Autorytety takie jak Śridhara Swami przyjmują ten transcendentalny smak
uczucia miłości za doskonały stan oddania. Znajduje się on tuż ponad nastrojem
neutralności, i jest warunkiem do rozwinięcia postawy służenia. W literaturze
takiej jak Nama-kaumudi, ten stan egzystencji jest przyjmowany za
bezustanne uczucie miłości do Krsny, czy też atrakcję do Krsny. Autorytety
takie jak Śukadeva uważają ten stan uczucia miłości za stan neutralny, ale w
każdym razie tego uczucia doznają bhaktowie w różnych transcendentalnych
smakach, i dlatego ogólną nazwą dla tego stanu jest uczucie miłości, czy czyste
uczucie miłości do Krsny.
Bhaktowie w związku służenia są przywiązani
do Krsny w uczuciu miłości pełnym czci. Na tej platformie miłosnego uczucia
pełnego czci są przywiązani do Krsny niektórzy z mieszkańców Gokuli (Vrndavana
przejawiona na ziemi). Mieszkańcy Vrndavany zwykli mówić, "Krsna zawsze
manifestuje się przed nami o cerze koloru czarnawej chmury. W Swoich lotosowych
rękach trzyma wspaniały flet. Ubrany jest w żółtawe, jedwabne szaty, a Jego
głowa przystrojona jest' pawim piórem. Kiedy Krsna spaceruje w pobliżu Wzgórza
Govardhana, z tymi wszystkimi, właściwymi Sobie cechami, wszyscy mieszkańcy
planet niebiańskich, jak również mieszkańcy tej Ziemi, doznają
transcendentalnego szczęścia i uważają się za wieczne sługi Pana." Czasami
bhakta napełnia się podziwem i czcią na widok obrazka Visnu, który jest ubrany
podobnie jak Krsna, i który ma podobną karnację. Jedyna różnica jest taka, że
Visnu ma cztery ręce, w których trzyma konchę, dysk, buławę i kwiat lotosu. Pan
Visnu jest zawsze dekorowany wieloma wartościowymi klejnotami, takimi jak candrakanta
i suryakanta.
W
Lalita-madhava Śrila Rupy Gosvamiego znajduje się następujące zdanie
wypowiedziane przez Darukę, jednego ze sług Krsny: "Z pewnością Pan Visnu
jest bardzo piękny ze Swoim naszyjnikiem z klejnotów kaustubha, Swoimi
czterema rękoma trzymającymi konchę, dysk, buławę i kwiat lotosu, i Swoją
oślepiająco piękną biżuterią: Jest On również bardzo piękny w Swojej wiecznej
pozycji, unosząc się na skrzydłach Garudy. Ale teraz ten sam Visnu jest obecny
jako wróg Kamsy, i dzięki Jego cechom całkowicie zapominam o bogactwach
Vaikunthy."
Pewnego razu jeden bhakta powiedział,
"Ta Najwyższa Osoba Boga, z którego porów wychodzą miliony wszechświatów,
który jest oceanem miłosierdzia, który jest posiadaczem niepojętych energii,
który jest zawsze wyposażony we wszelkie doskonałości, który jest źródłem
wszystkich inkarnacji, i który jest atrakcją dla wszystkich wyzwolonych osób-ta
sama Najwyższa Osoba Boga jest najwyższym kontrolerem i jest najbardziej godny
czci. Jest On wszechświadomy, w pełni zdeterminowany i posiadający wszelkie
bogactwa. Jest On symbolem przebaczenia i obrońcą podporządkowanych
dusz. Cechuje Go hojność, dotrzymywanie obietnicy, wszechpomyślność,
mistrzostwo, potęga i religijność. Ściśle przestrzega On pism świętych, jest
przyjacielem bhaktów, i jest wspaniałomyślny, wpływowy, wdzięczny, godny
szacunku i czci, pełen wszelkiej siły, oraz uległy czystej miłości. Z pewnością
jest On jedynym schronieniem bhaktów, którzy są przyciągani do Niego poprzez
uczucie służenia."
W konwersacji pomiędzy Jambavati, jednej z żon
Krsny, i Kalindi, jej przyjaciółki, Jambavati zapytała, "Kim jest ta
osobistość okrążająca naszego Krsnę?"
Kalindi odpowiedziała, "Jest to Ambika, kontrolująca wszelkie
sprawy wszechświata."
Następnie Jambavati
zapytała, "Kim jest ta osoba, która drży u boku Krsny?"
Kalindi
odpowiedziała, "To Pan Śiva."
Wówczas Jambavati
zapytała, "Kim jest ta osoba, która ofiarowuje modlitwy?"
Kalindi
odpowiedziała, "To Pan Brahma: '
Kalindi odpowiedziała, "To
Indra, Król niebios."
Jambavati następnie
zapytała, "Kim jest ta osoba, która przybyła razem z półbogami i śmieje
się z nimi?"
Kalindi
odpowiedziała, "To mój starszy brat, Yamaraja, nadzorca śmierci."
Jeden z
mieszkańców Vrndavany pewnego razu powiedział do Pana Krsny, "Mój drogi
Krsno, o przyjemności Vrndavany! Bojąc się tej materialnej egzystencji,
przyjęliśmy schronienie u Twoich lotosowych stóp, ponieważ od Ciebie możemy
otrzymać całkowitą ochronę! Jesteśmy w pełni świadomi Twojej wielkości. W
skutek tego porzuciliśmy nasze pragnienie wyzwolenia i przyjęliśmy schronienie
w Tobie. Odkąd usłyszeliśmy o Twojej zawsze zwiększającej się transcendentalnej
miłości, dobrowolnie zaangażowaliśmy się w Twoją transcendentalną służbę.” Jest
to oznajmienie bhakty, który znajduje się pod ochroną Pana Krsny i w Panu
przyjął schronienie.
Po tym jak Krsna ukarał Kaliyę, bezustannie
kopiąc go w głowę, doszedłszy do zmysłów, ten czarny wąż Yamuny zauważył,
"Mój drogi Panie, popełniłem tak wiele obraz w stosunku do Ciebie, a Ty
pomimo to jesteś tak łaskawy, że naznaczyłeś moją głowę odciskami Swoich
lotosowych stóp." Jest to inny przykład przyjęcia schronienia pod
lotosowymi stopami Pana Krsny.
W
Aparadha-bhanjana pewien czysty bhakta wyraża swoje uczucia w ten sposób:
"Mój drogi Panie, wstyd jest mi przyznać się przed Tobą, te wypełniałem
polecenia moich panów, mianowicie pożądania, złości, skąpstwa, złudzenia i
zawiści. Czasami wypełniałem te ich polecenia w jak najbardziej ohydny sposób.
Jednak, pomimo tego, że służyłem im tak wiernie, nie są oni usatysfakcjonowani,
ani też nie są wystarczająco łaskawi, by zwolnić mnie ze swojej służby. Nawet
nie wstydzą się, że przyjmują ode mnie służbę w taki sposób. Mój drogi Panie, O
wodzu dynastii Yadu, teraz doszedłem do zmysłów i przyjmuję schronienie Twoich
lotosowych stóp. Proszę, zaangażuj mnie w Swoją służbę." Jest to inny
przykład podporządkowania i przyjęcia schronienia lotosowych stóp Krsny.
W literaturze wedyjskiej znajduje się wiele
przykładów pism różnych osób, które dążyły do wyzwolenia za pomocą wiedzy
spekulatywnej, ale porzuciły ten proces, aby przyjąć całkowite schronienie
lotosowych stóp Krsny. Przykładami takich osób są bramini w lesie
Naimisaranya,( Są to ci bramini, do których Suta Gosvami wypowiedział Śrimad-Bhagavatam,
i zostało to opisane, w Śrimad-Bhdgavatam autora, Pierwszym Canto,
pierwszym rozdziale.) na czele z
Śaunaką. Uczeni przyjmują ich za bhaktów posiadających kompletną mądrość. W
Hari-bhakti-sudhodaya znajduje się oznajmienie, w którym ci wielcy bramini
i mędrcy, na czele z Śaunaką Rsim, powiedzieli Sucie Gosvamiemu, "Mój
drogi wielki mędrcze, tylko spójrz jakie to wspaniałe! Chociaż jako istoty
ludzkie jesteśmy zanieczyszczeni tak wieloma wadami materialnej egzystencji,
jedynie poprzez rozmawianie z tobą o Najwyższej Osobie Boga, teraz zaczynamy
przeklinać nasze pragnienie wyzwolenia."
W
Padyavali pewien bhakta mówi, "Osoby; które są przywiązane do
spekulatywnej wiedzy dla osiągnięcia samorealizacji, które utrzymują, że
najwyższa prawda jest poza medytacją, i które zostały usytuowane w gunie dobroci-niech
spokojnie pozostają przy swoim zaangażowaniu. Jeśli jednak chodzi o nas, to
jesteśmy po prostu przywiązani do Najwyższej Osoby Boga, który jest z natury
tak ujmujący, który posiada cerę o odcieniu czarnawej chmury; nosi żółte szaty,
i który ma piękne lotosowe oczy. Pragniemy jedynie medytować o Nim."
Ci, którzy od początku swojej samorealizacji są przywiązani do służby oddania, są nazywani seva-nista. Seva-nista oznacza "przywiązany jedynie do służby oddania." Najlepszymi przykładami takich bhaktów są Pan Śiva, Król Indra, Król Bahulaśva, Król Iksvaku Śrutadeva i Pundarika. Jeden bhakta powiedział, "Mój drogi Panie, Twoje transcendentalne cechy przyciągają nawet wyzwolone dusze i prowadzą je do towarzystwa bhaktów, gdzie bezustannie intonowane są Twoje chwały: Nawet wielcy mędrcy, którzy zwykli żyć w odosobnionych miejscach, również przyciągani są przez pieśni sławiące Twoją Osobę. I ja, obserwując wszelkie Twoje transcendentalne cechy; również zostałem w ten sposób przyciągnięty i postanowiłem dedykować swoje życie Twojej służbie miłości."
Jako
bezustanni towarzysze Pana Krsny w Dvarace, znani są następujący bhaktowie:
Uddhava, Daruka, Satyaki, Śrutadeva, Śatrujit, Nanda, Upananda i Bhadra.
Wszystkie z tych osobistości pozostają z Panem jako Jego sekretarze, ale pomimo
to są czasami zaangażowani w Jego osobistą służbę. Pomiędzy członkami dynastii
Kuru, jako bliscy towarzysze Pana są znani: Bhisma, Maharaja Pariksit i Vidura.
Jest powiedziane, "Wszyscy towarzysze Pana Krsny mają promienne cechy
cielesne, a ich oczy są podobne kwiatom lotosu. Mają oni dostateczną moc, by
pokonać siłę półbogów, a szczególną cechą tych osób jest to, że zawsze są
udekorowani różnego rodzaju wartościowymi ornamentami."
Kiedy Pan Krsna przebywał w stolicy
Indraprastha, niektórzy zwracali się do Niego w ten sposób: "Mój drogi
Panie, Twoi osobiści towarzysze, na czele z Uddhavą, zawsze oczekują Twoich
poleceń, stojąc u bramy wjazdowej Dvaraki. Przeważnie spoglądają ze łzami w
oczach, i w entuzjazmie swojej służby nie obawiają się nawet ognia zniszczenia
wytworzonego przez Pana Śivę. Są to dusze podporządkowane jedynie Twoim
lotosowym stopom."
Spośród wielu bliskich towarzyszy Pana
Krsny, za najlepszego jest uważany Uddhava. Oto jego opis: "Jego ciało
jest czarnawe, niczym kolor rzeki Yamuny, i jest ono podobnie chłodne. Jest on
zawsze dekorowany girlandą kwiatów, którą najpierw miał na Sobie Pan Krsna, i
nosi żółte jedwabne szaty. Jego dwa ramiona są niczym rygle u drzwi, jego oczy
są podobne kwiatom lotosu, i jest on najważniejszym bhaktą pomiędzy wszystkimi
towarzyszami. Ofiarujmy zatem nasze pełne szacunku pokłony lotosowym stopom
Uddhavy."
Ci,
którzy są bezustannie zaangażowani w służbę dla Pana, są nazywani anugami, czyli
sługami. Przykładami takich sług są Sucandra, Mandana, Stamba i Sutamba. Są oni
wszyscy mieszkańcami miasta Dvaraka, i są ubrani i przystrojeni ornamentami jak
inni towarzysze. Służby, które są im zwykle powierzane, są różnego charakteru.
Mandana zawsze nosi parasol nad głową Pana Krsny. Sucandra wachluje Go białą camarą
(wachlarz z pęku białego włosia), a Sutamba zawsze dostarcza Mu orzechów betel.
Wszyscy z nich są wielkimi bhaktami, i zawsze są zajęci transcendentalną,
miłosną służbą dla Pana.
Tak jak w Dvarace są anugowie, tak
również jest wielu anugów we Vrndavanie. Oto imiona anugów we
Vrndavanie: Raktaka, Patraka, Patri, Madhukantha, Madhuvrata, Rasala, Suvilasa,
Premakanda, Marandaka, Ananda, Candrahasa, Payoda, Bakula, Rasada i Śarada.
Następujące zdanie daje opis cielesnych
cech anugów we Vrndavanie: "Ofiarujmy nasze pokorne wyrazy szacunku
bezustannym towarzyszom syna Nandy Maharaja. Zawsze przebywają oni we
Vrndavanie, a ich ciała są dekorowane girlandami z pereł oraz bransoletami ze
złota. Są oni koloru czarnych pszczół i złotego księżyca, i ubrani są
odpowiednio do swoich cech cielesnych. O ich określonych obowiązkach można
dowiedzieć się z oznajmienia matki Yaśody, która powiedziała, 'Bakulo, proszę
oczyść żółtawe szaty Krsny. Variko, sperfumuj kąpiel zapachem aguru, a
ty Rasalo przygotuj orzechy betel. Czyż nie widzicie, że Krsna właśnie
nadchodzi. Możecie zobaczyć tumany kurzu i również bardzo wyraźnie widać
krowy.' "
Za głównego pomiędzy anugami jest
uważany Raktaka. Oto opis jego cech cielesnych: "Nosi on żółte szaty, a
jego ciało jest koloru nowo wyrosłej świeżej trawy. Jest on doświadczonym
śpiewakiem i zawsze jest zaangażowany w służbę syna Maharaja Nandy. Zostańmy
wszyscy sługami Raktaki w ofiarowaniu transcendentalnej służby miłości do
Krsny! " O przywiązaniu Raktaki do Krsny można dowiedzieć się z jego
wypowiedzi do Rasady: "Posłuchaj! Postaraj się, abym zawsze mógł pełnić
służbę dla Pana Krsny, który teraz stał się sławny z podniesienia Wzgórza
Govardhana."
Bhaktowie Pana Krsny zaangażowani w Jego osobistą służbę są zawsze
bardzo rozważni, ponieważ wiedzą oni, że zostanie osobistym sługą Krsny nie
jest zwykłą rzeczą. Osoba, która ofiarowywuje swoje. wyrazy szacunku nawet
mrówkom zaangażowanym w służbę Pana, osiąga wieczne szczęście, więc cóż mówić o
tych, którzy służą Krsnie bezpośrednio? Raktaka pewnego razu powiedział do
siebie, "Nie tylko Krsna jest moim godnym wszelkiej czci i służby Panem,
ale również Jego przyjaciółki gopi, którym służę w jednakowy sposób i
które czczę na równi. Nie tylko gopi, ale każdego, kto pełni służbę dla
Pana, uważam za równie godnego mojej czci i służby. Wiem, że muszę być bardzo
ostrożny, aby nie stać się zbyt dumnym z tego, że jestem jednym ze sług i
bhaktów Pana." Z tego zdania możemy zrozumieć, że czyści bhaktowie, którzy
są rzeczywiście zaangażowani w służbę dla Pana, są zawsze bardzo ostrożni, i
nigdy nie są zbyt dumni ze swojej służby.
Ta mentalność bezpośrednich sług Krsny jest
nazywana dhurya. Zgodnie z doświadczonymi analitycznymi studiami tych
bezpośrednich towarzyszy Pana, Śrila Rupa Gosvami podzielił ich na trzy klasy -
mianowicie, dhurya, dhira i vira. Raktaka jest zaliczany do dhurya,
czyli tych, którzy są zawsze przywiązani do służenia najbardziej ukochanym gopi.
Do grupy dhira zalicza się syn
niańki Satyabhamy. Satyabhama jest jedną z królowych Krsny w Dvarace, i kiedy
została poślubiona Krsnie, syn jej niańki udał się z nią razem do Dvaraki,
ponieważ od dzieciństwa byli wychowywani razem, niczym brat i siostra. Więc ten
dżentelmen, syn niańki Satyabhamy, zwykł mieszkać razem z Krsną jako Jego
szwagier, i czasami zwykł on żartować z Panem. Pewnego razu zwrócił się do
Krsny w ten sposób: "Mój drogi Krsno, nigdy nie starałem się zyskać łaski
bogini fortuny, która została Tobie poślubiona, ale mimo to jestem tak
szczęśliwy, że jestem uważany za jednego z członków Twojego domu, brata
Satyabhamy."
Jeden sługa Krsny z kategorii vira
pewnego razu wyraził swoją dumę, oznajmiając, "Pan Baladeva może być
wielkim wrogiem Pralambasury, ale nie mam się co o Niego martwić. Jeśli chodzi
o Pradyumnę, nie mogę się spodziewać, że coś od niego otrzymam, ponieważ jest
on jedynie chłopcem. Dlatego nie oczekuję niczego od kogokolwiek innego.
Oczekuję jedynie tego, że Pan Krsna łaskawie wejrzy na mnie, i wskutek tego nie
obawiam się nawet Satyabhamy, która jest tak droga Krsnie."
W Czwartym Canto Śrimad-Bhagavatam, dwudziestym
rozdziale, 28 wersecie, Król Prthu zwraca się do Pana, mówiąc, "Mój drogi
Panie, może się zdarzyć, że bogini fortuny nie będzie zadowolona z mojej pracy,
czy nawet może dojść między nami do nieporozumienia, ale nie dbam o to,
ponieważ mam pełne zaufanie do Ciebie. Ty zawsze, bez żadnej przyczyny, jesteś
łaskawy dla Swoich sług, i wielce cenisz nawet drobne posługi. Więc mam tę
ufność, że przyjmiesz moją pokorną służbę, mimo iż nie zasługuje ona na uwagę.
Mój drogi Panie, jesteś samowystarczalny. Możesz zrobić cokolwiek zechcesz, bez
pomocy kogokolwiek innego. Więc nawet jeśli nie będzie ze mnie zadowolona
bogini fortuny, ja wiem, że Ty mimo wszystko zawsze przyjmiesz moją
służbę."
Bhaktowie przywiązani do transcendentalnej służby miłości dla Pana mogą zostać opisani albo jako podporządkowane dusze, jako dusze zaawansowane w wiedzy o służbie oddania, albo jako dusze całkowicie zaangażowane w transcendentalną służbę miłości. Tacy bhaktowie są nazywani (odpowiednio) neofitami, doskonałymi i wiecznie doskonałymi.