Rozdział 29

Wyrazy miłości do Krsny

 

   Istnieją pewne symptomy cielesne, które wyrażają nieprzepartą ekstatyczną miłość (vyabhicari-bhava). Jest ich trzydzieści trzy: rozczarowanie, rozpacz, pokora, poczucie winy, zmęczenie, odurzenie, duma, powątpiewanie czy niepewność, obawy, intensywne emocje, szaleństwo, zapomnienie, choroba, zakłopotanie, śmierć, lenistwo, bierność, nieśmiałość czy trwożliwość, milczenie, rozpamiętywanie, argumentowanie, niepokój, zamyślenie, cierpliwość, szczęście, entuzjazm (zapał), gwałt, wyniosłość, zawiść, zuchwalstwo, zawroty głowy, ospałość i ożywienie.

Rozczarowanie

   Kiedy ktoś jest zmuszony działać w sposób, który jest zakazany, albo powstrzymać się oddziałania, które jest właściwe, to ubolewa i czuje się zhańbionym. Wówczas występuje uczucie rozczarowania. Przeżywając tego rodzaju rozczarowanie, przepełnia się on niepokojem, roni łzy, zmienia kolor cielesny, odczuwa pokorę i oddycha ciężko.

   Kiedy Krsna, karząc węża Kaliyę, zdawał się utonąć w trujących wodach Yamuny, Nanda Maharaja zwrócił się do Yaśody-devi w ten sposób: "Moja droga żono, Krsna znalazł się głęboko pod wodą, więc nie ma dłużej potrzeby utrzymywania naszych ciał, które są tak pełne grzechu! Wejdźmy również w trujące wody Yamuny i skompensujmy grzechy naszego życia!" Jest to .przykład ostrego szoku, gdzie bhakta doznaje wielkiego rozczarowania.

   Kiedy Krsna opuścił Vrndavanę, Subala, Jego bliski przyjaciel, postanowił ją również opuścić. Odchodząc, Subala rozmyślał, że bez Krsny we Vrndavanie nie można było już znaleźć żadnej przyjemności. Została podana taka analogia, że tak jak pszczoły odlatują od kwiatu, który nie ma miodu, tak Subala opuścił Vrndavanę, kiedy przekonał się, że nie ma tam już dłużej żadnej pociągającej transcendentalnej przyjemności.

   W Dana-keli-kaumudi Śrimati Radharani zwraca się do jednej ze Swoich przyjaciółek w ten sposób: "Moja droga przyjaciółko, jeśli nie mogę już dłużej słuchać o chwalebnych dokonaniach Krsny, to lepiej, abym ogłuchła. I ponieważ nie jestem w stanie Go zobaczyć, lepiej, abym była ślepą." Jest to inny przykład rozczarowania z powodu rozłąki z Krsną.

   W Hari-vamśa znajduje się zdanie, gdzie Satyabhama, jedna z królowych Krsny w Dvarace, mówi swojemu mężowi, "Mój drogi Krsno, kiedy usłyszałam, jak Narada chwalił przed Tobą Rukmini, zrozumiałam, że nie ma żadnej potrzeby rozmawiania o mnie!" Jest to przykład rozczarowania na skutek zazdrości. Rukmini i Satyabhama były obie żonami Krsny, i w naturalny sposób istniała pomiędzy nimi pewna kobieca zazdrość. Więc kiedy Satyabhama usłyszała o chwałach Rukmini, poczuła się o nią zazdrosna i wskutek tego doznała rozczarowania.

   W Dziesiątym Canto, pięćdziesiątym pierwszym rozdziale, 47 wersecie Śrimad-Bhagavatam, znajduje się zdanie: "Mój drogi Krsno, nie mogę powiedzieć, że tylko inni ludzie są uwikłani w materialną egzystencję, ponieważ sam jestem zbyt pogrążony w materialnej koncepcji życia. Jestem zawsze niezmiernie niespokojny o swoją rodzinę, dom, żonę, bogactwa, ziemię i królestwo. I ponieważ zostałem tak ogłupiony przez tę materialną atmosferę, myślę teraz, że po prostu zmarnowałem życie." To zdanie jest przykładem rozczarowania na. skutek rozpaczy.

   Według Bharaty Muniego, takie rozczarowanie jest niepomyślne. Ale są również inni uczeni, którzy uważają, że takie rozczarowanie jest w nastroju neutralności, i że powstrzymuje ono ekstatyczną miłość.

Rozpacz

   Jeśli ktoś nie odnosi sukcesu, jeśli chodzi o osiągnięcie pożądanego celu życia, jeśli ktoś nie znajduje pełni w swoim obecnym zajęciu, lub jeśli jest w niepomyślnej sytuacji i kiedy czuje się winnym-wówczas mówi się, że jest on w stanie rozpaczy.

   W takim stanie rozpaczy staje się on badawczym, zamyślonym, zapłakanym, skruszonym, i oddycha ciężko. Zmienia się kolor jego ciała i czuje on suchość w ustach.

   Jeden bhakta Krsny w podeszłym wieku zwrócił się do Niego w ten sposób: "Mój drogi Krsno, zabójco demona Aghy, z powodu starości moje ciało nie jest teraz sprawne. Nie mogę mówić bardzo płynnie, mój głos drży, mój umysł nie jest silny, i często miewam zaniki pamięci. Ale mój drogi Panie, Ty jesteś niczym światło księżyca, i ubolewam jedynie nad tym, że z powodu braku umiłowania Twojego czarującego blasku, nie czynię postępu w świadomości Krsny: ' To stwierdzenie jest przykładem rozpaczy spowodowanej niezdolnością do osiągnięcia upragnionego celu.

   Jeden bhakta powiedział, "Pewnej nocy śniłem o zbieraniu różnych kwiatów w ogrodzie, i myślałem o zrobieniu z nich girlandy dla Krsny. Ale na moje nieszczęście, sen ten nagle się skończył, i nie mogłem osiągnąć upragnionego celu!" To zdanie jest przykładem rozpaczy płynącej z niewypełnienia swoich obowiązków.

   Kiedy Nanda Maharaja zobaczył swojego przybranego syna Krsnę, stojącego w zakłopotaniu na ofiarnej arenie Kamsy, powiedział, "Jakże jestem nieszczęśliwy, że nie trzymałem mego syna w zamknięciu. Na nieszczęście przywiodłem Go do Mathury, i teraz widzę jak stoi zakłopotany przed tym ogromnym słoniem o imieniu Kuvalaya. To tak jak gdyby Księżyc Krsna został przyćmiony cieniem Ziemi." Jest to przykład rozpaczy na skutek niesprzyjających okoliczności.

   W Dziesiątym Canto, czternastym rozdziale, 9 wersecie Śrimad-Bhagavatam, znajduje się oznajmienie Brahmy: "Mój drogi Panie, jakże wielka była moja zuchwałość! Ty jesteś nieograniczoną oryginalną Osobą Boga, Duszą Najwyższą - i Ty władasz najbardziej doskonałymi złudnymi energiami! Jakże wielka była moja zuchwałość! Chciałem przewyższyć Cię poprzez moją własną siłę, i byłem bardzo dumny ze swoich znikomych mocy. Tak jak pojedyncza iskra z ognia nie może uczynić żadnej szkody ogniowi, tak użycie mojej oszałamiającej mocy w celu przeszkodzenia Twojej wyższej energii iluzorycznej spotkało się z całkowitym niepowodzeniem. Dlatego przekonałem się, że jestem najbardziej mierną i najbardziej bezużyteczną istotą." To oznajmienie Brahmy jest przykładem rozpaczy wskutek popełnienia obrazy.

Pokora

   Pokorą jest nazywane uczucie słabości spowodowane przez uczucie nieszczęścia, strach czy popełnienie obrazy. Osoba w takim stanie staje się gadatliwą, czuje małość swojego serca, nieczystość umysłu, jest pełna niepokoju i jest bierna.

   W Dziesiątym Canto, pięćdziesiątym pierwszym rozdziale, 57 wersecie Śrimad-Bhagavatam, Król Mucukunda mówi: "Mój drogi Panie, z powodu swoich złych czynów popełnionych w przeszłości, jestem bezustannie zasmucony. Zawsze cierpię z powodu moich pragnień, ale pomimo to moje zmysły nigdy nie są usatysfakcjonowane przyjemnościami materialnymi. Tak czy inaczej, poprzez Twoją łaskę osiągnąłem teraz spokój, gdyż przyjąłem schronienie Twoich lotosowych stóp, które są zawsze wolne od wszelkiej rozpaczy, strachu i śmierci. O najwyższy obrońco, O najwyższa duszo! O najwyższy kontrolerze! Udziel mi łaskawie Swojego schronienia. Jestem tak bardzo zawstydzony: ' Ta wypowiedź Mucukundy jest przykładem pokory będącej rezultatem niezwykle nieszczęsnych warunków materialnej egzystencji.

   Kiedy Uttara została zaatakowana brahmastrą Aśvatthamy, zaczęła obawiać się, że straci swoje dziecko, Maharaja Pariksita, który był jeszcze w jej łonie, więc natychmiast podporządkowała się Krsnie i powiedziała, "Mój drogi Panie, łaskawie ocal moje dziecko! Nie dbam o to, jeśli sama zostanę zabita przez brahmastrę Aśvatthamy." Jest to przykład pokory wywołanej strachem.

   W Dziesiątym Canto, czternastym rozdziale, 10 wersecie Śrimad-Bhagavatam , Pan Brahma mówi, "O nieomylny! Zrodziłem się w gunie pasji, i dlatego jestem nadęty fałszywą dumą z powodu stworzenia tego materialnego świata. Ta fałszywa duma była jak gęsta ciemność, i w tej ciemności oślepłem. W swojej ślepocie uważałem się za Twojego rywala, rywala Najwyższej Osoby Boga. Ale, mój drogi Panie, chociaż jestem uważany za stwórcę tego wszechświata, jestem wiecznie Twoim sługą. Dlatego proszę, abyś łaskawie okazał mi współczucie i wybaczył mi w ten sposób." Ta wypowiedź Brahmy jest innym przykładem pokory, której przyczyną jest popełnienie obrazy.

   Czasami przyczyną pokory jest również wstydliwość. Np., kiedy Krsna ukradł wszystkie szaty gopi, podczas gdy one kąpały się w rzece, gopi błagały Krsnę, aby nie krzywdził ich w ten sposób. Zwróciły się do Niego następującymi słowami: "Drogi Krsno, wiemy, że jesteś synem Nandy Maharaja, i że jesteś ulubieńcem całej Vrndavany. I my również kochamy Ciebie bardzo! Ale dlaczego dokuczasz nam w ten sposób? Łaskawie zwróć nam nasze szaty. Zobacz tylko jak trzęsiemy się z przemożnego zimna!" Przyczyną tej pokory był wstyd gopi z powodu bycia nagimi przed Krsną.

Poczucie winy

   Jeśli jakaś osoba wini siebie za popełnienie niewłaściwego czynu, to uczucie to jest nazywane poczuciem winy.

Pewnego dnia Śrimati Radharani ubijała masło dla Krsny. Wówczas wysadzane klejnotami bransolety na Jej rękach kręciły się wokół, a Ona intonowała święte imię Krsny. Nagle pomyślała, "Śpiewam święte imię Krsny, a przecież może Mnie usłyszeć teściowa i szwagierka!" Na tę myśl Radharani przepełniła się niepokojem. Jest to przykład poczucia winy z powodu oddania dla Krsny.

   Jednego dnia piękno-oka Śrimati Radharani udała się do lasu, aby nazbierać kwiatów na girlandę dla Krsny. Kiedy zbierała te kwiaty, przestraszyła się, że ktoś Ją może zobaczyć, i wskutek tego odczuła słabość i zmęczenie. Jest to przykład poczucia winy z powodu spełniania pracy dla Krsny.

   W Rasa-sudhakara znajduje się. zdanie, że po spędzeniu nocy z Krsną Radharani tak bardzo osłabła, że nie była w stanie wstać z łóżka. Kiedy Krsna podał Jej rękę, aby Jej pomóc, Radharani poczuła się winną za spędzenie z Nim nocy.

Zmęczenie

   Zmęczenie odczuwa się po przebyciu dużej odległości, po tańcach, i po ożywieniu seksualnym. W zmęczeniu tego rodzaju występują zawroty głowy, pocenie się, nieruchomienie kończyn, ziewanie i ciężki oddech.

   Pewnego dnia Yaśoda ścigała Krsnę po podwórku, po tym jak spłatał jej figla. Po chwili Yaśoda bardzo się zmęczyła, i wskutek tego oblała się potem, i rozluźniły się jej włosy związane w pęk. Jest to przykład zmęczenia z powodu nadmiernego wysiłku.

   Czasami pasterze, przyjaciele Krsny, i Balarama, tańczyli razem w jakiejś ceremonii. Wówczas girlandy na ich szyjach poruszały się, i chłopcy zaczynali się pocić. Całe ich ciała stawały się mokre od ekstatycznego tańca. Jest to przykład zmęczenia spowodowanego tańcem.

   W Śrimad-Bhagavatam, w Dziesiątym Canto, trzydziestym trzecim rozdziale, 20 wersecie, jest powiedziane, że po zabawach miłosnych z Krsną, takich jak taniec, obejmowanie się i całowanie, gopi czasami były bardzo zmęczone, a Krsna, z powodu Swojego bezprzyczynowego miłosierdzia i współczucia, ocierał ich twarze Swoimi lotosowymi dłońmi. Jest to przykład zmęczenia na skutek wysiłku w tańcu rasa.

Odurzenie

   Kiedy ktoś staje się wyniosły i nadęty z powodu wypicia jakichś środków odurzających albo z powodu zbyt wielkiego pożądania, jego wymowa staje się wadliwa, oczy napuchnięte, a jego ciało czerwienieje. W Lalita-madhava znajduje się pewne zdanie mówiące, że Pan Balarama, odurzony z powodu wypicia niezwykłych ilości miodu, pewnego razu zaczął przemawiać do mrówek, "O królowie mrówek! Dlaczego chowacie się w tych dziurach?" Równocześnie zwrócił się do Króla niebios, "O Królu Indro! Ty zabaweczko Śaci! Dlaczego się śmiejesz? Jestem gotów zniszczyć cały wszechświat, i wiem, że Krsna się na Mnie nie rozgniewa." ('Baladeva, czyli Balarama, jest starszym bratem Krsny. Jest On ekspansją Samego Boga, dlatego jest uważany za inkarnację Boga, jak wytłumaczono to w Śrimad-Bhagavatam.) Następnie zwrócił się do Krsny, "Mój drogi Krsno, powiedz Mi natychmiast, dlaczego cały świat się trzęsie i dlaczego księżyc zrobił się podłużny! I wy, członkowie dynastii Yadu; dlaczego śmiejecie się ze Mnie? Proszę oddajcie Mi Mój miodowy napój z kwiatów kadamba!" Śrila Rupa Gosvami modli się, aby Pan Balarama był zadowolony z nas wszystkich, kiedy przemawia w takim stanie; odurzenia.

   W tym stanie odurzenia Pan Balarama poczuł się zmęczony i położył się, by odpocząć. Wzniosłe osobistości na ogół kładą się w przypadku odurzenia, zwykłe osoby śmieją się wówczas i śpiewają, a osobniki bardzo niskie używają wulgarnego języka i czasami krzyczą. Takie odurzenie manifestuje się różnie, odpowiednio do wieku i mentalności. Śri1a Rupa Gosvami nie omawia tych rzeczy dokładniej, ponieważ nie ma takiej potrzeby.

   Jest też inny opis symptomów odurzenia w osobie Śrimati Radharani, po tym jak ujrzała Ona Krsnę. Czasami wałęsała się Ona tu i tam, czasami śmiała się, a czasami przykrywała Swoją twarz. Czasami mówiła bez sensu, a czasami modliła się do Swoich przyjaciółek gopi. Widząc te symptomy u Radharani, gopi zaczęły rozmawiać pomiędzy sobą: "Spójrzcie, jakiemu odurzeniu uległa Radharani jedynie na skutek ujrzenia Krsny!" Jest to przykład ekstatycznej miłości w odurzeniu.

Duma

   Wyrażenie ekstatycznej miłości w dumie może być rezultatem niezwykłego bogactwa, niezwykłego piękna, posiadania pierwszej klasy rezydencji czy osiągnięcia upragnionego celu. Za dumnego jest uważany również ten, kto nie dba o to, że jest lekceważony przez innych.

   Bilvamangala Thakura mówi, "Mój drogi Krsno, opuszczasz mnie, siłą uwalniając się z mojego uchwytu. Ale będziesz w stanie zadziwić mnie Swoją mocą jedynie wtedy, gdy uda Ci się przemocą wydostać z zakątka mego serca." Jest to przykład poczucia dumy w ekstatycznej miłości do Krsny.

   Pewnego razu podczas tańca rasa, kiedy Radharani opuściła arenę tańca i Krsna udał się na Jej poszukiwanie, jedna z przyjaciółek Radharani zwróciła się do Krsny w ten sposób: "Mój drogi Krsno, bardzo uczynnie służyłeś naszej Śrimati Radharani, a teraz opuszczasz wszystkie gopi, aby Ją odnaleźć. Pozwól, że zapytam, jak chcesz być przez Nią traktowany?" Jest to przykład uczucia dumy z powodu niezwykłego piękna.

   Czasami Radharani odczuwała dumę i mówiła, "Chociaż chłopcy pasterze przygotowują wspaniałe girlandy dla Krsny, to kiedy Ja ofiarowuję Mu Swoją girlandę, napełnia się On zdumieniem, natychmiast przyjmuje ją i przykłada do Swojego serca."

   Podobnie, w Dziesiątym Canto, drugim rozdziale, 33 wersecie Śrimad-Bhagavatam, Pan Brahma mówi, "Mój drogi Madhusudano, osoby, które są Twoimi czystymi bhaktami, prawdziwie czują Twoją ekstatyczną przyjaźń, i w ten sposób nigdy nie są niszczone przez wrogów. Wiedzą oni, że zawsze są, chronieni przez Ciebie, tak że praktycznie mogą przejść po głowach swoich wrogów, nie obawiając się niczego." Innymi słowy, ten, kto przyjął całkowite schronienie pod lotosowymi stopami Pana, jest zawsze dumny z tego, i żadni wrogowie nie są w stanie go pokonać.

   Jeden tkacz w Mathurze zwrócił się do Krsny w ten sposób: "Mój drogi Królu Vrndavany, jestem tak dumny z Twojej bezprzyczynowej łaski dla mnie, że nie liczę nawet na łaskę Pana Vaikunthy, której poszukuje wielu wielkich mędrców w głębokiej medytacji." Innymi słowy, chociaż yogini i wielcy mędrcy siadają do medytacji o Panu Visnu, który rezyduje na Vaikuncie, bhakta Krsny jest tak dumny, że nie uważa on takiej medytacji za coś bardzo wartościowego. To uczucie dumy jest spowodowane osiągnięciem najwyższego celu życia - Krsny.

Wątpliwości czy niepewność

   Kiedy Pan Brahma skradł Krsnie wszystkie cielęta, krowy i chłopców-pasterzy, usiłował odejść. Ale wkrótce ogarnęły go wątpliwości z tego powodu i swoimi ośmioma oczyma zaczął rozglądać się na wszystkie strony. Pan Brahma ma cztery głowy, i dlatego ma osiem oczu. Jest to przykład ekstatycznej miłości w uczuciu zwątpienia wskutek kradzieży.

   Podobnie, po to, aby zadowolić Krsnę, Akrura skradł Syamantaka mani, kamień, który może produkować nieograniczone ilości złota. Ale później żałował swojej kradzieży. Jest to inny przykład ekstatycznej miłości do Krsny w zwątpieniu na skutek kradzieży.

   Kiedy Król niebios, Indra, zsyłał na Vrndavanę potoki deszczu, poradzono mu, aby podporządkował się lotosowym stopom Krsny. Wówczas twarz Indry poczerniała ze zwątpienia.

Obawa, lęk

   Kiedy ktoś odczuwa niepokój w sercu po ujrzeniu błyskawicy na niebie, dzikiego zwierzęcia albo usłyszawszy jakiś zgiełk, to wówczas jego umysł jest przepełniony strachem. W tym stanie umysłu stara się on przyjąć schronienie czegoś, co daje bezpieczeństwo. Może wystąpić również jeżenie się włosów na ciele, drżenie ciała, i czasami popełnianie błędów. I czasami ciało może znieruchomieć.

   W Padyavali znajduje się następujące zdanie: "Moja droga przyjaciółko, bardzo martwi mnie fakt, że Krsna mieszka w demonicznym okręgu Mathury, zarządzanym przez króla demonów, Kamsę." Jest to przykład przeczuwania jakiegoś niebezpieczeństwa grożącego Krsnie, w ekstatycznej miłości do Niego.

   Kiedy Vrsasura pojawił się we Vrndavanie pod postacią byka, wszystkie gopi przepełniły się strachem. Pełne niepokoju zaczęły obejmować drzewa tamala. Jest to przykład strachu wywołanego przez dzikie zwierzę i szukanie schronienia z jednoczesnym pamiętaniem Krsny w ekstatycznej miłości. Po usłyszeniu szakali wyjących w lesie Vrndavany, matka Yaśoda czasami starała się strzec Krsnę, obawiając się, że może On zostać przez nie zaatakowany. Jest to przykład ekstatycznej miłości do Krsny w obawie wywołanej przez groźne dźwięki. Ten rodzaj strachu jest różny od rzeczywistego uczucia strachu. Kiedy ktoś się czegoś boi, nadal może on myśleć o przeszłości i przyszłości. Ale w przypadku tego rodzaju ekstatycznej obawy, nie ma możliwości takiego myślenia.

Intensywne wzruszenie

   Wzruszenia są powodowane przez coś bardzo drogiego, coś bardzo obrzydliwego, przez ogień, mocny wiatr, silne opady deszczu, przez jakieś naturalne zakłócenia, na widok wielkiego słonia, czy na widok wroga. Kiedy to wzruszenie jest spowodowane czymś bardzo miłym, wtedy można mówić bardzo szybko, używając uprzejmych słów. Na wskutek wzruszenia spowodowanego przez ujrzenie czegoś ohydnego, krzyczy się bardzo głośno. A kiedy ktoś ulega wzruszeniu na widok ognia, .stara się uciekać. Może wystąpić tutaj również drżenie ciała, zamknięcie oczu i łzy w oczach. Kiedy ktoś ulega wzruszeniu na skutek mocnego wiatru, stara się biec bardzo szybko; pocierając oczy. Kiedy ktoś ulega emocjom na skutek opadów deszczu, bierze parasol, a w jego ciele występuje napięcie. Kiedy emocja występuje na skutek mocnych zakłóceń, wówczas twarz blednie, osobnik ulega zdumieniu, a jego ciało zaczyna drżeć. Jeśli ktoś ulega wzruszeniu na widok słonia, może on skakać i okazywać różne oznaki strachu, a czasami może bezustannie oglądać się za siebie. Kiedy ktoś ulega wzruszeniu na skutek obecności wroga, szuka on śmiertelnej broni i stara się uciec.

   Kiedy Krsna powracał z lasu Vrndavany, matka Yaśoda była tak wzruszona na widok swego syna, że z jej piersi zaczynało płynąć mleko. Jest to przykład wzruszenia spowodowanego miłym widokiem.

   W Dziesiątym Canto, dwudziestym trzecim rozdziale, 18 wersecie Śrimad-Bhagavatam, Śukadeva Gosvami informuje Króla Pariksita: "Mój drogi Królu, żony braminów były zwykle bardzo przywiązane do gloryfikowania Krsny, i zawsze czekały one na okazję ujrzenia Go. Dlatego, kiedy usłyszały, że Krsna jest w pobliżu, bardzo zapragnęły Go zobaczyć i natychmiast opuściły swoje domy." Jest to przykład działania pod wpływem wzruszenia z powodu obecności kogoś bardzo drogiego.

   Kiedy Krsna powalił i zabił Putanę, demoniczną wiedźmę, matka Yaśoda zaczęła płakać ze wzruszenia i zdumienia, "Och, cóż to takiego? Co to jest?" Kiedy ujrzała, że jej drogie dziecko Krsna bawi się na piersiach demonicy, matka Yaśoda, nie wiedząc co począć, zaczęła spacerować w tę i tamtą stronę. Jest to przykład wzruszenia wskutek ujrzenia czegoś okropnego.

   Kiedy Krsna wyrwał z korzeniami dwa drzewa arjuna i Yaśoda usłyszała odgłos walących się drzew, doznała wzruszenia i po prostu zapatrzyła się w górę, będąc zbyt oszołomioną, by wiedzieć co począć. Jest to przykład emocji wskutek usłyszenia zgiełku.

   Kiedy w lesie Vrndavany wybuchł pożar, wszyscy pasterze zebrali się razem i rozpaczliwie zwrócili się do Krsny, prosząc Go 0 ochronę. Jest to przykład emocji wzbudzonych przez ogień.

   Pewnego razu demon powietrzny, znany jako Trnavarta, podniósł Krsnę z ziemi i miotał Nim w kółko razem z jakimiś wielkimi drzewami. Wówczas, kiedy matka Yaśoda nie mogła dojrzeć swego syna, była tak zaniepokojona, że zaczęła spacerować w tę i tamtą stronę. Jest to przykład emocji wywołanych przez potężny wiatr.

   W Dziesiątym Canto, dwudziestym piątym rozdziale, 11 wersecie Śrimad-Bhagavatam jest opis tego, jak Indra zesłał potoki deszczu na Vrndavanę. Wszystkie krowy i pasterze tak bardzo cierpieli z powodu wiatru i zimna, że wszyscy zebrali się razem, aby przyjąć schronienie lotosowych stóp Krsny. Jest to przykład emocji wywołanej potężnymi opadami deszczu.

   Pewnego razu, kiedy Krsna przebywał w lesie Vrndavana, spadł potężny grad, i starsze osoby rozkazały Mu: "Krsno, nie ruszaj się teraz! Nawet osoby, które są silniejsze i starsze od Ciebie, nie mogą się poruszać, a Ty jesteś jedynie małym chłopcem. Więc proszę, stój spokojnie!" Jest to przykład emocji wywołanej potężnymi opadami gradu.

   Kiedy Krsna ganił Kaliyę w zatrutej wodzie Yamuny, matka Yaśoda zaczęła mówić wzruszona: "Och, spójrzcie jak ziemia drży! Wygląda to na trzęsienie ziemi, a wiatr miota łzami! Mój syn wszedł do zatrutej wody Yamuny. Cóż ja teraz zrobię?" Jest to przykład wzruszenia, którego przyczyną są naturalne zakłócenia.

   Kiedy na arenie Kamsy Krsna został zaatakowany przez duże słonie, wszystkie obecne tam panie zaczęły wołać do Niego w ten sposób: "Mój drogi chłopcze, proszę opuść to miejsce natychmiast Proszę opuść to miejsce natychmiast! Czyż nie widzisz, że te potężne słonie mają zamiar Cię zaatakować? Twoje niewinne patrzenie na nie niezmiernie nas niepokoi!" Krsna następnie powiedział matce Yaśodzie, "Moja droga matko, nie trwóż się na widok tych słoni i koni, które wbiegają tak gwałtownie, wznosząc kurz i oślepiając te lotosookie kobiety. Niech i nawet demon Keśi zjawi się przede Mną. Moje ramiona nadal będą w stanie ich pokonać. Więc proszę, nie trwóż się."

   W Lalita-madhava przyjaciółka mówi matce Yaśodzie, "Jakież to zadziwiające, że kiedy demon Śankhacuda - wielki i mocny niczym potężne wzgórze - zaatakował twojego pięknego, podobnego Kupidynowi syna, nie było nikogo we Vrndavanie, kto mógłby przyjść z pomocą. Pomimo to, twój mały syn zabił demona. Wygląda na to, że to dzięki waszym srogim pokutom i wyrzeczeniom w poprzednich żywotach wasz syn został ocalony w ten sposób."

   W tej samej Lalita-madhava znajduje się fragment odnoszący się do porwania Rukmini przez Krsnę podczas jej królewskiej ceremonii małżeńskiej. Wówczas wszyscy obecni tam książęta zaczęli rozmawiać między sobą, "Mamy nasze słonie, konie, powozy, łuki, strzały i miecze, więc dlaczego mielibyśmy się obawiać Krsny? Zaatakujmy Go! Jest On tylko pożądliwym pasterzem! Nie może On zabrać księżniczki w ten sposób! Zaatakujmy Go!" Jest to przykład emocji wywołanej obecnością wrogów.

   Poprzez powyższe przykłady Śrila Rupa Gosvami stara się dowieść, że w związku z Krsną nie ma mowy o impersonaliźmie. Związek ten cechują wszelkie osobowe czynności.

Szaleństwo

   Śrila Bilvamangala Thakura modli się w swojej książce w ten sposób: "Niech Śrimati Radharani oczyści cały świat, ponieważ w pełni podporządkowała się Krsnie. Pod wpływem ekstatycznej miłości do Niego, czasami żachowywała się jak obłąkana, usiłując ubijać jogurt, chociaż naczynie było puste. Widząc to, Krsna tak bardzo zachwycił się Radharani, że zamiast krowy, zaczął doić byka." Są to pewne przykłady obłąkania czy szaleństwa w związku ze sprawami miłosnymi pomiędzy Radhą i Krsną. W Śrimad-Bhagavatam jest powiedziane, że kiedy Krsna wszedł do trujących wód Yamuny, Śrimati Yaśoda-devi dostała pomieszania zmysłów. Zamiast poszukiwać jakichś leczniczych ziół, zaczęła przemawiać do drzew, tak jak gdyby były one zaklinaczami wężów. Ze złożonymi rękoma zaczęła kłonić się drzewom, pytając je, "Jakie zioło lecznicze może uratować Krsnę od tej śmiertelnie trującej wody?" Jest to przykład obłąkania w obliczu wielkiego niebezpieczeństwa.

   To, w jaki sposób bhakta może znaleźć się w stanie obłąkania z powodu ekstatycznej miłości, opisuje Dziesiąte Canto, trzynasty rozdział, 4 werset Śrimad-Bhagavatam, gdzie gopi szukały Krsny w lasach Vrndavany. Głośno śpiewały one chwały Krsny i wędrowały z lasu do lasu, usiłując Go znaleźć. Wiedziały one, że Krsna nie jest zlokalizowany, ale jest wszechprzenikający. Jest On w niebie, w wodzie, w powietrzu, i jest On Duszą Najwyższą w każdym sercu. Wobec tego gopi zaczęły zapytywać wszelkiego rodzaju drzewa i rośliny o Najwyższą Osobę Boga. Jest to przykład ekstatycznego obłąkania bhaktów.

   Podobnie, pod wpływem ekstatycznej miłości mogą również wystąpić symptomy choroby. Ten stan został oceniony przez uczonych jako mahabhava. Ten wysoce zaawansowany stan jest również nazywany divyonmada, czyli transcendentalnym szaleństwem.

Zapomnienie

   Kiedy Krsna wyjechał z Vrndavany i przebywał w Mathurze, Śrimati Radharani posłała do Niego wieści, że Jego matka, Królowa Vrajy, tak bardzo przeżywa rozłąkę z Nim, że na jej ustach pojawia się piana, podobna do piany pojawiającej się na brzegu oceanu. A czasami, niczym fale oceanu, wznosi ona ramiona, i z powodu intensywnego przeżywania rozłąki, tarza się po ziemi, krzycząc głośno. Czasami pozostaje w zupełnej ciszy, jak spokojne morze. Te symptomy przeżywania rozłąki z Krsną są nazywane apasmara, czyli zapomnieniem. Przy manifestacji tych symptomów ekstatyczej miłości, całkowicie zapomina się o swojej pozycji.

   Pewnego razu Krsna otrzymał inne wieści informujące Go, że kiedy zabił Kamsę, wówczas jeden z demonicznych przyjaciół Kamsy oszalał. Demon ten miał pianę na ustach, wymachiwał ramionami i tarzał się po ziemi. Przejawienie takich symptomów przez demona zalicza się do związku z Krsną w nastroju grozy. Nastrój ten należy do pośrednich związków z Krsną. Pierwsze pięć rodzajów związków nazywane są bezpośrednimi, a pozostałe siedem zalicza się do pośrednich. Tak czy inaczej, demon ten musiał mieć jakiś związek z Krsną, ponieważ symptomy te rozwinęły się w nim kiedy usłyszał, że Krsna zabił Kamsę. Śrila Rupa Gosvami zauważa, że w symptomach tego rodzaju jest również pewna transcendentalna doskonałość.

Choroba

   Kiedy Krsna był poza Vrndavaną i przebywał w Mathurze, niektórzy z Jego przyjaciół poinformowali Go, "Drogi Krsno, z powodu rozłąki z Tobą mieszkańcy Vrajy są tak strapieni, że zdają się być chorzy. Ich ciała są rozgorączkowane, i nie mogą poruszać się właściwie. Po prostu leżą na ziemi i oddychają ciężko."

   W Dziesiątym Canto, dwunastym rozdziale; 44 wersecie Śrimad-Bhagavatam , Maharaja Pariksit zapytał o Pana Anantę, i po usłyszeniu tego pytania, Śukadeva Gosvami zaczął wykazywać symptomy zapaści. Jednak opanował się i łagodnym głosem odpowiedział na pytanie Króla. Ten stan zapaści jest opisany jako stan gorączkowy będący rezultatem ekstatycznej przyjemności.

   W Śrimad-Bhagavatam znajduje się inne zdanie, opowiadające o spotkaniu Krsny z dziewczętami Vrajy w świętym miejscu pielgrzymek, wiele lat po ich dziecięcych zabawach. Podczas tego spotkania w świętym miejscu; wszystkie gopi zamarły w bezruchu w chwili zaćmienia słońca. Wskutek tego zatrzymał się ich oddech, mruganie oczu i podobne funkcje organizmu, i stały przed Krsną niczym statuetki. Jest to inny przykład symptomów choroby będących rezultatem potężnej przyjemności transcendentalnej.