Aspekty transcendentalnej służby
W
opinii karmitów (osób działających dla korzyści), służeniem nazywa się
ofiarowywanie rezultatów karmy. Ale według acaryów Vaisnava,
takich jak Rupa Gosvami, służenie oznacza bezustanne zaangażowanie w jakiś
rodzaj służby dla Pana.
W Skanda Puranie jest powiedziane,
że za bhaktów są uważani ci, którzy są przywiązani do czynności
rytualistycznych, do czterech porządków życia społecznego i czterech porządków
życia duchowego. Ale jeśli bhaktowie są rzeczywiście zaangażowani w
bezpośrednią służbę dla Pana, to muszą być oni bhagavatami, czyli
czystymi bhaktami. Ci, którzy są zaangażowani w czynności karmiczne, albo
spełnianie obowiązków odpowiednio do czterech porządków życia społecznego i
duchowego, nie są w rzeczywistości czystymi bhaktami. Ale mimo to, ponieważ
ofiarowują rezultaty swojej pracy Panu, są oni przyjmowani za bhaktów. Kiedy
ktoś jest wolny od takich pragnień ale działa spontanicznie, powodowany
miłością do Boga, to musi zostać przyjęty za czystego bhaktę. Uwarunkowane
dusze, które weszły w kontakt z tym materialnym światem, są mniej lub bardziej
owładnięte pragnieniem panowania nad naturą materialną. System varnaśrama i
przepisane obowiązki wewnątrz tego systemu zostały w ten sposób zaplanowane, że
uwarunkowana dusza może zadowolić swoje pragnienie zadowolenia zmysłów w tym
materialnym świecie, i jednocześnie stopniowo wznieść się do zrozumienia
duchowego. Pomiędzy tymi przepisanymi obowiązkami varny i aśramy jest
wiele czynności, które należą do służby oddania w świadomości Krsny. Bhaktowie
żyjący w aśramie grhastha spełniają rytualistyczne ofiary wedyjskie, jak
również przepisane obowiązki służby oddania, ponieważ oba te procesy są
przeznaczone do zadowolenia Krsny. Kiedy bhaktowie będący grhasthami spełniają
takie rytualistyczne wedyjskie obowiązki, robią to dla zadowolenia Krsny. Tak
jak to już przedyskutowaliśmy uprzednio, za służbę oddania jest uważana każda
czynność, której celem jest zadowolenie Najwyższej Osoby Boga.
Śrila
Rupa Gosvami opisuje osobę, która jest gotowa do zaangażowania się w służbę
oddania. Mówi on, że osoby, które są neofitami i które rozwinęły odrobinę miłości
do Boga, to proporcjonalnie do swojego oddania nie są zainteresowane
czynnościami zadowalania zmysłów. Ale jeśli nadal jest w nich jakiś pociąg do
przyjemności zmysłowych, wówczas rezultat takich czynności powinien być
ofiarowany Krsnie. To jest nazywane zaangażowaniem w służbę dla Pana, gdzie Pan
jest mistrzem, a pracujący jest sługą.
Naradiya Purana opisuje,
w jaki sposób to służenie jest transcendentalne. Jest tam powiedziane, że
osoba, która jest bezustannie zaangażowana w służbę oddania, poprzez swoje
ciało, umysł i słowa, czy nawet osoba, która nie jest praktycznie zaangażowana,
ale pragnie być taką, jest uważana za wyzwoloną.
Służbę
oddania w przyjaźni można podzielić na dwie kategorie: pierwsza z nich to
działanie jako zaufany sługa Pana, a druga to działanie jako osoba życzliwa
Panu. Osoba, która ma wiarę w służbę oddania dla Pana, systematycznie
przestrzega zasad i przepisów tyczących się tej służby, z wiarą, że osiągnie
platformę życia transcendentalnego. Drugim typem służby oddania jest stanie się
dobroczyńcą Najwyższej Osoby Boga. Bhagavad-gita oznajmia, że
najbardziej drogim Panu sługą jest osoba, która głosi Jego nauki. Każdy, kto
szerzy poufne nauk Gity wśród ludzi w ogólności, jest tak bardzo drogi
Krsnie, że nikt w ludzkim społeczeństwie nie może być jemu równy.
W Mahabharacie Draupadi mówi:
"Mój drogi Govindo, obiecujesz, że Twój bhakta nigdy nie ginie. Wierzę
Twojemu oznajmieniu, i dlatego we wszelkiego rodzaju kłopotach jedynie pamiętam
Twoją obietnicę, i w ten sposób żyję." Draupadi i jej pięciu mężów,
Pandavowie, za przyczyną swojego kuzyna Duryodhany, jak również innych,
znaleźli się w poważnych kłopotach. Kłopoty te były tak duże, że nawet
Bhismadeva, który przez całe swoje życie był brahmacarinem, jak również
wielkim wojownikiem, czasami ronił łzy, myśląc o nich. Był zawsze zdumiony, że
chociaż Pandavowie byli tak prawi, a Draupadi była praktycznie boginią fortuny,
i chociaż Krsna był ich przyjacielem, to mimo to musieli cierpieć tak wiele
niedoli. Chociaż kłopoty te były tak niezwykłe, Draupadi nie była zniechęcona.
Wiedziała ona, że ponieważ Krsna jest ich przyjacielem, ostatecznie zostaną
ocaleni.
Podobne
zdanie znajduje się w Jedenastym Canto Śrimad-Bhagavatam , w drugim
rozdziale, 53 wersecie, gdzie Havi, syn Króla Rsabhy, zwraca się do Maharaja
Nimi: "Mój drogi Królu, osoba, która nigdy nawet na moment nie porzuca
służby oddania dla lotosowych stóp Najwyższej Osoby (zaangażowania, które jest
poszukiwane nawet przez wielkich półbogów, takich jak Indra), z mocnym
przekonaniem, że nie ma nic bardziej godnego czci czy pożądanego niż to, jest
nazywana bhaktą pierwszej klasy."
Śrila Rupa Gosvami mówi, że bhakta neofita, który po prostu
rozwinął odrobinę miłości do Boga, jest z pewnością obiecującym kandydatem do
służby oddania. Kiedy mocno utwierdza się w takiej służbie oddania, ta pewna
pozycja staje się poufną częścią jego służby oddania.
Czasami zdarza się, że czysty bhakta kładzie się w świątyni Pana, aby służyć Mu jako Jego zaufany przyjaciel. Takie przyjacielskie zachowanie bhakty może być przyjęte za raganuga, czyli spontaniczne. Chociaż, według zasad, nikt nie może leżeć w świątyni Osoby Boga, to ta spontaniczna miłość do Boga może zostać zaliczona do służby oddania w przyjaźni.
Jeśli
chodzi o całkowite podporządkowanie, to jest taki wspaniały opis w Jedenastym
Canto Śrimad-Bhagavatam, w dwudziestym dziewiątym rozdziale, wersecie
34, gdzie Pan mówi, "Osoba, która w pełni podporządkowała się Mnie, całkowicie
porzucając wszelkie czynności, jest osobiście chroniona przeze Mnie, zarówno w
tym życiu, jak i następnym. Innymi słowy, pragnę pomóc jej bardziej awansować w
życiu duchowym. Należy uważać, że taka osoba już osiągnęła sarsti (posiadanie
bogactw równych Panu)." Bhagavad-gita również potwierdza, że skoro
tylko ktoś podporządkowuje się lotosowym stopom Krsny, Krsna zaczyna się nim
opiekować i daje mu gwarancję ochrony od wszelkich grzesznych reakcji. Również
instruuje On taką osobę od wewnątrz, tak ażeby bhakta mógł bardzo szybko
uczynić postęp w kierunku doskonałości duchowej.
To
podporządkowanie się jest nazywane atma-nivedana. Ta atma (czyli
jaźń) jest różnie definiowana przez różne autorytety. Czasami uważa się, że
odnosi się ona do jaźni duchowej, czyli duszy, a czasami jaźń odnosi się do
umysłu albo ciała. Zatem całkowite podporządkowanie się oznacza nie tylko
podporządkowanie siebie jako duszy, ale również podporządkowanie służbie Pana
swojego umysłu i ciała. W związku z tym Śrila Bhaktivinoda Thakura śpiewał
bardzo piękną pieśń. Ofiarowując siebie jako w pełni podporządkowaną duszę,
powiedział, "Mój drogi Panie, ofiarowuję Twojej służbie wszystko,
cokolwiek jest mojego, mój umysł, moje sprawy rodzinne, moje ciało. Teraz
możesz uczynić z nimi co zechcesz. Ty jesteś najwyższym właścicielem
wszystkiego, więc jeśli chcesz, możesz mnie zabić, albo możesz dać mi ochronę.
Wszelka władza jest w Twoich rękach. Ja nie mogę rościć sobie pretensji do
niczego."
Podobną myśl wyraził w swoich modlitwach do Pana Śri
Yamunacarya: "Mój drogi Panie, mogę żyć w jakimkolwiek ciele, czy to jako
istota ludzka czy jako półbóg, nie dbam o gatunek życia, ponieważ te ciała są
jedynie ubocznym produktem trzech sił materialnej natury. Lecz ja, który jestem
w posiadaniu tych ciał, podporządkowuję się Tobie."
W Hari-bhakti-viveka jest
powiedziane, w jaki sposób ktoś może podporządkować swoje ciało. Pewien bhakta
mówi tam: "Mój drogi Panie, tak jak sprzedane zwierzę nie ma potrzeby
martwić się o swoje utrzymanie, tak ja, ponieważ podporządkowałem Tobie swoją
duszę i ciało, nie dbam więcej o swoje utrzymanie czy środki do życia."
Innymi słowy, nie należy martwić się o swoje osobiste utrzymanie, czy
zapewnienie środków do życia rodzinie. Jeśli ktoś rzeczywiście podporządkował Panu
duszę i ciało, to powinien zawsze pamiętać, że jego jednym interesem jest
zaangażowanie w służbę dla Pana.
Śrila Rupa Gosvami mówi, że służba oddania w przyjaźni i służba oddania w podporządkowaniu siebie są obie trudnymi procesami. Dlatego taki związek z Panem spotyka się bardzo rzadko. Procesy te mogą bez trudu spełniać jedynie bhaktowie zaawansowani. Oznacza to, że bardzo rzadko spotyka się podporządkowanie, które jest zmieszane ze szczerym ekstatycznym oddaniem. Musi się tu w pełni podporządkować woli Pana.
W Jedenastym Canto Śrimad-Bhagavatam, jedenastym rozdziale, wersecie 41, Pan Krsna mówi Uddhavie, "Mój drogi przyjacielu, jeśli ktoś ofiarowuje Mi najlepszą rzecz, którą posiada, albo cokolwiek, co jest mu miłe, osiągnie wieczną korzyść."
W Narada-pancaratra jest zdanie mówiące, jak działać we wszystkich dziedzinach życia, by zadowolić Najwyższego Pana. Powiedziane jest tam, że osoba, która jest rzeczywiście w służbie oddania, musi być zaangażowana we wszelkiego rodzaju czynności-te, które są przepisane w pismach objawionych, i również te, które są środkiem utrzymania się przy życiu. Innymi słowy, bhakta nie tylko powinien zaangażować się w przepisane obowiązki służby oddania, które są wymienione w pismach objawionych, ale również powinien pełnić obowiązki swojego praktycznego życia w świadomości Krsny. Np. bhakta, który ma jakiś duży majątek albo fabrykę, może ofiarować owoce takich materialnych posiadłości dla służby Panu.
W
Hari-bhakti-vilasa znajduje się następujące zdanie o samopodporządkowaniu:
"Mój drogi Panie, osoba, która podporządkowała się Tobie, która jest mocno
przekonana, że należy do Ciebie, i która rzeczywiście działa w ten sposób
poprzez swoje ciało, umysł i słowa, może naprawdę cieszyć się transcendentalnym
szczęściem."
W Nrsimha Puranie Pan Nrsimhadeva mówi, "Każdy, kto modli się do Mnie i przyjmuje Moje schronienie, znajduje się pod Moją opieką i Ja zawsze chronię go od wszelkiego rodzaju kłopotów."
W
Skanda Puranie znajduje się zdanie, które w następujący sposób chwali
drzewo tulasi: "Składam moje pokorne wyrazy szacunku drzewu tulasi,
które jest w stanie zniszczyć ogrom grzesznych czynności. Jedynie poprzez
dotykanie tego drzewka czy widzenie go można zostać uwolnionym od wszelkich
niepokojów i chorób. Jedynie poprzez ofiarowanie pokłonów temu drzewku i
podlewanie go wodą, można uwolnić się od wszelkiego strachu przed sądem
Yamaraja (króla śmierci, który karze grzeszników). Jeśli ktoś zasiewa gdzieś
nasionka drzewka tulasi, z pewnością staje się bhaktą Pana Krsny. A
jeśli liście tulasi ofiarowane są w oddaniu lotosowym stopom Krsny, to
rezultatem tego jest rozwinięcie pełnej miłości do Boga."
Wszyscy Hindusi w Indiach, nawet ci, którzy
nie należą do grupy Vaisnava, otaczają szczególną opieką drzewko tulasi.
Nawet w wielkich miastach, gdzie bardzo trudno jest utrzymać to drzewko, ludzie
troskliwie opiekują się tą rośliną. Podlewają ją i ofiarowują jej wyrazy
szacunku, ponieważ czczenie drzewka tulasi jest bardzo ważne w służbie
oddania.
W Skanda Puranie jest inne zdanie odnośnie tulasi, które brzmi, "Tulasi jest pomyślna pod każdym względem. Jedynie poprzez widzenie jej, dotykanie, pamiętanie, modlenie się do niej, poprzez składanie jej pokłonów, poprzez słuchanie o niej albo po prostu poprzez zasianie tego drzewka, zawsze panuje pomyślność. Każdy, kto wchodzi w kontakt z drzewkiem tulasi, tak jak to wymieniono powyżej, żyje wiecznie w świecie Vaikuntha."