Rozdział 18

Charakter osoby pogrążonej w ekstatycznej miłości do Boga

Śrila Rupa Gosvami opisuje następnie cechy charakteryzujące osobę, która rzeczywiście rozwinęła ekstatyczną miłość do Krsny. Cechy charakteryzujące takiego bhaktę są następujące:

(1) Pragnie on spożytkować swój czas w służbie oddania dla Pana. Nie lubi być leniwy. Zawsze pragnie on służby, przez dwadzieścia cztery godziny na dobę, bez odchyleń.

(2) Jest on zawsze powściągliwy i wytrwały. (3) Nie pociągają go żadne atrakcje materialne.

(4) Nie pragnie żadnego materialnego szacunku za swoje działanie. (5) Cechuje go ciągła ufność, że Krsna obdarzy go Swoją łaską. (6) Zawsze bardzo chętnie i wiernie służy Panu.

(7) Jest bardzo przywiązany do intonowania świętego imienia Pana. (8) Zawsze chętnie opisuje transcendentalne cechy Pana.

(9) Bardzo pragnie mieszkać w miejscach rozrywek Pana, np., w Mathurze, Vrndavanie czy Dvarace.

Wykorzystanie czasu

Czysty bhakta, który rozwinął ekstatyczną miłość do Krsny, zawsze angażuje swoje słowa w recytowanie modlitw do Pana. W swoim umyśle zawsze myśli o Krsnie, a swoim ciałem albo składa pokłony przed Bóstwem, albo angażuje się w jakąś inną służbę. Podczas tych ekstatycznych czynności czasami roni łzy. W ten sposób całe jego życie jest zaangażowane w służbę dla Pana, i nie traci on ani chwili na inne zaangażowania.

Wytrwałość

Jeśli ktoś pozostaje spokojnym nawet w obliczu różnych zakłóceń, jest on nazywany powściągliwym i wytrwałym. Przykład takiej powściągliwości i wytrwałości znajdujemy w zachowaniu Króla Pariksita, jak opisane to zostało w Dziewiątym Canto, dziewiętnastym rozdziale, 15 wersecie Śrimad-Bhagavatam. Król przemawia tam do wszystkich mędrców obecnych przed nim w chwili jego śmierci, "Moi drodzy bramini, powinniście zawsze uważać mnie za swojego podporządkowanego sługę. Przybyłem na brzeg Gangesu po to, aby oddać moje serce i duszę stopom Pana Krsny. Proszę, pobłogosławcie mnie, aby matka Ganges była również ze mnie zadowolona. Niech spadnie na mnie klątwa syna bramińskiego, nie dbam o to. Jedynie proszę o to, abyście w ostatnim momencie mojego życia łaskawie intonowali święte imię Visnu, tak abym mógł zrealizować Jego transcendentalne cechy."

Ten przykład zachowania Maharaja Pariksita, jego spokój nawet w ostatnim momencie życia, jego niezmącony umysł, jest przykładem powściągliwości. Jest to jedna z charakterystycznych cech bhakty, który rozwinął ekstatyczną miłość do Krsny.

Wolność od przywiązań

Zmysły zawsze pragną przyjemności zmysłowych, ale kiedy bhakta rozwija transcendentalną miłość do Krsny, jego zmysły nie są już dłużej przyciągane przez pragnienia materialne. Ten stan umysłu jest nazywany wolnością od przywiązań. Dobrym przykładem takiej wolności od przywiązań jest charakter Króla Bharaty. W Piątym Canto, czternastym rozdziale, 43 wersecie Śrimad-Bhagavatam jest powiedziane, "Cesarz Bharata był tak bardzo zauroczony pięknem lotosowych stóp Krsny, że nawet w młodości porzucił wszelkiego rodzaju przywiązania do rodziny, dzieci, przyjaciół, królestwa, itd., tak jak gdyby były one niedotykalnym łajnem."

Cesarz Bharata jest typowym przykładem wolności od przywiązań. Posiadał on wszystko, co sprawia radość w tym świecie, a pomimo to wszystko opuścił. Oznacza to, że brak przywiązania nie jest sztucznym trzymaniem się z dala od pokus takiego przywiązania. Nieprzywiązanym nazywany jest ten, kto nawet w obecności takich pokus może nie być pociągany przez przywiązania materialne. Oczywiście na początku bhakta neofita musi usiłować trzymać się z dala od wszelkiego rodzaju nęcących przywiązań, ale bhakta dojrzały charakteryzuje się tym, że nawet w obecności wszelkich pokus w zupełności nie jest przez nie przyciągany. Takie jest prawdziwe kryterium wolności od przywiązań.

Wolność od dumy (pokora)

Kiedy bhakta nie jest dumny ze swojej pozycji pomimo posiadania wszelkich cech czystej realizacji, wówczas jest nazywany wolnym od dumy (pokornym). W Padma Puranie jest powiedziane, że Król Bhagiratha był wielkim cesarzem, będącym ponad wszystkimi innymi królami, jednak rozwinął on tak wielką ekstatyczną miłość do Krsny, że został włóczęgą i chodził po prośbie nawet do domów swoich politycznych wrogów i niedotykalnych (pariasów). Był tak pokorny, że z szacunkiem kłonił się przed nimi.

Jest wiele podobnych przykładów w historii Indii. Nawet bardzo niedawno, około dwustu lat temu czy mniej, pewien wielki ziemianin, znany jako Lal Babu, właściciel ziemi Kalkuty, został Vaisnavą i żył we Vrndavanie. Również chodził po prośbie od drzwi do drzwi, nawet do domów swoich politycznych wrogów. Chodząc po prośbie należy spodziewać się różnego rodzaju zniewag ze strony osób, których domy się odwiedza. Jest to naturalne. Ale należy tolerować takie zniewagi ze względu na Krsnę. Bhakta Krsny może przyjąć każdą pozycję w służbie dla Krsny.

Wielka nadzieja

Mocne przekonanie, że z pewnością otrzyma się łaskę Najwyższej Osoby Boga, jest nazywane w sanskrycie aśa-bandha. Aśa-bandha oznacza bezustanne myślenie, "Ponieważ jak najbardziej staram się przestrzegać ustalonych zasad służby oddania, jestem pewien, że powrócę do domu, z powrotem do Boga.”

Tą pełnię nadziei wystarczająco obrazuje jedna modlitwa Śrila Rupy Gosvamiego. Mówi on, "Nie mam miłości ani do Krsny, ani do zasad, które pozwalają rozwinąć miłość do Krsny-mianowicie słuchania i intonowania. Również nie podążam procesem bhakti-yogi, poprzez który zawsze myśli się o Krsnie i umieszcza się Jego lotosowe. stopy w swoim sercu. Jeśli chodzi o wiedzę filozoficzną czy pobożne czynności, nie widzę żadnej szansy, abym mógł je spełniać. I ponad wszystko, nie urodziłem się nawet w dobrej rodzinie. Dlatego jedynie muszę modlić się do Ciebie, Gopijana-vallabha (Krsna, obrońca i ukochany gopi). Jedynie pragnę i mam nadzieję, że w taki czy inny sposób będę w stanie zbliżyć się do Twoich stóp, i ta nadzieja sprawia mi ból, jako że uważam się za zupełnie niezdolnego do osiągnięcia tego transcendentalnego celu życia." Znaczenie tego aśa-bandha jest takie, że nie należy poddawać się rozpaczy i mieć nadzieję, że w taki czy inny sposób będzie się w stanie zbliżyć do lotosowych stóp Najwyższego Pana.

Usilne dążenie do osiągnięcia upragnionego sukcesu

Kiedy ktoś ma dostateczne pragnienie osiągnięcia sukcesu w służbie oddania, to jego gorliwość w tym względzie jest nazywana samutkantha. Oznacza to "pełen zapał, gorliwość, czy usilne pragnienie." W rzeczywistości ta gorliwość jest ceną za osiągnięcie sukcesu w świadomości Krsny. Wszystko ma jakąś wartość, i zanim osiągnie się daną rzecz, czy zanim wejdzie się w jej posiadanie, należy za to zapłacić,. W literaturze wedyjskiej jest powiedziane, że aby nabyć najbardziej wartościową rzecz, świadomość Krsny, należy rozwinąć intensywne pragnienie osiągnięcia sukcesu. To intensywne pragnienie zostało wspaniale wyrażone przez Bilvamangalę Thakurę w jego książce Krsna-karnamrta. Mówi on tam, "Usilnie pragnę ujrzeć tego chłopca Vrndavany, którego piękno cielesne oczarowuje cały wszechświat, którego oczy oprawione są czarnymi brwiami i rozszerzone jak płatki lotosu, który zawsze z upodobaniem spogląda na Swoich bhaktów, i dlatego porusza się lekko tu i tam. Jego oczy są zawsze wilgotne, Jego usta są koloru miedzi, a z ust tych wydobywa się wibracja, która doprowadza do szału większego niż ten, który opanowuje słonia. Tak bardzo pragnę ujrzeć Go we Vrndavanie!"

Przywiązanie do intonowania świętych imion Pana

W tej samej Krsna-karnamrta znajduje się inne zdanie, o intonowaniu Radharani. Jedna z towarzyszek Radharani mówi tam, "O Panie Govindo, dziewczyna, która jest córką Króla Vrsabhanu, roni teraz łzy, niespokojnie intonując Twoje święte imię - 'Krsna Krsna!' "

Gorliwość do opisywania transcendentalnych cech Pana

Przywiązanie do intonowania chwał Pana jest również wyrażone w Krsna-karnamrta w następujący sposób: "Cóż mogę uczynić dla Krsny, którego czar przekracza wszelkie wyobrażenia, i który jest bardziej psotliwy niż wszyscy niespokojni chłopcy? Myśl o pięknych dokonaniach Krsny urzeka moje serce, i nie wiem co mam zrobić!"

Pragnienie mieszkania w miejscach rozrywek Krsny

W książce Padyavali Śrila Rupy Gosvamiego znajduje się następujące zdanie o Vrndavanie: "W tym miejscu syn Maharaja Nandy zwykł żyć ze Swoim ojcem, który był królem wszystkich pasterzy. W tym miejscu Pan Krsna rozbił wóz, w którym ukrywał się demon Śakatasura. W tym miejscu Damodara, który może przeciąć więzy naszej materialnej egzystencji, został związany przez Swoją matkę Yaśodę."

Czysty bhakta Krsny rezyduje w okręgu Mathury albo Vrndavany i odwiedza wszystkie miejsca, gdzie odbywały się rozrywki Krsny. W tych świętych miejscach Krsna oddawał się Swoim dziecięcym rozrywkom razem z chłopcami-pasterzami i matką Yaśodą. Wśród bhaktów Pana Krsny nadal panuje zwyczaj okrążania tych świętych miejsc, i ci, którzy przybywają do Mathury albo Vrndavany zawsze doznają transcendentalnej przyjemności. W rzeczywistości, jeśli ktoś uda się do Vrndavany, natychmiast będzie odczuwał rozłąkę z Krsną, który dokonał tam tak wspaniałych czynów.

Takie umiłowanie pamiętania czynów Krsny jest znane jako przywiązanie do Krsny. Jednakże są też filozofowie impersonalistyczni i mistycy, którzy poprzez pokaz służby oddania chcą ostatecznie połączyć się z egzystencją Najwyższego Pana. Czasami usiłują oni imitować sentymenty czystych bhaktów do odwiedzania świętych miejsc, gdzie Krsna odbywał Swoje rozrywki, ale na celu mają jedynie zbawienie, więc te ich czynności nie mogą być uważane za przywiązanie.

Śrila Rupa Gosvami powiedział, że przywiązanie do Krsny okazywane przez czystych bhaktów w żaden sposób nie może osiągnąć pełni w sercach osób zaangażowanych w pracę dla korzyści (karmici) czy spekulantów umysłowych, ponieważ takie przywiązanie w czystej' świadomości Krsny jest czymś bardzo rzadkim i niemożliwym do osiągnięcia nawet dla wielu wyzwolonych osób. Jak oznajmia Bhagavad-gita, wyzwolenie od materialnych skażeń jest stanem, w którym można osiągnąć służbę oddania. Zatem dla osoby, która po prostu pragnie wyzwolenia i połączenia się z bezosobowym brahmajyoti, przywiązanie do Krsny nie jest możliwe do osiągnięcia. To. przywiązanie jest potajemnie skrywane przez Krsnę, i Krsna obłaskawia nim jedynie czystych bhaktów. Nawet zwykli bhaktowie nie mogą mieć takiego czystego przywiązania do Krsny. Zatem jak ten sukces mogłyby osiągnąć zwykłe osoby, których serca są skażone poprzez czynności karmiczne i ich następstwa, i którzy są uwikłani w różnego typu spekulacje umysłowe?

Jest wielu tak zwanych bhaktów, którzy w sztuczny sposób rozmyślają o rozrywkach Krsny znanych jako asta-kalika-lila. Czasami ktoś może w sztuczny sposób imitować te rozrywki, udając, że rozmawia z nim Krsna w postaci chłopca, albo też może symulować, że przyszedł do niego Krsna i Radharani, i że oboje z nim rozmawiają. Czasami impersonaliści robią takie pokazy, i w ten sposób mogą oczarować pewne niewinne osoby, które nie posiadają wiedzy o nauce służby oddania. Jednakże, kiedy wszystkie te śmieszności widzi doświadczony bhakta, może on natychmiast zdemaskować takie łotrostwo. Jeśli taki symulant czasami okazuje imitację przywiązania do Krsny, nie będzie to uznane za prawdziwe przywiązanie. Można jednakże powiedzieć, że takie przywiązanie daje symulantowi nadzieję, że ostatecznie będzie mógł wznieść się do rzeczywistej służby oddania.

Takie imitowane przywiązanie można podzielić na dwie kategorie - mianowicie, cień przywiązania (shadow attachement) i przywiązanie para (transcendentalne). Jeśli ktoś objawia taką imitację przywiązania bez praktykowania regulujących zasad służby oddania, albo nie będąc prowadzonym przez bona fide mistrza duchowego, to nazywane jest to cieniem przywiązania. Czasami zdarza się, że osoba, która jest w rzeczywistości przywiązana do przyjemności materialnych czy zbawienia, ma to dobre szczęście, aby obcować z czystymi bhaktami, kiedy intonują oni święte imię Pana. Dzięki łasce Pana może on przyłączyć się do tego intonowania, i wówczas, jedynie dzięki obcowaniu z takimi czystymi bhaktami, podobne blaskowi księżyca promienie z ich serc odbijają się na nim, i dzięki wpływowi tych czystych bhaktów może on wykazać pewne podobieństwo takiego przywiązania, wywołane przez ciekawość. Ale jest to bardzo niestałe. A jeśli nawet przez manifestację takiego cienia przywiązania ktoś odczuwa, że uwalnia się od wszelkich materialnych bolączek, to jest to nazywane przywiązaniem para.

Cień takiego przywiązania albo przywiązanie para może rozwinąć się, jeśli ktoś obcuje z czystymi bhaktami, albo odwiedza święte miejsca, takie jak Vrndavana czy Mathura. Jeśli zwykły człowiek rozwija takie przywiązanie do Krsny i szczęśliwie wypełnia czynności służby oddania w towarzystwie czystych bhaktów, to również może on wznieść się do platformy czystej służby oddania. Wniosek z tego jest taki, że to transcendentalne przywiązanie jest tak potężne, że nawet jeśli obserwuje się manifestację takiego przywiązania w zwykłym człowieku, to obcowanie z czystymi bhaktami może wznieść go do stanu doskonałości. Ale takie przywiązanie do Krsny nie może powstać w osobie, która nie została dostatecznie pobłogosławiona towarzystwem czystych bhaktów.

Tak jak przywiązanie to może zostać rozbudzone w towarzystwie czystych bhaktów, tak też przywiązanie to również może zostać zniszczone poprzez obrazy popełnione u lotosowych stóp czystych bhaktów. Mówiąc wyraźniej, przywiązanie do Krsny może wzrosnąć poprzez obcowanie z czystymi bhaktami, ale jeśli ktoś popełnia obrazy u lotosowych stóp bhakty, to wówczas ten cień przywiązania czy przywiązanie para może zostać stłumione, czy ulec zanikowi. To zanikanie jest podobne ubywaniu księżyca, który stopniowo zmniejsza się, i w końcu staje się ciemnym. Zatem, obcując z czystymi bhaktami należy wystrzegać się popełniania obraz u ich lotosowych stóp.

Transcendentalne przywiązanie, czy to cień tego przywiązania czy przywiązanie para, może ulec zanikowi z powodu różnego rodzaju obraz popełnionych u stóp czystych bhaktów Pana. Jeśli obraza jest bardzo poważna, to przywiązanie to staje się prawie zerem. A jeśli obraza nie jest bardzo poważna, to przywiązanie to może stać się przywiązaniem drugiej albo trzeciej klasy.

Jeśli ktoś przywiązuje się do zasad zbawienia albo do połączenia się z egzystencją brahmajyoti, to jego ekstazy stopniowo zmniejszają się do cienia takich ekstaz czy ekstaz para, albo jeszcze inaczej, przemieniają się w zasady ahangrahopasana. To ahangrahopasana określa żywą istotę, kiedy rozpoczyna ona realizację duchową poprzez utożsamianie się z Najwyższym Panem. Ten stan samorealizacji jest fachowo nazywany monizmem. Monista uważa się za równego Najwyższemu Panu. Zatem, ponieważ nie robi on różnicy pomiędzy sobą i Najwyższym Panem, w swoim pojęciu poprzez wielbienie siebie wielbi najwyższą całość.

Czasami zdarza się, że początkujący bhakta bierze udział w intonowaniu i tańczy bardzo entuzjastycznie, ale wewnątrz ulega wrażeniu, że stał się jednym z najwyższą całością. Ta koncepcja monizmu jest całkowicie odmienna od czystej, transcendentalnej służby oddania. Jeśli jednakże widzi się, że ktoś rozwinął jakiś wysoki standard oddania bez praktykowania nawet zasad regulujących, to należy rozumieć, że osiągnął on status służby oddania już w swoim poprzednim życiu. Z takiego czy innego powodu został on tymczasowo wstrzymany, najprawdopodobniej z powodu obraz popełnionych u stóp bhakty. A teraz, ponownie otrzymując dobrą szansę, na nowo zaczął się rozwijać. W niosek jest taki, że stały postęp w służbie oddania może być osiągnięty jedynie w towarzystwie czystych bhaktów.

Jeśli ktoś może stopniowo podnieść swój status służby oddania, to należy rozumieć, że dzieje się tak dzięki bezprzyczynowej łasce Samego Krsny. Jeśli ktoś całkowicie uwolnił się od przyjemności materialnych i rozwinął czyste ekstatyczne oddanie, nawet jeśli czasami zdarza się, że nie żyje on według standardu służby oddania, nie należy być o niego zazdrosnym. Bhagavad-gita stwierdza, że bhakta, który ma niezachwianą wiarę i oddanie dla Pana, nawet jeśli czasami przypadkowo odstępuje od cech czystej służby oddania, powinien nadal być zaliczany do czystych. Niezachwiana wiara w służbę oddania, Pana Krsnę i mistrza duchowego, jest przyczyną wysokiego zaawansowania w czynnościach służby oddania.

W Nrsimha Puranie jest powiedziane, "Jeśli ktoś całkowicie zaangażował swój umysł, ciało i czynności w służbę dla Najwyższego Pana, ale zewnętrznie może spełniać jakieś okropne czyny, z pewnością szybko zarzuci te okropne czyny, dzięki mocy swojego niezachwianego oddania." Podano tutaj przykład księżyca, na którym znajdują się pewne plamy, które mogą zdawać się być znakami po ospie. Mimo to światło pełnego księżyca nie może być powstrzymane. Podobnie, mały błąd pośród ogromu spełnionej służby oddania nie powinien być wcale uważany za błąd. Przywiązanie do Krsny jest transcendentalnym szczęściem. I jakaś plama materialnego defektu nie może mieć żadnego znaczenia pomiędzy takim ogromem transcendentalnego szczęścia.