary będą przyjmowane.
04.13.31 Znaczenie: Celem małżeństwa jest spłodzenie syna, ponieważ syn jest konieczny do tego, by wyzwolić ojca i przodków z każdych warunków piekielnego życia, gdzie mogą się oni znajdować. Dlatego też Canakya Pandita mówi, putra-hinam grham śunyam: życie małżeńskie bez syna jest rzeczą ohydną. W tym życiu króla Anga był bardzo pobożny, lecz nie mógł otrzymać syna z powodu swego przeszłego grzesznego działania. Dlatego też można wyciągnąć wniosek, że jeśli jakaś osoba nie otrzymuje syna, spowodowane jest to jej przeszłym grzesznym życiem.
04.13.33 Znaczenie: Kiedykolwiek spełnia się jakąś ofiarę, jej celem jest zadowolenie Pana Visnu, który cieszy się owocami wszelkich ofiar. A gdy Pan Visnu zgadza się przybyć na ofiarną arenę, wówczas w naturalny sposób podążają za swym Panem wszyscy półbogowie i w takich ofiarach składane są ich udziały. Wniosek jest więc taki, że ofiary spełniane są dla Pana Visnu, nie dla półbogów.
04.13.34 Znaczenie: W Bhagavad-gicie Pan mówi, że obdarza wielbiciela błogosławieństwami stosownie do jego pragnienia. Najwyższa Osoba Boga daje wszystkim uwarunkowanym w tym materialnym świecie żywym istotom pełną swobodę działania na ich własny sposób. Lecz Swemu bhakcie mówi, żeby zamiast działać w ten sposób, lepiej podporządkował się Jemu, ponieważ On się nim zaopiekuje. Taka jest różnica między bhaktą a tym, który pracuje dla rezultatów. Ten, kto działa dla rezultatów, cieszy się jedynie owocami swych czynności. Ale bhakta, będąc pod opieką Najwyższego Pana, czyni po prostu postęp w służbie oddania i osiąga ostateczny cel życia – powrót do domu, powrót do Boga. Istotnym słowem w tym wersecie jest kaman, co oznacza "pragnienia zadowalania zmysłów". Bhakta jest pozbawiony wszelkich kaman. Jest on anyabhilasita-śunya: bhakta nigdy nie pragnie zadowalania zmysłów. Jedynym jego celem jest sprawienie przyjemności Panu lub zadowolenie Jego zmysłów. Na tym polega różnica między karmitą a bhaktą.
04.13.35 Znaczenie: Niekiedy, zgodnie z ofiarnymi rytuałami, poświęcane są na arenie yajni zwierzęta. Tych zwierząt nie poświęca się po to, by je po prostu zabić, lecz by dać im nowe życie. Czyn taki był pewnym eksperymentem badającym, czy mantry wedyjskie są wypowiadane w odpowiedni sposób. Czasem w laboratorium chemicznym zabija się małe zwierzęta, aby poznać efekty terapeutyczne. W klinikach medycznych zwierzęta nie otrzymują nowego życia, lecz gdy są poświęcane na arenie yajni, wówczas, dzięki mocy wedyjskich mantr, dostają ponowne życie. W tym wersecie pojawia się słowo śipi-vistaya. Śipi oznacza "płomienie ognia". Kiedy w czasie ofiary ogniowej oblacje składa się w płomienie, wtedy Pan Visnu przebywa tam w formie płomieni. Dlatego też słynie on jako Śipivista.
04.13.37 Znaczenie: Bardzo istotne jest w związku z tym słowo udara-dhih. Sunitha, żona króla, nie była osobą stosowną do przyjęcia takiego błogosławieństwa. Król jednak był tak tolerancyjny, że bez wahania ofiarował jej ryż ugotowany w mleku, prasada otrzymane od yajna-purusy. Oczywiście, wszystko planuje Najwyższa Osoba Boga. Jak wyjaśnią późniejsze wersety, zdarzenie to nie było dla króla zbyt pomyślne. Król był bardzo tolerancyjny, więc Najwyższa Osoba Boga – pragnąc zmniejszyć jego przywiązanie do świata materialnego – chciał, by z królowej narodził się okrutny syn, ażeby król musiał opuścić dom. Jak stwierdzono wcześniej, Pan Visnu zaspokaja pragnienia karmitów, jak ci tego pragną. Lecz pragnienia bhakty spełniane są w inny sposób – tak, by bhakta mógł stopniowo przyjść do Niego. Potwierdza to Bhagavad-gita (dadami buddhi-yogam tam yena mam upayanti te). Pan stwarza bhakcie możliwość, by ten czynił coraz większy postęp i mógł powrócić do domu, z powrotem do Boga.
04.13.38 Znaczenie: Spośród 10-ciu rodzajów procesów oczyszczających, jednym jest pum-savanam. W procesie tym żona dostaje nieco prasada, czyli pozostałości pożywienia ofiarowanego Panu Visnu, aby mogła po połączeniu seksualnym ze swym mężem począć dziecko.
04.13.39 Znaczenie: Sunitha, matka tego dziecka, była córką uosobienia śmierci. Córka zazwyczaj dziedziczy cechy swego ojca, a syn cechy matki. A więc zgodnie z aksjomatyczną prawdą głoszącą, że rzeczy równe pewnej rzeczy są równe sobie nawzajem: to dziecko zrodzone z króla Angi stało się zwolennikiem swego dziadka ze strony matki. Zgodnie z opinią smrti-śastra, dziecko przestrzega zazwyczaj zasad obowiązujących w domu wuja ze strony matki. Naranam matula-karma oznacza, że dziecko naśladuje cechy, jakie występują w rodzinie ze strony jego matki. Gdy rodzina ta jest bardzo zepsuta lub grzeszna, wówczas dziecko, choćby zrodzone z dobrego ojca, pada jej ofiarą. Dlatego w cywilizacji wedyjskiej, zanim dojdzie do małżeństwa, poddaje się ocenie zarówno rodzinę chłopca, jak i dziewczyny. I jeśli, zgodnie z wyliczeniami astrologicznymi, połączenie to jest doskonałe, wówczas dochodzi do zawarcia małżeństwa. Jednak czasem zdarza się pomyłka i wtedy życie rodzinne jest frustrujące.
Okazuje się, że Sunitha nie była zbyt dobrą żona dla króla Angi, ponieważ była córką uosobienia śmierci. Niekiedy Pan przeznacza dla swego bhakty jakąś niefortunną żonę, aby ten, pod wpływem sytuacji rodzinnej, stracił przywiązanie do żony i domu i czynił postęp w życiu oddania. Z tego wynika, że choć król Anga był pobożnym bhaktą, to dzięki zrządzeniu Najwyższej Osoby Boga dostał niefortunną żonę, jaką była Sunitha, a później złego syna, jakim był Vena. Lecz rezultat tego był taki, że król całkowicie wyzwolił się z uwikłania w życie rodzinne i opuścił dom, aby powrócić do Boga.
04.13.40 Znaczenie: Ksatriyom wolno jest polować w lesie, w tym celu, by opanować sztukę zabijania. Nie polują tam po to, by uśmiercać zwierzęta i jeść je, lub w jakimkolwiek innym celu. Czasem po królach ksatriyach oczekiwano, że odetną głowę państwowemu przestępcy. Z tej przyczyny ksatriyom wolno było polować w lesie. Ponieważ Vena, syn króla Angi, narodził się ze złej matki, był zatem osobą okrutną i zwykł chodzić do lasu, aby niepotrzebnie zabijać niewinne zwierzęta. Wszyscy pobliscy mieszkańcy byli przerażeni jego obecnością i krzyczeli: "Idzie Vena Idzie Vena!". A więc od początku swego życia budził on strach w obywatelach.
04.13.44 Znaczenie: Jest powiedziane, że para małżeńska musi mieć syna, gdyż w przeciwnym razie jej życie rodzinne jest puste. Lecz syn pozbawiony dobrych cech jest wart tyle, co niewidome oko. Ślepe oko jest zupełnie bezużyteczne, jeśli chodzi o patrzenie, a powoduje ono jedynie ból nie do wytrzymania. Dlatego też król myślał, że jest bardzo nieszczęśliwy, iż ma takiego niegodziwego syna.
04.13.46 Znaczenie: Król zaczął myśleć w kategoriach przywiązania i braku przywiązania do własnego materialnego domu. Prahlada Maharaja porównał taki dom do ślepej studni. Jeśli człowiek wpadnie do takiej studni, jest mu wówczas bardzo trudno wydostać się z niej i zacząć ponowne życie. Prahlada Maharaja radzi, abyśmy tak szybko, jak to możliwe, porzucili tę studnię domowego życia i udali się do lasu, by przyjąć schronienie Najwyższej Osoby Boga. W cywilizacji wedyjskiej vanaprastha i sannyasin mają obowiązek porzucić dom. Lecz ludzie są tak przywiązani do swych domów, że nie chcą wycofać się z domowego życia aż do śmierci. Dlatego też król Anga, myśląc w kategoriach braku przywiązania, uznał swego niegodziwego syna za impuls do tego, by porzucić przywiązanie do życia domowego. Tak więc uznał swego złego syna za przyjaciela, ponieważ ten pomagał mu pozbyć się przywiązania do domu. Musimy ostatecznie nauczy się, jak stracić przywiązanie do materialnego życia. Jeśli zatem niegodziwy syn swym złym zachowaniem pomaga głowie rodziny opuścić dom, jest to dobrodziejstwem.
04.13.47 Znaczenie: Użyte w tym wersecie słowo mahodayodayat wskazuje, że dzięki błogosławieństwom wielkiej duszy możemy uzyskać materialne bogactwo. Ale gdy stracimy przywiązanie do materialnych dóbr, powinniśmy wówczas uważać to za jeszcze większe błogosławieństwo wielkich dusz. Królowi nie było zbyt łatwo porzucić bogate królestwo i młodą, wierną żonę, lecz z pewnością było to wielkie błogosławieństwo Najwyższej Osoby Boga, iż mógł pozbyć się tego przywiązania i udać się do lasu, nie będąc przez nikogo widzianym. Jest wiele przykładów wielkich dusz, które w ten sposób, w głęboka noc porzuciły przywiązanie do domu, żony i pieniędzy.
04.13.48 Znaczenie: Podany tu przykład mało inteligentnych mistyków poszukujących w sercu Duszy Najwyższej jest bardzo pouczający. Prawdę Absolutną można zrozumieć w trzech różnych aspektach, mianowicie jako bezosobowego Brahmana, zlokalizowanego Paramatmę i Najwyższą Osobę Boga. Ci kuyoginah, czyli mało inteligentni mistycy, mogą poprzez umysłową spekulację dotrzeć do bezosobowego Brahmana. Lecz nie potrafią znaleźć Duszy Najwyższej, który przebywa w każdej żywej istocie. Kiedy król odszedł, było rzeczą pewną, że zatrzymał się w jakimś innym miejscu, lecz obywatele nie wiedzieli, jak go znaleźć. I dlatego byli zawiedzeni, jak tacy mało inteligentni mistycy.