Słownik

A

Acarya – mistrz duchowy, który uczy własnym przykładem.

Ahimsa – niestosowanie przemocy.

Aśrama – miejsce, gdzie mieszkają osoby praktykujące życie duchowe.


B

Bhadrakali – jedno z imion półbogini Durgi, uosobienia energii materialnej.

Bhagavad-gita – księga będąca zapisem nauk duchowych, jakich Kryszna udzielił swemu bhakcie i przyjacielowi Arjunie na polu bitewnym Kuruksetra.

Bhakti-joga – system jogi polegający na służeniu z oddaniem Najwyższemu Panu, Krysznie.

Bramin – osoba obeznana z Vedami, która zna ostateczny cel życia i może nauczać innych; pierwsza z czterech warstw społecznych.


C

Caitanya Mahaprabhu – inkarnacja, w której Najwyższy Pan gra rolę swego bhakty. Pan Caitanya zstąpił, by uczyć miłości do Boga za pomocą zbiorowego intonowania Jego świętych imion.

Caitanya-caritamrta – dzieło autorstwa Krysznadasa Kavirajy Goswamiego poświęcone życiu i naukom Pana Caitanyi Mahaprabhu.


D

Deja-vu – uczucie, że już kiedyś przeżyliśmy to, czego właśnie doświadczamy.

Dobroć – jedna z gun (zob. guny natury) natury materialnej; osoba w tej gunie panuje nad zmysłami i jest oświecona duchowo.

Dusza – wieczna, świadoma, obdarzona indywidualnością cząstka duchowej energii Pana.

Dusza wyzwolona – osoba, która nie utożsamia się z materialnym ciałem ani umysłem.


F

Filozofia pustki – koncepcja, że ostatecznie wszystko jest złudzeniem bądź w ogóle nie istnieje.

Fizyczne ciało – zewnętrzne okrycie uwarunkowanej duszy zbudowane z fizycznie postrzegalnych elementów.


G

Ganges – święta rzeka, która bierze początek u lotosowych stóp Pana Visnu.

Guny natury – trzy aktywne składniki energii materialnej Pana: dobroć, pasja i ignorancja.

Guru – mistrz duchowy.


H

Hare – jedno ze słów maha-mantry Hare Kryszna; wołacz od Hara – imienia najwyższej energii przyjemności Kryszny, która umożliwia uwarunkowanej żywej istocie nawiązanie na nowo kontaktu z Nim.


I

Ignorancja – jedna z gun natury materialnej; charakterystyczne dla niej są szaleństwo, złudzenie i ospałość.

Impersonalizm – doktryna, jakoby osobowość była ostatecznie złudzeniem.


J

Jnana – wiedza czysto teoretyczna.

Joga – sztuka panowania nad umysłem i zmysłami prowadząca do samorealizacji, a ostatecznie do realizacji Boga.

Jogin – ten, kto uprawia jakiś system jogi.


K

Kali – jedno z imion uosobionej energii materialnej Pana.

Karma – działanie w świecie materialnym. Zawsze przynosi jakiś rezultat, zły bądź dobry, który staje się przyczyną uwikłania.

Karmatmaka – osoba o umyśle pełnym materialnych pragnień.

Kryszna – Bóg, Najwyższa Osoba, w swej oryginalnej dwurękiej postaci; źródło wszystkich innych postaci i inkarnacji Pana.


M

Maha-mantra – wielka mantra:
Hare Kryszna, Hare Kryszna, Kryszna Kryszna, Hare Hare
Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare

Maharaja – król.

Mantra – układ transcendentalnych dźwięków, który ma właściwości oczyszczające świadomość z materialnego skażenia.

Maya – złudzenie; zapomnienie o naszym związku z Kryszną.

Medytacja – sztuka skupiania umysłu wykorzystywana dla samorealizacji.

Mistrz duchowy – ten, kto budzi w żywej istocie jej oryginalną, wieczną świadomość.

N

Naddusza – Najwyższy Pan w swym aspekcie zlokalizowanym, obecny w sercu każdej żywej istoty

Narayana – czteroramienna ekspansja Najwyższego Pana Kryszny


P

Pasja – jedna z gun natury materialnej; charakterystyczne dla niej jest mozolne dążenie do osiągnięcia doczesnych celów.

Półbogowie – żywe istoty upełnomocnione przez Pana do zarządzania materialnym wszechświatem.

Purany – osiemnaście pism objaśniających nauki Ved za pomocą opowieści historycznych i alegorii.


R

Rama – Jedno z imion Boga, Najwyższej Osoby Znaczy "źródło wszelkiej przyjemności".

Reinkarnacja – przejście duszy w chwili śmierci z jednego materialnego ciała do następnego.

Rig Veda – jedna z czterech części, na jakie podzielona została oryginalna Veda.


S

Samorealizacja – zrozumienie różnicy między duszą a ciałem. Także praktyka prowadząca do uzyskania takiego zrozumienia.

Samsara – cykl narodzin i śmierci.

Sanskryt – klasyczny język starożytnych Indii.

Służba oddania – ofiarowywanie Najwyższemu Panu wszystkich naszych czynności z miłością i pragnieniem zadowolenia Go.

Subtelne ciało – wewnętrzne okrycie uwarunkowanej duszy złożone z umysłu, inteligencji oraz fałszywego ego.


Ś

Śravana – słuchanie o Najwyższym Panu.

Śrimad-Bhagavatam (Bhagavata Purana) – "nieskazitelna Purana" autorstwa Śrila Vyasadevy, w całości poświęcona czystej służbie oddania dla Najwyższego Pana.

Świat duchowy – część stworzenia, gdzie panują wieczność, wiedza i szczęście.

Świat materialny – część stworzenia, w której żywe istoty podlegają ciągłym narodzinom i śmierciom.


T

Transcendentalna wiedza – poprawne zrozumienie duszy i jej związku z Najwyższym Panem Kryszną.


U

Upanisady – teksty o treści filozoficzno-religijnej wchodzące w skład Ved.


V

Vedy – pisma święte pochodzące ze starożytnych Indii.

Visnu – imię wskazujące na Najwyższego Pana jako tego, który stwarza i utrzymuje materialne wszechświaty.

Visnuduci – słudzy Pana Visnu.


Y

Yamaduci – słudzy Yamarajy.

Yamaraja – półbóg odpowiedzialny za karanie grzeszników po śmierci. Uznawany zarazem za jeden z największych autorytetów w nauce służby oddania dla Pana Kryszny


Ż

Żywa istota – dusza.