Rozdział ten opisuje, jak mieszkańcy Gokuli opuścili Gokulę i przenieśli się do Vrndavany i jak Krsna zabił Vatsasurę i Bakasurę.
Drzewa yamala-arjuna upadły z wielkim hukiem, wydając odgłos podobny do piorunów. Zaskoczony tym ojciec Krsny, Nanda, oraz inni starsi mieszkańcy Gokuli udali się w to miejsce, gdzie ujrzeli zwalone drzewa i stojącego pomiędzy nimi Krsnę, przywiązanego do ulukhala, drewnianego moździerza. Nie mogli stwierdzić żadnej przyczyny upadku drzew i obecności w tym miejscu Krsny. Myśleli, że mogła to być sprawka jakiegoś innego asury, który spotkał tam Krsnę i zapytali towarzyszy zabaw Krsny, jak doszło do tego wydarzenia. Dzieci opowiedziały całą historię we właściwy sposób, lecz starsze osoby nie mogły w nią uwierzyć. Niektórzy z nich myśleli jednakże, że może być to prawdą, gdyż byli już świadkami wielu wspaniałych wydarzeń związanych z Krsną. Tak czy inaczej Nanda Maharaja oswobodził Krsnę ze sznurów.
W ten sposób Krsna każdego dnia i w każdej chwili ukazywał
zadziwiające wydarzenia, by zwiększyć rodzicielskie uczucie Nandy Maharajy i
Yaśody, którzy odczuwali zarówno zdumienie, jak i radość. Jedną z takich
cudownych rozrywek było zwalenie drzew yamala-arjuna.
Pewnego dnia do domu Maharajy Nandy przyszła handlarka owocami i Krsna wziął trochę zboża w Swe małe dłonie i poszedł do handlarki, by wymienić to zboże na owoce. Po drodze jednakże zgubił prawie całe zboże i w Jego dłoniach pozostało może jedno albo dwa ziarenka. Lecz z powodu głębokiego uczucia, handlarka przyjęła te ziarna w zamian za tyle owoców, ile tylko Krsna mógł zabrać. Gdy tylko to uczyniła, jej koszyk napełnił się złotem i klejnotami.
Następnie wszyscy starsi gopa postanowili opuścić Gokulę, ponieważ zauważyli, że zawsze są tam jakieś zakłócenia. Postanowili udać się do Vrndavany, Vraja-dhamy, i wszyscy wyruszyli następnego dnia. We Vrndavanie, zarówno Krsna, jak i Balarama, po zakończeniu Swych dziecięcych rozrywek, zaczęli opiekować się cielętami i posyłać je na pastwiska (go-carana). W tym czasie, pomiędzy cielętami pojawił się demon Vatsasura, który został zabity, i również zabity został inny asura, który przybrał postać dużej kaczki. Towarzysze zabaw Krsny opowiedzieli wszystkie te historie swym matkom. Matki nie mogły uwierzyć dzieciom, towarzyszom zabaw Krsny, lecz ponieważ były pełne uczucia, te opowiadania o dokonaniach Krsny sprawiły im przyjemność.
10.11.02 Znaczenie: Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, czy mógł tego dokonać Krsna? Stał On w tym miejscu, a Jego towarzysze zabaw powiedzieli, że On to uczynił. Czy rzeczywiście Krsna to uczynił, czy były to po prostu fantazje? Było to przyczyną oszołomienia.
10.11.03 Znaczenie: Pasterze byli bardzo poruszeni, ponieważ dziecko Krsna stało pomiędzy dwoma drzewami i gdyby przypadkiem drzewa te upadły na Niego, zgniotłyby Go. Ale On stał tam, tak jak stał, a wydarzenie to miało miejsce, więc kto dokonał tego wszystkiego? Jak mogło dojść do tego zdumiewającego wydarzenia? Te rozważania były niektórymi z przyczyn ich poruszenia i oszołomienia. Myśleli jednakże, że przypadkiem Krsna został ocalony przez Boga i dzięki temu nic Mu się nie stało.
10.11.04 Znaczenie: Towarzysze zabaw Krsny pragnęli poinformować ojca Krsny dokładnie o tym, co się wydarzyło, wyjaśniając, że nie tylko drzewa zwaliły się, ale wyszli z nich dwaj piękni mężczyźni. Powiedzieli: "Wszystkie te rzeczy wydarzyły się. Widzieliśmy to na własne oczy."
10.11.05 Znaczenie: Jeden z poglądów był taki, że niemożliwością było, aby taki mały chłopiec dokonał takiej rzeczy, jak zwalenie drzew. Ale były pewne wątpliwości, ponieważ zostało przepowiedziane, że Krsna będzie równy Narayanowi. Dlatego pasterze stanęli wobec dylematu.
10.11.06 Znaczenie: Nanda Maharaja był zdumiony, że Yaśoda, matka Krsny, mogła związać swe ukochane dziecko w ten sposób. Krsna darzył ją wzajemną miłością. Jak więc mogła być tak okrutna i przywiązać Go do drewnianego moździerza? Nanda Maharaja zrozumiał tę wymianę miłości, i dlatego uśmiechnął się i oswobodził Krsnę. Innymi słowy, tak jak Krsna, Najwyższa Osoba Boga, związuje żywą istotę czynnościami karmicznymi, tak matkę Yaśodę i Nandę Maharaję wiąże rodzicielskim uczuciem. Jest to Jego rozrywką.
10.11.09 Znaczenie: To, że Krsna spełniał Swe dziecięce czyny w celu zwiększenia przyjemności Swych bhaktów, było innym transcendentalnym nastrojem. Ukazał te czyny nie tylko mieszkańcom Vrajabhumi, lecz również innym, którzy urzeczeni byli Jego zewnętrzną mocą i bogactwem. Zarówno bhaktowie wewnętrzni, którzy byli po prostu zaabsorbowani miłością do Krsny, jak i bhaktowie zewnętrzni – urzeczeni Jego nieograniczoną mocą – zostali poinformowani o pragnieniu Krsny, by być uległym Swym sługom.
10.11.10 Znaczenie: Tubylcy na ogół udają się do wieśniaków, by sprzedawać owoce. Werset ten opisuje, jak bardzo tubylcy ci byli przywiązani do Krsny. Aby okazać im Swą łaskę, Krsna poszedł kupić owoce (jak widział, że robią to inni), wymieniając je za ryż, który miał w Swym ręku.
10.11.11 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (9.26) Krsna mówi:
patram puspam phalam toyam yo
me bhaktya prayacchati
tad aham bhakty-upahrtam
aśnami prayatatmanah
Krsna jest tak łaskawy, że jeśli ktoś ofiarowuje Mu liść, owoc, kwiat czy trochę wody, On to przyjmie. Jedynym warunkiem jest to, by ofiara była uczyniona z bhakti (yo me bhaktya prayacchati). W przeciwnym razie, jeśli ktoś jest wypełniony fałszywym prestiżem, myśląc: "Mam tak wielkie bogactwa i daję coś Krsnie", Krsna nie przyjmie tej ofiary. Chociaż sprzedawczyni owoców była kobietą należącą do ubogiej ludności tubylczej, potraktowała Krsnę z wielkim uczuciem mówiąc: "Krsno, przyszedłeś do mnie, by wziąć trochę owoców w zamian za ziarno. Chociaż zgubiłeś całe ziarno, możesz wziąć, co chcesz." W ten sposób wypełniła dłonie Krsny tyloma owocami, ile mógł udźwignąć. W zamian za to Krsna napełnił jej koszyk klejnotami i złotem.
Z wydarzenia tego należy nauczyć się, że jeśli z miłością i uczuciem ofiarujemy Krsnie cokolwiek, Krsna może odwzajemnić się wiele milionów razy bardziej, zarówno materialnie, jak i duchowo. Podstawową wymaganą zasadą jest wymiana miłości. Dlatego Krsna naucza w Bhagavad-gicie (9.27):
yat karosi yad aśnasi yaj
juhosi dadasi yat
yat tapasyasi kaunteya tat
kurusva mad-arpanam
"Cokolwiek czynisz, spożywasz, składasz w ofierze i dajesz w darze, jak również wszelkie wyrzeczenia, które praktykujesz, powinny być, o synu Kunti, ofiarą dla Mnie." Należy starać się dać coś Krsnie ze swych dochodów i ofiara powinna być uczyniona z miłością i uczuciem. Wówczas nasze życie będzie sukcesem. Krsna jest pełen we wszystkich bogactwach; nie potrzebuje niczego od nikogo. Ale jeśli ktoś jest gotów dać coś Krsnie, będzie to korzystne dla niego. W związku z tym można podać przykład, że jeśli ktoś udekoruje swoją twarz, to odbicie będzie automatycznie udekorowane. Podobnie, jeśli staramy się służyć Krsnie całym naszym bogactwem, to my, jako integralne cząstki czy odbicia Krsny, będziemy w zamian sami szczęśliwi. Krsna jest zawsze szczęśliwy, gdyż jest On atmarama, całkowicie usatysfakcjonowany Swym bogactwem.
10.11.12 Znaczenie: Matka Yaśoda była bardziej przywiązana do Krsny i Balaramy niż Rohini, mimo iż Rohinidevi była matką Balaramy. Matka Yaśoda posłała Rohinidevi, by odwołała Ramę i Krsnę od Ich zabawy, ponieważ nadszedł czas na obiad. Dlatego Rohinidevi poszła Ich zawołać, przerywając Im zabawę.
10.11.13 Znaczenie: Yaśodam presayam asa. Same te słowa ukazują, że skoro Krsna i Balarama nie chcieli wrócić na polecenie Rohini, Rohini myślała, że jeśli zawoła Ich Yaśoda wówczas będą musieli wrócić, gdyż Yaśoda miała więcej uczucia dla Krsny i Balaramy.
10.11.14 Znaczenie: Słowo ajohavit oznacza "wołając Ich raz za razem". Wołała: "Krsno i Balaramo proszę wracajcie. Jesteście spóźnieni na obiad. Już dosyć się nabawiliście. Wracajcie."
10.11.17 Znaczenie: Wygląda na to, że Nanda Maharaja regularnie posilał się razem ze Swoimi dwoma synami, Krsną i Balaramą. Yaśoda powiedziała innym chłopcom: "Powinniście teraz iść do własnych domów." Zazwyczaj ojciec i syn siedzą razem, więc matka Yaśoda poprosiła Krsnę i Balaramę, by wrócili i poradziła też innym chłopcom, by powrócili do domów, tak by ich rodzice nie musieli na nich czekać.
10.11.18 Znaczenie: Zwyczajem w kulturze wedyjskiej jest, że z okazji każdej pomyślnej ceremonii należy obdarowywać braminów wartościowymi krowami. Dlatego matka Yaśoda poprosiła Krsnę: "Zamiast być gorliwym w zabawie, proszę przyjdź i bądź entuzjastyczny w dobroczynności." Yajna-dana-tapah-karma na tyajyam karyam eva tat. Jak radzi Bhagavad-gita (18.5), nigdy nie należy porzucać ofiary, dobroczynności i wyrzeczenia. Yajno danam tapaś caiva pavanani manisinam: nawet jeśli ktoś jest bardzo zaawansowany w życiu duchowym, to nie powinien porzucać tych trzech obowiązków. Obchodząc swe urodziny, należy spełnić przynajmniej jedną z tych trzech rzeczy (yajnę, danę czy tapah), albo wszystkie z nich.
10.11.19 Znaczenie: Na ogół młodzi chłopcy rywalizują ze sobą. Jeśli jeden przyjaciel zrobił coś, drugi też chce coś zrobić. Dlatego matka Yaśoda zwróciła uwagę na to, jak udekorowani byli towarzysze zabaw Krsny, by skłonić Go, by również tak się udekorował.
10.11.20 Znaczenie: Krsna jest zawsze schludny, czysty i bogaty i nie musi być myty, kąpany czy ubierany, jednakże z powodu uczucia matka Yaśoda uważała Go za swe zwykłe dziecko i wypełniała swe obowiązki, by jej syn był lśniący.
10.11.27 Znaczenie: Upananda zasugerował: "Dzięki łasce Pana Visnu, Krsna zawsze wychodził cało z wielu niebezpiecznych sytuacji. Opuśćmy więc to miejsce i udajmy się gdzie indziej, gdzie będziemy mogli w spokoju wielbić Pana Visnu, zanim pojawi się następne niebezpieczeństwo śmierci wywołane przez jakiegoś demona, który może nas zaatakować." Bhakta pragnie jedynie tego, by móc w niezakłócony sposób pełnić służbę oddania. W rzeczywistości widzimy jednakże, że zakłócenia miały miejsce nawet w obecności Krsny, kiedy Nanda Maharaja i inni pasterze byli w towarzystwie Najwyższej Osoby Boga. Oczywiście za każdym razem Krsna wychodził zwycięsko. Nauka, jaką możemy z tego wyciągnąć, jest taka, że nie powinny nas niepokoić tzw. zakłócenia. Nasz ruch świadomości Krsny spotyka się z tak wieloma przeszkodami, lecz nie możemy zrezygnować z naszego marszu naprzód. Wprost przeciwnie, ludzie na całym świecie z entuzjazmem witają ten ruch i ze zdwojoną energią kupują literaturę o świadomości Krsny. Tak więc istnieje zarówno zachęta, jak i zakłócenia. Działo się tak również w czasach Krsny.
10.11.28 Znaczenie: Vrndavana położona jest pomiędzy Nandeśvarą a Mahavaną. Poprzednio pasterze przenieśli się do Mahavany, lecz nadal były tam zakłócenia. Dlatego wybrali Vrndavanę, która znajdowała się pomiędzy dwoma wioskami i postanowili się tam udać.
10.11.31-32 Znaczenie: W związku z tym należy zauważyć, że chociaż mieszkańcy Gokuli byli
przeważnie pasterzami i rolnikami, wiedzieli, jak bronić się przed
niebezpieczeństwem i jak chronić kobiety, starców, krowy i dzieci, jak również
bramińskich purohita.
10.11.34 Znaczenie: Wygląda na to, że matka Yaśoda i Rohini nawet na chwilę nie mogły rozstać się z Krsną i Balaramą. Zwykły spędzać swój czas albo opiekując się Krsną i Balaramą, albo intonując o Ich rozrywkach. Dzięki temu matka Yaśoda i Rohini wyglądały bardzo pięknie.
10.11.35 Znaczenie: Jak oznajmia Visnu Purana:
śakati-vata-aryantaś
candrardha-kara-samsthite
I jak oznajmia Hari-vamśa:
kantakibhih pravrddhabhis
tatha kantakibhir drumaih
nikhatocchrita-śakhabhir
abhiguptam samantatah
Nie było potrzeby, aby wznosić wkoło ogrodzenie. Jedna strona już była chroniona ciernistymi drzewami, i tak cierniste drzewa, wozy i zwierzęta otaczały mieszkańców w ich tymczasowej rezydencji.
10.11.37 Znaczenie: Gdy tylko Krsna i Balarama trochę podrośli, Ich zadaniem była opieka nad cielętami. Chociaż narodzili się w dobrze sytuowanej rodzinie, mimo to musieli opiekować się cielętami. Taki był system kształcenia. Osoby nie narodzone w rodzinach bramińskich nie były poddawane kształceniu akademickiemu. Bramini otrzymywali literackie, akademickie wykształcenie, ksatriyów szkolono, jak zajmować się państwem, a vaiśyów – jak uprawiać ziemię i jak opiekować się krowami i cielętami. Nie było potrzeby trwonienia czasu na chodzenie do szkoły, by otrzymać fałszywą edukację, a później zwiększyć liczbę bezrobotnych. Krsna i Balarama uczyli nas Swym osobistym zachowaniem. Krsna opiekował się krowami i grał na flecie, a Balarama zajmował się czynnościami rolniczymi z pługiem w ręku.
10.11.39-40 Znaczenie: Vrndavana jest pełna pawi. Kujat-kokila-hamsa-sarasa-ganakirne mayurakule. W lesie Vrndavany jest zawsze pełno kukułek, kaczek, łabędzi, pawi, żurawi, jak również małp, byków i krów. Krsna i Balarama zwykli imitować głosy tych zwierząt i oddawać się zabawom.
10.11.42 Znaczenie: Znaczenie słów mugdha iva jest takie, że chociaż Krsna wie o wszystkim, tutaj udawał, że nie rozumie, dlaczego demon wszedł pomiędzy cielęta. Krsna poinformował o tym Baladevę, dając Mu znak.
10.11.43 Znaczenie: Krsna zabił demona w taki sposób, aby strącić owoce kapittha, tak by On i Balarama oraz inni chłopcy mogli skorzystać z tej okazji i zjeść je. Kapittha czasami nazywane są ksatbelphala. Miąższ tego owocu jest bardzo smaczny. Jest słodki i kwaśny i każdy go lubi.
10.11.45 Znaczenie: Paritranaya sadhunam vinaśaya ca duskrtam. Codziennym zajęciem Krsny w tym materialnym świecie było zabijanie duskrti. Nie przeszkadzało Mu to w Jego codziennych sprawach, gdyż było to dla Niego normalnym zajęciem. Kiedy doglądał cieląt na brzegu rzeki Yamuny, codziennie miały miejsce dwa albo trzy wydarzenia, a chociaż były poważne, to zabijanie kolejnych demonów wydawało się być Jego codziennym normalnym zajęciem.
10.11.49 Znaczenie: Chociaż Balarama jest w stanie zrobić wszystko, z powodu intensywnego uczucia do Swego brata przez chwilę był oszołomiony. Powiedziane jest, że podobna rzecz wydarzyła się w związku z rukmini-harana, uprowadzeniem Rukmini. Kiedy po uprowadzeniu Rukmini królowie zaatakowali Krsnę, Rukmini była przez chwilę oszołomiona, dopóki Pan nie podjął odpowiednich kroków.
10.11.50 Znaczenie: Chociaż Krsna jest zawsze tak delikatny, jak lotos, stworzył w gardle Bakasury żar gorętszy od ognia. Chociaż całe ciało Krsny jest słodsze od cukru lodowatego, Bakasura poczuł gorycz i natychmiast zwymiotował Krsnę. Jak oznajmia Bhagavad-gita (4.11), ye yatha mam prapadyante tams tathaiva bhajamy aham. Kiedy niewielbiciel przyjmuje Krsnę za wroga, Krsna staje się dla niego najbardziej nieznośną postacią, i nie jest on w stanie tolerować Krsny ani wewnątrz, ani na zewnątrz. Tutaj zostało to ukazane na przykładzie Bakasury.
10.11.53 Znaczenie: Mieszkańcy Vrajabhumi zwykli komponować poezję o wydarzeniach, które miały miejsce w lesie, kiedy Krsna na różne sposoby zabijał asury. Albo sami układali te historie w poezję, albo prosili o to zawodowych poetów, a następnie śpiewali o nich. Tak więc powiedziane jest tutaj, że chłopcy śpiewali bardzo głośno.
10.11.54 Znaczenie: Z powodu intensywnej miłości do Krsny, pasterze i pasterki nie odezwali się ani słowem, myśląc o ocaleniu Krsny i chłopców. Pasterze i pasterki patrzyli na Krsnę i chłopców i nie chcieli oderwać od nich oczu.
10.11.55 Znaczenie: Pasterze niewinnie myśleli: "Ponieważ nasz Krsna jest niewinny, zamiast Niego zabijane były przyczyny śmierci, które pojawiały się przed Nim. Jest to największą łaską Najwyższej Osoby Boga.
10.11.56 Znaczenie: Nanda Maharaja niewinnie myślał: "Może ten chłopiec Krsna poprzednio zabił te wszystkie demony i dlatego w tym życiu pałają one zawiścią i atakują Go. Lecz Krsna jest ogniem, a one są muchami, a w walce pomiędzy ogniem i muchami zawsze zwycięski jest ogień." Pomiędzy demonami i mocą Najwyższej Osoby zawsze toczy się walka. Paritranaya sadhunam vinaśaya ca duskrtam (Bg. 4.8). Każdy, kto sprzeciwia się kontroli Najwyższej Osoby Boga, musi być zabijany życie po życiu. Zwykłe żywe istoty podlegają karmie, lecz Najwyższa Osoba Boga zawsze pokonuje demony.
10.11.57 Znaczenie: O celu życia ludzkiego mówi Brahma-sutra: athato brahma-jijnasa. Aby uczynić swe życie doskonałym – w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości – należy poznać Brahmana. Z powodu intensywnego uczucia Nanda Maharaja nie był w stanie zrozumieć Krsny, takim, jakim On jest. Dzięki studiowaniu Ved Gargamuni mógł znać wszystko: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, lecz Nanda Maharaja nie był w stanie zrozumieć Krsny bezpośrednio. Z powodu intensywnej miłości do Krsny, zapomniał, kim był Krsna i nie był w stanie zrozumieć Jego mocy. Chociaż Krsna jest Samym Narayanem, Gargamuni nie wyjawił tego. Nanda Maharaja docenił słowa Gargamuniego, ale z powodu swego głębokiego uczucia nie rozumiał, kim był Krsna, chociaż Gargamuni powiedział, że cechy Krsny będą dokładnie takie jak cechy Narayana.
10.11.58 Znaczenie: Tutaj znajduje się instrukcja o rezultacie studiowania czy dyskutowania o krsna-lila, które pojawiają się w Śrimad-Bhagavatam. Sadyo hrdy avarudhyate 'tra krtibhih śuśrusubhis tat-ksanat (Bhag. 1.1.2). Nanda Maharaja i Yaśoda we Vrndavanie wydawali się być zwykłymi osobami z materialnego świata, lecz nigdy nie odczuwali udręk tego świata, chociaż czasami musieli stawać w obliczu wielu niebezpiecznych sytuacji stworzonych przez demony. Jest to praktyczny przykład. Jeśli będziemy podążać śladami Nandy Maharajy i gopa, wszyscy będziemy szczęśliwi po prostu dzięki dyskutowaniu o czynach Krsny.
anarthopaśamam saksad
bhakti-yogam adhoksaje
lokasyajanato vidvamś cakre
satvata-samhitam
(Bhag. 1.7.6)
Vyasadeva dał tę literaturę, po to aby każdy mógł zrozumieć swą transcendentalną pozycję po prostu przez dyskutowanie bhagavata-katha. Nawet obecnie każdy, wszędzie, może być szczęśliwy i wolny od materialnych udręk, jeśli będzie stosował się do Śrimad-Bhagavatam. Nie ma potrzeby praktykowania wyrzeczeń i pokut, które w tym wieku są bardzo trudne do spełniania. Dlatego Caitanya Mahaprabhu oznajmił: sarvatma-snapanam param vijayate śri-krsna-sankirtanam. Poprzez nasz ruch świadomości Krsny staramy się rozprowadzać Śrimad-Bhagavatam tak aby każdy w każdej części świata mógł zaabsorbować się ruchem świadomości Krsny poprzez intonowanie i słuchanie o dokonaniach Krsny i w ten sposób być wolnym od wszystkich materialnych udręk.