Ekstatyczna miłość
Poprzez
proces spełniania uregulowanej służby oddania można rzeczywiście wznieść się na
poziom transcendentalny, który jest poza siłami natury materialnej. Wówczas
serce takiej osoby rozświetla się niczym słońce. Słońce znajduje się wysoko
ponad systemami planetarnymi, i nie ma możliwości, aby zostało zakryte jakimkolwiek
rodzajem chmury. Podobnie, kiedy bhakta staje się czysty niczym słońce, z jego
czystego serca emanuje ekstatyczna miłość, która jest bardziej chwalebna niż
blask słoneczny. Dopiero wówczas przywiązanie do Krsny jest doskonałe. Bhakta
spontanicznie pragnie wówczas służyć Panu w ekstatycznej miłości. Na tym etapie
bhakta znajduje się na platformie uttama-adhikari, doskonałego oddania.
Taki bhakta nie ulega wpływom materialnych uczuć, i jest jedynie zainteresowany
służbą dla Radhy i Krsny.
Dla wyjaśnienia, w poprzednich rozdziałach
symptomy służby oddania zostały wytłumaczone razem z instrukcjami, w jaki
sposób można pełnić służbę oddania naszymi obecnymi zmysłami i stopniowo
wznieść się do platformy ekstazy w spontanicznej miłości. Przedyskutowane zostały
dwa rodzaje służby oddania-mianowicie, służba oddania poprzez zasady
regulujące, i poprzez spontaniczną miłość. Na etapie służby oddania według
zasad regulujących są dwa działy - mianowicie wykonawczy i skutkowy. Ta
skutkowa część służby oddania jest nazywana bhava, czyli ekstazą. W
związku z tym pozostaje pewne zdanie w tantrach, które mówi, że ekstaza
jest pierwszym symptomem czystej miłości do Osoby Boga, i dla tego stanu
właściwe jest ronienie łez i drżenie ciała. Symptomy te nie są manifestowane
zawsze, ale sporadycznie. Kiedy Król Ambarisa znalazł się w obliczu trudności z
powodu Durvasy, zaczął myśleć o lotosowych stopach Pana, i wskutek tego w jego
ciele nastąpiły pewne zmiany, a z jego oczu zaczęły płynąć łzy. Symptomy te są
czynnościami ekstazy. Są one widoczne w drżeniu ciała i ronieniu łez. Po
zewnętrznym pojawieniu się tych symptomów ekstazy, pozostają one w umyśle, i
kontynuacja tej ekstazy jest nazywana samadhi. Ten stan staje się
przyczyną przyszłej wymiany miłości z Krsną.
Wzniesienie się do tego stanu ekstazy jest możliwe na dwa sposoby.
Mianowicie: albo przez bezustanne obcowanie z czystymi bhaktami, albo dzięki
specjalnej łasce Krsny czy łasce Jego czystego bhakty. Do tego ekstatycznego
etapu życia na ogół można się wznieść poprzez obcowanie z czystymi bhaktami,
podczas gdy wzniesienie się do tego stanu poprzez szczególną łaskę Krsny czy
Jego bhakty jest czymś bardzo rzadkim. Oznacza to, że służbę oddania należy
zdecydowanie pełnić w towarzystwie bhaktów, a to będzie gwarancją osiągnięcia
tej ekstatycznej pozycji. W szczególnych przypadkach, oczywiście, można
otrzymać szczególną łaskę Krsny, i chociaż powinniśmy zawsze pragnąć tego, to
jednak nie powinniśmy siedzieć bezczynnie oczekując takiej łaski. Musimy
wypełniać nasze regularne obowiązki. To jest tak, jak czasami osoba, która
nigdy nie uczęszczała do szkoły ani na uniwersytet, może być uznana za
wielkiego uczonego, albo może otrzymać honorowy stopień naukowy z jakiegoś
uniwersytetu. Ale nie oznacza to, że należy unikać szkoły i oczekiwać, że
automatycznie przydzielony nam będzie jakiś honorowy stopień naukowy z jakiegoś
uniwersytetu. Podobnie, należy z pełnym oddaniem wypełniać regulujące zasady
służby oddania i jednocześnie mieć nadzieję na łaskę Krsny czy na łaskę Jego
bhakty.
Przykład wzniesienia się do stanu czystej
miłości poprzez pełnienie regulujących zasad służby oddania może być
zaobserwowany w historii życia Narady, która została opisana Vyasadevie w
Śrimad-Bhagavatam . Narada opowiada tam o swoim poprzednim życiu, o tym, w
jaki sposób wzniósł się do etapu ekstatycznej miłości. Był on zaangażowany w
służbę dla wielkich bhaktów, i zwykł słuchać ich rozmów i pieśni. Ponieważ miał
okazję słuchać rozmów i pieśni o rozrywkach Krsny z ust czystych bhaktów,
został przyciągnięty do nich z głębi swego serca. Ponieważ tak chętnie słuchał
tych tematów, stopniowo rozwinął w sobie ekstatyczną miłość do Krsny.
Ekstatyczna miłość poprzedza czystą miłość, ponieważ w następnym wersecie
Narada stwierdza, że miłość do Boga rozwinął poprzez stopniowy proces słuchania
od wielkich mędrców. W związku z tym Narada mówi, w Pierwszym Canto,
piątym rozdziale, 28 wersecie Śrimad-Bhagavatam, "Najpierw
spędzałem swoje dni w towarzystwie tych wielkich mędrców podczas jesiennego
sezonu deszczowego. Każdego ranka i wieczoru słuchałem jak śpiewali i
intonowali mantrę Hare Krsna, i w ten sposób moje serce zostało
stopniowo oczyszczone. Kiedy słuchałem ich z wielką uwagą, uwolniłem się spod
wpływu sił materialnej ignorancji i pasji, i utwierdziłem się w służbie oddania
dla Pana."
Są to
praktyczne przykłady na to, w jaki sposób można rozwinąć stan ekstatycznej
miłości jedynie przez obcowanie z czystymi bhaktami. Dlatego jest to bardzo
istotne, aby bezustannie obcować z czystymi bhaktami, którzy intonują mantrę
Hare Krsna rano i wieczorem. W ten sposób otrzyma się szansę oczyszczenia
serca i rozwinięcia ekstatycznej, czystej miłości do Krsny.
To zdanie jest również potwierdzone w
Trzecim Canto, dwudziestym piątym rozdziale, 25 wersecie Śrimad-Bhagavatam, gdzie
Pan Kapila mówi, "Moja droga matko, kiedy ktoś rzeczywiście obcuje z
czystymi bhaktami, wówczas może doświadczyć wzniosłej mocy Mojej służby
oddania." Innymi słowy, kiedy przemawia czysty bhakta, jego słowa działają
na serca słuchaczy. Na czym polega sekret słuchania i intonowania?
Profesjonalny mówca nie jest w stanie wywołać transcendentalnej ekstazy w
sercach słuchaczy. Kiedy jednakże przemawia osoba zrealizowana, która jest
zaangażowana w służbę dla Pana, wówczas posiada ona moc, aby zaszczepić życie
duchowe w słuchaczy. Dlatego należy szukać towarzystwa takich czystych,
niezachwianych bhaktów. Poprzez takie towarzystwo i służbę początkujący bhakta
może z pewnością rozwinąć przywiązanie, miłość i oddanie dla Najwyższej Osoby
Boga.
W Padma Puranie znajduje się
historia pewnej wielbicielki neofitki, która, aby wznieść się na platformę
ekstazy, tańczyła całą noc, by w ten sposób przywołać łaskę Pana.
Czasami jednakże
zdarza się, że ktoś nagle rozwija oddanie do Krsny, bez przechodzenia przez
jakikolwiek proces służby oddania. Taki nagły rozwój postawy oddania w kimś
należy rozumieć jako szczególną łaskę Krsny lub Jego bhakty. Ten pozornie
przypadkowy rozwój ekstatycznych uczuć dzięki bezprzyczynowej łasce Krsny może
zostać podzielony na trzy grupy: po prostu przez mowę, po prostu przez
spojrzenie i po prostu przez dobre życzenia.
W Naradiya Puranie znajduje się
zdanie o rozwoju miłości ekstatycznej po prostu przez mowę. Pan Krsna mówi do
Narady, "O najlepszy z braminów, pragnę, abyś rozwinął czystą służbę
oddania dla Mnie, która jest pełna transcendentalnego szczęścia i wszelkiej
pomyślności."
W Skanda Puranie znajduje się zdanie
o rozwoju ekstatycznej miłości do Krsny jedynie poprzez spojrzenie. Jest tam
powiedziane, "Kiedy mieszkańcy prowincji Jangala ujrzeli Osobę Boga,
Krsnę, przepełnili się taką miłością, że nie mogli oderwać od Niego oczu."
Jeśli chodzi o szczere życzenia, to w
Śuka-samhicie znajduje się wypowiedź Narady do Śrila Vyasadevy,
"Posiadasz syna, który jest największym bhaktą Osoby Boga, i mogę
zaobserwować, że bez przestrzegania regulujących zasad służby oddania już
wykazuje on wiele symptomów, które osiąga się poprzez pełnienie służby oddania
przez wiele, wiele żywotów."
Jeśli chodzi o ekstatyczną miłość do Krsny,
w Siódmym Canto, czwartym rozdziale, 36 wersecie Śrimad-Bhagavatam, znajduje
się zdanie, w którym Narada zwraca się do Króla Yudhisthiry, "Mój drogi
Królu, bardzo trudno jest opisać charakter Prahlady. Rozwinął on naturalną
atrakcję do Krsny, i bez względu na to, co bym nie starał się powiedzieć o jego
charakterze, będzie to jedynie układ słów. Jego rzeczywistego charakteru nie
można opisać." Oznacza to, że Narada sam przyznał, że Prahlada rozwinął
naturalną ekstatyczną miłość do Krsny dzięki łasce Pana.
Ta naturalna atrakcja do Krsny u Prahlady
została rozwinięta jedynie dzięki łasce Narady. Kiedy Prahlada Maharaja
przebywał w łonie swojej matki, powodowany współczuciem Narada pouczył tę
kobietę o nauce służby oddania, i jednocześnie pragnął, aby dziecko znajdujące
się w łonie matki również mogło skorzystać z tych instrukcji. Ponieważ Narada,
autoryzowany bhakta i wielki towarzysz Osoby Boga, pragnął pomyślności dla
Prahlady Maharaja, dziecko rozwinęło wszelkie cechy charakteryzujące wielkiego
bhaktę. To nazywane jest naturalną atrakcją. Wzbudzana jest ona poprzez
specjalną łaskę Osoby Boga albo przez szczególną łaskę wielkiego bhakty,
takiego jak Narada.
W Skanda Puranie znajduje się
zdanie, gdzie Parvata Muni mówi Naradzie, "Mój drogi Narado, jesteś tak
wielki i pełen chwały pomiędzy wszystkimi świętymi osobami, że jedynie dzięki
twoim dobrym pragnieniom nisko urodzony myśliwy również został wielkim,
wzniosłym bhaktą Pana Krsny."
Ta ekstatyczna miłość do Krsny może zostać podzielona na pięć działów, które Śrila Rupa Gosvami opisze później.