W swojej Amrta-pravaha-bhasyi Śrila Bhaktivinoda Thakura przedstawia
następujące streszczenie tego rozdziału. Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu chciał
udać się do Vrndavany, Ramananda Raya i Sarvabhauma Bhattacarya pośrednio
przedstawili wiele trudności. W odpowiednim czasie wszyscy bhaktowie z Bengalu
trzeci rok z rzędu odwiedzili Jagannatha Puri. Tym razem wszystkie żony
Vaisnavów przyniosły wiele rodzajów potraw, zamierzając zaprosić Pana w
Jagannatha Puri. Gdy bhaktowie przybyli, Śri Caitanya Mahaprabhu wysłał Swoje
błogosławieństwo w formie girland. Tego roku także sprzątano świątynię Gundica,
a gdy okres Caturmasyi dobiegł końca, wszyscy bhaktowie powrócili do swych
domów w Bengalu. Caitanya Mahaprabhu zakazał Nityanandzie składania corocznych
wizyt w Nilacali. Zapytany przez mieszkańców Kulina-gramy, Caitanya Mahaprabhu
znowu powtórzył, jakie są symptomy Vaisnavy. Vidyanidhi także przybył do
Jagannatha Puri i obejrzał festiwal Odana-sasthi. Gdy bhaktowie pożegnali Pana,
Pan podjął mocne postanowienie, by udać się do Vrndavany, i gdy nadszedł dzień
Vijaya-daśami, wyruszył w drogę.
Maharaja Prataparudra poczynił różne przygotowania związane z podróżą Śri Caitanyi Mahaprabhu do Vrndavany. Gdy Pan przeprawił się przez rzekę Citrotpala, udali się z Nim Ramananda Raya, Mardaraja i Haricandana. Śri Caitanya Mahaprabhu poprosił Gadadharę Panditę, by poszedł do Nilacali, Jagannatha Puri, ale on nie posłuchał tego polecenia. W Katace, Śri Caitanya Mahaprabhu ponownie poprosił Gadadharę Panditę, by wrócił do Nilacali, a w Bhadrace pożegnał Ramanandę Rayę. Potem Śri Caitanya Mahaprabhu przekroczył granicę stanu Orissa i łodzią dotarł do Panihati. Następnie odwiedził dom Raghavy Pandity, a stamtąd udał się do Kumarahatty i w końcu do Kuliyi, gdzie wybaczył wielu bluźniercom. Stamtąd poszedł do Ramakeli, gdzie zobaczył się ze Śri Rupą i Sanataną i przyjął ich na Swych głównych uczniów. Wracając z Ramakeli spotkał Raghunathę dasa i udzieliwszy mu instrukcji, odesłał go z powrotem do domu. Później Pan wrócił do Nilacali i zaczął snuć plany samotnej podróży do Vrndavany.
Madhya 16.34
Znaczenie: Istotne są słowa mahaprabhura mukhe, "z ust Śri Caitanyi Mahaprabhu",
ponieważ Śri Caitanya Mahaprabhu usłyszał najpierw historię o Madhavendrze Puri
od Swego mistrza duchowego, Śripada Iśvary Puri. By zapoznać się z tą historią,
sięgnij do Czwartego Rozdziału Madhya-lili,
wersetu osiemnastego. Przebywając pewien czas w domu Śri Advaity w
Śantipur, Pan opowiedział tę historię Nityanandzie Prabhu, Jagadanandzie
Prabhu, Damodarze Pandicie i Mukundzie dasowi. Gdy udali się do Remuny, do
świątyni Gopinatha, opisał, jak Madhavendra Puri zainstalował Bóstwo Gopala i
jak Gopinatha ukradł zagęszczone mleko. Po tym wydarzeniu Pan Gopinatha
zasłynął jako Ksiracora, złodziej, który ukradł zagęszczone mleko.
Madhya 16.36
Znaczenie: Jeśli chodzi o te czyny, sięgnij do Piątego
Rozdziału Madhya-lili, wersetów
8-138.
Madhya 16.53
Znaczenie: Jeśli chodzi o Balagandi, zajrzyj do Madhya-lili (13.193).
Madhya 16.56
Znaczenie: Caitanya-bhagavata (Antya-lila, Rozdział Ósmy) przedstawia następujący opis. Pewnego dnia Śrila Advaita
Acarya, zaprosiwszy Caitanyę Mahaprabhu, pomyślał, że gdyby Pan przyszedł sam,
wówczas nakarmiłby Go tak, że byłby w pełni usatysfakcjonowany. Tak się wówczas
zdarzyło, że gdy inni sannyasini wybrali
się do Advaity Acaryi na obiad, była wielka ulewa i nie mogli oni dotrzeć do
Jego domu. Tak więc, zgodnie z pragnieniami Advaity Acaryi, Śri Caitanya
Mahaprabhu przyszedł sam i zjadł prasada.
Madhya 16.64
Znaczenie: Misją Śri Caitanyi Mahaprabhu jest szerzenie w
tym upadłym wieku Kali jedynego skutecznego lekarstwa - intonowania maha-mantry Hare Krsna. Na polecenie
Swojej matki, Śri Caitanya Mahaprabhu rezydował w Jagannatha Puri i bhaktowie
przychodzili Go odwiedzać. Jednak Pan czuł, że tę misję trzeba bardzo
pracowicie szerzyć w Bengalu, a pod Jego nieobecność nie było drugiej osoby,
która mogłaby to robić. Tak więc Pan poprosił Nityanandę Prabhu, by tam
pozostał i głosił przekaz świadomości Krsny. Podobną odpowiedzialność Pan
powierzył też Rupie i Sanatanie. Nityanandę Prabhu poprosił, by nie przychodził
co roku do Jagannatha Puri, chociaż ujrzenie Pana Jagannatha każdemu daje
wielką korzyść. Czy to znaczy, że Pan odmawiał Nityanandzie Prabhu takiej
pomyślnej okazji? Nie. Ten, kto jest wiernym sługą Śri Caitanyi Mahaprabhu,
musi spełnić Jego polecenie, nawet kosztem udania się do Jagannatha Puri, by
zobaczyć Pana Jagannatha. Innymi słowy, spełnianie polecenia Śri Caitanyi
Mahaprabhu jest większym szczęściem, niż zadowalanie własnych zmysłów przez
oglądanie Pana Jagannatha.
Głoszenie kultu Caitanyi
Mahaprabhu na całym świecie jest ważniejsze, niż przebywanie we Vrndavanie czy
Jagannatha Puri dla osobistej satysfakcji. Szerzenie świadomości Krsny jest
misją Śri Caitanyi Mahaprabhu; zatem Jego szczerzy bhaktowie muszą spełniać
Jego pragnienie.
prthivite ache yata nagaradi grama
sarvatra pracara haibe mora nama
Bhaktowie Pana Caitanyi muszą głosić świadomość Krsny w każdej wiosce i w
każdym mieście na całym świecie. To zadowoli Pana. Nie należy postępować
własnowolnie dla osobistej satysfakcji. Polecenie to przekazywane jest w
systemie parampara i mistrz duchowy
wydaje takie polecenia uczniowi, by głosił on przekaz Śri Caitanyi Mahaprabhu.
Obowiązkiem każdego ucznia jest wykonanie polecenia bona fide mistrza duchowego
i szerzenie przekazu Pana Caitanyi na całym świecie.
Madhya 16.65
Znaczenie: Misją Pana Caitanyi jest wybawienie upadłych dusz
tego wieku. W tym wieku Kali, populacja jest praktycznie w stu procentach
upadła. Śri Caitanya Mahaprabhu z pewnością wyzwolił wiele upadłych dusz, ale
Jego uczniowie pochodzili głównie z wyższych klas. Na przykład, wyzwolił On
Śrila Rupę Gosvamiego, Sanatanę Gosvamiego, Sarvabhaumę Bhattacaryę i wielu
innych, którzy mieli wysokie pozycje społeczne, ale byli upadli z duchowego
punktu widzenia. Śrila Rupa i Śrila Sanatana Gosvami pełnili służbę rządową, a
Sarvabhauma Bhattacarya był największym uczonym w Indiach. Podobnie,
Prakaśananda Sarasvati był przywódcą wielu tysięcy sannyasinów Mayavadi. Jednak osoby takie jak Jagai i Madhai wyzwolił
Śrila Nityananda Prabhu. Dlatego Pan Caitanya mówi: amara 'duskara' karma, toma haite haye. Jagai i Madhai osiągnęli
wyzwolenie jedynie dzięki łasce Nityanandy Prabhu. Gdy zranili oni Nityanandę
Prabhu, Pan Caitanya rozgniewał się i postanowił zabić ich Swoją Sudarśana cakrą, lecz Nityananda Prabhu uratował
ich od gniewu Pana i wyzwolił. W inkarnacji Gaura-Nitai Pan nie powinien
zabijać demonów, lecz wyzwalać je przez nauczanie świadomości Krsny. W
przypadku Jagi i Madhai, Śri Caitanya Mahaprabhu był tak rozgniewany, że
natychmiast by ich zabił, lecz Nityananda Prabhu był na tyle łaskawy, że nie
tylko uchronił ich przed śmiercią, ale wzniósł ich do pozycji
transcendentalnej. Tak więc Nityananda Prabhu dokonał tego, co nie było możliwe
dla Śri Caitanyi Mahaprabhu.
Podobnie, jeśli ktoś jest
oddany służeniu Gaura-Nitai w sukcesji uczniów, może przewyższyć nawet służbę
Nityanandy Prabhu. Taki jest proces sukcesji uczniów. Nityananda Prabhu
wyzwolił Jagai i Madhai, ale sługa Nityanandy Prabhu może - dzięki Jego łasce -
wyzwolić wiele tysięcy osób takich jak Jagai i Madhai. Jest to specjalne
błogosławieństwo sukcesji uczniów. Tego, kto znajduje się w sukcesji uczniów,
można rozpoznać po rezultatach jego działań. W odniesieniu do czynów Pana i
Jego bhaktów jest to zawsze prawdziwe. Dlatego Pan Śiva mówi:
aradhananam sarvesam visnor aradhanam param
tasmat parataram devi tadiyanam samarcanam
"Ze wszystkich rodzajów wielbienia, najlepsze jest wielbienie Pana
Visnu, a lepszym od wielbienia Pana Visnu jest wielbienie Jego bhakty,
Vaisnavy." (Padma Purana)
Dzięki łasce Visnu, Vaisnava
może pełnić służbę lepiej niż Visnu; jest to szczególny przywilej Vaisnavy. Pan
chce rzeczywiście widzieć, że działanie Jego sługi jest bardziej chwalebne niż
Jego działanie. Na przykład na polu bitewnym pod Kuruksetrą, Śri Krsna
prowokował Arjunę do walki, gdyż według planu Krsny, wszyscy wojownicy na polu
bitewnym mieli zginąć. Krsna nie chciał, by Jemu przypisano zasługę; chciał
raczej, by zasługa przypadła Arjunie. Dlatego prosił go, by walczył i zdobył
sławę.
tasmat
tvam uttistha yaśo labhasva
jitva
śatrun bhunksva rajyam samrddham
mayaivaite
nihatah purvam eva
nimitta-matram bhava savyasacin
"Zatem powstań i przygotuj się do walki, by odnieść zwycięstwo.
Pokonaj wszystkich wrogów i ciesz się kwitnącym królestwem. Ja już
przeznaczyłem ich na śmierć, a ty, o Savyasacinie, stań się jedynie narzędziem
w tej walce." (Bg. 11.33)
Tak więc Najwyższa Osoba Boga
przyznaje zasługę bhakcie, który doskonale wykonuje każde ciężkie zadanie.
Hanumanji, czyli Vajrangaji, sługa Pana Ramacandry, może służyć za kolejny
przykład. To Hanumanji jednym skokiem przeskoczył morze i z brzegu
Bharata-varsy dotarł na brzeg Lanki. Kiedy Pan Ramacandra postanowił się tam
udać, wyłożył On drogę kamieniami, aczkolwiek dzięki Jego woli kamienie były w
stanie pływać po morzu. Jeśli tylko będziemy przestrzegać instrukcji Śri
Caitanyi Mahaprabhu i podążać śladami Śri Nityanandy Prabhu, ten ruch
świadomości Krsny rozwinie się, a nauczający, którzy pozostaną wierni służbie
dla Pana, będą mogli wykonywać jeszcze trudniejsze zadania.
Madhya 16.67
Znaczenie: Jak jest powiedziane na początku Śrimad-Bhagavatam: tene brahma hrda ya
adi-kavaye. Pan Brahma jest pierwszym żywym stworzeniem w tym wszechświecie
i jest on także stwórcą tego wszechświata. Jak to jest możliwe? Chociaż Pan
Brahma jest pierwszą żywą istotą, nie należy on do kategorii visnu-tattvy. Jest on raczej częścią jiva-tattvy. Tym niemniej, dzięki łasce
Pana, który udzielił mu instrukcji poprzez serce (tene brahma hrda), Pan Brahma mógł stworzyć olbrzymi wszechświat.
Ci, którzy faktycznie są czystymi bhaktami Pana, otrzymują od Pana instrukcje
poprzez serce, w którym Pan zawsze przebywa. Iśvarah sarva-bhutanam hrd-deśe 'rjuna tisthati (Bg. 18.61). Jeśli
żywa istota przestrzega instrukcji Najwyższej Osoby Boga, to chociaż jest
stworzeniem znikomym, może - dzięki łasce Pana - wykonywać najtrudniejsze
zadania. Potwierdza to także Bhagavad-gita:
tesam satata-yuktanam bhajatam priti-purvakam
dadami buddhi-yogam tam yena mam upayanti te
"Tym, którzy zawsze są Mi oddani i z miłością Mi służą, Ja daję
inteligencję, która do Mnie ich prowadzi." (Bg. 10.10)
Dla czystego bhakty wszystko
jest możliwe, ponieważ działa on zgodnie z instrukcjami Najwyższej Osoby Boga.
Dzięki Jego niepojętej energii czysty bhakta może spełniać zadania uważane za
nadzwyczaj trudne. Może on wykonywać zadania, których wcześniej nie spełnił
nawet Sam Pan. Dlatego Nityananda Prabhu powiedział Śri Caitanyi Mahaprabhu, ye karaha, sei kari, nahika niyama: "Nie
wiem, dzięki jakiej regulującej zasadzie wykonuję tę wspaniałą pracę, ale wiem
na pewno, że zrobię wszystko, czego pragniesz." Chociaż Pan chce przypisać
całą zasługę Swojemu bhakcie, bhakta sam nigdy nie przyjmuje zasługi, ponieważ
działa tylko pod kierunkiem Pana. Wskutek tego wszelka zasługa przypada Panu.
Taka jest natura związku między Panem a Jego bhaktą. Pan chce oddać wszelką
zasługę Swemu słudze, ale sługa nie przyjmuje żadnej zasługi, gdyż wie, że
wszystkiego dokonuje Pan.
Madhya 16.72
Znaczenie: Śrila
Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura mówi, że każdy Vaisnava, który bezustannie
intonuje święte imię Pana, powinien być uważany za usytuowanego na drugiej
platformie Vaisnavizmu. Taki bhakta stoi wyżej od Vaisnavy neofity, który
dopiero nauczył się intonować święte imię Pana. Bhakta neofita próbuje po
prostu intonować święte imię, podczas gdy zaawansowany bhakta jest
przyzwyczajony do intonowania i czerpie z niego przyjemność. Taki zaawansowany
bhakta nazywany jest madhyama-bhagavatą, co
oznacza, że osiągnął on pośredni etap między neofitą a bhaktą doskonałym. Na
ogół bhakta na środkowym etapie naucza. Bhakta neofita czy zwykła osoba powinni
czcić madhyama-bhagavatę, który jest
via medium.
W swojej Upadeśamrcie Śrila Rupa Gosvami mówi: pranatibhiś ca bhajantam iśam. To znaczy, że bhaktowie madhyama-adhikari powinni wymieniać
między sobą pokłony.
Bardzo ważne jest w tym
wersecie słowo nirantara, znaczące
"bez przerwy, ciągle, bezustannie". Słowo antara znaczy "przerwa". Jeśli ktoś ma inne pragnienia
niż pragnienie pełnienia służby oddania - innymi słowy, jeśli ktoś czasami
pełni służbę oddania, a czasami stara się o zadowalanie zmysłów - jego służba
będzie przerywana. Dlatego czysty bhakta nie powinien pragnąć niczego innego
poza służeniem Krsnie. Powinien być ponad działaniem dla przyjemności i wiedzą
spekulatywną. W swojej Bhakti-rasamrta-sindhu
Śrila Rupa Gosvami mówi:
anyabhilasita-śunyam jnana-karmady-anavrtam
anukulyena krsnanu- śilanam bhaktir uttama
To jest platforma czystej służby oddania. Działanie dla przyjemności czy
umysłowa spekulacja nie powinny być naszymi motywacjami. Trzeba po prostu
służyć Krsnie z życzliwością. To jest oddanie najwyższej klasy.
Inne znaczenie antara brzmi "to ciało". Ciało
jest przeszkodą w samorealizacji, ponieważ stale zajęte jest zadowalaniem
zmysłów. Antara znaczy też
"pieniądze". Jeśli pieniądze nie są wykorzystywane w służbie dla
Krsny, także są utrudnieniem. Antara znaczy
też janata, "ogół ludzi".
Obcowanie ze zwykłymi osobami może zniszczyć zasady służby oddania. Antara może również oznaczać
"chciwość", chciwość, by zdobyć więcej pieniędzy lub cieszyć się
większym zadowalaniem zmysłów. W końcu, słowo antara może też znaczyć "ateistyczne koncepcje", z powodu
których uważa się, że Bóstwo w świątyni zrobione jest z kamienia, drewna lub
złota. Wszystkie te rzeczy są przeszkodami. Bóstwo w świątyni nie jest
materialne - jest Ono Samą Najwyższą Osobą Boga. Podobnie, przeszkodą jest
także uważanie mistrza duchowego za zwykłą ludzką istotę (gurusu nara-matih). Vaisnavy nie należy też uważać za członka
określonej kasty czy narodu, ani też nie należy uważać go za materialnego. Caranamrty nie należy uważać za zwykłą
wodę do picia, a świętego imienia Pana za zwykłą dźwiękową wibrację. Nie należy
też uważać Krsny za zwykłą ludzką istotę, gdyż jest On źródłem wszystkich visnu-tattv; nie należy też traktować
Najwyższego Pana jak półboga. Zmieszanie duchowego z materialnym powoduje, że
ktoś uważa transcendencję za materialną, a doczesność za duchową. Wszystko to
wynika z ubogiego zasobu wiedzy. Nie powinniśmy uważać Pana Visnu i rzeczy z
Nim związanych za coś odrębnego. Wszystko to jest znieważające.
W Bhakti-sandarbie (265) Śrila Jiva Gosvami pisze: namaikam yasya vaci smarana-patha-gatam
ityadau deha-dravinadi-nimittaka-'pasanda'-śabdena ca daśa aparadha laksyante,
pasandamayatvat tesam.
Z powodu ubogiego zasobu
wiedzy Mayavadi mają niedoskonałe spojrzenie na Visnu i Vaisnavów, a to jest
potępione. Śrimad-Bhagavatam (11.2.46)
opisuje środkowej klasy Vaisnavę w następujący sposób:
iśvare tad adhinesu baliśesu dvisatsu ca
prema-maitri-krpopeksa yah karoti sa madhyamah
"Środkowej klasy Vaisnava musi kochać Boga, zawierać przyjaźń z
bhaktami, udzielać instrukcji niewinnym i odrzucać zazdrosnych." To są
cztery obowiązki Vaisnavy na środkowym etapie. W Caitanya-caritamrcie (Madhya 22.64) Śri Sanatana Gosvami otrzymuje
nauki:
śraddhavan jana haya
bhakti-adhikari
'uttama', 'madhyama', 'kanistha'
--- śraddha-anusari
"Osoba wierząca jest odpowiednim kandydatem do służby oddania. W
zależności od stopnia wiary w służbę oddania jest Vaisnavą pierwszej klasy,
drugiej klasy lub neofitą."
śastra-yukti nahi jane drdha,
śraddhavan
'madhyama-adhikari' sei
maha-bhagyavan
"Ten, kto osiągnął środkowy etap, nie jest zbyt zaawansowany, jeśli
chodzi o wiedzę z śastr, ale ma
niezachwianą wiarę w Pana. Taka osoba ma wielkie szczęście bycia usytuowaną na
platformie środkowej." (Cc. Madhya 22.67)
rati-prema-taratamye bhakta ----
tara-tama
"Atrakcja i miłość są ostatecznym celem służby oddania. Różne etapy
oddania uzależnione są od stopnia takiej atrakcji i miłości do Boga - neoficki,
środkowy i doskonały." (Cc. Madhya 22.71)
Dla bhakty klasy środkowej intonowanie świętego imienia stanowi wielką atrakcję
i dzięki intonowaniu wznosi się on na platformę miłości. Jeśli ktoś intonuje
święte imię Pana z wielkim przywiązaniem, może zrozumieć swą pozycję wiecznego
sługi mistrza duchowego, innych Vaisnavów i Samego Krsny. Tak więc środkowej
klasy Vaisnava uważa siebie za krsna-dasa,
sługę Krsny. Dlatego uczy on świadomości Krsny niewinnych neofitów i
podkreśla znaczenie intonowania maha-mantry
Hare Krsna. Bhakta środkowej klasy może zidentyfikować niewielbiciela czy
bhaktę mającego motywacje. Bhakta z motywacjami czy niewielbiciel znajdują się
na platformie materialnej i nazywani są prakrta.
Bhakta środkowej klasy nie obcuje z takimi materialistycznymi ludźmi.
Rozumie jednak, że Najwyższa Osoba Boga i wszystko, co z Nim związane, są na
tej samej transcendentalnej platformie. W istocie nie należą do świata
doczesnego.
Madhya 16.74
Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura mówi, że
jeśli ktoś ujrzawszy Vaisnavę natychmiast przypomina sobie święte imię Krsny,
Vaisnavę tego należy uważać za maha-bhagavatę,
bhaktę pierwszej klasy. Taki Vaisnava jest zawsze świadomy swego obowiązku
w świadomości Krsny i jest oświecony w samorealizacji. Stale kocha Najwyższą
Osobę Boga, Krsnę, i miłość ta wolna jest od fałszu. Z powodu tej miłości ma
oczy zawsze otwarte na transcendentalną realizację. Wiedząc, że świadomość
Krsny jest podstawą wiedzy i działania, widzi wszystko w związku z Krsną. Taka
osoba jest w stanie doskonale intonować święte imię Krsny. Taki maha-bhagavata Vaisnava ma
transcendentalne oczy, którymi widzi, kto śpi oczarowany przez mayę, i budzi śpiące uwarunkowane istoty
głosząc wiedzę o świadomości Krsny. Otwiera on oczy zamknięte zapomnieniem o
Krsnie. W ten sposób żywa istota zostaje wyzwolona od ospałej materialnej
egzystencji i całkowicie angażuje się w służbę dla Pana. Vaisnava na platformie
madhyama-adhikari może obudzić innych
do świadomości Krsny i zaangażować ich w obowiązki, za pomocą których mogą
czynić postęp. Dlatego Caitanya-caritamrta
(Madhya-lila, Rozdział Szósty, werset 279) mówi:
lohake
yavat sparśi' hema nahi kare
tavat sparśa-mani keha cinite na
pare
"Nie można poznać wartości kamienia filozoficznego, dopóki nie
przemieni on żelaza w złoto." Osądzać trzeba na podstawie działania, a nie
obietnic. Maha-bhagavata może
odciągnąć żywą istotę od ohydnego życia materialnego i skierować ku służbie dla
Pana. To jest sprawdzian maha-bhagavaty. Chociaż
nauczanie nie jest celem maha-bhagavaty, może
on zejść do platformy madhyama-bhagavaty po
to tylko, by nawracać innych na Vaisnavizm. W rzeczywistości maha-bhagavata zdolny jest głosić
świadomość Krsny, ale nie czyni rozróżnienia, gdzie świadomość Krsny powinna
być głoszona, a gdzie nie. Myśli, że każdy jest kompetentny do przyjęcia
świadomości Krsny, jeśli da mu się szansę. Neofita i bhakta na platformie
środkowej powinni zawsze pragnąć słuchać maha-bhagavaty
i służyć mu pod każdym względem. Neofita i bhakta środkowej klasy mogą
stopniowo wznieść się na platformę uttama-adhikari
i zostać bhaktami pierwszej klasy. Symptomy bhakty pierwszej klasy podane
są w Śrimad-Bhagavatam (11.2.45):
sarva-bhutesu yah paśyed bhagavad-bhavam atmanah
bhutani bhagavaty atmany esa bhagavatottamah
Nauczając Sanatanę Gosvamiego,
Pan dalej mówił:
śastra-yuktye sunipuna,
drdha-śraddha yanra
'uttama-adhikari' se taraye samsara
"Jeśli ktoś jest biegły w literaturze wedyjskiej i ma całkowitą
wiarę w Najwyższego Pana, wówczas jest uttama-adhikari,
pierwszej klasy Vaisnavą, który może wyzwolić cały świat i skierować
każdego ku świadomości Krsny." (Cc. Madhya
22.65) Maha-bhagavata z wielką
miłością i uczuciem widzi Najwyższą Osobę Boga, służbę oddania i bhaktę. Nie
dostrzega on nic poza Krsną, świadomością Krsny i bhaktami Krsny. Maha-bhagavata wie, że każdy w różny
sposób pełni służbę dla Pana. Dlatego zstępuje na platformę środkową, aby
wznieść każdego na pozycję świadomą Krsny.
Madhya 16.78
Znaczenie: Na początku zimy odbywa się ceremonia zwana
Odana-sasthi. Ta ceremonia sygnalizuje, że od tego dnia należy dawać Panu
Jagannathowi zimowe okrycie. Okrycie to kupuje się bezpośrednio od tkacza.
Zgodnie z arcana-margą, materiał powinien
zostać najpierw wyprany, by usunąć wszelki krochmal, i później można go użyć do
okrycia Pana. Pundarika Vidyanidhi wiedział, że kapłan nie wyprał materiału
przed okryciem Pana Jagannatha. Ponieważ chciał znaleźć jakiś błąd w bhaktach,
oburzył się.
Madhya 16.97
Znaczenie: Zanim dotrze się do słynnego miejsca zwanego
Jankadei-purą lub Janakidevi-purą, przechodzi się przez Bhavanipurę.
Madhya 16.130
Znaczenie: Gdy ktoś przyjmuje ksetra-sannyasę, porzuca życie rodzinne i udaje się do miejsca
pielgrzymek poświęconego Panu Visnu. Do miejsc takich należy Purusottama
(Jagannatha Puri), Navadvipa-dhama i Mathura-dhama. Ksetra-sannyasin żyje w tych miejscach sam lub ze swoją rodziną.
Śrila Bhaktivinoda Thakura uważa, że ksetra-sannyasa
jest bardziej pożądaną w tym wieku Kali sytuacją vanaprasthy. W ten sposób żył Sarvabhauma Bhattacarya i nazywano go
ksetra-sannyasinem, czyli sannyasinem żyjącym w Jagannatha Puri.
Madhya 16.137
Znaczenie: Gadadhara Pandita porzucił swój ślub pełnienia
służby dla Gopinatha przez całe życie, po to tylko, by mieć towarzystwo Śri
Caitanyi Mahaprabhu, Tego rodzaju miłosne uczucie mogą zrozumieć tylko bardzo
zaufani bhaktowie. Normalnie nikt nie może zrozumieć jego znaczenia.
Madhya 16.145
Znaczenie: Pan Krsna obiecał, że nie będzie walczył w bitwie
pod Kuruksetrą, i że nawet nie podniesie broni. Ale gdy Bhisma chciał dotrzymać
własnej obietnicy, by złamać obietnicę Pana, Ten natychmiast zsiadł z rydwanu,
podniósł jego koło i popędził do przodu, by zabić Bhismę. A zrobił to wszystko
po to, by nie złamać jego obietnicy. Jest to cytat ze Śrimad-Bhagavatam (1.9.37).
Madhya 16.150
Znaczenie: Miejsce zwane Yajapurą jest bardzo dobrze znane w
Orissie. Jest to część okręgu Kataka leżąca na południowym brzegu rzeki
Vaitarani. Niegdyś wielcy mędrcy spełniali ofiary na północnym brzegu
Vaitarani; na skutek tego miejsce to zwane jest Yajapurą - "miejscem, w
którym odbywają się ofiary". Niektórzy ludzie mówią, że było ono jednym ze
stołecznych miast króla Yayati i że nazwa Yajapura pochodzi od nazwy
Yayati-nagara. Jak oznajmia Mahabharata
(Vana-parva, Rozdział 114):
ete kalingah kaunteya yatra vaitarani nadi
yatrayajata dharmo 'pi devan śaranam etya vai
atra vai rsayo 'nye ca pura kratubhir ijire
Według Mahabharaty w tym
miejscu wielcy mędrcy spełniali niegdyś ofiary. Nadal znajduje się tam wiele
świątyń półbogów i inkarnacji. Jest tam także Bóstwo Śri Varahadevy. To Bóstwo
ma szczególne znaczenie i odwiedza Je wielu pielgrzymów. Ci, którzy wielbią
energię Najwyższego Pana, czczą Varahi, Vaisnavi i Indrani, jak również wiele
podobnych form Devi, energii wewnętrznej. Jest wiele bóstw Pana Śivy, a wzdłuż
rzeki znajduje się wiele miejsc o nazwie Daśaśvamedha-ghata. Czasami Yajapurę
nazywa się także Nabhi-gayą lub Viraja-ksetrą.
Madhya 16.153
Znaczenie: W Pierwszym Rozdziale Madhya-lili, w wersecie 149, jest powiedziane, że Ramananda Raya
został pożegnany w Bhadrace. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura oznajmia,
że w tamtych dniach miejsce zwane Remuną obejmowało także Bhadrakę.
Madhya 16.159
Znaczenie: W dawnych czasach Pichalada była częścią Tamaluki
i Bengalu. Pichalada położona jest około czternastu mil na południe od
Tamaluki. Rzeka Rupa-narayana jest dobrze znana w Tamaluce, a Pichalada była
położona na brzegu rzeki Rupa-narayana.
Madhya 16.175
Znaczenie: Z wersetu tego dowiadujemy się, że mahometański
gubernator był pijakiem (madyapa). W normalnej
sytuacji nie miałby szansy się zmienić, ale Pan Śri Caitanya Mahaprabhu mógł
zwrócić każdy umysł ku świadomości Krsny. Samo pamiętanie świętego imienia Śri
Caitanyi Mahaprabhu lub odwiedzenie Go może wyzwolić z materialnej egzystencji.
Ten ruch świadomości Krsny głoszony jest na całym świecie, jednakże bez łaski
Śri Caitanyi Mahaprabhu ani jeden yavana czy
mleccha będący nałogowym pijakiem nie
mógłby zmienić się i przyjąć świadomości Krsny. Ludzie często są zdumieni
widząc, jak wiele tysięcy mieszkańców zachodu nawraca się na Vaisnavizm. Na
ogół ludzie z zachodu lubują się w jedzeniu mięsa, piciu, hazardzie i zakazanym
seksie; dlatego fakt, że podejmują oni świadomość Krsny, napawa zdumieniem.
Szczególnie duże zdumienie wywołuje to w Indii. Tutaj jednakże mamy odpowiedź: darśana-smarane yanra jagat tarila. Ta
przemiana możliwa jest po prostu dzięki pamiętaniu o Śri Caitanyi Mahaprabhu.
Zachodni bhaktowie bardzo szczerze intonują święte imiona Śri Caitanyi
Mahaprabhu i Jego towarzyszy: śri-krsna-caitanya
prabhu nityananda śri-advaita gadadhara śrivasadi-gaura-bhakta-vrnda. Dzięki
łasce Śri Caitanyi Mahaprabhu i Jego towarzyszy, ludzie oczyszczają się i ich
świadomość zwraca się od mayi ku
Krsnie.
Słowo viśvasa odnosi się do sekretarza. Tytuł ten spotyka się na ogół w
społeczeństwie hinduskim wśród kayasthów.
W Bengalu kayasthowie nadal
używają tytułu viśvasa. Słowo viśvasa znaczy "wierny", a viśvasi jest to osoba, w której można
pokładać wiarę. Śrila Bhaktivinoda Thakura oznajmia, że w okresie rządów
mahometańskich w Bengalu istniał sekretariat nazywany viśvasa-khana. Biuro viśvasa-khana
było sekretariatem, w którym zatrudniano tylko najbardziej godnych zaufania
ludzi. Wybierano ich ze społeczności kayasthów,
która nadal odznacza się dużą biegłością w kierowaniu interesami i sprawami
rządowymi. Sekretariat, czyli viśvasa-khana,
wykonuje na ogół bardzo rzetelną i wierną służbę. Kiedy tylko trzeba było
wykonać jakąś poufną służbę, angażowano urzędników z tego sekretariatu.
Madhya 16.186
Znaczenie: Jest to cytat ze Śrimad-Bhagavatam (3.33.6). Według tego wersetu nie ma znaczenia,
jaką ktoś zajmuje pozycję. Ktoś może być najnędzniejszym z niskich - candalą, czyli tym, kto żywi się psim
mięsem - ale jeśli podejmuje intonowanie i słuchanie świętego imienia Pana,
jest zdolny spełniać wedyjskie ofiary. Jest to prawdziwe zwłaszcza w tym wieku
Kali.
harer
nama harer nama harer namaiva kevalam
kalau
nasty eva nasty eva nasty eva gatir
anyatha
(Brhan-naradiya Purana, 38.126)
Osoba urodzona w rodzinie bramina nie może spełniać wedyjskich ofiar,
dopóki nie jest właściwie oczyszczona i nie otrzymała świętej nici. Jednakże,
według tego wersetu, jest rzeczą zrozumiałą, że nawet osoba niskiego
pochodzenia może spełniać ofiary, jeśli szczerze intonuje i słucha świętego
imienia Pana. Czasami zazdrosne osoby pytają, jak Europejczycy i Amerykanie w
tym ruchu świadomości Krsny mogą zostać braminami i spełniać ofiary. Nie
wiedzą, że ci Europejczycy i Amerykanie zostali już oczyszczeni przez
intonowanie świętego imienia Pana - Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna,
Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. To
stanowi dowód. Śvado 'pi sadyah savanaya
kalpate. Ktoś może narodzić się
w rodzinie osób żywiących się psim mięsem, ale może spełniać ofiary po prostu
przez intonowanie maha-mantry.
Ci, którzy krytykują
zachodnich Vaisnavów, powinni wziąć pod uwagę to oznajmienie Śrimad-Bhagavatam i komentarz, który do
tego wersetu dał Śrila Jiva Gosvami. W odniesieniu do tego Śrila Jiva Gosvami
oznajmił, że aby zostać braminem, trzeba czekać na oczyszczenie i przejść przez
ceremonię nadania świętej nici. Ale ten, kto intonuje święte imię, nie musi
czekać na ceremonię świętej nici. Nie pozwalamy bhaktom spełniać ofiar, dopóki
we właściwy sposób nie otrzymają inicjacji podczas ceremonii nadania świętej
nici. Jednak według tego wersetu ten, kto bez obraz intonuje święte imię, już jest
odpowiednią osobą do spełniania ofiary ogniowej, mimo że nie jest osobą, która
otrzymała drugą inicjację podczas ceremonii świętej nici. Taką opinię wyraził
Pan Kapiladeva instruując Swoją matkę, Devahuti. Pan Kapiladeva pouczył
Devahuti w czystej filozofii Sankhya.
Madhya 16.187
Znaczenie: To łaska Śri Caitanyi Mahaprabhu, że radzi On
wszystkim - nawet candalom, mlecchom i yavanom - by intonowali święte imię
Pana. Innymi słowy, ten kto podjął intonowanie świętych imion Krsna i Hari, już
otrzymał łaskę Śri Caitanyi Mahaprabhu. Ten ruch świadomości Krsny kieruje tę
prośbę Pana - o intonowanie świętego imienia Krsny - do wszystkich na świecie.
Ktokolwiek przestrzega instrukcji Śri Caitanyi Mahaprabhu, z pewnością się
oczyści, a ten, kto szczerze i bez obraz intonuje święte imię Pana, jest już
więcej niż braminem. Niestety, w Indii jest wielu głupców i drani, którzy nie
pozwalają zachodnim Vaisnavom wejść do pewnych świątyń. Tacy dranie
najwyraźniej nie rozumieją Ved. Jak
powiedziano wcześniej: yan-namadheya-śravananukirtanad.
Madhya 16.188
Znaczenie: Jeżeli ktoś oczyści się dzięki wykonywaniu
poleceń Śri Caitanyi Mahaprabhu - czyli dzięki intonowaniu świętego imienia
Krsny - z pewnością musi pragnąć pełnić służbę dla Pana. Taki jest sprawdzian.
Gdy ktoś z entuzjazmem angażuje się w służbę dla Pana, należy rozumieć, że
zbiera on rezultaty intonowania imion Krsny i Hari.
Madhya 16.189
Znaczenie: Dzięki intonowaniu świętych imion Krsny z
pewnością uzyskuje się wyzwolenie od grzesznych czynów, takich jak zabijanie
krów czy obrażanie braminów i Vaisnavów. Karma,
którą takim postępowaniem ktoś na siebie ściąga, jest ogromna, ale można ją
całą natychmiast anulować podporządkowując się Panu Krsnie i intonując Jego
święte imię. Po uwolnieniu się od grzesznych reakcji (karmy) pragnie się służyć Panu. To jest sprawdzian. Ponieważ
mahometański gubernator natychmiast się oczyścił w obecności Śri Caitanyi
Mahaprabhu, mógł zatem wymawiać święte imiona Krsny i Hari. Dlatego zapragnął
pełnić jakąś służbę, a Pan, chcąc spełnić jego pragnienia, kazał bhakcie o
imieniu Mukunda Datta powiadomić gubernatora, że jest pewna służba do
wykonania.
Madhya 16.199
Znaczenie: Mantreśvarą nazywało się bardzo szerokie ujście
Gangesu w pobliżu dzisiejszego Diamond Harbor. Płynąc po Gangesie łódź dotarła
do rzeki Rupa-narayana i przybiła do wioski Pichalda. Pichalda i Mantreśvara
leżą bardzo blisko siebie. Po minięciu Mantreśvary, mahometański władca
towarzyszył Panu aż do Pichaldy.
Madhya 16.200
Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu pożegnał mahometańskiego
władcę w Pichalda. Krsnadasa Kaviraja Gosvami oznajmia tutaj, że z powodu
rozłąki ze Śri Caitanyą Mahaprabhu gubernator doświadczał symptomów
ekstatycznej miłości. Przyznaje on, że symptomów tych nie można opisać.
Madhya 16.203
Znaczenie: Wioska Panihati leży na brzegu Gangesu w pobliżu
Khadadahy.
Madhya 16.205
Znaczenie: Obecna nazwa Kumarahatty brzmi Halisahara. Gdy
Śri Caitanya Mahaprabhu przyjął sannyasę,
Śrivasa Thakura - z powodu rozłąki ze Śri Caitanyą Mahaprabhu - opuścił
Navadvipę i udał się do Halisahary, aby tam zamieszkać.
Z Kumarahatty Śri Caitanya
Mahaprabhu udał się do Kancanapalli (zwanego Kancadapadą), gdzie mieszkał
Śivananda Sena. Po dwudniowym pobycie w domu Śivanandy, Pan udał się do domu
Vasudevy Datty. Stamtąd poszedł do zachodniej części Navadvipy, do wioski
zwanej Vidyanagarą. Z Vidyanagary udał się do Kulina-gramy i zatrzymał się w
domu Madhavy dasa. Pozostał tam przez tydzień i wybaczył Devanandzie i innym
zniewagi, jakich się dopuścili. Ponieważ Kaviraja Gosvami wymienił imię
Śantipuracaryi, niektórzy ludzie myślą, że Kuliya jest to wioska w pobliżu
Kancadapady. Na skutek tej błędnej koncepcji wymyślili oni inne miejsce zwane
Nową Kuliyara Patą. W rzeczywistości miejsce takie nie istnieje. Opuszczając
dom Vasudevy Datty, Śri Caitanya Mahaprabhu poszedł do domu Advaity Acaryi.
Stamtąd udał się do zachodniej części Navadvipy, do Vidyanagary, i zatrzymał
się w domu Vidya-vacaspatiego. Te wyjaśnienia podane są w Caitanya-bhagavata, Caitanya-mangali, Caitanya-candrodaya-natace i Caitanya-carita-kavyi. Śrila Kaviraja
Gosvami nie przedstawił dokładnego opisu całej tej podróży; zatem pewni
pozbawieni skrupułów ludzie wymyślili na podstawie Caitanya-caritamrty miejsce zwane Kuliyara Patą, położone koło
Kancadapady.
Madhya 16.207
Znaczenie: Dom Vidya-vacaspatiego znajdował się w
Vidyanagarze, położonej niedaleko Koladvipy, czyli Kuligi. Tam mieszkał
Devananda Pandita. Tę informację znajdujemy w Caitanya-bhagavata (Madhya-lila, Rozdział Dwudziesty Pierwszy). W Caitanya-candrodaya-natace znajduje się
następująca wypowiedź dotycząca Kuligi. Tatah
kumarahatte śrivasa-pandita-vatyam abhyayayau: "Stamtąd Pan udał się
do domu Śrivasy Pandity w Kumarahatcie." Tato 'dvaita-vatim abhyetya haridasenabhivanditas tathaiva
tarani-vartmana navadvipasya pare kuliya-nama-grame madhava-dasa-vatyam
uttirnavan. evam sapta-dinani tatra sthitva punas tatavartmana eva calitavan: "Z
domu Śrivasy Acaryi Pan poszedł do domu Advaity Acaryi, gdzie złożył Mu pokłony
Haridasa Thakura. Następnie Pan wsiadł do łodzi, aby dotrzeć na drugi brzeg
Navadvipy do miejsca zwanego Kuliyą, gdzie na siedem dni zatrzymał się w domu
Madhavy dasa. Potem poszedł dalej wzdłuż brzegu Gangesu."
W Śri Caitanya-carita-maha-kavyi jest powiedziane, anyedyuh sa śri-navadvipa-bhumeh pare gangam
paścime kvapi deśe, śriman sarva-praninam tat-tad-angair netranandam samyag
agatya tene: "Z Navadvipy
Pan udał się na wschodni brzeg Gangesu. Wszyscy się ucieszyli widząc, że Pan
nadchodzi."
W Caitanya-bhagavata (Antya-khanda, Rozdział Trzeci) jest
powiedziane, sarva-parisada-sange
śri-gaurasundara / acambite asi' uttarila tanra ghara: "Nieoczekiwanie
Pan przybył do Vidyanagary z całą grupą i zatrzymał się w domu
Vidya-vacaspatiego." Navadvipadi
sarva-dike haila dhvani: "W ten sposób cała Navadvipa dowiedziała się
o przybyciu Pana." Vacaspati-ghare
aila nyasicudamani: "Tak oto najprzedniejszy ze wszystkich sannyasinów, Śri Caitanya Mahaprabhu,
przybył do domu Vidya-vacaspatiego." Jak oznajmiono dalej:
ananta arbuda loka bali'
'hari' 'hari'
calilena dekhibare gauranga
śri-hari
patha nahi paya keho lokera gahale
vanadala bhangi' loka daśa-dike
cale
lokera gahale yata aranya achila
ksaneke sakala divya pathamaya
haila
ksaneke aila saba loka kheya-ghate
kheyari karite para padila sankate
satvare
asila vacaspati mahaśaya
karilena aneka naukara samuccaya
naukara apeksa ara keho nahi kare
nana
mate para haya ye yemate pare
hena-mate ganga para ha-i'
sarva-jana
sabhei dharena vacaspatira carana
lukana gela prabhu kuliya-nagara
kuliyaya ailena vaikuntha-iśvara
sarva-loka 'hari' bali'
vacaspati-sange
sei-ksane sabhe calilena maha-range
kuliyli-nagare ailena nyasi-mani
sei-ksane sarva-dike haila
maha-dhvani
sabe ganga madhye nadiyaya-kuliyaya
śuni' matra sarva-loke mahanande
dhaya
vacaspatira
grame (vidyanagare) chila yateka gahala
tara koti koti-gune purila sakala
laksa laksa nauka va aila
kotha haite
na jani kateka para haya kata-mate
laksa laksa loka bhase
jahnavira jale
sabhe para hayena parama kutuhale
gangaya hana para apana-apani
kolakoli kari' sabhe kare
hari-dhvani
ksaneke kuliya-grama --- nagara
prantara
paripurna haila sthala, nahi
avasara
ksaneke aila mahaśaya vacaspati
tenho nahi payena prabhura kotha
sthiti
kuliyaya prakaśe yateka papi chila
uttama, madhyama, nica, --- sabe
para haila
kuliya-gramete asi'
śri-krsna-caitanya
hena nahi, yare prabhu na karila
dhanya
"Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu zatrzymał się w domu
Vidya-vacaspatiego, wiele setek i tysięcy ludzi poszło zobaczyć Go i intonować
święte imię Hari. Było tak tłoczno, że ludzie nie mogli nawet znaleźć miejsca
do chodzenia, dlatego w tym celu wycięli dżunglę w pobliżu wioski. Automatycznie
wydeptano wiele dróg, a wiele osób przybyło także łodziami, by zobaczyć Pana.
Przyszło tak wiele osób, że przewoźnikom trudno było przewieźć ich przez rzekę.
Nagle przybył Vidya-vacaspati i postarał się o więcej łodzi do przyjęcia tych
ludzi, ale oni nie czekali na łodzie. W jakiś sposób przeprawili się przez
rzekę i śpieszyli w kierunku domu Vidya-vacaspatiego. Ponieważ tłum był tak
wielki, Śri Caitanya Mahaprabhu potajemnie udał się do Kuliya-nagary. Jednakże,
kiedy Pan opuścił Vidyanagarę, do wszystkich ludzi dotarły wieści o Jego
odejściu. Wówczas towarzyszyli Vacaspatiemu do Kuliya-nagary. Ponieważ
wiadomość o przybyciu Pana rozeszła się natychmiast, przybyły wielkie tłumy i z
wielką radością witały Śri Caitanyę Mahaprabhu. W rzeczywistości, gdy tłum
szedł zobaczyć Śri Caitanyę Mahaprabhu, jego liczebność wzrosła dziesięć
tysięcy razy. Nikt nie potrafił powiedzieć, ilu ludzi przeprawiło się przez
rzekę, by zobaczyć Pana, ale wiele setek tysięcy wzniecało potężny hałas
przeprawiając się przez Ganges. Przebywszy rzekę, wszyscy zaczynali obejmować
się nawzajem, ponieważ usłyszeli dobrą nowinę o przybyciu Śri Caitanyi
Mahaprabhu. W ten sposób wszyscy mieszkańcy Kuliyi - grzeszni, na średnim
etapie i duchowo zaawansowani - zostali wyzwoleni i byli gloryfikowani przez
Śri Caitanyę Mahaprabhu."
Jak oznajmia Caitanya-bhagavata (Antya-khanda, Rozdział
Szósty):
khanayoda, badagachi, ara dogachiya
gangara opara kabhu yayena 'kuliya'
Jak oświadcza Caitanya-mangala:
ganga-snana kari prabhu radha-deśa
diya
krame krame uttarila nagara
'kuliya'
mayera
vacane punah gela navadvipa
varakona-ghata, nija vadira samipa
W komentarzu Premadasa jest powiedziane:
nadiyara majhakhane, sakala lokete
jane, 'kuliya-pahadapura' name
sthana.
Śri Narahari Cakravarti, czyli
Ghanaśyama dasa, napisał w swojej Bhakti-ratnakarze:
kuliya pahadapura dekha śrinivasa
purve 'koladvipa'-parvatakhya --- e
pracara
W książce zatytułowanej Navadvipa-parikrama,
także autorstwa Ghanaśyamy dasa, jest powiedziane: kuliya-pahadapura grama purve koladvipa-parvatakhyananda nama. Można
zatem wywnioskować, że obecne miasto Navadvipa i miejsca zwane Bahirdvipą,
Kolera Ganją, Kola-amadą, Kolera Dahą, Gadakhali itd. znane były jako Kuliya,
ale tzw. Kuliyara Pata nie jest oryginalną Kuliyą.
Madhya 16.208
Znaczenie: Tożsamość Madhavy dasa ustala się w ten sposób. W
rodzinie Śrikary Cattopadhyayi narodził się Yudhisthira Cattopadhyaya.
Poprzednio on i jego rodzina żyli w Bilvagramie i w Patuli. Stamtąd udał się on
do Kuliya Pahadapury, wcześniej znanej jako Padapura. Najstarszy syn
Yudhisthiry Cattopadhyayi nazywał się Madhava dasa, drugi syn zwał się
Haridasa, a najmłodszy syn nosił imię Krsnasampatti Cattopadhyaya. Przydomki
trzech braci brzmiały: Chakadi, Tinakadi i Dukadi. Wnuk Madhavy dasa nazywał
się Vamśivadana. Jego wnuk Ramacandra i ich potomkowie nadal żyją w Vaghnapada,
czyli Vainci.
Madhya 16.214-215
Znaczenie: Ta informacja podana jest w Adi-lili (Rozdział Dziesiąty, werset 35) i Madhya-lili (Rozdział Pierwszy, wersety 155-162 i 175-226).
Madhya 16.217
Znaczenie: Hiranya i Govardhana byli mieszkańcami Saptagramy
w okręgu Hugali. W rzeczywistości mieszkali nie w Saptagramie, tylko w
pobliskiej wiosce zwanej Krsnapurą. Narodzili się w wielkiej rodzinie kayasthów i chociaż ich tytuł rodzinny
nie został ustalony, wiadomo, że pochodzili z rodziny arystokratycznej. Starszy
brat nazywał się Hiranya Majumadara, a młodszy nosił imię Govardhana
Majumadara. Śri Raghunatha dasa był synem Govardhany Majumadary. Ich kapłanem
rodzinnym był Balarama Acarya, ulubieniec Haridasa Thakury, a mistrzem duchowym
był Yadunandana Acarya, ulubieniec Vasudevy Datty.
Wioska Saptagrama położona
jest na trasie wschodniej kolei z Kalkuty do Burdwanu, a obecnie ta stacja
kolejowa nosi nazwę Triśabigha. W tamtych dniach przez ten teren przepływała
duża rzeka zwana Sarasvati, a obecnie Triśabigha jest wielkim portem. W 1592
roku nastąpiła inwazja Pathanów, natomiast w roku 1632, na skutek wylewu rzeki
Sarasvati, ten wielki port uległ częściowemu zniszczeniu. Mówi się, że w
siedemnastym i osiemnastym wieku portugalscy biznesmeni zwykli przybywać tam na
pokładach swoich statków. W tamtych dniach Saptagrama, położona w południowej
części Bengalu, była bardzo bogata i znana. Kupców, którzy stanowili większość
jej mieszkańców, nazywano Saptagrama suvarna-vanik.
Było tam bardzo wielu bogatych ludzi. Hiranya Majumadara i Govardhana
Majumadara należeli do społeczności kayastha.
Oni także byli bogaci, do tego stopnia, iż w wersecie tym jest wspomniane,
że ich roczny dochód jako ziemian sięgał miliona dwustu tysięcy rupii. W
związku z tym można odwołać się do Adi-lili
(Rozdział Jedenasty, werset 41) opisującej Uddharanę Dattę, który także
należał do społeczności suvarna-vanik Saptagramy.
Madhya 16.219
Znaczenie: Chociaż w czasach Śri Caitanyi Mahaprabhu
Navadvipa była bardzo bogata i gęsto zaludniona, praktycznie wszyscy bramini
byli zależni od miłosierdzia Hiranyi i Govardhany. Ponieważ bracia darzyli
braminów wielkim szacunkiem, bardzo hojnie dawali im pieniądze.
Madhya 16.237
Znaczenie: Jak oznajmia Śrimad-Bhagavatam
(10.14.58):
samaśrita ye pada-pallava-plavam
mahat-padam punya-yaśo-murareh
bhavambudhir vatsa-padam param
padam
padam padam yad vipadam na
tesam
Ten materialny świat jest jak wielki ocean. Zaczyna się od Brahmaloki i
rozciąga się aż do Patalaloki. Na oceanie tym jest wiele planet, czyli wysp.
Nie wiedząc o służbie oddania, żywa istota błądzi po tym oceanie, tak jak
człowiek, który próbuje płynąć, by dotrzeć do brzegu. Podobnie wygląda nasza
walka o egzystencję. Każdy próbuje wydostać się z oceanu materialnej
egzystencji. Natychmiastowe dotarcie do brzegu nie jest możliwe, ale jeśli ktoś
robi wysiłek, to może przedostać się przez ten ocean dzięki łasce Śri Caitanyi
Mahaprabhu. Ktoś może bardzo pragnąć przepłynąć ten ocean, ale działając jak
szaleniec nie osiągnie sukcesu. Musi płynąć na drugą stronę z wielką
cierpliwością i inteligencją, zgodnie z instrukcjami Śri Caitanyi Mahaprabhu
lub Jego reprezentanta. Wtedy pewnego dnia dotrze do brzegu i wróci do domu, do
Boga.
Madhya 16.238
Znaczenie: Bardzo istotne jest w tym wersecie słowo markata-vairagya, oznaczające fałszywe
wyrzeczenie. Komentując to słowo, Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura
zauważył, że małpy demonstrują na zewnątrz wyrzeczenie, ponieważ nie nakładają
ubrania i żyją nago w lesie. Dlatego wydaje im się, że są ascetami, ale w
rzeczywistości chętnie oddają się zadowalaniu zmysłów z tuzinami małp samiczek.
Takie wyrzeczenie nazywane jest markata-vairagyą
- wyrzeczeniem małpy. Nie możemy być naprawdę wyrzeczeni, jeśli faktycznie
nie jesteśmy zdegustowani materialnym działaniem i nie uważamy go za przeszkodę
w duchowym postępie. Wyrzeczenie nie powinno być phalgu, tymczasowe, tylko powinno trwać całe życie. Tymczasowe
wyrzeczenie, czyli wyrzeczenie małpy, jest jak wyrzeczenie, które odczuwa się
na terenie krematorium. Gdy człowiek bierze trupa do krematorium, czasami
myśli: "Taki jest nieodwołalny koniec ciała. Po co ja pracuję tak ciężko
dzień i noc?" Takie uczucia w naturalny sposób powstają w umyśle każdego
człowieka, który udaje się do ghata, w
którym pali się zwłoki. Jednakże, gdy tylko wróci on z terenu krematorium,
ponownie podejmuje materialne działanie dla zadowalania zmysłów. To nazywane
jest śmaśana-vairagyą lub markata-vairagyą.
Aby pełnić służbę dla Pana,
można akceptować rzeczy, które są konieczne. Jeśli ktoś żyje w ten sposób, może
stać się prawdziwie wyrzeczony. W Bhakti-rasamrta-sindhu
(1.2.108) jest powiedziane:
yavata syat sva-nirvahah svikuryat tavad arthavit
adhikye
nyunatayam ca cyavate paramarthatah
"Trzeba zaakceptować podstawowe potrzeby życia, ale nie należy ich
nadmiernie zwiększać. Nie należy ich też niepotrzebnie zmniejszać. Trzeba po
prostu przyjmować to, co konieczne do czynienia duchowego postępu."
W swojej Durgama-sangamani Śri Jiva Gosvami komentuje, że słowo sva-nirvahah w rzeczywistości znaczy sva-sva-bhakti-nirvahah. Doświadczony
bhakta przyjmie tylko te materialne rzeczy, które pomogą mu w służbie dla Pana.
Bhakti-rasamrta-sindhu (1.2.256) w
następujący sposób wyjaśnia markata-vairagyę,
czyli phalgu-vairagyę:
prapancikataya buddhya hari-sambandhi-vastunah
mumuksubhih parityago vairagyam phalgu kathyate
"Trzeba przyjąć wszystko, co sprzyja pełnieniu służby dla Pana, i
nie należy tego odrzucać jako rzeczy materialnych." Yukta-vairagya, czyli właściwe wyrzeczenie, wyjaśnione jest w taki
oto sposób:
anasaktasya visayan yatharham upayunjatah
nirbandhah krsna-sambandhe yuktam vairagyam ucyate
"Wszystko należy przyjmować dla służenia Panu, a nie dla własnego
zadowalania zmysłów. Jeśli akceptuje się coś bez przywiązania i dlatego, że
jest to związane z Krsną, to takie wyrzeczenie nazywane jest yukta-vairagyą." Ponieważ Krsna
jest Absolutną Prawdą, to wszystko, co przyjmuje się, by Mu służyć, także jest
Prawdą Absolutną.
Śri Caitanya Mahaprabhu używa
słowa markata-vairagya, by wskazać na
niby Vaisnavów, którzy chodzą ubrani w przepaskę na biodrach próbując imitować
Śrila Rupę Gosvamiego. Tacy ludzie noszą woreczek z japasem i mantrują, ale w
sercu ciągle myślą o zdobyciu kobiet i pieniędzy. Bez wiedzy innych, ci markata-vairagi utrzymują kobiety, ale
zewnętrznie pozują na ascetów. Śri Caitanya Mahaprabhu był bardzo przeciwny tym
markata-vairagi czyli
pseudo-Vaisnavom.
Madhya 16.241
Znaczenie: Chociaż Śrila Raghunatha dasa bardzo pragnął
przyłączyć się do Śri Caitanyi Mahaprabhu, Pan doradził mu, by czekał na łaskę
Pana Krsny. Polecił, by Raghunatha dasa zachował w swym sercu mocno utwierdzoną
świadomość, lecz zewnętrznie zachowywał się jak zwykły człowiek. Do takiego
podstępu może uciec się każdy, kto jest zaawansowany w świadomości Krsny. Ktoś
może żyć w społeczeństwie jak zwykła ludzka istota, lecz jednocześnie jego
interesem powinno być zadowalanie Krsny i głoszenie Jego chwał. Osoba świadoma
Krsny nie powinna być pochłonięta sprawami materialnymi, gdyż jedynym jej
zajęciem jest służba oddania dla Pana. Jeśli ktoś jest zaangażowany w ten
sposób, Krsna z pewnością okaże Swoją łaskę. Jak Śri Caitanya Mahaprabhu
doradził Raghunacie dasowi: yatha-yogya
visaya bhunja' anasakta hana. To samo powtarza się: antare nistha kara, bahye loka-vyavahara. To znaczy, że nie można mieć
w sercu żadnego innego pragnienia poza pragnieniem służenia Krsnie. Opierając
się na takim przekonaniu można kultywować świadomość Krsny. Potwierdza to Bhakti-rasamrta-sindhu (1.2.200):
laukiki vaidiki vapi ya kriya kriyate mune
hari-sevanukulaiva sa karya bhaktim icchata
Bhakta może działać jak zwykła ludzka istota albo jak ścisły zwolennik
nakazów wedyjskich. W obu przypadkach, wszystko co robi, jest korzystne dla
postępu w służbie oddania, ponieważ jest on w świadomości Krsny.
Madhya 16.244
Znaczenie: Gdy ojciec i matka Raghunathy dasa zobaczyli, że
ich syn nie postępował już dłużej jak szaleniec i odpowiedzialnie pełnił swoje
obowiązki, byli bardzo szczęśliwi. Jedenastu ludzi - pięciu stróży, czterej
osobiści słudzy i dwaj bramini - którzy go strzegli, zmniejszyło swą czujność.
Gdy Raghunatha dasa zajął się swymi domowymi sprawami, jego rodzice zmniejszyli
liczbę strażników.
Madhya 16.263-264
Znaczenie: Takie są kwalifikacje czystego bhakty.
Materialnie ktoś może być bardzo bogaty, doświadczony, wpływowy i wykształcony,
lecz jeśli mimo to uważa się za niższego od słomy na ulicy, przyciąga uwagę Śri
Caitanyi Mahaprabhu czy Pana Krsny. Chociaż Maharaja Prataparudra był królem,
wziął miotłę, by czyścić drogę przed wozem Ratha Pana Jagannatha. Ta pokorna
służba króla bardzo zadowoliła Śri Caitanyę Mahaprabhu i dlatego Pan go objął.
Według instrukcji Śri Caitanyi Mahaprabhu, bhakta nigdy nie powinien być nadęty
z powodu materialnych możliwości. Musi wiedzieć, że materialne możliwości są
wynikiem jego przeszłych dobrych czynów (karmy)
i wskutek tego są przemijające. W każdej chwili wszelkie nasze materialne
bogactwa mogą ulec zniszczeniu; dlatego bhakta nigdy nie napawa się dumą z ich
powodu. Jest zawsze pokorny i łagodny, uważając siebie za niższego od kawałka
słomy. To powoduje, że bhaktowie są zdolni powrócić do domu, do Boga.
Madhya 16.281
Znaczenie: Dla Śri Caitanyi Mahaprabhu udanie się do
Vrndavany nie było konieczne, bo gdziekolwiek przebywał, miejsce to natychmiast
przemieniało się we Vrndavanę. Były tam także Ganges, Yamuna i wszystkie inne
miejsca pielgrzymek. Wyraził to również Sam Śri Caitanya Mahaprabhu, gdy
tańczył w Ratha-yatrze. Rzekł wówczas, że Jego umysłem była Vrndavana (mora-mana --- vrndavana). Ponieważ Jego
umysłem była Vrndavana, wszystkie rozrywki Radhy i Krsny odbywały się w Nim
Samym. Niemniej jednak, aby po prostu uczyć ludzi, odwiedził On bhauma-vrndavanę, Vrndavana-dhamę w tym
materialnym świecie. W ten sposób Pan pouczył wszystkich, by odwiedzali
Vrndavana-dhamę, która jest bardzo świętym miejscem. Materialiści uważają, że
Vrndavana jest brudnym miastem, ponieważ jest tam wiele małp i psów, a wzdłuż
brzegu Yamuny leżą śmieci. Jakiś czas temu pewien materialistyczny człowiek
zapytał mnie: "Dlaczego mieszkasz we Vrndavanie? Dlaczego wybrałeś takie
brudne miejsce na wycofanie się z życia rodzinnego?" Taka osoba nie
potrafi zrozumieć, że Vrndavana-dhama zawsze reprezentuje oryginalną
Vrndavana-dhamę. Dlatego też Vrndavana-dhama jest równie godna czci, jak Pan
Krsna. Aradhyo bhagavan vrajeśa-tanayas
tad-dhama vrndavanam: zgodnie z filozofią Śri Caitanyi Mahaprabhu, Pan Śri
Krsna i Jego siedziba są tak samo godne czci. Czasami materialistyczni ludzie,
którzy nie mają duchowego zrozumienia, udają się do Vrndavany jak turyści. Ten,
kto jedzie do Vrndavany z taką materialną wizją, nie odniesie żadnej duchowej
korzyści. Taka osoba nie ma przekonania, że Krsna i Vrndavana są tożsame. I z
powodu tej tożsamości, Vrndavana jest równie godna czci jak Pan Krsna. Wizja
Śri Caitanyi Mahaprabhu (mora-mana ---
vrndavana) różni się od spojrzenia zwykłego materialisty. Podczas festiwalu
Ratha-yatra, Śri Caitanya Mahaprabhu - pochłonięty ekstazą Śrimati Radharani -
ściągnął Pana Krsnę z powrotem do Vrndavana-dhamy. Śri Caitanya Mahaprabhu
mówił o tym w wersetach zaczynających się od ahuś ca te (Madhya 13.136).
W Śrimad-Bhagavatam (10.84.13)
jest powiedziane:
yasyatma-buddhih kunape tridhatuke
svadhih kalatradisu bhauma
ijya-dhih
yat-tirtha-buddhih salile na
karhicij
janesv abhijnesu sa eva gokharah
"Ludzka istota, która utożsamia to ciało zrobione z trzech elementów
ze swoją jaźnią, która uboczne produkty ciała uważa za swoich krewnych, która
sądzi, że miejsce jej narodzin jest godne czci i która udaje się do miejsc
pielgrzymek po to tylko, by się wykąpać, a nie żeby spotkać tam ludzi mających
transcendentalną wiedzę - taka osoba powinna być uważana za podobną osłu lub
krowie."
Śri Caitanya Mahaprabhu
osobiście odnowił Vrndavana-dhamę i doradził Swym głównym uczniom, Rupie i
Sanatanie, aby ją rozwinęli i otworzyli w celu przyciągnięcia duchowej wizji
ogółu ludzi. Obecnie we Vrndavanie znajduje się około pięciu tysięcy świątyń, a
pomimo tego nasza społeczność, Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Krsny,
buduje olbrzymią, wspaniałą świątynię ku czci Pana Balaramy, Radha-Krsny i
Guru-Gaurangi. Ponieważ nie ma we Vrndavanie sławnej świątyni Krsna-Balaramy,
próbujemy taką skonstruować, aby ludzie zostali zauroczeni Krsna-Balaramą czyli
Nitai-Gauracandrą. Vrajendra-nandana yei,
śaci suta haila sei. Narottama dasa Thakura mówi, że Balarama i syn
Maharajy Nandy ukazali się jako Gaura-Nitai. W celu propagowania tej
fundamentalnej zasady otwieramy świątynię Krsna-Balaramy, by ogłosić światu, że
czczenie Gaura-Nitai jest tym samym, co czczenie Krsna-Balaramy.
Chociaż bardzo trudno jest
przeniknąć rozrywki Radha-Krsny, większość bhaktów Vrndavany jest urzeczona
przez Radha-Krsna lila. Jednakże,
ponieważ Nitai-Gauracandra są bezpośrednimi inkarnacjami Balaramy i Krsny,
możemy mieć bezpośredni kontakt z Panem Balaramą i Panem Krsną za pośrednictwem
Śri Caitanyi Mahaprabhu i Nityanandy Prabhu. Ci, którzy są bardzo zaawansowani
w świadomości Krsny, mogą wniknąć w rozrywki Radha-Krsny przez łaskę Śri
Caitanyi Mahaprabhu. Jest powiedziane: śri-krsna-caitanya
radha-krsna nahe anya. Śri Krsna Caitanya Mahaprabhu jest połączeniem Radhy
i Krsny.
Czasami materialiści,
zapominając o rozrywkach Radha-Krsny i Krsna-Balaramy, udają się do Vrndavany,
akceptują duchowe udogodnienia, jakie stwarza ta ziemia i angażują się w
materialne działanie. Jest to wbrew naukom Śri Caitanyi Mahaprabhu. Prakrta-sahajiya twierdzą, że są vraja-vasi lub dhama-vasi, lecz ich główne zajęcie to zadowalanie zmysłów. W ten
sposób coraz bardziej uwikłują się w materialistyczny sposób życia. Ci, którzy
są czystymi bhaktami w świadomości Krsny, potępiają ich czyny. Wieczni vraja-vasi, jak Svarupa Damodara, nie
przychodzili nawet do Vrndavana-dhamy. Śri Pundarika Vidyanidhi, Śri Haridasa
Thakura, Śrivasa Pandita, Śivananda Sena, Śri Ramananda Raya, Śri Śikhi Mahiti,
Śri Madhavidevi i Śri Gadadhara Pandita Gosvami nigdy nie odwiedzili
Vrndavana-dhamy. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura zauważa, że nie ma
żadnych autoryzowanych dokumentów mówiących o tym, by te wzniosłe osobistości
odwiedziły Vrndavanę. Tym niemniej widzimy, że wielu niewielbicieli, sannyasinów Mayavadi, prakrta-sahajiyów, osób działających dla
przyjemności, umysłowych spekulantów i wielu innych z materialnymi motywacjami
udaje się do Vrndavany, by tam żyć. Wielu z tych ludzi idzie tam, by żebraniem
rozwiązać swoje problemy ekonomiczne. Chociaż każdy, kto żyje we Vrndavanie, w
ten czy w inny sposób odnosi korzyść, prawdziwą Vrndavanę docenia tylko czysty
bhakta. Jak oznajmia Brahma-samhita:
premanjana-cchurita-bhakti-vilocanena. Gdy ktoś ma oczyszczone oczy, może
dojrzeć, że Śri Vrndavana i oryginalna planeta Goloka Vrndavana w niebie
duchowym są identyczne.
Śrila Narottama dasa Thakura,
Śrinivasa Acarya, Śri Jagannatha dasa Babaji Maharaja, Śri Bhagavan dasa Babaji
Maharaja, Śrila Gaurakiśora dasa Babaji Maharaja, a później Śri Bhaktivinoda
Thakura z Kalkuty zawsze zaangażowani byli w nama-bhajana i z pewnością nie żyli nigdzie indziej jak we
Vrndavanie. Obecnie członkowie ruchu Hare Krsna na całym świecie mieszkają w
materialnie bogatych miastach takich jak Londyn, Nowy Jork, Los Angeles, Paryż,
Moskwa, Zurych i Sztokholm. Jesteśmy jednak usatysfakcjonowani podążaniem w
ślady Śrila Bhaktivinody Thakury i innych acaryów.
Ponieważ mieszkamy w świątyniach Radha-Krsny i bezustannie prowadzimy hari-nama-sankirtan - intonowanie Hare
Krsna - przeto żyjemy we Vrndavanie i nigdzie indziej. Podążamy też śladami Śri
Caitanyi Mahaprabhu próbując wybudować we Vrndavanie świątynię, by mogli ją
odwiedzać nasi uczniowie z całego świata.
W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Szesnastego Rozdziału Madhya-lili Śri Caitanya-caritamrty, opisującego podjętą przez Pana Caitanyę próbę udania się do Vrndavany.