Wprowadzenie

 

Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! he!

Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! he!

Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! raksa mam!

Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! Krsna! pahi mam!

Rama! Raghava! Rama! Raghava! Rama! Raghava! raksa mam!

Krsna! Keśava! Krsna! Keśava! Krsna! Keśava! pahi mam!

Caitanya-caritamrta (Madhya 7.96)

 

    Zanim zacznę pisać tę książkę, pragnę ofiarować głębokie wyrazy szacunku mojemu mistrzowi duchowemu, Om Visnupada 108 Śri Śrimad Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvamiemu Maharajy Prabhupadzie. Następnie kłaniam się i składam moje głębokie wyrazy szacunku Panu Śri Krsnie Caitanyi Mahaprabhu, który jest oceanem miłosierdzia. Jest On Najwyższą Osobą Boga, Samym Krsną, który pojawił się w roli Swojego bhakty po to, aby rozdawać najwyższą zasadę służby oddania. Pan Caitanya zaczął nauczać w kraju o nazwie Gaudadeśa (Bengal Zachodni). Ponieważ należę do Madhva-Gaudiya-sampradaya, dlatego muszę ofiarować swoje wyrazy szacunku naszej sukcesji uczniów. Ta Madhva-Gaudiya-sampradaya znana jest również jako Brahma-sampradaya, ponieważ ta sukcesja uczniów rozpoczęła się od Brahmy. Brahma udzielił instrukcji Naradzie, Narada był uczniem Vyasadevy, a Vyasadeva pouczył Madhva Muniego, czyli Madhvacaryę. Madhavendra Puri, założyciel Madhva-Gaudiya-sampradaya należał do sukcesji Madhvacaryi. Miał wielu sławnych uczniów zarówno w wyrzeczonym porządku życia (sannyasa), jak i wśród prowadzących rodzinny tryb życia, takich jak Nityananda Prabhu, Advaita Prabhu i Iśvara Puri. Iśvara Puri był mistrzem duchowym Pana Caitanyi Mahaprabhu. Kłaniam się zatem Iśvara Puri, Nityanandzie Prabhu, Śri Advaita Acaryi Prabhu, Śrivasie Pandit i Śri Gadadharze Pandit. Następnie ofiarowuję swoje wyrazy szacunku Svarupie Damodarze, który był prywatnym sekretarzem Pana Caitanyi Mahaprabhu. Kłaniam się też Śri Vasudevie Datta i bezustannemu towarzyszowi Pana Caitanyi, Śri Govindzie, oraz stałemu przyjacielowi Pana Caitanyi, Mukundzie, jak również Murari Gupcie. Kłaniam się również sześciu Gosvamim Vrndavany: Śri Rupa Gosvamiemu, Śri Sanatana Gosvamiemu, Śri Raghunatha Bhatta Gosvamiemu, Śri Gopala Bhatta Gosvamiemu, Śri Jiva Gosvamiemu i Śri Raghunatha Dasa Gosvamiemu.

    Krsna osobiście wytłumaczył w Bhagavad-gicie, iż On jest Najwyższą Osobą Boga. Na tę ziemską planetę przychodzi On wtedy, kiedy tylko powstają rozbieżności w zasadach regulujących życie religijne człowieka i zaczyna przeważać bezbożna działalność. Innymi słowy, Pan Krsna pojawił się wtedy, kiedy zaistniała potrzeba zmniejszenia grzesznych czynów na tej planecie, czy też w tym wszechświecie. Za sprawy tego materialnego stworzenia odpowiedzialny jest Pan Maha-Visnu, pełna ekspansja Krsny.

    Kiedy Pan przychodzi, inkarnacja ta emanuje z Visnu. Maha-Visnu jest oryginalną przyczyną stworzenia materialnego, a Garbhodakaśayi-Visnu jest Jego ekspansją. Z Niego z kolei emanuje Ksirodakaśayi-Visnu. Na ogół wszystkie inkarnacje pojawiające się w tym materialnym wszechświecie są pełnymi ekspansjami Ksirodakaśayi-Visnu. Zatem zmniejszenie ciężaru grzechów na tej Ziemi nie należy bezpośrednio do Najwyższej Osoby Boga, Samego Krsny. Ale kiedy Krsna przychodzi, wszystkie ekspansje Visnu przyłączają się do Niego. Różne ekspansje Krsny, mianowicie Narayana, poczwórna ekspansja jako Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha, jak również niecałkowicie pełna ekspansja Matsya, czyli inkarnacja ryby, i inne yuga-avatary (inkarnacje dla odpowiednich wieków), jak również manvantara-avatary, inkarnacje Manus – wszystkie łączą się razem i pojawiają się z ciałem Krsny, Najwyższej Osoby Boga. Krsna jest kompletną całością i wszystkie pełne ekspansje i inkarnacje zawsze są w Nim obecne.

    Kiedy Pan Krsna pojawił się, był z Nim również Pan Visnu. Krsna w rzeczywistości pojawia się po to, aby zademonstrować Swoje rozrywki z Vrndavany i przyciągnąć mające odrobinę szczęścia uwarunkowane dusze, i zachęcić je do powrotu do domu, do Boga. Zabijanie demonów było równoczesne z Jego rozrywkami we Vrndavanie, z tym, że dokonywane było przez cząstkę Visnu Pana Krsny.

    W Bhagavad-gicie, rozdziale ósmym, wersie dwudziestym, jest powiedziane, że istnieje inna, wieczna natura, niebo duchowe, które jest transcendentalne w stosunku do tej przejawionej i nieprzejawionej materii. Przejawiony świat możemy oglądać w formie wielu gwiazd i systemów planetarnych, takich jak słońce, księżyc, itd., ale poza nim istnieje część niezamanifestowana, która nie jest osiągalna dla nikogo w tym materialnym ciele. A poza tą niezamanifestowaną materią jest królestwo duchowe. To królestwo opisane zostało w Bhagavad-gicie jako najwyższe i wieczne. Nigdy nie ulega ono unicestwieniu. Ta materialna natura podlega cyklicznemu tworzeniu i unicestwianiu, ale tamta część, natura duchowa, pozostaje wiecznie niezmienna.

    Najwyższa siedziba Osoby Boga, Krsny, opisana jest również w Brahma-samhicie jako królestwo cintamani. To królestwo Pana Krsny, znane jako Goloka Vrndavana, pełne jest pałaców zrobionych z kamieni filozoficznych. Drzewa tamtejsze nazywane są drzewami pragnień, a krowy nazywane są surabhi. Pan obsługiwany jest tam przez setki i tysiące bogiń fortuny, Jego imię jest Govinda, Pierwotny Pan, i jest On przyczyną wszystkich przyczyn. Pan gra tam na Swoim flecie, Jego oczy przypominają płatki lotosu, a Jego ciało jest koloru pięknej chmury. We włosach nosi pawie pióro. Pięknem Swoim przewyższa piękno tysięcy kupidynów. W Gicie Krsna daje tylko niewielkie informacje o Swojej siedzibie, która jest najwyższą planetą w królestwie duchowym. Ale w Śrimad-Bhagavatam Krsna pojawia się ze wszystkimi Swoimi transcendentalnymi atrybutami i demonstruje Swoje rozrywki we Vrndavanie, a następnie w Mathurze i Dvarace. Książka ta będzie stopniowo objawiać nam te wszystkie Jego rozrywki.

    Ród, w którym pojawił się Krsna, nazywany jest dynastią Yadu. Dynastia ta należy do rodu wywodzącego się od Somy, półboga Księżyca. Istnieją dwa różne królewskie rody ksatriyów. Jeden wywodzi się od półboga Księżyca, drugi od półboga Słońca. Kiedykolwiek przychodzi Najwyższa Osoba Boga, na ogół pojawia się On w rodzinie ksatriyów, jako że celem Jego jest przywrócenie religijnych zasad życia i prawości. Według systemu wedyjskiego, ród ksatriyów jest obrońcą ludzkiej rasy. Kiedy Najwyższa Osoba Boga przyszedł jako Pan Ramacandra, pojawił się w rodzinie wywodzącej się od boga Słońca, znanej jako Raghu-vamśa, a kiedy przyszedł jako Pan Krsna, pojawił się w rodzinie Yadu-vamśa. W dwudziestym czwartym rozdziale dziewiątego Canto Śrimad-Bhagavatam znajduje się długa lista królów z rodu Yadu-vamśa. Wszyscy z nich byli wielce potężnymi władcami. Ojciec Krsny nazywał się Vasudeva i był synem Śuraseny pochodzącego z dynastii Yadu. W rzeczywistości jednak Najwyższa Osoba Boga nie należy do żadnej dynastii tego materialnego świata, ale rodzina, w której pojawia się On, staje się sławna dzięki Jego łasce. Np. drzewo sandałowe produkowane jest na Malajach. Ma ono właściwe sobie cechy zupełnie niezależne od Malajów, ale ponieważ przypadkowo drzewo to w głównej mierze produkowane jest na Malajach, jest ono znane jako malajskie drzewo sandałowe. Podobnie, Krsna, Najwyższa Osoba Boga, należy do każdego, ale tak jak słońce ukazuje się na wschodzie, mimo iż jest tak wiele innych kierunków, z których mogłoby wschodzić, tak też, poprzez Swój własny wybór, Pan pojawia się w określonej rodzinie i ta rodzina staje się sławna.

    Kiedy Krsna przychodzi, pojawia się On ze wszystkimi Swoimi pełnymi ekspansjami. Krsna przyszedł razem z Balaramą (Baladevą), który znany jest jako Jego starszy brat. Balarama jest źródłem Sankarsany, poczwórnej ekspansji. Balarama jest również pełną ekspansją Krsny. W książce tej poczynione zostały próby ukazania w jaki sposób Krsna pojawił się w dynastii Yadu i w jaki sposób zamanifestował Swoje transcendentalne cechy. Szeroko opisane zostało to w Śrimad-Bhagavatam – szczególnie w Canto dziesiątym – i właśnie Śrimad-Bhagavatam będzie podstawą tej książki.

    O rozrywkach Pana Krsny na ogół słuchają i rozkoszują się nimi dusze wyzwolone. Natomiast dusze uwarunkowane zainteresowane są czytaniem powieści o materialnym działaniu i doświadczeniach pewnych zwykłych ludzi. Opisy tych transcendentalnych czynów Pana można znaleźć w Śrimad-Bhagavatam i innych Puranach, ale uwarunkowane dusze wolą jednak zajmować czas czytaniem zwykłych powieści. Nie bardzo interesuje je studiowanie opowiadań o rozrywkach Pana, Krsny. Ale pomimo tego opisy rozrywek Pana Krsny są tak atrakcyjne, że podobają się wszystkim. Są trzy klasy ludzi w tym świecie. Do pierwszej zaliczane są dusze wyzwolone, do drugiej ci, którzy próbują osiągnąć wyzwolenie, a trzecią stanowią materialiści. Jednak bez względu na to, czy ktoś jest już wyzwolony czy dąży do wyzwolenia, czy też jest zatwardziałym materialistą, rozrywki Pana Krsny są warte studiowania.

    Dusze wyzwolone nie są zainteresowane działalnością materialną. Impersonalistyczna teoria mówiąca, że po wyzwoleniu nie jest się aktywnym i nie musi się słuchać niczego, nie jest dowodem na to, że wyzwolona osoba jest rzeczywiście bierna. Pełna życia dusza nie może być bierna. Jest ona aktywna zarówno w stanie uwarunkowanym, jak i wyzwolonym. Np. chora osoba jest również aktywna, ale jej działanie sprawia jej wiele bólu. Ta sama osoba, ale wyleczona z choroby, jest nadal aktywna, z tym, że będąc zdrową, znajduje w działaniu wiele przyjemności. Podobnie, impersonalistom udaje się uwolnić od chorobliwych, uwarunkowanych czynności, ale nie mają oni informacji o czynnościach w stanie zdrowia. Ci, którzy są naprawdę wyzwoleni i posiadają doskonałą wiedzę, angażują się w słuchanie o czynach Krsny i takie zajęcie jest zajęciem czysto duchowym.

    Dla osób, które są rzeczywiście wyzwolone, słuchanie o rozrywkach Krsny jest sprawą pierwszej wagi. Jest to najbardziej wzniosły temat dla tych, którzy są w wyzwolonym stanie. Ponadto, jeśli tematów takich jak Bhagavad-gita i Śrimad-Bhagavatam słuchają osoby dążące do wyzwolenia, wtedy ich ścieżka zbawienia staje się jasna i czysta. Bhagavad-gita jest wstępnym studium do Śrimad-Bhagavatam. Poprzez studiowanie Gity stajemy się całkowicie świadomi pozycji Pana Krsny, a kiedy jesteśmy już usytuowani u lotosowych stóp Krsny, wtedy jesteśmy w stanie zrozumieć opowieści o Krsnie znajdujące się w Śrimad-Bhagavatam. Dlatego też Pan Caitanya poradził Swoim uczniom, aby propagowali Krsna-katha.

    Krsna-katha oznacza narracje o Krsnie. Są dwa rodzaje Krsna-katha: narracje wypowiadane przez Krsnę i historie o Krsnie. Bhagavad-gita jest narracją albo filozofią, czy też nauką o Bogu, wypowiedzianą przez Samego Krsnę. Śrimad-Bhagavatam jest natomiast opowieścią o czynach i transcendentalnych rozrywkach Krsny. Zatem oba te dzieła zaliczane są do Krsna-katha. Zgodnie z poleceniem Pana Caitanyi, Krsna-katha (tematy o Krsnie) powinny być propagowane na całym świecie, albowiem tylko słuchanie Krsna-katha daje uwarunkowanym duszom, przeżywającym męczarnie materialnej egzystencji, pewną szansę wyjścia na czystą ścieżkę wyzwolenia. Celem tej książki jest przede wszystkim zachęcenie ludzi do poznania Krsny, czyli Krsna-katha, gdyż tylko w ten sposób mogą oni uwolnić się z materialnej niewoli.

    Ta Krsna-katha będzie również bardzo pociągająca dla największych materialistów, jako że rozrywki Krsny a pasterkami gopi przypominają dokładnie przygody miłosne pomiędzy młodymi dziewczętami i chłopcami w tym świecie materialnym. W rzeczywistości uleganie emocjom seksualnym nie jest czymś nienaturalnym w ludzkim społeczeństwie, jako że to samo uczucie obecne jest w oryginalnej Najwyższej Osobie Boga. Ta energia przyjemności nazywana jest Śrimati Radharani. Urok spraw miłosnych opartych na seksie jest oryginalną cechą Najwyższej Osoby Boga, a my, uwarunkowane dusze, będąc integralną cząstką Najwyższego, również ulegamy takim uczuciom, z tym, że doświadczamy ich w wypaczonej, znikomej formie. Dlatego też kiedy ci, którzy uganiają się za seksem w tym materialnym życiu będą słuchali o rozrywkach Krsny z pasterkami gopi, będą doznawali przyjemności transcendentalnej, mimo iż będzie się im ona zdawała być materialną. Korzyść z tego będzie taka, że stopniowo wzniosą się oni na platformę duchową. Bhagavatam oznajmia, że jeśli ktoś z pokorą i od autorytetów słucha o rozrywkach Pana Krsny z pasterkami gopi, wtedy promowany zostaje do platformy transcendentalnej służby oddania dla Pana, a serce jego oczyszczone zostaje z materialnej choroby, jaką jest pożądanie. Innymi słowy, wyeliminuje to jego materialne życie seksualne.

    Krsna będzie przyciągał zarówno dusze wyzwolone, jak i te, które dążą do wyzwolenia, a nawet zatwardziałych, uwarunkowanych materialistów. Według oznajmienia Maharajy Pariksit, który słuchał o Krsnie od Śukadevy Gosvamiego, Krsna-katha jest w jednakowym stopniu odpowiednia dla wszystkich ludzkich istot, bez względu na to, w jakich warunkach życia się one znajdują. Każdy w najwyższym stopniu doceni jej znaczenie. Ale Maharaja Pariksit również ostrzegał, że te osoby, które są jedynie zaangażowane w zabijanie zwierząt i siebie samych, nie mogą być zbytnio zainteresowane Krsna-katha. Innymi słowy, z pewnością tematem tym zainteresowane będą osoby, które stosują się do moralnych zasad pism świętych, bez względu na to, w jakich warunkach by się te osoby nie znajdowały, ale nie ci, którzy zabijają siebie samych. Słowo paśughna, które zostało użyte w Bhagavatam, dosłownie oznacza zabijanie zwierząt albo też zabijanie siebie. Ci, którzy nie są samozrealizowani i którzy nie są zainteresowani realizacją duchową, nie robią nic innego, jak tylko zabijają siebie samych, popełniają samobójstwo. Ponieważ ta ludzka forma życia ma szczególnie służyć samorealizacji, ten, kto lekceważy tę ważną część swoich obowiązków, tylko marnuje swój czas, jak zwierzęta. Zatem jest on paśughna. W innym kontekście słowo to odnosi się do tych, którzy rzeczywiście zabijają zwierzęta. Są to te osoby, które żywią się mięsem zwierząt (nawet zjadacze psów) i angażują się na tyle sposobów w zabijanie zwierząt, polując na nie, otwierając rzeźnie, itd. Takie osoby nie mogą być zainteresowane Krsna-katha .

    Król Pariksit był szczególnie zainteresowany słuchaniem Krsna-katha, ponieważ wiedział, że jego przodkowie, a szczególnie jego dziadek Arjuna, odnieśli zwycięstwo w bitwie na Polu Kuruksetra jedynie dzięki Krsnie. My również możemy potraktować ten świat jako pole bitwy, jako Kuruksetrę. Każdy bardzo ciężko walczy o przetrwanie na tym polu, a na każdym kroku czyha niebezpieczeństwo. Maharaja Pariksit porównał pole bitwy Kuruksetra do rozległego oceanu pełnego niebezpiecznych zwierząt. Jego dziadek Arjuna musiał stawić czoła tak wielkim bohaterom jak Bhisma, Drona, Karna i wielu innych, którzy nie byli zwykłymi wojownikami. Wojownicy ci porównani zostali do oceanicznych ryb timingila. Ryba timingila bez trudu połyka olbrzymie wieloryby. Tak potężni wojownicy na Polu Kuruksetra mogli z łatwością połknąć wielu takich jak Arjuna, i tylko dzięki łasce Krsny Arjuna był w stanie zabić ich wszystkich. Tak jak bez żadnego wysiłku można przekroczyć niewielką ilość wody zawartą w dołku odciśniętym przez kopytko cielęcia, tak też Arjuna, dzięki łasce Krsny, mógł bez trudu pokonać ocean pola bitewnego Kuruksetra.

    Maharaja Pariksit wysoce oceniał czyny Krsny z wielu innych powodów. Krsna ocalił nie tylko jego dziadka, ale i jego samego. W bitwie na Polu Kuruksetra zginęli wszyscy członkowie dynastii Kuru, zarówno synowie i wnukowie będący po stronie Dhrtarastry, jak również ci, którzy stanęli po stronie Pandavów. Za wyjątkiem pięciu braci Pandavów nie ocalał nikt. Maharaja Pariksit był w tym czasie w łonie matki. W bitwie na Polu Kuruksetra zginął także Abhimanyu, syn Arjuny, więc Maharaja Pariksit urodził się po śmierci ojca. I właśnie w łonie matki usiłował zabić go Aśvatthama, wysyłając w jego kierunku broń zwaną brahmastra. Matka Maharajy Pariksit, Uttara, zbliżyła się do Krsny, a Krsna, widząc niebezpie­czeństwo poronienia, przeniknął do jej łona jako Dusza Najwyższa i ocalił Maharaję Pariksit. Jako że Maharaja Pariksit został ocalony przez Samego Pana Visnu, kiedy był jeszcze w łonie matki, jego innym imieniem jest Visnurata.

    Zatem każdy, w każdych warunkach życia, powinien być zainteresowany słuchaniem o Krsnie i Jego czynach, ponieważ On jest Najwyższą Absolutną Prawdą, Osobą Boga. Przenika On wszystko. Obecny jest On w każdym sercu oraz obecny jest w tym świecie w Swojej kosmicznej formie. Ponadto, jak opisuje Bhagavad-gita, pojawia się On w społeczeństwie ludzkim w Swojej oryginalnej formie, po to, aby zaprosić każdego do Swojej transcendentalnej siedziby, z powrotem do domu, z powrotem do Boga. Każdy powinien być zainteresowany poznaniem Krsny i ta książka prezentowana jest w tym celu, aby ludzie mogli poznać Krsnę i przez to najlepiej wykorzystać tę ludzką formę życia.

    Dziewiąte Canto Śrimad-Bhagavatam opisuje Śri Baladevę jako syna Rohini, żony Vasudevy. Vasudeva, ojciec Krsny, miał szesnaście żon, i jedną z nich była Rohini, matka Balaramy. Ale Balarama został również opisany jako syn Devaki. Jak więc mógł On być zarówno synem Devaki jak i Rohini? Było to jedno z pytań, które Maharaja Pariksit zadał Śukadevie Gosvamiemu i odpowiedź na to pytanie otrzymamy w odpowiednim czasie. Maharaja Pariksit zapytał również Śukadevę Gosvamiego, dlaczego Krsna tuż po Swoim pojawieniu się jako syn Vasudevy został natychmiast przeniesiony do domu Nandy Maharajy we Vrndavanie, w Gokuli. Chciał on również dowiedzieć się, jakich czynów dokonał Pan Krsna będąc we Vrndavanie, a jakich, kiedy był w Mathurze. Poza tym był szczególnie ciekawy, dlaczego Krsna zabił Swojego wuja Kamsę, Kamsa, będąc bratem Jego matki, był Jego bardzo bliskim krewnym, więc dlaczego Krsna go zabił? Zapytał również o to, ile lat pozostał Krsna w społeczeństwie ludzkim, ile lat rządził królestwem Dvaraki i jak wiele żon tam poślubił. Zgodnie ze zwyczajem, ksatriya na ogół przyjmuje więcej niż jedną żonę i dlatego Maharaja Pariksit zapytał również o liczbę żon Krsny. Tak więc podstawowym tematem tej książki są odpowiedzi Śukadevy Gosvamiego na te i inne pytania zadane przez Maharaję Pariksit.

    Pozycja Maharajy Pariksit i Śukadevy Gosvamiego jest wyjątkowa. Maharaja Pariksit jest odpowiednią osobą do słuchania o transcendentalnych rozrywkach Krsny, a Śukadeva Gosvami jest odpowiednią osobą do ich opisywania. Jeśli zdarza się taka szczęśliwa kombinacja, wtedy natychmiast dochodzi do wyjawienia Krsna-katha, i z takiej konwersacji ludzie mogą czerpać najwyższe korzyści.

    Historia ta została przedstawiona przez Śukadevę Gosvamiego w czasie, kiedy Maharaja Pariksit, poszcząc na brzegach Gangesu, przygotowywał się do opuszczenia swego ciała. Po to, aby zapewnić Śukadevę Gosvamiego, że słuchanie Krsna-katha nie będzie dla niego męczące, Maharaja Pariksit powiedział bardzo otwarcie: "Głód albo pragnienie może sprawiać kłopot zwykłym osobom albo mnie, ale tematy o Krsnie są tak wspaniałe, że można słuchać ich nieprzerwanie, bez uczucia zmęczenia, gdyż słuchanie takich tematów wznosi nas do pozycji transcendentalnej." Trzeba mieć naprawdę sporo szczęścia, aby znaleźć się w takiej pozycji jak Maharaja Pariksit, i tak jak on poważnie słuchać Krsna-katha. Był on szczególnie zainteresowany tym tematem, ponieważ były to już ostatnie chwile jego życia. Każdy z nas powinien być świadomy tego, że śmierć może przyjść w każdej chwili. Nie mamy wcale gwarancji, że będziemy żyć wiecznie. Możemy umrzeć w każdej chwili. Nie ma znaczenia to, czy ktoś jest młody czy stary. Więc jeszcze zanim nadejdzie śmierć, musimy się stać w pełni świadomi Krsny.

    Król Pariksit słuchał Śrimad-Bhagavatam od Śukadevy Gosvamiego u progu swojej śmierci. Kiedy Król wyraził swoje niegasnące pragnienie słuchania o Krsnie, Śukadeva Gosvami był bardzo zadowolony. Śukadeva był największym spośród recytatorów Bhagavata, zaczął więc mówić o rozrywkach Krsny, które niszczą wszelkie niepomyślności tego wieku Kali. Śukadeva Gosvami podziękował Królowi za jego pragnienie słuchania o Krsnie i zachęcił go mówiąc: "Mój drogi Królu, twoja inteligencja jest bardzo wrażliwa, ponieważ tak chętnie słuchasz o rozrywkach Krsny." Poinformował on Maharaję Pariksit, że słuchanie i mówienie o rozrywkach Krsny jest tak korzystne, że oczyszcza trzy rodzaje ludzi nimi zainteresowanych: tych, którzy recytują transcendentalne tematy o Krsnie, tych, którzy słuchają takich tematów i tych, którzy zapytują o Niego. Rozrywki te są tak jak wody Gangesu, które wypływają z dużego palca stopy Pana Visnu: oczyszczają trzy światy – wyższy, średni i niższy system planetarny.