C-2 - Rozdział  X

 

Bhagavatam jest odpowiedzią na wszystkie pytania

 

 
02.10.01   Śri Śukadeva Gosvami rzekł: W Śrimad-Bhagavatam jest dziesięć grup wypowiedzi, które odnoszą się do następujących tematów: stworzenia wszechświata, wtórnego stworzenia, systemów planetarnych, opieki Pana, twórczego bodźca, zmian wielu Manu, nauki o Bogu, powrotu do domu – z powrotem do Boga, wyzwolenia i summum bonum.

 

02.10.02   Żeby wyodrębnić transcendencję summum bonum – symptomy pozostałych tematów zostały opisane czasami przez konkluzję wedyjską, czasami przez bezpośrednie wyjaśnienie, a czasami przez krótkie wyjaśnienie dane przez wielkich mędrców.

 

02.10.03   Podstawowe stworzenie szesnastu składników materii – mianowicie pięciu elementów (ogień, woda, ziemia, powietrze i przestrzeń), dźwięku, formy, smaku, zapachu, dotyku i oczu, uszu, nosa, języka, skóry oraz umysłu – znane są jako sarga, natomiast później powstałe wzajemne oddziaływania sił natury materialnej zwane są visarga.

 

02.10.03   Znaczenie:      Istnieje siedem następujących po sobie wersetów, które wyjaśniają symptomy dziesięciu działów Śrimad-Bhagavatam. Pierwszy z nich dotyczy szesnastu podstawowych manifestacji ziemi, wody itd. z materialnym ego składającym się z materialnej inteligencji i umysłu. Późniejsze stworzenie jest rezultatem reakcji wyżej wymienionych szesnastu energii pierwszego purusa – Maha-Visnu inkarnacji Govindy – tak jak później w następujący sposób Brahma wyjaśnia to w rozprawie Brahma-samhita (5.47):

 

yah karanarnava-jale bhajati sma yoga-

nidram ananta-jagadanda-saroma-kupah

adhara-śaktim avalambya param sva-murtim

govindam adi-purusan tam aham bhajami

 

    Pierwszy purusa inkarnacja Govindy, Pana Krsny, znany jako Maha-Visnu, zapada w mistyczny sen yoga-nidra, a niezliczone wszechświaty znajdują się w potencji wszystkich porów Jego transcendentalnego ciała.

    Jak wspomina o tym poprzedni werset, według śrutena (czyli według konkluzji wedyjskiej), stworzenie bezpośrednio z Pana jest możliwe dzięki manifestacji Jego poszczególnych energii. Bez takich wedyjskich informacji, stworzenie wydaje się być produktem natury materialnej. Taka konkluzja powstaje w wyniku małej wiedzy. Vedy podają, że źródłem wszystkich energii (wewnętrznej, zewnętrznej i marginalnej) jest Najwyższa Osoba Boga. I jak już wyjaśnialiśmy wcześniej, konkluzja, że stworzenie powstaje dzięki biernej naturze materialnej, jest iluzoryczna. Konkluzja wedyjska jest transcendentalnym światłem, natomiast nie-wedyjska konkluzja jest materialną ciemnością. Wewnętrzna energia Najwyższego Pana jest tożsama z Nim, a zewnętrzna energia jest ożywiana w kontakcie z energią wewnętrzną. Integralne cząstki energii wewnętrznej, które działają w kontakcie z energią zewnętrzną, nazywane są energią marginalną, czyli żywymi istotami.

    Zatem oryginalne stworzenie pochodzi bezpośrednio od Najwyższej Osoby Boga, czyli Parabrahmana, a wtórne stworzenie – jako rezultat reakcji oryginalnych składników – dokonane zostało przez Brahmę. W ten oto sposób zostają zapoczątkowane czynności całego wszechświata.

 

02.10.04   Właściwą postawą żywych istot jest posłuszeństwo wobec praw Pana i w ten sposób pozostawanie w doskonałym spokoju umysłu pod opieką Najwyższej Osoby Boga. Przeznaczeniem Manu i ich praw jest wskazanie odpowiedniego kierunku w życiu. Bodźcem do działania jest pragnienie pracy dla zysku.

 

02.10.04   Znaczenie:      Dzięki woli Pana ten świat materialny jest stwarzany, utrzymywany przez pewien czas i ponownie unicestwiany. Najpierw Pan Visnu, w Swojej pierwszej i drugiej inkarnacji, stwarza składniki potrzebne do stworzenia i uzależnionego stworzyciela, Brahmę. Pierwszą inkarnacją purusa jest Maha-Visnu, a drugą inkarnacją purusa jest Garbhodakaśayi Visnu, z którego zrodzony został Brahma. Trzecim purusa-avatara jest Ksirodakaśayi Visnu, który żyje jako Dusza Najwyższa wszystkiego we wszechświecie i utrzymuje stworzenie dokonane przez Brahmę. Śiva jest jednym z wielu synów Brahmy i jego zadaniem jest unicestwienie stworzenia. Zatem oryginalnym twórcą wszechświata jest Visnu i On również, dzięki Swojej bezprzyczynowej łasce, utrzymuje stworzone istoty. Dlatego obowiązkiem wszystkich uwarunkowanych dusz jest uznanie supremacji Pana i zostanie czystymi bhaktami, żyjąc spokojnie w tym świecie, w którym zawsze obecne są cierpienia i niebezpieczeństwa. Uwarunkowane dusze, które traktują to materialne stworzenie jako miejsce dla zadowalania zmysłów i wskutek tego są łudzone przez zewnętrzną energię Visnu, wciąż podlegają wpływom praw natury materialnej, stworzenia i destrukcji.

    Bhagavad-gita mówi, że zniszczeniu podlegają wszystkie planety tego wszechświata – poczynając od najwyższej aż do najniższej Patalaloki. Uwarunkowane dusze mogą podróżować w przestrzeni dzięki dobrym czy złym uczynkom lub dzięki współczesnym statkom kosmicznym, ale nigdzie nie są w stanie uniknąć śmierci, chociaż na różnych planetach długość życia jest różna. Jedynym sposobem osiągnięcia wiecznego życia jest powrót do domu, z powrotem do Boga, gdzie nie ma już dłużej ponownych narodzin, tak jak na planetach materialnych. Uwarunkowane dusze – nie zdając sobie sprawy z tego prostego faktu z powodu zapomnienia ich związku z Panem Vaikunthy – planują trwałe życie w tym świecie materialnym. Zwiedzione przez energię zewnętrzną, angażują się w różne typy rozwoju ekonomicznego i religijnego, zapominając, że ich przeznaczeniem jest powrót do domu, powrót do Boga. Z powodu wpływu mayi zapomnienie to jest tak mocne, że uwarunkowane dusze wcale nie chcą powracać do Boga. Zadowalanie zmysłów powoduje, że padają ofiarą powtarzających się narodzin i śmierci, i w ten sposób marnują ludzkie życie, które jest szansą powrotu do Visnu. Pisma, które spisali Manu w różnych wiekach i mileniach, i które zawierają dobre porady dla ludzkich istot, nazywane są sad-dharmą. Ludzkie istoty powinny wykorzystać wszystkie pisma objawione w swym własnym interesie – by zakończyć życie sukcesem. Stworzenie nie jest fałszywe, ale jest ono tymczasową manifestacją dającą uwarunkowanym duszom szansę powrotu do Boga. Pragnienie powrotu do Boga i czynności spełniane w tym kierunku kształtują właściwą ścieżkę działania. Gdy bhakta podejmuje taką ścieżkę, Pan dzięki Swej bezprzyczynowej łasce, zapewnia mu wszelką ochronę; podczas gdy nie-bhaktowie, spełniając swoje czynności, ryzykują związanie się z łańcuchem reakcji za pracę dla zysku. W tym kontekście znaczące jest słowo sad-dharma. Sad-dharma, czyli obowiązek spełniany w celu powrotu do Boga i w ten sposób stanie się Jego nieskazitelnie czystym bhaktą, jest jedynym pobożnym działaniem; wszyscy inni mogą udawać, że są pobożni, ale w rzeczywistości takimi nie są. Jedynie z tego powodu Pan radzi w Bhagavad-gicie, by porzucić wszystkie tzw. czynności religijne i całkowicie zaangażować się w służbę oddania dla Pana. A to uwolni nas od wszelkich niepokojów wynikających z niebezpiecznego życia w egzystencji materialnej. Działanie w sad-dharma jest właściwym sposobem życia. Celem życia powinien być powrót do domu, powrót do Boga, a nie podleganie powtarzającym się narodzinom i śmierci w materialnym świecie poprzez przyjmowanie dobrych lub złych ciał dla tymczasowej egzystencji. W tym tkwi inteligencja ludzkiego życia i należy pragnąć żyć w taki sposób, by osiągnąć ten cel.

 

02.10.05   Nauka o Bogu opisuje inkarnacje Osoby Boga i Jego różne działania wraz z działaniami Jego wielkich bhaktów.

 

02.10.05   Znaczenie:      W czasie trwania manifestacji kosmicznej powstała historia działań żywych istot. Ludzie na ogół mają tendencję do poznawania historii i opowiadań o różnych ludziach z różnych wieków, ale z powodu braku wiedzy w nauce o Bogu nie są zdolni studiować historii inkarnacji Osoby Boga. Należy zawsze pamiętać, że celem materialnego stworzenia jest wyzwolenie uwarunkowanych dusz. Miłosierny Pan, z powodu Swej bezprzyczynowej łaski, zstępuje na różne planety w świecie materialnym i działa tak, by uwolnić uwarunkowane dusze. Dlatego warto czytać takie historie i opowiadania. Takie transcendentalne tematy mówiące o Panu w powiązaniu z Jego wielkimi bhaktami oferuje Śrimad-Bhagavatam. Zatem opowiadań o bhaktach i Panu należy słuchać z szacunkiem.

 

02.10.06   Kiedy żywa istota posiadająca tendencję do uwarunkowanego życia łączy się z Maha-Visnu, który spoczywa w mistycznym śnie, nazywane jest to zakończeniem manifestacji kosmicznej. Po porzuceniu zmiennych wulgarnych i subtelnych ciał żywa istota osiąga swoją trwałą formę w nieustannym stanie wyzwolenia.

 

02.10.06   Znaczenie:      Jak mówiliśmy już wiele razy, istnieją dwa typy żywych istot. Większość z nich są zawsze wyzwolone, czyli nitya-mukta; natomiast niektóre z nich są zawsze uwarunkowane. Zawsze uwarunkowane dusze są w stanie rozwinąć mentalność panowania nad materialną naturą i dlatego materialne stworzenie kosmiczne zostaje zamanifestowane po to, by dać tym duszom dwie możliwości. Jedna z nich pozwala uwarunkowanej duszy na działanie zgodne z tendencją do panowania nad manifestacją kosmiczną, a druga daje jej szansę powrotu do Boga. Tak więc po unicestwieniu manifestacji kosmicznej większość uwarunkowanych dusz łączy się z egzystencją Maha-Visnu Osoby Boga, spoczywającego w Swoim mistycznym śnie. Dusze te pojawiają się w następnym stworzeniu. Ale niektóre uwarunkowane dusze, które postępują zgodnie z transcendentalnym dźwiękiem w formie literatury wedyjskiej i dzięki temu mogą powrócić do Boga, po opuszczeniu uwarunkowanych, wulgarnych i subtelnych ciał otrzymują ciała duchowe, które są ich ciałami oryginalnymi. Materialne uwarunkowane ciała rozwijają się na skutek zapomnienia żywych istot o ich związku z Bogiem. W czasie trwania manifestacji kosmicznej dusze uwarunkowane dostają szansę odzyskania swego oryginalnego statusu życia. Pomagają im w tym pisma objawione, które łaskawie skompilował Pan w Swoich różnych inkarnacjach. Czytanie czy też słuchanie takiej transcendentalnej literatury pomaga osiągnąć wyzwolenie nawet w uwarunkowanym stanie materialnej egzystencji. Celem całej literatury wedyjskiej jest służba oddania dla Osoby Boga, i skoro tylko umocnimy się w niej, natychmiast uwalniamy się od uwarunkowanego życia. Wulgarne i subtelne formy materialne powstają po prostu z powodu ignorancji duszy uwarunkowanej, lecz skoro tylko jesteśmy umocnieni w pełnieniu służby oddania dla Pana, możemy uwolnić się z tego uwarunkowanego stanu. Ta służba oddania jest transcendentalną atrakcją do Najwyższego, gdyż jest On źródłem wszelkich przyjemnych nastrojów. Każdy pragnie mieć jakiś przyjemny nastrój, ale nie zna najwyższego źródła wszelkiej atrakcji (raso vai sah rasam hy evayam labdhvanandi bhavati). O tym najwyższym źródle wszelkiej przyjemności informują hymny wedyjskie; tym nieskończonym źródłem wszelkiej przyjemności jest Osoba Boga. Osoba, która jest wystarczająco szczęśliwa, by otrzymać te informacje poprzez transcendentalną literaturę taką, jak Śrimad-Bhagavatam – wyzwala się na zawsze i zajmuje właściwe dla siebie miejsce w królestwie Boga.

 

02.10.07   Najwyższy, który znany jest jako Najwyższa Istota czy Dusza Najwyższa, jest najwyższym źródłem manifestacji kosmicznej, jak również jej zbiornikiem, i zakończeniem. Dlatego jest On Najwyższym Źródłem, Prawdą Absolutną.

 

02.10.07   Znaczenie:      Synonimami dla najwyższego źródła wszystkich energii, jak to zostało wyjaśnione na samym początku Śrimad-Bhagavatam, janmady asya yatah, vadanti tat tattva-vidas tattvam yaj jnanam advayam, brahmeti paramatmeti bhagavan iti śabdyate, są: Parabrahman, Paramatma czy Bhagavan. Słowo iti użyte w tym wersecie uzupełnia synonimy i w ten sposób wskazuje na Bhagavana. Wyjaśnimy to w następnych wersetach, ale ostatecznie ten Bhagavan znaczy Pan Krsna, ponieważ Śrimad-Bhagavatam przyjęło już, że Najwyższą Osobą Boga jest Krsna. Krsnas tu bhagavan svayam. Oryginalnym źródłem wszystkich energii, czyli summum bonum, jest Prawda Absolutna zwana Parabrahmanem itd., a Bhagavan jest ostatnim słowem Prawdy Absolutnej. Ale nawet w synonimach dla Bhagavana, takich jak Narayana, Visnu i Purusa, ostatnim słowem jest Krsna. Potwierdza to Bhagavad-gita:  aham sarvasya prabhavo mattah sarvam pravartate itd. Oprócz tego, Śrimad-Bhagavatam jest reprezentacją Pana Krsny jako dźwiękowa inkarnacja Pana.

 

krsne sva-dhamopagate    dharma-jnanadibhih saha

kalau nasta-drśam esah    puranarko 'dhunoditah

(Bhag. l.3.43)

 

    Zatem ogólna konkluzja brzmi: Pan Krsna jest ostatecznym źródłem wszystkich energii i samo słowo "Krsna" właśnie to znaczy. I Śrimad-Bhagavatam powstało po to, by wyjaśnić Krsnę, czyli naukę o Krsnie. Suta Gosvami w swoich pytaniach i odpowiedziach, oraz tacy wielcy mędrcy jak Śaunaka, potwierdzili tę prawdę w Pierwszym Canto Śrimad-Bhagavatam. Jest to wyjaśnione w Pierwszym i Drugim Rozdziale. W Trzecim Rozdziale temat ten jest bardziej sprecyzowany, a Czwarty Rozdział mówi o tym jeszcze dokładniej. Drugie Canto kładzie większy nacisk na Prawdę Absolutną i wskazuje, że jest Nią Najwyższy Pan Krsna. Streszczenie Śrimad-Bhagavatam w czterech wersetach, jak już mówiliśmy, jest zwięzłe. Brahma ostatecznie w swej Brahma-samhicie stwierdza, iż ta Najwyższa Osoba Boga jest iśvarah paramah krsnah sac-cid-ananda-vigrahah. To samo jest także stwierdzone w Trzecim Canto Śrimad-Bhagavatam. Wszystko to jest dokładnie wyjaśnione w Dziesiątym i Jedenastym Canto Śrimad-Bhagavatam. W Trzecim, Czwartym, Piątym, Szóstym i Siódmym Cantach Śrimad-Bhagavatam znajdują się wzmianki o Panu Krsnie w związku z omawianiem zmian Manu spośród manvantarów, takich jak Svayambhuva-manvantara i Caksusa-manvantara. W Ósmym Canto Vaivasvata-manvantara wyjaśnia pośrednio ten sam temat, a także to samo znaczenie jest w Dziewiątym Canto. Dalej jest to wyjaśnione w Canto Dwunastym, a szczególnie w odniesieniu do różnych inkarnacji Pana. W ten sposób, poprzez studiowanie całego Śrimad-Bhagavatam, dochodzimy do wniosku, że Pan Śri Krsna jest ostatecznym summum bonum czyli ostatecznym źródłem wszystkich energii. Znaczenie nazw może być wyjaśnione różnie – jako: Narayana, Brahma, Paramatma itd. – w zależności od poziomu czcicieli.

 

02.10.08   Indywidualna osoba posiadająca różne organy zmysłowe nazywana jest adhyatmic, a indywidualne bóstwo kontrolujące zmysły nazywane jest adhidaivic. Wcielenie widziane na gałkach ocznych nazywane jest osobą adhibhautica.

 

02.10.08   Znaczenie:      Najwyższym kontrolującym summum bonum jest Osoba Boga w Swojej plenarnej części Paramatmy, czyli manifestacji Duszy Najwyższej. W Bhagavad-gicie (10.42) jest powiedziane:

 

athava bahunaitena    kim jnatena tavarjuna

vistabhyaham idam krtsnam    ekamsena sthito jagat

 

    Wszystkie kontrolujące bóstwa, takie jak Visnu, Brahma i Śiva są różnymi manifestacjami aspektu Paramatmy Najwyższej Osoby Boga Śri Krsny, który manifestuje się w ten sposób wchodząc do każdego wszechświata powstałego z Niego. Ale mimo to istnieje podział na kontrolującego i kontrolowanego. Na przykład, w departamencie żywnościowym osoba nadzorująca pożywienie jest osobą składającą się z tych samych składników co osoba, która jest kontrolowana. Podobnie, w świecie materialnym każdy podlega kontroli wyższego półboga. Na przykład, mamy zmysły, ale zmysły te kontroluje wyższe bóstwo kontrolujące. Nie możemy widzieć bez światła, a najwyższym kontrolerem światła jest słońce. Półbóg słońca żyje na tej planecie i my, indywidualne ludzkie istoty czy inne istoty na tej ziemi, wszyscy jesteśmy kontrolowani przez półboga słońca, jeśli chodzi o możliwość widzenia. Podobnie, wyżsi półbogowie, którzy tak samo jak my są żywymi istotami, kontrolują wszystkie nasze zmysły. Różnica polega na tym, że jedni są upełnomocnieni, a drudzy są kontrolowani. Kontrolowana żywa istota nazywana jest adhyatmic, a kontroler nazywany jest adhidaivic. Wszystkie te pozycje zajmowane w świecie materialnym są rezultatem różnych czynności dla zysku. Dzięki nagromadzeniu większej ilości pobożnej pracy, każda indywidualna żywa istota może zostać półbogiem słońca czy nawet Brahmą, czy też jakimkolwiek innym półbogiem na wyższym systemie planetarnym. Podobnie, pod kontrolę wyższych półbogów dostajemy się w wyniku niższego stopnia pracy dla rezultatów. Tak więc, każda indywidualna żywa istota podlega kontroli najwyższej Paramatmy, która umieszcza każdego na różnych pozycjach kontrolującego i kontrolowanego.

    Tym co odróżnia kontrolera od kontrolowanego jest adhibautic purusa, czyli materialne ciało. Ciało czasami jest nazywane purusa. Vedy potwierdzają to następującym hymnem: sa va esa puruso 'nnarasamayah. Jest ono nazywane uosobieniem anna-rasa i uzależnione jest od pożywienia. Jednakże wcielona żywa istota nie je nic, ponieważ faktycznie właścicielem ciała jest dusza. W materialnym ciele konieczna jest. wymiana materii znużonego i zniszczonego mechanizmu cielesnego. Dlatego też ciało anna-rasamaya odróżnia indywidualne żywe istoty od kontrolujących bóstw planetarnych. Słońce może mieć olbrzymie ciało, a człowiek może mieć mniejsze, ale wszystkie te widzialne ciała zbudowane są z materii; niemniej jednak półbóg słońca i indywidualna osoba, którzy związani są ze sobą jako kontrolujący i kontrolowany, są takimi samymi integralnymi cząstkami Najwyższej Istoty i to właśnie Najwyższa Istota umieszcza integralne cząstki na różnych pozycjach. A zatem konkluzja jest taka, że Najwyższa Osoba jest schronieniem dla wszystkich.

 

02.10.09   Wszystkie trzy, wyżej wymienione, i znajdujące się na różnych poziomach żywe istoty są wzajemnie zależne. Kiedy brakuje jednej, druga nie jest zrozumiała. Ale Najwyższa Istota, która widzi każdą z nich jako schronienie schronienia, jest niezależna od wszystkich i dlatego jest Ona najwyższym schronieniem.

 

02.10.09   Znaczenie:      Istnieją więc niezliczone żywe istoty, które są wzajemnie zależne od siebie w związku kontrolującego i kontrolowanego. Ale bez pomocy percepcji nikt nie może dowiedzieć się czy zrozumieć kto jest kontrolowany, a kto jest kontrolerem. Na przykład, słońce kontroluje siłę naszego widzenia i możemy zobaczyć słońce, ponieważ ma ono swoje ciało, a światło słoneczne jest użyteczne tylko dlatego, że mamy oczy. Bez oczu światło słoneczne jest bezużyteczne, a bez światła słonecznego nasze oczy są bezużyteczne. W ten sposób są one wzajemnie zależne i żadne z nich nie jest niezależne. Dlatego naturalnie powstaje pytanie – kto jest przyczyną tej wzajemnej zależności? Ktoś, kto uczynił taki związek wzajemnej zależności musi być ostatecznie całkowicie niezależny. Na początku Śrimad-Bhagavatam zostało stwierdzone, że ostateczne źródło wszystkich wzajemnie zależnych obiektów jest podmiotem całkowicie niezależnym. Tym ostatecznym źródłem wszystkich wzajemnych zależności jest Najwyższa Prawda, czyli Paramatma, Dusza Najwyższa, który nie jest zależny od niczego. Jest On svaśrayaśrayah. Jest On jedynie zależny od Siebie Samego i w ten sposób jest On najwyższym schronieniem wszystkiego. Chociaż Paramatma i Brahman podlegają Bhagavanowi, gdyż Bhagavan jest Purusottamą, czyli Najwyższą Osobą, jest On również źródłem Paramatmy. W Bhagavad-gicie (15.18) Pan Krsna mówi, że jest Purusottamą i źródłem wszystkiego. Zatem konkluzja jest taka, że Śri Krsna jest ostatecznym źródłem i schronieniem wszystkich istot, łącznie z Paramatmą i Najwyższym Brahmanem. Nawet jeśli przyjmiemy, że nie ma różnicy między Duszą Najwyższą a duszą indywidualną, to jednak dusza indywidualna, chcąc uwolnić się od iluzji materialnej energii, jest zależna od Duszy Najwyższej. Dusza indywidualna znajduje się w kleszczach energii iluzorycznej i dlatego, chociaż jakościowo jedna z Duszą Najwyższą, będąc pod wpływem iluzji identyfikuje się z materią. Dusza indywidualna musi polegać na Duszy Najwyższej, żeby odrzucić tę iluzoryczną koncepcję rzeczywistego życia, i żeby być uznaną za jakościowo z Nim jedną. Dusza Najwyższa jest najwyższym schronieniem także i w tym sensie. Nie ma co do tego żadnych wątpliwości. .

    Indywidualna żywa istota, jiva, zawsze jest zależna od Duszy Najwyższej, Paramatmy, ponieważ zapomina ona o swojej duchowej tożsamości, podczas gdy Dusza Najwyższa, Paramatma, naprawdę nie zapomina o Swojej transcendentalnej pozycji. W Bhagavad-gicie szczególnie podkreślone są te oddzielne pozycje jiva-atmy i Paramatmy. W Czwartym Rozdziale Arjuna, jiva (dusza), jest przedstawiony jako osoba, która zapomniała o swoich wielu, wielu przeszłych narodzinach, ale Pan, Dusza Najwyższa, nie zapomina niczego. Pan nawet pamięta, że biliony lat wcześniej przekazywał Bhagavad-gitę półbogowi słońca. Bhagavad-gita (7.26) stwierdza, że Pan może pamiętać nawet miliony i biliony lat:

 

vedaham samatitani      vartamanani carjuna

bhavisyani ca bhutani    mam tu veda na kaścana

 

    Pan w Swoim wiecznym, pełnym wiedzy i szczęścia ciele jest w pełni świadomy tego, co zdarzyło się w przeszłości, tego, co dzieje się teraz, a także tego, co zdarzy się w przyszłości. Ale mimo iż jest On schronieniem zarówno Paramatmy, jak i Brahmana, osoby o ubogim zasobie wiedzy nie są w stanie zrozumieć Go takim, jaki jest On naprawdę.

    Propaganda odnośnie identyczności świadomości kosmicznej ze świadomością żywych istot jest całkowicie mylna, ponieważ nawet taka osoba, czyli indywidualna dusza, jak Arjuna, nie pamiętał swoich przeszłych czynów, mimo iż zawsze jest on z Panem. Więc co może wiedzieć o swojej przeszłości, teraźniejszości i przyszłości maleńki, zwykły człowiek głoszący, że jest jednym z kosmiczną świadomością?

 

02.10.10   Po oddzieleniu różnych wszechświatów, gigantyczna forma Pana (Maha-Visnu), która wyszła z Oceanu Przyczyn – miejsca pojawienia się pierwszego purusa-avatara – weszła do każdego z oddzielonych wszechświatów, pragnąc spocząć na stworzonej transcendentalnej wodzie (Garbhodaka).

 

02.10.10   Znaczenie:      Po analizie żywych istot i Najwyższego Pana, Paramatmy – niezależnego źródła wszystkich innych żywych istot – Śrila Śukadeva Gosvami przedstawia służbę oddania Panu, która jest pierwszą i główną potrzebą każdego oraz jedynym obowiązkowym zajęciem wszystkich żywych istot. Najwyższy Pan Śri Krsna i wszystkie Jego plenarne części oraz rozwinięcia plenarnych części nie różnią się od siebie i w ten sposób w każdym z nich jest najwyższa niezależność. Żeby to udowodnić, Śukadeva Gosvami (tak jak obiecał Maharajowi Pariksitowi) opisuje tutaj niezależność purusa-avatara Osoby Boga, nawet w strefie materialnego stworzenia. Takie czynności Pana są także transcendentalne i dlatego są one również lila, czyli rozrywkami, Absolutnego Pana. Takie rozrywki Pana są bardzo sprzyjające dla słuchaczy, którzy chcą osiągnąć samorealizację poprzez służbę oddania. Ktoś może oponować – dlaczego więc nie rozkoszować się transcendentalnymi lila Pana zamanifestowanymi w Mathurze i Vrndavanie, które są słodsze niż cokolwiek w świecie? Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura odpowiada, że tymi rozrywkami Pana we Vrndavanie mogą rozkoszować się zaawansowani bhaktowie Pana. Bhaktowie-neofici mogliby błędnie zrozumieć takie najwyższe transcendentalne czynności Pana i dlatego tacy prakrta, czyli zwykli bhaktowie Pana, znajdują przyjemność w słuchaniu o rozrywkach Pana w tym świecie materialnym, które związane są ze stworzeniem, utrzymywaniem i zniszczeniem. Tak jak system yogi przeznaczony dla osób, które są zbyt przywiązane do cielesnej koncepcji życia, bazuje głównie na ćwiczeniach cielesnych, podobnie, rozrywki Pana związane ze stworzeniem i destrukcją świata materialnego przeznaczone są dla tych, którzy są zbyt przywiązani materialnie. Dla takich pospolitych osób zrozumienie Najwyższej Osoby Boga, twórcy praw, również obejmuje zrozumienie funkcji ciała, a także działanie świata fizycznego według fizycznych praw związanych z Panem. Naukowcy wyjaśniają materialne działanie poprzez tak wiele technologicznych terminów prawa materialnego, ale tacy ślepi naukowcy zapominają o twórcy praw. Śrimad-Bhagavatam wskazuje twórcę praw. Nie powinien zdumiewać nas mechanizm skomplikowanych silników czy dynam, ale należy wysławiać inżyniera, który stworzył tak wspaniale działające urządzenia. Na tym polega różnica między bhaktą i osobą nie będącą bhaktą. Bhakta zawsze wychwala Pana, który zarządza prawami fizycznymi. Bhagavad-gita (9.10) opisuje kierownictwo Pana naturą materialną w następujący sposób:

 

mayadhyaksena prakrtih    suyate sacaracaram

hetunanena kaunteya    jagad viparivartate

 

   "Materialna natura pełna fizycznych praw jest jedną z Moich różnych energii, dlatego nie jest ona ani niezależna, ani ślepa. Dlatego, że Jestem transcendentalnie wszechpotężny, jedynie dzięki Mojemu spojrzeniu na nią, fizyczne prawa natury pracują tak wspaniale. Dzięki temu zachodzą akcje i reakcje tych praw, i w ten sposób materialny świat jest wciąż na nowo stwarzany, utrzymywany i unicestwiany".

    Jednakże ludzie o ubogiej wiedzy są zaskoczeni studiując fizyczne prawa, zarówno w konstrukcji indywidualnego ciała, jak również ich działanie w kosmicznej manifestacji. I głupio zaprzeczają istnieniu Boga z góry zakładając, że fizyczne prawa działają niezależnie, bez jakiejkolwiek metafizycznej kontroli. Bhagavad-gita (9.11) odpowiada na tę głupotę w ten sposób:

 

avajananti mam mudha    manusim tanum aśritam

param bhavam ajananto    mama bhuta-maheśvaram

 

   "Głupcy (mudhah) nie znają Osoby Boga w Jego wiecznej formie szczęścia i wiedzy". Głupcy myślą, że transcendentalne ciało Pana jest czymś podobnym do ich własnego ciała, dlatego nie mogą myśleć o nieskończonej sile kontrolującej Pana, który nie jest widoczny w działaniu fizycznych praw. Jednakże ludzie mogą oglądać Go na własne oczy, gdy osobiście zstępuje dzięki Swojej własnej, osobistej, mocy. Pan Krsna inkarnuje osobiście, w Swojej oryginalnej formie, i gra wspaniałe role jako Sam Pan. Taką wiedzę zawiera Bhagavad-gita i informuje ona o wspaniałych czynach Pana. Mimo to głupcy nie zaakceptują Pana Krsny jako Najwyższego Pana. Zazwyczaj rozważają nieskończenie małe i nieskończone aspekty Pana, ponieważ sami nie mogą stać się ani nieskończenie małymi, ani nieskończonymi. Ale należy wiedzieć, że bezgraniczny i nieskończenie mały wymiar Pana nie stanowi Jego najwyższych chwał. Gdy nieskończony Pan pojawia się przed naszymi oczyma jako jeden z nas, jest to najwspanialsza manifestacja mocy Pana. Jednakże Jego czyny różnią się od czynności ograniczonych żywych istot. Przykładami Jego nieskończonej energii jest podniesienie wzgórza w wieku siedmiu lat, a w młodości poślubienie szesnastu tysięcy żon. Ale kiedy dowiadują się o tym mudha, traktują te fakty jako legendy i uważają Pana za jednego spośród nich. Nie mogą zrozumieć, że Pan Śri Krsna – mimo iż dzięki Swojej własnej mocy przyjmuje formę istoty ludzkiej – nadal jest pełnym mocy Najwyższym Panem, jako najwyższy kontroler.

    Kiedy jednakże tacy mudha będą pokornie słuchać przekazu Pana takiego jak Śrimad Bhagavad-gita czy Śrimad-Bhagavatam, poprzez łańcuch sukcesji uczniów, także staną się bhaktami Pana dzięki łasce Jego czystych bhaktów. I z tego tylko powodu zarówno Bhagavad-gita, jak i Śrimad-Bhagavatam, opisują rozrywki Pana w materialnym świecie dla korzyści tych ludzi o małej wiedzy.

 

02.10.11   Najwyższa Osoba nie jest bezosobowy i dlatego najwyraźniej jest osobą, nara. Zatem transcendentalna woda stworzona z Najwyższego Nara znana jest jako nara. A ponieważ On spoczywa na tej wodzie, znany jest jako Narayana.

 

02.10.12   Należy definitywnie wiedzieć, że wszystkie materialne składniki, czynności, czas, guny i wszystkie żywe istoty, których przeznaczeniem jest czerpanie radości z tego wszystkiego – istnieją jedynie dzięki Jego łasce i skoro tylko On nie zważa na nie, wszystko przestaje istnieć.

 

02.10.12   Znaczenie:      Żywe istoty korzystają z materialnych składników, czasu, sił natury itd., ponieważ chcą panować nad naturą materialną. Pan jest najwyższym podmiotem radości, a przeznaczeniem żywych istot jest asystowanie Mu w Jego przyjemnościach, i poprzez to uczestniczenie w transcendentalnym szczęściu wszystkich. Zarówno podmiot radości, jak i przedmiot radości, uczestniczą w doznawaniu przyjemności, ale żywe istoty, omamione energią iluzoryczną, pragną stać się podmiotem radości takim jak Pan, mimo iż nie jest to ich przeznaczeniem. W Bhagavad-gicie, a także w Visnu Puranie, żywe istoty jiva, wymienione są jako wyższa natura Pana, czyli para prakrti. Zatem żywe istoty nigdy nie są purusa, czyli rzeczywistymi podmiotami radości. Zatem nastawienie żywej istoty do czerpania przyjemności w świecie materialnym jest błędne. W świecie duchowym żywe istoty są czyste z natury i dlatego uczestniczą w przyjemnościach Najwyższego Pana. Kiedy to nastawienie żywej istoty do czerpania przyjemności ze świata materialnego, dzięki jej czynom (karma), stopniowo zanika z powodu działania prawa natury, wówczas materialna natura podszeptuje uwarunkowanym duszom, by stały się jednym z Panem. Jest to ostatnia pułapka energii iluzorycznej. Kiedy ostatnia iluzja również zostaje rozwiana dzięki łasce Pana, żywa istota odzyskuje swoją oryginalną pozycję i w ten sposób osiąga prawdziwe wyzwolenie. Żeby wyzwolić się z sideł materii, Pan stwarza materialny świat, utrzymuje go przez jakiś czas (tysiąc lat Jego miary, jak powiedziane jest w poprzednich wersetach) i następnie znowu go unicestwia poprzez Swoją wolę. Zatem żywe istoty są całkowicie zależne od łaski Pana i kiedy Pan tego pragnie, wszystkie ich tzw. przyjemności powstałe przez naukowe usprawnienia zostają zmiażdżone na pył.

 

02.10.13   Leżąc na łożu mistycznego snu, Pan, pragnąc zamanifestować z Siebie różnorodność żywych istot, wytworzył – poprzez energię zewnętrzną – symbol nasienny złocistego koloru.

 

02.10.13   Znaczenie:      Bhagavad-gita (9.7-8) w następujący sposób opisuje stworzenie i unicestwienie materialnego świata.

 

sarva-bhutani kaunteya    prakrtim yanti mamikam

kalpa-ksaye punas tani    kalpadau visrjamy aham

 

prakrtim svam avastabhya    visrjami punah punah

bhuta-gramam imam krtsnam   avaśam prakrter vaśat

 

   "O syna Kunti, pod koniec milenium każda manifestacja materialna łączy się z Moją naturą, a na początku następnego milenium ponownie ją stwarzam poprzez moc Swoją. Ta materialna natura działa pod Moją kontrolą, o synu Kunti, i ona stwarza wszelkie ruchome i nieruchome istnienie. Manifestacja ta raz za razem jest tworzona i unicestwiana według jej praw".

    Zatem przed stworzeniem, czyli przed zamanifestowaniem materialnego świata kosmicznego, Pan istnieje jako całkowita energia (maha-samasti). Pragnąc rozprzestrzenić się w wiele form, rozwija Siebie osobiście w niezliczone pełne energie (samasti). Z tych niezliczonych pełnych energii rozprzestrzenia się na indywidualności w trzech wymiarach, jako adhyatmic, adhidaivic i adhibhautic, co już wyjaśnialiśmy wcześniej (vyasti). Zatem cale stworzenie i energie twórcze są, jednocześnie różne i takie same. Ponieważ wszystko jest emanacją z Pana (Maha-Visnu, czyli Maha-samasti), żadna z kosmicznych energii nie jest różna od Niego; ale jednocześnie są one różne od Pana, gdyż każda z rozprzestrzenionych energii ma specyficzne funkcje i manifestacje, odpowiednio do planu Pana. Żywe istoty są również podobną energią Pana (energią marginalną) i dlatego są jednocześnie jedne z Nim i różne od Niego.

    W stanie niezamanifestowanym, żyjące energie pozostają w Panu jako potencja, a gdy pojawiają się w manifestacji kosmicznej, manifestują się różnie w zależności od jakości pragnień, które powstają pod wpływem sił natury. Takie zróżnicowane manifestacje żywych energii są stanami uwarunkowań żywych istot. Jednakże wyzwolone żywe istoty w sanatana (wiecznej) manifestacji są bezwzględnie podporządkowanymi duszami i dlatego też nie podlegają prawom stwarzania i unicestwiania. To stworzenie powstaje dzięki spojrzeniu Pana spoczywającego na łożu mistycznego snu. I w ten sposób wszystkie te wszechświaty i pan wszechświata, Brahma, są wielokrotnie manifestowane i unicestwiane.

 

02.10.14   Po prostu posłuchaj ode mnie jak moc Pana dzieli jeden w trzy, zwane istotami kontrolującymi, istotami kontrolowanymi i materialnymi ciałami, w sposób wspomniany powyżej.

 

02.10.15   Z przestrzeni usytuowanej w transcendentalnym ciele zamanifestowanego Maha-Visnu tworzone są: energia zmysłów, siła umysłu i siła cielesna, jako ogólna suma źródła całej siły życia.

 

02.10.16   Tak jak świta królewska postępuje za królem, podobnie też, gdy całkowita energia jest w ruchu, wszystkie inne żywe istoty poruszają się, a kiedy całkowita energia przestaje działać, wszystkie inne żywe istoty zatrzymują czynności zmysłowe.

 

02.10.16   Znaczenie:      Indywidualne żywe istoty są w pełni zależne od całkowitej energii najwyższego purusa. Nikt nie ma niezależnej egzystencji, podobnie jak lampa elektryczna nie ma niezależnego blasku. Każda elektryczna część całkowicie zależna jest od elektrowni, elektrownia zależna jest od zbiornika wody wytwarzającego elektryczność, woda zależna jest od chmur, chmury zależne są od słońca, słońce zależne jest od stworzenia, a stworzenie zależne jest od posunięć Najwyższej Osoby Boga. Tak więc Najwyższa Osoba Boga jest przyczyną wszystkich przyczyn.

 

02.10.17   Siła życia, która jest poruszana przez virat-purusa, wytworzyła głód i pragnienie, a gdy zapragnął On jeść i pić, otworzyły się usta.

 

02.10.17   Znaczenie:      Wydaje się, że proces rozwijania organów zmysłowych i organów percepcji u żywych istot w łonie matki odbywa się według tej samej zasady co w przypadku virat-purusy – ogólnej sumy wszystkich żywych istot. Zatem najwyższa przyczyna wszelkiego stworzenia nie jest ani bezosobowa, ani nie jest pozbawiona pragnień. Pragnienia wszelkiego rodzaju percepcji zmysłowej i organów zmysłowych istnieją w Panu i dlatego mają je również indywidualne osoby. To pragnienie jest naturą najwyższej żywej istoty, Prawdy Absolutnej. Ponieważ posiada On ogólną sumę wszystkich ust, indywidualne żywe istoty mają usta. Podobnie jest ze wszystkimi innymi zmysłami i organami zmysłów. Tutaj usta symbolicznie reprezentują wszystkie organy zmysłów, ale ta sama zasada odnosi się także do wszystkich innych organów.

 

02.10.18   Z ust zamanifestowało się podniebienie, a po nim wytworzył się język. Następnie powstały wszystkie różne smaki, by język mógł rozkoszować się nimi.

 

02.10.18   Znaczenie:      Ten stopniowy proces ewolucji sugeruje objaśnienie kontrolujących bóstw (adhidaiva), ponieważ Varuna jest bóstwem kontrolującym wszystkie smakowite soki. Zatem usta stają się miejscem spoczynku języka, który smakuje wszystkie różne soki. Jego bóstwem kontrolującym jest Varuna. Zatem, z tego wynika, że Varuna powstał wraz z rozwojem języka. Język i podniebienie, będąc organami, są adhibhutam, czyli formami materii; bóstwo działające, które jest żywą istotą, jest adhidaiva; natomiast osoba podejmująca działanie jest adhyatma. W ten sposób te trzy kategorie wyjaśnione są odpowiednio do ich narodzin po otworzeniu ust virat-purusy. Cztery zasady wymienione w tym wersecie podają wyjaśnienie trzech głównych, wytłumaczonych już wcześniej, zasad – adhyatma, adhidaiva i adhibhutam.

 

02.10.19   Gdy Najwyższy zapragnął mówić, z Jego ust zawibrował dźwięk. Następnie z tych ust powstało bóstwo kontrolujące – Ogień. Ale gdy spoczywał na wodzie, wszystkie te czynności zostały wstrzymane.

 

02.10.19   Znaczenie:      Ten określony, stopniowy rozwój różnych zmysłów jest jednocześnie wspomagany przez kontrolujące je bóstwa. Należy zatem wiedzieć, że czynności organów zmysłowych są kontrolowane poprzez wolę Najwyższego. Zatem, uwarunkowane dusze otrzymują pozwolenie na wykorzystywanie zmysłów pod nadzorem kontrolującego bóstwa upełnomocnionego przez Najwyższego Pana. Ktoś, kto narusza takie obowiązujące prawa musi zostać ukarany poprzez degradację do niższego statusu życia. Rozważmy dla przykładu język i bóstwo kontrolujące go – Varunę. Funkcją języka jest jedzenie i ludzie, zwierzęta oraz ptaki mają różne smaki z powodu różnych praw. Smak ludzkiej istoty i świni nie są na tym samym poziomie. Kiedy jakaś określona żywa istota rozwija smak odpowiadający różnym siłom natury, bóstwo kontrolujące obdarza ją, czy też zatwierdza dla niej, określony rodzaj ciała. Jeżeli ludzka istota rozwija niewybredny smak, podobny smakowi świni, bóstwo kontrolujące z pewnością przyzna jej ciało świni w następnym życiu. Świnia akceptuje każdy rodzaj pożywienia, nawet odchody, i ludzka istota, która rozwija taki niedyskryminujący smak, powinna spodziewać się degradacji w następnym życiu. Takie życie jest również łaską Boga, w takim ciele uwarunkowana dusza może spełnić swoje pragnienie rozkoszowania się określonym typem pożywienia. Jeżeli człowiek otrzymuje ciało świni, powinno to być uważane za łaskę Pana, ponieważ Pan ułatwia mu spełnienie pragnień. Po śmierci następne ciało przydzielane jest przez wyższą kontrolę, nie ślepo. Dlatego też ludzka istota musi być ostrożna, jeśli chodzi o rodzaj ciała jaki ma zamiar przyjąć w następnym życiu. Nieodpowiedzialne, niewybredne życie jest ryzykowne – takie jest stwierdzenie wszystkich pism.

 

02.10.20   Następnie, gdy najwyższy purusa zapragnął wąchać zapachy, powstały nozdrza i oddech, pojawiły się zapachy i nos, a także bóstwo kontrolujące powietrze i przenoszące woń.

 

02.10.20   Znaczenie:      Gdy Pan pragnął wąchać, jednocześnie powstały: nos, zapach, bóstwo kontrolujące powietrze, węch itd. Mantry wedyjskie potwierdzają stwierdzenie znajdujące się w Upanisadach. Powiedziane tam jest, że zanim podległe żywe istoty mogą rozpocząć działanie, najpierw Pan musi wszystkiego zapragnąć. Żywe istoty mogą widzieć tylko wtedy, gdy widzi Pan; mogą wąchać, gdy wącha Pan itd. Chodzi o to, że żywa istota nie może działać niezależnie. Może ona myśleć o niezależnym działaniu, ale nie może w taki sposób działać. Niezależność myślenia istnieje dzięki łasce Pana, ale te myśli mogą przybrać rzeczywisty kształt poprzez Jego łaskę. Istnieje takie przysłowie: "Człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi". Całe wyjaśnienie opiera się na absolutnej zależności żywych istot i absolutnej niezależności Najwyższego Pana. Mniej inteligentne osoby, które uważają, że dorównują Bogu, muszą najpierw udowodnić swoją absolutność i niezależność, a następnie muszą uzasadnić swoje twierdzenie, iż są jednym z Bogiem.

 

02.10.21   I tak, gdy wszystko pogrążone było w ciemności, Pan zapragnął zobaczyć Siebie Samego i wszystko to, co stworzył. Wówczas powstały oczy, jaśniejący bóg Słońce, moc wzroku i obiekt widzenia.

 

02.10.21   Znaczenie:      Wszechświat z natury jest gęstą ciemnością i dlatego całkowite stworzenie nazywane jest tamas, czyli ciemność. Prawdziwym aspektem wszechświata jest noc, gdyż wtedy nie można zobaczyć nic, nawet samego siebie. Z powodu Swojej bezprzyczynowej łaski Pan najpierw zapragnął zobaczyć Samego Siebie, a także całe stworzenie. W ten sposób powstało słońce, żywe istoty zyskały wzrok, a także pojawiły się obiekty widzenia. Oznacza to, że po stworzeniu słońca stał się widoczny cały świat zjawisk.

 

02.10.22   Wielcy mędrcy rozwinęli pragnienie poznania i powstały: uszy, słuch, bóstwo kontrolujące słuchanie i obiekty słuchania. Wielcy mędrcy zapragnęli słuchać o Jaźni.

 

02.10.22   Znaczenie:      W Bhagavad-gicie powiedziane jest, że poprzez postęp wiedzy należy usiłować poznać Najwyższego Pana, summum bonum wszystkiego. Wiedza nie oznacza jedynie poznania praw natury, wiedzy fizycznej, która działa pod kierunkiem Pana. Naukowcy chętnie słuchają o fizycznych prawach, zgodnie z którymi działa natura materialna. Poprzez radio i telewizję chętnie słuchają o rzeczach, które zdarzyły się daleko od nich, na innych planetach. Ale powinni wiedzieć, że Pan obdarzył ich słuchem i narządami słuchu po to, by słuchali o Jaźni, czyli o Panu. Niestety moc słuchania jest wykorzystywana w zły sposób – dla słuchania o światowych sprawach. Wielcy mędrcy pragnęli słuchać poprzez wiedzę wedyjską jedynie o Panu i niczym więcej. Taki jest początek słuchowego przyswajania wiedzy.

 

02.10.23   W momencie, gdy zaistniało pragnienie percepcji fizycznych cech materii, takich jak: miękkość, twardość, ciepło, zimno, lekkość, ciężkość itd., powstały: podłoże czucia, skóra, pory skóry, włosy na ciele i ich bóstwa kontrolujące (drzewa). Wewnątrz i na zewnątrz skóry znajduje się warstwa powietrza, poprzez którą uwydatnił się zmysł dotyku.

 

02.10.23   Znaczenie:      Fizyczne cechy materii, takie jak miękkość, są przed miotem percepcji zmysłowej, a zatem wiedza fizyczna jest przedmiotem zmysłu dotyku. Temperaturę materii można zmierzyć dotykając jej ręką, a ciężar przedmiotów można zmierzyć przez podniesienie ich i oszacowanie ciężkości. Skóra, pory skóry i włosy na ciele są wzajemnie zależne od zmysłu dotyku. Powietrze krążące wewnątrz i na zewnątrz skóry jest także obiektem zmysłu percepcji. Ten, zmysł percepcji jest również źródłem wiedzy i dlatego werset ten sugeruje, że fizyczna i fizjologiczna wiedza są podrzędne wobec wiedzy o Jaźni, jak już wspominaliśmy o tym powyżej. Wiedza o Jaźni może rozwinąć się do wiedzy o zjawiskach, ale wiedza fizyczna nie może doprowadzić do wiedzy o Jaźni.

    Jednakże istnieje ścisły związek między włosami na ciele a roślinnością porastającą ciało ziemi. W Trzecim Canto powiedziane jest, że roślinność jest pokarmem dla skóry zarówno jako pożywienie, jak i lekarstwo: tvacam asya vinirbhinnam viviśur dhisnyam osadhih.

 

02.10.24   Później, kiedy Pan zapragnął wykonywać różnorodną pracę, powstały dwie ręce i ich kontrolująca siła oraz Indra, półbóg niebios, a także działania zależne zarówno od rąk, jak i od półboga.

 

02.10.24   Znaczenie:      W każdym punkcie możemy zauważyć z korzyścią, że organy zmysłowe żywej istoty nigdy nie są niezależne – w żadnym stadium rozwoju. Pan znany jest jako Pan zmysłów (Hrsikeśa). Dzięki woli Pana powstały organy zmysłowe żywych istot i każdy organ kontroluje określony typ półboga. Zatem nikt nie może rościć sobie pretensji do bycia właścicielem zmysłów. Zmysły kontrolują żywą istotę, półbogowie kontrolują zmysły, a półbogowie są sługami Najwyższego Pana. Taka jest aranżacja w systemie stworzenia. Ostatecznie, Najwyższy Pan kontroluje wszystko i ani materialna natura, ani żywe istoty nie mają niezależności. Zwiedziona, żywa istota, która twierdzi, że jest panem swoich zmysłów, znajduje się w szponach zewnętrznej energii Pana. Dopóki żywa istota jest dumna z powodu swojej maleńkiej egzystencji, dopóty znajduje się pod ścisłą kontrolą zewnętrznej energii Pana. I w tym momencie nie ma kwestii wyzwolenia ze szponów iluzji (mayi), mimo iż ktoś może twierdzić, że jest duszą wyzwoloną.

 

02.10.25   Następnie, z powodu Jego pragnienia kontrolowania ruchu powstały nogi, a z nóg powstał kontrolujący półbóg zwany Visnu. Dzięki temu, iż nadzorował to osobiście, wszelkie istoty ludzkie gorliwie zaangażowały się w spełnianie ofiar poprzez swoje zawodowe obowiązki.

 

02.10.25   Znaczenie:      Każda ludzka istota spełnia swój szczególny obowiązek zawodowy i widać to, gdy ludzie przemieszczają się z miejsca na miejsce. Szczególnie można to zauważyć w wielkich miastach świata; ludzie niespokojnie przemierzają całe miasto, wędrując z jednego miejsca w drugie. Ten ruch nie ogranicza się jedynie do miast, ale jest także widoczny poza nimi – ludzie przenoszą się z miejsca na miejsce, z miasta do miasta, używając do tego różnych środków lokomocji. Na drogach podróżują samochodami i pociągami, w ziemi – elektryczną koleją podziemną, a w powietrzu-samolotami; celem tego jest osiągnięcie sukcesu w interesach. Ale prawdziwym celem tych wszystkich podróży jest zdobycie bogactwa dla wygodnego życia. Dla tego wygodnego życia wszyscy angażują się w różne dziedziny ludzkiego działania: naukę, sztukę, inżynierię, mechanikę. Nie wiedzą, jak wykorzystać te czynności dla wypełnienia misji ludzkiego życia. Ponieważ nie znają tego sekretu, wszystkie ich działania kierują się ku niekontrolowanemu zadowalaniu zmysłów i dlatego nieświadomie wkraczają w głęboki region ciemności.

    Urzeczeni zewnętrzną energią Najwyższego Pana, całkowicie zapomnieli o Najwyższym Panu Visnu. W ten sposób przyjęli za pewnik, że to życie – obecnie manifestujące się w warunkach materialnej natury – jest całkowicie przeznaczone do radowania się największym zadowalaniem zmysłów. Ale taka błędna koncepcja życia nikomu nie zapewni upragnionego spokoju umysłu. I w ten sposób, pomimo całego zaawansowania w wiedzy dzięki wykorzystywaniu bogactw natury, nikt nie jest szczęśliwy w tej materialnej cywilizacji. Sekret polega na tym, że na każdym kroku powinni poświęcać się dla ścieżki światowego pokoju. Bhagavad-gita (18.45-46) doradza to samo rozwiązanie w następujących wersetach.

 

sve sve karmany abhiratah    samsiddhim labhate narah

sva-karma-niratah siddhim    yatha vindati tac chrnu

 

yatah pravrttir bhutanam    yena sarvam idam tatam

sva-karmana tam abhyarcya    siddhim vindati manavah

 

   Pan powiedział do Arjuny: "Przez pełnienie swojego obowiązku każdy człowiek może osiągnąć doskonałość. Posłuchaj, a powiem ci, w jaki sposób stać się to może. Przez wielbienie Pana, będącego źródłem wszystkich stworzeń i przenikającego wszystko, człowiek może – pełniąc swoje obowiązki – stać się doskonałym".

    Nie ma nic złego w posiadaniu różnych skłonności w życiu, ponieważ każda ludzka istota jest proporcjonalnie niezależna w naszkicowaniu planu swojego życia poprzez różne zajęcia. Ale należy dążyć do tego, aby w pełni uświadomić sobie, iż nie jest się absolutnie niezależnym. Z pewnością pozostajemy pod kontrolą Najwyższego Pana i Jego różnych pośredników. Wiedząc to, naszym celem powinno stać się służenie Panu poprzez naszą pracę i rezultat tej pracy, tak jak przepisują to autorytatywni eksperci w pełnieniu transcendentalnej służby miłości dla Najwyższego Pana Visnu. Dla spełniania takich obowiązków zawodowych nogi są najważniejszą częścią ciała, ponieważ bez ich pomocy nie można poruszać się z miejsca na miejsce. Dlatego Pan sprawuje szczególną kontrolę nad nogami wszystkich żywych istot, których przeznaczeniem jest spełnianie yajna.

 

02.10.26   Po czym, dla przyjemności seksualnej, rodzenia potomstwa i smakowania niebiańskiego nektaru, Pan rozwinął genitalia. W ten sposób istnieje organ rozrodczy i jego kontrolujące bóstwo, Prajapati. Obiekt przyjemności seksualnej i kontrolujące bóstwo znajdują się pod kontrolą genitaliów Pana.

 

02.10.26   Znaczenie:      Niebiańską przyjemnością dla uwarunkowanej duszy jest przyjemność seksualna i jest ona doświadczana poprzez genitalia. Kobieta jest obiektem dostarczającym przyjemności seksualnej i zarówno zmysł percepcji przyjemności seksualnej, jak i kobieta, kontrolowane są przez Prajapati, który pozostaje pod kontrolą genitaliów Pana. Impersonaliści dowiadują się z tego wersetu, że Pan nie jest bezosobowy, gdyż ma genitalia, od których zależy wszelka przyjemność seksualna. Gdyby związek seksualny nie miał smaku niebiańskiego nektaru, nikt nie chciałby podejmować trudów wychowywania dzieci. Ten świat materialny został stworzony po to, by dać uwarunkowanym duszom szansę odmłodzenia w celu powrotu do domu, z powrotem do Boga, a dla podtrzymania tego celu stworzenia niezbędne jest poczynanie żywych istot. Przyjemność seksualna jest bodźcem do takiego działania i wskutek tego można służyć Panu nawet w akcie takiej przyjemności seksualnej. Gdy dzieci zrodzone z takiej przyjemności seksualnej są odpowiednio szkolone w świadomości Boga, jest to liczone jako służba. Całym celem materialnego stworzenia jest rozbudzenie uśpionej świadomości Boga żywej istoty. W formach innych niż forma ludzka dominująca jest przyjemność seksualna bez żadnego służenia misji Pana. Ale w ludzkiej formie życia uwarunkowana dusza może służyć Panu poprzez tworzenie potomstwa odpowiedniego do osiągnięcia wyzwolenia. Można rodzić setki dzieci i rozkoszować się niebiańską przyjemnością płynącą ze związku seksualnego pod warunkiem, że jesteśmy w stanie wyszkolić dzieci w świadomości Boga. Inaczej bowiem rodzenie ich pozostaje na poziomie świni. A raczej – świnia jest większym ekspertem niż ludzka istota, ponieważ jednorazowo może zrodzić dwanaście prosiąt, podczas gdy ludzka istota – jedynie jedno dziecko. Więc należy zawsze pamiętać, że genitalia, przyjemność seksualna, kobieta i potomstwo związane są ze służbą dla Pana, i ktoś, kto zapomina o tym, w wyniku praw natury – zaczyna podlegać trojakim cierpieniom materialnej egzystencji. Nawet w ciele psa istnieje percepcja przyjemności seksualnej, ale nie ma w nim zmysłu świadomości Boga. Ludzką formę życia od życia psa odróżnia ta percepcja świadomości Boga.

 

02.10.27   Następnie, kiedy zapragnął wydalić resztki pożywienia, rozwinęły się: otwór odbytowy, odbytnica i jego organ zmysłowy wraz z kontrolującym półbogiem Mitrą. Pod ochroną tego bóstwa kontrolującego znajdują się zarówno organ zmysłowy, jak i substancja wydalana.

 

02.10.27   Znaczenie:      Nawet w przypadku wydalania kału, wydalana substancja jest kontrolowana, jak więc żywa istota może twierdzić, że jest niezależna?

 

02.10.28   Następnie, gdy zapragnął przenieść się z jednego ciała do innego, jednocześnie powstały pępek, powietrze odejścia i śmierć. Pępek jest schronieniem dla obydwu: śmierci i siły oddzielającej.

 

02.10.28   Znaczenie:      Prana-vayu powoduje trwanie życia, a apana-vayu zatrzymuje siłę życia. Obydwie wibracje wytwarzane są z wgłębienia brzusznego, czyli pępka. Pępek ten jest połączeniem jednego ciała z innym. Pan Brahma narodził się z pępka Garbhodakaśayi Visnu, jako oddzielne ciało. Ta sama zasada występuje nawet w narodzinach zwykłego ciała. Ciało dziecka rozwija się z ciała matki i jest ono oddzielane od ciała matki poprzez przecięcie spojenia pępka. I to jest sposób w jaki Najwyższy Pan zamanifestował Siebie Samego jako wiele oddzielonych form. Zatem żywe istoty są oddzielonymi częściami i wskutek tego nie posiadają niezależności.

 

02.10.29   Kiedy powstało pragnienie pożywienia i picia, zamanifestowały się: brzuch, jelita, a także żyły. Źródłami ich wyżywienia i metabolizmu są rzeki i morza.

 

02.10.29   Znaczenie:      Kontrolującymi bóstwami jelit są rzeki, a żył – morza. Pożywienie i napoje są przyczyną utrzymania, ametabolizm żywności i picia napojów uzupełnia stratę energii ciała. Dlatego zdrowie cielesne zależne jest od prawidłowego działania jelit i żył. Rzeki i morza, będąc bóstwami kontrolującymi obydwu, utrzymują jelita i żyły w zdrowym stanie.

 

02.10.30   Kiedy powstało pragnienie myślenia o działaniach Swojej własnej energii, wtedy zamanifestowały się: serce (siedziba umysłu), umysł, księżyc, determinacja i wszelkie pragnienia.

 

02.10.30   Znaczenie:      Serce każdej żywej istoty jest siedzibą Duszy Najwyższej, Paramatmy, plenarnej ekspansji Najwyższej Osoby Boga. Bez obecności Duszy Najwyższej żywa istota nie może pracować zgodnie ze swoimi przeszłymi czynami. Żywe istoty, uwarunkowane w świecie materialnym, w stworzeniu manifestują się odpowiednio do swoich indywidualnych skłonności. I materialna natura, pod kierunkiem Duszy Najwyższej, oferuje każdej z nich odpowiednie ciało. Wyjaśnia to Bhagavad-gita (9.10). Zatem, umysł uwarunkowanej duszy powstaje wtedy, gdy Dusza Najwyższa znajduje się w jej sercu. W tym momencie uświadamia sobie swoje zajęcia, tak jak jesteśmy świadomi swoich obowiązków po przebudzeniu się ze snu. Zatem materialny umysł żywej istoty rozwija się wówczas, gdy Dusza Najwyższa jest obecna w jej sercu. Po umyśle powstają: kontrolujące bóstwo (księżyc), a następnie czynności umysłu (myślenie, czucie i pragnienie). Czynności umysłu nie mogą rozpocząć się, dopóki nie jest zamanifestowane serce, a serce powstaje wówczas, gdy Pan chce zobaczyć działania materialnego stworzenia.

 

02.10.31   Siedem elementów ciała – cienka warstwa na skórze, sama skóra, ciało, krew, tłuszcz, szpik kostny i kość – wszystkie powstały z ziemi, wody i ognia; natomiast powietrze życia produkowane jest przez przestrzeń, wodę i powietrze.

 

02.10.31   Znaczenie:      Trzema dominującymi elementami w konstrukcji całego świata materialnego są ziemia, woda i ogień. Ale siła życia produkowana jest przez przestrzeń, powietrze i wodę. Tak więc woda jest wspólnym elementem zarówno "wulgarnych", jak i subtelnych form całego materialnego stworzenia. Ponadto należy zauważyć, że woda – będąc najbardziej dominującą w materialnym stworzeniu – jest głównym elementem spośród wszystkich pięciu. To materialne ciało jest ucieleśnieniem pięciu elementów, a jego fizyczna manifestacja jest postrzegana z powodu trzech – ziemi, wody i ognia. Dotyk odczuwany jest dzięki cienkiej warstwie na skórze, a kość jest niczym twardy kamień. Powietrze, którym się oddycha, produkowane jest przez przestrzeń, powietrze i wodę. Dlatego otwarte powietrze, regularna kąpiel i wystarczająca przestrzeń do życia sprzyjają utrzymaniu zdrowia. Świeże produkty ziemi, takie jak ziarna i warzywa, jak również świeża woda i ciepło, korzystne są dla utrzymania w dobrym stanie fizycznego ciała.

 

02.10.32   Organy zmysłowe przywiązane są do sił natury materialnej, które są produktem fałszywego ego. Umysł podatny jest na odbieranie wszelkiego rodzaju materialnych doświadczeń (szczęście i nieszczęście), a inteligencja jest aspektem rozwagi umysłu.

 

02.10.32   Znaczenie:      Żywa istota, zwiedziona przez naturę materialną, identyfikuje się z fałszywym ego. Mówiąc bardziej zrozumiale – kiedy żywa istota jest uwięziona w materialnym ciele, natychmiast utożsamia się z cielesnymi związkami, zapominając o swojej własnej tożsamości jako duszy. To fałszywe ego obcuje z różnymi siłami natury materialnej i w ten sposób zmysły przywiązują się do tych sił. Umysł jest narzędziem do odbierania różnych materialnych doświadczeń, ale inteligencja jest rozważna i może zmienić wszystko na lepsze. Dlatego osoba inteligentna może wyzwolić się z iluzorycznej egzystencji materialnej poprzez właściwe użycie inteligencji. Może ona dostrzec trudy materialnej egzystencji i zacząć pytać "Kim jest? Dlaczego doznaje różnego rodzaju cierpień? Jak uwolnić się od cierpień?" W ten sposób, dzięki właściwemu towarzystwu, postępowa, inteligentna osoba może zwrócić się ku lepszemu życiu, którego celem jest samorealizacja. Zatem, inteligentnej osobie radzi się, by obcowała z wielkimi mędrcami i świętymi, którzy znajdują się na ścieżce prowadzącej do wyzwolenia. Dzięki takiemu towarzystwu można otrzymać instrukcje, które są w stanie zmniejszyć przywiązanie uwarunkowanej duszy do materii. W ten sposób inteligentny człowiek stopniowo uwalnia się z iluzji materii i fałszywego ego, wznosi się do prawdziwego życia wieczności, wiedzy i szczęścia.

 

02.10.33   Tak więc zewnętrzny aspekt Osoby Boga przykryty jest wulgarnymi formami planet. Formy te wyjaśniłem już tobie.

 

02.10.33   Znaczenie:      Bhagavad-gita (7.4) wyjaśnia, że osiem rodzajów materialnych okryw – ziemia, woda, ogień, powietrze, przestrzeń, umysł, inteligencja i fałszywe ego – przykrywa oddzieloną materialną energię Osoby Boga. Wszystkie one są emanacją z Osoby Boga jako Jego zewnętrzna energia. Okrywy te są podobne do chmur, które zasłaniają słońce. Chmura jest tworem słońca, w rzeczywistości jednak zasłania ona naszym oczom słońce, tak że nie możemy go dojrzeć. Jednakże chmura nie może zasłonić samego słońca. Może ona rozpościerać się najwyższej na kilkaset mil na niebie, ale słońce jest daleko większe niż miliony mil. Więc stumilowe okrycie nie jest wystarczające do zasłonięcia milionów mil. Dlatego jedna z różnorodnych energii Najwyższej Osoby Boga nie może oczywiście zakryć Pana. Pan stwarza te zasłony, by zakryć oczy uwarunkowanych dusz, które pragną panować nad naturą materialną. W rzeczywistości złudna, twórcza chmura materii okrywa uwarunkowane dusze i Pan rezerwuje Sobie prawo nie objawiania się ich oczom. I ponieważ nie posiadają one transcendentalnej wizji, nie mogą zobaczyć Osoby Boga. Z tego powodu twierdzą, że Pan i Jego transcendentalne formy nie istnieją. Tacy nie mający wiedzy ludzie akceptują okrycie gigantycznego, materialnego aspektu. Następne wersety wyjaśniają jak to się dzieje.

 

02.10.34   Zatem poza nią (wulgarną manifestacją) istnieje manifestacja transcendentalna – forma subtelniejsza od najsubtelniejszej. Nie ma ona ani początku, ani stanu przejściowego, ani końca; dlatego jest nie do opisania, jest ponad spekulacją umysłową i jest różna od materialnej koncepcji.

 

02.10.34   Znaczenie:      Fizyczne, zewnętrzne ciało Najwyższego manifestowane jest w pewnych okresach. Zewnętrzny aspekt, czyli forma Najwyższej Osoby Boga, nie jest wieczną formą Pana, która nie ma początku, stanu pośredniego i końca. Wszystko to co ma początek, okres przejściowy i koniec jest materialne. Pan zapoczątkował świat materialny, zatem forma Pana – istniejąca przed powstaniem świata materialnego – jest z pewnością transcendentalna wobec najsubtelniejszych czy też subtelniejszych koncepcji materialnych. W świecie materialnym eter uważany jest za najsubtelniejszy; subtelniejszymi od niego są umysł, inteligencja i fałszywe ego. Ale osiem zewnętrznych powłok wyjaśnionych jest jako zewnętrzne okrywy Prawdy Absolutnej. Dlatego Prawda Absolutna znajduje się poza opisem i spekulacją koncepcji materialnych. Z pewnością jest On transcendentalny do wszystkich koncepcji materialnych – nazywa się to nirviśesanam. Jednakże, nie należy błędnie zrozumieć nirviśesanam jako nieposiadanie żadnych kwalifikacji transcendentalnych. Viśesanam znaczy cechy. Zatem dodanie nir oznacza, że nie ma On materialnych cech czy różnorodności. To zaprzeczenie opisane jest w czterech transcendentalnych kwalifikacjach: niezamanifestowany, transcendentalny, wieczny i będący poza koncepcją umysłu i słowa. Będący poza możliwością opisu słownego oznacza negację koncepcji materialnej. Dopóki nie znajdujemy się na platformie transcendentalnej, dopóty nie jest możliwe poznanie transcendentalnej formy Pana.

 

02.10.35   Czyści bhaktowie Pana, którzy znają Go dobrze, nie akceptują żadnej z tych form, które ci właśnie opisałem.

 

02.10.35   Znaczenie:      Impersonaliści myślą o Absolutnej Osobie Boga na dwa różne wyżej wymienione sposoby. Z jednej strony wielbią Pana w Jego viśva-rupa, czyli wszechprzenikającej formie kosmicznej; a z drugiej strony myślą o niezamanifestowanej, nieopisanej, absolutnej formie Pana. Do tych dwóch koncepcji Najwyższego, jako "wulgarnej" i subtelnej, odnoszą się odpowiednio teorie panteizmu i monizmu. Ale uczeni czyści bhaktowie Pana, którzy są świadomi Jego rzeczywistej pozycji, odrzucają obie te koncepcje. Bardzo jasno mówi o tym Jedenasty Rozdział Bhagavad-gity, który upamiętnił objawienie viśva-rupy Najwyższego Pana Śri Krsny Arjunie:

 

adrsta-purvam hrsito 'smi drstva

bhayena ca pravyathitam mano me

tad eva me darśaya deva rupam

prasida deveśa jagan-nivasa

(Bg. 11.45)

 

    Arjuna, jako czysty bhakta Pana, nigdy wcześniej nie widział kontemplowanej kosmicznej formy Pana (viśva-rupy), ale gdy ją zobaczył, jego ciekawość została zaspokojona. Lecz, jako czysty bhakta, z powodu swego przywiązania nie był szczęśliwy, gdy ujrzał tę formę Pana. Ta gigantyczna forma Pana napawała go przerażeniem. Dlatego też modlił się do Pana, by przyjął Swoją czteroramienną formę Narayana lub formę Krsny, gdyż jedynie one mogły zadowolić Arjunę. Niewątpliwie Pan ma najwyższą moc objawiania się w różnorodnych formach, ale czyści bhaktowie Pana zainteresowani są tymi Jego formami, które wiecznie przejawia w Swojej siedzibie zwanej tripad-vibhuti, czyli Królestwie Boga. W siedzibie tripad-vibhuti Pan przejawia się w dwóch formach, albo z czteroma rękoma, albo z dwoma. Viśva-rupa przejawiona w manifestacji materialnej ma niezliczoną ilość rąk i nieskończone wymiary ze wszystkim nieskończonym. Czyści bhaktowie Pana wielbią Go w Jego formie Vaikuntha, jako Narayana lub Krsnę. Czasami te same formy Pana z Vaikunthy, dzięki Jego łasce, pojawiają się w świecie materialnym jako Śri Rama, Śri Krsna, Śri Narasimhadeva itd., i czyści bhaktowie także Je wielbią. Zazwyczaj aspekty przejawiane w świecie materialnym nie istnieją na planetach Vaikuntha i dlatego czyści bhaktowie nie akceptują ich. Czyści bhaktowie od samego początku czczą wieczne formy Pana istniejące na planetach Vaikuntha. Nie będący bhaktami impersonaliści wymyślają materialne formy Pana i ostatecznie wtapiają się w bezosobowe brahmajyoti Pana; natomiast czyści bhaktowie Pana są Jego czcicielami zarówno na początku, jak i w doskonałym stanie wyzwolenia – wiecznie. Czysty bhakta nigdy nie przestaje wielbić Pana, natomiast impersonalista porzuca Go, gdy tylko osiąga wyzwolenie, czyli wtopienie w bezosobową formę Pana znaną jako brahmajyoti. Dlatego czyści bhaktowie Pana opisani są tutaj jako vipaścita, czyli uczeni, którzy mają doskonałą wiedzę o Panu.

 

02.10.36   On, Osoba Boga, manifestuje Siebie w transcendentalnej formie, będąc przedmiotem Swojego transcendentalnego imienia, cech, rozrywek, otoczenia i transcendentalnej różnorodności. I chociaż wszystkie takie działania nie mają na Niego wpływu, to wydaje się, że jest On w ten sposób zaangażowany.

 

02.10.36   Znaczenie:      Ilekroć zachodzi potrzeba materialnego stworzenia, transcendentalna Osoba Boga przyjmuje formy w materialnym świecie dla stworzenia, utrzymywania i destrukcji. Należy być wystarczająco inteligentnym, żeby prawdziwie poznać Jego działania i nie dać się zwieść konkluzji, że zstępuje On do materialnego świata akceptując formę stworzoną przez naturę materialną. Każda forma przyjmowana od natury materialnej posiada skłonność do wszelkich czynności w świecie materialnym. Dusza uwarunkowana, która przyjmuje materialne ciało dla wykonywania pewnego typu materialnych czynności, podlega prawom materii. Ale werset ten wyraźnie mówi, że chociaż formy i działania Pana zdają się być takie same jak te duszy uwarunkowanej, to są one nadnaturalne i dusza uwarunkowana nie jest w stanie spełniać tego rodzaju czynności. On, Najwyższa Osoba Boga, zawsze pozostaje wolnym od wpływu takich działań. W Bhagavad-gicie (4.14) Pan mówi:

 

na mam karmani limpanti    na me karma-phale sprha

iti mam yo 'bhijanati    karmabhir na sa badhyate

 

    Pan nigdy nie ulega wpływom działań, które pozornie spełnia przez Swoje różne inkarnacje i osobowości, ani też nie ma żadnego pragnienia osiągnięcia sukcesu przez czynności dla rezultatu. Pan jest pełen dzięki Swoim różnym mocom: bogactwu, sile, pięknie, sławie, wiedzy i wyrzeczeniu. Dzięki temu nie ma On żadnego powodu, żeby czynić fizyczny wysiłek, jaki podejmuje dusza uwarunkowana. Zatem osoba inteligentna, która może rozróżnić transcendentalne działania Pana i działania uwarunkowanych dusz, również nie jest związana reakcjami działań. Pan, jako Visnu, Brahma i Śiva, kieruje trzema siłami natury materialnej. Z Visnu zrodzony jest Brahma, a z Brahmy zrodzony jest Śiva. Czasami Brahma jest oddzielną częścią Visnu, a czasami jest on samym Visnu. I tak, Brahma stwarza różne rodzaje życia w całym wszechświecie, co oznacza, że Pan stwarza całą manifestację czy to Sam osobiście, czy za pośrednictwem Swoich autoryzowanych pełnomocników.

 

02.10.37-40   O Królu, posłuchaj: wszystkie żywe istoty, takie jak: Brahma i jego synowie, jak Daksa, okresowi przywódcy, jak Vaivasvata Manu, półbogowie, jak Indra, Candra i Varuna, wszyscy mędrcy, jak Bhrgu, Vyasa i Vasistha, mieszkańcy Pitrloki i Siddhaloki, Caranowie, Gandharvowie, Vidyadharowie, Asurowie, Yaksasowie, Kinnarowie i anioły, węże, małpokształtni Kimpurusowie, ludzkie istoty, mieszkańcy Matrloki, demony, Piśacowie, duchy, lunatycy, złe duchy, złe i dobre gwiazdy, chochliki, zwierzęta leśne i domowe, ptaki, gady, góry, poruszające się i nieruchome żywe istoty, żywe istoty zrodzone z embrionów, jaj, potu i z nasion, i wszystkie inne, czy są w wodzie, na ziemi czy w przestrzeni, w szczęściu, w nieszczęściu czy w przeplatającym się szczęściu i nieszczęściu – stworzone zostały przez Najwyższego Pana zgodnie z ich przeszłymi uczynkami.

 

02.10.37-40   Znaczenie:      Lista ta podaje różnorodność żywych istot i wszystkie z nich – bez wyjątku: od najwyższej planety aż do najniższej planety wszechświata, w różnych gatunkach życia – stwarzane są przez Wszechmocnego Ojca, Visnu. Zatem każdy jest zależny od Najwyższej Osoby Boga. Dlatego w Bhagavad-gicie (14.4) Pan nazywa żywe istoty Swoimi potomkami:

 

sarva-yonisu kaunteya    murtayah sambhavanti yah

tasam brahma mahad yonir    aham bija-pradah pita

 

    Materialna natura porównana jest do matki. Chociaż obserwuje się, że każda żywa istota wychodzi z ciała matki, to jednak faktem jest, że matka nie jest ostateczną przyczyną takich narodzin. Bez nasienia ojca żadna matka nie może urodzić dziecka. Zatem żywe istoty o różnych odmianach form i pozycji w niezliczonych wszechświatach zrodzone są z nasienia Wszechmocnego Ojca, Osoby Boga. I tylko człowiekowi mającemu małą wiedzę wydaje się, że są one zrodzone z materialnej natury. Będąc pod wpływem materialnej energii Najwyższego Pana, wszystkie żywe istoty – począwszy od Brahmy aż do nieznacznej mrówki – są manifestowane w różnych ciałach zgodnie z ich przeszłymi uczynkami.

    Materialna natura jest jedną z energii Pana (Bg. 7.4). Materialna natura jest niższą w porównaniu do żywych istot, które są naturą wyższą. Wyższa i niższa natura Pana połączyły się w celu zamanifestowania wszelkich czynności wszechświata.

    Niektóre żywe istoty są względnie szczęśliwe i znajdują się w lepszych warunkach życia, podczas gdy inne wiodą życie pełne niedoli. Ale w rzeczywistości, żadne z nich nie są naprawdę szczęśliwe w materialnych warunkach życia. Nikt nie może być szczęśliwy żyjąc w więzieniu, chociaż ktoś może być więźniem mającym warunki pierwszej klasy, a ktoś inny – trzeciej. Osoba inteligentna nie powinna próbować przenieść się z celi więziennej, w której są złe warunki, do komfortowej celi, lecz powinna starać się całkowicie uwolnić z więzienia. Można przebywać w komfortowej celi, ale w następnym terminie można zdegradować się i żyć w bardzo złej celi. Należy próbować dostać się z więzienia i powrócić do domu, z powrotem do Boga. Taki jest prawdziwy cel, do którego powinny dążyć wszelkie żywe istoty.

 

02.10.41   Odpowiednio do różnych sił natury materialnej – dobroci, pasji i ignorancji – istnieją różne żywe stworzenia, które znane są jako półbogowie, ludzkie istoty i diabelskie żywe istoty. O Królu, nawet poszczególna siła natury, zmieszana z innymi dwiema, dzieli się na trzy i w ten sposób każdy typ żywej istoty jest pod wpływem innych sił, a także nabiera swoich przyzwyczajeń.

 

02.10.41   Znaczenie:      Żywe istoty są indywidualnie prowadzone przez poszczególną siłę natury, ale jednocześnie jest duża szansa znalezienia się pod wpływem pozostałych dwóch. Wszystkie uwarunkowane dusze w materialnym zamknięciu na ogół pozostają pod wpływem siły pasji, ponieważ każda z nich próbuje zapanować nad naturą materialną, by spełnić swoje indywidualne pragnienia. Ale pomimo indywidualnej siły pasji, zawsze istnieje szansa, że poprzez towarzystwo znajdziemy się pod wpływem innych sił natury. Jeżeli mamy dobre towarzystwo, możemy rozwinąć siłę dobroci, a w złym – możemy rozwinąć siłę ciemności, czyli ignorancję. Nic nie jest stereotypowe. Można zmienić swoje przyzwyczajenia dzięki dobremu lub złemu towarzystwu i trzeba być wystarczająco inteligentnym, by widzieć różnice pomiędzy dobrem i złem. Najlepszym towarzystwem są bhaktowie, którym powinniśmy służyć i poprzez takie obcowanie, dzięki łasce czystych bhaktów Pana, można zdobyć najwyższe kwalifikacje. Jak zobaczyliśmy na przykładzie życia Śrila Narady Muniego – stał się on najbardziej wzniosłym bhaktą Pana po prostu dzięki towarzystwu czystych bhaktów Pana. Był synem służącej i nie znał swojego ojca ani nie miał akademickiego wykształcenia, nawet najniższego stopnia. Ale po prostu dzięki obcowaniu z bhaktami i zjedzeniu pozostałości ich pokarmu, stopniowo rozwinął transcendentalne cechy bhaktów. Dzięki takiemu towarzystwu bardzo wzrósł jego smak do intonowania i słuchania transcendentalnych chwał Pana. A ponieważ chwały Pana nie są różne od Pana, poprzez reprezentację dźwięku otrzymał Jego bezpośrednie towarzystwo. Podobnie, mamy przykład życia Ajamili (Szóste Canto), który był synem bramina, był wykształcony i prawidłowo wyszkolony w wypełnianiu obowiązków bramina. Ale pomimo tego wszystkiego wpadł w złe towarzystwa – a mianowicie zaczął obcować z prostytutką – i dlatego znalazł się na ścieżce, którą podąża najniższej jakości candala, co jest ostatnią pozycją dla ludzkiej istoty. Dlatego, dla otwarcia bramy wyzwolenia Bhagavatam zawsze zaleca towarzystwo mahat, czyli wielkich dusz. Obcowanie z osobami, które dążą do panowania nad światem materialnym oznacza wejście w ciemny region piekła. Należy próbować wznieść się poprzez obcowanie z wielką duszą. Taki jest sposób na osiągnięcie doskonałości życia.

 

02.10.42   On, Osoba Boga, jest Tym, który utrzymuje wszystko we wszechświecie; po dokonaniu stworzenia pojawia się w różnych inkarnacjach i w ten sposób wybawia wszelkiego rodzaju uwarunkowane dusze wśród ludzi, nie-ludzi i półbogów.

 

02.10.42   Znaczenie:      Najwyższa Osoba Boga Visnu pojawia się osobiście w różnych społeczeństwach żywych istot, by wybawić je ze szponów złudzenia. Takie działania Pana nie ograniczają się jedynie do ludzkiego społeczeństwa. Inkarnuje On osobiście, nawet w formie ryby, wieprza, drzewa i wiele innych form. Ale mniej inteligentne osoby, które nie mają o Nim wiedzy, wyśmiewają Go nawet jeśli pojawia się w społeczeństwie ludzkim jako ludzka istota. Dlatego Pan mówi w Bhagavad-gicie (9.11):

 

avajananti mam mudha    manusim tanum aśritam

param bhavam ajananto    mama bhuta-maheśvaram

 

    Jak już omawialiśmy to w poprzednich wersetach, wniosek jest taki, że Pan nigdy nie jest produktem stworzenia materialnego. Jego transcendentalna pozycja nigdy się nie zmienia. Jest On wieczną formą wiedzy i szczęścia, i wypełnia Swoją wszechmocną wolę poprzez Swoje różne energie. Wskutek tego nigdy nie ulega reakcjom żadnych Swoich czynów. Jest transcendentalny do wszystkich koncepcji akcji i reakcji. Nawet jeżeli jest widoczny w świecie materialnym, jest to jedynie przejawienie Jego zewnętrznej energii, ponieważ pozostaje On ponad dobrymi i złymi koncepcjami tego materialnego świata. W świecie materialnym ryba czy wieprz uważane są za niższe niż człowiek, ale kiedy Pan pojawia się w tych formach, nie jest On żadną z nich w materialnej koncepcji. Jego bezprzyczynową łaską jest to, że pojawia się w każdym społeczeństwie czy też gatunku życia, ale nigdy nie jest uważany za żaden z nich. Koncepcje materialnego świata, takie jak: dobro i zło, niższy i wyższy, ważny i nieistotny, są oceanami energii materialnej i Najwyższy Pan pozostaje transcendentalny do wszystkich tych koncepcji. Nie powinniśmy zapominać, że energie wszechmocnego Pana zawsze są takie same i nie zmniejszają się z tego powodu, że Pan przyjmuje formę niższego zwierzęcia. Nie ma różnicy między Panem Śri Ramą, Panem Śri Krsną i Jego inkarnacjami w postaci ryby czy wieprza. Jest On wszechprzenikający i jednocześnie zlokalizowany w każdym miejscu. Ale głupiec nie mający wiedzy, jako że brakuje mu tego param bhavam Pana, nie może zrozumieć jak Najwyższy Pan może przyjąć formę człowieka czy ryby. Porównania czynimy zgodnie z naszym standardem wiedzy, tak jak żaba w studni porównuje morze do studni. Żaba w studni nie jest nawet w stanie wyobrazić sobie morza, i kiedy taka żaba dowiaduje się o jego wielkości, przypuszcza, że jest ono niewiele większe od studni. Zatem osobie, która nie zna transcendentalnej nauki o Panu, będzie trudno zrozumieć, jak Pan Visnu może jednakowo manifestować Siebie w każdym społeczeństwie żywych istot.

 

02.10.43   Następnie, w końcu milenium, Pan osobiście w formie Rudry, niszczyciela, unicestwia całe stworzenie niczym wiatr, który rozprasza chmury.

 

02.10.43   Znaczenie:      To stworzenie bardzo trafnie porównano do chmur. Chmury są stworzone czy usytuowane w przestrzeni, i kiedy rozpraszają się, pozostają w tej samej przestrzeni w stanie niezamanifestowanym. Podobnie, Najwyższa Osoba Boga w Swojej formie Brahmy dokonał tego całego stworzenia, w formie Visnu utrzymuje je, a unicestwia w formie Rudry, czyli Śivy. Wszystkie te fazy stworzenia zachodzą w odpowiednim czasie. To tworzenie, utrzymywanie i unicestwianie dokładnie wyjaśnia Bhagavad-gita (8.19-20):

 

bhuta-gramah sa evayam    bhutva bhutva praliyate

ratry-agame 'vaśah partha    prabhavaty ahar-agame

 

paras tasmat tu bhavo 'nyo    'vyakto 'vyaktat sanatanah

yah sa sarvesu bhutesu    naśyatsu na vinaśyati

 

    Natura świata materialnego jest taka, że najpierw jest ona bardzo starannie stwarzana, następnie bardzo dokładnie rozwija się i trwa przez ogromną liczbę lat, których nie są w stanie policzyć nawet najwięksi matematycy. Ale później, w czasie trwania nocy Brahmy, jest ponownie unicestwiana, bez żadnego oporu, a w końcu nocy Brahmy jest ponownie manifestowana jako stworzenie po to, by przestrzegać tych samych zasad utrzymywania i zniszczenia. Głupia, uwarunkowana dusza, która przyjmuje ten tymczasowy świat za stałą siedzibę, musi w sposób inteligentny poznać przyczynę stworzenia i zniszczenia. Osoby działające dla zysku w tym materialnym świecie są bardzo entuzjastyczne, jeśli chodzi o wznoszenie wielkich przedsiębiorstw, wielkich domów, wielkich imperiów, wielkich fabryk i tak wielu wielkich, wielkich rzeczy z energii i składników, których dostarczają materialni pośrednicy Najwyższego Pana. Korzystając z takich źródeł kosztem cennej energii, uwarunkowana dusza tworzy, zadowala swoje kaprysy, ale wbrew swej woli musi pozostawić te twory i wkroczyć w nową fazę życia, by tworzyć ponownie. Żeby dać nadzieję takiej głupiej, uwarunkowanej duszy, która traci swoją energię w tym tymczasowym materialnym świecie, Pan daje informacje o innej naturze, która istnieje wiecznie, nie będąc sporadycznie stwarzaną lub niszczoną. Pan mówi, że uwarunkowana dusza może zrozumieć, co powinna robić i w jaki sposób może wykorzystać swoją cenną energię. Zamiast trwonienia swojej energii w materii, która na pewno z upływem czasu zostanie zniszczona przez Najwyższą Wolę, uwarunkowana dusza powinna wykorzystać ją w służbie oddania dla Pana. Dzięki temu będzie mogła przenieść się do drugiej, wiecznej natury, gdzie nie ma narodzin, śmierci, destrukcji, stworzenia, ale zamiast tego jest ciągłe życie pełne wiedzy i nieograniczonego szczęścia. Tymczasowe stworzenie jest w ten sposób przejawiane i niszczone w celu pouczenia uwarunkowanej duszy, która jest przywiązana do tymczasowych rzeczy. Jego przeznaczeniem jest także danie szansy samorealizacji, a nie zadowalania zmysłów, które jest głównym celem wszystkich osób działających.

 

02.10.44   W ten sposób wielcy transcendentaliści opisują czynności Najwyższej Osoby Boga, ale czyści bhaktowie zasługują na to, by zobaczyć chwalebniejsze rzeczy w transcendencji, które są poza tymi aspektami.

 

02.10.44   Znaczenie:      Pan nie jest jedynie stwórcą i niszczycielem materialnych manifestacji Swoich różnych energii. Jest On czymś więcej niż stwórcą i niszczycielem, jako że posiada aspekt ananda, czyli aspekt przyjemności. Ten aspekt przyjemności Pana rozumieją jedynie czyści bhaktowie, i nikt inny. Impersonalista zadowala się po prostu zrozumieniem wszechprzenikającego wpływu Pana, czyli realizacją Brahmana. Mistyk jest bardziej wzniosły niż impersonalista, ponieważ dostrzega on Pana będącego w jego sercu, czyli Paramatmę, częściową reprezentację Pana. Ale istnieją czyści bhaktowie, którzy uczestniczą w bezpośredniej mocy przyjemności (ananda) Pana, rzeczywiście odwzajemniając służbę miłości. W Swojej siedzibie zwanej planetami Vaikuntha, które istnieją wiecznie, Pan zawsze pozostaje ze Swoimi towarzyszami i raduje się tam transcendentalną służbą miłości, którą pełnią Jego czyści bhaktowie w różnych związkach. Podczas stworzenia czyści bhaktowie Pana praktykują służbę oddania dla Pana i w pełni wykorzystują tę manifestację do zdobycia kwalifikacji pozwalających im na wejście do królestwa Boga. Potwierdza to Bhagavad-gita (18.55):

 

bhaktya mam abhijanati    yavan yaś casmi tattvatah

tato mam tattvato jnatva   viśate tad anantaram

 

    Poprzez rozwinięcie czystej służby oddania można rzeczywiście poznać Pana takim jaki jest i w ten sposób nauczyć się pełnienia bona fide służby dla Pana i otrzymać pozwolenie na bezpośrednie obcowanie z Panem w tak wielu związkach. Najbardziej chwalebne towarzystwo Pana możliwe jest na planecie Goloka Vrndavana, gdzie Pan Krsna raduje się z gopi i Swoimi ulubionymi zwierzętami – krowami surabhi. Opis tej transcendentalnej ziemi Krsny podaje Brahma-samhita. Pan Caitanya uważa Brahma-samhitę za najbardziej autentyczne dzieło mówiące o tych tematach.

 

02.10.45   Pan nie jest bezpośrednio zaangażowany w stwarzanie i destrukcję materialnego świata. To co opisane jest w Vedach o Jego bezpośredniej ingerencji jest po prostu przeciwstawieniem idei mówiącej, że natura materialna jest twórcą.

 

02.10.45   Znaczenie:      Wedyjska formuła dla stworzenia, utrzymywania i destrukcji świata materialnego brzmi następująco:

 

yato va imani bhutani jayante. yena jatani jivanti. yat prayanty abhisamviśanti itd.,

wszystko jest tworzone przez Brahmana, po stworzeniu Brahman wszystko utrzymuje, a po unicestwieniu wszystko w Nim spoczywa. Tępi materialiści nie mający żadnej wiedzy o Brahmanie, Paramatmie i Bhagavanie dochodzą do wniosku, że ostateczną przyczyną manifestacji materialnej jest natura materialna. Współcześni naukowcy również podzielają ten pogląd twierdząc, że natura materialna jest ostateczną przyczyną wszelkich manifestacji świata materialnego. Cała literatura wedyjska odrzuca jednak ten pogląd. Filozofia Vedanty nadmienia, że Brahman jest źródłem całego stworzenia, utrzymywania i destrukcji, a Śrimad-Bhagavatam, naturalny komentarz do filozofii Vedanty mówi:

janmady asya yato 'nvayad itarataś carthesv adhijnah svarat itd.

    Bezwładna materia niewątpliwie jest energią potencjalną na skutek wzajemnego oddziaływania, ale nie ma ona swojej własnej inicjatywy. Zatem Śrimad-Bhagavatam komentuje aforyzm janmady asya mówiąc, abhijnah i svarat itd.: Najwyższy Brahman nie jest bierną materią, lecz jest On najwyższą świadomością i jest niezależny. Tak więc bezwładna materia nie może być ostateczną przyczyną stworzenia, utrzymywania i destrukcji świata materialnego. Pozornie wydaje się, że przyczyną stworzenia, utrzymywania i destrukcji jest natura materialna, ale materia jest uruchamiana do stworzenia przez najwyższą świadomą istotę, Osobę Boga. On jest podstawą wszelkiego stworzenia, utrzymywania i destrukcji, jak potwierdza to Bhagavad-gita (9.10):

 

mayadhyaksena prakrtih    suyate sa-caracaram

hetunanena kaunteya    jagad viparivartate

 

    Natura materialna jest jedną z energii Pana i może ona panować pod Jego kierunkiem (adhyaksena). Natura materialna może działać jedynie wtedy, kiedy Pan rzuca na nią Swoje transcendentalne spojrzenie, tak jak matka jest zdolna do poczęcia dziecka po kontakcie z ojcem. Mimo iż laikowi wydaje się, że matka narodziła dziecko, to doświadczony człowiek wie, że to ojciec spowodował te narodziny. Zatem materialna natura produkuje poruszające się i nieruchome manifestacje materialnego świata dopiero po zetknięciu się z Najwyższym Ojcem, a nie niezależnie. Uważanie natury materialnej za przyczynę stworzenia, utrzymywania itd., nazywane jest "logiką sutek na szyi kozła". W Caitanya-caritamrta Śrila Krsnadasa Kaviraja Gosvami opisuje tę logikę aja-gala-stananyaya w sposób następujący (jak wyjaśnia Śri Śrimad Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami Maharaja): "Materialna natura, jako przyczyna materialna, zwana jest pradhana, a przyczyna działająca zwana jest maya. Ale – będąc bezwładną materią – nie jest ona przyczyną stworzenia". Kaviraja Gosvami oznajmia:

 

ataeva krsna mula-jagat-karana

prakrti--karana yaiche aja-gala-stana

(Cc. Adi 5.61)

 

   Karanarnavaśayi Visnu, jako plenarna ekspansja Krsny, elektryzuje materię, by wprawić ją w ruch. Przykład elektryfikacji jest bardzo odpowiedni. Kawałek żelaza z pewnością nie jest ogniem, ale gdy jest on rozgrzany do czerwoności, to z pewnością poprzez swoją zdolność spalania ma jakość ognia. Materia porównana jest do kawałka żelaza i jest ona elektryzowana, czyli rozgrzana do czerwoności, poprzez spojrzenie, czyli manipulację najwyższej świadomości Visnu. Jedynie dzięki takiej elektryfikacji energia materii przejawia się w różnorodnych akcjach i reakcjach. Zatem bezwładna materia nie jest ani działającą, ani materialną przyczyną manifestacji kosmicznej. Śri Kapiladeva powiedział:

 

yatholmukad visphulingad    dhumad vapi sva-sambhavat

apy atmatvenabhimatad    yathagnih prthag ulmukat

(Bhag. 3.28.40)

 

    Oryginalny ogień, jego płomień, iskry i dym są jednym, chociaż ogień jest wciąż ogniem i jest on różny od płomienia, płomień jest różny od iskier, a iskry są różne od dymu. W każdym z nich – w płomieniach, w iskrach i w dymie – obecna jest niepodzielność ognia, a jednak wszystkie znajdują się na różnych pozycjach. Manifestacja kosmiczna jest porównana do dymu, bo kiedy dym pojawia się na niebie, powstaje z niego tak wiele nieznanych kształtów przypominających znane i nieznane formy. Iskry są porównane do żywych istot, a płomień – do natury materialnej (pradhana). Należy wiedzieć, że każde z nich są efektywne dzięki temu, iż są obdarzone cechą oryginalnego ognia. Dlatego wszystkie z nich – natura materialna, manifestacja kosmiczna i żywe istoty – są jedynie różnymi energiami Pana (ogień). Dlatego konkluzja, że natura materialna jest oryginalną przyczyną manifestacji kosmicznej (prakrti, czyli przyczyna stworzenia według filozofii Sankhya) nie jest poprawna. Bez Pana natura materialna nie posiada oddzielnej egzystencji. Dlatego ignorowanie Najwyższego Pana, jako przyczyny wszystkich przyczyn, jest logiką aja-gala-stana-nyaya, czyli próbą uzyskania mleka z sutek na szyi kozła. Sutki na szyi kozła mogą przypominać źródło mleka, ale próbowanie otrzymania z nich mleka byłoby głupotą.

 

02.10.46   Ten opisany tutaj w skrócie proces stworzenia i unicestwienia jest zasadą regulującą w czasie trwania jednego dnia Brahmy. Jest to również zasadą regulującą w stworzeniu mahat, w której rozpraszana jest natura materialna.

 

02.10.46   Znaczenie:      Istnieją trzy różne typy stworzenia zwane

maha-kalpa,

vikalpa i

kalpa.

W maha-kalpie Pan inkarnuje jako pierwszy purusa – Karanodakaśayi Visnu ze wszystkimi energiami mahat-tattvy i szesnastoma zasadami twórczej substancji i organów. Jest jedenaście stworzonych organów i pięć składników – i wszystkie one są produktami mahat, czyli materialistycznego ego. Takie stworzenie dokonane przez Pana w Jego aspekcie Karanodakaśayi Visnu zwane jest maha-kalpą. Stworzenie Brahmy i rozproszenie materialnych składników zwane jest vikalpą, a stworzenie dokonane przez Brahmę w każdym dniu jego życia zwane jest kalpą. Zatem każdy dzień Brahmy jest kalpą i istnieje trzydzieści kalp odpowiadających dniom Brahmy. Bhagavad-gita (8.17) potwierdza to w następujący sposób:

 

sahasra-yuga-paryantam    ahar yad brahmano viduh

ratim yuga-sahasrantam    te 'ho-ratra-vido janah

 

    Jeden rok na tej ziemi równy jest długości jednego całego dnia i nocy na wyższych systemach planetarnych. Akceptują to nawet współcześni naukowcy i poświadczają astronauci. Podobnie, długość trwania dnia i nocy w regionie jeszcze wyższych systemów planetarnych jest jeszcze dłuższa niż na planetach niebiańskich. Długość czterech yug obliczana jest według kalendarza niebiańskiego i trwają one dwanaście tysięcy lat. Ten okres nazywany jest divya-yuga, a tysiąc divya-yug składa się na jeden dzień Brahmy. Stworzenie dokonane podczas trwania dnia Brahmy nazywane jest kalpą, a stworzenie Brahmy – vikalpą. Vikalpy; które powstają dzięki oddechowi Pana Visnu nazywane są maha-kalpą. Te maha-kalpy, vikalpy i kalpy pojawiają się w regularnych, systematycznych cyklach. W Prabhasa-khanda Skanda Purany znajduje się odpowiedź Śukadevy Gosvamiego na pytanie Maharaja Pariksita odnośnie tego tematu:

 

prathamah śveta-kalpaś ca    dvitiyo nila-lohitah

vamadevas trtiyas tu    tato gathantaro parah

 

rauravah pancamah proktah    sasthah prana iti smrtah

saptamo 'tha brhat-kalpah    kandarpo 'stama ucyate

 

sadyotha navamah kalpa    iśano daśamah smrtah

dhyana ekadaśah proktas    tatha sarasvato parah

 

trayodaśa udanas tu    garudo 'tha caturdaśah

kaurmah pancadaśo jneyah    paurnamasi prajapateh

 

sodaśo narasimhas tu    samadhis tu tato 'parah

agneyo visnujah saurah    soma-kalpas tato 'parah

 

dvavimśo bhavanah proktah    supuman iti caparah

vaikunthaś carstisas tadvad    vali-kalpas tato 'parah

 

saptavimśo 'tha vairajo    gauri-kalpas tathaparah

maheśvaras tatha proktas    tripuro yatra ghatitah

pitr-kalpas tatha cante    yah kuhur brahmanah smrta

 

    Trzydziestoma kalpami Brahmy są:

(1) Śveta-kalpa,

(2) Nilalohita,

(3) Vamadeva,

(4) Gathantara,

(5) Raurava,

(6) Prana,

(7) Brhat-kalpa,

(8) Kandarpa,

(9) Sadyotha,

(10) Iśana,

(11) Dhyana,

(12) Sarasvata,

(13) Udana,

(14) Garuda,

(15) Kaurma,

(16) Narasimha,

(17) Samadhi,

(18) Agneya,

(19) Visnuja,

(20) Saura,

(21) Soma-kalpa,

(22) Bhavana,

(23) Supuma,

(24) Vaikuntha,

(25) Arcisa,

(26) Vali-kalpa,

(27) Vairaja,

(28) Gauri-kalpa,

(29) Maheśvara,

(30) Paitr-kalpa.

Są to jedynie dni Brahmy, a musi on przeżyć wiele miesięcy i lat aż do lat stu. Możemy więc sobie wyobrazić jak wiele razy odbywa się stworzenie choćby w samych kalpach. Następnie są jeszcze vikalpy, jak stwierdza Brahma-samhita

(vasyaika-niśvasita-kalam athavalambya jivanti loma-vilaja jagad-anda-nathah),

które powstają poprzez oddech Maha-Visnu. Brahmowie żyją jedynie podczas trwania oddechu Maha-Visnu. Więc proces oddychania Visnu jest maha-kalpami, a wszystko to zachodzi dzięki Osobie Boga, ponieważ On jedynie jest panem wszelkiego stworzenia.

 

02.10.47   O Królu, we właściwym czasie wyjaśnię ci miarę czasu w jego wulgarnych i subtelnych aspektach ze specyficznymi symptomami każdego, ale teraz pozwól, że powiem ci o Padma-kalpie.

 

02.10.47   Znaczenie:      Obecna kalpa Brahmy nazywa się Varaha-kalpą lub Śvetavaraha-kalpą, ponieważ gdy Brahma, który narodził się na lotosie wyrastającym z brzucha Visnu, tworzył ten wszechświat, pojawiła się inkarnacja Pana jako Varaha. Dlatego też tę Varaha-kalpę nazywa się także Padma-kalpą – poświadczają to tacy acaryowie, jak Jiva Gosvami, a także Viśvanatha Cakravarti Thakura. Ich potwierdzenie zgodne jest z pierwszym komentarzem, który napisał Svami Śridhara. Więc nie ma sprzeczności między Varaha-kalpą i Padma-kalpą Brahmy.

 

02.10.48   Śaunaka Rsi, wysłuchawszy wszystkiego o stworzeniu, zapytał Sutę Gosvamiego o Vidurę, ponieważ Suta mówił im o tym, jak Vidura opuścił dom, zostawiając wszystkich krewnych, mimo iż bardzo trudno było ich opuścić.

 

02.10.48   Znaczenie:      Mędrcy rsi na czele z Śaunaką bardziej pragnęli dowiedzieć się czegoś o Vidurze, który spotkał Maitreyę Rsiego podróżując do miejsc pielgrzymek znajdujących się w różnych miejscach na ziemi.

 

02.10.49-50   Śaunaka Rsi rzekł: Powiedz nam proszę, o czym dyskutowali Vidura i Maitreya, rozmawiając o sprawach transcendentalnych; o co pytał Vidura i co odpowiadał Maitreya. Proszę, powiedz nam również z jakiej przyczyny Vidura porzucił związek z członkami swojej rodziny i dlaczego ponownie powrócił do domu. Powiedz nam także o czynnościach Vidury podczas jego pobytu w miejscach pielgrzymek.

 

02.10.49-50   Znaczenie:      Śri Suta Gosvami opowiadał o stworzeniu i destrukcji świata materialnego. Ale wydaje się, że mędrcy rsi na czele z Śaunaką byli bardziej skłonni słuchać tematów transcendentalnych, które są na wyższym poziomie niż fizyczne. Istnieją dwie klasy ludzi – ci, którzy nadmiernie poświęcają się dla fizycznego ciała i świata materialnego; inni, będący na wyższym poziomie, są bardziej zainteresowani wiedzą transcendentalną. Śrimad-Bhagavatam daje udogodnienia każdemu – zarówno materialiście, jak i transcendentaliście. Człowiek może odnieść jednakową korzyść ze słuchania o chwalebnych czynach Pana, które opisane są w Śrimad-Bhagavatam, tak w świecie materialnym, jak i transcendentalnym. Materialiści bardziej zainteresowani są prawami fizycznymi i ich działaniem; ten fizyczny splendor uważają za jakiś cud. Czasami z powodu uroku materii zapominają o chwałach Pana. Powinni jednak jasno zdać sobie sprawę z tego, że to Pan zapoczątkowuje fizyczne działania i ich cuda. Przyczyną tego, że róża w ogrodzie stopniowo nabiera swojego kształtu i koloru, by stać się piękną i słodką, nie są ślepe prawa fizyczne, chociaż pozornie tak to wygląda. Prawa fizyczne działają pod nadzorem pełnej świadomości Najwyższego Pana, inaczej bowiem rzeczy nie przyjmowałyby kształtu w tak systematyczny sposób. Artysta może bardzo pięknie, z całą uwagą i artystycznym zmysłem, rysować obraz róży – mimo to nie staje się ona tak doskonała, jak prawdziwa róża. Jeśli jest to prawdą, to jak możemy powiedzieć, że za pięknem prawdziwej róży nie kryje się wyższa inteligencja? Tego typu rozumowanie wynika z braku wiedzy. Z powyższych opisów stworzenia i destrukcji dowiadujemy się, że najwyższa świadomość, będąc wszechobecną, może z doskonałą uwagą zajmować się wszystkim. Na tym polega istota wszechobecności Najwyższego Pana. Jednakże pewne osoby, głupsze nawet niż zatwardziali materialiści, uważają się za transcendentalistów i bez udowadniania tego twierdzą, że mają taką najwyższą, wszechprzenikającą świadomość. Tacy głupcy nie wiedzą nawet co dzieje się za następną ścianą, a mimo to są nieuzasadnienie dumni z posiadania kosmicznej, wszechprzenikającej świadomości Najwyższej Osoby. Słuchanie Śrimad-Bhagavatam jest wielką pomocą również dla nich. Pomoże im to zrozumieć, że przez samo twierdzenie posiadania najwyższej świadomości nie stajemy się w najwyższym stopniu świadomi. Jeśli ktoś twierdzi, że posiada taką najwyższą świadomość, musi to udowodnić w świecie fizycznym. Jednakże mędrcy rsi z Naimisaranya przewyższali zatwardziałych materialistów i fałszywych transcendentalistów, i dlatego zawsze pragnęli poznać rzeczywistą prawdę o sprawach transcendentalnych tak, jak dyskutują o niej autorytety.

 

02.10.51   Śri Suta Gosvami odpowiedział: Teraz wytłumaczę wam te same tematy, które wielki mędrzec wyjaśniał w odpowiedzi na dociekania Króla Pariksita. Proszę, słuchajcie uważnie.

 

02.10.51   Znaczenie:      Na każde postawione pytanie można odpowiedzieć cytując autorytety, i to zadowoli rozsądną grupę ludzi. Taki system obowiązuje nawet w sądownictwie. Najlepszy prawnik przytacza dowody z przeszłej rozprawy sądowej nie kłopocząc się ustanowieniem swojego przypadku. Nazywane jest to systemem parampara i uczone autorytety przestrzegają go bez wytwarzania śmietnikowych interpretacji.

 

iśvarah paramah krsnah    sac-cid-ananda-vigrahah

anadir adir govindah    sarva-karana-karanam

(Brahma-samhita 5.1)

 

Bądźmy posłuszni Najwyższemu Panu, który kontroluje wszystko bez wyjątku.

 

W ten sposób kończą się objaśnienia Bhaktivedanty do 10-go Rozdziału 2-go Canto Śrimad-Bhagavatam, zatytułowanego

"Bhagavatam udziela odpowiedzi na wszystkie pytania "

 

 

KONIEC DRUGIEGO CANTO