ROZDZIAŁ X .

Powrót Pana do Jagannatha Puri

W czasie, kiedy Śri Caitanya Mahaprabhu podróżował po Południowych Indiach, Sarvabhauma Bhattacarya odbył wiele rozmów z królem Prataparadrą. Gdy Maharaja Prataparudra poprosił Bhattacaryę, by umówił go na spotkanie z Panem, ten zapewnił, że spróbuje, gdy tylko Caitanya Mahaprabhu wróci z Południowych Indii. Po powrocie do Jagannatha Puri z wędrówki po Południowych Indiach Pan zamieszkał w domu Kaśi Miśry. Sarvabhauma Bhattacarya przedstawił mu wtedy wielu Vaisnavów. Ojciec Ramanandy Rayi, Bhavananda Raya ofiarował Panu na służbę innego syna o imieniu Vaninatha Pattayanaka. Śri Caitanya Mahaprabhu poinformował Swych towarzyszy o zanieczyszczeniu, jakiemu pod wpływem kontaktu z Bhattathari uległ Krsnadasa i w związku z tym zaproponował, aby ten Go opuścił. Nityananda Prabhu wysłał Krsnadasa do Bengalu, by powiadomił bhaktów z Navadvipy o powrocie Pana do Jagannatha Puri. Tak więc wszyscy bhaktowie z Navadvipy rozpoczęli przygotowania, by udać się do Jagannatha Puri. W tym czasie w Navadvipie przebywał Paramananda Puri, który w towarzystwie pewnego bramina o imieniu Kamalakanta wyruszył do Jagannatha Puri, gdy tylko dotarła do niego wieść o powrocie Pana. Purusottama Bhattacarya, mieszkaniec Navadvipy, otrzymał wykształcenie w Varanasi. Przyjął wyrzeczony porządek od Caitanyanandy, lecz sam przybrał imię Svarupa. Tak dotarł do lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu. Po śmierci Śri Iśvary Puri jego uczeń Govinda, zgodnie z instrukcjami swego mistrza duchowego, wyruszył na spotkanie z Caitanyą Mahaprabhu. Śri Caitanya Mahaprabhu przyjął z szacunkiem także i Brahmanandę Bharati ze względu na jego związek z Keśavą Bharati. Gdy Brahmananda przybył do Jagannatha Puri, doradzono mu, by zdjął ubranie ze skóry jelenia, które nosił. Kiedy właściwie zrozumiał on Śri Caitanyę Mahaprabhu, zaakceptował Go jako Samego Krsnę. Gdy jednak Sarvabhauma Bhattacarya zwrócił się do Caitanyi Mahaprabhu jako Krsny, Pan natychmiast zaprotestował. W tym czasie nadszedł również Kaśiśvara Gosvami, który chciał odwiedzić Caitanyę Mahaprabhu. W rozdziale tym bhaktowie z wielu różnych terenów przybywają zobaczyć Caitanyę Mahaprabhu. Są oni zupełnie niczym wiele rzek płynących z różnych miejsc, by w końcu wpaść do morza.

Madhya 10.01 Składam pełne szacunku pokłony Panu Śri Caitanyi Mahaprabhu, porównywanemu do chmury wylewającej wodę na pola zbóż, które są niczym bhaktowie cierpiący z braku deszczu. Rozłąka z Caitanyą Mahaprabhu jest jak susza, lecz gdy Pan wraca, Jego obecność przypomina deszcz nektaru padający na wszystkie zboża i ratujący je przed zniszczeniem.

Madhya 10.02 Wszelka chwała Panu Caitanyi! Wszelka chwała Nityanandzie! Wszelka chwała Advaitacandrze! I wszelka chwała wszystkim bhaktom Pana Caitanyi!

Madhya 10.03 Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu wyruszył do Południowych Indii, król Prataparudra wezwał Sarvabhaumę Bhattacaryę do swego pałacu.

Madhya 10.04 Kiedy Sarvabhauma Bhattacarya spotkał się z królem, ten z całym szacunkiem wskazał mu miejsce do siedzenia i zapytał o nowiny dotyczące Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 10.05 Król rzekł do Bhattacaryi: "Słyszałem, że przybyła z Bengalu pewna wielka osoba i zatrzymała się w twoim domu. Słyszałem też, że jest ona bardzo, bardzo łaskawa.

Madhya 10.06 "Słyszałem również, że ta wielka osoba okazała ci wielką łaskę. W każdym razie to właśnie usłyszałem od wielu osób. Okazując mi łaskę, powinieneś wyświadczyć mi przysługę i zorganizować spotkanie."

Madhya 10.07 Bhattacarya odpowiedział: "Wszystko, co słyszałeś, jest prawdą, lecz jeśli chodzi o spotkanie, to bardzo trudna sprawa.

Madhya 10.08 "Śri Caitanya Mahaprabhu jest w wyrzeczonym porządku życia i zachowuje całkowitą obojętność wobec światowych spraw. Przebywa w odosobnionych miejscach i nawet w snach nie udziela audiencji królowi.

Madhya 10.09 "Mimo to spróbowałbym zorganizować jakieś spotkanie, lecz niedawno wyruszył On w podróż po Południowych Indiach."

Madhya 10.10 Król zapytał: "Dlaczego opuścił Jagannatha Puri!" Bhattacarya odrzekł: "Takie są rozrywki wielkiej osoby.

Madhya 10.11 "Wielcy święci udają się do świętych miejsc pielgrzymek, by je oczyścić. Z tej to przyczyny Caitanya Mahaprabhu odwiedza wiele tirtha i wyzwala mnóstwo uwarunkowanych dusz.

Madhya 10.12 "'Święci twojej miary sami są miejscami pielgrzymek. Dzięki swej czystości są stałymi towarzyszami Pana i dlatego mogą oczyścić nawet miejsca pielgrzymek.'

Madhya 10.12 Znaczenie: Ten werset, który wypowiedział w Śrimad-Bhagavatam (1.13.10) Maharaja Yudhisthira do Vidury, jest przytoczony także w Adi-lili (1.63).

Madhya 10.13 "Vaisnava podróżuje do miejsc pielgrzymek, aby je oczyścić i nawracać uwarunkowane dusze. Jest to jeden z obowiązków Vaisnavy. W rzeczywistości Śri Caitanya Mahaprabhu nie jest żywą istotą, lecz Samym Najwyższą Osobą Boga. Zatem jest On całkowicie niezależnym kontrolerem, a mimo to, będąc na pozycji bhakty, działa tak jak bhakta."

Madhya 10.13 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura zauważa, że ponieważ wielu stałych mieszkańców świętych miejsc nie przestrzega ściśle regulujących zasad życia, wzniośli bhaktowie muszą udawać się do takich miejsc, by ich nawrócić. To jest zadanie Vaisnavy. Vaisnava jest nieszczęśliwy, gdy widzi, że inni są materialnie uwikłani. Chociaż Śri Caitanya Mahaprabhu jest Bóstwem wielbionym przez wszystkich Vaisnavów, to Sam uczył, w jaki sposób Vaisnava powinien działać. Tym niemniej jest On kompletną i niezależną Osobą Boga. Jest On purnah śuddho nitya-muktah. Jest kompletny, całkowicie wolny od skażenia i wieczny. Jest On sanatana, gdyż nie ma początku ani końca.

Madhya 10.14 Usłyszawszy to, król odpowiedział: "Dlaczego pozwoliłeś Mu odejść? Dlaczego nie upadłeś do Jego lotosowych stóp i nie zatrzymałeś Go tutaj?"

Madhya 10.15 Sarvabhauma Bhattacarya odpowiedział: "Śri Caitanya Mahaprabhu jest Samym Najwyższą Osobą Boga i jest zupełnie niezależny. Będąc Samym Panem Krsną od nikogo nie jest uzależniony.

Madhya 10.16 "Mimo to czyniłem intensywne wysiłki, by Go tutaj zatrzymać, ale nie powiodło mi się, ponieważ jest On Najwyższą Osobą Boga i jest całkowicie niezależny.

Madhya 10.17 Król powiedział: "Bhattacaryo, jesteś najbardziej uczoną i doświadczoną osobą, jaką znam. Dlatego gdy mówisz o Panu Śri Caitanyi Mahaprabhu jako o Panu Krsnie, uznaję to za prawdę.

Madhya 10.17 Znaczenie: To jest sposób czynienia postępu w duchowej nauce. Aby oczyścić ścieżkę duchowego postępu, trzeba zaakceptować słowa acaryi, bona fide mistrza duchowego. Na tym polega tajemnica sukcesu. Jednakże naszym przewodnikiem musi być mistrz duchowy, który jest naprawdę nieskazitelnie czystym bhaktą, ściśle, bez odchyleń, przestrzegającym instrukcji poprzedniego acaryi. Uczeń musi akceptować, cokolwiek mistrz duchowy mówi. Tylko wtedy sukces jest pewny. Na tym polega system wedyjski. Sarvabhauma Bhattacarya był braminem i duszą zrealizowaną, podczas gdy król Prataparudra był ksatriyą. Królowie ksatriyowie bardzo wiernie słuchali poleceń uczonych braminów i świętych osób władając w ten sposób swym krajem. Podobnie vaiśyowie spełniali polecenia króla, a śudrowie służyli wyższym kastom. W ten sposób bramini, ksatriyowie, vaiśyowie i śudrowie żyli, współdziałając ze sobą i pełniąc odpowiednie obowiązki. Dzięki temu społeczeństwo było spokojne, a ludzie mogli wykonywać obowiązki w świadomości Krsny. Tak więc byli szczęśliwi w tym życiu i gotowi na powrót do Boga.

Madhya 10.18 "Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu ponownie wróci, pragnę ujrzeć Go chociaż raz, by me oczy uczynić doskonałymi."

Madhya 10.19 Sarvabhauma Bhattacarya odpowiedział: "Jego Świątobliwość, Pan Śri Caitanya Mahaprabhu powróci już wkrótce. Chcę przygotować dla Niego jakieś przyjemne, odosobnione i spokojne miejsce.

Madhya 10.20 "Rezydencja Pana Caitanyi powinna być bardzo ustronna, lecz położona blisko świątyni Jagannatha. Proszę, zastanów się nad tym i przeznacz dla Niego jakieś przyjemne miejsce."

Madhya 10.21 Król odpowiedział: "Dom Kaśi Miśry jest dokładnie tym, czego potrzebujesz. Leży w pobliżu świątyni i jest bardzo odosobniony, spokojny i cichy."

Madhya 10.22 Powiedziawszy to, król gorąco zapragnął, by Pan powrócił. A Sarvabhauma Bhattacarya udał się do Kaśi Miśry, by powiadomić go o woli króla.

Madhya 10.23 Wysłuchawszy tej propozycji, Kaśi Miśra powiedział: "Jestem szczęśliwy, że Śri Caitanya Mahaprabhu, pan wszystkich prabhu, zatrzyma się w moim domu."

Madhya 10.23 Znaczenie: W tym wersecie znaczące jest słowo Prabhupada, odnoszące się do Śri Caitanyi Mahaprabhu. W związku z tym Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami Prabhupada komentuje: "Śri Caitanya Mahaprabhu jest Samym Najwyższą Osobą Boga, Śri Krsną i wszyscy Jego słudzy zwracają się do Niego jako do Prabhupady. Oznacza to, że wielu prabhu przyjmuje schronienie Jego lotosowych stóp." Do czystego Vaisnavy zwracamy się jako do prabhu i zwrot ten stanowi etykietę, którą zachowuje się wśród Vaisnavów. Gdy u lotosowych stóp jednego prabhu znajduje schronienie wielu innych prabhu, wówczas nadaje mu się tytuł Prabhupada. Śri Nityananda Prabhu i Śri Advaita Prabhu także określani są mianem Prabhupada. Śri Caitanya Mahaprabhu, Śri Nityananda Prabhu i Śri Advaita Prabhu są visnu-tattva, Najwyższą Osobą Boga, Panem Visnu. Dlatego wszystkie żywe istoty są u Ich lotosowych stóp. Pan Visnu jest wiecznym panem każdego, a reprezentant Pana Visnu jest zaufanym sługą Pana. Ta osoba działa jako mistrz duchowy Vaisnavów neofitów; dlatego mistrzowi duchowemu okazuje się taki szacunek, jak Śri Krsnie Caitanyi lub Samemu Visnu. Z tego powodu do mistrza duchowego zwracamy się jako do Visnupada lub Prabhupada. Acaryi, mistrzowi duchowemu, okazujemy na ogół szacunek zwracając się do niego jako do Śripada, a inicjowanych Vaisnavów określamy mianem Prabhu. Prabhu, Prabhupada i Visnupada opisują pisma objawione takie, jak: Śrimad Bhagavatam, Caitanya-caritamrta i Caitanya-bhagavata. W tym względzie pisma te stanowią świadectwo akceptowane przez czystych bhaktów.

Prakrta-sahajiya nie są warci nawet tego, by ich nazywać Vaisnavami. Sądzą oni, że tylko kastowi Gosvami powinni otrzymywać tytuł Prabhupada. Tacy nie mający wiedzy sahajiya nazywają siebie vaisnava-dasa-anudasa, co znaczy sługa sługi Vaisnavów. Jednakże sprzeciwiają się określaniu czystego Vaisnavy mianem Prabhupada. Innymi słowy, zazdroszczą bona fide mistrzowi duchowemu zwanemu Prabhupadem i popełniają obrazy, uważając go za zwykłą ludzką istotę lub członka jakiejś kasty. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura opisuje takich sahajiyów jako najbardziej nieszczęśliwych. Z powodu swych błędnych koncepcji upadają oni w piekielne warunki.

Madhya 10.24 Tak więc wszyscy mieszkańcy Jagannatha Puri, które słynie też jako Purusottama, bardzo pragnęli znowu spotkać Śri Caitanyę Mahaprabhu.

Madhya 10.25 Kiedy wszyscy mieszkańcy Jagannatha Puri byli pełni niepokoju, Pan wrócił z Południowych Indii.

Madhya 10.26 Słysząc o powrocie Pana, każdy był bardzo szczęśliwy. Wszyscy udali się do Sarvabhaumy Bhattacaryi i tak do niego przemówili.

Madhya 10.27 "Prosimy, przygotuj nasze spotkanie ze Śri Caitanyą Mahaprabhu. Tylko dzięki twojej łasce możemy osiągnąć schronienie lotosowych stóp Pana."

Madhya 10.28 Bhattacarya odpowiedział: "Jutro Pan będzie w domu Kaśi Miśry. Zorganizuję wam wszystkim spotkanie z Nim."

Madhya 10.29 Śri Caitanya Mahaprabhu przybył następnego dnia i z wielkim entuzjazmem poszedł z Sarvabhaumą Bhattacaryą zobaczyć świątynię Jagannatha.

Madhya 10.30 Wszyscy słudzy Pana Jagannatha wręczyli Śri Caitanyi Mahaprabhu pozostałości pożywienia Pana. W odpowiedzi na to Caitanya Mahaprabhu objął wszystkich.

Madhya 10.31 Po ujrzeniu Pana Jagannatha, Śri Caitanya Mahaprabhu opuścił świątynię. Wtedy Bhattacarya zaprowadził Go do domu Kaśi Miśry.

Madhya 10.32 Kiedy Caitanya Mahaprabhu przybył do jego domu, Kaśi Miśra natychmiast padł do Jego lotosowych stóp i podporządkował siebie oraz wszystkie swoje posiadłości.

Madhya 10.33 Wtedy to Śri Caitanya Mahaprabhu pokazał Mu czteroramienną formę. Następnie, przyjmując go na służbę, objął go.

Madhya 10.34 Następnie Śri Caitanya Mahaprabhu usiadł na przygotowanym dla Niego miejscu, a wszyscy bhaktowie, z Panem Nityanandą Prabhu na czele, usiedli wokół Niego.

Madhya 10.35 Widząc Swe kwatery mieszkalne, w których zadbano o wszystkie potrzeby, Śri Caitanya Mahaprabhu był bardzo szczęśliwy.

Madhya 10.36 Sarvabhauma Bhattacarya powiedział: "To miejsce jest w sam raz stosowne dla Ciebie. Przyjmij je, proszę. Kaśi Miśra żywi nadzieję, że to uczynisz."

Madhya 10.37 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Moje ciało należy do was wszystkich. Dlatego zgadzam się na wszystko, co mówicie."

Madhya 10.38 Następnie Sarvabhauma Bhattacarya, siedząc po prawej stronie Pana, zaczął przedstawiać wszystkich mieszkańców Purusottamy, Jagannatha Puri.

Madhya 10.39 Bhattacarya powiedział: "Mój drogi Panie, wszyscy ci ludzie będący mieszkańcami Nilacali, Jagannatha Puri, bardzo pragnęli się z Tobą spotkać.

Madhya 10.40 Pod Twą nieobecność wszyscy oni byli zupełnie jak spragnione ptaki cataka, kwilące w rozczarowaniu. Przyjmij ich łaskawie."

Madhya 10.41 Najpierw Sarvabhauma Bhattacarya przedstawił Janardanę, mówiąc: "To jest Janardana, sługa Pana Jagannatha. Pełni on służbę dla Pana, gdy nadchodzi czas odświeżenia Jego transcendentalnego ciała."

Madhya 10.41 Znaczenie: W czasie Anavasary, po ceremonii Snana-yatry, Pan Jagannatha jest nieobecny w świątyni przez piętnaście dni, aby można Go było odświeżyć. Dzieje się tak co roku. Janardana, który jest tu przedstawiany Śri Caitanyi Mahaprabhu, pełni wtedy tę służbę. Odświeżanie Pana Jagannatha znane jest też jako Nava-yauvana, co wskazuje, że Bóstwu Jagannatha przywraca się pełnię młodości.

Madhya 10.42 Sarvabhauma Bhattacarya mówił dalej: "To jest Krsnadasa, który nosi złotą laskę, a tutaj Śikhi Mahiti, który jest odpowiedzialny za pisanie.

Madhya 10.42 Znaczenie: Osobę odpowiedzialną za pisanie określa się też mianem deulakarana-padaprapta karmacari. Zatrudnia się ją zwłaszcza do pisania kalendarza zwanego Matala-panji.

Madhya 10.43 "To jest Pradyumna Miśra, główny pośród wszystkich Vaisnavów. Jest on wielkim sługą Jagannatha, a nazywa się dasa.

Madhya 10.43 Znaczenie: W Orissie większość braminów nosi tytuł dasa. Zazwyczaj uważa się, że słowo dasa odnosi się do osób nie będących braminami. Ale bramini z Orissy używają tytułu dasa. Potwierdza to Culli Bhatta. W rzeczywistości każdy jest dasem, gdyż każdy jest sługą Najwyższej Osoby Boga. W tym sensie bona fide bramin ma pierwszeństwo do określenia dasa . Zatem użycie w tym przypadku terminu dasa nie jest sprzeczne.

Madhya 10.44 "To jest Murari Mahiti, brat Śikhi Mahiti. Nie ma on nic, oprócz Twych lotosowych stóp.

Madhya 10.45 "Tutaj są Candaneśvara, Simheśvara, Murari Brahmana i Visnudasa. Bezustannie medytują oni o Twych lotosowych stopach.

Madhya 10.46 "To jest Paramananda Prahararaja, znany też jako Mahapatra. Jest on niezwykle inteligentny.

Madhya 10.46 Znaczenie: Prahararaja to miano nadawane braminom, którzy reprezentują króla, gdy tron jest pusty. W Orissie w okresie pomiędzy śmiercią jednego króla, a ukoronowaniem innego na tronie musi zasiadać jakiś reprezentant. Nazywany jest on Prahararają. Prahararaję zazwyczaj wybiera się spośród bliskiej królowi rodziny kapłanów. Za czasów Śri Caitanyi Mahaprabhu, Prahararają był Paramananda Prahararaja.

Madhya 10.47 "Wszyscy ci czyści bhaktowie są ozdobami Jagannatha Puri. Zawsze wiernie medytują o Twych lotosowych stopach."

Madhya 10.48 Po takim przedstawieniu wszyscy niczym kije padli na ziemię. Okazując im wielkie miłosierdzie, Śri Caitanya Mahaprabhu objął każdego z nich.

Madhya 10.49 W tym czasie pojawił się Bhavananda Raya ze swymi czterema synami i wszyscy padli do lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 10.49 Znaczenie: Bhavananda Raya miał pięciu synów. Jednym z nich była wzniosła osobistość zwana Ramanandą Rayą. Bhavananda Raya po raz pierwszy spotkał Śri Caitanyę Mahaprabhu, gdy ten wrócił z Południowych Indii. W ten czasie Ramananda Raya nadal pełnił służbę na swym stanowisku rządowym. Dlatego Bhavananda Raya udał się na spotkanie ze Śri Caitanyą Mahaprabhu z pozostałymi czterema synami. Mieli oni na imię: Vaninatha, Gopinatha, Kalanidhi i Sudhanidhi. Opis Bhavanandy Rayi i jego pięciu synów znajduje się w Adi-lili (10.133).

Madhya 10.50 Sarvabhauma Bhattacarya mówił dalej: "To jest Bhavananda Raya, ojciec Śri Ramanandy Rayi, który jest jego pierworodnym synem.

Madhya 10.51 Śri Caitanya Mahaprabhu objął Bhavanandę Rayę i z wielkim szacunkiem mówił o jego synu Ramanandzie Rayi.

Madhya 10.52 Śri Caitanya Mahaprabhu uczcił Bhavanandę Rayę, mówiąc: "W tym materialnym świecie nie sposób opisać chwał osoby, która ma syna podobnego do klejnotu, takiego jak Ramananda Raya.

Madhya 10.53 "Ty jesteś samym Maharają Pandu, a twoja żona to Kuntidevi. Zaś wszyscy twoi wielce intelektualni synowie są przedstawicielami pięciu Pandavów."

Madhya 10.54 Usłyszawszy pochwałę Śri Caitanyi Mahaprabhu, Bhavananda Raya pokornie powiedział: "Należę do czwartej klasy porządku społecznego i zajmuję się zwykłymi sprawami. Chociaż jestem bardzo upadły, mimo to dotknąłeś nas. To dowodzi, że jesteś Najwyższą Osobą Boga."

Madhya 10.54 Znaczenie: Jak oznajmia Bhagavad-gita (5.18):

vidya-vinaya-sampanne brahmane gavi hastini

śuni caiva śvapake ca panditah sama-darśinah

"Pokorny mędrzec, dzięki cnocie prawdziwej wiedzy, widzi jednakowo uczonego i łagodnego bramina, krowę, słonia, psa i tego, kto żywi się psim mięsem [pariasa]."

Ci, którzy są wysoko zaawansowani w duchowym zrozumieniu, nie zważają na czyjś materialny stan. Ten, kto jest duchowo zaawansowany, dostrzega duchową tożsamość każdej żywej istoty i dlatego nie czyni rozróżnień między uczonym braminem, psem, candalą czy kimkolwiek innym. Materialne ciało nie ma na niego wpływu, widzi tylko czyjąś duchową tożsamość. Dlatego też Bhavananda Raya docenił wypowiedź Śri Caitanyi Mahaprabhu, pokazującą, że Pan nie brał pod uwagę społecznej pozycji Bhavanandy Rayi, który należał do kasty śudrów i był zaangażowany w czynności materialne. Pan zwracał raczej uwagę na duchową pozycję Bhavanandy Rayi, Ramanandy Rayi i jego braci. Sługa Pana także ma podobne nastawienie. Udziela on schronienia każdej osobie - każdej żywej istocie - bez względu na to, czy pochodzi ona z rodziny bramińskiej, czy też jest candalą. Mistrz duchowy wyzwala wszystkich ludzi i każdego inspiruje w życiu duchowym. Przyjmując schronienie takiego bhakty można uczynić ze swego życia sukces. Śrimad-Bhagavatam (2.4.18) potwierdza:

kirata-hunandhra-pulinda-pulkaśa

abhira-śumbha yavanah khasadayah

ye 'nye ca papa yad-apaśrayaśrayah

śudhyanti tasmai prabhavisnave namah

"Pan jest najwyższą siłą i dlatego też nawet mieszkańcy prowincji Kirata, Huna, Andhra, Pulinda, Pulkaśa, Abhira, Śumbha, Yavana, ludzie z plemion Khasa i inne osoby przyzwyczajone do grzesznego działania, mogą oczyścić się dzięki przyjęciu schronienia u bhaktów Pana. Pragnę Mu złożyć pełne szacunku pokłony."

Ktokolwiek przyjmuje schronienie Najwyższej Osoby Boga lub Jego czystego bhakty, wznosi się do sfery duchowej i oczyszcza z materialnego skażenia. Potwierdza to również Bhagavad-gita (9.32):

mam hi partha vyapaśritya ye 'pi syuh papa-yonayah

striyo vaiśyas tatha śudras te pi yanti param gatim

"O synu Prthy, ci, którzy we Mnie przyjmują schronienie, nawet będąc niższego rodu - kobietami, vaiśyami (kupcami) i śudrami (robotnikami) - najwyższego dostępują przeznaczenia."

Madhya 10.55 Doceniając łaskę Śri Caitanyi Mahaprabhu, Bhavananda Raya powiedział też: "Podporządkowuję się Twoim lotosowym stopom wraz ze swym domem, bogactwem, sługami i pięcioma synami.

Madhya 10.55 Znaczenie: To jest proces podporządkowania. Śrila Bhaktivinoda Thakura śpiewa:

manasa, deha, geha, yo kichu mora

arpilun tuya pade nanda-kiśora!

(Śaranagati)

Gdy ktoś podporządkowuje się lotosowych stopom Pana, robi to wraz ze wszystkim, co posiada - swoim domem, ciałem, umysłem i wszystkim, co ma. Jeżeli cokolwiek stanowi przeszkodę w tym procesie podporządkowania, należy to natychmiast bez przywiązania porzucić. Jeśli ktoś może się podporządkować wraz ze wszystkimi członkami rodziny, to nie ma potrzeby przyjmowania sannyasy. Jednakże, jeśli tzw. członkowie rodziny przeszkadzają w procesie podporządkowania, należy ich porzucić, by zakończyć proces podporządkowania.

Madhya 10.56 "Ten syn Vaninatha pozostanie u Twych lotosowych stóp, by zawsze bez zwłoki spełniać Twoje polecenia i pełnić dla Ciebie służbę.

Madhya 10.57 "Mój drogi Panie, proszę, uważaj mnie za Swego krewnego. Nie wahaj się rozkazywać czegokolwiek i kiedykolwiek tylko zapragniesz."

Madhya 10.58 Śri Caitanya Mahaprabhu przyjął propozycję Bhavanandy Rayi, mówiąc: "Zgadzam się bez wahania, gdyż nie jesteś kimś obcym. Narodziny po narodzinach byłeś Mym sługą, wraz z członkami swej rodziny.

Madhya 10.59 "W ciąga pięciu do siedmiu dni nadejdzie Ramananda Raya. Gdy tylko przybędzie, spełnią się Moje pragnienia. Jego towarzystwo sprawia Mi wielką przyjemność."

Madhya 10.60 Mówiąc to, Śri Caitanya Mahaprabhu objął Bhavanandę Rayę. Następnie Pan dotknął Swymi lotosowymi stopami głów jego synów.

Madhya 10.61 Po tym Śri Caitanya Mahaprabhu odesłał Bhavanandę Rayę do domu, zatrzymując tylko Vaninathę Pattanayakę jako Swojego osobistego sługę.

Madhya 10.62 Następnie Sarvabhauma Bhattacarya poprosił wszystkich o odejście. A Śri Caitanya Mahaprabhu wezwał Kala Krsnadasa, który towarzyszył Mu w podróży po Południowych Indiach.

Madhya 10.63 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Mój drogi Bhattacaryo, zważ tylko na charakter tego człowieka. Poszedł on ze Mną do Południowych Indii.

Madhya 10.64 "Porzucił Moje towarzystwo, by przebywać z Bhattathari, lecz Ja uwolniłem go od nich i przyprowadziłem tutaj.

Madhya 10.65 "Teraz, gdy przyprowadziłem go tutaj, proszę, aby odszedł. Może iść, gdzie mu się tylko podoba, gdyż nie jestem już dłużej za niego odpowiedzialny."

Madhya 10.65 Znaczenie: Kala Krsnadasa uległ wpływowi włóczęgów, czyli cyganów, którzy go oczarowali. Znęcili go przy pomocy kobiet. Maya jest tak silna, że Kala Krsnadasa opuścił towarzystwo Śri Caitanyi Mahaprabhu, aby przyłączyć się do cyganek. Nawet jeśli ktoś przebywa ze Śri Caitanyą Mahaprabhu, z powodu swej małej niezależności może ulec czarom mayi i opuścić towarzystwo Pana. Tylko osoba całkowicie pogrążona w mayi może być na tyle nieszczęśliwa, by opuścić towarzystwo Śri Caitanyi Mahaprabhu. Lecz jeżeli ktoś nie jest zbyt sumienny, wpływ mayi może go odciągnąć, nawet jeśli jest osobistym sługą Śri Caitanyi Mahaprabhu. Cóż więc mówić o innych? Bhattathari zwykli powiększać swą liczebność wykorzystując kobiety do wabienia ludzi z zewnątrz. Tutaj mamy rzeczywisty dowód pokazujący, że w każdej chwili można upaść z pozycji towarzysza Pana. Wystarczy jedynie, że źle wykorzysta się swą małą niezależność. Raz upadłszy i odłączywszy się od towarzystwa Najwyższej Osoby Boga, jesteśmy kandydatami do cierpienia w materialnym świecie. Choć Śri Caitanya Mahaprabhu odrzucił Kalę Krsnadasa, otrzymał on kolejną szansę, co opowiedzą następne wersety.

Madhya 10.66 Słysząc, że Pan go odrzuca, Kala Krsnadasa zaczął płakać. Jednakże Śri Caitanya Mahaprabhu, nie dbając o niego, odszedł, by zjeść obiad.

Madhya 10.67 Po tym wydarzeniu inni bhaktowie - z Nityanandą Prabhu, Jagadanandą, Mukundą i Damodarą na czele - zaczęli snuć pewien plan.

Madhya 10.67 Znaczenie: Nawet jeśli Najwyższa Osoba Boga odrzuca jakąś osobę, to bhaktowie nie odrzucają jej; zatem bhaktowie Pana są bardziej miłosierni, niż Sam Pan. Tak więc Śrila Narottama dasa Thakura śpiewa, chadiya vaisnava-seva nistara payeche keba: nie można uwolnić się ze szponów mayi bez pełnienia służby dla czystych bhaktów. Sam Pan może być czasami bardzo twardy, ale bhaktowie zawsze są łaskawi. Tak więc Kala Krsnadasa otrzymał łaskę czterech wyżej wspomnianych bhaktów.

Madhya 10.68 Ci czterej bhaktowie Pana pomyśleli: "Chcemy, by ktoś udał się do Bengalu po to tylko, by powiadomić Śacimatę o przybyciu Śri Caitanyi Mahaprabhu do Jagannatha Puri.

Madhya 10.69 "Usłyszawszy wieść o przybyciu Śri Caitanyi Mahaprabhu, bhaktowie tacy jak Advaita i Śrivasa z pewnością przyjdą, by się z Nim zobaczyć.

Madhya 10.70 "Tak więc wyślijmy Krsnadasa do Bengalu." Mówiąc to, zatrzymali go na służbie u Pana i przywrócili mu wiarę w siebie.

Madhya 10.70 Znaczenie: Kala Krsnadasa poczuł się bardzo, bardzo nieszczęśliwy i zaczął płakać, ponieważ Śri Caitanya Mahaprabhu odrzucił go. Dlatego bhaktowie Pana zlitowali się nad nim, przywrócili mu wiarę w siebie i zachęcili, by dalej pełnił służbę dla Pana.

Madhya 10.71 Następnego dnia wszyscy bhaktowie zwrócili się do Śri Caitanyi Mahaprabhu: "Prosimy, zezwól, by ktoś udał się do Bengalu."

Madhya 10.72 "Matka Śaci i wszyscy bhaktowie z Advaitą Prabhu na czele są bardzo nieszczęśliwi, ponieważ nie otrzymują wieści o Twoim powrocie z podróży po Południowych Indiach.

Madhya 10.73 "Jedna osoba powinna udać się do Bengalu i przekazać im pomyślną wieść o Twoim powrocie do Jagannatha Puri." Usłyszawszy to, Śri Caitanya Mahaprabhu odpowiedział: "Zróbcie, cokolwiek postanowicie."

Madhya 10.74 W ten sposób Kala Krsnadasa został wysłany do Bengalu. Otrzymał do rozdzielenia tam dostateczną ilość pozostałości pożywienia Pana Jagannatha.

Madhya 10.75 Tak więc Kala Krsnadasa poszedł do Bengalu i najpierw udał się do Navadvipy zobaczyć matkę Śaci.

Madhya 10.76 Przybywszy do matki Śaci, Kala Krsnadasa złożył najpierw pokłony i wręczył resztki pożywienia [maha-prasada]. Następnie przekazał jej dobrą wieść, że Śri Caitanya Mahaprabhu powrócił ze Swej podróży po Południowych Indiach.

Madhya 10.77 Te dobre nowiny sprawiły wiele przyjemności matce Śaci, jak również wszystkim bhaktom z Navadvipy, ze Śrivasą Thakurą na czele.

Madhya 10.78 Słysząc o powrocie Pana Caitanyi do Puri, wszyscy bardzo się ucieszyli. Następnie Krsnadasa udał się do domu Advaity Acaryi.

Madhya 10.79 Złożywszy Advaicie Acaryi pełne szacunku pokłony, Krsnadasa ofiarował Mu maha-prasada. A potem w najdrobniejszych szczegółach przekazał Mu wieści o Panu Caitanyi.

Madhya 10.80 Kiedy Advaita Acarya Gosvami usłyszał o powrocie Śri Caitanyi Mahaprabhu, bardzo się ucieszył. W wielkiej ekstazie miłości wydawał grzmiący dźwięk oraz tańczył i śpiewał przez długi czas.

Madhya 10.81 I bardzo ucieszył się Haridasa Thakura, który także usłyszał tę pomyślną nowinę. Podobnie było z Vasudevą Dattą, Murari Guptą i Śivanandą Seną.

Madhya 10.82 Acaryaratna, Vakreśvara Pandita, Acaryanidhi i Gadadhara Pandita byli bardzo zadowoleni, słysząc tę wiadomość.

Madhya 10.83 Śrirama Pandita, Damodara Pandita, Śriman Pandita, Vijaya i Śridhara także bardo się ucieszyli, gdy o tym usłyszeli.

Madhya 10.84 Raghava Pandita, syn Advaity Acaryi, i wszyscy bhaktowie byli bardzo zadowoleni.

Madhya 10.85 Wszyscy bardzo się ucieszyli i razem przybyli do domu Advaity Acaryi.

Madhya 10.86 Wszyscy bhaktowie złożyli pełne szacunku pokłony u stóp Advaity Acaryi, a Advaita Acarya w odpowiedzi objął ich wszystkich.

Madhya 10.87 Potem Advaita Acarya urządził festiwal, który trwał dwa lub trzy dni. Następnie wszyscy podjęli stanowczą decyzję, że udadzą się do Jagannatha Puri.

Madhya 10.88 Wszyscy bhaktowie spotkali się razem w Navadvipie i za pozwoleniem matki Śaci wyruszyli do Niladri, Jagannatha Puri.

Madhya 10.89 Do Advaity Acaryi przyłączyli się mieszkańcy Kulina-gramy: Satyaraja, Ramananda i wszyscy inni tamtejsi bhaktowie.

Madhya 10.90 Mukunda, Narahari, Raghunandana i wszyscy pozostali przyszli z Khandy do domu Advaity Acaryi, by towarzyszyć Mu do Jagannatha Puri.

Madhya 10.91 W tym czasie przybył z Południowych Indii również Paramananda Puri. Wędrując wzdłuż brzegów Gangesu, dotarł w końcu do miasta Nadii.

Madhya 10.92 W Navadvipie Paramananda Puri wynajął mieszkanie z utrzymaniem w domu Śacimaty. Z wielkim szacunkiem zaspokajała ona wszystkie jego potrzeby.

Madhya 10.93 Przebywając w domu Śacimaty, Paramananda Puri usłyszał wieści o powrocie Śri Caitanyi Mahaprabhu do Jagannatha Puri. Dlatego zdecydował się pójść tam możliwie jak najszybciej.

Madhya 10.94 Był pewien bhakta Śri Caitanyi Mahaprabhu zwany Dvija Kamalakanta, którego Paramananda Puri wziął ze sobą do Jagannatha Puri.

Madhya 10.95 Paramananda Puri bardzo szybko dotarł do miejsca, w którym przebywał Śri Caitanya Mahaprabhu. Widząc go, Pan był bardzo szczęśliwy.

Madhya 10.96 W wielkiej ekstazie miłości Pan czcił lotosowe stopy Paramanandy Puri, a ten z kolei objął Pana w wielkiej ekstazie.

Madhya 10.97 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Proszę, zostań ze Mną i okaż Mi w ten sposób łaskę, przyjmując schronienie Jagannatha Puri."

Madhya 10.98 Paramananda Puri odpowiedział: "Ja także pragnę pozostać z Tobą. Dlatego przyszedłem z Bengalu, Gaudy, do Jagannatha Puri.

Madhya 10.99 "W Navadvipie matka Śaci i wszyscy inni bhaktowie bardzo się ucieszyli, słysząc o Twoim powrocie z Południowych Indii.

Madhya 10.100 "Wszyscy idą tu odwiedzić Cię. Ale sam przyszedłem bardzo szybko widząc, że oni zwlekają. "

Madhya 10.101 W domu Kaśi Miśry był odosobniony pokój i Śri Caitanya Mahaprabhu dał go Paramanandzie Puri. Przydzielił mu też jednego sługę.

Madhya 10.102 Następnego dnia przybył również Svarupa Damodara. Był on bardzo bliskim przyjacielem Śri Caitanyi Mahaprabhu i oceanem transcendentalnych smaków.

Madhya 10.102 Znaczenie: Svarupa to imię brahmacarinów w sukcesji uczniów Śankaracaryi. Zgodnie z regułą wedyjską istnieje dziesięć imion dla sannyasinów i do zwyczaju należy, że brahmacarin asystujący sannyasinowi o imieniu Tirtha lub Aśrama przyjmuje tytuł Svarupa. Damodara Svarupa był uprzednio mieszkańcem Navadvipy i nosił imię Purusottama Acarya. Kiedy udał się do Varanasi, przyjął sannyasę od sannyasina o imieniu Tirtha. Chociaż tytuł Svarupa otrzymał w okresie, gdy był brahmacarinem, to po przyjęciu sannyasy nie zmienił swego imienia. W rzeczywistości jako sannyasin powinien być nazywany Tirtha, ale postanowił zachować swój oryginalny tytuł Svarupa, który nosił będąc brahmacarinem.

Madhya 10.103 Gdy Svarupa Damodara przebywał w Navadvipie pod opieką Śri Caitanyi Mahaprabhu, miał na imię Purusottama Acarya.

Madhya 10.104 Zobaczywszy, że Śri Caitanya Mahaprabhu przyjął wyrzeczony porządek życia, Purusottama Acarya stał się niczym szaleniec i natychmiast udał się do Varanasi, by samemu przyjąć sannyasę.

Madhya 10.105 Po nadaniu mu sannyasy jego mistrz duchowy, Caitanyananda Bharati, polecił mu: "Czytaj Vedanta-sutrę i nauczaj jej innych."

Madhya 10.106 Svarupa Damodara był wielkim ascetą, jak też wielkim uczonym. Sercem i duszą przyjął schronienie Najwyższej Osoby Boga, Śri Krsny.

Madhya 10.107 Czuł wielki zapał do wielbienia bez przeszkód Pana Krsny; dlatego sannyasę przyjmował będąc niemalże w stanie szaleństwa.

Madhya 10.108 Po przyjęciu sannyasy Purusottama Acarya przestrzegał zasad regulujących, rezygnując ze swej kępki włosów i świętej nici, ale nie przyjął szafranowych szat. Nie przyjął też tytułu sannyasina, tylko został naisthika-brahmacarinem.

Madhya 10.108 Znaczenie: Istnieją pewne regulujące zasady obowiązujące w wyrzeczonym porządku życia. Trzeba spełniać osiem rodzajów śraddha. Trzeba składać ofiary swym przodkom i spełniać ofiarę viraja-homa. Ponadto trzeba ściąć kępkę włosów nazywaną śikhą i zrezygnować ze świętej nici. Są to wstępne procesy przy akceptowaniu sannyasy i Svarupa Damodara wszystkie je przyjął. Jednakże Purusottama Acarya nie przyjął szafranowego koloru, imienia sannyasina ani dandy. Zachował swoje imię brahmacarina. Prawdę powiedziawszy, Purusottama Acarya formalnie nie przyjął sannyasy, tylko wyrzekł się światowego życia. Nie chciał, by przeszkadzała mu etykieta porządku sannyasy. Chciał po prostu bez przeszkód wielbić Pana Śri Krsnę; dlatego całym sercem przyjął sannyasę, lecz nie zaakceptował towarzyszących temu formalności. Wyrzeczenie oznacza zaniechanie wszelkich czynności poza służeniem Najwyższej Osobie Boga, Śri Krsnie. Kiedy ktoś działa na tej platformie, próbując zadowolić Najwyższą Osobę Boga, jest on zarówno sannyasinem, jak i yoginem. Potwierdza to Bhagavad-gita (6.1):

śri bhagavan uvaca

anaśritah karma-phalam karyam karma karoti yah

sa sannyasi ca yogi ca na niragnir na cakriyah

"Najwyższa Osoba Boga rzekł: Kto nie przywiązuje się do owoców swojej pracy i pełni swój obowiązek tak, jak powinien - ten posiada prawdziwe wyrzeczenie i jest prawdziwym mistykiem, nie zaś ten, kto nie zapala ognia i nie wykonuje żadnej pracy."

Madhya 10.109 Uzyskawszy pozwolenie swego sannyasa-guru, Svarupa Damodara udał się do Nilacala i przyjął schronienie u Śri Caitanyi Mahaprabhu. Potem cały dzień i noc, w ekstatycznej miłości do Krsny, rozkoszował się transcendentalnymi smakami w miłosnej służbie dla Pana.

Madhya 10.110 Svarupa Damodara był kresem wszelkiej uczoności, ale z nikim nie zamienił słowa. Pozostawał po prostu w pewnym odosobnionym miejscu i nikt nie wiedział, gdzie przebywa.

Madhya 10.111 Śri Svarupa Damodara był uosobieniem ekstatycznej miłości, w pełni świadomy transcendentalnych smaków w związku z Krsną. Bezpośrednio reprezentował Śri Caitanyę Mahaprabhu jako Jego druga ekspansja.

Madhya 10.112 Jeśli ktoś napisał książkę lub ułożył wersety czy pieśni i chciał wyrecytować je przed Śri Caitanyą Mahaprabhu, Svarupa Damodara najpierw je analizował, a potem właściwie przedstawiał. I tylko wtedy Śri Caitanya Mahaprabhu zgadzał się słuchać.

Madhya 10.113 Śri Caitanya Mahaprabhu nigdy nie chciał słuchać książek czy wersetów, które sprzeciwiają się oznajmieniom o służbie oddania. Pan nie lubił słuchać rasabhasy, nakładających się transcendentalnych smaków.

Madhya 10.113 Znaczenie: Bhakti-siddhanta-viruddha odnosi się do tego, co sprzeciwia się zasadzie jedności w różnorodności, filozoficznie znanej jako acintya-bhedabheda - jednoczesna identyczność i odmienność. Rasabhasa może sprawiać wrażenie transcendentalnego smaku, lecz w rzeczywistości nim nie jest. Czyści Vaisnavowie powinni unikać tych rzeczy, które są przeciwne służbie oddania. Te błędne koncepcje są praktycznie odpowiednikiem filozofii Mayavada. Jeśli ktoś ulega filozofii Mayavada, stopniowo upada z platformy służby oddania. Z powodu nakładania smaków (rasabhasa) zostaje w końcu prakrta-sahajiyą i wszystko traktuje bardzo lekko. Można też stać się członkiem społeczności baula i stopniowo poczuć atrakcję do czynności materialnych. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu radził nam, byśmy unikali bhakti-siddhanta-viruddhy i rasabhasy. Dzięki temu bhakta może zachować czystość i nie będą zagrażały mu upadki. Każdy powinien starać się trzymać z dala od bhakti-siddhanta-viruddhy i rasabhasy.

Madhya 10.114 Svarupa Damodara miał zwyczaj badać wszelką literaturę, żeby sprawdzić, czy jej konkluzje są właściwe. Dopiero wtedy pozwalał, by Śri Caitanya Mahaprabhu słuchał jej.

Madhya 10.114 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura mówi, że jeżeli coś utrudnia pełnienie służby oddania, należy to uznać za nieczyste. Czyści bhaktowie Pana nie akceptują nieczystych zasad. Nieczyści bhaktowie akceptują rasabhasę, czyli nakładające się, przeciwstawne smaki i inne zasady sprzeczne ze ścieżką bhakti. Zwolenników takich nieczystych zasad nigdy nie uznaje się za czystych bhaktów. Istnieje wiele grup podążających ścieżką rasabhasy i czasami zwykli ludzie wielbią ich zwolenników. Ci, którzy przyjmują konkluzję rasabhasy i bhakti-siddhanta-viruddhy, nigdy nie są akceptowani jako bhaktowie Śri Caitanyi Mahaprabhu. Svarupa Damodara Gosvami nigdy nie uznawał takich stronników za Gaudiya Vaisnavów ani nawet nie pozwolił im spotkać się z Najwyższym Panem Śri Caitanyą Mahaprabhu.

Madhya 10.115 Śri Svarupa Damodara zwykł czytać poematy Vidyapatiego i Candidasa oraz Śri Gita-govindę Jayadevy Gosvamiego. Śpiewając te pieśni sprawiał, że Śri Caitanyę Mahaprabhu ogarniało wielkie szczęście.

Madhya 10.116 Svarupa Damodara był tak doskonałym muzykiem, jak Gandharvowie, a w dyskusjach o pismach świętych był niczym Brhaspati, kapłan niebiańskich bogów. Należy zatem wnioskować, że nie było żadnej wielkiej osoby, która by w pełni dorównywała Svarupie Damodarze.

Madhya 10.116 Znaczenie: Svarupa Damodara Gosvami był wielkim ekspertem w dziedzinie muzyki, jak też w wedyjskich pismach objawionych. Śri Caitanya Mahaprabhu nazywał go Damodarą ze względu na jego mistrzowski śpiew i umiejętności muzyczne. Imię Damodara nadał mu Śri Caitanya Mahaprabhu i zostało ono dodane do imienia, które otrzymał od swego sannyasa-guru. Dlatego słynął jako Svarupa Damodara lub Damodara Svarupa. Ułożył on śpiewnik zatytułowany Sangita-damodara.

Madhya 10.117 Śri Svarupa Damodara był bardzo drogi Advaicie Acaryi i Nityanandzie Prabhu. Był życiem i duszą wszystkich bhaktów, ze Śrivasą Thakurą na czele.

Madhya 10.118 To właśnie Svarupa Damodara przybył do Jagannatha Puri i padł jak długi u lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu, składając Mu pokłony i recytując pewien werset.

Madhya 10.119 "O oceanie miłosierdzia, Śri Caitanyo Mahaprabhu! Niechaj rozbudzi się Twoja pomyślna łaska, która z łatwością odpędza wszelką materialną rozpacz. Dzięki niej wszystko się oczyszcza i napełnia szczęściem. Ona rozbudza transcendentalne szczęście i okrywa wszelką pospolitą materialną przyjemność. Twoje pomyślne miłosierdzie pokonuje kłótnie i niezgodności pojawiające się między różnymi pismami objawionymi. Twoja pomyślna łaska, lejąc potoki transcendentalnych smaków, wywołuje radość w sercu. Miłosierdzie Twoje ciągle ożywia służbę oddania, która jest pełna radości. Stale wysławiasz małżeńską miłość do Boga. Niechaj Twa bezprzyczynowa łaska obudzi w mym sercu transcendentalne szczęście."

Madhya 10.119 Znaczenie: Ten istotny werset przytoczony ze Śri Caitanya-candrodaya-nataki (8.10) wyraźnie opisuje bezprzyczynową łaskę Pana. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura wyjaśnia, że Śri Caitanya Mahaprabhu, który jest najbardziej wspaniałomyślną Osobą Boga, rozdaje Swą łaskę uwarunkowanym duszom na trzy sposoby. W materialnym świecie każda żywa istota jest posępna, gdyż zawsze czegoś chce. Podejmuje ciężką walkę o byt i próbuje zminimalizować swoje nieszczęście, wyciskając z tego świata jak największą przyjemność. Jednak w wysiłku tym nigdy nie odnosi sukcesu. Osoba znajdująca się w nędznym położeniu szuka czasem przychylności Najwyższej Osoby Boga, ale materialistom bardzo trudno ją osiągnąć. Kiedy dzięki łasce Pana ktoś staje się świadomy Krsny, wówczas wzrasta pociąg do lotosowych stóp Pana i w ten sposób materialista może uwolnić się od swych nieszczęść. W rzeczywistości jego umysł oczyszcza się dzięki transcendentalnemu związkowi jaki ma on z lotosowymi stopami Pana. W takim momencie osoba ta zostaje ożywiona miłosną służbą dla Pana. Istnieje wiele różnego rodzaju pism objawionych i czytając je często można wpaść w zakłopotanie. Gdy jednak ktoś otrzyma łaskę Pana, zmieszanie to ulega złagodzeniu. Nie tylko usunięte zostają różnice między pismami objawionymi, ale budzi się też pewnego rodzaju transcendentalne szczęście i dzięki temu jesteśmy w pełni usatysfakcjonowani. Transcendentalna miłosna służba dla Pana bezustannie angażuje uwarunkowaną duszę w służenie lotosowym stopom Pana. Dzięki takiemu pomyślnemu zaangażowaniu zwiększa się transcendentalna miłość do Krsny. W taki sposób całkowicie oczyszczamy swe położenie i napełniamy się transcendentalnym szczęściem, któremu towarzyszy radość duszy.

Tak oto transcendentalna bezprzyczynowa łaska Pana Krsny manifestuje się w sercu bhakty. Nie istnieją już wtedy dłużej materialne potrzeby. Pokonana zostaje też rozpacz, która niezmiennie towarzyszy materialnym pragnieniom. Dzięki łasce Pana żywa istota wznosi się do pozycji transcendentalnej i wówczas manifestują się w niej transcendentalne smaki duchowego świata. Po tym jej służba dla Pana umacnia się i wykonuje ona tę transcendentalną miłosną służbę dla Pana z wielką determinacją. Wszystko to łączy się, by w pełni rozbudzić serce bhakty miłością do Krsny.

Na początku uwarunkowana dusza pozbawiona jest świadomości Krsny i zawsze przygnębiona w swych materialnych działaniach. Później, dzięki towarzystwu czystego bhakty, budzi się w niej dążenie do poznania Prawdy Absolutnej. W ten sposób zaczynamy się angażować w transcendentalną służbę dla Pana.

To dzięki łasce Pana wszelkie błędne koncepcje zostają przezwyciężone, a serce oczyszczone z materialnego brudu. Dopiero wtedy budzi się przyjemność transcendentalnego szczęścia. Dzięki łasce Pana przekonujemy się w końcu o wartości służby oddania. Gdy wszędzie widzimy rozrywki Pana, jesteśmy mocno usytuowani w transcendentalnym szczęściu. Taki bhakta uwalnia się od wszelkiego rodzaju materialnych pragnień i głosi chwały Pana na całym świecie. Działania świadome Krsny oddzielają nas od działań materialnych i pragnienia wyzwolenia. Bhakta na każdym kroku czuje się związany z Najwyższą Osobą Boga. I choć taki bhakta może być czasem uwikłany w życie rodzinne, nie dotyka go egzystencja materialna, gdyż stale jest zaangażowany w służbę oddania. Tak więc wszystkim radzi się przyjęcie schronienia w służbie oddania, aby stali się szczęśliwi i wyzwoleni.

Madhya 10.120 Śri Caitanya Mahaprabhu podniósł Svarupę Damodarę i objął go. Obu ogarnęła ekstaza miłości i upadli tracąc przytomność.

Madhya 10.121 Gdy obaj uspokoili się, Śri Caitanya Mahaprabhu zaczął mówić.

Madhya 10.122 Śri Caitanya Mahaprabhu rzekł: "Widziałem we śnie, że nadchodzisz, tak więc jest to bardzo pomyślne. Byłem jak ślepiec, ale twoje przybycie tu przywraca Mi wzrok."

Madhya 10.123 Svarupa rzekł: "Mój drogi Panie, proszę, wybacz mą obrazę. Porzuciłem Twoje towarzystwo, by udać się gdzie indziej i to był mój wielki błąd.

Madhya 10.124 "Mój drogi Panie, nie ma we mnie nawet śladu miłości do Twoich lotosowych stóp. Gdybym ją miał, jakże mógłbym udać się do innego kraju? Jestem zatem najbardziej grzesznym człowiekiem.

Madhya 10.125 "Zrezygnowałem z Twojego towarzystwa, ale Ty mnie nie porzuciłeś. Przywiązałeś mi do szyi Swą miłosierną linę i z powrotem przywiodłeś do Swych lotosowych stóp."

Madhya 10.126 Następnie Svarupa Damodara wielbił lotosowe stopy Nityanandy Prabhu, zaś Nityananda objął go w ekstazie miłości.

Madhya 10.127 Oddawszy cześć Nityanandzie Prabhu, Svarupa Damodara zapoznał się, tak jak wypadało, z Jagadanandą, Mukundą, Śankarą i Sarvabhaumą.

Madhya 10.128 Svarupa Damodara ofiarował także swoje pełne czci modlitwy u lotosowych stóp Paramanandy Puri, który w zamian objął go w ekstatycznej miłości.

Madhya 10.129 Potem Śri Caitanya Mahaprabhu przydzielił mu kwaterę w odludnym miejscu i polecił jednemu słudze, by dostarczał mu wody i dbał o inne potrzeby.

Madhya 10.130 Następnego dnia Śri Caitanya Mahaprabhu usiadł ze wszystkimi bhaktami, którym przewodził Sarvabhauma Bhattacarya, i rozmawiał o rozrywkach Krsny.

Madhya 10.131 Wtedy pojawił się tam Govinda, złożył pełne szacunku pokłony i odezwał się pokornie.

Madhya 10.132 "Jestem sługą Iśvary Puri. Mam na imię Govinda i przyszedłem tutaj wypełniając polecenie mego mistrza duchowego.

Madhya 10.133 "Iśvara Puri powiedział mi, zanim odszedł z tego śmiertelnego świata, by osiągnąć najwyższą doskonałość, że powinienem udać się do Śri Caitanyi Mahaprabhu i pełnić dla Niego służbę.

Madhya 10.134 "Przybędzie tu także Kaśiśvara, gdy odwiedzi wszystkie święte miejsca. Jednak ja, wykonując polecenia mego mistrza duchowego, pospiesznie tu przybyłem, by być u Twych lotosowych stóp."

Madhya 10.135 Śri Caitanya Mahaprabhu odrzekł: "Mój mistrz duchowy, Iśvara Puri, zawsze darzy Mnie ojcowskim uczuciem. Dlatego ze swej bezprzyczynowej łaski wysłał cię tutaj."

Madhya 10.136 Usłyszawszy to, Sarvabhauma Bhattacarya zapytał Śri Caitanyę Mahaprabhu: "Dlaczego Iśvara Puri trzymał sługę, który pochodzi z rodziny śudrów?"

Madhya 10.136 Znaczenie: Zarówno Kaśiśvara, jak i Govinda byli osobistymi sługami Iśvary Puri. Po jego śmierci Kaśiśvara poszedł odwiedzić wszystkie święte miejsca Indii, a Govinda, wykonując polecenia swego mistrza duchowego, bezzwłocznie udał się pod opiekę Śri Caitanyi Mahaprabhu. Govinda pochodził z rodziny śudrów, ale z pewnością był braminem, ponieważ otrzymał inicjację od Iśvary Puri. Tutaj Sarvabhauma Bhattacarya spytał Śri Caitanyę Mahaprabhu, dlaczego Iśvara Puri przyjął ucznia z rodziny śudrów. Według smrti-śastra, która podaje wskazówki dotyczące zarządzania instytucją varnaśrama, bramin nie może przyjąć ucznia z niższej kasty. Innymi słowy, ksatriya, vaiśya czy śudra nie może zostać przyjęty na sługę. Jeśli mistrz duchowy akceptuje taką osobę, ulega zanieczyszczeniu. Dlatego Sarvabhauma Bhattacarya zapytał, dlaczego Iśvara Puri przyjął sługę, czy ucznia, narodzonego w rodzinie śudry.

W odpowiedzi na to, Śri Caitanya Mahaprabhu rzekł, że Iśvara Puri, Jego mistrz duchowy, był tak upełnomocniony, że był równie dobry jak Najwyższa Osoba Boga. Tak więc Iśvara Puri był mistrzem duchowym całego świata. Nie był sługą żadnej doczesnej zasady czy nakazu. Upełnomocniony mistrz duchowy, jak Iśvara Puri, może obdarzyć swą łaską każdego, bez względu na kastę czy wyznanie. Wniosek jest taki, że mistrz duchowy jest autoryzowany przez Krsnę i należy go uznać za równie dobrego jak Sam Najwyższa Osoba Boga. Taki jest werdykt Viśvanathy Cakravartiego: saksad-dharitvena samasta-śastraih. Autoryzowany mistrz duchowy jest tak dobry jak Hari, Najwyższa Osoba Boga. Jeśli Hari może działać tak jak chce, to upełnomocniony mistrz duchowy także może tak działać. Tak jak Hari nie podlega ocenie światowych zasad i przepisów, podobnie nie podlega jej upełnomocniony mistrz duchowy. Według Caitanya-caritamrty (Antya-lila 7.11): krsna-śakti vina nahe tara pravartana. Autoryzowany mistrz duchowy upełnomocniony przez Krsnę może głosić chwały świętego imienia Pana, gdyż otrzymał pełnomocnictwo od Najwyższej Osoby Boga. W materialnym świecie każdy, kto posiada pełnomocnictwo swego pana, może działać w jego imieniu. Podobnie, mistrza duchowego upełnomocnionego przez Krsnę poprzez swego bona fide mistrza duchowego należy uważać za tak dobrego jak Najwyższą Osobę Boga. Takie jest znaczenie saksad-dharitvena. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu opisuje działanie Najwyższej Osoby Boga i bona fide mistrza duchowego w taki oto sposób.

Madhya 10.137 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Zarówno Najwyższa Osoba Boga, jak i mistrz duchowy, Iśvara Puri, są całkowicie niezależni. Zatem łaska Najwyższej Osoby Boga i Iśvary Puri nie podlega żadnym wedyjskim zasadom i nakazom.

Madhya 10.138 "Łaska Najwyższej Osoby Boga nie podlega ograniczeniom związanym z kastą i wyznaniem. Vidura był śudrą, a pomimo tego Krsna zjadł obiad w jego domu.

Madhya 10.139 "Łaska Pana Krsny zależna jest tylko od uczucia. Pan Krsna działa bardzo niezależnie, zobowiązany jedynie uczuciem.

Madhya 10.139 Znaczenie: Pan Śri Krsna, Najwyższa Osoba Boga, jest miłosierny, ale Jego łaska nie jest uzależniona od światowych zasad i przepisów. Jest On zależny tylko od uczucia i niczego innego. Służbę dla Pana Krsny można pełnić na dwa sposoby. Można Mu służyć z miłością albo z czcią. Gdy służymy z miłości, jest to szczególna łaska Pana. Kiedy natomiast służbę wykonujemy z czcią, wątpliwe jest, czy rzeczywiście wchodzi tu w grę łaska Krsny. A jeśli już jest, to nie zależy ona od żadnej określonej kasty czy wyznania. Śri Caitanya Mahaprabhu chciał poinformować Sarvabhaumę Bhattacaryę, że Pan Krsna jest mistrzem duchowym wszystkich i nie dba o doczesną kastę czy wyznanie. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu podał przykład Pana Krsny przyjmującego posiłek w domu Vidury, który narodził się jako śudra. Podobnie, Iśvara Puri, upełnomocniony mistrz duchowy, mógł okazać łaskę każdemu i dlatego zaakceptował Govindę, chociaż chłopiec ten urodził się w rodzinie śudry. Po inicjacji stał się braminem i został przyjęty na osobistego sługę Iśvary Puri. W Hari-bhakti-vilasie Śri Sanatana Gosvami oznajmia, że jeśli ktoś otrzymuje inicjację od bona fide mistrza duchowego, staje się braminem. Pseudomistrz duchowy nie może zmienić ani jednej osoby w bramina, lecz może to zrobić autoryzowany mistrz duchowy. Taki jest werdykt śastr, Śri Caitanyi Mahaprabhu i wszystkich Gosvamich.

Madhya 10.140 "Konkludując, stosunki z Najwyższą Osobą Boga oparte na uczuciu dają szczęście wiele milionów razy większe niż stosunki oparte na czci i bojaźni. Przez samo słuchanie świętego imienia Pana, bhakta pogrąża się w transcendentalnym szczęściu."

Madhya 10.141 Powiedziawszy to, Śri Caitanya Mahaprabhu objął Govindę, a Govinda z kolei ofiarował swe pełne szacunku pokłony lotosowym stopom Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 10.142 Potem Śri Caitanya Mahaprabhu mówił dalej do Sarvabhaumy Bhattacaryi: "Rozważ tę rzecz. Sługa mistrza duchowego zawsze jest godny Mojego szacunku.

Madhya 10.143 "Nie wypada więc, by sługa guru podejmował osobistą służbę dla Mnie. Jednak Mój mistrz duchowy wydał takie polecenie. Cóż mam począć?"

Madhya 10.143 Znaczenie: Jeśli sługa czy uczeń guru zostaje bratem duchowym innego ucznia, wzajemnie okazują sobie szacunek jak prabhu, czyli panu. Nikt nie powinien okazywać braku szacunku swojemu bratu duchowemu. Dlatego też Śri Caitanya Mahaprabhu spytał Sarvabhaumę Bhattacaryę, co zrobić z Govindą. Govinda był osobistym sługą Iśvary Puri, mistrza duchowego Śri Caitanyi Mahaprabhu. Iśvara Puri polecił Govindzie, by został osobistym sługą Śri Caitanyi Mahaprabhu, cóż więc należało zrobić? Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu zapytał Bhattacaryę, doświadczonego przyjaciela.

Madhya 10.144 Sarvabhauma Bhattacarya powiedział: "Polecenie mistrza duchowego jest bardzo mocne i nie można go nie usłuchać. Takie jest zalecenie śastr, pism objawionych.

Madhya 10.145 "'Otrzymawszy polecenie ojca, Paraśurama zabił swą matkę, Renukę, jak gdyby była ona wrogiem. Laksmana, młodszy brat Pana Ramacandry, pełnił służbę dla Swego starszego brata i przyjmował Jego rozkazy. Polecenie mistrza duchowego trzeba wykonać bez namysłu.'

Madhya 10.145 Znaczenie: Jest to cytat z Puran (Raghu-vamśa 14.46). Podane niżej oznajmienie, które Pan Ramacandra wypowiedział do Sity, pochodzi z Ramayany (Ayodhya-kanda 22.9).

Madhya 10.146 "'Polecenie wielkiej osobistości, takiej jak ojciec, trzeba wykonać bez wahania, gdyż nam obu, a zwłaszcza Mnie, przyniesie ono szczęście.'"

Madhya 10.147 Gdy Sarvabhauma Bhattacarya powiedział to, Śri Caitanya Mahaprabhu objął Govindę i zaangażował go w służenie Swemu ciału.

Madhya 10.148 Wszyscy szanowali Govindę jako najdroższego sługę Śri Caitanyi Mahaprabhu, a Govinda służył wszystkim Vaisnavom i dbał o ich potrzeby.

Madhya 10.149 Z Govindą mieszkali zwykle starszy Haridasa i młodszy Haridasa, którzy byli muzykami, jak też Ramai i Nandai.

Madhya 10.150 Wszyscy pozostali z Govindą, by służyć Śri Caitanyi Mahaprabhu; tak więc nikt nie potrafił ocenić szczęścia Govindy.

Madhya 10.151 Następnego dnia Mukunda Datta powiadomił Śri Caitanyę Mahaprabhu: "Przybył Brahmananda Bharati zobaczyć się z Tobą."

Madhya 10.152 Potem Mukunda Datta spytał Pana "Czy mam go tutaj przyprowadzić?" Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Brahmananda Bharati jest jak Mój mistrz duchowy. Lepiej będzie, gdy Ja pójdę do niego."

Madhya 10.153 Powiedziawszy to, Śri Caitanya Mahaprabhu i Jego bhaktowie przyszli do Brahmanandy Bharati.

Madhya 10.154 Kiedy Śri Caitanya Mahaprabhu i Jego bhaktowie zbliżyli się do niego, ujrzeli, że był okryty skórą jelenia. Widząc to, Śri Caitanyę Mahaprabhu ogarnęło wielkie nieszczęście.

Madhya 10.154 Znaczenie: Brahmananda Bharati należał do Śankara-sampradayi. Tytuł Bharati wskazuje na jednego z dziesięciu sannyasinów w Śankara-sampradayi. Do zwyczaju należy, że osoba, która wyrzekła się świata, okrywa swe ciało skórą jelenia lub korą drzewa. Tak zaleca Manu-samhita. Jednakże, jeśli sannyasin, który wyrzekł się świata, nosi tylko skórę jelenia i nie robi duchowego postępu, to jest jedynie nadęty i zarozumiały. Śri Caitanyi Mahaprabhu nie spodobało się, że Brahmananda Bharati nosił skórę jelenia.

Madhya 10.155 Widząc Brahmanandę Bharati ubranego w taki sposób, Caitanya Mahaprabhu udał, że go nie dostrzega. Spytał za to Mukundę Dattę: "Gdzie jest Brahmananda Bharati, Mój mistrz duchowy?"

Madhya 10.156 Mukunda Datta odpowiedział: "Brahmananda Bharati jest tutaj, przed Twym obliczem." Pan odrzekł: "Mylisz się. To nie jest Brahmananda Bharati.

Madhya 10.157 "Musisz mówić o kimś innym, gdyż to z pewnością nie jest Brahmananda Bharati. Brak ci po prostu wiedzy. Dlaczego Brahmananda Bharati miałby nosić skórę jelenia?"

Madhya 10.158 Kiedy Brahmananda Bharati usłyszał to, pomyślał: "Śri Caitanya Mahaprabhu nie pochwala mojej skóry z jelenia."

Madhya 10.159 W ten sposób przyznając się do błędu, Brahmananda Bharati pomyślał: "Słusznie powiedział. Nakładam tę skórę jelenia jedynie dla prestiżu. Nie mogę przekroczyć oceanu niewiedzy nosząc po prostu skórę jelenia.

Madhya 10.160 "Od dzisiaj nie będę nosił jeleniej skóry." Gdy tylko Brahmananda Bharati podjął tę decyzję, Śri Caitanya Mahaprabhu, znając jego myśli, posłał po szaty sannyasińskie.

Madhya 10.161 Gdy tylko Brahmananda Bharati porzucił skórę z jelenia i założył na siebie szaty sannyasina, Śri Caitanya Mahaprabhu przyszedł i ofiarował wyrazy szacunku u jego lotosowych stóp.

Madhya 10.162 Brahmananda Bharati powiedział: "Swoim zachowaniem uczysz ogół ludzkości. Nie uczynię nic niezgodnego z Twoimi pragnieniami; w przeciwnym razie nie będziesz okazywał mi szacunku, lecz mnie pominiesz. Tego się obawiam.

Madhya 10.163 "W chwili obecnej widzę dwóch Brahmanów. Jednym Brahmanem jest Pan Jagannatha, który nie porusza się, a drugim Brahmanem, poruszającym się, jesteś Ty. Pan Jagannatha jest arca-vigraha, wielbionym Bóstwem, i to On jest nieruchomym Brahmanem. Jednak Ty jesteś Panem Śri Caitanyą Mahaprabhu i poruszasz się tu i tam. Obaj jesteście tym samym Brahmanem, panem materialnej natury, ale odgrywacie dwie role - jeden ruchomą, a drugi nieruchomą. Tak więc w Jagannatha Puri, Purusottamie, rezyduje teraz dwóch Brahmanów.

Madhya 10.164 "Z tych dwóch Brahmanów Ty masz karnację jasną, a drugi, Pan Jagannatha, jest czarniawy. Jednak obaj wyzwalacie cały świat"

Madhya 10.165 Pan Śri Caitanya Mahaprabhu odrzekł: "Prawdę powiedziawszy, to w istocie z powodu twojej obecności są teraz w Jagannatha Puri dwaj Brahmani.

Madhya 10.166 "Zarówno Brahmananda, jak i Gaurahari poruszają się, podczas gdy czarniawy Pan Jagannatha siedzi sztywny i nieruchomy."

Madhya 10.166 Znaczenie: Brahmananda Bharati chciał udowodnić, że nie ma różnicy między Najwyższym Panem a jivą, a Caitanya Mahaprabhu chciał udowodnić, że On i Brahmananda Bharati są jivami. Chociaż jivy są Brahmanem, to jest ich wiele, ale Najwyższy Pan, Najwyższy Brahman, jest jeden. Z drugiej zaś strony, Brahmananda Bharati chciał udowodnić, że Jagannatha i Śri Caitanya Mahaprabhu są jednym, Najwyższą Osobą Boga, ale by spełnić Swą misję, Śri Caitanya Mahaprabhu wydawał się ruchomy, podczas gdy Pan Jagannatha wydawał się bierny. Jednakże obaj są jednym i tym samym. W ten sposób toczyła się wesoła sprzeczka. W końcu Brahmananda Bharati skierował całą sprawę do Sarvabhaumy Bhattacaryi, by ten podjął ostateczną decyzję.

Madhya 10.167 Brahmananda Bharati powiedział: "Mój drogi Sarvabhaumo Bhattacaryo, proszę, stan się rozjemcą w tej logicznej debacie między Śri Caitanyą Mahaprabhu a mną."

Madhya 10.168 Brahmananda Bharati mówił dalej: "Żywa istota jest zlokalizowana, podczas gdy Najwyższy Brahman jest wszechprzenikający. Taki jest werdykt pism objawionych.

Madhya 10.168 Znaczenie: Brahmananda Bharata przyciągnął uwagę Sarvabhaumy Bhattacaryi, ponieważ chciał, by rozsądził on tę dysputę. A następnie oznajmił, że Brahman, Najwyższy Pan, jest wszechprzenikający. Potwierdza to Bhagavad-gita:

ksetrajnam capi mam viddhi sarva-ksetresu bharata

ksetra-ksetrajnayor jnanam yat taj jnanam matam mama

"O potomku Bharaty, powinieneś wiedzieć, że Ja jestem również znawcą przebywającym we wszystkich ciałach. Zaś poznanie ciała materialnego i jego właściciela nazywane jest wiedzą. Takie jest Moje zdanie." (Bg. 13.3)

Najwyższa Osoba Boga, w Swym aspekcie Paramatmy, rozprzestrzenia się wszędzie. Brahma-samhita mówi, andantara-stha-paramanu-cayantara-stham: z racji Swej wszechprzenikającej natury, Najwyższy Pan znajduje się wewnątrz wszechświata, jak też wewnątrz wszystkich elementów wszechświata. Jest nawet w atomie. W ten sposób Najwyższy Pan Govinda jest wszechprzenikający. Z drugiej zaś strony, żywe istoty są bardzo, bardzo małe. Jest powiedziane, że rozmiar żywej istoty równa się jednej dziesięciotysięcznej czubka włosa. Dlatego żywa istota jest zlokalizowana. Żywe istoty spoczywają w blasku Brahmana, na promieniach ciała Najwyższej Osoby Boga.

Madhya 10.169 "Śri Caitanya Mahaprabhu oczyścił mnie zabierając mą skórę jelenia. To dowodzi, że jest On wszechprzenikający i wszechmocny, i że Mu podlegam.

Madhya 10.169 Znaczenie: Tutaj Brahmananda Bharati dowodzi, że Śri Caitanya Mahaprabhu jest Najwyższym Brahmanem, a on jest podległym Brahmanem. Potwierdzają to Vedy: nityo nityanam cetanaś cetananam. Najwyższa Osoba Boga jest Brahmanem, czy też Param Brahmanem, główną ze wszystkich żywych istot. Zarówno Najwyższy Brahman, czyli Osoba Boga, jak też żywe istoty są osobami, lecz Najwyższy Brahman dominuje, a żywe istoty są zdominowane.

Madhya 10.170 "'Ciało Jego ma złotawy odcień i całe jest niczym stopione złoto. Każda jego część jest pięknie zbudowana i posmarowana papką sandałową. Przyjmując wyrzeczony porządek życia, Pan jest zawsze zrównoważony. Jest mocno utwierdzony w Swojej misji intonowania mantry Hare Krsna i niezmiennie usytuowany w Swej dualistycznej konkluzji i spokoju.'

Madhya 10.170 Znaczenie: Jest to cytat z Mahabharaty, z Visnu-sahasra-nama-stotry (127.92.75).

Madhya 10.171 "Wszystkie symptomy wspomniane w wersecie z Visnu-sahasra-nama-stotry widoczne są w ciele Śri Caitanyi Mahaprabhu. Ramiona Jego ozdabiają dekoracyjne bransolety wykonane z papki sandałowej i nić otrzymana od Bóstwa Śri Jagannatha."

Madhya 10.172 Usłyszawszy to, Sarvabhauma Bhattacarya wydał swój osąd, mówiąc: "Brahmanando Bharati, widzę, że odniosłeś zwycięstwo." Śri Caitanya Mahaprabhu natychmiast powiedział: "Akceptuję wszystko, co Brahmananda Bharati powiedział. Całkowicie się z tym zgadzam."

Madhya 10.173 W ten sposób Śri Caitanya Mahaprabhu przyjął postawę ucznia i zaakceptował Brahmanandę Bharati jako Swojego mistrza duchowego. Następnie powiedział: "W dyskusji z mistrzem duchowym uczeń z pewnością zostaje pokonany." Brahmananda Bharati sprzeciwił się tym słowom, mówiąc: "Nie to jest przyczyną Twojej porażki. Przyczyna jest inna.

Madhya 10.174 "To jest Twoja naturalna cecha charakterystyczna. Akceptujesz porażkę z rąk Swego bhakty. Istnieje też jeszcze inna Twoja chwała, o której proszę, byś uważnie posłuchał.

Madhya 10.175 "Od swych narodzin medytowałem o bezosobowym Brahmanie, lecz odkąd Cię ujrzałem, w pełni doświadczyłem Krsny."

Madhya 10.175 Znaczenie: Brahmananda Bharati przyznał, że kiedy dochodzi do debaty między mistrzem duchowym a uczniem, mistrz duchowy w naturalny sposób odnosi zwycięstwo, mimo że uczeń może wysuwać mocne argumenty. Innymi słowy, przyjmuje się, że słowa mistrza duchowego są bardziej godne czci niż słowa ucznia. W tej sytuacji, Brahmananda Bharati - jako że był na pozycji mistrza duchowego - odniósł zwycięstwo nad Śri Caitanyą Mahaprabhu, który uważał Siebie za jego ucznia. Jednakże Brahmananda Bharati odwrócił ten argument i przyjął pozycję bhakty, uznając, że Śri Caitanya Mahaprabhu jest Najwyższą Osobą Boga, Krsną. To oznacza, że Pan dobrowolnie poniósł porażkę, z powodu uczucia do bhakty. Został On pokonany dobrowolnie, gdyż nikt nie może pokonać Najwyższego Pana. W związku z tym bardzo istotne są słowa Bhismy znajdujące się w Śrimad-Bhagavatam:

sva-nigamam apahaya mat-pratijnam

rtam adhikartum avapluto ratha-sthah

dhrta-ratha-carano 'bhyayac caladgur

harir iva hantum ibham gatottariyah

"Spełniając moje pragnienie i poświęcając własną obietnicę, zsiadł z rydwanu, podniósł jego koło i rzucił się ku mnie z pośpiechem, tak jak lew biegnie, by zabić słonia. Po drodze zgubił nawet Swą wierzchnią szatę." (Bhag. 1.9.37)

Krsna obiecał, że nie będzie walczył w bitwie pod Kuruksetrą, lecz aby złamać obietnicę Krsny, Bhisma zaatakował Arjunę tak zaciekle, że Krsna zmuszony był podnieść koło rydwanu i przypuścić atak na Bhismę. Pan uczynił tak, by pokazać, że obronił Swego bhaktę kosztem własnej obietnicy. Brahmananda Bharati rzekł: "Od początku życia byłem przywiązany do bezosobowej realizacji Brahmana, lecz skoro tylko Cię ujrzałem, bardzo przywiązałem się do Osoby Boga, Krsny." Tak więc Śri Caitanya Mahaprabhu jest Samym Panem Krsną i dlatego Brahmananda Bharati został Jego bhaktą.

Madhya 10.176 Brahmananda Bharati mówił dalej: "Odkąd Cię ujrzałem, odczuwam obecność Pana Krsny w umyśle i widzę Go przed oczyma. Uważam ponadto w swym sercu, że Ty jesteś Krsną i dlatego bardzo pragnę Ci służyć.

Madhya 10.177 "Bilvamangala Thakura zrezygnował ze swojej bezosobowej realizacji na rzecz realizacji Osoby Boga. Teraz widzę, że moje położenie jest podobne do jego, gdyż zmiana ta już zaszła."

Madhya 10.177 Znaczenie: Bilvamangala Thakura był w młodym wieku impersonalnym monistą i medytował o bezosobowym blasku Brahmana. Później został bhaktą Pana Krsny i jego wyjaśnienie dotyczące tej zmiany podane jest w wersecie [werset 178] przytoczonym z Bhakti-rasamrta-sindhu. Po osiągnięciu niższych stopni realizacji - realizacji bezosobowego Brahmana i realizacji zlokalizowanej Paramatmy - dochodzi się stopniowo do etapu realizacji Bhagavana. Prabodhananda Sarasvati opisał to w Caitanya-candramrcie (5):

kaivalyam narakayate tridaśa-pur akaśa-puspayate

durdantendriya-kala-sarpa-patali protkhata-damstrayate

viśvam purna-sukhayate vidhi-mahendradiś ca kitayate

yat-karunya-kataksa-vaibhava-vatam tam gauram eva stamah

Kaivalya, jedność w blasku Brahmana, bhakcie wydaje się czymś piekielnym. Planety niebiańskie, siedziby półbogów, są dla niego jak fantasmagoria. Yogini medytują, by kontrolować zmysły, ale dla bhakty zmysły są niczym węże pozbawione zębów. Bhakta nie musi kontrolować swych zmysłów, gdyż one już są zaangażowane w służbę dla Pana. Wskutek tego nie jest możliwe, by zmysły działały jak węże. W stanie materialnym zmysły są tak silne, jak jadowite węże. Wąż nie jest dłużej groźny, kiedy wyłamie mu się zęby. Dla bhakty cały świat jest kopią Vaikunthy, gdyż niczego się nie obawia. Widzi, że wszystko należy do Krsny i z niczego nie chce czerpać przyjemności dla samego siebie. Nie aspiruje nawet do pozycji Pana Brahmy czy Indry. Chce jedynie wszystko angażować w służbę dla Pana i dlatego nie ma żadnych problemów. Znajduje się na swej oryginalnej konstytucjonalnej pozycji. Wszystko to staje się możliwe, gdy spocznie na kimś miłosierne spojrzenie Śri Caitanyi Mahaprabhu.

W Caitanya-candramrcie znajduje się dużo więcej wersetów obrazujących tę samą zasadę.

dhik kurvati ca brahma-yoga-vidusas tam gauracandram numah

tavad brahma-katha vimukta-padavi tavan na tiktibhavet

tavac capi viśrnkhalatvam ayate no loka-veda-sthitih

tavac chastra-vidam mithah kalakalo nana-bahir-vartmasu

śri-caitanya-padambuja-priya-jano yavan na dig-gocarah

gauraś caurah sakala-maharat ko 'pi me tivra-viryah

Dla bhakty dyskusja o bezosobowym Brahmanie nie jest czymś zbyt przyjemnym. Również te tzw. nakazy śastr wydają mu się pozbawione znaczenia. Jest wielu ludzi, którzy toczą spory wykorzystując do tego śastry, lecz dla bhakty tego rodzaju dyskusje są jedynie niespokojną wrzawą. Dzięki wpływowi Śri Caitanyi Mahaprabhu wszystkie te problemy znikają.

Madhya 10.178 Brahmananda Bharati zakończył: "'Chociaż wielbili mnie ci, którzy podążają ścieżką monizmu i za pośrednictwem systemu yogi zostali wprowadzeni w samorealizację, to i tak pewien sprytny chłopiec, który zawsze żartuje z gopi, przemocą zmienił mnie w służkę.'"

Madhya 10.178 Znaczenie: Werset ten napisał Bilvamangala Thakura. Znajduje się on w Bhakti-rasamrta-sindhu (3.1.44).

Madhya 10.179 Pan Śri Caitanya Mahaprabhu odpowiedział: "Darzysz Krsnę głęboką ekstatyczną miłością, dlatego gdziekolwiek zwrócisz oczy, wzmagasz tylko swą świadomość Krsny."

Madhya 10.180 Sarvabhauma Bhattacarya rzekł: "Obie wasze wypowiedzi są słuszne. Dzięki Swojej łasce Krsna obdarza bezpośrednim towarzystwem.

Madhya 10.181 "Nie czując do Krsny ekstatycznej miłości, nie można bezpośrednio Go ujrzeć. Tak więc dzięki łasce Śri Caitanyi Mahaprabhu, Brahmananda Bharati ujrzał bezpośrednio Pana."

Madhya 10.181 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Ty jesteś Brahmanandą Bharati, zaawansowanym bhaktą, który w ekstazie kocha Najwyższego Pana. Dlatego widzisz Krsnę wszędzie. Nie ma co do tego wątpliwości." Sarvabhauma Bhattacarya był rozjemcą między Śri Caitanyą Mahaprabhu a Brahmanandą Bharati. Jego orzeczenie brzmiało, że zaawansowany bhakta, jak Brahmananda Bharati, widzi Krsnę dzięki Jego łasce. Zaawansowanemu bhakcie Krsna ukazuje się bezpośrednio. Ponieważ Brahmananda Bharati był zaawansowanym bhaktą, ujrzał Krsnę w osobie Śri Caitanyi Mahaprabhu. Jak mówi Brahma-samhita (5.38):

premanjana-cchurita-bhakti-vilocanena

santah sadaiva hrdayesu vilokayanti

yam śyamasundaram acintya-guna-svarupam

govindam adi-purusam tam aham bhajami

"Wielbię pierwotnego Pana Govindę, którego zawsze widzi bhakta mający oczy przesłonięte mgłą miłości. Ogląda Go w Jego wiecznej formie Śyamasundary, która znajduje się w sercu bhakty."

Madhya 10.182 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Sarvabhaumo Bhattacaryo, co ty mówisz? Panie Visnu, uratuj Mnie! Takie wychwalanie jest po prostu inną formą zniewagi."

Madhya 10.182 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu był zażenowany wypowiedzią Bhattacaryi. Dlatego, by Siebie ocalić, wypowiedział imię Visnu. Pan potwierdza tutaj, że jeśli się kogoś przecenia, to takie wychwalanie jest po prostu inną formą zniewagi. W ten sposób sprzeciwia się On temu niby obraźliwemu stwierdzeniu.

Madhya 10.183 Powiedziawszy to, Śri Caitanya Mahaprabhu zabrał ze Sobą Brahmanandę Bharati do Swojej siedziby. Odtąd Brahmananda Bharati pozostał ze Śri Caitanyą Mahaprabhu.

Madhya 10.184 Później dołączyli do nich także Ramabhadra Acarya i Bhagavan Acarya i rezygnując ze wszelkich innych odpowiedzialności pozostali pod opieką Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 10.185 Następnego dnia przybył też Kaśiśvara Gosani i pozostał ze Śri Caitanyą Mahaprabhu, który przyjął go z wielkim szacunkiem.

Madhya 10.186 Kaśiśvara zwykł wprowadzać Śri Caitanyę Mahaprabhu do świątyni Jagannatha. Wyprzedzał Pana w tłumie i powstrzymywał ludzi od dotykania Go.

Madhya 10.187 Tak jak wszystkie rzeki płyną do morza, wszyscy bhaktowie z całego kraju dotarli w końcu pod opiekę Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 10.188 Ponieważ wszyscy bhaktowie przyszli do Niego szukając opieki, Pan Śri Caitanya Mahaprabhu wszystkim okazał łaskę i zapewnił Swoją ochronę.

Madhya 10.189 W ten sposób opisałem spotkanie wszystkich Vaisnavów ze Śri Caitanyą Mahaprabhu. Ktokolwiek słucha tego opisu, osiągnie w końcu u Niego schronienie.

Madhya 10.190 Modląc się u lotosowych stóp Śri Rupy i Śri Raghunathy, zawsze pragnąc ich łaski, ja, Krsnadasa, opowiadam Śri Caitanya-caritamrtę, podążając w ich ślady.

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Dziesiątego Rozdziału Madhya-lili Śri Caitanya-caritamrty, opisującego spotkanie Pana z Vaisnavami po Jego powrocie do Jagannatha Puri z Południowych Indii.