ROZDZIAŁ XI .

Ekspansje pana Nityanandy

Tak jak Dziesiąty Rozdział opisuje gałęzie i podgałęzie Pana Caitanyi Mahaprabhu, tak w tym Jedenastym Rozdziale wymienione zostały gałęzie i podgałęzie Śri Nityanandy Prabhu.

Adi 11.01 Po ofiarowaniu pokłonów wszystkim bhaktom Śri Nityanandy Prabhu, którzy są jak trzmiele zbierające miód z Jego lotosowych stóp, postaram się opisać tych, którzy są najważniejsi.

Adi 11.02 Wszelka chwała Śri Caitanyi Mahaprabhu! Chwalebny jest każdy, kto przyjął schronienie Jego lotosowych stóp.

Adi 11.03 Wszelka chwała Śri Advaicie Prabhu, Nityanandzie Prabhu i wszystkim bhaktom Pana Caitanyi Mahaprabhu!

Adi 11.04 Śri Nityananda Prabhu jest najwyższą gałęzią niezniszczalnego drzewa wiecznej miłości do Boga, Śri Krsny Caitanyi Mahaprabhu. Ofiarowuję me pełne szacunku pokłony wszystkim podgałęziom tej najwyższej gałęzi.

Adi 11.05 Śri Nityananda Prabhu jest niezwykle ciężką gałęzią drzewa Śri Caitanyi. Z gałęzi tej wyrosło wiele gałęzi i podgałęzi.

Adi 11.06 Podlewane pragnieniem Śri Caitanyi Mahaprabhu, te gałęzie i podgałęzie rozrosły się w sposób nieograniczony i cały świat pokryły owocami i kwiatami.

Adi 11.07 Te gałęzie i podgałęzie bhaktów są niezliczone i nieograniczone. Któż byłby w stanie je zliczyć? Dla własnego oczyszczenia postaram się wyliczyć jedynie najważniejsze spośród nich.

Adi 11.07 Znaczenie: Nie należy pisać książek czy esejów na tematy transcendentalne dla materialnego imienia, sławy czy korzyści. Transcendentalna literatura musi być pisana pod kierunkiem wyższego autorytetu, ponieważ nie jest ona przeznaczona dla materialnych celów. Jeśli ktoś stara się pisać pod kierunkiem wyższego autorytetu, oczyszcza się. Wszystkie czynności świadome Krsny powinny być podejmowane w celu własnego oczyszczenia (apana śodhite), a nie dla materialnego zysku.

Adi 11.08 Po Nityanandzie Prabhu, największą gałęzią jest Virabhadra Gosani, który ma również niezliczone gałęzie i podgałęzie. Niemożliwością jest opisanie ich wszystkich.

Adi 11.08 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura opisuje Virabhadrę Gosaniego jako bezpośredniego syna Śrila Nityanandy Prabhu i ucznia Jahnava-devi. W 67 wersecie Gaura-ganoddeśa-dipiki wspomniany jest on jako inkarnacja Ksirodakaśayi Visnu. Zatem Virabhadra Gosani nie jest różny od Śri Krsny Caitanyi Mahaprabhu. W wiosce o nazwie Jhamatapura w okręgu Hugali Virabhadra Gosani miał ucznia o imieniu Yadunathacarya, który miał dwie córki - prawdziwą córkę o imieniu Śrimati i przybraną córkę o imieniu Narayani. Obie te córki wyszły za mąż i wspomniane są one w Bhakti-ratnakara, Rozdziale Trzynastym. Virabhadra Gosani miał trzech uczniów, którzy uchodzą za jego synów: Gopijana-vallabha, Ramakrsna i Ramacandra. Najmłodszy, Ramacandra, należał do dynastii Śandilya i jego nazwisko brzmiało Vatavyala. Założył rodzinę w Khadadaha, a członkowie jej znani są jako gosvami Khadadahy. Najstarszy uczeń, Gopijana-vallabha, był mieszkańcem wioski znanej jako Lata, w pobliżu stacji kolejowej Manakara w okręgu Burdwan. Drugi, Ramakrsna, mieszkał w pobliżu Maladaha w wiosce nazywanej Gayeśapura. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura zauważa, że ponieważ ci trzej uczniowie należeli do różnych gotr, czyli dynastii, i również mieli różne nazwiska i mieszkali w odmiennych miejscach, niemożliwością jest przyjęcie ich za prawdziwych synów Virabhadry Gosaniego. Ramacandra miał czterech synów, z których najstarszym był Radhamadhava, którego trzeci syn nazywał się Yadavendra. Synem Yadavendry był Nandakiśora, synem Nandakiśory był Nidhikrsna, synem Nidhikrsny był Caitanyacanda, który miał syna o imieniu Krsnamohana, mającego syna o imieniu Jaganmohana, którego z kolei synem był Vrajanatha, a jego synem był Śyamalala Gosvami. Jest to drzewo genealogiczne potomków Virabhadry Gosaniego podane przez Bhaktisiddhantę Sarasvati Thakurę.

Adi 11.09 Chociaż Virabhadra Gosani był Najwyższą Osobą Boga, przedstawiał Siebie jako wielkiego bhaktę. I chociaż Najwyższa Osoba Boga jest transcendentalny do wszystkich nakazów wedyjskich, ściśle przestrzegał On wedyjskich rytuałów.

Adi 11.10 Jest On główną kolumną w sali służby oddania wzniesionej przez Śri Caitanyę Mahaprabhu. Wewnątrz Siebie wiedział, że działał jako Najwyższy Pan Visnu, lecz zewnętrznie był wolny od dumy.

Adi 11.11 To dzięki chwalebnemu miłosierdziu Śri Virabhadry Gosaniego ludzie na całym świecie mają teraz sposobność intonowania imion Caitanyi i Nityanandy.

Adi 11.12 Dlatego przyjmuję schronienie lotosowych stóp Virabhadry Gosaniego, tak by dzięki Jego miłosierdziu me wielkie pragnienie napisania Śri-Caitanya-caritamrty było właściwie kierowane.

Adi 11.13 Ze Śri Virabhadrą Gosanim zawsze pozostawali dwaj bhaktowie Pana Caitanyi, o imionach Śri Ramadasa i Gadadhara dasa.

Adi 11.13 Znaczenie: Śri Ramadasa, później znany jako Abhirama Thakura, był jednym z dwunastu gopala, chłopców pasterzy, Śri Nityanandy Prabhu. Werset 126 Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że Śri Ramadasa był poprzednio Śridamą. Opis Śrila Abhirama Thakury znajduje się w Czwartym Rozdziale Bhakti-ratnakara. Z polecenia Śri Nityanandy Prabhu, Abhirama Thakura został wielkim acaryą i nauczającym służby oddania kultu Caitanyi. Był on osobą bardzo wpływową i niewielbiciele bardzo się go obawiali. Obdarzony mocą przez Śri Nityanandę Prabhu, zawsze był pogrążony w ekstazie i był niezwykle łaskawy dla wszystkich upadłych dusz. Powiedziane jest, że jeśli ofiarował pokłony jakiemukolwiek kamieniowi poza śalagrama-śila, kamień ten pękał.

Dziesięć mil na południowy zachód od stacji kolejowej Canpadanga na linii wąskotorowej z Howrah w Kalkucie do Amty, wioski w okręgu Hugali, znajduje się małe miasteczko nazywane Khanakula-krsnanagara, gdzie usytuowana jest świątynia Abhirama Thakury. Podczas pory deszczowej, kiedy teren ten jest zalany wodą, ludzie muszą przedostawać się tam inną linią, która teraz nazywa się koleją południowo-wschodnią. Na linii tej znajduje się stacja nazywana Kolaghata, z której parowcem można przedostać się do Ranicaka. Khanakula znajduje się o siedem i pół mili na północ od Ranicaka. Świątynia Abhirama Thakury usytuowana jest w Krsnanagara, która znajduje się w pobliżu kula (brzegu) Khana (rzeki Dvarakeśvara); dlatego miejsce to znane jest jako Khanakula-krsnanagara. Przed świątynią rośnie drzewo bakula. Miejsce to znane jest jako Siddha-bakula-kunja. Powiedziane jest, że kiedy Abhirama Thakura tam przybył, usiadł pod tym drzewem. W Khanakula-krsnanagara corocznie w miesiącu caitra (marzec-kwiecień) w krsna-saptami, siódmego dnia ubywającego księżyca, odbywa się wielki jarmark. Na festiwal ten przybywają setki i tysiące ludzi. Świątynia Abhirama Thakury ma bardzo starą historię. Bóstwo tej świątyni znane jest jako Gopinatha. W pobliżu świątyni mieszka wiele rodzin sevaita. Powiedziane jest, że Abhirama Thakura miał bat, i jeśli kogoś nim dotknął, osoba ta stawała się wzniosłym bhaktą Krsny. Pomiędzy jego uczniami najsłynniejszym i najdroższym był Śriman Śrinivasa Acarya, lecz jest rzeczą wątpliwą, czy był on jego inicjowanym uczniem.

Adi 11.14-15 Kiedy Nityananda Prabhu otrzymał polecenie, by udać się do Bengalu w celu nauczania, ci dwaj bhaktowie [Śri Ramadasa i Gadadhara dasa] otrzymali nakaz, by udać się z Nim. Tak więc czasami zaliczani są do bhaktów Pana Caitanyi, a czasami do bhaktów Pana Nityanandy. Również Madhava i Vasudeva Ghosh należeli jednocześnie do obu grup bhaktów.

Adi 11.14-15 Znaczenie: W pobliżu stacji kolejowej Agradvipa i Patuli w okręgu Burdwan znajduje się miejsce nazywane Danihata, gdzie nadal znajduje się Bóstwo Śri Gopinathaji. Bóstwo to przyjęło Govindę Ghosh za Swego ojca. Nawet do dzisiaj Bóstwo to spełnia ceremonię śraddha w rocznicę śmierci Govindy Ghosh. Świątynia tego Bóstwa zarządzana jest przez rodzinę rajavamśa z Krsnanagary, której członkowie są potomkami Raja Krsnacandry. Każdego roku w miesiącu vaiśakha, podczas ceremonii baradola, to Bóstwo Gopinatha jest zabierane do Krsnanagary. Ceremonia ta spełniana jest z jedenastoma innymi Bóstwami, a następnie Śri Gopinathaji zabierany jest z powrotem do świątyni w Agradvipie.

Adi 11.16 Ramadasa, jedna z głównych gałęzi, pełen był braterskiej miłości do Boga. Zrobił flet z kija z szesnastoma sękami.

Adi 11.17 Śrila Gadadhara dasa był zawsze całkowicie pogrążony w ekstazie jako gopi. W jego domu Pan Nityananda wystawił dramat Danakeli.

Adi 11.18 Śri Madhava Ghosh był główną osobą w kirtanie. Kiedy śpiewał, Nityananda Prabhu tańczył.

Adi 11.19 Kiedy Vasudeva Ghosh prowadził kirtan, opisując Pana Caitanyę i Nityanandę, słysząc to nawet kamień i drewno topniały.

Adi 11.20 Wiele niezwykłych czynności spełnił Murari, wielki bhakta Pana Caitanyi Mahaprabhu. Czasami w swej ekstazie uderzał w policzek tygrysa, a czasami bawił się z jadowitą żmiją.

Adi 11.20 Znaczenie: Murari Caitanya dasa narodził się w wiosce Sarvrndavana-pura, która znajduje się około dwóch mil od stacji Galaśi na linii Burdwan. Kiedy Murari Caitanya dasa przybył do Navadvipy, osiedlił się w wiosce Modadruma, czyli Maugachi-grama. W tym czasie zasłynął jako Śarnga albo Saranga Murari Caitanya dasa. Potomkowie jego rodziny nadal rezydują w Sarer Pata. W Caitanya-bhagavata, Piątym Rozdziale Antya-lili, znajduje się następujące stwierdzenie: "Murari Caitanya dasa nie miał materialnych cech cielesnych, gdyż był on całkowicie duchowy. Tak więc czasami ścigał tygrysy w dżungli traktował je jak koty i psy. Uderzał tygrysa w policzek i brał na kolana jadowitą żmiję. Nie obawiał się o swe zewnętrzne ciało, o którym całkowicie zapominał. Przez dwadzieścia cztery godziny na dobę mógł intonować maha-mantrę Hare Krsna czy mówić o Panu Caitanyi i Nityanandzie. Czasami pozostawał zanurzony w wodzie przez dwa czy trzy dni, lecz nie odczuwał żadnej cielesnej niewygody. Tak więc zachowywał się prawie jak kamień czy drewno, lecz zawsze wykorzystywał swą energię do intonowania maha-mantry Hare Krsna. Nikt nie jest w stanie opisać jego szczególnych cech, lecz wiadomo, że gdziekolwiek Murari Caitanya dasa udawał się, stwarzał taką atmosferę, że oświecał wszystkich obecnych w świadomości Krsny."

Adi 11.21 Wszyscy towarzysze Pana Nityanandy byli poprzednio chłopcami pasterzami we Vrajabhumi. Ich symbolicznymi reprezentacjami były noszone przez nich rogi i kije, ich pasterskie szaty i pawie pióra na głowach.

Adi 11.21 Znaczenie: Na liście zwolenników Pana Nityanandy znajduje się również Jahnava-mata. Została ona opisana w 66 wersecie Gaura-ganoddeśa-dipiki jako Ananga-manjari z Vrndavany. Wszyscy bhaktowie będący zwolennikami Jahnava-maty są zaliczani do bhaktów Śri Nityanandy Prabhu.

Adi 11.22 Lekarz Raghunatha, znany również jako Upadhyaya, był tak wielkim bhaktą, że jedynie poprzez ujrzenie go można było rozbudzić swą uśpioną miłość do Boga.

Adi 11.23 Sundarananda, inna gałąź Śri Nityanandy Prabhu, był najbliższym sługą Pana Nityanandy. W jego towarzystwie Pan Nityananda Prabhu odczuwał życie Vrajabhumi.

Adi 11.23 Znaczenie: W Caitanya-bhagavata, Szóstym Rozdziale Antya-lili powiedziane jest, że Sundarananda był oceanem miłości do Boga i głównym towarzyszem Śri Nityanandy Prabhu. Gaura-ganoddeśa-dipika oznajmia, że w krsna-lila był on Sudamą. Tak więc był on jednym z dwunastu chłopców pasterzy, którzy zstąpili z Balaramą, kiedy pojawił się On jako Śri Nityananda Prabhu. Święte miejsce, gdzie mieszkał Sundarananda, znajduje się w wiosce znanej jako Maheśa-pura, położonej około czternaście mil na wschód od stacji kolejowej Majadiya, na wschodniej drodze kolejowej z Kalkuty do Burdwan. Miejsce to znajduje się w okręgu Jeshore, który należy teraz do Bangladeszu. Jeśli chodzi o relikty tej wioski, to zachował się jedynie stary dom mieszkalny Sundaranandy. Na końcu tej wioski mieszka baula (pseudo-Vaisnava), a wszystkie budynki, zarówno świątynie, jak i domy, wyglądają na nowo wzniesione. W Maheśapurze znajdują się Bóstwa Śri Radhavallabha i Śri Śri Radharamana. W pobliżu świątyni jest mała rzeka nazywana Vetravati.

Sundarananda Prabhu był naisthika-brahmacarinem, czyli nie był żonaty w przeciągu swego życia. Toteż poza swymi uczniami nie miał bezpośrednich potomków, lecz potomkowie jego rodziny nadal mieszkają w wiosce znanej jako Mangaladihi w okręgu Birbhum. W tej samej wiosce znajduje się świątynia Balaramy i Bóstwo to jest regularnie czczone. Oryginalne Bóstwo Maheśapury, Radhavallabha, zostało zabrane przez Saidabad Gosvamich z Berhampur, a od kiedy zostały zainstalowane Bóstwa obecne, wielbieniem ich zajmuje się rodzina Zamindara z Maheśapury. Podczas pełni księżyca w miesiącu magha (styczeń-luty), regularnie obchodzona jest rocznica odejścia Sundaranandy i na festiwal ten przybywają ludzie z sąsiednich terenów.

Adi 11.24 Powiedziane jest, że Kamalakara Pippalai był trzecim gopalem. Jego zachowanie i miłość do Boga były niezwykłe i dzięki temu sławiony jest na całym świecie.

Adi 11.24 Znaczenie: Werset 128 Gaura-ganoddeśa-dipiki opisuje Kamalakarę Pippalai jako trzeciego gopala. Poprzednio nazywał się Mahabala. Kamalakara Pippalai zainstalował Bóstwa Jagannatha w Maheśa w Śri Ramapura. Wioska Maheśa znajduje się około dwóch i pół mili od stacji kolejowej Śri Ramapura. A oto genealogia rodziny Kamalakara Pippalai. Kamalakara Pippalai miał syna zwanego Caturbhuja, który miał dwóch synów o imionach Narayana i Jagannatha. Narayana miał jednego syna zwanego Jagadanandą, którego synem był Rajivalocana. Za czasów Rajivalocany, finanse były niewystarczające do wielbienia Bóstwa Jagannatha i powiedziane jest, że Nawab Daccy, Shah Suja, w roku bengalskim 1060 podarował 1185 bigha ziemi. Ponieważ ziemia należała do Jagannatha, wioska nazywana była Jagannatha-pura. Powiedziane jest, że Kamalakara Pippalai opuścił dom i dlatego jego młodszy brat Nidhipati Pippalai poszukiwał go i po pewnym czasie odnalazł go w wiosce Maheśa. Nidhipati Pippalai zrobił co mógł, by przyprowadzić swego starszego brata do domu, lecz on nie chciał powrócić. Wskutek tego Nidhipati Pippalai, ze wszystkimi członkami swej rodziny, przybył do Maheśa, by się tam osiedlić. Członkowie tej rodziny nadal mieszkają w pobliżu tej wioski. Ich imieniem rodowym jest Adhikari i są oni rodziną bramińską.

A oto historia świątyni Jagannatha w Maheśa. Pewien bhakta o imieniu Dhruvananda poszedł do Jagannatha Puri, aby zobaczyć Pana Jagannatha, Balaramę i Subhadrę, pragnąc ofiarować Jagannathaji pokarm, który sam ugotował. Ponieważ takie było jego pragnienie, pewnej nocy Jagannathaji pojawił się przed nim we śnie i poprosił go, aby udał się do Maheśa położonego nad Gangesem i tam zaczął wielbić Go w świątyni. Tak więc Dhruvananda udał się do Maheśa, gdzie ujrzał trzy Bóstwa - Jagannatha, Balaramę i Subhadrę - unoszące się w Gangesie. Wyłowił te Bóstwa, zainstalował Je w małej chatce i z wielkim zadowoleniem wielbił Pana Jagannatha. Kiedy zestarzał się, bardzo pragnął przekazać tę odpowiedzialność komuś godnemu zaufania i we śnie otrzymał pozwolenie od Jagannatha Prabhu, aby przekazać ją osobie, którą spotka następnego ranka. Następnego ranka spotkał Kamalakara Pippalai, który poprzednio był mieszkańcem wioski Khalijuli położonej na terenie Lasu Sundaravana w Bengalu i który był czystym Vaisnavą, wielkim bhaktą Pana Jagannatha. Tak więc przekazał mu odpowiedzialność za wielbienie Bóstw. W ten sposób Kamalakara Pippalai został wielbicielem Pana Jagannatha i od tego czasu członkowie jego rodziny otrzymali określenie Adhikari, które oznacza "ten, który jest upełnomocniony do wielbienia Pana". Ci Adhikari należą do szanowanej rodziny bramińskiej. Nazwisko Pippalai nosi pięć typów braminów wyższej klasy.

Adi 11.25 Suryadasa Sarakhela i jego młodszy brat Krsnadasa Sarakhela, obaj posiadali mocną wiarę w Nityanandą Prabhu. Byli zbiornikiem miłości do Boga.

Adi 11.25 Znaczenie: W Dwunastym Rozdziale Bhakti-ratnakara powiedziane jest, że kilka mil od Navadvipy znajduje się miejsce nazywane Śaligrama, które było rezydencją Suryadasa Sarakheli. Był on zatrudniony jako sekretarz ówczesnego rządu muzułmańskiego i w ten sposób zgromadził duży majątek. Suryadasa miał czterech braci, którzy byli czystymi Vaisnavami. Vasudha i Jahnava były córkami Suryadasa Sarakheli.

Adi 11.26 Gauridasa Pandita, wzór najwznioślejszej służby oddania w miłości do Boga, posiadał największą moc otrzymywania i rozdawania takiej miłości.

Adi 11.26 Znaczenie: Powiedziane jest, że Gauridasa Pandita był zawsze pod patronatem króla Krsnadasa, syna Harihody. Gauridasa Pandita mieszkał w wiosce Śaligrama, która położona jest kilka mil od stacji kolejowej Mudagacha, a później przeniósł się do Ambika-kalana. Werset 128 Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że poprzednio był on Subalą, jednym z przyjaciół pasterzy Krsny i Balaramy we Vrndavanie. Gauridasa Pandita był młodszym bratem Suryadasa Sarakheli i za pozwoleniem swego starszego brata przeniósł swą rezydencję nad brzeg Gangesu, gdzie mieszkał w mieście zwanym Ambika-kalana. Oto imiona niektórych potomków Gauridasa Pandity:

(1) Śri Nrsimha-caitanya,

(2) Krsnadasa,

(3) Visnudasa,

(4) Bada Balarama dasa,

(5) Govinda,

(6) Raghunatha,

(7) Badu Gangadasa,

(8) Auliya Gangarama,

(9) Yadavacarya,

(10) Hrdayacaitanya,

(11) Canda Haladara,

(12) Maheśa Pandita,

(13) Mukuta Raya,

(14) Bhatuya Gangarama,

(15) Auliya Caitanya,

(16) Kaliya Krsnadasa,

(17) Patuya Gopala,

(18) Bada Jagannatha,

(19) Nityananda,

(20) Bhavi,

(21) Jagadiśa,

(22) Raiya Krsnadasa i

(22 i pół) Annapurna.

Najstarszy syn Gauridasa Pandity znany był jako wielki Balarama, a najmłodszy jako Raghunatha. Synami Raghunathy byli Maheśa Pandita i Govinda. Córka Gauridasa Pandity była znana jako Annapurna.

Wioska Ambika-kalana, położona po przeciwnej stronie Gangesu naprzeciwko Śantipur, znajduje się dwie mile na wschód od stacji kolejowej Kalanakorta na wschodniej linii kolejowej. W Ambika-kalana znajduje się świątynia wzniesiona przez Zamindara Burdwanu. Przed świątynią rośnie ogromne drzewo tamaryndowe i powiedziane jest, że pod tym drzewem Gauridasa Pandita spotkał Pana Caitanyę Mahaprabhu. Miejsce, gdzie znajduje się świątynia, znane jest jako Ambika, a ponieważ znajduje się ono na terenie Kalany, wioska jest znana jako Ambika-kalana. Powiedziane jest, że w świątyni tej nadal znajduje się kopia Bhagavad-gity napisana przez Śri Caitanyę Mahaprabhu.

Adi 11.27 Czyniąc Pana Caitanyę i Pana Nityanandę Panami swego życia, Gauridasa Pandita poświęcił wszystko dla służby Pana Nityanandy, nawet swe związki rodzinne.

Adi 11.28 Trzynastym ważnym bhaktą Śri Nityanandy Prabhu był Pandita Purandara, który poruszał się w oceanie miłości do Boga tak jak wzgórze Mandara.

Adi 11.28 Znaczenie: Pandita Purandara spotkał Śri Nityanandę Prabhu w Khadadaha. Kiedy Nityananda Prabhu odwiedził tę wioskę, tańczył w niezwykły sposób i ten taniec urzekł Purandara Panditę. Pandita siedział na wierzchołku drzewa, lecz ujrzawszy tańczącego Nityanandę, zeskoczył na ziemię i oznajmił, że jest Angadą, jednym z bhaktów w obozie Hanumana podczas rozrywek Pana Ramacandry.

Adi 11.29 Parameśvara dasa, uważany za piątego gopala w krsna-lila, całkowicie podporządkował się lotosowym stopom Nityanandy. Każdy, kto pamięta jego imię, Parameśvara dasa, z łatwością otrzyma miłość do Krsny.

Adi 11.29 Znaczenie: Caitanya-bhagavata oznajmia, że Parameśvara dasa, znany czasami jako Parameśvari dasa, był życiem i duszą Śri Nityanandy Prabhu. Ciało Parameśvara dasa było miejscem rozrywek Pana Nityanandy. Parameśvara dasa, mieszkający przez jakiś czas w wiosce Khadadaha, był zawsze pogrążony w ekstazie chłopca pasterza. Poprzednio był on Arjuną, przyjacielem Krsny i Balaramy. Był on piątym pomiędzy dwunastoma gopala. Towarzyszył Śrimati Jahnava-devi, kiedy spełniała ona festiwal w Kheturi. Bhakti-ratnakara oznajmia, że z polecenia Śrimati Jahnava-maty zainstalował on Radha-Gopinatha w świątyni Atapura w okręgu Hugali. Stacja Atapura znajduje się na wąskotorowej linii kolejowej pomiędzy Howrah i Amata. Inna świątynia w Atapura, założona przez rodzinę Mitra, znana jest jako świątynia Radha-Govinda. Przed świątynią, w bardzo atrakcyjnym miejscu pomiędzy dwoma drzewami bakula i drzewem kadamba, znajduje się grobowiec Parameśvari Thakury, a powyżej niego jest ołtarz z krzewem tulasi. Powiedziane jest, że z drzewa kadamba wyrasta tylko jeden kwiat rocznie. Kwiat ten ofiarowywany jest Bóstwu.

Powiedziane jest, że Parameśvari Thakura należał do rodziny vaidya. Potomek jego brata obecnie spełnia w świątyni czynności wielbienia. Niektórzy z członków ich rodziny nadal mieszkają w okręgu Hugali w pobliżu poczty w Canditala. Potomkowie Parameśvari Thakury przyjęli wielu uczniów z rodzin bramińskich, ale ponieważ potomkowie ci stopniowo przyjmowali zawód lekarzy, osoby o rodowodach bramińskich przestały zostawać ich uczniami. Tytuły rodowe potomków Parameśvari to Adhikari i Gupta. Na nieszczęście członkowie jego rodziny nie wielbią Bóstwa bezpośrednio; angażują w tym celu opłacanych braminów. W świątyni Baladeva i Śri Śri Radha-Gopinatha znajdują się na jednym tronie. Przypuszcza się, że Bóstwo Baladevy zostało zainstalowane później, ponieważ zgodnie z transcendentalną rasą, Baladeva, Krsna i Radha nie mogą przebywać na tym samym tronie. W świątyni tej, w pełnię księżyca w okresie vaiśakha (kwiecień-maj), urządzany jest festiwal z okazji rocznicy odejścia Parameśvari Thakury.

Adi 11.30 Jagadiśa Pandita, piętnasta gałąź zwolenników Pana Nityanandy, był wyzwolicielem całego świata. Miłość oddania do Krsny emanowała z niego jak potoki deszczu.

Adi 11.30 Znaczenie: Opisy Jagadiśa Pandity znajdują się w Caitanya-bhagavata, Czwartym Rozdziale Adi-lili, i Caitanya-caritamrcie, Czternastym Rozdziale Adi-lili. Należał on do wioski Yaśada-grama w okręgu Nadia w pobliżu stacji kolejowej Cakadaha. Jego ojciec, syn Bhatta Narayana, nazywał się Kamalaksa. Zarówno jego ojciec, jak i matka byli wielkimi bhaktami Pana Visnu i po ich śmierci Jagadiśa, razem ze swą żoną Duhkhini i bratem Maheśą, opuścili jego miejsce narodzin i udali się do Śri Mayapur, aby mieszkać w towarzystwie Jagannatha Miśry i innych Vaisnavów. Pan Caitanya poprosił Jagadiśę, aby udał się do Jagannatha Puri, i propagował ruch hari-nama-sankirtanu. Po powrocie z Jagannatha Puri, z polecenia Pana Jagannatha zainstalował Bóstwa Jagannatha w wiosce Yaśada-grama. Powiedziane jest, że Jagadiśa Pandita przywiązał ciężkie Bóstwo do kija i w ten sposób przyniósł Je do wioski Yaśada-grama. Kapłani tej świątyni nadal pokazują kij, którego Jagadiśa Pandita użył do przyniesienia Bóstwa Jagannatha.

Adi 11.31 Szesnastym drogim sługą Nityanandy Prabhu był Dhananjaya Pandita. Był on bardzo wyrzeczony i zawsze pogrążony w miłości do Krsny.

Adi 11.31 Znaczenie: Pandita Dhananjaya był mieszkańcem wioski w Katwie, nazywanej Śitala. Był on jednym z dwunastu gopala. Według Gaura-ganoddeśa-dipiki poprzednio miał na imię Vasudama. Śitala-grama znajduje się w pobliżu stacji policyjnej Mangalakota i poczty Kaicara w okręgu Burdwan. Na wąskotorowej linii kolejowej z Burdwan do Katwy, około dziewięciu mil od Kutwy, znajduje się stacja kolejowa znana jako Kaicara. Aby dotrzeć do Śitali, należy przejść około milę w kierunku północno-wschodnim od tej stacji. Świątynia była ziemianką pokrytą słomą. Jakiś czas temu, Zamindarowie z Bajaravana Kabaśi, Mullikowie, wznieśli ogromny dom, by służył za świątynię, lecz przez ostatnie sześćdziesiąt pięć lat świątynia ta była zburzona i porzucona. Nadal widoczne są tam fundamenty starej świątyni. W pobliżu świątyni znajduje się kolumna z tulasi i każdego roku w miesiącu styczniu obchodzony jest tam dzień odejścia Dhananjayi. Powiedziane jest, że przez pewien czas Pandita Dhananjaya znajdował się w grupie sankirtanu kierowanej przez Śri Caitanyę Mahaprabhu, a następnie udał się do Vrndavany. Przed udaniem się do Vrndavany, przez pewien czas mieszkał w wiosce zwanej Sancadapancada, znajdującej się około sześciu mil na południe od stacji kolejowej Memari. Czasami wioska ta znana jest również jako "miejsce Dhananjayi" (Dhananjayera Pata). Po pewnym czasie przekazał odpowiedzialność wielbienia swemu uczniowi i powrócił do Vrndavany. Po powrocie z Vrndavany do Śitala-gramy, zainstalował w świątyni Bóstwo Gaurasundary. Potomkowie Pandita Dhananjayi nadal mieszkają w Śitala-grama i nadzorują kult świątynny.

Adi 11.32 Maheśa Pandita, siódmy spośród dwunastu gopalów, był bardzo liberalny. Z wielkiej miłości do Krsny tańczył jak szalony przy akompaniamencie bębenka.

Adi 11.32 Znaczenie: Wioska Maheśa Pandity, znana jako Palapada, położona jest w okręgu Nadia w lesie, około milę na południe od stacji kolejowej Cakadaha. W pobliżu tej wioski płynie Ganges. Powiedziane jest, że poprzednio Maheśa Pandita mieszkał po wschodniej stronie Jirat, w wiosce znanej jako Masipura czy Yaśipura, i kiedy Yaśipura zatonęła w korycie rzecznym Gangesu, Bóstwa zostały przeniesione do Palapada, które znajduje się pośród różnych wiosek takich jak Beledanga, Berigrama, Sukhasagara, Candude i Manasapota. (Znajduje się tam około czternaście wiosek i całe sąsiedztwo znane jest jako Pancanagara Paragana.) Wspomniane jest, że Maheśa Pandita przyłączył się do festiwalu spełnianego przez Śri Nityanandę Prabhu w Panihati. Do festiwalu tego przyłączył się również Narottama dasa Thakura i Maheśa Pandita ujrzał go z tej okazji. W świątyni Maheśa Pandity znajdują się Bóstwa Gaura-Nityanandy, Śri Gopinathy, Śri Madana-mohany i Radha-Govindy, jak również śalagrama-śila.

Adi 11.33 Purusottama Pandita, mieszkaniec Navadvipy, był ósmym gopalem. Prawie dostawał obłędu, gdy słyszał święte imię Nityanandy Prabhu.

Adi 11.33 Znaczenie: Caitanya-bhagavata mówi, że Purusottama Pandita urodził się w Navadvipie i był wielkim bhaktą Pana Nityanandy Prabhu. Kiedy był jednym z dwunastu gopalów, nosił imię Stokakrsna.

Adi 11.34 Balarama dasa zawsze w pełni rozkoszował się nektarem miłości do Krsny. Szalał na dźwięk imienia Nityanandy Prabhu.

Adi 11.35 Yadunatha Kavicandra był wielkim bhaktą. Pan Nityananda Prabhu zawsze tańczył w jego sercu.

Adi 11.35 Znaczenie: W Caitanya-bhagavata, Pierwszym Rozdziale Madhya-lili powiedziane jest, że dżentelmen znany jako Ratnagarbha Acarya był przyjacielem ojca Śri Nityanandy Prabhu. Byli mieszkańcami tej samej wioski, znanej jako Ekacakra-grama. Miał on czterech synów: Krsnapada-makarandę, Krsnananadę, Jivę i Yadunatha Kavicandrę.

Adi 11.36 Dwudziestym pierwszym bhaktą Śri Nityanandy w Bengalu był bramin Krsnadasa, który był pierwszej klasy sługą Pana.

Adi 11.36 Znaczenie: Radha-deśa odnosi się do części Bengalu, w której nie płynie Ganges.

Adi 11.37 Dwudziestym drugim bhaktą Pana Nityanandy Prabhu był Kala Krsnadasa, który był dziewiątym chłopcem pasterzem. Był on pierwszej klasy Vaisnavą i nie znał niczego poza Nityanandą Prabhu.

Adi 11.37 Znaczenie: W Caitanya-bhagavata, Szóstym Rozdziale Antya-khanda powiedziane jest, że Krsnadasa, znany również jako Kaliya Krsnadasa, był poprzednio gopalem (chłopcem pasterzem) o imieniu Labanga. Był jednym z dwunastu chłopców pasterzy. Kaliya Krsnadasa miał swą siedzibę w wiosce zwanej Akaihata, która położona jest w okręgu Burdwan, na obszarze podlegającym poczcie i policji w Katwie. Znajduje się ona na drodze do Navadvipy. Aby dotrzeć do Akaihata, trzeba udać się ze stacji węzłowej Vyandela do stacji kolejowej Katwa, a następnie iść przez około dwie mile, albo trzeba wysiąść na stacji Danihata i stamtąd iść jedną milę. Wioska Akaihata jest bardzo mała. W miesiącu Caitra, w dzień Varuni, urządzany jest tam festiwal święcący dzień odejścia Kala Krsnadasa.

Adi 11.38 Dwudziestym trzecim i dwudziestym czwartym ważnym bhaktą Nityanandy Prabhu był: Sadaśiva Kaviraja i jego syn Purusottama dasa, który był dziesiątym gopalą.

Adi 11.39 Od samych narodzin Purusottama dasa był całkowicie zaabsorbowany służbą dla lotosowych stóp Pana Nityanandy Prabhu i zawsze angażował się w dziecięce rozrywki z Panem Krsną.

Adi 11.39 Znaczenie: Sadaśiva Kaviraja i Nagara Purusottama, którzy byli ojcem i synem, opisani są w Caitanya-bhagavata jako maha-bhagyavan, wielce szczęśliwi. Należeli do kasty lekarzy vaidya. Werset 156 Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że Candravali, najukochańsza gopi Krsny narodziła się później jako Sadaśiva Kaviraja. Powiedziane jest, że Kamsari Sena, ojciec Sadaśiva Kavirajy, był poprzednio gopi Ratnavali w rozrywkach Krsny. Wszyscy członkowie rodziny Sadaśiva Kavirajy byli wielkimi bhaktami Pana Caitanyi Mahaprabhu. Purusottama dasa Thakura mieszkał czasami w Sukhasagara, w pobliżu stacji kolejowej Cakadaha i Śimurali. Wszystkie Bóstwa zainstalowane przez Purusottama Thakurę były poprzednio usytuowane w Beledanga-grama, a gdy świątynia została zniszczona, Bóstwa zostały przeniesione do Sukhasagara. Kiedy świątynia ta została zatopiona w korycie Gangesu, Bóstwa zostały przyniesione wraz z Bóstwem Jahnava-maty do Sahebadanga Bedigrama. Ponieważ to miejsce również zostało zniszczone, wszystkie Bóstwa znajdują się teraz w wiosce zwanej Candude-grama, która, jak to wspomniano powyżej, znajduje się jedną milę na północ od Palapada.

Adi 11.40 Śri Kanu Thakura, bardzo szanowany dżentelmen, był synem Purusottama dasa Thakury. Był on tak wielkim bhaktą, że Pan Krsna zawsze przebywał w jego ciele.

Adi 11.40 Znaczenie: Aby udać się do siedziby Kanu Thakury, trzeba dostać się łodzią ze stacji Jhikaragacha-ghata do rzeki znanej jako Kapotaksa. A jeśli ktoś przejdzie dwie albo dwie i pół mili od stacji Jhikaragacha-ghata, może ujrzeć Bodhakhana, siedzibę Kanu Thakury. Synem Sadaśivy był Purusottama Thakura, a jego synem był Kanu Thakura. Potomkowie Kanu Thakury znają go jako Nagara Purusottamę. W krsna-lila był on chłopcem pasterzem o imieniu Dama. Powiedziane jest, że matka Kanu Thakury, Jahnava, umarła tuż po jego narodzinach. Kiedy miał on około dwunastu lat, Śri Nityananda Prabhu zabrał go do Swego domu w Khadadaha. Stwierdzono, że Kanu Thakura urodził się w bengalskim roku 942. Powiedziane jest, że narodził się w dniu Rathayatry. Ponieważ był wielkim bhaktą Pana Krsny od samego początku swego życia, Śri Nityananda Prabhu nadał mu imię Śiśu Krsnadasa. Kiedy miał pięć lat, udał się do Vrndavany z Jahnava-matą. Po ujrzeniu ekstatycznych symptomów Kanu Thakury, Gosvami nadali mu imię Kanai Thakura.

W rodzinie Kanu Thakury jest Bóstwo Radha-Krsna znane jako Pranavallabha. Powiedziane jest, że jego rodzina wielbiła to Bóstwo na długo przed pojawieniem się Pana Caitanyi Mahaprabhu. Podczas inwazji Maharastrian w Bengalu, rodzina Kanu Thakury rozproszyła się, a po inwazji jeden członek tej rodziny, Harikrsna Gosvami, powrócił do ich oryginalnego domu, Bodhakhany, i ponownie zainstalował Bóstwo Pranavallabha. Potomkowie tej rodziny nadal pełnią służbę dla Pranavallabhy. Kanu Thakura był obecny podczas Khetariutsavy, gdzie obecni byli również Jahnava-devi i Virabhadra Gosvami. Jeden z członków rodziny Kanu Thakury, Madhavacarya, poślubił córkę Śri Nityanandy Prabhu, której na imię było Gangadevi. Zarówno Purusottama Thakura, jak i Kanu Thakura mieli wielu uczniów z rodzin bramińskich. Większość uczniów w linii Kanu Thakury rezyduje teraz w wiosce zwanej Gadabeta, nad rzeką Śilavati w okręgu Midnapore.

Adi 11.41 Uddharana Datta Thakura, jedenasty pomiędzy dwunastoma chłopcami pasterzami, był wzniosłym bhaktą Pana Nityanandy Prabhu. Pod każdym względem wielbił on lotosowe stopy Pana Nityanandy.

Adi 11.41 Znaczenie: 129 werset Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że Uddharana Datta Thakura był poprzednio chłopcem pasterzem z Vrndavany o imieniu Subahu. Uddharana Datta Thakura, znany poprzednio jako Śri Uddharana Datta, był mieszkańcem Saptagramy, która znajduje się nad brzegiem rzeki Sarasvati w pobliżu stacji kolejowej Triśabigha w okręgu Hugali. Za czasów Uddharana Thakury, Saptagrama była ogromnym miastem, obejmującym wiele innych miejsc takich jak Vasudeva-pura, Banśabediya, Krsnapura, Nityananda-pura, Śivapura, Śankhanagara i Saptagrama.

Kalkuta została rozwinięta pod rządami brytyjskimi przez wpływową społeczność kupiecką, a szczególnie przez społeczność suvarna-vanik, która przybyła z Saptagrama, by założyć swój interes i domy w całej Kalkucie. Byli oni znani jako społeczność kupiecka Saptagrami Kalkuty i większość z nich należała do rodzin Mullik i Sil. Do społeczności tej należała przeszło połowa Kalkuty, jak również Śrila Uddharana Thakura. Rodzina mojego ojca również pochodzi z tego samego okręgu i należała do tej samej społeczności. Mullikowie Kalkuty dzielą się na dwie rodziny, mianowicie rodzinę Sil i rodzinę De. Wszyscy Mullikowie rodziny De oryginalnie należą do tej samej rodziny i gotry. Poprzednio również należeliśmy do gałęzi rodziny De, której członkowie, blisko związani z władcami muzułmańskimi, otrzymali tytuł Mullik.

W Caitanya-bhagavata, Szóstym Rozdziale Antya-khanda powiedziane jest, że Uddharana Datta był niezwykle wzniosłym i liberalnym Vaisnavą. Urodził się z prawem wielbienia Nityanandy Prabhu. Powiedziane jest również, że Nityananda Prabhu, przebywając pewien czas w Khadadaha, przybył do Saptagrama i zatrzymał się w domu Uddharana Datty. Społeczność suvarna-vanik, do której należał Uddharana Datta, była w rzeczywistości społecznością Vaisnava. Członkowie jej byli bankierami i kupcami złota (suvarna oznacza "złoto", a vanik oznacza "kupiec"). Dawno temu miało miejsce nieporozumienie pomiędzy Balla Seną a społecznością suvarna-vanik z powodu wielkiego bankiera Gauri Seny. Balla Sena brał pożyczki od Gauri Seny i wydawał pieniądze w sposób nieumiarkowany i dlatego Gauri Sena przestał dostarczać mu pieniędzy. Balla Sena wziął odwet za to, wywołując konspirację społeczną, by uczynić suvarna-vanik klasą pozakastową, i od tego czasu zostali oni wykluczeni z wyższych kast, mianowicie braminów, ksatriyów i vaiśyów. Lecz dzięki łasce Śrila Nityanandy Prabhu społeczność suvarna-vanik ponownie została wyniesiona. W Caitanya-bhagavata powiedziane jest, yateka vanik-kula uddharana haite pavitra ha-ila dvidha nahika ihate: nie ma wątpliwości co do tego, że wszyscy członkowie społeczności suvarna-vanik ponownie zostali oczyszczeni przez Śri Nityanandy Prabhu.

W Saptagrama nadal znajduje się świątynia z sześcioramiennym Bóstwem Śri Caitanyi Mahaprabhu, które osobiście wielbił Śrila Uddharana Datta Thakura. Po prawej stronie Śri Caitanyi Mahaprabhu jest Bóstwo Śri Nityanandy Prabhu, a po lewej stronie Gadadhary Prabhu. Jest tam również murti Radha-Govindy i śalagrama-śila, a poniżej tronu znajduje się portret Śri Uddharana Datta Thakury. Przed świątynią znajduje się teraz wielki hol, a przed tym holem rośnie Madhavi-lata. Świątynia znajduje się w ocienionym, chłodnym i ładnie usytuowanym miejscu. Kiedy powróciliśmy z Ameryki w roku 1967, członkowie komitetu wykonawczego tej świątyni zaprosili nas, abyśmy ją odwiedzili, tak więc mieliśmy sposobność odwiedzenia tej świątyni z kilkoma amerykańskimi uczniami. Poprzednio, w naszym dzieciństwie, odwiedzaliśmy tę świątynię z naszymi rodzicami, ponieważ wszyscy członkowie społeczności suvarna-vanik wykazują entuzjastyczne zainteresowanie tą świątynią Uddharana Datta Thakury. W bengalskim roku 1283 jeden babaji o imieniu Nitai dasa postarał się o dotację dwunastu bigha ziemi dla tej świątyni. Później zarząd świątyni podupadł, lecz w roku 1306, dzięki współpracy słynnego Balarama Mullik z Hugali, który był urzędnikiem sądowym, oraz wielu bogatych członków społeczności suvarna-vanik, zarząd świątyni znacznie się polepszył. Nie więcej niż pięćdziesiąt lat temu, jeden z członków rodziny Uddharana Datta Thakury o imieniu Jagamohana Datta zainstalował w świątyni drewniane Bóstwo Uddharana Datta Thakury, lecz to Bóstwo nie jest tam dłużej obecne; obecnie wielbiony jest wizerunek Uddharana Datta Thakury. Wiadomo jednakże, że drewniane Bóstwo Uddharana Thakury zostało zabrane przez Śri Madana-mohana Dattę i teraz wielbione jest razem z śalagrama-śila przez Śrinatha Dattę.

Uddharana Datta Thakura był zarządcą posiadłości wielkiego Zamindara w Naihati, około półtorej mili na północ od Katwy. Relikty tej rodziny królewskiej nadal istnieją w pobliżu stacji Dainhata. Ponieważ Uddharana Datta Thakura był zarządcą posiadłości, był on również znany jako Uddharana-pura. Uddharana Datta Thakura zainstalował Bóstwa Nitai-Gaura, które później zostały przeniesione do domu Zamindara, znanego jako Vanaoyaribada. Śrila Uddharana Datta Thakura był przez całe swe życie grhasthą. Jego ojciec miał na imię Śrikara Datta, jego matka Bhadravati, a jego syn Śrinivasa Datta.

Adi 11.42 Dwudziestym siódmym ważnym bhaktą Nityanandy Prabhu był Acarya Vaisnavananda, wielka osobistość w służbie oddania. Poprzednio był on znany jako Raghunatha Puri.

Adi 11.42 Znaczenie: Werset 97 Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że Raghunatha Puri miał poprzednio wielkie moce w ośmiu sukcesach mistycznych. Był inkarnacją jednego z tych sukcesów.

Adi 11.43 Innym ważnym bhaktą Pana Nityanandy Prabhu był Visnudasa, który miał dwóch braci, Nandanę i Gangadasę. Pan Nityananda Prabhu czasami zatrzymywał się w ich domu.

Adi 11.43 Znaczenie: Trzej bracia: Visnudasa, Nandana i Gangadasa byli mieszkańcami Navadvipy i należeli do bramińskiej rodziny Bhattacarya. Zarówno Visnudasa, jak i Gangadasa przebywali przez pewien czas ze Śri Caitanyą Mahaprabhu w Jagannatha Puri, a Caitanya-bhagavata oznajmia, że poprzednio Nityananda Prabhu przebywał w ich domu.

Adi 11.44 Paramananda Upadhyaya był wielkim sługą Nityanandy Prabhu. Śri Jiva Pandita sławił cechy Śri Nityanandy Prabhu.

Adi 11.44 Znaczenie: Śri Paramananda Upadhyaya był zaawansowanym bhaktą. Jego imię wspomniane jest w Caitanya-bhagavata, gdzie również wspomniany jest Śri Jiva Pandita jako drugi syn Ratnagarbhy Acaryi i przyjaciel z dzieciństwa Hadai Ojhy, ojca Nityanandy Prabhu. Werset 169 Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że Śri Jiva Pandita był poprzednio gopi o imieniu Indira.

Adi 11.45 Trzydziestym pierwszym bhaktą Pana Nityanandy Prabhu był Paramananda Gupta, który był bardzo oddany Panu Krsnie i wielce zaawansowany w duchowej świadomości. W jego domu przebywał również poprzednio przez pewien czas Nityananda Prabhu.

Adi 11.45 Znaczenie: Paramananda Gupta ułożył modlitwę do Pana Krsny znaną jako Krsna-stavavali. Werset 194 Gaura-ganoddeśa-dipiki oznajmia, że poprzednio był on gopi o imieniu Manjumedha.

Adi 11.46 Trzydziestym drugim, trzydziestym trzecim, trzydziestym czwartym i trzydziestym piątym spośród ważnych bhaktów byli: Narayana, Krsnadasa, Manohara i Devananda, którzy zawsze angażowali się w służbę dla Pana Nityanandy.

Adi 11.47 Trzydziestym szóstym bhaktą Pana Nityanandy był Hoda Krsnadasa, dla którego Nityananda Prabhu był życiem i duszą. Zawsze był oddany lotosowym stopom Nityanandy i nie znał nikogo poza Nim.

Adi 11.47 Znaczenie: Rezydencja Krsnadasa Hody znajdowała się w Badagachi, która teraz należy do Bangladeszu.

Adi 11.48 Pomiędzy bhaktami Pana Nityanandy, Nakadi był trzydziestym siódmym, Mukunda - trzydziestym ósmym, Surya - trzydziestym dziewiątym, Madhava - czterdziestym, Śridhara - czterdziestym pierwszym, Ramananda - czterdziestym drugim, Jagannatha - czterdziestym trzecim, a Mahidhara - czterdziestym czwartym.

Adi 11.48 Znaczenie: Śridhara był dwunastym gopala.

Adi 11.49 Śri Manta był czterdziestym piątym bhaktą, Gokula dasa był czterdziestym szóstym, Hariharananda - czterdziestym siódmym, Śivai - czterdziestym ósmym, Nandai - czterdziestym dziewiątym, a Paramananda - pięćdziesiątym.

Adi 11.50 Vasanta był pięćdziesiątym pierwszym, Navani Hoda - pięćdziesiątym drugim, Gopala - pięćdziesiątym trzecim, Sanatana - pięćdziesiątym czwartym, Visnai - pięćdziesiątym piątym, Krsnadasa - pięćdziesiątym szóstym, a Sulocana - pięćdziesiątym siódmym.

Adi 11.50 Znaczenie: Navani Hoda zdaje się być tą samą osobą co Hoda Krsnadasa, syn króla Badagachi. Jego ojciec nazywał się Hari Hoda. Do Badagachi można udać się linią kolejową Lalagola-ghata. Poprzednio w pobliżu Badagachi płynął Ganges, lecz teraz stał się kanałem znanym jako Kalśira Khal. W pobliżu stacji Mudagacha znajduje się wioska znana jako Śaligrama, w której król Krsnadasa zaaranżował małżeństwo Śri Nityanandy Prabhu, jak opisuje to Dwunasta Taranga Bhakti-ratnakara. Czasami powiedziane jest, że Navani Hoda był synem Raja Krsnadasa. Jego potomkowie nadal mieszkają w Rukunapura, wiosce w pobliżu Bahiragachi. Należą oni do społeczności daksina radhiya kayastha, lecz poddani oczyszczeniu jako bramini, nadal inicjują wszystkie klasy ludzi.

Adi 11.51 Pięćdziesiątym ósmym wielkim bhaktą Pana Nityanandy Prabhu był Kamsari Sena, pięćdziesiątym dziewiątym był Ramasena, sześćdziesiątym był Ramacandra Kaviraja, a sześćdziesiątym pierwszym, sześćdziesiątym drugim i sześćdziesiątym trzecim byli: Govinda, Śriranga i Mukunda, którzy byli lekarzami.

Adi 11.51 Znaczenie: Śri Ramacandra Kaviraja, syn Khandavasi Ciranjivy i Sunandy, był uczniem Śrinivasy Acaryi i najbliższym przyjacielem Narottama dasa Thakury, który kilkakrotnie modlił się o jego towarzystwo. Jego najmłodszym bratem był Govinda Kaviraja. Śrila Jiva Gosvami wielce doceniał wielkie oddanie Śri Ramacandra Kavirajy dla Pana Krsny i dlatego nadał mu tytuł kaviraja. Śri Ramacandra Kaviraja, który nigdy nie był zainteresowany życiem rodzinnym, bardzo pomagał w nauczaniu Śrinivasy Acaryi i Narottama dasa Thakury. Najpierw mieszkał w Śrikhanda, a później w wiosce Kumara-nagara na brzegu Gangesu.

Govinda Kaviraja był bratem Ramacandra Kavirajy i najmłodszym synem Ciranjivy ze Śrikhandy. Chociaż początkowo był śaktą, czyli czcicielem bogini Durgi, później został inicjowany przez Śrinivasę Acaryę Prabhu. Govinda Kaviraja również początkowo mieszkał w Śrikhanda, a następnie w Kumara-nagara, lecz później przeniósł się do wioski znanej jako Teliya Budhari na południowym brzegu rzeki Padma. Ponieważ Govinda Kaviraja, autor dwóch książek: Sangita-madhava i Gitamrta, był wielkim Vaisnava kavi, czyli poetą, Śrila Jiva Gosvami nadał mu tytuł kaviraja. Opisany jest on w Bhakti-ratnakara, w Dziewiątej Taranga.

Kamsari Sena był poprzednio Ratnavali we Vrajy, jak opisuje to werset 194 i 200 Gaura-ganoddeśa-dipiki.

Adi 11.52 Pomiędzy bhaktami Pana Nityanandy Prabhu, Pitambara był sześćdziesiątym czwartym, Madhavacarya - sześćdziesiątym piątym, Damodara dasa - sześćdziesiątym szóstym, Śankara - sześćdziesiątym siódmym, Mukunda - sześćdziesiątym ósmym, Jnanadasa - sześćdziesiątym dziewiątym, a Manohara - siedemdziesiątym.

Adi 11.53 Tancerz Gopala był siedemdziesiątym pierwszym, Ramabhadra - siedemdziesiątym drugim, Gauranga dasa - siedemdziesiątym trzecim, Nrsimha-caitanya -siedemdziesiątym czwartym, a Minaketana Ramadasa - siedemdziesiątym piątym.

Adi 11.53 Znaczenie: Werset 68 Gaura-ganoddeśa-dipiki opisuje Minaketana Ramadasę jako inkarnację Sankarsana.

Adi 11.54 Vrndavana dasa Thakura, syn Śrimati Narayani, ułożył Śri Caitanya-mangala [później znaną jako Śri Caitanya-bhagavata].

Adi 11.55 Śrila Vyasadeva opisał rozrywki Krsny w Śrimad-Bhagavatam. Vyasą rozrywek Pana Caitanyi Mahaprabhu był Vrndavana dasa.

Adi 11.55 Znaczenie: Śrila Vrndavana dasa Thakura był inkarnacją Vedavyasy jak również przyjacielskiego chłopca pasterza o imieniu Kusumapida w krsna-lila. Innymi słowy, autor Śri Caitanya-bhagavata, Śrila Vrndavana dasa Thakura, syn bratanicy Śrivasa Thakury, Narayani, był połączoną inkarnacją Vedavyasy i chłopca pasterza Kusumapidy. W komentarzu Śrila Bhaktisiddhanty Sarasvati Thakury do Śri Caitanya-bhagavata znajduje się opis podający biograficzne szczegóły dotyczące życia Vrndavana dasa Thakury.

Adi 11.56 Pomiędzy wszystkimi gałęźmi Śri Nityanandy Prabhu, Virabhadra Gosani był najwyższą. Jego podgałęzie były nieograniczone.

Adi 11.57 Nikt nie jest w stanie zliczyć nieograniczonych zwolenników Nityanandy Prabhu. Wspomniałem niektórych z nich po prostu dla swego oczyszczenia.

Adi 11.58 Wszystkie te gałęzie, bhaktowie Pana Nityanandy Prabhu, będąc pełnymi dojrzałych owoców miłości do Krsny, rozdawali te owoce wszystkim, których spotkali, zatapiając ich miłością do Krsny.

Adi 11.59 Wszyscy ci bhaktowie mają nieograniczoną moc, by rozdawać niepohamowaną, nieprzerwaną miłość do Krsny. Dzięki swej własnej mocy mogli każdemu ofiarować Krsnę i miłość do Krsny.

Adi 11.59 Znaczenie: Śrila Bhaktivinoda Thakura śpiewał, krsna se tomara, krsna dite para, tomara śakati ache. W pieśni tej Bhaktivinoda opisuje, że czysty Vaisnava - jako właściciel Krsny i miłości do Krsny - może rozdawać Krsnę i miłość do Niego każdemu, komu chce. Więc aby otrzymać Krsnę i miłość do Krsny, trzeba zabiegać o łaskę czystych bhaktów. Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura również mówi, yasya prasadad bhagavat-prasado yasyaprasadan na gatih kuto 'pi: "Dzięki łasce mistrza duchowego otrzymuje się łaskę Krsny. Bez łaski mistrza duchowego nie można uczynić żadnego postępu." Dzięki łasce Vaisnavy czy bona fide mistrza duchowego można otrzymać zarówno miłość do Boga, Krsny, jak i Samego Krsnę.

Adi 11.60 Pokrótce opisałem jedynie niektórych zwolenników i bhaktów Pana Nityanandy Prabhu. Nawet tysiącoustny Śesanaga nie jest w stanie opisać tych wszystkich nieograniczonych bhaktów.

Adi 11.61 Mając żarliwe pragnienie, by służyć celowi Śri Rupy i Śri Raghunathy, ja, Krsnadasa, opowiadam Śri Caitanya-caritamrtę, podążając w ich ślady.

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Jedenastego Rozdziału Adi-lili Śri Caitanya-caritamrty, opisującego ekspansje Pana Nityanandy.