Rozdział 5

Kunti porównuje Krysznę do lotosów

namah pankaja-nabhaya
namah pankaja-maline
namah pankaja-netraya
namas te pankajanghraye

Składam pełne szacunku pokłony Tobie, o Panie, którego brzuch naznaczony jest wgłębieniem podobnym do kwiatu lotosu, który zawsze jesteś udekorowany girlandami z kwiatów lotosu, który masz spojrzenie tak kojące jak kwiat lotosu i którego stopy ozdobione są wzorami kwiatów lotosu.
Śrimad Bhagavatam 1.8.22

Wymieniono tutaj kilka spośród znamiennych symbolicznych znaków, które odróżniają duchowe ciało Osobowego Boga od ciał wszystkich innych. Znaki te są charakterystycznymi cechami ciała Pana. Pan może pojawić się jako jeden z nas, ale zawsze wyróżnia się Swymi szczególnymi cechami cielesnymi. Śrimati Kunti twierdzi, że jest niezdolna ujrzeć Pana, ponieważ jest kobietą. Kobiety, śudrowie (robotnicy) i dvija-bandhu, czyli godni pożałowania potomkowie trzech wyższych klas, z powodu braku inteligencji nie są w stanie zrozumieć transcendentalnych tematów dotyczących duchowego imienia, sławy, przymiotów, postaci i innych rzeczy związanych z Najwyższą Prawdą Absolutną. Takie osoby, chociaż niezdolne do głębszego poznania duchowych tematów związanych z Panem, mogą oglądać Go jako arca-vigrahę, która zstępuje do świata materialnego po to, aby obdarzyć łaską upadłe dusze, łącznie z uprzednio wspomnianymi kobietami, śudrami i dvija-bandhu. Ponieważ upadłe dusze nie widzą niczego poza materią, Pan łaskawie wchodzi w każdy z niezliczonych wszechświatów jako Garbhodakaśayi Visnu. Pośrodku Swego transcendentalnego brzucha ma On wgłębienie podobne lotosowi. Z tego wgłębienia wyrasta łodyga lotosu, na którym rodzi się Brahma, pierwsza żywa istota we wszechświecie. Dlatego Pan jest znany jako Pankajanabhi. Pan Pankajanabhi może objawić Swą transcendentalną postać (arca-vigraha) za pośrednictwem różnych elementów: ziemi, metalu, klejnotów, drewna itp. Może przejawić się również w postaci namalowanego wizerunku, rysunku na piasku lub też wewnątrz umysłu. Formy te są transcendentalne i nazywają się arca-vigraha. Są one zawsze udekorowane girlandami z kwiatów lotosu. W miejscu kultu powinna panować kojąca atmosfera, która może przyciągnąć uwagę pełnych niepokoju niewielbicieli, zawsze pochłoniętych materialnymi kłótniami. Ci, którzy medytują, wielbią postać Pana wewnątrz umysłu. Pan jest jednak miłosierny nawet dla kobiet, śudrów i dvija-bandhu pod warunkiem, że zgodzą się oni odwiedzać świątynie, w których czci się Jego różne postacie zrobione z myślą o osobach mniej inteligentnych. Odwiedzający świątynie nie są bałwochwalcami, jak twierdzą niektórzy ludzie o ubogim zasobie wiedzy. Wszyscy wielcy acaryowie zakładali takie świątynie, aby obdarzyć łaską mniej inteligentnych. Nie należy więc udawać, że przekroczyło się etap kultu świątynnego, podczas gdy faktycznie jest się na poziomie śudrów, kobiet albo jeszcze niżej. Należy oglądać Pana począwszy od Jego lotosowych stóp i stopniowo wznosić wzrok do ud, talii, klatki piersiowej i twarzy. Nie należy spoglądać na twarz Pana, dokąd nie jest się przyzwyczajonym do patrzenia na Jego lotosowe stopy. Śrimati Kunti, będąc ciotką Kryszny, nie zaczęła oglądania Pana od lotosowych stóp, ponieważ Pan mógłby poczuć się zawstydzony. Tak więc, aby zaoszczędzić Panu przykrej sytuacji, zaczęła oglądać Go ponad Jego lotosowymi stopami. Najpierw spojrzała na talię Pana, stopniowo wzniosła wzrok ku Jego twarzy, a następnie skierowała swe spojrzenie w dół, ku lotosowym stopom. Zatem w zamkniętym cyklu wszystko odbyło się po kolei.

Widok lotosu natychmiast przypomina nam o Krysznie. Podobnie jest z kimś, kto kocha swoje dziecko. Gdy ujrzy on jego ubranie albo buciki, stateczek czy inną z jego zabawek, natychmiast je sobie przypomni. Taka jest natura miłości. Jeśli więc ktoś rzeczywiście kocha Boga, Krysznę, może zawsze o Nim pamiętać.

Pamiętanie Kryszny nie jest rzeczą trudną. Tutaj Kuntidevi opisuje Krysznę porównując Go do lotosów Natomiast w Bhagavad-gicie Kryszna opisuje Sam Siebie: raso 'ham apsu kaunteya. "Jestem smakiem płynów". Kiedy więc pijemy wodę, możemy pamiętać o Krysznie. Nawet jeśli ktoś pije alkohol myśląc, że Kryszna jest jego smakiem, to pewnego dnia przemieni się w wielkiego świętego. Tak więc mogę poprosić nawet pijaków, by stali się świadomi Kryszny, co dopiero mówić o innych. Kryszna mówi: raso 'ham apsu kaunteya – "Jestem smakiem płynów". Na ogół "płyny" w tym kontekście tłumaczy się jako "woda". Lecz alkohol to także płyn; otrzymuje się go na drodze fermentacji skrobi lub cukru. Oczywiście alkohol nie jest dobry, ponieważ wywołuje odurzenie. Chociaż w pewnym sensie nic nie jest złe, alkohol jest zły, ponieważ powoduje przykre następstwa. W Ameryce jest wielu alkoholików. Są oni wszędzie. Mogę jednak zwrócić się nawet do nich: "Gdy pijesz wino, pamiętaj, że jego smakiem jest Kryszna. Zacznij w ten sposób, a pewnego dnia staniesz się świętą, świadomą Kryszny osobą".

Krysznę możemy zatem osiągnąć w każdych warunkach, jeśli tylko tego chcemy. W Bhagavad-gicie (10.10) Kryszna mówi:

tesam satata-yuktanam
bhajatam priti-purvakam
dadami buddhi-yogam tam
yena mam upayanti te

"Tym, którzy zawsze są Mi oddani i z miłością Mi służą, daję inteligencję, która do Mnie ich prowadzi". Dla tego, kto szczerze poszukuje Kryszny, Kryszna jest wszędzie. Andantara-stha-paramanu-cayantara-stham govindam adi-purusam tam aham bhajami (Brahma-samhita 5.35). Kryszna jest obecny we wszechświecie, w naszych sercach, a nawet wewnątrz atomu. Odnalezienie Go nie jest zatem rzeczą trudną, pod warunkiem, że wiemy, w jaki sposób to zrobić. Ten sposób jest bardzo prosty i z polecenia Śri Caitanyi Mahaprabhu dajemy go wszystkim za darmo. Polega on na intonowaniu Hare Kryszna. Skoro tylko zaczniemy intonować Hare Kryszna, natychmiast zrozumiemy Krysznę.

Podobnie można oczyścić się dzięki słuchaniu oraz intonowaniu wersetów ze Śrimad Bhagavatam. Śrimad Bhagavatam zawiera wszelką istniejącą wiedzę. Mówi ono o literaturze, poezji, astronomii, filozofii, religii i miłości do Boga. Śrimad Bhagavatam pramanam amalam. Samo czytanie Śrimad Bhagavatam może zapewnić nam najlepsze wykształcenie, gdyż studiowanie go pozwala na zapoznanie się z każdym tematem. Nawet jeśli nie rozumiemy żadnego słowa z mantr zawartych w Śrimad Bhagavatam, one same mają tak wielką moc, że gdy będziemy je intonować, oczyścimy się. Śrnvatam sva-kathah krsnah punya-śravana-kirtanah. Słowo punya znaczy "pobożne'; śravana znaczy "słuchanie'; a kirtana – "intonowanie". Kto słucha wersetów ze Śrimad Bhagavatam albo je intonuje, natychmiast staje się pobożny. Dlatego w ruchu świadomości Kryszny obowiązuje ścisła zasada, że codziennie w każdej świątyni prowadzone są wykłady polegające na słuchaniu i intonowaniu. Zadaniem naszego ruchu jest kształcenie duchowych przywódców, lecz bez słuchania i intonowania stanie się takim przywódcą jest rzeczą niemożliwą. Jest to możliwe w świecie materialnym, ale nie w duchowym.

mali hana sei bija kare aropana
śravana-kirtana-jale karaye secana
(Cc. Madhya 19.152)

"Słuchanie i intonowanie jest podlewaniem nasionka służby oddania, która rozwija naszą oryginalną świadomość".

W tych modlitwach Kuntidevi, wielka wielbicielka, mówi, że możemy stać się świadomi Kryszny po prostu dzięki skupieniu umysłu na pankaja, kwiecie lotosu. Panka znaczy "błoto, muł", a ja – "wytwarzać". Chociaż kwiat lotosu wyrasta z mułu, jest najważniejszym z kwiatów i Kryszna lubi go najbardziej. Kuntidevi porównuje wszystkie części ciała Kryszny do lotosu. Robi to w tym celu, abyśmy natychmiast przypominali sobie Krysznę, skoro tylko ujrzymy ten kwiat. "Pępek Kryszny przypomina lotos i z tego pępka wyrasta kwiat lotosu, na którym urodził się Brahma, stwórca tego wszechświata. Wszechświat obejmuje tak wiele planet, mórz, gór i miast pełnych samochodów i różnych innych rzeczy, ale początkiem całego wszechświata był właśnie ten kwiat".

Namah pankaja-maline. Ten wspaniały kwiat lotosu, który zawiera nasiono całego wszechświata, pochodzi z Kryszny. Kryszna jest źródłem niejednego takiego kwiatu. Kryszna nie jest tak ubogi, aby po stworzeniu jednego kwiatu lotosu nie mógł stworzyć już nic więcej. Tak jak girlanda składa się z wielu kwiatów, tak Kryszna jest źródłem niezliczonych wszechświatów, które można porównać do wielkiej girlandy z lotosów. Taki jest Bóg. Yasyaika-niśvasita-kalam athavalambya / jivanti loma-vilaja jagad-anda-nathah (Brahma-samhita 5.48). Kryszna jest nieograniczony. Nasze zainteresowanie skupia się na tej jednej planecie, lecz stworzenie Kryszny zawiera nieograniczoną liczbę planet. Zliczenie tych planet nie leży w naszych możliwościach, tak samo jak nie jesteśmy w stanie policzyć włosów na swej głowie. Taka jest natura stworzenia Kryszny. Można podać inny przykład: na jednym drzewie rośnie nieograniczona liczba liści. Podobnie, istnieje nieograniczona liczba planet i nieograniczona liczba wszechświatów. Kryszna jest zatem nieograniczony.

Pępek Kryszny podobny jest do lotosu. Sam Kryszna nosi girlandę z lotosów, a Jego oczy porównywane są do płatków tego kwiatu (alola-candraka-lasad-vanamalya-vamśi, Brahma-samhita 5.31). Jeśli więc będziemy rozmyślać tylko o tym jednym wersecie, będziemy mogli całe życie medytować o pięknie Kryszny, Jego mądrości i o tym, w jaki sposób stwarza. Medytacja polega właśnie na rozmyślaniu o Krysznie. Dhyanavasthita-tad-gatena manasa paśyanti 'yam yoginah. Yoginem jest ten, kto zawsze myśli o Krysznie.

Ci, którzy medytują o czymś bezosobowym, nie są yoginami. Ich medytacja wymaga coraz większego wysiłku (kleso 'dhikataras tesam avyaktasakta-cetasam) i nie przynosi niczego trwałego. Dlatego po medytacji mówią: "Proszę, daj mi papierosa. Zaschło mi w gardle". To nie jest medytacja. Medytacja oznacza bezustanne myślenie o Krysznie (satatam cintayanto mam) i zdecydowane dążenie do postępu w świadomości Kryszny (yatantaś ca drdha-vratah).

Musimy się oczyścić. Param brahma param dhama pavitram panamam bhavan. Kryszna jest czysty, więc nie możemy zbliżyć się do Niego w nieczystym stanie. Jeśli ciągle będziemy myśleć o Krysznie i medytować o Nim, to się oczyścimy Punya-śravana-kirtanah. Taka medytacja jest możliwa dzięki słuchaniu i intonowaniu, za którymi automatycznie podąża myślenie o Krysznie. Na tym polega proces świadomości Kryszny Śravanam kirtanam visnoh smaranam. Słowo smaranam znaczy "pamiętanie". Jeśli słuchamy i intonujemy, to w naturalny sposób podąża za tym pamiętanie. Następnie zaczynamy wielbić lotosowe stopy Kryszny (sevanam). Później podejmujemy wielbienie Kryszny w świątyni (arcanam), ofiarowujemy modlitwy (vandanam), pełnimy służbę dla Kryszny (dasyam), nawiązujemy z Nim przyjaźń (sakhyam) i w końcu podporządkowujemy Mu wszystko (atma-nivedanam). Tak wygląda proces świadomości Kryszny.