Rozdział 20

Nadświadomość

"Będąc obecną w każdym sercu i wszędzie, Dusza Najwyższa jest świadoma każdej egzystencji. Teoria że Dusza Najwyższa i dusza indywidualna są jednym, jest nie do przyjęcia, ponieważ świadomość duszy indywidualnej nie może działać w najwyższej świadomości. Ta nadświadomość może być osiągnięta jedynie przez połączenie świadomości indywidualnej z nadświadomością. Ten proces połączenia jest nazywany podporządkowaniem, czyli świadomością Kryszny".

Świadomość Kryszny jest najwyższą praktyką yogi spełnianą przez wyszkolonych bhakti-yoginów. Ten system yogi, tak jak to oznajmia standardowa formuła praktyki yogi podana przez Pana Krysznę w Bhagavad-gicie, i zgodnie z tym, co polecają zasady yogi podane przez Patanjalego, różni się od współcześnie praktykowanej hatha-yogi, tak jak jest ona na ogół rozumiana w krajach zachodnich.

Prawdziwa praktyka yogi oznacza kontrolowanie zmysłów i, po osiągnięciu takiej kontroli, skoncentrowanie umysłu na formie Narayana Najwyższej Osoby Boga – Śri Kryszny. Pan Kryszna jest oryginalną Absolutną Osobą, Bogiem, a wszystkie inne formy Visnu – czteroramienne, trzymające konchę, lotos, buławę i dysk – są pełnymi ekspansjami Kryszny.

Bhagavad-gita poleca, byśmy medytowali o formie Pana. Aby praktykować koncentrację umysłu należy usiąść w odosobnionym uświęconym świętą atmosferą miejscu. Yogin powinien przestrzegać zasad brahmacaryi – przestrzegając celibatu i samokontroli. Nikt nie może praktykować yogi w zatłoczonych miastach, prowadząc ekstrawaganckie życie, łącznie z nieograniczonym folgowaniem sobie w seksie i spełnianiem zachcianek języka. Jak już oznajmiliśmy, praktyka yogi oznacza kontrolowanie zmysłów, a początkiem kontrolowania zmysłów jest kontrola języka. Nie możesz pozwolić językowi na przyjmowanie wszelkiego rodzaju zakazanego pożywienia i napojów i jednocześnie uczynić postęp w praktyce yogi. Godny pożałowania jest fakt, że wielu zabłąkanych, nieautoryzowanych, tak zwanych yoginów przybywa teraz na Zachód i wykorzystuje ludzką skłonność do yogi. Tacy nieautoryzowani yogini mają czelność głosić publicznie, że można pić i jednocześnie praktykować medytację.

Pięć tysięcy lat temu, w dialogu Bhagavad-gity Śri Kryszna polecił tę praktykę yogi Swojemu uczniowi Arjunie, ale Arjuna stanowczo oznajmił, że nie jest w stanie przestrzegać tych ścisłych zasad i nakazów yogi. Należy być praktycznym na każdym polu działania. Nie należy tracić swojego wartościowego czasu na praktykę jakichś gimnastycznych ćwiczeń nazywanych yogą. Prawdziwą yogą jest odszukanie wewnątrz swego serca czterorękiej Duszy Najwyższej i bezustanne oglądanie Go w medytacji. Taka bezustanna medytacja nazywa się samadhi. Jeśli jednakże ktoś pragnie medytować o jakiejś pustce czy czymś bezosobowym, to osiągnięcie czegokolwiek przez taką praktykę yogi zajmie mu sporo czasu. Nie możemy skupić naszego umysłu na pustce czy czymś bezosobowym. Prawdziwa praktyka yogi polega na skupieniu umysłu na osobie czterorękiego Narayana, który przebywa w sercu każdego.

Czasami mówi się, że przez medytację można zrozumieć, iż Bóg zawsze obecny jest w czyimś sercu, nawet jeżeli ktoś może nie być tego świadomy. Bóg przebywa w sercu każdego. Jest obecny nie tylko w sercach istot ludzkich, ale również w sercach psów i kotów. Bhagavad-gita stwierdza, że Iśvara, najwyższy kontroler świata, przebywa w każdym sercu. Jest On obecny nie tylko w każdym sercu, ale również w każdym atomie. Żadne miejsce nie jest puste, żadne miejsce nie jest pozbawione obecności Pana.

Aspekt Pana, przez który jest On obecny wszędzie, nazywa się Paramatmą. Atma oznacza duszę indywidualną, a Paramatma oznacza indywidualną Duszę Najwyższą. Zarówno Paramatma, jak i atma, są indywidualnymi osobami. Różnica pomiędzy nimi polega na tym, że atma, czyli dusza, jest obecna jedynie w jakimś określonym miejscu, podczas gdy Paramatma jest obecna wszędzie.

W związku z tym bardzo dobry jest przykład słońca. Jakaś indywidualna osoba może znajdować się w jednym miejscu, ale słońce, chociaż jest określoną istotą, jest obecne ponad głowami wszystkich indywidualnych osób. Zostało to wspaniale wytłumaczone w Bhagavad-gicie. Zatem, chociaż wszystkie istoty, łącznie z Panem, mają takie same cechy, to Dusza Najwyższa różni się od duszy indywidualnej ilością ekspansji. Pan, czyli Dusza Najwyższa, może rozprzestrzeniać się w miliony różnych form, podczas gdy dusza indywidualna nie posiada takiej możliwości.

Dusza Najwyższa, będąc obecną w każdym sercu, może być świadkiem wszystkich naszych przeszłych, teraźniejszych i przyszłych czynności. Upanisady mówią, że Dusza Najwyższa towarzyszy duszy indywidualnej jako przyjaciel i świadek. Jako przyjaciel, zawsze pragnie przyprowadzić duszę indywidualną z powrotem do domu, z powrotem do Boga. Jako świadek, nagradza nas rezultatami naszego indywidualnego działania. Dusza Najwyższa daje duszy indywidualnej wszelkie udogodnienia dla osiągnięcia upragnionych przez nią rzeczy. Jednak instruuje Swego przyjaciela, tak aby ostatecznie mógł porzucić wszelkie inne zaangażowanie i po prostu podporządkować się Bogu, co przyniesie mu bezustanne szczęście, pełną wiedzę i wieczne życie. Taka jest ostatnia instrukcja Bhagavad-gity, najbardziej autoryzowanej i poczytnej książki o wszystkich formach yogi.

Ostatnie słowo Bhagavad-gity, tak jak to zostało oznajmione powyżej, jest również ostatnim słowem dotyczącym kwestii doskonałości systemu yogi. W Bhagavad-gicie jest dalej powiedziane, że najwyższym yoginem jest ten, kto jest zawsze pogrążony w świadomości Kryszny. Czym jest ta świadomość Kryszny?

Tak jak indywidualna dusza przez świadomość jest obecna w całym swoim ciele, tak Dusza Najwyższa, czyli Paramatma, przez Swoją nadświadomość jest obecna w całym Swoim stworzeniu. Tej nadświadomości nie może imitować dusza indywidualna, której świadomość jest ograniczona. Ja mogę zrozumieć, co dzieje się w moim ograniczonym ciele, ale nie jestem w stanie odczuć tego, co dzieje się w innym ciele. Dzięki mojej świadomości jestem obecny w całym swoim ciele, ale swoją świadomością nie jestem obecny w żadnym innym ciele. Jednakże, Dusza Najwyższa, czyli Paramatma, przebywając w każdym sercu, przenikając wszystko, jest świadoma każdej egzystencji. Teoria, że dusza i Dusza Najwyższa są jednym, jest nie do przyjęcia, ponieważ świadomość duszy indywidualnej nie może działać w nadświadomości. Ta nadświadomość może zostać osiągnięta jedynie przez połączenie świadomości indywidualnej z nadświadomością, a ten proces połączenia jest nazywany podporządkowaniem, czyli świadomością Kryszny.

Z nauk Bhagavad-gity dowiadujemy się, że na początku Arjuna nie chciał walczyć ze swoimi krewnymi, ale po zrozumieniu Bhagavad-gity, kiedy połączył swoją świadomość z nadświadomością Kryszny, jego świadomość stała się świadomością Kryszny. Osoba w pełni świadoma Kryszny działa zgodnie z poleceniem Kryszny i tak też Arjuna zgodził się stoczyć bitwę na Kuruksetra.

Na początku świadomości Kryszny polecenia Pana są otrzymywane poprzez przezroczyste medium mistrza duchowego. Kiedy ktoś jest odpowiednio wyszkolony i działa z pokorną wiarą i miłością do Kryszny, pod kierunkiem bona fide mistrza duchowego, ten proces połączenia umacnia się i staje się bardziej właściwy. Na tym etapie Kryszna instruuje od wewnątrz. Z zewnątrz bhakta otrzymuje pomoc od mistrza duchowego, bona fide reprezentanta Kryszny, a Pan, będąc usytuowanym w każdym sercu, pomaga wielbicielowi od wewnątrz, jako caitya-guru.

Samo zrozumienie, że Bóg jest usytuowany w sercu każdego, nie jest jeszcze doskonałością. Należy poznać Boga, od wewnątrz i z zewnątrz, i w ten sposób działać w świadomości Kryszny. Jest to najwyższy etap doskonałości, jaki można osiągnąć w ludzkiej formie życia i najwyższa platforma we wszystkich systemach yogi.

Doskonały yogin może osiągnąć osiem rodzajów nadzwyczajnych mocy:
1. Może stać się mniejszym od atomu.
2. Może stać się większym od góry.
3. Może stać się lżejszym niż powietrze.
4. Może stać się cięższym niż jakikolwiek metal.
5. Może osiągnąć każdy rezultat materialny, jakiego tylko pragnie (np. może stworzyć planetę).
6. Może kontrolować innych tak jak Pan.
7. Może swobodnie podróżować wewnątrz tego wszechświata czy poza nim.
8. Może wybrać miejsce i czas swojej śmierci i ponownie narodzić się odpowiednio do swojego pragnienia.

Ale jeśli ktoś wznosi się do etapu doskonałego stadium, kiedy to otrzymuje się wskazówki od Pana oznacza to, że znajduje się ponad etapem wyżej wymienionych osiągnięć materialnych. Ćwiczenia oddechowe yogi, które są powszechnie praktykowane, są jedynie początkiem tego systemu. Medytacja o Duszy Najwyższej jest jedynie krokiem naprzód. Osiągnięcie wspaniałego sukcesu materialnego jest również jedynie krokiem naprzód. Jednakże osiągnięcie bezpośredniego kontaktu z Duszą Najwyższą i przyjmowanie Jej instrukcji jest najwyższym etapem doskonałości. Ćwiczenia oddechowe i praktyki medytacyjne yogi są bardzo trudne w tym wieku. Były one trudne nawet pięć tysięcy lat temu, w przeciwnym razie Arjuna nie odrzuciłby propozycji Kryszny. Ten wiek Kali jest nazywany wiekiem upadłym. Obecnie ludzie na ogół żyją krótko i mają wielkie trudności ze zrozumieniem nauki o samorealizacji, czyli życiu duchowym. Są przeważnie nieszczęśliwi i wskutek tego, jeśli ktoś jest trochę zainteresowany samorealizacją, jest zwodzony przez tak wielu oszustów. Jedyną rzeczywistą metodą realizacji doskonałego stanu yogi jest stosowanie się do zasad Bhagavad-gity, tak jak praktykował je Śri Caitanya Mahaprabhu. Jest to najprostsza i najwyższa doskonałość praktyki yogi.

Pan Caitanya w praktyce zademonstrował yogę świadomości Kryszny po prostu przez intonowanie świętego imienia Kryszny, tak jak to zostało polecone w Vedancie, Śrimad-Bhagavatam i wielu ważnych puranach. Większość Hindusów praktykuje właśnie ten system yogi i również w Stanach Zjednoczonych i innych krajach stopniowo rośnie liczba jego zwolenników. Jest ona bardzo łatwa i praktyczna dla tego wieku, szczególnie zaś dla tych, którzy poważnie pragną sukcesu w yodze. W tym wieku żaden inny proces nie może zakończyć się sukcesem.

Poważna praktyka systemu medytacyjnego była możliwa w złotym wieku, w Satya-yudze, ponieważ przeciętna życia ludzkiego w tym czasie wynosiła sto tysięcy lat.

Jednakże jeśli pragniesz sukcesu w praktyce yogi w wieku obecnym, zacznij intonować Hare Kryszna, Hare Kryszna, Kryszna Kryszna, Hare Hare, Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare i sam się przekonaj, jaki robisz postęp. Każdy sam powinien wiedzieć, jakie postępy czyni w praktyce yogi.

Ta praktyka świadomości Kryszny została opisana w Bhagavad-gicie jako raja-vidya, królowa wszelkiej wiedzy; raja-guhyam, najbardziej poufny system duchowej realizacji; pavitram, największa czystość pośród wszelkiej czystości; su-sukham, spełniana szczęśliwie i avyayam – niezniszczalna.

Ci, którzy podjęli ten najbardziej wzniosły system bhakti-yogi, tę praktykę służby oddania w transcendentalnej miłości do Kryszny, mogą przekonać się, ile jest radości w tej łatwej i dającej szczęście praktyce. Yoga oznacza kontrolowanie zmysłów, a bhakti-yoga oznacza oczyszczenie zmysłów. Kiedy zmysły są oczyszczone, są one również automatycznie kontrolowane. Czynności zmysłowych nie można powstrzymać żadnymi sztucznymi środkami, ale jeśli zmysły zostaną oczyszczone, nie tylko zostaną powstrzymane od różnych nieczystych zaangażowań, ale również będą pozytywnie zaangażowane w transcendentalną służbę dla Pana.

Świadomość Kryszny nie jest wytworem naszego umysłu. Została ona przedstawiona w Bhagavad-gicie, która mówi, że jeśli myślimy o Krysznie, intonujemy imię Kryszny, żyjemy w Krysznie, spożywamy pokarm ofiarowany Krysznie, rozmawiamy o Krysznie oraz w Krysznie pokładamy nadzieję, bez wątpienia powrócimy do Kryszny. Na tym polega świadomość Kryszny.