ROZDZIAŁ VI .

Wyzwolenie Sarvabhaumy Bhattacaryi

W swej Amrta-pravaha-bhasyi Śrila Bhaktivinoda Thakura podaje następujące streszczenie tego Szóstego Rozdziału: Po wejściu do świątyni Jagannatha, Śri Caitanya Mahaprabhu od razu zemdlał. Sarvabhauma Bhattacarya zabrał Go wtedy do swego domu. W tym czasie Gopinatha Acarya - szwagier Sarvabhaumy Bhattacaryi - spotkał Mukundę Dattę i rozmawiał z nim o przyjęciu sannyasy przez Śri Caitanyę Mahaprabhu i Jego podróży do Jagannatha Puri. Gdy ludzie usłyszeli, że Śri Caitanya Mahaprabhu zemdlał i że przeniesiono Go do domu Sarvabhaumy Bhattacaryi, zgromadzili się tłumnie, aby ujrzeć Pana. Śrila Nityananda Prabhu i pozostali bhaktowie odwiedzili świątynię Jagannatha, a gdy wrócili do domu Sarvabhaumy Bhattacaryi, Śri Caitanya Mahaprabhu powrócił już do zewnętrznej świadomości. Sarvabhauma Bhattacarya przyjął wszystkich i z wielką troską rozdał maha-prasada. Następnie zapoznał się ze Śri Caitanyą Mahaprabhu i przygotował pokoje gościnne w domu swej ciotki. Jego szwagier, Gopinatha Acarya, dowiódł, że Pan Caitanya Mahaprabhu jest Samym Krsną, ale Sarvabhauma Bhattacarya i jego liczni uczniowie nie byli w stanie tego zaakceptować. Gopinatha Acarya przekonał jednak Sarvabhaumę Bhattacaryę, że nikt nie jest w stanie zrozumieć Najwyższej Osoby Boga bez zyskania sobie Jego łaski. Cytując święte pisma udowodnił, że Śri Caitanya Mahaprabhu jest bezpośrednio Krsną we własnej osobie; Sarvabhauma nie wziął jednak jego wypowiedzi całkiem poważnie. Słuchając wszystkich tych argumentów, Caitanya Mahaprabhu powiedział Swym bhaktom, że uznaje Sarvabhaumę za Swojego mistrza duchowego, i że wszelkie jego - powodowane sympatią - wypowiedzi mają na celu ogólne dobro.

Kiedy Sarvabhauma spotkał Śri Caitanyę Mahaprabhu, poprosił Go, aby wysłuchał jego wykładów z filozofii Vedanty. Caitanya Mahaprabhu przyjął tę propozycję i przez siedem kolejnych dni słuchał jego objaśnień do Vedanta-sutry. Przez cały ten czas Pan zachowywał jednak pełne milczenie; Bhattacarya zapytał Go więc, czy rozumie filozofię Vedanty. Pan odrzekł: "O panie, rozumiem filozofię Vedanty bardzo dobrze, ale nie mogę pojąć twoich objaśnień." Toteż wywiązała się dyskusja między Bhattacaryą i Śri Caitanyą Mahaprabhu na temat pism wedyjskich, a szczególnie Upanisadów i Vedanta-sutry. Bhattacarya był impersonalistą, ale Śri Caitanya Mahaprabhu dowiódł, że Prawdą Absolutną jest Najwyższa Osoba Boga. Udowodnił On, że koncepcje bezosobowej Absolutnej Prawdy filozofów Mayavadi są błędne. Prawda Absolutna nie jest ani bezosobowa, ani też pozbawiona mocy. Największym błędem filozofii Mayavadi jest pojmowanie Absolutnej Prawdy jako istnienia bezosobowego oraz pozbawionego energii. We wszystkich Vedach akceptowane jest istnienie nieograniczonych energii Absolutnej Prawdy. Uznaje się również, że Prawda Absolutna ma Swą transcendentalną, wieczną i pełną szczęścia formę. Według Ved Pan i żywa istota są tożsami jakościowo, ale różnią się w sensie ilościowym. Prawdziwa filozofia Absolutnej Prawdy mówi, że Pan i Jego dzieło są w niepojęty sposób jednocześnie tym samym i różnym. Konkluzja jest taka, że filozofowie Mayavadi są w rzeczywistości ateistami. Na ten temat toczyła się między Sarvabhaumą i Caitanyą Mahaprabhu obszerna dyskusja; lecz mimo wszelkich wysiłków Bhattacarya wyszedł z niej pokonany.

Na prośbę Sarvabhaumy, Śri Caitanya Mahaprabhu objaśnił następnie werset atmarama ze Śrimad-Bhagavatam. Pan podał osiemnaście różnych sposobów rozumienia tego wersetu. Kiedy Bhattacarya opamiętał się, Śri Caitanya Mahaprabhu odsłonił mu Swoją prawdziwą tożsamość. Bhattacarya wyrecytował wtedy sto wersetów wysławiających Pana Caitanyę Mahaprabhu oraz złożył Mu pokłony. Gdy Gopinatha Acarya i wszyscy inni zebrani ujrzeli zadziwiające moce Pana Caitanyi, bardzo się uradowali.

Pewnego ranka po tym wydarzeniu Śri Caitanya Mahaprabhu otrzymał mnóstwo prasada od Jagannatha, które ofiarował później Sarvabhaumie Bhattacaryi. Nie dbając o formalności, Bhattacarya od razu przystąpił do jedzenia maha-prasada. Innego dnia, kiedy Bhattacarya zapytał Śri Caitanyę Mahaprabhu o najlepszy sposób kultu i medytacji, Pan doradził mu powtarzanie maha-mantry Hare Krsna. Pewnego razu Bhattacarya pragnął zmienić brzmienie wersetu tat te 'nukampam, gdyż nie podobał mu się zwrot mukti-pada; chciał on zastąpić go słowem bhakti-pada. Śri Caitanya Mahaprabhu poradził Sarvabhaumie, aby nie zmieniał oryginalnego brzmienia tego wersetu, gdyż mukti-pada wskazuje na lotosowe stopy Najwyższej Osoby Boga, Pana Krsny. Zmieniwszy się w czystego bhaktę, Bhattacarya rzekł: "Ponieważ znaczenie nie jest jasne, ja i tak wolę słowo bhakti-pada." Bardzo ucieszyło to Pana Śri Caitanyę Mahaprabhu i innych mieszkańców Jagannatha Puri. Sarvabhauma Bhattacarya stał się w ten sposób czystym Vaisnavą, a pozostali miejscowi uczeni poszli za jego przykładem.

Madhya 06.01 Składam pełne szacunku pokłony Panu Gauracandrze, Najwyższej Osobie Boga, który zatwardziałego Sarvabhaumę Bhattacaryę, będącego zbiornikiem wszelkiej złej logiki, przemienił w wielkiego bhaktę.

Madhya 06.02 Wszelka chwała Panu Caitanyi Mahaprabhu! Wszelka chwała Panu Nityanandzie Prabhu! Wszelka chwała Advaicie Acaryi! Wszelka chwała bhaktom Pana Caitanyi!

Madhya 06.03 Śri Caitanya Mahaprabhu udał się w ekstazie z Atharanali do świątyni Jagannatha. Ujrzawszy Pana Jagannatha, Śri Caitanya Mahaprabhu ożywił się z powodu miłości do Boga.

Madhya 06.04 Pan Śri Caitanya Mahaprabhu pospieszył, aby objąć Pana Jagannatha, ale kiedy znalazł się w świątyni, miłość do Boga ogarnęła Go z taką siłą, że padł zemdlony na posadzkę.

Madhya 06.05 Tak się złożyło, że Sarvabhauma Bhattacarya zobaczył upadającego Śri Caitanyę Mahaprabhu. Kiedy strażnik zagroził Panu biciem, Sarvabhauma Bhattacarya natychmiast mu tego zabronił.

Madhya 06.06 Sarvabhauma Bhattacarya z wielkim zdziwieniem oglądał osobiste piękno Pana Caitanyi Mahaprabhu oraz transcendentalne przemiany, które pojawiły się na Jego ciele z powodu miłości do Boga.

Madhya 06.07 Śri Caitanya Mahaprabhu długo leżał nieprzytomny. W tym czasie nadeszła pora ofiarowania prasada Panu Jagannathowi i Bhattacarya rozmyślał nad wyjściem z tej sytuacji.

Madhya 06.08 Kiedy Pan Caitanya Mahaprabhu był nieprzytomny, Sarvabhauma Bhattacarya - przy pomocy kilku strażników i uczniów - przeniósł Go do swego domu i ułożył w bardzo uświęconym pokoju.

Madhya 06.08 Znaczenie: Sarvabhauma Bhattacarya mieszkał wtedy po południowej stronie świątyni Jagannatha. Jego dom znajdował się praktycznie na plaży i znany był jako Markandeya-sarastata. W chwili obecnej budynek ten służy za klasztor Gangamaty.

Madhya 06.09 Badając ciało Śri Caitanyi Mahaprabhu Sarvabhauma zauważył, że Jego brzuch nie porusza się i nie występuje oddech. Stan Pana bardzo zaniepokoił Bhattacaryę.

Madhya 06.10 Bhattacarya wziął wtedy delikatne pasmo bawełny i przyłożył je do nozdrzy Pana. Kiedy zobaczył, że bawełna porusza się nieznacznie, wstąpiła w niego nadzieja.

Madhya 06.11 Siedząc obok Śri Caitanyi Mahaprabhu, myślał: "Jest to transcendentalna ekstatyczna przemiana wywołana miłością do Krsny."

Madhya 06.12 Widząc oznakę suddipta-sattvika, Sarvabhauma Bhattacarya od razu zrozumiał transcendentalną ekstatyczną przemianę w ciele Pana Caitanyi Mahaprabhu. Taka oznaka występuje jedynie w ciałach wiecznie wyzwolonych bhaktów.

Madhya 06.12 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura w następujący sposób wyjaśnia słowo suddipta-sattvika: "Bhakti-rasamrta-sindhu mówi o ośmiu rodzajach transcendentalnych przemian w ciałach zaawansowanych bhaktów. Przemiany te bywają czasem powstrzymywane przez bhaktę. Są dwa stopnie takiego powstrzymywania: dhumayita i jvalita. Stopień dhumayita (dymienie) występuje wtedy, gdy nieznacznie pojawia się tylko jedna lub dwie przemiany, które da się jeszcze ukryć. Kiedy pojawiają się dwie, trzy lub więcej transcendentalnych przemian, ale daje się je jeszcze ukryć, chociaż z wielkim trudem, to stopień ten zwie się jvalita (zapalenie się). Kiedy ujawniają się cztery lub pięć symptomów, to jest to stopień dipta (wzmaganie się płomienia). Jednoczesne pojawienie się pięciu, sześciu lub wszystkich ośmiu symptomów nazywane jest uddipta (palenie się). Kiedy zaś wszystkich osiem symptomów występuje w tysiąckrotnym nasileniu i pojawia się jednocześnie, to bhakta taki znajduje się w stanie suddipta (rozszalałego ognia). Nitya-siddha-bhakta odnosi się do wiecznie wyzwolonych towarzyszy Pana. Tacy bhaktowie cieszą się towarzystwem Pana w czterech związkach: sługi, przyjaciela, rodzica i ukochanego małżonka".

Madhya 06.13 Sarvabhauma Bhattacarya rozmyślał: "Te niezwykłe objawy ekstazy adhirudha-bhava pojawiają się w ciele Śri Caitanyi Mahaprabhu. Zadziwiające! Jak mogą one wystąpić w ciele istoty ludzkiej?"

Madhya 06.13 Znaczenie: Adhirudha-bhava albo adhirudha-mahabhava, została wyjaśniona w Ujjvala-nilamani przez Śrila Rupę Gosvamiego. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura cytuje Rupę Gosvamiego, jak następuje: "Miłosna skłonność aśraya (bhakty) do visaya (Pana), staje się taką ekstazą, że nawet cieszenie się towarzystwem ukochanego nie daje bhakcie wystarczającego zadowolenia. Tego rodzaju rozwój ekstazy nazywa się anuragą. Kiedy anuraga osiąga swój szczyt i uwidacznia się w ciele, to stan ten nazywa się bhavą. Jeśli jednak objawy cielesne nie są specjalnie wyraźne, to ten stan uczuciowy jest dalej nazywany anuragą, nie bhavą. Nasilenie ekstazy bhava nazywa się mahabhavą. Symptomy mahabhavy pojawiają się wyłącznie w ciałach wiecznych towarzyszy Pana takich jak gopi."

Madhya 06.14 Kiedy Bhattacarya rozmyślał w ten sposób w swym domu, wszyscy bhaktowie Pana Caitanyi, z Nityanandą Prabhu na czele, zbliżyli się do Simha-dvary [bramy świątyni].

Madhya 06.15 Tam usłyszeli ludzi rozmawiających o sannyasinie, który przybył do Jagannatha Puri i ujrzał Bóstwo Jagannatha.

Madhya 06.16 Ludzie mówili, że ujrzawszy Bóstwo Pana Jagannatha ten sannyasin padł nieprzytomny na ziemię. Ponieważ Jego świadomość nie wracała, Sarvabhauma Bhattacarya zabrał Go do swego domu.

Madhya 06.17 Słysząc to, bhaktowie zrozumieli, że mowa jest o Śri Caitanyi Mahaprabhu. W tym właśnie momencie przybył Śri Gopinatha Acarya.

Madhya 06.18 Gopinatha Acarya był mieszkańcem Nadiyi, zięciem Viśarady oraz bhaktą Caitanyi Mahaprabhu. Znał on prawdziwą tożsamość Pana.

Madhya 06.18 Znaczenie: Maheśvara Viśarada był kolegą szkolnym Nilambary Cakravartiego. Mieszkał on w okręgu Nadiya w wiosce o nazwie Vidyanagara i miał dwóch synów: Madhusudanę Vacaspatiego i Vasudevę Sarvabhaumę. Jego zięciem był Gopinatha Acarya.

Madhya 06.19 Gopinatha Acarya znał wcześniej Mukundę Dattę i bardzo zdziwił się widząc go teraz w Jagannatha Puri.

Madhya 06.20 Widząc Gopinatha Acaryę, Mukunda Datta złożył mu pokłony. Po uściskaniu Mukundy Datty, Gopinatha Acarya zapytał o wiadomości o Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.21 Mukunda Datta odpowiedział: "Pan już tu przybył. My przyszliśmy razem z Nim."

Madhya 06.22 Widząc Nityanandę Prabhu, Gopinatha Acarya natychmiast złożył Mu pokłony. Spotkawszy w ten sposób wszystkich bhaktów, wciąż na nowo pytał ich o wieści o Panu Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.23 Mukunda Datta kontynuował: "Po przyjęciu porządku sannyasy, Pan Caitanya Mahaprabhu przybył do Jagannatha Puri, zabierając nas wszystkich ze Sobą."

Madhya 06.24 "Pan Caitanya Mahaprabhu opuścił nasze towarzystwo i poszedł przodem, aby zobaczyć Pana Jagannatha. My właśnie przyszliśmy teraz i szukamy Go.

Madhya 06.25 "Z rozmów ludzi na ulicy przypuszczamy, że Pan jest w domu Sarvabhaumy Bhattacaryi.

Madhya 06.26 "Ujrzawszy Pana Jagannatha Caitanya Mahaprabhu pogrążył się w ekstazie i padł nieprzytomny na ziemię. Sarvabhauma Bhattacarya zabrał Go w tym stanie do swego domu.

Madhya 06.27 "Właśnie gdy myślałem o spotkaniu z tobą, przypadkiem faktycznie się spotkaliśmy.

Madhya 06.28 "Pójdźmy najpierw do domu Sarvabhaumy Bhattacaryi, by zobaczyć się z Caitanyą Mahaprabhu. Później przyjdziemy zobaczyć Pana Jagannatha."

Madhya 06.29 Słysząc to, bardzo uradowany Gopinatha Acarya od razu zabrał ze sobą wszystkich bhaktów i skierował się do domu Sarvabhaumy Bhattacaryi.

Madhya 06.30 Po dotarciu do domu Sarvabhaumy Bhattacaryi wszyscy ujrzeli leżącego nieprzytomnego Pana. Widząc Go w tym stanie, Gopinatha Acarya pogrążył się w cierpieniu; jednocześnie jednak był szczęśliwy, że może oglądać Pana.

Madhya 06.31 Sarvabhauma Bhattacarya pozwolił wszystkim bhaktom wejść do swego domu, a widząc Nityanandę Prabhu złożył Mu pokłony.

Madhya 06.32 Sarvabhauma spotkał się ze wszystkimi i przywitał ich we właściwy sposób. Wszyscy byli zadowoleni, widząc Pana Caitanyę Mahaprabhu.

Madhya 06.33 Bhattacarya wysłał ich następnie z powrotem do świątyni, aby mogli zobaczyć Pana Jagannatha. Poprosił swego syna, Candaneśvarę, aby towarzyszył im w charakterze przewodnika.

Madhya 06.34 Wszyscy byli szczęśliwi widząc Bóstwo Pana Jagannatha. Szczególnie silną ekstazę przeżywał Pan Nityananda.

Madhya 06.35 Kiedy Nityananda Prabhu nieomal zemdlał, bhaktowie pochwycili Go i przywrócili Mu równowagę. Kapłan Pana Jagannatha przyniósł wtedy girlandę ofiarowaną Bóstwu i dał ją Nityanandzie Prabhu.

Madhya 06.36 Każdy był zadowolony z otrzymania girlandy, którą nosił Pan Jagannatha. Później wszyscy wrócili do miejsca, gdzie przebywał Pan Śri Caitanya Mahaprabhu.

Madhya 06.37 Wszyscy bhaktowie zaczęli następnie głośno śpiewać mantrę Hare Krsna. Tuż przed południem Pan odzyskał świadomość.

Madhya 06.38 Caitanya Mahaprabhu wstał i bardzo głośno zawalał: "Hari! Hari!" Sarvabhauma Bhattacarya był bardzo szczęśliwy widząc, że Pan odzyskał świadomość i podniósł pył z Jego lotosowych stóp.

Madhya 06.39 Bhattacarya poinformował wszystkich: "Weźcie proszę, nie zwlekając, swoją południową kąpiel. Dziś ugoszczę was maha-prasada, resztkami pożywienia ofiarowanego Panu Jagannathowi "

Madhya 06.40 Po wykąpaniu się w morzu Śri Caitanya Mahaprabhu i Jego bhaktowie szybko wrócili. Pan obmył Swe stopy i usiadł na dywanie, aby zjeść obiad.

Madhya 06.41 Sarvabhauma Bhattacarya sprowadził różnego rodzaju maha-prasada ze świątyni Jagannatha. Śri Caitanya Mahaprabhu zjadł obiad z ogromnym zadowoleniem.

Madhya 06.42 Caitanya Mahaprabhu otrzymał specjalny ryż oraz pierwszej klasy warzywa na złotych talerzach. W ten sposób jadł w towarzystwie Swych bhaktów.

Madhya 06.43 Sarvabhauma Bhattacarya osobiście rozdawał prasada. Pan Caitanya Mahaprabhu zwrócił się do niego w następujący sposób: "Proszę, daj Mi jedynie gotowane warzywa.

Madhya 06.43 Znaczenie: Laphra-vyanjana jest to potrawa z wielu warzyw gotowanych razem, do których dodaje się na końcu chenka składającą się z takich przypraw jak: kminek, czarny pieprz i gorczyca.

Madhya 06.44 "Ciastka i potrawy ze skondensowanego mleka możesz ofiarować wszystkim pozostałym bhaktom." Słysząc to, Bhattacarya złożył dłonie i powiedział.

Madhya 06.45 "Wszyscy spróbujcie dzisiaj takiego obiadu, jaki zjadł Pan Jagannatha."

Madhya 06.46 Wypowiedziawszy te słowa, nakłonił ich do zjedzenia różnego rodzaju ciastek i potraw z zagęszczonego mleka. Po posiłku Sarvabhauma Bhattacarya dał bhaktom wodę do umycia rąk, stóp i ust.

Madhya 06.47 Pokornie prosząc o pozwolenie Śri Caitanyę Mahaprabhu i Jego bhaktów, Sarvabhauma Bhattacarya udał się z Gopinathem Acaryą na obiad. Kiedy zjedli, wrócili do Pana Caitanyi.

Madhya 06.48 Składając pokłony Śri Caitanyi Mahaprabhu, Sarvabhauma Bhattacarya powiedział: "Namo narayanaya" [składam pokłony Narayanowi]. W odpowiedzi Caitanya Mahaprabhu rzekł: "Krsne matir astu" [Niech twa uwaga skupi się na Krsnie].

Madhya 06.48 Znaczenie: Sannyasini, czyli osoby na czwartej platformie życia duchowego, zwyczajowo okazują sobie nawzajem szacunek mówiąc, om namo narayanaya ("Składam pełne szacunku pokłony Narayanowi"). Pozdrowienia tego używają najczęściej sannyasini Mayavadi. Według pism smrti sannyasin nie powinien niczego od nikogo oczekiwać, a także nie powinien utożsamiać siebie z Najwyższą Osobą Boga. Sannyasini Vaisnava nigdy nie myślą, że są jednym z Panem. Uważają się oni zawsze za wieczne sługi Krsny i pragną, aby każda istota z tego świata stała się świadoma Krsny. Właśnie dlatego sannyasin Vaisnava zawsze błogosławi ludzi słowami, krsne matir astu ("Obyś stał się świadomym Krsny").

Madhya 06.49 Słysząc te słowa Sarvabhauma Bhattacarya zrozumiał, że Pan Caitanya jest sannyasinem Vaisnava.

Madhya 06.50 Sarvabhauma powiedział wtedy do Gopinatha Acaryi: "Chciałbym znać wcześniejszą sytuację Caitanyi Mahaprabhu."

Madhya 06.50 Znaczenie: Słowo purvaśrama odnosi się do wcześniejszej sytuacji życiowej danej osoby. Czasem ktoś przyjmuje wyrzeczony porządek po okresie życia rodzinnego, a czasem nawet po okresie życia studenckiego (brahmacaryi). Sarvabhauma Bhattacarya chciał poznać wcześniejsze położenie Śri Caitanyi Mahaprabhu jako głowy rodziny.

Madhya 06.51 Gopinatha Acarya odpowiedział: "W Navadvipie mieszkał kiedyś człowiek o imieniu Jagannatha. Nosił on nazwisko Miśra Purandara.

Madhya 06.52 "Pan Caitanya Mahaprabhu jest synem tego Jagannatha Miśry. Wcześniej nosił On imię Viśvambhara Miśra. Jest On także wnukiem Nilambary Cakravartiego."

Madhya 06.53 Bhattacarya rzekł: "Nilambara Cakravarti był kolegą szkolnym mego ojca, Maheśvary Viśarady. On znał go jako takiego.

Madhya 06.54 "Mój ojciec darzył szacunkiem Jagannatha Miśrę Purandarę. Tak więc z powodu ich związku z moim ojcem, ja darzę szacunkiem zarówno Jagannatha Miśrę, jak i Nilambarę Cakravartiego."

Madhya 06.55 Słysząc, że Śri Caitanya Mahaprabhu był związany z okręgiem Nadiya, Sarvabhauma Bhattacarya ucieszył się bardzo i zwrócił się do Pana w następujący sposób.

Madhya 06.56 "W naturalny sposób zasługujesz na szacunek. Ponadto jesteś sannyasinem i dlatego pragnę zostać Twym osobistym sługą."

Madhya 06.56 Znaczenie: Grhasthowie (osoby żyjące z rodziną) powinni zawsze otaczać sannyasina czcią i szacunkiem. Chociaż Sarvabhauma Bhattacarya był starszy od Śri Caitanyi Mahaprabhu, to jednak traktował on Pana z szacunkiem, jako sannyasina oraz kogoś, kto osiągnął najwyższą platformę duchowej ekstazy. Bez wątpienia więc Bhattacarya uznawał Go za swego mistrza.

Madhya 06.57 Kiedy Caitanya Mahaprabhu usłyszał te słowa, od razu przypomniał Sobie Pana Visnu i tak oto z pokorą zwrócił się do Bhattacaryi.

Madhya 06.58 "Będąc nauczycielem filozofii Vedanty, jesteś mistrzem dla wszystkich ludzi na świecie oraz osobą im życzliwą. Jesteś też dobroczyńcą wszelkiego rodzaju sannyasinów.

Madhya 06.58 Znaczenie: Ponieważ sannyasini Mayavadi uczą swych uczniów filozofii Vedanty, zwyczajowo nazywa się ich jagad-guru. Oznacza to, że są dobroczyńcami wszystkich ludzi. Chociaż Sarvabhauma Bhattacarya nie był sannyasinem tylko grhasthą, to jednak zwykł zapraszać wszystkich sannyasinów do swego domu i ofiarowywać im prasada. Uznawano go więc za osobę najbardziej życzliwą i przyjazną wszystkim sannyasinom.

Madhya 06.59 "Jestem młodym sannyasinem i w gruncie rzeczy nie wiem, co jest dobre, a co złe. Przyjmuję więc schronienie w tobie i uznaję cię za Mego mistrza duchowego.

Madhya 06.60 "Przybyłem tu tylko po to, aby znaleźć się w twym towarzystwie i teraz przyjmuję w tobie schronienie. Czy zechcesz łaskawie zapewnić Mi wszelkie utrzymanie?

Madhya 06.61 "Zdarzenie, które miało miejsce dzisiaj w świątyni, było dla Mnie wielką przeszkodą, lecz ty łaskawie wybawiłeś Mnie z tego."

Madhya 06.62 Bhattacarya odrzekł: "Nie chodź samotnie oglądać Bóstwa w świątyni Jagannatha. Lepiej żebyś chodził tam ze mną lub z moimi ludźmi."

Madhya 06.63 Pan powiedział: "Nie będę już nigdy wchodził do wnętrza świątyni. Będę zawsze patrzył na Pana stojąc przy Garuda-stambha."

Madhya 06.64 Sarvabhauma Bhattacarya powiedział następnie do Gopinatha Acaryi: "Zabierz Gosvamiego i pokaż Mu Pana Jagannatha.

Madhya 06.65 "Mieszkanie należące do mojej ciotki ze strony matki znajduje się w bardzo ustronnym miejscu. Poczyń wszelkie przygotowania, aby mógł On tam zamieszkać."

Madhya 06.66 Gopinatha Acarya zabrał więc Pana Caitanyę Mahaprabhu do pomieszczeń mieszkalnych i pokazał Mu, gdzie jest woda, cebrzyki i naczynia na wodę. Zaprawdę, przygotował on wszystko.

Madhya 06.67 Następnego dnia Gopinatha Acarya poszedł ze Śri Caitanyą Mahaprabhu zobaczyć, jak Pan Jagannatha wstaje rano.

Madhya 06.68 Gopinatha Acarya zabrał następnie Mukundę Dattę, po czym razem udali się do domu Sarvabhaumy. Kiedy tam dotarli, Sarvabhauma zwrócił się do Mukundy Datty w następujący sposób.

Madhya 06.69 "Ten sannyasin jest z natury bardzo pokorny i łagodny. Jest On również bardzo piękny. Moja sympatia do Niego rośnie.

Madhya 06.69 Znaczenie: Sarvabhauma Bhattacarya uważał Śri Caitanyę Mahaprabhu za osobę bardzo pokorną i łagodną, ponieważ mimo iż Caitanya Mahaprabhu był sannyasinem, to jednak zachował On Swe brahmacarińskie imię. Pan przyjął sannyasę od Keśavy Bharati w sampradayi Bharati, w której brahmacarini (asystenci sannyasinów) otrzymują imię "Caitanya". Nawet po przyjęciu sannyasy Caitanya Mahaprabhu zachował imię "Caitanya", czyli pokorny sługa sannyasina. Sarvabhauma Bhattacarya bardzo to doceniał.

Madhya 06.70 "Z jakiej sampradayi przyjął On porządek sannyasy i jakie jest Jego imię?"

Madhya 06.71 Gopinatha Acarya odparł: "Pan nosi imię Śri Krsna Caitanya, a Jego nauczycielem sannyasy jest wielce szczęśliwy Keśava Bharati.

Madhya 06.72 Sarvabhauma Bhattacarya rzekł: "'Śri Krsna' to bardzo dobre imię, ale należy On do społeczności Bharati i dlatego jest sannyasinem drugiej klasy."

Madhya 06.73 Gopinatha Acarya odparł: "Śri Krsna Caitanya Mahaprabhu nie jest uzależniony od jakichkolwiek formalności zewnętrznych. Nie potrzebuje On przyjmować porządku sannyasy od wyższej sampradayi."

Madhya 06.73 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu przyjął sannyasę od sampradayi (społeczności) Bharati, która należy do sukcesji uczniów Śankaracaryi. Śankaracarya wprowadził dziesięć imion dla swych uczniów sannyasinów, z których trzy - Tirtha, Aśrama i Sarasvati - są uważane za najwyższe. W klasztorze w Śrngeri przydomek Sarasvati jest uważany za imię pierwszej klasy, Bharati - drugiej klasy, a Puri - trzeciej. Sannyasin, który bardzo dobrze rozumie hasło tat tvam asi, który kąpie się u zbiegu Gangesu, Yamuny i Sarasvati, jest nazywany Tirtha. Osoba, która bardzo pragnie przyjąć sannyasę, która nie jest przywiązana do działań świeckich, która nie pragnie żadnych udogodnień materialnych i w ten sposób jest wybawiona od narodzin i śmierci, znana jest jako Aśrama. Vaną jest nazywany sannyasin, który żyje w pięknym, ustronnym zakątku leśnym i jest wolny od wszelkich pragnień materialnych. Sannyasin, który zawsze żyje w lesie wyrzekając się wszelkich związków ze światem, aby wznieść się do planet niebiańskich i żyć tam w nandana-kanana, jest nazywany Aranya. Przydomek Giri otrzymuje ten, kto woli żyć w górach zajmując się studiowaniem Bhagavad-gity, i którego inteligencja jest skupiona. Parvatą zaś jest nazywany ten, kto woli żyć w wysokich górach - nawet pomiędzy niebezpiecznymi zwierzętami - aby dojść do szczytu filozoficznych spekulacji (zrozumienia, że w swej istocie ten materialny świat jest bezużyteczny). Sannyasin, który pogrążył się w oceanie Absolutnej Prawdy i zebrał w nim klejnoty wiedzy, oraz który nigdy nie łamie reguł sannyasy, jest nazywany Sagara. Sarasvati to sannyasin, który opanował klasyczną sztukę muzyki, kultywuje tę sztukę i jest w niej ekspertem oraz jest całkowicie wolny od materialnego przywiązania. Sarasvati to bogini muzyki i wykształcenia; w jednej ręce trzyma instrument muzyczny nazywany viną. Sannyasin, który zawsze zajmuje się muzyką dla osiągnięcia postępu duchowego, nazywa się Sarasvati. Przydomek Bharati otrzymuje osoba, która posiada pełne wykształcenie, która jest wolna od wszelkiej ignorancji i która jest zawsze szczęśliwa, nawet w stanie cierpienia. Natomiast imię Puri nosi sannyasin, który jest prawdziwym ekspertem w dziedzinie wiedzy absolutnej oraz jest usytuowany w Absolutnej Prawdzie i Prawdę tę zawsze omawia.

Wszystkim tym sannyasinom asystują brahmacarini, opisywani w następujący sposób. Svarupa-brahmacari to osoba, która zna swą prawdziwą tożsamość, skupia się na swym zawodowym obowiązku oraz jest zawsze szczęśliwa w zrozumieniu duchowym. Imię Prakaśa otrzymuje brahmacarin, który w pełni poznał blask Brahmana oraz jest zawsze zajęty praktykowaniem yogi. Przydomek Ananda-brahmacari otrzymuje uczeń, który uzyskał absolutną wiedzę, który zawsze medytuje o Absolutnej Prawdzie, wiedzy, nieskończoności i blasku Brahmana, stale odczuwając w ten sposób transcendentalne szczęście. Kto potrafi odróżnić ducha od materii, kto nigdy nie czuje zakłóceń z powodu przemian materialnych i medytuje o nieograniczonym, niewyczerpanym, pomyślnym blasku Brahmana, ten jest pierwszej klasy, wykształconym brahmacarinem i nosi imię Caitanya.

Rozmawiając z Gopinathem Acaryą o społeczności sannyasa Śri Caitanyi Mahaprabhu, Sarvabhauma Bhattacarya wysoko ocenił pierwsze imię Pana, "Śri Krsna", ale nie spodobał mu się przydomek "Caitanya", który wskazuje na brahmacarina należącego do społeczności Bharati. Zasugerował więc, aby Pan wzniósł się do społeczności Sarasvati. Gopinatha Acarya zaznaczył jednak, że Pan nie jest uzależniony od jakichkolwiek formalności zewnętrznych. Gopinatha Acarya był całkowicie przekonany, że Śri Caitanya Mahaprabhu jest Samym Krsną i dlatego jest On w pełni niezależny od jakichkolwiek zewnętrznych rytuałów lub formalności. Jeśli ktoś pragnie zaangażować się w czystą służbę oddania, to nie jest mu potrzebna tytularna wyższość jako Bharati lub Sarasvati.

Madhya 06.74 Sarvabhauma Bhattacarya zapytał: "Śri Caitanya Mahaprabhu jest w pełni Swej młodości. Jak zdoła On zachować zasady sannyasy?

Madhya 06.75 "Będę stale recytował filozofię Vedanty przed Caitanyą Mahaprabhu, aby mógł On wytrwać w Swym wyrzeczeniu i w ten sposób wstąpić na ścieżkę monizmu."

Madhya 06.75 Znaczenie: Zdaniem Sarvabhaumy Bhattacaryi kultywowanie filozofii Vedanty pomaga sannyasinowi uwolnić się od zadowalania zmysłów. W ten sposób sannyasin może chronić swą pozycję chodzenia w przepasce na biodrach (kaupina ). Należy ćwiczyć kontrolowanie zmysłów i umysłu oraz opanować impulsy mowy, umysłu, gniewu, języka, brzucha i genitaliów. Dopiero wtedy można stać się ekspertem w rozumieniu służby oddania dla Pana, a przez to i doskonałym sannyasinem. W tym celu trzeba regularnie kultywować wiedzę i wyrzeczenie. Osoba przywiązana do materialnego zadowalania zmysłów nie jest w stanie zachować swej sannyasy. Sarvabhauma Bhattacarya zasugerował, że przez studiowanie vairagyi (wyrzeczenia), Śri Caitanya Mahaprabhu może uchronić się od szponów w pełni rozwiniętych pragnień młodzieńczych.

Madhya 06.76 Sarvabhauma Bhattacarya zasugerował następnie: "Jeśli Śri Caitanya Mahaprabhu zechce, to mogę wprowadzić Go do sampradayi pierwszej klasy przez ofiarowanie Mu szafranowych szat i ponowne wykonanie procesu oczyszczającego."

Madhya 06.76 Znaczenie: Bhattacarya pragnął wprowadzić Śri Caitanyę Mahaprabhu do Sarasvati sampradayi, ponieważ nie podobało mu się, że Pan należał do Bharati sampradayi czy Puri sampradayi. W rzeczywistości nie znał prawdziwej pozycji Pana Caitanyi Mahaprabhu. Jako Najwyższa Osoba Boga, Caitanya Mahaprabhu nie był uzależniony od wyższej lub niższej sampradayi. Najwyższa Osoba Boga pozostaje na najwyższej pozycji w każdych okolicznościach.

Madhya 06.77 Słuchając tych słów, Gopinatha Acarya i Mukunda Datta stali się bardzo nieszczęśliwi. Gopinatha Acarya zwrócił się więc do Sarvabhaumy Bhattacaryi w następujący sposób.

Madhya 06.78 "Mój drogi Bhattacaryo, nie znasz wielkości Pana Caitanyi Mahaprabhu. Występują u Niego w najwyższym stopniu wszystkie symptomy Najwyższej Osoby Boga."

Madhya 06.78 Znaczenie: Ponieważ Bhattacarya był impersonalistą, nie miał pojęcia o Absolutnej Prawdzie poza bezosobowym blaskiem. Gopinatha Acarya poinformował go jednak, że Caitanya Mahaprabhu jest Najwyższą Osobą Boga. Znawcy Absolutnej Prawdy wiedzą, że ma ona trzy aspekty. Wyjaśnia to Śrimad-Bhagavatam (1.2.11):

vadanti tat tattva-vidas tattvam yaj jnanam advayam

brahmeti paramatmeti bhagavan iti śabdyate

"Uczeni transcendentaliści, którzy znają Prawdę Absolutną, zwą tę niedwoistą substancję Brahmanem, Paramatmą albo Bhagavanem." Najwyższa Osoba Boga jest sad-aiśvarya-purna, czyli pełnią sześciu bogactw. Gopinatha Acarya zaznaczył, że tych sześć bogactw istnieje w pełni w Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.79 Gopinatha Acarya kontynuował: "Pan Caitanya Mahaprabhu słynie jako Najwyższa Osoba Boga. Ci, którzy nie mają w tej sprawie wiedzy, uważają, że konkluzja znawców jest bardzo trudna do zrozumienia."

Madhya 06.80 Uczniowie Sarvabhaumy Bhattacaryi sprzeciwili się: "Na jakiej podstawie twierdzicie, że Śri Caitanya Mahaprabhu jest Najwyższym Panem?" Gopinatha Acarya odrzekł: "Dowodem na to są wypowiedzi autoryzowanych acaryów, którzy rozumieją Najwyższą Osobę Boga."

Madhya 06.80 Znaczenie: Od pojawienia się Śri Caitanyi Mahaprabhu w Indiach było już wiele pseudoinkarnacji, które jednak nie przedstawiły autoryzowanych dowodów. Pięćset lat temu uczniowie Sarvabhaumy Bhattacaryi - którzy byli bardzo wykształconymi uczonymi - mieli zupełną słuszność pytając Gopinatha Acaryę o dowody. Jeśli ktoś sugeruje, że jest Bogiem, albo że ktoś inny jest inkarnacją Boga lub Samym Bogiem, to musi dowieść tego przy pomocy cytatów z śastr. Pytanie uczniów Bhattacaryi było więc całkiem bona fide. Niestety, w obecnych czasach weszło w modę przedstawianie inkarnacji Boga bez odwoływania się do śastr. Zanim jednak inteligentny człowiek uzna kogoś za inkarnację, musi zapytać o dowody. Kiedy uczniowie Sarvabhaumy Bhattacaryi zażądali takich dowodów, Gopinatha Acarya od razu udzielił właściwej odpowiedzi: "Aby rozumieć Najwyższą Osobę Boga, musimy słuchać wypowiedzi wielkich osobistości." Pan Krsna został uznany za Najwyższą Osobę Boga na mocy wypowiedzi osób autoryzowanych, takich jak: Brahma, Narada, Vyasadeva, Asita, Arjuna i wielu innych. Podobnie jest ze Śri Caitanyą Mahaprabhu; został On uznany za Najwyższą Osobę Boga na mocy dowodów pochodzących od tych samych osób. Zostanie to objaśnione w następnych wersetach.

Madhya 06.81 Uczniowie Bhattacaryi powiedzieli: "My uzyskujemy wiedzę o Absolutnej Prawdzie dzięki logicznej hipotezie". Gopinatha Acarya odparł: "Takie logiczne hipotezy i argumenty nie mogą dostarczyć rzeczywistej wiedzy o Najwyższej Osobie Boga."

Madhya 06.81 Znaczenie: Szczególnie właśnie filozofowie Mayavadi wysuwają określone hipotezy dotyczące Absolutnej Prawdy. Rozumują oni, że wszystko, czego doświadczamy w świecie materialnym, zostało stworzone. Śledząc historię dowolnych obiektów, dochodzimy do ich twórcy. Musi więc istnieć stwórca tej olbrzymiej manifestacji kosmicznej. Rozumując w ten sposób dochodzą oni do wniosku, że ta kosmiczna manifestacja została stworzona przez siłę wyższego rzędu. Mayavadi nie uznają tej wielkiej siły za osobę. Ich mózgi nie są w stanie pogodzić się z faktem, że ta ogromna manifestacja kosmiczna mogła zostać stworzona przez osobę, gdyż kiedy myślą oni o osobie, to jest to myślenie o osobie z materialnego świata, posiadającej ograniczoną moc. Filozofowie Mayavadi uznają czasem Pana Krsnę lub Pana Ramę za Bhagavana, ale myślą oni o Panu jako o osobie posiadającej materialne ciało. Mayavadi nie rozumieją, że Najwyższa Osoba Boga, Krsna, ma ciało duchowe. Uważają oni Krsnę za wielką osobistość, człowieka, w którym obecna jest najwyższa bezosobowa siła, Brahman. Ich ostateczna konkluzja jest więc taka, że Najwyższym jest bezosobowy Brahman, a nie Krsna jako osoba. Taka jest podstawa filozofii Mayavadi. Z śastr możemy jednak dowiedzieć się, że blask Brahmana jest promieniami ciała Krsny:

yasya prabha prabhavato jagad-anda-koti-

kotisv aśesa-vasudhadi vibhuti-bhinnam

tad brahma niskalam anantam aśesa-bhutam

govindam adi-purusam tam aham bhajami

"Służę Najwyższej Osobie Boga, Govindzie, pierwotnemu Panu, którego blask ciała znany jest jako brahmajyoti. To bezkresne, niepojęte i wszechobecne brahmajyoti jest przyczyną stworzenia niezliczonych planet o różnych klimatach i specyficznych warunkach życia." (Brahma-samhita 5.40)

Filozofowie Mayavadi studiują pisma wedyjskie, ale nie rozumieją, że w końcowym stadium realizacji Prawda Absolutna okazuje się być Najwyższą Osobą Boga, Krsną. Uznają oni fakt, że istnieje stwórca tej kosmicznej manifestacji, ale dla nich jest to anumana (hipoteza). Logikę filozofa Mayavadi można by porównać do widzenia dymu na wzgórzu. Kiedy pali się las na wysokim wzgórzu, to najpierw widoczny jest dym. Dym powstaje w przypadku zaistnienia ognia. Podobnie jak z istnienia dymu można wywnioskować istnienie ognia, filozofowie Mayavadi wnioskują, że musi istnieć stwórca manifestacji kosmicznej.

Uczniowie Sarvabhaumy Bhattacaryi pragnęli dowodów na to, że Śri Caitanya Mahaprabhu jest faktycznie stwórcą kosmicznej manifestacji. Tylko wtedy uznaliby Go za Najwyższą Osobę Boga, pierwotną przyczynę stworzenia. Gopinatha Acarya odrzekł, że Najwyższej Osoby Boga nie da się zrozumieć przez zgadywanie. Jak mówi Krsna w Bhagavad-gicie:

naham prakaśah sarvasya yoga-maya-samavrtah

mudho 'yam nabhijanati loko mam ajam avyayam

"Nigdy nie objawiam się głupcom i nieinteligentnym. Dla nich okryty jestem Moją wewnętrzną mocą i dlatego nie wiedzą, iż jestem nienarodzony i nieomylny." (Bg. 7.25) Najwyższa Osoba Boga ma prawo nieujawniania się osobom nie będącym bhaktami. Mogą Go zrozumieć jedynie bona fide bhaktowie. W innym miejscu Bhagavad-gity Pan Krsna mówi, bhaktya mam abhijanati: "Można Mnie zrozumieć wyłącznie przez proces służby oddania." (Bg. 18.55) W Czwartym Rozdziale Bhagavad-gity Krsna mówi: bhakto 'si me sakha ceti rahasyam hy etad uttamam. Pan Krsna informuje tu Arjunę, że ujawnia mu sekrety Bhagavad-gity, ponieważ jest Jego bhaktą, Arjuna nie był ani sannyasinem, ani Vedantystą czy braminem. Był on jednak bhaktą Krsny. Wniosek jest więc taki, że Najwyższą Osobę Boga musimy poznawać od Jego bhaktów. Śri Caitanya Mahaprabhu mówi: guru-krsna-prasade paya bhakti-lata-bija (Cc. Madhya 19.151).

Można przedstawić więcej dowodów na to, że bez łaski bhakty lub łaski Krsny nikt nie jest w stanie zrozumieć, kim jest Krsna i czym jest Najwyższa Osoba Boga. Znajduje to swe potwierdzenie w następnym wersecie.

Madhya 06.82 Gopinatha Acarya kontynuował: "Najwyższą Osobę Boga można zrozumieć tylko dzięki Jego łasce, a nie przez zgadywanie lub hipotezy."

Madhya 06.82 Znaczenie: Najwyższej Osoby Boga nie można zrozumieć przez sam pokaz odrobiny materialnej magii. Pokazy magii oczarowują niemądrych ludzi. Kiedy tacy ludzie zobaczą kilka niezwykłych rzeczy będących dziełem siły mistycznej, zaraz uznają magika za Osobę Boga lub inkarnację. Nie na tym polega realizacja. Nie powinno się też zgadywać lub spekulować o inkarnacji Boga lub Osobie Boga. Należy zdobyć wiedzę od osoby bona fide lub bezpośrednio od Najwyższej Osoby Boga - tak jak dzięki łasce Krsny zrobił to Arjuna. Również Sam Krsna daje wiele wskazówek co do Swej mocy jako Najwyższej Osoby Boga. Najwyższą Osobę Boga należy rozumieć tylko przez dowody pochodzące z śastr i od mahajanów. W każdym wypadku, do zrozumienia Najwyższej Osoby Boga przez służbę oddania konieczna jest łaska Pana.

Madhya 06.83 Acarya mówił dalej: "Jeśli ktoś, przez służbę oddania, zyska sobie choć odrobinę łaski Pana, to będzie mógł on zrozumieć naturę Najwyższej Osoby Boga.

Madhya 06.84 "'Mój Panie, jeśli ktoś otrzyma nawet ślad łaski Twoich lotosowych stóp, to będzie mógł zrozumieć wielkość Twej osobowości. Ci zaś, którzy próbują zrozumieć Najwyższą Osobę Boga przez spekulację, nie poznają Cię nigdy, nawet jeśli będą studiować Vedy przez wiele lat."'

Madhya 06.84 Znaczenie: Powyższy werset pochodzi ze Śrimad-Bhagavatam (10.14.29). Brahma-samhita mówi: vedesu durlabham adurlabham atma-bhaktau (Bs. 5.33). Chociaż Najwyższa Osoba Boga, Krsna, jest ostatecznym celem wiedzy (vedaiś ca sarvair aham eva vedyah), to ten, kto nie jest czystym bhaktą i nie pełni służby dla Pana, nie może Go zrozumieć. Toteż Pan Brahma potwierdza to, vedesu durlabham: "Bardzo trudno jest zrozumieć Najwyższego Pana przez same studia." Adurlabham atma-bhaktau: "Ale bhaktowie mogą z łatwością pochwycić Pana." Pan znany jest jako ajita (niepokonany). Nikt nie jest w stanie pokonać Najwyższej Osoby Boga, ale Pan zgadza się, aby zwyciężyli Go bhaktowie. Taka jest Jego natura. Jak mówi Padma Purana:

atah śri-krsna-namadi na bhaved grahyam indriyaih

sevonmukhe hi jihvadau svayam eva sphuraty adah

Zadowolony z pracy w oddaniu, Pan objawia się Swoim bhaktom. Taka jest właśnie droga do zrozumienia Go.

Cytowany tu przez Gopinatha Acaryę werset ze Śrimad-Bhagavatam został pierwotnie wypowiedziany przez Brahmę, kiedy pokonał go Pan Krsna. Aby wypróbować moc Krsny, Pan Brahma ukradł wszystkich pastuszków i cielęta. Potem przyznał, że jego niezwykłe moce w tym wszechświecie są niczym w porównaniu z nieograniczoną potęgą Pana. Jeśli Pan Brahma może się pomylić w rozumieniu Krsny, to cóż można powiedzieć o zwykłych ludziach, którzy albo rozumieją Krsnę błędnie, albo przedstawiają fałszywe wcielenia Krsny dla zadowolenia własnych zmysłów.

Madhya 06.85-86 Gopinatha Acarya zwrócił się do Sarvabhaumy Bhattacaryi: "Jesteś wielkim uczonym i masz licznych uczniów. Zaprawdę, nie ma na Ziemi uczonego równego tobie. Ponieważ jednak Pan nie obdarzył ciebie nawet odrobiną Swej łaski, nie możesz Go zrozumieć - mimo iż przebywa On w twoim domu.

Madhya 06.87 "Nie jest to twoja wina; tak mówią pisma święte. Nie możesz zrozumieć Najwyższej Osoby Boga przez samo wykształcenie."

Madhya 06.87 Znaczenie: Werset ten jest bardzo ważny. Nawet wielcy uczeni nie są w stanie zrozumieć Krsny, a mimo to mają czelność pisać komentarze do Bhagavad-gity. Czytanie Bhagavad-gity oznacza rozumienie Krsny. W rzeczywistości jednak wielu uczonych popełnia gafy w swych staraniach zrozumienia Krsny. Wypowiedź Gopinatha Acaryi znajduje potwierdzenie w wielu miejscach literatury wedyjskiej. W Katha Upanisadzie (1.2.23) zostało powiedziane:

nayam atma pravacanena labhyo

na medhaya na bahuna śrutena

yam evaisa vrnute tena labhyas

tasyaisa atma vivrnute tanum svam

Katha Upanisad (1.2.9) mówi również:

naisa tarkena matir apaneya

proktanyenaiva sujnanaya prestha

yam tvam apah satya-dhrtir vatasi

tvadrn no bhuyann aciketah prasa

Najwyższej Osoby Boga, Duszy Najwyższej, nie można osiągnąć przez samo wyjaśnienie logiką i naukową erudycją - nie da się zrozumieć Pana samym rozumem. Nawet studiowanie wszystkich pism wedyjskich nie zapewni nam zrozumienia Najwyższego Pana. Jeśli jednak zyskamy sobie choć odrobinę łaski Pana - jeśli Pan będzie z nas zadowolony - to uda się nam Go zrozumieć. Kto zatem może otrzymać łaskę Pana? Tylko bhaktowie. Jedynie oni mogą zrozumieć, kim jest Najwyższa Osoba Boga. Pan objawia się Swemu szczeremu bhakcie, kiedy jest zadowolony z jego służby: svayam eva sphuraty adah. Nie powinno się dążyć do zrozumienia Pana z samych wypowiedzi Ved, nie należy też bezużytecznie występować przeciwko tym wypowiedziom przy pomocy rozumu i logiki.

Madhya 06.88 Sarvabhauma Bhattacarya odrzekł: "Mój drogi Gopinatho Acaryo, mów proszę bardzo uważnie. Jaki jest dowód na to, że ty otrzymałeś łaskę Pana?"

Madhya 06.89 Gopinatha Acarya odpowiedział: "Dowodem miłosierdzia Najwyższego Pana jest wiedza o summum bonum, Absolutnej Prawdzie."

Madhya 06.89 Znaczenie: Sarvabhauma Bhattacarya powiedział do swojego szwagra, Gopinatha Acaryi: "Najwyższa Osoba Boga mógł nie okazać mi Swej łaski, ale jaki jest dowód, że okazał ją tobie? Powiedz nam łaskawie o tym." Gopinatha Acarya odrzekł, że summum bonum, czyli Prawda Absolutna, jest tożsama z Jej różnymi mocami. Istotę Absolutnej Prawdy można więc rozumieć z manifestacji Jej poszczególnych energii. Summum bonum zawiera wszystkie moce w jednej całości. Prawda Absolutna w połączeniu z różnymi cechami jest oryginalną substancją (vastu): parasya śaktir vividhaiva śruyate.

Vedy mówią więc, że Prawda Absolutna posiada różne energie. Kiedy ktoś rozumie cechy tych energii, jest on również świadom Absolutnej Prawdy. Również i na platformie materialnej możemy poznać określoną substancję dzięki przejawom jej własności. Na przykład istnienie ciepła pozwala nam zrozumieć obecność ognia. Ciepła tego jesteśmy w stanie doświadczyć bezpośrednio. Ogień może nie być widoczny, ale istnieje możliwość odszukania go dzięki odczuwaniu ciepła. Podobnie, jeśli ktoś doświadcza własności Absolutnej Prawdy, to wiemy, że dzięki łasce Pana zrozumiał on istotę tej Prawdy.

W Bhagavad-gicie (7.25) jest powiedziane: naham prakaśah sarvasya. Najwyższa Osoba Boga zastrzega Sobie prawo nieujawniania się każdemu. Sevonmukhe hi jihvadau svayam eva sphuraty adah: "Pan objawia się bhakcie, kiedy jest w pełni zadowolony z jego służby." Nie można więc zrozumieć Najwyższego Pana bez Jego łaski. Absolutnej Prawdy nie da się zrozumieć przez spekulację. I taka jest konkluzja Bhagavad-gity.

Madhya 06.90 Gopinatha Acarya kontynuował: "Kiedy Śri Caitanya Mahaprabhu był pogrążony w nastroju ekstazy, widziałeś w Jego ciele symptomy Najwyższej Osoby Boga.

Madhya 06.91 "Mimo bezpośredniego obserwowania symptomów Najwyższego Pana w ciele Śri Caitanyi Mahaprabhu, nie jesteś w stanie Go zrozumieć. Powszechnie nazywa się to złudzeniem.

Madhya 06.91 Znaczenie: Gopinatha Acarya zaznacza, że Sarvabhauma Bhattacarya już widział zadziwiające objawy ekstazy w ciele Śri Caitanyi Mahaprabhu. Te niezwykłe symptomy ekstatycznej miłości wskazują na Najwyższą Osobę. Mimo ujrzenia wszystkich tych objawów, Bhattacarya nie mógł jednak zrozumieć transcendentalnej natury Pana; uważał rozrywki Pana za materialne. Było to niewątpliwie spowodowane złudzeniem.

Madhya 06.92 "Osoba znajdująca się pod wpływem energii zewnętrznej jest nazywana bahirmukha jana, czyli materialistą, ponieważ mimo swych doznań, nie potrafi zrozumieć prawdziwej istoty rzeczy." Słysząc te słowa Gopinatha Acaryi, Sarvabhauma Bhattacarya uśmiechnął się i powiedział.

Madhya 06.92 Znaczenie: Kiedy serce nie jest oczyszczone, nie można obudzić w sobie transcendentalnej natury służby oddania. Potwierdza to Bhagavad-gita:

yesam tv anta-gatam papam jananam punya-karmanam

te dvandva-moha-nirmukta bhajante man drdha-vratah

"Osoby, które działały pobożnie w swoich poprzednich żywotach, jak i w życiu obecnym, i które całkowicie wypleniły swoje grzechy, uwolniły się od dualizmów ułudy i z determinacją angażują się w pełnienie służby oddania dla Mojej Osoby." (Bg. 7.28)

Kiedy ktoś jest rzeczywiście zaangażowany w czystą służbę oddania, uważa, że uwolnił się on już od wszelkich reakcji za grzeszne działania. Innymi słowy, należy rozumieć, że bhaktowie są już wolni od grzechu. Grzesznik, czyli niegodziwiec (duskrti) nie jest w stanie zaangażować się w służbę oddania. Nie można też zaangażować się w służbę oddania na podstawie samych spekulacji naukowych. By pełnić czystą służbę oddania, trzeba doczekać się łaski Pana.

Madhya 06.93 Bhattacarya powiedział: "Dyskutujemy tylko w kręgu przyjaciół, rozważając sprawy opisane w pismach świętych. Nie gniewaj się. Ja mówię wyłącznie w oparciu o śastry. Nie uważaj tego za zniewagę.

Madhya 06.94 "Śri Caitanya Mahaprabhu jest niewątpliwie wielkim niezwykłym bhaktą, ale nie możemy Go uznać za wcielenie Pana Visnu, gdyż według śastr w tym wieku Kali nie ma inkarnacji.

Madhya 06.95 "Jednym z imion Pana Visnu jest Triyuga, ponieważ nie inkarnuje On w wieku Kali. Zaprawdę, taki jest werdykt pism objawionych."

Madhya 06.95 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga, Pan Visnu, znany jest jako Triyuga, co oznacza, że pojawia się On w trzech yugach. Znaczy to jednak, że w wieku Kali Pan pojawia się nie bezpośrednio, ale w przebraniu. Potwierdza to Śrimad-Bhagavatam:

ittham nr-tiryag-rsi-deva-jhasavatarair

lokan vibhavayasi hamsi jagat-pratipan

dharmam maha-purusa pasi yuganuvrttam

channah kalau yad abhavas tri-yugo 'tha sa tvam

"Mój Panie, w Swych licznych wcieleniach w rodzinach ludzi, zwierząt, półbogów, rsich, istot wodnych itd. zabijasz wszystkich wrogów tego świata. W ten sposób rozświetlasz światy transcendentalną wiedzą. O Mahapuruso, w wieku Kali pojawiasz się czasem w ukrytej inkarnacji i dlatego znany jesteś jako Triyuga (Ten, który pojawia się jedynie w trzech yugach)." (Bhag. 7.9.38)

Śrila Śridhara Svami również potwierdził, że Pan Visnu pojawia się w wieku Kali, ale działa w inny sposób niż w pozostałych wiekach. Pan Visnu inkarnuje w dwóch celach: paritranaya sadhunam vinaśaya ca duskrtam - dla odbycia rozrywek ze Swymi bhaktami oraz dla unicestwienia demonów. Powody te są widoczne w Satya, Treta i Dvapara yudze, natomiast w wieku Kali Pan pojawia się w przebraniu. Bezpośrednio nie zabija On demonów, ani też nie daje ochrony wierzącym. Ponieważ obecność Pana nie jest bezpośrednio odczuwana w wieku Kali (w przeciwieństwie do pozostałych trzech yug), wskutek tego nosi On imię Triyuga.

Madhya 06.96 Słysząc to, Gopinatha Acarya pogrążył się w cierpieniu. Rzekł do Bhattacaryi: "Uważasz się za znawcę wszystkich pism wedyjskich.

Madhya 06.97 "Śrimad-Bhagavatam i Mahabharata to dwa najważniejsze pisma wedyjskie; ty jednak nie wziąłeś pod uwagę ich wypowiedzi.

Madhya 06.98 "W Śrimad-Bhagavatam i Mahabharacie jest powiedziane, że Pan pojawia się bezpośrednio. Ty jednak twierdzisz, że w tej epoce nie ma manifestacji czy inkarnacji Pana Visnu.

Madhya 06.99 "W tym wieku Kali nie ma lila-avatary Najwyższej Osoby Boga; dlatego Pan nazywany jest Triyuga. Jest to jedno z Jego świętych imion."

Madhya 06.99 Znaczenie: Lila-avatara jest inkarnacją Pana, wykonującą różnego rodzaju czynności bez specjalnego wysiłku. Odbywa On jedną rozrywkę po drugiej, a każda z nich jest pełna transcendentalnej przyjemności - znajdując się pod całkowitą kontrolą Najwyższej Osoby. W tych rozrywkach Najwyższa Osoba jest w pełni niezależny. Ucząc Sanatanę Gosvamiego (Cc. Madhya 20.296-298), Śri Caitanya Mahaprabhu podkreślił, że nikt nie jest w stanie zliczyć lila-avatarów:

lilavatara krsnera na yaya ganana

pradhana kariya kahi dig-daraśana

"Objaśnię jednak najważniejsze lila-avatary" rzekł Pan do Sanatany.

matsya, kurma, raghunatha, nrsimha, vamana

varahadi --- lekha yanra na yaya ganana

Zostały więc wymienione takie inkarnacje Pana jak: Matsya (inkarnacja ryby), Kurma (żółw), Pan Ramacandra, Nrsimhadeva, Vamanadeva i Varaha (inkarnacja dzika). Istnieją niezliczone lila-avatary i wszystkie przejawiają zadziwiające rozrywki. Pan Varaha, wcielenie dzika, podniósł całą planetę Ziemię z głębin Oceanu Garbhodaka. Wcielenie żółwia, Pan Kurma, stał się osią dla ubijania całego morza, a Pan Nrsimha pojawił się jako półczłowiek, półlew. To tylko niektóre z niezwykłych i zadziwiających cech lila-avatarów.

W swej książce Laghu-bhagavatamrta Śrila Rupa Gosvami wymienia dwadzieścia pięć lila-avatarów:

Catuh-sana,

Narada,

Varaha,

Matsya,

Yajna,

Nara-Narayana,

Kapila,

Dattatreya,

Hayaśirsa (Hayagriva),

Hamsa,

Prśnigarbha,

Rsabha,

Prthu,

Nrsimha,

Kurma,

Dhanvantari,

Mohini,

Vamana,

Paraśurama,

Raghavendra,

Vyasa,

Balarama,

Krsna,

Buddha i

Kalki.

Śri Caitanya Mahaprabhu nie został wymieniony jako lila-avatara, ponieważ jest On inkarnacją ukrytą (channa-avatara). W tym wieku Kali nie ma lila-avatarów, ale istnieje inkarnacja Pana przejawiona w ciele Śri Caitanyi Mahaprabhu. Wyjaśnia to Śrimad-Bhagavatam.

Madhya 06.100 Gopinatha Acarya kontynuował: "W każdej epoce istnieje niewątpliwie jedna inkarnacja, nazywana yuga-avatarą. Twoje serce tak jednak stwardniało od logiki i rozumowania, że nie potrafisz rozważyć wszystkich tych faktów.

Madhya 06.101 "'W przeszłości twój syn przyjmował ciała w trzech różnych kolorach: białym, czerwonym i żółtym - w zależności od epoki. W tym wieku [Dvapara-yuga], przyjął ciało w kolorze czarniawym.'

Madhya 06.101 Znaczenie: Ten werset ze Śrimad-Bhagavatam (10.8.13) wypowiedział Gargamuni, kiedy spełniał rytuały ceremonii nadania imienia Panu Krsnie. Stwierdza on, że inkarnacje Pana w innych epokach miały kolor biały, czerwony i żółty. Kolor żółty odnosi się do Śri Caitanyi Mahaprabhu, którego ciało miało tę właśnie barwę. Potwierdza to opinię, że w poprzednich Kali-yugach Pan pojawiał się w ciele o żółtym odcieniu. Należy rozumieć, że inkarnacje Pana w poszczególnych yugach (Satya, Treta, Dvapara i Kali) mają różne kolory. Przyjmując kolor żółty (pita) oraz inne cechy, Pan inkarnował jako Śri Caitanya Mahaprabhu. Taki jest werdykt wszystkich autorytetów wedyjskich.

Madhya 06.102 "'W wieku Kali, podobnie jak w Dvapara-yudze, ludzie modlą się do Najwyższej Osoby Boga przy pomocy różnych mantr oraz przestrzegają zasad podanych w dodatkowych pismach wedyjskich. Posłuchaj teraz o tym ode mnie.

Madhya 06.102 Znaczenie: Jest to cytat ze Śrimad-Bhagavatam (11.5.31).

Madhya 06.103 "'W tym wieku Kali inteligentni ludzie uczestniczą w zbiorowym intonowaniu maha-mantry Hare Krsna, oddając hołd Najwyższej Osobie Boga, który pojawiając się w tej epoce, zawsze opisuje chwały Krsny. Ta inkarnacja ma odcień żółty i jest zawsze otoczona Swymi pełnymi ekspansjami [jak Śri Nityananda Prabhu], osobistymi ekspansjami [jak Gadadhara] oraz bhaktami i towarzyszami [jak Svarupa Damodara].'

Madhya 06.103 Znaczenie: Ten werset ze Śrimad-Bhagavatam (11.5.32) objaśnił Śri Jiva Gosvami w swojej Krama-sandarbie. Komentarz ten przytacza Bhaktivinoda Thakura w swych objaśnieniach do 51 wersetu Trzeciego Rozdziału Adi-lili.

Madhya 06.104 "'Pan [we wcieleniu Gaurasundary] ma złoty odcień skóry. W istocie Jego pięknie zbudowane ciało jest jak stopione złoto. Całe ciało Pana posmarowane jest papką sandałową. Pan przyjmie czwarty porządek życia duchowego [sannyasę] i będzie zachowywał doskonałą samokontrolę. Można będzie Go odróżnić od sannyasinów Mayavadi po mocnym skupieniu w służbie oddania oraz szerzeniu ruchu sankirtanu."'

Madhya 06.104 Znaczenie: Gopinatha Acarya zacytował ten werset z Mahabharaty.

Madhya 06.105 Gopinatha Acarya powiedział następnie: "Nie ma potrzeby cytowania tylu dowodów z śastr, gdyż jesteś bardzo zatwardziałym spekulantem. Nie warto rzucać nasion w jałową glebę.

Madhya 06.106 "Kiedy Pan będzie z ciebie zadowolony, ty również zrozumiesz te konkluzje i przytoczysz cytaty z śastr.

Madhya 06.107 "Twoi uczniowie nie ponoszą winy za swe błędne argumenty i filozoficzną żonglerkę słowami. Zostali oni jedynie pobłogosławieni filozofią Mayavada.

Madhya 06.108 "'Składam pełne szacunku pokłony Najwyższej Osobie Boga, który jest pełen nieograniczonych cech i którego zróżnicowane energie powodują niezgodę oraz skłócenie dyskutantów. W ten sposób energia iluzoryczna wciąż na nowo okrywa samorealizację zwaśnionych stron.'

Madhya 06.108 Znaczenie: Jest to cytat ze Śrimad-Bhagavatam (6.4.31).

Madhya 06.109 "'Ludzie prawie zawsze akceptują słowa uczonych braminów; nie ma rzeczy niemożliwych dla osoby, która chroni się w Mej złudnej energii i przemawia pod jej wpływem."'

Madhya 06.109 Znaczenie: W tym wersecie ze Śrimad-Bhagavatam (11.22.4) Najwyższa Osoba Boga wyjaśnia, że Jego złudna energia jest w stanie dokonać rzeczy niemożliwych; tak wielka jest jej siła. W wielu przypadkach spekulanci filozoficzni ukryli prawdę i zuchwale wysunęli fałszywe teorie. W czasach starożytnych propagowali bezużyteczne teorie filozoficzne tacy myśliciele jak: Kapila, Gautama, Jaimini, Kanada oraz podobni im bramini. Obecnie tzw. naukowcy przedstawiają liczne fałszywe teorie dotyczące stworzenia, poparte na pozór logicznymi argumentami. Wszystko to wywołane jest przez wpływ złudnej energii Najwyższego Pana. Ta złudna energia wydaje się więc czasem prawdziwą, ponieważ emanuje ona z Najwyższej Prawdy. Aby uniknąć dezorientującego wpływu tej energii, należy przyjmować słowa Najwyższej Osoby Boga w ich bezpośrednim znaczeniu. Tylko wtedy można uchronić się od działania złudnej energii.

Madhya 06.110 Wysłuchawszy Gopinatha Acaryi, Sarvabhauma Bhattacarya rzekł: "Udaj się najpierw do miejsca, gdzie przebywa Śri Caitanya Mahaprabhu, i zaproś Go tutaj wraz z Jego towarzyszami. Poproś Go w moim imieniu.

Madhya 06.111 "Weź jagannatha-prasada i podaj je najpierw Caitanyi Mahaprabhu oraz Jego towarzyszom. Następnie wróć tutaj i poucz mnie."

Madhya 06.112 Gopinatha Acarya był szwagrem Sarvabhaumy Bhattacaryi; ich związek był więc bardzo słodki i bliski. W zależności od sytuacji Gopinatha Acarya uczył go czasem przez znieważanie go, czasem przez pochwały, a czasem przez wyśmiewanie. Ciągnęło się to przez jakiś czas.

Madhya 06.113 Śrila Mukunda Datta był bardzo zadowolony słysząc rozstrzygające wypowiedzi Gopinatha Acaryi. Jednak słowa Sarvabhaumy Bhattacaryi wzbudziły w nim wielkie cierpienie i gniew.

Madhya 06.114 Zgodnie ze wskazówkami Sarvabhaumy Bhattacaryi, Gopinatha Acarya udał się do Śri Caitanyi Mahaprabhu i zaprosił Go w imieniu Bhattacaryi.

Madhya 06.115 Wypowiedzi Bhattacaryi zostały przedstawione Śri Caitanyi Mahaprabhu. Gopinatha Acarya i Mukunda Datta potępili wypowiedzi Bhattacaryi, ponieważ wywoływały one cierpienie w umyśle.

Madhya 06.116 Wysłuchawszy tego, Śri Caitanya Mahaprabhu rzekł: "Nie mówcie w ten sposób. Sarvabhauma Bhattacarya okazał Mi wiele sympatii i miłosierdzia.

Madhya 06.117 "Z ojcowskiej sympatii chce Mnie chronić i widzieć, że przestrzegam zasad sannyasy. Co w tym złego?"

Madhya 06.118 Następnego ranka Śri Caitanya Mahaprabhu i Sarvabhauma Bhattacarya odwiedzili razem świątynię Pana Jagannatha. Obaj byli w bardzo radosnym nastroju.

Madhya 06.119 Po wejściu do świątyni Sarvabhauma Bhattacarya ofiarował Panu Caitanyi Mahaprabhu miejsce do siedzenia, podczas gdy sam usiadł na podłodze, okazując w ten sposób szacunek należny sannyasinowi.

Madhya 06.120 Następnie zaczął udzielać Panu Caitanyi Mahaprabhu instrukcji dotyczących filozofii Vedanty. Kierowany sympatią i oddaniem, Sarvabhauma Bhattacarya rzekł do Pana.

Madhya 06.120 Znaczenie: Vedanta- albo Brahma-sutra, napisana przez Śrila Vyasadevę, jest dziełem studiowanym przez wszystkich zaawansowanych adeptów wiedzy duchowej, a szczególnie przez sannyasinów wszystkich społeczności religijnych (sampradayi). Sannyasini muszą czytać Vedanta-sutrę, aby sformułować swe ostateczne konkluzje dotyczące wiedzy wedyjskiej. Vedanta z powyższego wersetu to oczywiście komentarz Śankaracaryi, znany jako Śariraka-bhasya. Sarvabhauma Bhattacarya pragnął przekształcić Caitanyę Mahaprabhu, który był sannyasinem Vaisnava, w sannyasina Mayavadi. Z tą właśnie myślą dążył do udzielenia Panu nauk na temat Vedanta-sutry według komentarza Śankaracaryi. Wszyscy sannyasini z Śankara-sampradayi z przyjemnością studiują sumiennie Vedanta-sutrę z komentarzem Śariraka-bhasya. Jest powiedziane: vedanta-vakyesu sada ramantah: "Należy zawsze rozkoszować się studiowaniem Vedanta-sutry."

Madhya 06.121 Bhattacarya rzekł: "Słuchanie filozofii Vedanty jest zasadniczym zajęciem sannyasina. Powinieneś więc bez wahania studiować tę filozofię przez słuchanie jej od osoby nadrzędnej."

Madhya 06.122 Pan Caitanya odrzekł: "Jesteś dla Mnie bardzo łaskawy i dlatego sądzę, że mam obowiązek podporządkować się twemu poleceniu."

Madhya 06.123 Przez siedem kolejnych dni Śri Caitanya Mahaprabhu słuchał objaśnień Sarvabhaumy Bhattacaryi do filozofii Vedanty. Zachowywał jednak całkowite milczenie i nie dał poznać, czy wywody te są słuszne czy nie. Jedynie siedział i słuchał Bhattacaryi.

Madhya 06.124 Ósmego dnia Sarvabhauma Bhattacarya rzekł do Caitanyi Mahaprabhu: "Słuchałeś mojej prezentacji filozofii Vedanty przez siedem dni z rzędu.

Madhya 06.125 "Słuchałeś tylko, zachowując milczenie. Ponieważ nie mówisz, czy Twoim zdaniem mam rację czy nie, nie mogę się zorientować, czy faktycznie rozumiesz filozofię Vedanty."

Madhya 06.126 Śri Caitanya Mahaprabhu odrzekł: "Jestem głupcem i dlatego nie studiuję Vedanta-sutry. Próbuję słuchać o tym dziele wyłącznie na twoje polecenie.

Madhya 06.127 "Słucham ciebie tylko ze względu na konieczność wypełniania obowiązków wyrzeczonego porządku sannyasy. Niestety, nie potrafię jednak zrozumieć twych wywodów."

Madhya 06.127 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu udawał, że jest sannyasinem tylko z nazwy, czyli - innymi słowy - zwykłym głupcem. Sannyasini Mayavadi na ogół ogłaszają się jagad-guru, czyli nauczycielami świata, chociaż nie znają świata zewnętrznego, a ich doświadczenia ograniczają się do małego miasta, wioski lub być może obszaru Indii. Tacy sannyasini nie mają również należytego wykształcenia. Niestety, w dzisiejszych czasach jest wielu niemądrych sannyasinów, zarówno w Indii, jak i w innych krajach, którzy tylko czytają i studiują literaturę wedyjską nie rozumiejąc jej znaczenia. W dyskusji z Chand Kazim, muzułmańskim sędzią z Navadvipy, Caitanya Mahaprabhu przytoczył werset z pism wedyjskich mówiący, że w wieku Kali przyjmowanie sannyasy jest zabronione. Sannyasę mogą przyjmować wyłącznie osoby bardzo poważne, przestrzegające regulujących zasad oraz studiujące literaturę wedyjską. Śri Caitanya Mahaprabhu pochwalał czytanie przez sannyasina Vedanta-sutry, czyli Brahma-sutry, ale nie pochwalał czytania komentarza Śariraka Śankaracaryi. W istocie w jednym miejscu powiedział On: mayavadi-bhasya śunile haya sarva-naśa: "Osoba słuchająca Śariraka-bhasyi Śankaracaryi skazana jest na zagładę." Sannyasin, transcendentalista, musi więc regularnie czytać Vedanta-sutrę, ale nie powinien oddawać się lekturze Śariraka-bhasyi. Taka jest konkluzja Śri Caitanyi Mahaprabhu. Prawdziwym komentarzem do Vedanta-sutry jest Śrimad-Bhagavatam. Artho 'yam brahma-sutranam. Śrimad-Bhagavatam jest oryginalnym komentarzem do Vedanta-sutry, napisanym osobiście przez jej autora, Śrila Vyasadevę.

Madhya 06.128 Sarvabhauma Bhattacarya odparł: "Zgadzam się, że Ty możesz nie rozumieć, ale nawet osoba, która nie rozumie, zadaje pytania dotyczące przedmiotu sprawy.

Madhya 06.129 "Ty słuchasz i słuchasz, ale ciągle milczysz. Nie mogę zrozumieć, co kryje się w Twym umyśle."

Madhya 06.130 Śri Caitanya Mahaprabhu odsłonił więc Swój umysł, mówiąc: "Bardzo dobrze rozumiem znaczenie każdej sutry, ale twoje objaśnienia tylko wzburzyły Mój umysł.

Madhya 06.130 Znaczenie: Faktyczne znaczenie wersetów Vedanta-sutry jest jasne jak słońce. Filozofowie Mayavadi po prostu próbują zakryć światło słoneczne chmurami interpretacji wymyślonymi przez Śankaracaryę i jego zwolenników.

Madhya 06.131 "Znaczenie wersetów Vedanta-sutry wynika jasno z ich własnej treści. Podawane przez ciebie komentarze tylko zasłoniły sens sutry, zupełnie jak chmura.

Madhya 06.131 Znaczenie: Wyjaśnienie tego wersetu jest zawarte w tekstach 106-146 Siódmego Rozdziału Adi-lili.

Madhya 06.132 "Nie wyjaśniasz bezpośredniego znaczenia Brahma-sutr. Zaprawdę, wydaje się, że umyślnie pragniesz zasłonić ich prawdziwe znaczenie."

Madhya 06.132 Znaczenie: Jest to typowe podejście wszystkich Mayavadi albo ateistów, którzy interpretują sens literatury wedyjskiej na wymyślony przez siebie sposób. Prawdziwym celem takich niemądrych ludzi jest narzucenie wszystkim pismom wedyjskim impersonalistycznej konkluzji. Ateiści Mayavadi interpretują również Bhagavad-gitę. Każdy werset Śrimad Bhagavad-gity mówi wyraźnie, że Krsna jest Najwyższą Osobą Boga. W każdym wersecie Vyasadeva mówi: śri bhagavan uvaca - "Najwyższa Osoba Boga rzekł" lub "Błogosławiony Pan rzekł". Jest wyraźnie powiedziane, że Błogosławiony Pan to Najwyższa Osoba. Ateiści Mayavadi próbują jednak udowodnić, że Prawda Absolutna jest bezosobowa. Aby przedstawić swe fałszywe, wymyślone znaczenia, muszą się uciekać do takiej ilości żonglerki słownej oraz interpretacji gramatycznych, że stają się w końcu śmieszni. Śri Caitanya Mahaprabhu zaznaczył więc, że nikt nie powinien słuchać komentarzy Mayavadi do jakichkolwiek pism wedyjskich.

Madhya 06.133 Caitanya Mahaprabhu kontynuował: "Vedanta-sutra jest streszczeniem wszystkich Upanisadów; wszelki bezpośredni sens Upanisadów jest więc również zawarty w Vedanta-sutrze, czyli Vyasa-sutrze.

Madhya 06.133 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati wyjaśnił słowo "upa-nisad" w swej Anubhasyi. Objaśnienia te można znaleźć w piątym wersecie Drugiego Rozdziału oraz w wersetach 106 i 108 Siódmego Rozdziału Adi-lili.

Madhya 06.134 "Bezpośrednie znaczenie każdego wersetu musi być przyjęte bez interpretacji. Ty jednak odrzucasz ten bezpośredni sens i rozwijasz wymyśloną przez siebie interpretację.

Madhya 06.135 "Chociaż istnieją inne dowody, świadectwo pochodzące z wersji wedyjskiej musi być uznane za najważniejsze. Teksty wedyjskie rozumiane bezpośrednio są dowodem pierwszej klasy."

Madhya 06.135 Znaczenie: Pracami, z którymi należałoby się tutaj skonsultować, są: Tattva-sandarbha (10-11) Śrila Jivy Gosvamiego, odpowiedni komentarz Śrila Baladevy Vidyabhusany oraz następujące wersety Brahma-sutry: śastra-yonitvat (Vs. 1.1.3), tarkapratisthanat (Vs. 2.1.11) i śrutes tu śabda-mulatvat (Vs. 2.1.27), wraz z komentarzami Śri Ramanujacaryi, Śri Madhvacaryi, Śri Nimbarkacaryi i Śrila Baladevy Vidyabhusany. W swej książce Sarva-samvadini, Śrila Jiva Gosvami pisze, że istnieje dziesięć rodzajów dowodów - bezpośrednia percepcja, wersja wedyjska, odniesienie historyczne, hipoteza itd. Chociaż dowody te są na ogół uznawane za wystarczające, osoba formująca hipotezę, czytająca wersję wedyjską, odbierająca wrażenie lub interpretująca według własnego doświadczenia, jest bezsprzecznie niedoskonała w czterech aspektach. Chodzi o to, że może ona popełniać błędy, ulegać złudzeniu, oszukiwać oraz posiadać niedoskonałe zmysły. Mimo iż świadectwo może być prawdziwe, to jednak dana osoba jest narażona na niebezpieczeństwo błądzenia ze względu na swe materialne defekty. Pomijając prezentację bezpośrednią, zawsze istnieje możliwość, że interpretacja nie będzie doskonała. Konkluzja jest więc taka, że tylko bezpośrednia prezentacja może być uznana za dowód. Interpretacji nie można uznać za dowód, ale może służyć jako sprawdzian dowodu.

Na samym początku Bhagavad-gity jest powiedziane:

dhrtarastra uvaca

dharma-ksetre kuru-ksetre samaveta yuyutsavah

mamakah pandavaś caiva kim akurvata sanjaya

Wypowiedzi Bhagavad-gity są same w sobie dowodem istnienia miejsca pielgrzymek religijnych o nazwie Kuruksetra, gdzie Pandavowie i Kauravowie spotkali się, aby stoczyć bitwę. Spotkawszy się tam, cóż oni uczynili? To pytanie zadał Dhrtarastra Sanjayi. Chociaż wypowiedzi te są bardzo wyraźne, ateiści próbują na własny sposób interpretować znaczenie słów dharma-ksetra i kuru-ksetra. Śrila Jiva Gosvami ostrzegał nas więc, abyśmy nie polegali na jakiejkolwiek interpretacji. Lepiej jest przyjmować wersety w ich oryginalnym brzmieniu, bez interpretacji.

Madhya 06.136 Caitanya Mahaprabhu kontynuował: "Muszle i krowie łajno są niczym innym jak tylko kośćmi i odchodami pewnych żywych istot; według Ved są to jednak substancje bardzo czyste.

Madhya 06.136 Znaczenie: Według zasad wedyjskich kości i odchody są na ogół uważane za bardzo nieczyste. Jeśli ktoś dotknął tych substancji, powinien bezzwłocznie wykąpać się. Taka jest wskazówka wedyjska. Jednocześnie jednak Vedy mówią, że koncha - mimo iż jest kością pewnego żyjątka - oraz krowie łajno, mimo iż jest zwierzęcymi odchodami - są substancjami bardzo uświęconymi. Chociaż te dwie wypowiedzi zdają się być ze sobą sprzeczne - to jednak uznajemy, że zgodnie z wersją wedyjską muszle i krowie łajno są uświęcone.

Madhya 06.137 "Stwierdzenia wedyjskie są w oczywisty sposób prawdziwe. Cokolwiek jest tam powiedziane, należy to zaakceptować. Jeśli interpretujemy je stosownie do własnych wyobrażeń, autorytet Ved ulega natychmiastowemu unicestwieniu."

Madhya 06.137 Znaczenie: Z czterech głównych rodzajów dowodów - bezpośredniej percepcji, hipotezy, odniesienia historycznego i Ved - świadectwo wedyjskie jest uważane za najważniejsze. Jeśli chcemy interpretować wersję wedyjską, to musimy wymyślić interpretację zgodną z naszymi pragnieniami. Najpierw wysuwamy taką interpretację jako sugestię lub hipotezę. W tej formie nie jest ona wcale prawdziwa i oczywisty dowód ulega unicestwieniu.

W swym komentarzu do aforyzmu drśyate tu (Vedanta-sutra 2.1.6) Śrila Madhvacarya przytacza następujący fragment Bhavisya Purany:

rg-yajuh-samatharvaś ca bharatam panca-ratrakam

mula-ramayanam caiva veda ity eva śabditah

puranani ca yaniha vaisnavani vido viduh

svatah-pramanyam etesam natra kincid vicaryate

Rg Veda, Yajur Veda, Sama Veda, Atharva Veda, Mahabharata, Pancaratra i oryginalna Ramayana są wszystkie uważane za pisma wedyjskie. Purany (takie jak Brahma-vaivarta Purana, Naradiya Purana, Visnu Purana i Bhagavata Purana) są przeznaczone szczególnie dla Vaisnavów i również należą do literatury wedyjskiej. Wszystko, co zostało powiedziane w Puranach, Mahabharacie i Ramayanie, jest zatem w oczywisty sposób prawdziwe. Nie ma potrzeby interpretacji. W Mahabharacie zawarta jest również Bhagavad-gita i dlatego wszystkie jej wypowiedzi są także w oczywisty sposób prawdziwe. Interpretacja nie jest tu potrzebna; w przypadku jej wprowadzenia, cały autorytet literatury wedyjskiej zostanie zatracony.

Madhya 06.138 Śri Caitanya Mahaprabhu kontynuował: "Ułożona przez Śrila Vyasadevę Brahma-sutra jest świetlista jak słońce. Kto próbuje interpretować jej znaczenie, ten po prostu przesłania to światło chmurą.

Madhya 06.139 "Cała literatura wedyjska oraz inne pisma, które ściśle przestrzegają zasad wedyjskich, potwierdzają fakt, że Najwyższy Brahman jest Prawdą Absolutną, największym ze wszystkiego oraz aspektem Najwyższego Pana.

Madhya 06.139 Znaczenie: Największym ze wszystkiego jest Śri Krsna. Pan Krsna mówi w Bhagavad-gicie, vedaiś ca sarvair aham eva vedyah: "Ja jestem przedmiotem poznania wszystkich Ved." (Bg. 15.15) W Śrimad-Bhagavatam jest powiedziane, że Prawda Absolutna jest poznawana w trzech fazach: Brahmana, Paramatmy i Bhagavana, Najwyższej Osoby Boga (brahmeti paramatmeti bhagavan iti śabdyate). Najwyższa Osoba Boga jest więc ostatnim słowem w rozumieniu Absolutnej Prawdy, czyli Brahmana.

Madhya 06.140 "Najwyższa Prawda Absolutna jest w rzeczywistości osobą, Najwyższą Osobą Boga, pełnym wszelkich bogactw. Ty zaś próbujesz przedstawić Go jako bezosobowego i pozbawionego formy.

Madhya 06.140 Znaczenie: Brahman znaczy brhattva, czyli największy ze wszystkich. Największym ze wszystkich jest Śri Krsna, Najwyższa Osoba Boga. Posiada On w pełni wszelkie moce oraz bogactwa i dlatego Prawda Absolutna, największa ze wszystkich, jest Najwyższą Osobą Boga. Nie ma znaczenia, czy mówi się "Brahman" czy "Najwyższa Osoba Boga", ponieważ określenia te są identyczne. W Bhagavad-gicie Arjuna uznał Krsnę za param brahma param dhama. Chociaż żywe istoty lub materialna natura są czasem określane jako Brahman, to jednak Param Brahmą - Najwyższym, największym ze wszystkich Brahmanów - jest Krsna, Najwyższa Osoba Boga. Pan posiada w pełni wszystkie bogactwa i dlatego dysponuje On wszelką siłą, wszelkim bogactwem, wszelką sławą, wszelką wiedzą, wszelkim pięknem i wszelkim wyrzeczeniem. Jest On wiecznie osobą i wiecznie najwyższym. Jeżeli ktoś stara się wyjaśnić Najwyższego w sposób bezosobowy, to zniekształca on prawdziwe znaczenie Brahmana.

Madhya 06.141 "Gdziekolwiek w Vedach pojawia się opis bezosobowy, to ma on na celu ustanowienie faktu, że wszystko, co wiąże się z Najwyższą Osobą Boga, jest transcendentalne i wolne od cech materialnych."

Madhya 06.141 Znaczenie: Jest wiele bezosobowych wypowiedzi dotyczących Najwyższej Osoby Boga. Jak mówi Śvetaśvatara Upanisad:

apani-pado javano grahita

paśyaty acaksuh sa śrnoty akarnah

sa vetti vedyam na ca tasyasti vetta

tam ahur agryam purusam mahantam

(Śvet. Up. 3.19)

Opis ten mówi, że chociaż Najwyższy Pan nie posiada ani rąk, ani nóg, to jednak przyjmuje wszystkie ofiary. Nie ma On oczu, ale i tak wszystko widzi; nie ma uszu, ale wszystko słyszy. Kiedy jest powiedziane, że Najwyższy Pan nie ma rąk ani nóg, to nie należy myśleć, że nie jest On osobą. Chodzi o to, że nie ma On materialnych rąk i nóg, podobnych do naszych. "Nie ma On oczu, ale mimo to widzi". Znaczy to, że Pan nie ma zwykłych, ograniczonych oczu jak my. Ma On natomiast oczy, którymi może oglądać przeszłość, teraźniejszość i przyszłość w każdym zakątku wszechświata i w każdym kąciku serca dowolnej żywej istoty. Bezosobowe opisy znajdujące się w Vedach mają więc na celu zaprzeczenie materialności cech Najwyższego Pana; ich przeznaczeniem nie jest dowodzenie Jego bezosobowości.

Madhya 06.142 Śri Caitanya Mahaprabhu mówił dalej: " 'Jeśli jakiekolwiek mantry wedyjskie opisują Absolutną Prawdę w sposób bezosobowy, to w istocie dowodzą, że Prawda Absolutna jest osobą. Najwyższy Pan jest pojmowany w dwóch aspektach - bezosobowym i osobowym. Absolutną Prawdę rzeczywiście rozumie ten, kto rozważa Najwyższą Osobę Boga w tych dwóch aspektach. Zrozumienie osobowe jest w sposób oczywisty silniejsze, ponieważ widzimy, że wszystko jest pełne różnorodności. Nikt nie jest w stanie dostrzec czegoś, co nie byłoby pełne różnorodności."

Madhya 06.142 Znaczenie: Werset ten jest cytatem ze Śri Caitanya-candrodaya-nataki (6.67), napisanej przez Kavi-Karnapurę.

Madhya 06.143 "Cała kosmiczna manifestacja emanuje z Absolutnej Prawdy, trwa w niej, a po swym unicestwieniu na powrót się w Niej pogrąża.

Madhya 06.143 Znaczenie: W Taittiriya Upanisadzie jest powiedziane, yato va imani bhutani jayante: "Cała materialna manifestacja kosmiczna rodzi się z Najwyższego Brahmana." Brahma-sutra także zaczyna się od wersetu, janmady asya yatah: "Prawda Absolutna jest tym, z którego wszystko emanuje." (Bs. 1.1.2) Tą Prawdą Absolutną jest Krsna. W Bhagavad-gicie (10.8) Krsna mówi, aham sarvasya prabhavo mattah sarvam pravartate: "Ja jestem źródłem wszystkich światów duchowych i materialnych. Wszystko emanuje ze Mnie." Krsna jest więc pierwotną Prawdą Absolutną, Najwyższą Osobą Boga. Krsna mówi też w Bhagavad-gicie (9.4), maya tatam idam sarvam jagad avyakta-murtina: "W Swej niezamanifestowanej formie przenikam cały ten wszechświat." Jak potwierdza Brahma-samhita (5.37), goloka eva nivasaty akhilatma-bhutah: "Choć Pan przebywa zawsze w Swej siedzibie, Goloce Vrndavanie, to jednak jest wszechobecny." Jego wszechprzenikający aspekt jest uznawany za bezosobowy, ponieważ w tej wszechobecności nie znajdujemy żadnej formy Pana. W rzeczywistości wszystko spoczywa na promieniach blasku Jego ciała. Brahma-samhita mówi też:

yasya prabha prabhavato jagad-anda-koti-

kotisv aśesa-vasudhadi-vibhuti-bhinnam

"Dzięki promieniom blasku ciała Pana zostają stworzone miliony wszechświatów, podobnie jak ze słońca stworzone są planety." (Bs. 5.40).

Madhya 06.144 "Osobowe aspekty Najwyższej Osoby Boga są klasyfikowane w trzech przypadkach - narzędniku, dopełniaczu i miejscowniku."

Madhya 06.144 Znaczenie: Śrila Bhaktivinoda Thakura pisze w swej Amrta-pravaha-bhasyi, że według wskazówek Upanisadów ("Prawda Absolutna jest tym, z którego wszystko emanuje"), cała manifestacja kosmiczna wyłoniła się z Brahmana, czyli Najwyższej Absolutnej Prawdy. Stworzenie istnieje dzięki energii Najwyższego Brahmana, a po unicestwieniu - pogrąża się w Nim. Wynika z tego, że Prawdę Absolutną można sklasyfikować w trzech przypadkach - narzędniku, dopełniaczu oraz miejscowniku. Zgodnie z tymi trzema przypadkami, Prawda Absolutna jest w sposób pozytywny osobowa. Nawiązując do tego, Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati cytuje Aitareya Upanisad (1.1.1):

atma va idam eka evagra asin

nanyat kincanam isat

sa iksata lokan nu srja iti.

Podobnie, w Śvetaśvatara Upanisadzie (4.9) jest powiedziane:

chandamsi yajnah kratavo vratani

bhutam bhavyam yac ca veda vadanti

yasman mayi srjate viśvam etat

tasmimś canyo mayaya sanniruddhah

I w Taittiriya Upanisadzie (3.1.1):

yato va imani bhutani jayante,

yena jatani jivanti, yat prayanty abhisamviśanti,

tad vijijnasasva, tad brahma.

Jest to odpowiedź, której Varuna udzielił swemu synowi, Varuni Bhrgu, pytającemu o Prawdę Absolutną: W tej mantrze słowo yatah, Prawda Absolutna, z której wyłoniła się manifestacja kosmiczna, występuje w narzędniku; Brahman utrzymujący stworzony wszechświat jest w dopełniaczu (yena); a Brahman, w którym pogrąża się cała manifestacja kosmiczna - w miejscowniku (yat albo yasmin). W Śrimad-Bhagavatam (1.5.20) jest powiedziane:

idam hi viśvan bhagavan ivetaro

yato jagat-sthana-nirodha-sambhavah

"Najwyższy Pan, Osoba Boga, Sam we własnej Osobie jest tym kosmosem, a mimo to jest On z dala od niego. Tylko z Niego wyemanowała ta kosmiczna manifestacja, w Nim ona spoczywa i w Niego wejdzie po unicestwieniu."

Madhya 06.145-146 Śri Caitanya Mahaprabhu kontynuował: "Kiedy Najwyższa Osoba Boga zapragnął być wieloma, spojrzał na energię materialną. Przed stworzeniem nie było materialnych oczu lub umysłu; potwierdza się więc, że umysł i oczy Absolutnej Prawdy mają naturę transcendentalną.

Madhya 06.145-146 Znaczenie: W Chandogya Upanisadzie (6.2.3) jest powiedziane: tad aiksata bahu syam prajayeya. Werset ten potwierdza fakt, że kiedy Najwyższa Osoba Boga pragnie stać się wieloma, to manifestacja kosmiczna powstaje przez samo Jego spojrzenie na energię materialną. Należy zwrócić uwagę, że Najwyższy Pan spojrzał na materialną naturę jeszcze przed stworzeniem manifestacji kosmicznej. Przed stworzeniem nie było ani materialnych umysłów, ani materialnych oczu; umysł, przy pomocy którego Najwyższa Osoba Boga zapragnął stworzenia, jest zatem transcendentalny, podobnie jak i oczy, którymi spojrzał On na materialną naturę. Tak więc umysł, oczy i inne zmysły Pana są transcendentalne.

Madhya 06.147 "Słowo 'Brahman' odnosi się do kompletnej Najwyższej Osoby Boga, którym jest Śri Krsna. Taki jest werdykt wszystkich pism wedyjskich.

Madhya 06.147 Znaczenie: Potwierdza to także Bhagavad-gita (15.15), gdzie Pan mówi: vedaiś ca sarvair aham eva vedyah. Ostatecznym przedmiotem całej literatury wedyjskiej jest Krsna. Każdy Go poszukuje. Znajduje to swe potwierdzenie w innym miejscu Bhagavad-gity:

bahunam janmanam ante jnanavan mam prapadyate

vasudevah sarvam iti sa mahatma sudurlabhah

"Po wielu narodzinach i śmierciach, ten, kto posiadł prawdziwą wiedzę, podporządkowuje się Mnie, znając Mnie jako przyczynę wszystkich przyczyn i wszystkiego, co jest. Taka wielka dusza jest czymś bardzo rzadkim." (Bg. 7.19)

Kiedy ktoś już faktycznie zdobędzie mądrość dzięki studiowaniu pism wedyjskich, to wtedy podporządkuje się on Vasudevie, Bhagavanowi Śri Krsnie. Potwierdza to także Śrimad-Bhagavatam (1.2.7-8):

vasudeve bhagavati bhakti-yogah prayojitah

janayaty aśu vairagyam jnanam ca yad ahaitukam

dharmah svanusthitah pumsam visvaksena-kathasu yah

notpadayed yadi ratim śrama eva hi kevalam

Zrozumienie Vasudevy jest prawdziwą wiedzą. Dzięki zaangażowaniu się w służbę oddania dla Vasudevy, Krsny, osiąga się doskonałą wiedzę i zrozumienie wedyjskie. W ten sposób osiąga się wolność od przywiązania do świata materialnego. Jest to doskonałość ludzkiego życia. Nawet najlepsze spełnianie religijnych rytuałów i ceremonii będzie tylko stratą czasu (śrama eva hi kevalam), jeśli nie osiągnie się tej właśnie doskonałości.

Przed stworzeniem manifestacji kosmicznej Najwyższa Osoba Boga posiadał całkowicie transcendentalny umysł i zmysły. Tą Najwyższą Osobą Boga jest Krsna. Można myśleć, że Upanisady nie wspominają bezpośrednio o Krsnie. Jest jednak faktem, że mantr wedyjskich nie mogą zrozumieć ludzie o materialnych zmysłach. W Padma Puranie jest powiedziane, atah śri krsna namadi na bhaved grahyam indriyaih: pełne zrozumienie imienia, cech, formy i rozrywek Śri Krsny nie jest możliwe przy pomocy materialnych zmysłów. Purany mają więc na celu wyjaśnienie i uzupełnienie wiedzy wedyjskiej. Wielcy mędrcy przedstawili Purany tak, aby mantry wedyjskie stały się zrozumiałe dla zwykłych ludzi (stri-śudra-dvija-bandhunam). Biorąc pod uwagę, że kobiety, śudrowie i dvija-bandhu (niegodni synowie dwukrotnie urodzonych) nie są w stanie bezpośrednio zrozumieć hymnów wedyjskich, Śrila Vyasadeva ułożył Mahabharatę. Najwyższa Osoba Boga jest w gruncie rzeczy vedesu durlabham (nie do odnalezienia w Vedach); kiedy jednak Vedy są właściwie zrozumiane, lub kiedy uzyskuje się wiedzę wedyjską od bhaktów, to staje się jasne, że cała wiedza wedyjska prowadzi do Śri Krsny.

Ten fakt potwierdza również Brahma-sutra (1.1.3), śastra-yonitvat. Komentując ten werset (śastra-yonitvat), Śri Madhvacarya mówi: "Rg Veda, Yajur Veda, Sama Veda, Atharva Veda, Mahabharata, Pancaratra oraz pierwotna Ramayana Valmikiego są zaliczane do pism wedyjskich. Wszelkie dzieła idące za konkluzjami tych pism wedyjskich powinny także zostać uznane za literaturę wedyjską. Dzieła, które nie stosują się do nakazów literatury wedyjskiej, powodują jedynie zamieszanie." Czytając pisma wedyjskie należy więc pójść ścieżką, którą podążyli wielcy acaryowie: mahajano yena gatah sa panthah. Osoby, które nie idą tą drogą, nie są w stanie zrozumieć prawdziwego sensu Ved.

Madhya 06.148 "Zwykłym ludziom nie jest łatwo pojąć poufne znaczenie Ved; znaczenie to uzupełniają więc słowa Puran.

Madhya 06.149 "'Jakże wielkie szczęście spotkało Nandę Maharaję, pasterzy i wszystkich innych mieszkańców Vrajabhumi! Szczęście to nie ma granic, ponieważ Prawda Absolutna - źródło transcendentalnej radości, wieczny Najwyższy Brahman - stał się ich przyjacielem.'

Madhya 06.149 Znaczenie: Jest to werset ze Śrimad-Bhagavatam (10.14.32), wypowiedziany przez Pana Brahmę.

Madhya 06.150 "Wedyjska mantra 'apani-pada' odrzuca istnienie materialnych rąk i nóg, ale mówi jednocześnie, że Pan chodzi bardzo szybko oraz przyjmuje wszystko, co jest Mu ofiarowywane.

Madhya 06.151 "Wszystkie te mantry potwierdzają, że Prawda Absolutna jest osobowa. Mayavadi, odrzucając bezpośrednie znaczenie, interpretują jednak Prawdę Absolutną jako bezosobową.

Madhya 06.151 Znaczenie: Według Śvetaśvatara Upanisadu (3.19):

apani-pado javano grahita

paśyaty acaksuh sa śrnoty akarnah

sa vetti vedyam na ca tasyasti vetta

tam ahur agryam purusam mahantam

Ta wedyjska mantra mówi wyraźnie - purusam mahantam. Słowo purusa znaczy "osoba". Ta osobowość jest potwierdzona w Bhagavad-gicie (10.12) przez Arjunę, kiedy zwraca się on do Krsny słowami, purusam śaśvatam: "Ty jesteś pierwotną osobą". Tą purusam mahantam jest Śri Krsna. Jego ręce i nogi nie są materialne, lecz całkowicie transcendentalne. Kiedy jednak przychodzi, głupcy uznają Go za zwykłą osobę (avajananti mam mudha manusim tanum aśritam). Osoba nie mająca wiedzy wedyjskiej, która nie poznała Ved od bona fide mistrza duchowego, nie może znać Krsny. Dlatego jest ona mudha. Tacy głupcy uważają Krsnę za kogoś zwykłego (param bhavam ajanantah). Nie wiedzą oni, kim naprawdę jest Krsna. Manusyanam sahasresu kaścid yatati siddhaye. Nie można zrozumieć Krsny przez samo doskonałe poznanie Ved; konieczne jest miłosierdzie bhakty (yat padam). Dopóki nie uzyska się łaski bhakty, zrozumienie Najwyższej Osoby Boga nie jest możliwe. Arjuna potwierdza to także w Bhagavad-gicie: "Mój Panie, bardzo trudno jest zrozumieć Twą osobowość." Ludzie mniej inteligentni nie są w stanie zrozumieć Najwyższej Osoby Boga bez wcześniejszego zaskarbienia sobie łaskawości Jego bhakty. Dlatego też Bhagavad-gita zawiera jeszcze jedną wskazówkę (Bg. 4.34):

tad viddhi pranipatena paripraśnena sevaya

upadeksyanti te jnanam jnaninas tattva-darśinah

Należy znaleźć bona fide mistrza duchowego i podporządkować się mu. Tylko wtedy można zrozumieć Najwyższą Osobę Boga jako osobę.

Madhya 06.152 "Czy według ciebie Najwyższa Osoba Boga, którego transcendentalna forma posiada pełnię sześciu bogactw, nie ma żadnej formy?

Madhya 06.152 Znaczenie: Jeśli Najwyższa Osoba Boga nie posiada formy, to jak można mówić o Nim, że chodzi bardzo szybko i przyjmuje wszelkie składane Mu dary? Odrzucając bezpośrednie znaczenie mantr wedyjskich, filozofowie Mayavadi interpretują je i starają się dowieść, że Prawda Absolutna nie ma formy. W rzeczywistości Najwyższy Pan ma wieczną, osobową formę, pełną wszelkich bogactw. Filozofowie Mayavadi próbują interpretować Prawdę Absolutną jako pozbawioną mocy. W Śvetaśvatara Upanisadzie (6.8) jest jednak wyraźnie powiedziane, parasya śaktir vividhaiva śruyate: "Prawda Absolutna ma wiele mocy."

Madhya 06.153 "Najwyższa Osoba Boga posiada trzy główne moce. Czy starasz się dowieść, że nie dysponuje On mocą?

Madhya 06.153 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu przytoczy teraz cztery wersety z Visnu Purany (6.7.61-63 oraz 1.12.69), aby wyjaśnić różne moce Pana.

Madhya 06.154 "'Wewnętrzna moc Najwyższego Pana, Visnu, jest duchowa, co potwierdzają śastry. Jest jeszcze jedna duchowa moc, nazywana ksetra-jna, czyli żywa istota. Trzecia moc - nazywana niewiedzą - czyni żywą istotę bezbożną i napełnia ją działaniem dla przyjemności.

Madhya 06.154 Znaczenie: W Bhagavad-gicie, w rozmowie Śri Krsny o ksetra i ksetra-jna, jest wyraźnie powiedziane, że tą ksetra-jna jest żywa istota, posiadająca wiedzę o swym polu działania. Żywe istoty w świecie materialnym nie pamiętają o swym wiecznym związku z Najwyższą Osobą Boga. Zapomnienie to jest nazywane avidyą, czyli niewiedzą. Avidya-śakti, moc avidyi świata materialnego, prowokuje działanie dla przyjemności. Chociaż avidya-śakti (energia materialna lub niewiedza) jest także energią Najwyższej Osoby Boga, to jej szczególnym przeznaczeniem jest utrzymywanie żywych istot w stanie zapomnienia. Jest to skutek buntu żywych istot wobec Pana. W ten sposób, chociaż żywe istoty są konstytucjonalnie duchowe, dostają się pod wpływ mocy niewiedzy. Następny werset opisuje, jak do tego dochodzi.

Madhya 06.155 "'O królu, ksetra-jna-śakti to żywa istota. Mogąc żyć tak w świecie materialnym, jak i w świecie duchowym, doznaje ona jednak trojakich cierpień egzystencji materialnej, ponieważ znajduje się pod wpływem mocy avidya [niewiedzy], która przesłania jej konstytucjonalną pozycję.

Madhya 06.156 "'Ta żywa istota - okryta wpływem niewiedzy - egzystuje w stanie materialnym w różnych formach. O królu, w ten sposób znajduje się ona pod mniejszym lub większym wpływem energii materialnej.'

Madhya 06.156 Znaczenie: Materialna energia działa na żywe istoty w różnym stopniu, w zależności od uzyskiwanego przez nie związku z trzema cechami materialnej natury. Istnieje osiem milionów czterysta tysięcy gatunków życia, z których jedne klasyfikowane są jako wyższe, a inne jako niższe lub średnie. Podziału tego dokonuje się ze względu na stopień okrycia energią materialną. W gatunkach niższych - istoty wodne, drzewa, rośliny, ptaki itd. - duchowa świadomość prawie nie występuje. W gatunkach średnich - formy ludzkie - świadomość duchowa jest już w pewnym stopniu rozbudzona. Natomiast w wyższych formach życia świadomość duchowa jest rozbudzona całkowicie. Żywa istota rozumie wtedy swą rzeczywistą pozycję i stara się uwolnić od wpływu energii materialnej przez rozwijanie świadomości Krsny.

Madhya 06.157 "'Najwyższa Osoba Boga jest sac-cid-ananda-vigraha. Oznacza to, że posiada On oryginalnie trzy moce - energię przyjemności, energię wieczności oraz energię wiedzy. Te trzy moce łącznie nazywane są energią cit; występują one w pełni u Najwyższego Pana. Dla żywych istot, będących integralną częścią Pana, energia przyjemności w materialnym świecie jest czasem niemiła, a czasem mieszana. Sytuacja taka nie zachodzi w przypadku Najwyższej Osoby Boga, ponieważ nie podlega On wpływom energii materialnej, ani też jej cechom.'

Madhya 06.157 Znaczenie: Werset ten jest cytatem z Visnu Purany (1.12.69).

Madhya 06.158 "Najwyższa Osoba Boga w Swej oryginalnej formie jest pełnią wieczności, wiedzy i szczęścia. Energia duchowa w tych trzech częściach [sat, cit i ananda] przyjmuje trzy różne formy.

Madhya 06.158 Znaczenie: Według opinii całej literatury wedyjskiej: przedmiotem wiedzy jest Najwyższa Osoba Boga, żywa istota oraz złudna energia (ten materialny świat). Każdy powinien starać się zrozumieć związek pomiędzy nimi. Po pierwsze, należy dążyć do zrozumienia natury Najwyższej Osoby Boga. Z śastr dowiadujemy się, że naturą Najwyższej Osoby Boga jest suma wieczności, szczęścia i wiedzy. Jak zostało już powiedziane w wersecie 154 (visnu-śaktih para prokta), Najwyższa Osoba Boga jest źródłem i ostoją wszystkich mocy, które wszystkie są duchowe.

Madhya 06.159 "Poszczególne części energii duchowej są nazywane hladini [szczęście], sandhini [wieczność] oraz samvit [wiedza]. Poznanie tych mocy uznajemy za pełną wiedzę o Najwyższej Osobie Boga.

Madhya 06.159 Znaczenie: Aby uzyskać wiedzę o Najwyższej Osobie Boga, należy przyjąć schronienie w Jego mocy samvit.

Madhya 06.160 "Duchowa moc Najwyższej Osoby Boga występuje również w trzech fazach: wewnętrznej, marginalnej oraz zewnętrznej. Wszystkie te energie z miłością pełnią służbę oddania dla Niego.

Madhya 06.160 Znaczenie: Duchowa moc Pana manifestuje się w trzech fazach - jako energia wewnętrzna, czyli duchowa, jako energia marginalna, czyli żywe istoty, oraz jako energia zewnętrzna, czyli maya-śakti. Musimy zrozumieć, że w każdej z tych trzech faz oryginalne moce duchowe - moce przyjemności, wieczności i wiedzy - pozostają nienaruszone. Kiedy uwarunkowane dusze zostają obdarzone mocami duchowej przyjemności i wiedzy, mogą uwolnić się ze szponów energii zewnętrznej, czyli mayi, funkcjonującej jako przesłona duchowej tożsamości żywej istoty. Po wyzwoleniu żywa istota budzi się do świadomości Krsny i angażuje się w służbę oddania z miłością i oddaniem.

Madhya 06.161 "W Swej duchowej energii Najwyższy Pan cieszy się sześcioma rodzajami bogactw. Nie uznajesz tej duchowej mocy z powodu swego wielkiego zuchwalstwa.

Madhya 06.161 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga posiada pełnię sześciu bogactw. Wszystkie te energie znajdują się na platformie transcendentalnej. Uznawanie Najwyższej Osoby Boga za bezosobowego i pozbawionego mocy jest całkowicie sprzeczne z informacjami pism wedyjskich.

Madhya 06.162 "Pan jest władcą energii, a żywa istota - ich sługą. Na tym polega różnica między Nim a żywą istotą. Ty głosisz jednak, że Pan i żywe istoty są jednym i tym samym.

Madhya 06.162 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga jest z natury panem wszelkich mocy. Maleńkie żywe istoty ze swej natury podlegają zawsze wpływom mocy Pana. Mundaka Upanisad (3.1.1-2) mówi:

dva suparna sayuja sakhaya

samanam vrksam parisa-svajate

tayor anyah pippalam svadv atty

anaśnann anyo 'bhicakaśiti

samane vrkse puruso nimagno

'visaya śocati muhyamanah

justam yada paśyaty anyam iśam

asya mahimanam eti vita-śokah

Mundaka Upanisad całkowicie odróżnia Pana od żywych istot. Żywa istota podlega skutkom działania dla przyjemności, podczas gdy Pan obserwuje tylko takie działania oraz obdarza rezultatami. Zgodnie ze swymi pragnieniami żywa istota przenosi się z jednego ciała do drugiego oraz z jednej planety na drugą - kierowana przez Najwyższą Osobę Boga, Paramatmę. Kiedy jednak żywa istota - dzięki łasce Pana - opamięta się, otrzymuje służbę oddania i w ten sposób uwalnia się ze szponów mayi. W tym momencie może ona zobaczyć swego wiecznego przyjaciela, Najwyższą Osobę Boga, i uwolnić się od wszelkiej rozpaczy i tęsknot. Potwierdza to Bhagavad-gita (18.54), gdzie Pan mówi, brahma-bhutah prasannatma na śocati na kanksati: "Ten, kto jest usytuowany w taki transcendentalny sposób, od razu realizuje Najwyższego Brahmana. Nie rozpacza on nigdy, ani niczego nie pragnie". Definitywnie jest więc dowiedzione, że Najwyższa Osoba Boga jest panem wszelkich mocy i że żywe istoty są zawsze tym mocom podległe. Na tym właśnie polega różnica między mayadhiśą i maya-vaśą.

Madhya 06.163 "Bhagavad-gita ustanawia, że żywa istota jest marginalną energią Najwyższej Osoby Boga. Ty jednak mówisz, że żywa istota jest całkowicie różna od Pana.

Madhya 06.163 Znaczenie: Brahma-sutra mówi, że zgodnie z zasadą śakti-śaktimator abhedah, żywa istota jest jednocześnie tożsama i różna od Najwyższej Osoby Boga. Żywa istota i Najwyższy Pan są tożsami jakościowo, ale różnią się wielkością. Według filozofii Śri Caitanyi Mahaprabhu (acintya-bhedabheda-tattva), żywa istota i Najwyższy Pan są jednocześnie tym samym i czymś różnym.

Madhya 06.164 "'Ziemia, woda, ogień, powietrze, eter, umysł, inteligencja i fałszywe ego - wszystkie (w liczbie ośmiu) - są Moimi oddzielonymi energiami materialnymi.'

Madhya 06.165 "'Oprócz tych niższych, materialnych energii, o potężny Arjuno, istnieje Moja wyższa energia, energia duchowa, którą są wszystkie żywe istoty. Te żywe istoty utrzymują cały świat.'

Madhya 06.165 Znaczenie: Wersety 164 i 165 są cytatami z Bhagavad-gity (7.4-5).

Madhya 06.166 "Transcendentalna forma Najwyższej Osoby Boga jest pełnią wieczności, wiedzy i szczęścia. Ty jednak opisujesz tę transcendentalną formę jako produkt materialnej dobroci.

Madhya 06.167 "Kto nie uznaje transcendentalnej formy Pana, ten bez wątpienia jest agnostykiem, którego nie należy ani oglądać, ani dotykać. Zaprawdę, jest to grzesznik podlegający karze Yamarajy.

Madhya 06.167 Znaczenie: Zgodnie ze wskazówkami wedyjskimi, Najwyższa Osoba Boga ma wieczną, transcendentalną formę, która jest zawsze pełna szczęścia i wiedzy. Impersonaliści sądzą, że "materialne" odnosi się do form nam znanych, a "duchowe" - do nieistnienia formy. Należy jednak wiedzieć, że poza tą materialną naturą istnieje jeszcze inna natura, która jest duchowa. Podobnie jak istnieją materialne formy w świecie materialnym, tak też istnieją formy duchowe w świecie duchowym. Potwierdza to cała literatura wedyjska. Duchowe formy w świecie transcendentalnym nie mają nic wspólnego z negatywną koncepcją bezforemności. Konkluzja jest taka, że osobę, która odmawia składania czci transcendentalnej formie Pana, należy zaliczyć do kategorii agnostyków.

W rzeczywistości, z powodu nieznajomości transcendentalnej formy Pana, w chwili obecnej wszystkie systemy religijne odrzucają kult Jego formy. Materialiści pierwszej klasy (Mayavadi) wyobrażają sobie pięć określonych form Pana. Ponieważ próbują zrównywać kult takich wymyślonych form z bhakti, zasługują na zdecydowane potępienie. Pan Śri Krsna potwierdza to w Bhagavad-gicie (7.15): na mam duskrtino mudhah prapadyante naradhamah. Pozbawieni rzeczywistej wiedzy przez swój agnostycyzm, filozofowie Mayavadi podlegają jurysdykcji Yamarajy, półboga, który osądza czyny ludzi grzesznych. Dlatego też bhaktowie Pana nie powinni ich ani oglądać, ani dotykać. Z powodu swych działań pozbawionych oddania agnostycy Mayavadi błąkają się w tym wszechświecie w różnych gatunkach życia. Tego rodzaju żywe istoty podlegają wyrokom Yamarajy. Jedynie bhaktowie, którzy są zawsze zaangażowani w służbę dla Pana, znajdują się poza jurysdykcją Yamarajy.

Madhya 06.168 "Buddyści nie uznają autorytetu Ved i dlatego uznaje się ich za agnostyków. Znacznie niebezpieczniejsi od nich są jednak ci, którzy przyjęli schronienie w pismach wedyjskich, a mimo to nauczają agnostycyzmu zgodnie z filozofią Mayavada.

Madhya 06.168 Znaczenie: Chociaż buddyści są bezpośrednio przeciwni filozofii Vaisnava, można bez trudu zrozumieć, że zwolennicy Śankary są od nich bardziej niebezpieczni, gdyż chociaż uznają autorytet Ved, postępują wbrew ich zaleceniom. Vedaśraya nastikya-vada oznacza "agnostycyzm pod osłoną kultury wedyjskiej" i odnosi się to do monistycznej filozofii Mayavadi. Nie przyjmując autorytetu pism wedyjskich, Pan Buddha odrzucił rytualne ceremonie i ofiary zalecane przez Vedy. Jego filozofia nirvany oznacza zatrzymanie wszelkich działań materialnych. Pan Buddha nie uznawał transcendentalnych form i działań duchowych poza światem materialnym. Opisywał jedynie nicość leżącą poza istnieniem materialnym. Filozofowie Mayavadi głoszą frazesy o autorytecie Ved, starając się jednocześnie unikać wedyjskich ceremonii rytualnych. Stwarzają własną koncepcję pozycji transcendentalnej i twierdzą, że są Narayanem, czyli Bogiem. Pozycja Boga jest jednak całkowicie różna od ich wymysłów. Ci właśnie filozofowie Mayavadi uważają, że stoją ponad wpływami karma-kandy (pracy dla przyjemności i jej skutków). Świat duchowy jest dla nich tym samym, co buddyjska nicość. Między impersonalizmem a voidyzmem jest bardzo niewielka różnica. Voidyzm można zrozumieć bezpośrednio, podczas gdy impersonalizm głoszony przez filozofów Mayavadi nie jest wcale łatwy do pojęcia. Filozofowie tej szkoły uznają oczywiście egzystencję duchową, ale nie znają ani duchowego świata, ani duchowych istot. Śrimad-Bhagavatam (10.2.32) mówi:

ye 'nye 'ravindaksa vimukta-maninas

tvayy asta-bhavad aviśuddha-buddhayah

aruhya krcchrena param padam tatah

patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah

Inteligencja Mayavadi nie została oczyszczona i dlatego nie mogą oni pozostać w bezosobowym brahmajyoti, chociaż praktykują wyrzeczenia dla samorealizacji. W konsekwencji więc upadają na powrót do tego materialnego świata.

Głoszona przez Mayavadi koncepcja egzystencji duchowej jest prawie identyczna z negacją egzystencji materialnej. Mayavadi sądzą, że w życiu duchowym nie ma nic pozytywnego. W rezultacie, nie potrafią zrozumieć służby oddania lub oddawania czci Najwyższej Osobie - sac-cid-ananda-vigraha. Filozofowie Mayavadi uważają czczenie Bóstwa w służbie oddania za pratibimba-vada, czyli czczenie formy będącej odbiciem fałszywej formy materialnej. Transcendentalna forma Pana - zawsze pełna szczęścia i wiedzy - nie jest więc im znana. Chociaż termin Bhagavan został jasno opisany w Śrimad-Bhagavatam, filozofowie ci nie są w stanie go zrozumieć. Brahmeti paramatmeti bhagavan iti śabdyate: "Prawda Absolutna jest nazywana Brahmanem, Paramatmą i Bhagavanem." (Bhag. 1.2.11 ) Mayavadi próbują jedynie zrozumieć Brahmana lub co najwyższej Paramatmę. Nie są jednak w stanie zrozumieć Bhagavana. Dlatego też Najwyższa Osoba Boga, Krsna, mówi: mayayapahrta-jnanah. Ze względu na skłonności Mayavada prawdziwa wiedza zostaje im zabrana. Ponieważ nie mogą otrzymać łaski Pana, Jego transcendentalna forma zawsze będzie dla nich czymś dezorientującym. Filozofia impersonalistyczna unicestwia trzy fazy wiedzy –

jnanę,

jneyę i

jnatę.

Kiedy mówimy o wiedzy, musi istnieć osoba będąca znawcą, wiedza oraz przedmiot wiedzy. Filozofia Mayavada dokonuje połączenia tych trzech kategorii; Mayavadi nie są więc w stanie zrozumieć, w jaki sposób działają moce Najwyższej Osoby Boga. Ze względu na swą niewielką wiedzę nie potrą zrozumieć różnicy między wiedzą, znawcą oraz przedmiotem wiedzy w świecie duchowym. Dlatego też Śri Caitanya Mahaprabhu uważa filozofów Mayavadi za bardziej niebezpiecznych od buddystów.

Madhya 06.169 "Śrila Vyasadeva przedstawił filozofię Vedanty w celu zbawienia uwarunkowanych dusz. Jeśli jednak słucha się komentarza Śankaracaryi, to wszystko zostaje zniszczone.

Madhya 06.169 Znaczenie: Służba oddania dla Pana jest w rzeczywistości opisana w Vedanta-sutrze, ale filozofowie Mayavadi, czyli Śankarici, sporządzili komentarz o nazwie Śariraka-bhasya, który odrzuca istnienie transcendentalnej formy Pana. Filozofowie Mayavadi uważają, że żywa istota jest tożsama z Duszą Najwyższą, czyli Brahmanem. Ich komentarze do Vedanta-sutry całkowicie sprzeciwiają się zasadzie służby oddania. Caitanya Mahaprabhu ostrzega więc nas, abyśmy unikali tych komentarzy. Osoba oddająca się słuchaniu Śariraka-bhasyi Śankary z pewnością utraci wszelką prawdziwą wiedzę.

Ambitni filozofowie Mayavadi pragną wtopić się w istnienie Pana, co może być uznane za sayujya-mukti. Ta forma mukti oznacza jednak odrzucenie własnej indywidualnej egzystencji. Innymi słowy, jest to rodzaj duchowego samobójstwa, co stoi w całkowitej opozycji do filozofii bhakti-yogi. Bhakti-yoga oferuje indywidualnej uwarunkowanej duszy nieśmiertelność. Zwolennik filozofii Mayavada traci tę szansę uzyskania nieśmiertelności po porzuceniu ciała materialnego. Nieśmiertelność indywidualnej osoby jest najwyższym szczeblem doskonałości, jaki może osiągnąć żywa istota.

Madhya 06.170 "Celem Vedanta-sutry jest ukazanie, że manifestacja kosmiczna powstała przez transformację niepojętej mocy Najwyższej Osoby Boga.

Madhya 06.170 Znaczenie: Szersze wyjaśnienie parinama-vady znajduje się w wersetach 121-133, Siódmego Rozdziału Adi-lili.

Madhya 06.171 "Po dotknięciu żelaza kamień filozoficzny wytwarza wielkie ilości złota, sam nie ulegając zmianie. Podobnie, przez Swą niepojętą moc Najwyższa Osoba Boga pojawia się jako manifestacja kosmiczna, a mimo to Sam pozostaje bez zmiany w Swej wiecznej transcendentalnej formie.

Madhya 06.171 Znaczenie: Według komentarza Śrila Bhaktisiddhanty Sarasvati Thakury werset janmady asya w Vedanta-sutrze ma na celu ukazanie, że manifestacja kosmiczna jest rezultatem transformacji mocy Najwyższej Osoby Boga. Najwyższy Pan jest władcą niezliczonych, wiecznych mocy, które są także nieograniczone. Moce te są czasem przejawione, a czasem nie; w każdym wypadku jednak znajdują się one pod kontrolą Pana, który jest zatem ich pierwotnym źródłem, siedzibą wszelkich mocy. Zwykły rozum w uwarunkowanym stanie nie może pojąć, jak te niepojęte energie mieszczą się w Najwyższej Osobie Boga; w jaki sposób Pan istnieje w Swych niezliczonych formach jako władca energii materialnych i duchowych; jak jest On Panem zarówno mocy przejawionych, jak i potencjalnych; oraz jak mogą w Nim istnieć sprzeczne ze sobą moce. Dopóki żywa istota przebywa w tym materialnym świecie, w stanie ułudy, nie może ona zrozumieć działania niepojętych energii Pana. Tak więc moce Pana - chociaż rzeczywiste - wykraczają poza energie poznawcze zwykłego rozumu.

Kiedy filozofowie ateistyczni lub Mayavadi - nie mogąc zrozumieć niepojętych mocy Najwyższej Osoby Boga - wyobrażają sobie bezosobową nicość, takie wyobrażenie jest tylko odpowiednikiem myślenia materialistycznego. W świecie materialnym nie ma rzeczy, które byłyby niepojęte. Bardzo sprawni filozofowie i naukowcy są w stanie zanalizować energię materialną. Nie mogąc jednak zrozumieć energii duchowej, wyobrażają sobie jedynie pewien stan bezruchu, podobny do bezosobowego Brahmana, co jest tylko negatywną stroną życia materialnego. Z powodu tej niedoskonałej wiedzy filozofowie Mayavadi dochodzą do wniosku, że manifestacja kosmiczna jest przemianą Najwyższego. W ten sposób muszą oni także uznać teorię, że Najwyższy ulega złudzeniu (vivarta-vada). Jeśli jednak uznamy istnienie niepojętych mocy Pana, to będziemy też mogli zrozumieć, w jaki sposób Najwyższa Osoba Boga pojawia się w naszym materialnym świecie nie tknięty i nie zanieczyszczony przez trzy cechy natury.

Z śastr dowiadujemy się o istnieniu kamienia albo klejnotu nazywanego kamieniem filozoficznym, który może zmieniać żelazo w złoto. Chociaż ów kamień wiele razy przemienia żelazo w złoto, to jednak sam wcale nie ulega zmianie. Skoro taki materialny kamień jest w stanie zachować swą zadziwiającą moc po wytworzeniu wielkiej ilości złota, to niewątpliwie Najwyższa Osoba Boga może też pozostać w Swej pierwotnej formie - sac-cid-ananda - po stworzeniu kosmosu. Jak mówi Bhagavad-gita, (9.10) Pan działa wyłącznie poprzez Swe różne energie. Mayadhyaksena prakrtih: Krsna kieruje energią materialną i to właśnie ta moc działa w świecie materialnym. Potwierdza to również Brahma-samhita (5.44):

srsti-sthiti-pralaya-sadhana-śaktir eka

chayeva yasya bhuvanani vibharti durga

icchanurupam api yasya ca cestate sa

govindam adi-purusam tam aham bhajami

Durga-śakti (energia materialna) działa pod kierunkiem Najwyższej Osoby Boga, stwarzając, utrzymując i unicestwiając kosmiczne istnienie. Krsna steruje nią z dalszego planu. Konkluzja jest taka, że Najwyższa Osoba Boga nie zmienia się, chociaż kieruje Swą energią odpowiedzialną za tak zadziwiające działanie urozmaiconej manifestacji kosmicznej.

Madhya 06.172 "Teoria Śankaracaryi głosi, że Prawda Absolutna ulega przemianie. Uznając tę teorię, filozofowie Mayavadi oczerniają Śrila Vyasadevę, zarzucając mu pomyłkę. W ten sposób doszukują się błędu w Vedanta-sutrze, interpretując ją tak, aby ustanowić teorię złudzenia.

Madhya 06.172 Znaczenie: Pierwszy werset Brahma-sutry brzmi, athato brahma jijnasa: "Musimy teraz pytać o Prawdę Absolutną". Drugi werset natychmiast odpowiada, janmady asya yatah: "Prawda Absolutna jest pierwotnym źródłem wszystkiego." Janmady asya yatah wcale nie sugeruje, że oryginalna osoba uległa przemianie. Z wersetu tego wynika raczej, że Pan stwarza tę manifestację kosmiczną poprzez Swą niepojętą moc. Wyjaśnia to także Bhagavad-gita (10.8), gdzie Krsna mówi, mattah sarvam pravartate: "Wszystko emanuje ze Mnie." Także Taittiriya Upanisad (3.1.1) potwierdza ten fakt, yato va imani bhutani jayante: "Najwyższa Prawda Absolutna jest tym, z czego wszystko się rodzi." Podobnie mówi Mundaka Upanisad (1.1.7), yathorna-nabhih srjate grhnate ca: "[Pan stwarza i unicestwia manifestację kosmiczną] podobnie jak pająk, który przędzie pajęczynę, a następnie zwija ją do swego wnętrza." Wszystkie te sutry mówią o przemianie energii Pana. Nie jest tak, że Pan ulega bezpośredniej przemianie, nazywanej parinama-vadą. Pragnąc uchronić Śrila Vyasadevę przed krytyką, Śankaracarya postąpił jak pseudodżentelmen i wysunął swą teorię złudzenia (vivarta-vada). Wymyślił sobie to znaczenie terminu parinama-vada i przy pomocy żonglerki słownej uparcie dążył do przedstawiania parinama-vada jako vivarta-vada.

Madhya 06.173 "Teoria złudzenia znajduje zastosowanie tylko wtedy, gdy żywa istota utożsamia się z ciałem. Jeśli jednak chodzi o manifestację kosmiczną, to nie można jej nazwać złudzeniem, chociaż niewątpliwie jest ona przemijająca.

Madhya 06.173 Znaczenie: Żywa istota jest wiecznym sługą Krsny. Jako integralna cząstka Pana, jest ona konstytucjonalnie czysta, ale z powodu kontaktu z energią materialną utożsamia się z fizycznym lub subtelnym ciałem materialnym. Taka tożsamość jest oczywiście fałszywa i tworzy naturalną płaszczyznę dla teorii złudzenia. Żywa istota jest wieczna; nie podlega nigdy ograniczeniom czasowym, co ma miejsce w przypadku jej ciał fizycznych i subtelnych. Manifestacja kosmiczna nie jest nigdy fałszywa; podlega jednak zmianom pod wpływem czynnika czasu. Kiedy żywa istota przyjmuje manifestację kosmiczną za pole swych radości zmysłowych, to jest to bezsprzecznie złudzeniem. Ten materialny świat jest przejawem materialnej energii Pana. Wyjaśnia to Krsna w Bhagavad-gicie (7.4):

bhumir apo 'nalo vayuh kham mano buddhir eva ca

ahankara itiyam me bhinna prakrtir astadha

Świat materialny jest niższą energią Najwyższej Osoby Boga. Nie jest jednak faktem, że Najwyższy Pan przemienił się w ten materialny świat. Nie posiadając prawdziwego zrozumienia, filozofowie Mayavadi wprowadzili chaos do teorii złudzenia i teorii manifestacji kosmicznej poprzez żonglowanie słowami. Teorię złudzenia można zastosować w odniesieniu do osoby, która utożsamia się z ciałem. Żywa istota jest wyższą energią Najwyższego Pana, podczas gdy świat materialny jest energią niższą. Jednak tak żywa istota, jak i świat materialny są prakrti (energią). Chociaż energie są jednocześnie tożsame z Panem i różne od Niego, Pan nigdy nie traci Swej osobowej formy w wyniku przemiany Swych różnych energii.

Madhya 06.174 "Transcendentalna wibracja omkara jest dźwiękową formą Najwyższej Osoby Boga. Z tej dźwiękowej reprezentacji Pana powstała cała wiedza wedyjska oraz kosmiczna manifestacja.

Madhya 06.174 Znaczenie: Omkara reprezentuje Najwyższą Osobę Boga jako dźwięk. Ta forma świętego imienia Pana jest uznawana za transcendentalną wibrację (maha-vakya), dzięki której powstała przemijająca manifestacja materialna. Osoba przyjmująca schronienie w dźwiękowej reprezentacji Najwyższej Osoby Boga (omkara) może uświadomić sobie swą oryginalną tożsamość oraz podjąć służbę oddania nawet w uwarunkowanym życiu.

Madhya 06.175 "Wibracja uboczna tat tvam asi ["jesteś tym samym"] ma pogłębiać zrozumienie żywej istoty, ale wibracją główną jest omkara. Nie dbając o omkarę, Śankaracarya położył nacisk na wibrację tat tvam asi."

Madhya 06.175 Znaczenie: Tat tvam asi jest uznawane za podstawową wibrację przez osoby, które nie przyjmują pranavy, transcendentalnej wibracji dźwiękowej świętego imienia Pana, za główną zasadę literatury wedyjskiej. Żonglując słowami Śankaracarya starał się stworzyć fałszywy obraz Najwyższej Osoby Boga w odniesieniu do żywych istot i kosmicznej manifestacji. Tat tvam asi jest ostrzeżeniem dla żywej istoty, aby nie przyjmowała ciała za jaźń. Wibracja ta jest więc przeznaczona specjalnie dla duszy uwarunkowanej. Powtarzanie omkary lub mantry Hare Krsna jest przeznaczone dla duszy wyzwolonej. Śrila Rupa Gosvami rzekł, ayi mukta-kulair upasyamanam (Namastaka 1). Święte imię Pana powtarzają więc dusze wyzwolone. Podobnie, Pariksit Maharaja mówi, nivrtta-tarsair upagiyamanat (Bhag. 10.1.4). Święte imię Pana mogą intonować ci, którzy w pełni zaspokoili swe materialne pragnienia lub którzy znajdują się całkowicie na platformie transcendentalnej i nie mają żadnych materialnych pragnień. Święte imię Pana może powtarzać osoba całkowicie wolna od materialnych zanieczyszczeń (anyabhilasita-śunyam jnana-karmady-anavrtam). Śankaracarya w sposób pośredni pomniejszył wartość podstawowej mantry wedyjskiej (omkary), przyjmując za najważniejszą mantrę wedyjską wibrację pomocniczą (tat tvam asi).

Madhya 06.176 W ten sposób Śri Caitanya Mahaprabhu zarzucił, że Śariraka-bhasya Śankaracaryi jest produktem wyobraźni oraz wytknął w tym dziele setki błędów. Broniąc Śankaracaryi, Sarvabhauma Bhattacarya przedstawił jednak nieograniczone kontrargumenty.

Madhya 06.177 Bhattacarya przedstawił różnego rodzaju fałszywe argumenty opierające się na pseudologice, próbując za wszelką cenę pokonać swego przeciwnika. Jednak Śri Caitanya Mahaprabhu obalił je wszystkie i dowiódł własnych przekonań.

Madhya 06.177 Znaczenie: Słowo vitanda opisuje sytuację, w której dyskutant stara się obalić opinię swego przeciwnika nie dotykając przedmiotu sprawy lub przedstawiając własny punkt widzenia. Kiedy rozmówca nie dotyka bezpośredniego znaczenia, tylko stara się odwrócić uwagę przez mylną interpretację, to nazywa się to chala. Słowo nigraha również określa nieustanne wysiłki mające na celu obalenie argumentów przeciwnika.

Madhya 06.178 Śri Caitanya Mahaprabhu kontynuował: "Najwyższa Osoba Boga jest centralnym punktem wszystkich związków, służba oddania dla Niego jest rzeczywistym zajęciem, a osiągnięcie miłości do Boga jest ostatecznym celem życia. Te właśnie trzy tematy opisuje literatura wedyjska.

Madhya 06.178 Znaczenie: Tę wypowiedź potwierdza również Bhagavad-gita (15.15). Vedaiś ca sarvair aham eva vedyah: prawdziwym celem czytania Ved jest poznanie, w jaki sposób można stać się bhaktą Najwyższego Pana. Pan osobiście doradza, man-mana bhava mad-bhakto mad-yaji mam namaskuru (Bg. 9.34). Po przestudiowaniu Ved należy zatem podjąć służbę oddania - ciągle myśląc o Najwyższym Panu (man-mana), zostając Jego bhaktą, oddając Mu cześć i zawsze składając pokłony. Nazywa się to visnu-aradhana i jest najwyższym obowiązkiem społecznym wszystkich żywych istot. Obowiązek ten wypełnia się w sposób właściwy w systemie varnaśrama-dharma, który dzieli życie społeczne na brahmacaryę, grhasthę, vanaprasthę, sannyasę oraz braminów, ksatriyów, vaiśyów i śudrów. Jest to pełny schemat cywilizacji wedyjskiej. Instytucję tę jest jednak bardzo trudno ustanowić w tej epoce; wobec tego Śri Caitanya Mahaprabhu radzi nam, abyśmy nie przejmowali się wedyjskim systemem varnaśrama-dharmy. Powinniśmy raczej bezpośrednio podjąć śpiewanie mantry Hare Krsna oraz słuchać o Najwyższej Osobie Boga od czystych bhaktów. Na tym właśnie polega proces zalecany przez Śri Caitanyę Mahaprabhu i taki jest sens studiowania Ved.

Madhya 06.179 "Jeśli ktoś próbuje objaśniać literaturę wedyjską w inny sposób, to będą to tylko wymysły. Jakakolwiek interpretacja oczywistej wersji wedyjskiej jest po prostu wytworem wyobraźni.

Madhya 06.179 Znaczenie: Kiedy uwarunkowana dusza zostaje oczyszczona, nazywa się ją bhaktą. Bhakta jest związany wyłącznie z Najwyższą Osobą Boga, a jego jedynym obowiązkiem zawodowym jest pełnienie służby oddania dla satysfakcji Pana. Służbę tę pełni się za pośrednictwem reprezentanta Pana, mistrza duchowego, yasya deve para bhaktir yatha deve tatha gurau. Jeśli bhakta pełni służbę oddania w sposób właściwy, to osiąga najwyższą doskonałość życia - miłość do Boga, sa vai pumsam paro dharmo yato bhaktir adhoksaje. Ostatecznym celem zrozumienia Ved jest wzniesienie się na platformę pełnienia miłosnej służby dla Pana. Filozofowie Mayavadi uważają jednak, że centralnym punktem związku jest bezosobowy Brahman, funkcją żywej istoty jest zdobywanie wiedzy o Brahmanie (czego rezultatem ma być utrata zainteresowania materialnym działaniem), a ostatecznym celem życia jest wyzwolenie, czyli wtopienie się w istnienie Najwyższego. Wszystko to jest jednak dziełem wyobraźni uwarunkowanej duszy i stawia ją jedynie w opozycji do działań materialnych. Należy zawsze pamiętać, że wszystkie pisma wedyjskie są oczywiste w swym znaczeniu. Nikomu nie wolno interpretować wedyjskich wersetów. Wszelkie próby interpretacji będą tylko grą wyobraźni, która nie ma jakiejkolwiek wartości.

Madhya 06.180 "W rzeczywistości Śankaracarya jest bez winy; jedynie wykonał polecenie Najwyższej Osoby Boga. Musiał on wymyśleć pewien rodzaj interpretacji i dlatego przedstawił swoiste pismo wedyjskie, przepełnione ateizmem.

Madhya 06.181 "Zwracając się do Pana Śivy, Najwyższa Osoba Boga powiedział: 'Proszę odwróć ode Mnie ogół ludzkości przez wymyśloną przez siebie interpretację Ved. Jednocześnie ukryj Mnie w taki sposób, by ludzie bardziej interesowali się postępem cywilizacji materialnej, zwiększając populację pozbawioną duchowej wiedzy.'

Madhya 06.181 Znaczenie: Jest to cytat z Padma Purany, Uttara-khandy (62.31).

Madhya 06.182 "Pan Śiva poinformował Durgę, boginię świata materialnego: 'W wieku Kali przyjmuję formę bramina i przy pomocy fałszywych pism objaśniam Vedy na sposób ateistyczny, zbliżony do filozofii buddyjskiej' "

Madhya 06.182 Znaczenie: Słowo brahmana-murtina z tego wersetu odnosi się do twórcy filozofii Mayavada, Śankaracaryi, który urodził się w okręgu Malabara w Południowych Indiach. Filozofia Mayavada głosi, że Najwyższy Pan, żywe istoty oraz manifestacja kosmiczna są to wszystko przemiany złudnej energii. Dla poparcia tej ateistycznej teorii, Mayavadi cytują fałszywe pisma, które odbierają ludziom wiedzę transcendentalną i przywiązują ich do pracy dla przyjemności oraz umysłowej spekulacji.

Werset ten jest cytatem z Padma Purany, Uttara-khandy (25.7).

Madhya 06.183 Słysząc to wszystko Sarvabhauma Bhattacarya bardzo się zdziwił. Oniemiały, nie był w stanie wydobyć z siebie ani słowa.

Madhya 06.184 Pan Śri Caitanya Mahaprabhu rzekł wtedy do niego: "Nie dziw się. Służba oddania dla Najwyższej Osoby Boga jest w rzeczywistości najwyższą doskonałością ludzkiego działania.

Madhya 06.185 "Nawet zadowoleni w sobie mędrcy pełnią służbę oddania dla Najwyższego Pana. Takie są Jego transcendentalne cechy, pełne niepojętej, duchowej mocy.

Madhya 06.186 "'Miłosna służba dla Krsny - który ma transcendentalne cechy i spełnia cudowne czyny - przyciąga takie osoby, które są zadowolone w sobie i nieczułe na zewnętrzne pragnienia materialne. Hari, Najwyższa Osoba Boga, jest nazywany Krsną, ponieważ ma takie transcendentalnie atrakcyjne cechy."

Madhya 06.186 Znaczenie: Jest to słynny werset atmarama (Bhag. 1.7.10).

Madhya 06.187 Usłyszawszy werset atmarama, Sarvabhauma Bhattacarya zwrócił się do Śri Caitanyi Mahaprabhu: "Mój drogi Panie, objaśnij proszę ten werset. Bardzo chciałbym usłyszeć Twoje wyjaśnienie jego znaczenia."

Madhya 06.188 Pan odparł: "Najpierw posłucham twoich objaśnień, a później wyłożę Swą niewielką wiedzę na ten temat "

Madhya 06.189 Sarvabhauma Bhattacarya zaczął więc objaśniać werset atmarama, podnosząc różne przesłanki stosownie do zasad logiki.

Madhya 06.190 W oparciu o pisma święte Bhattacarya objaśnił werset atmarama na dziewięć sposobów. Wysłuchawszy jego wyjaśnienia, Śri Caitanya Mahaprabhu uśmiechnął się lekko i powiedział.

Madhya 06.190 Znaczenie: Werset atmarama był omawiany w Naimisaranya, na spotkaniu wielu mędrców, na czele z Śaunaką Rsim. Mędrcy ci zapytali Śrila Sutę Gosvamiego, który przewodniczył temu zebraniu, dlaczego Śrila Śukadeva Gosvami - paramahamsa zajmujący pozycję transcendentalną - został przyciągnięty do rozmowy o cechach Krsny. Innymi słowy, pragnęli wiedzieć, dlaczego Śri Śukadeva Gosvami podjął studia nad Śrimad-Bhagavatam.

Madhya 06.191 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Mój drogi Bhattacaryo, jesteś niczym Brhaspati, kapłan królestwa niebiańskiego. Zaprawdę, nikt na tym świecie nie jest w stanie objaśnić pism w taki sposób.

Madhya 06.192 "Mój drogi Bhattacaryo, niewątpliwie objaśniłeś ten werset dzięki swemu ogromnemu wykształceniu. Powinieneś jednak wiedzieć, że oprócz tego naukowego tłumaczenia, istnieje jeszcze inne znaczenie."

Madhya 06.193 Zgodnie z życzeniem Sarvabhaumy Bhattacaryi, Pan Caitanya Mahaprabhu zaczął objaśniać ów werset, nie dotykając jednak żadnego z dziewięciu tłumaczeń podanych już przez Bhattacaryę.

Madhya 06.194 W wersecie atmarama jest jedenaście słów i Śri Caitanya Mahaprabhu kolejno objaśnił je wszystkie.

Madhya 06.194 Znaczenie: Oto słowa wersetu atmarama:

atmaramah,

ca,

munayah,

nirgranthah,

api,

urukrame,

kurvanti,

ahaitukim,

bhaktim,

ittham-bhuta-gunah i

harih.

Madhya 06.195 Pan Caitanya Mahaprabhu połączył każde z tych słów ze słowem "atmarama". W ten sposób objaśnił słowo "atmarama" na osiemnaście różnych sposobów.

Madhya 06.196 Śri Caitanya Mahaprabhu rzekł: "Najwyższa Osoba Boga oraz Jego różne energie i transcendentalne cechy mają niepojętą moc; ich pełne objaśnienie nie jest możliwe.

Madhya 06.197 "Te trzy elementy przyciągają umysł doskonałego ucznia zaangażowanego w duchowe działania i biorą górę nad wszelkimi innymi procesami duchowej aktywności."

Madhya 06.197 Znaczenie: Duchowe działania nie będące bhakti-yogą dzielą się na trzy kategorie - czynności spekulatywne wykonywane przez jnana-sampradayę (uczonych), pracę dla przyjemności spełnianą przez ogół ludzkości zgodnie z zasadami wedyjskimi oraz czyny transcendentalistów nie zaangażowanych w służbę oddania. Jest wiele różnych odłamów tych kategorii, ale Najwyższa Osoba Boga - przez Swe niepojęte moce i transcendentalne cechy - przyciąga umysł ucznia działającego na polu karmy, jnany, yogi itd. Najwyższy Pan jest pełen niepojętych mocy, związanych z Jego osobą, energiami i transcendentalnymi cechami. Wszystko to jest bardzo atrakcyjne dla poważnego ucznia. Dlatego też Pan jest znany jako Krsna, czyli "wszechatrakcyjny".

Madhya 06.198 Śri Caitanya Mahaprabhu objaśnił znaczenie wersetu, podając dowody związane z Śukadevą Gosvamim oraz czterema rsimi: Sanaką, Sanat-kumarą, Sanataną i Sanandaną. W ten sposób, Pan podał różne znaczenia i objaśnienia.

Madhya 06.198 Znaczenie: O wszechatrakcyjności Krsny świadczą czyny czterech rsich i Śukadevy Gosvamiego. Wszyscy oni byli osobami wyzwolonymi, ale mimo to przyciągnęły ich cechy i rozrywki Pana. Dlatego też jest powiedziane: mukta api lilaya vigraham krtva bhagavantam bhajante. (Cc. Madhya 24.112) Rozrywki Pana Krsny urzekają nawet osoby wyzwolone, które wskutek tego podejmują służbę oddania. Śukadeva Gosvami i czterej Kumarowie znani jako catuhsana byli od urodzenia duszami wyzwolonymi i samozrealizowanymi na platformie Brahmana. Mimo to przyciągnęły ich cechy Krsny. W konsekwencji podjęli służbę oddania dla Niego. Kumarowie poczuli atrakcję do zapachu kwiatów ofiarowanych lotosowym stopom Krsny i w ten właśnie sposób stali się bhaktami. Śukadeva Gosvami usłyszał Śrimad-Bhagavatam dzięki łasce swego ojca, Vyasadevy, rozbudzając przez to w sobie zainteresowanie Krsną i stając się następnie wielkim bhaktą. Konkluzja jest taka, że transcendentalne szczęście doświadczane w służbie dla Pana zdecydowanie przewyższa brahmanandę, czyli szczęście płynące z realizacji bezosobowego Brahmana.

Madhya 06.199 Usłyszawszy takie objaśnienie wersetu atmarama, Sarvabhauma Bhattacarya nie posiadał się ze zdumienia. Zrozumiał wtedy, że Pan Śri Caitanya Mahaprabhu jest Samym Krsną, po czym potępił siebie następującymi słowami.

Madhya 06.200 "Caitanya Mahaprabhu jest niewątpliwie Samym Panem Krsną. Ponieważ nie potrafiłem Go zrozumieć i byłem bardzo dumny z mej wiedzy, popełniłem wiele zniewag."

Madhya 06.201 Kiedy Sarvabhauma Bhattacarya ogłosił siebie winowajcą i przyjął schronienie w Panu, Pan zapragnął okazać mu łaskę.

Madhya 06.202 Aby okazać mu łaskę, Śri Caitanya Mahaprabhu pojawił się przed nim w formie Visnu. W jednej chwili miał On cztery ramiona.

Madhya 06.203 Śri Caitanya Mahaprabhu ukazał mu najpierw formę czteroramienną, a później pojawił się przed nim w Swej oryginalnej formie Krsny, o czarniawym odcieniu skóry i z fletem przy ustach.

Madhya 06.204 Widząc formę Pana Krsny przejawioną w Caitanyi Mahaprabhu, Sarvabhauma Bhattacarya padł na ziemię, aby złożyć Mu pokłony. Następnie wstał i ze złożonymi dłońmi zaczął ofiarowywać Panu modlitwy.

Madhya 06.205 Dzięki łasce Pana Sarvabhaumie Bhattacaryi objawiły się wszystkie prawdy. Mógł teraz zrozumieć znaczenie powtarzania świętego imienia oraz rozdawania wszędzie miłości do Boga.

Madhya 06.206 W przeciągu bardzo krótkiego czasu Sarvabhauma Bhattacarya ułożył sto wersetów. Zaprawdę, nawet Brhaspati - kapłan z planet niebiańskich - nie potrafi tak szybko tworzyć poezji.

Madhya 06.206 Znaczenie: Książka zawierająca tych sto pięknych wersetów Sarvabhaumy Bhattacaryi nazywa się Suśloka-śataka.

Madhya 06.207 Po wysłuchaniu tych stu wersetów, uszczęśliwiony Śri Caitanya Mahaprabhu objął Sarvabhaumę Bhattacaryę, który od razu pogrążył się w ekstatycznej miłości do Boga i padł bez zmysłów na ziemię.

Madhya 06.208 Z powodu ekstatycznej miłości do Boga Sarvabhauma Bhattacarya płakał i znajdował się w stanie oszołomienia. Przejawiał on nastrój ekstazy, pocił się, drżał i dygotał. Czasem tańczył, czasem śpiewał, czasem płakał, a czasem padał na ziemię, aby dotknąć lotosowych stóp Pana.

Madhya 06.209 Widząc Sarvabhaumę Bhattacaryę pogrążonego w ekstazie, Gopinatha Acarya był bardzo zadowolony. Towarzysze Śri Caitanyi Mahaprabhu nie mogli powstrzymać się od śmiechu, kiedy obserwowali tańczącego Sarvabhaumę Bhattacaryę.

Madhya 06.210 Gopinatha Acarya powiedział do Pana Caitanyi Mahaprabhu: "Panie, to Ty doprowadziłeś Sarvabhaumę Bhattacaryę do tego stanu."

Madhya 06.211 Śri Caitanya Mahaprabhu odrzekł: "Ty jesteś bhaktą. Pan Jagannatha okazał mu miłosierdzie dzięki temu, że miałeś z nim kontakt."

Madhya 06.212 Śri Caitanya Mahaprabhu uspokoił następnie Bhattacaryę, który ochłonąwszy, ofiarował Panu wiele modlitw.

Madhya 06.213 Sarvabhauma Bhattacarya powiedział: "Mój drogi Panie, zbawiłeś cały świat, ale nie było to niczym szczególnym. Zbawiłeś jednak i mnie, a to bez wątpienia jest dokonaniem zadziwiających mocy.

Madhya 06.214 "Z powodu czytania zbyt wielu traktatów o logice stałem się zupełnie tępy, zupełnie jakbym był żelaznym prętem. Ty jednak mnie roztopiłeś i dlatego Twój wpływ jest bardzo wielki."

Madhya 06.215 Po wysłuchaniu modlitw Sarvabhaumy Bhattacaryi, Śri Caitanya Mahaprabhu powrócił do Swej siedziby, a Bhattacarya - poprzez Gopinatha Acaryę - nakłonił Pana do przyjęcia tam posiłku.

Madhya 06.216 Wcześnie rano następnego dnia Śri Caitanya Mahaprabhu poszedł zobaczyć Pana Jagannatha w świątyni. Ujrzał On pana wstającego z łoża.

Madhya 06.217 Kapłan podarował Mu girlandy i prasada, które zostały ofiarowane Panu Jagannathowi. Wielce zadowoliło to Caitanyę Mahaprabhu.

Madhya 06.218 Ostrożnie zawinąwszy prasada i girlandy w szatę, Caitanya Mahaprabhu pośpieszył do domu Sarvabhaumy Bhattacaryi.

Madhya 06.219 Dotarł On do domu Bhattacaryi tuż przed świtem, właśnie wtedy, gdy Bhattacarya wstawał z łóżka.

Madhya 06.220 Wstając z łóżka Sarvabhauma Bhattacarya wyraźnie powiedział "Krsna, Krsna". Pan Caitanya Mahaprabhu był bardzo zadowolony słysząc, że powtarza on święte imię Krsny.

Madhya 06.221 Kiedy Sarvabhauma Bhattacarya zobaczył Śri Caitanyę Mahaprabhu przed domem, z wielkim pośpiechem wybiegł do Niego i ofiarował modlitwy Jego lotosowym stopom.

Madhya 06.222 Bhattacarya dał Panu dywan do siedzenia, po czym obaj zajęli na nim miejsca. Śri Caitanya Mahaprabhu odwinął wtedy prasada i umieścił je w dłoniach Bhattacaryi.

Madhya 06.223 Bhattacarya nie umył wtedy jeszcze ust, ani też nie wykąpał się i nie skończył swych porannych obowiązków. Mimo to był bardzo zadowolony, że otrzymał prasada Pana Jagannatha.

Madhya 06.224 Dzięki łasce Śri Caitanyi Mahaprabhu ustąpiło całe otępienie umysłu Sarvabhaumy Bhattacaryi. Wyrecytował następujące dwa wersety, a następnie zjadł ofiarowane mu prasada.

Madhya 06.225 Bhattacarya powiedział: "'Maha-prasada należy zjeść zaraz po otrzymaniu - nawet jeśli jest ono wyschnięte, nieświeże lub pochodzi z odległego kraju. Nie należy tu brać pod uwagę ani czasu, ani miejsca.

Madhya 06.226 "'Człowiek z kulturą powinien zjadać prasada Pana Krsny natychmiast po jego otrzymaniu; nie może tu być żadnych wahań - nie ma zasad regulujących czas i miejsce. Takie jest polecenie Najwyższej Osoby Boga."'

Madhya 06.226 Znaczenie: Wersety te pochodzą z Padma Purany.

Madhya 06.227 Śri Caitanya Mahaprabhu był bardzo z tego zadowolony. Pogrążył się w ekstazie miłości do Boga i objął Sarvabhaumę Bhattacaryę.

Madhya 06.228 Pan i sługa objęli się i zaczęli tańczyć. Przez samo dotykanie siebie nawzajem pogrążyli się w ekstazie.

Madhya 06.229 Kiedy tak tańczyli i obejmowali się, w ich ciałach pojawiły się duchowe symptomy: pocenie się, drżenie i ronienie łez. Następnie Pan zaczął mówić w Swej ekstazie.

Madhya 06.230 Śri Caitanya Mahaprabhu rzekł: "Dzisiaj bez trudu pokonałem trzy światy. Dzisiaj wstąpiłem do świata duchowego."

Madhya 06.230 Znaczenie: Podany jest tutaj w zarysie cel ludzkiej doskonałości. Należy pokonać wszystkie materialne systemy planetarne, przebić okrywy wszechświata i osiągnąć świat duchowy, znany jako Vaikunthaloka. Vaikunthaloki są zróżnicowanymi planetami duchowymi usytuowanymi w brahmajyoti, czyli bezosobowym blasku ciała Pana. Można pragnąć wznieść się do niebiańskiej planety w tym świecie materialnym (takiej jak Księżyc, Słońce lub Wenus), ale osoba duchowo zaawansowana w świadomości Krsny nie chce pozostać we wszechświecie materialnym - nawet na wyższym systemie planetarnym. Woli przebić okrywy wszechświata i osiągnąć świat duchowy, gdzie może następnie zamieszkać na jednej z planet Vaikuntha. Bhaktowie kierowani przez Śri Caitanyę Mahaprabhu dążą jednak do osiągnięcia najwyższej planety duchowej, Goloki Vrndavany, gdzie znajduje się rezydencja Pana Śri Krsny i Jego wiecznych towarzyszy.

Madhya 06.231 Caitanya Mahaprabhu kontynuował: "Dzisiaj spełniły się wszystkie Moje pragnienia, ponieważ ujrzałem, że Sarvabhauma Bhattacarya uwierzył w maha-prasada Pana Jagannatha.

Madhya 06.232 "Zaprawdę, dzisiaj faktycznie schroniłeś się u lotosowych stóp Krsny, a Pan bezwarunkowo stał się dla ciebie bardzo miłosierny.

Madhya 06.233 "Mój drogi Bhattacaryo, dzisiaj uwolniłeś się od cielesnej koncepcji życia; pociąłeś na kawałki więzy złudnej energii.

Madhya 06.234 "Dzisiaj twój umysł jest przygotowany do przyjęcia schronienia u lotosowych stóp Krsny, ponieważ zjadłeś resztki pożywienia ofiarowanego Panu, nie dbając o zasady wedyjskie.

Madhya 06.235 "'Kiedy ktoś bez zastrzeżeń przyjmuje schronienie lotosowych stóp Najwyższej Osoby Boga, nieograniczony, miłosierny Pan obdarza go bezprzyczynową łaską. W ten sposób może on pokonać nieprzezwyciężony ocean niewiedzy. Natomiast ci, których inteligencja jest w cielesnej koncepcji życia, którzy myślą: "jestem tym ciałem" - są pokarmem odpowiednim dla psów i szakali. Najwyższy Pan nigdy nie obdarza łaską takich ludzi."'

Madhya 06.235 Znaczenie: Najwyższy Pan nigdy nie obdarza Swym błogosławieństwem osób znajdujących się w koncepcji cielesnej. Bhagavad-gita (18.66) wyraźnie oznajmia:

sarva-dharman parityajya mam ekam śaranam vraja

aham tvam sarva-papebhyo moksayisyami ma śucah

"Porzuć wszelkie rodzaje religii i po prostu podporządkuj się Mnie. Ja wyzwolę cię od wszelkich następstw grzechów. Nie lękaj się więc."

Cytowany tu przez Caitanyę Mahaprabhu werset ze Śrimad-Bhagavatam (2.7.42) objaśnia sens wypowiedzi Śri Krsny. Krsna obdarzył Arjunę Swą bezprzyczynową łaską, aby wydobyć go z koncepcji cielesnej. Miało to miejsce na początku Drugiego Rozdziału Bhagavad-gity (2.13), gdzie Krsna mówi, dehino 'smin yatha dehe kaumaram yauvanam jara. W ciele znajduje się jego posiadacz; nie należy utożsamiać ciała z jaźnią. Jest to pierwsza wskazówka, jaką musi sobie przyswoić bhakta. Osoba znajdująca się w koncepcji cielesnej nie potrafi zrozumieć swej prawdziwej tożsamości i zaangażować się w miłosną służbę dla Pana. Dopóki nie dojdzie się do pozycji transcendentalnej, nie można się spodziewać bezprzyczynowej łaski Najwyższego Pana, ani też pokonania ogromnego oceanu materialnej niewiedzy. Potwierdza to także Bhagavad-gita (7.14): mam eva ye prapadyante mayam etam taranti te. Bez podporządkowania się lotosowym stopom Krsny, nie należy oczekiwać uwolnienia ze szponów mayi, czyli złudnej energii. Według Śrimad-Bhagavatam sannyasini Mayavadi, którzy błędnie uważają się za wyzwolonych z uchwytu mayi, określani są mianem vimukta-maninah. W rzeczywistości nie są oni wcale wyzwoleni. Tylko wydaje im się, że osiągnęli wyzwolenie i stali się Samym Narayanem. Chociaż w oczywisty sposób uświadomili sobie, że nie są ciałem materialnym, tylko duszą, to jednak odrzucają obowiązek duszy, którym jest służenie Duszy Najwyższej. Dlatego ich inteligencja pozostaje nieczysta. Dopóki inteligencja nie zostanie oczyszczona, nie można jej użyć do zrozumienia służby oddania. Służba oddania rozpoczyna się dopiero wtedy, gdy umysł, inteligencja i ego zostaną całkowicie oczyszczone. Sannyasini Mayavadi nie oczyszczają swej inteligencji, umysłu i ego i dlatego nie są w stanie podjąć służby dla Pana oraz nie mogą się spodziewać Jego bezprzyczynowej łaski. Chociaż osiągają bardzo wysoką pozycję dzięki surowym umartwieniom i pokutom, to jednak ciągle przebywają w świecie materialnym, nie dostępując błogosławieństwa lotosowych stóp Pana. Czasem wznoszą się do blasku Brahmana, ale ponieważ ich umysły nie są całkowicie czyste, muszą wrócić do egzystencji materialnej.

Karmici znajdują się całkowicie w cielesnej koncepcji życia. Jnani - chociaż teoretycznie rozumieją, że nie są ciałem - również nie znają lotosowych stóp Pana, ponieważ kładą nadmierny nacisk na impersonalizm. W konsekwencji zarówno karmici, jak i jnani są niegodni łaski Pana i nie mogą zostać bhaktami. Dlatego też Narottama dasa Thakura mówi, jnana-kanda karma-kanda, kevala visera bhanda: osoby, które podjęły procesy karma-kanda (działania dla rezultatów) i jnana-kanda (spekulacji na temat wiedzy o transcendencji), po prostu najadły się z zatrutych garnków. Muszą one trwać w egzystencji materialnej życie po życiu, dopóki nie schronią się u lotosowych stóp Krsny. Potwierdza to Śrimad Bhagavad-gita:

bahunam janmanam ante jnanavan mam prapadyate

vasudevah sarvam iti sa mahatma sudurlabhah

"Po wielu narodzinach i śmierciach ten, kto posiadł prawdziwą wiedzę, podporządkowuje się Mnie, znając Mnie jako przyczynę wszystkich przyczyn i wszystkiego, co jest. Taka wielka dusza jest czymś bardzo rzadkim." (Bg. 7.19)

Madhya 06.236 Powiedziawszy to wszystko Sarvabhaumie Bhattacaryi, Śri Caitanya Mahaprabhu wrócił do Swej siedziby. Od tego dnia Bhattacarya był wolny, ponieważ została usunięta jego fałszywa duma.

Madhya 06.237 Od tej pory Sarvabhauma Bhattacarya nie znał niczego poza lotosowymi stopami Pana Caitanyi Mahaprabhu i od tego dnia objaśniał pisma objawione wyłącznie zgodnie z procesem służby oddania.

Madhya 06.238 Widząc, że Sarvabhauma Bhattacarya jest utwierdzony w kulcie Vaisnava, jego szwagier - Gopinatha Acarya - zaczął tańczyć, klaszcząc w dłonie i wołając: "Hari! Hari!"

Madhya 06.239 Następnego dnia Sarvabhauma Bhattacarya poszedł zobaczyć Pana Jagannatha, ale zanim dotarł do świątyni, udał się do siedziby Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.240 Kiedy Sarvabhauma Bhattacarya zobaczył Caitanyę Mahaprabhu, padł przed Nim na ziemię okazując szacunek. Ofiarował Panu różne modlitwy i z wielką pokorą mówił o swym wcześniejszym złym nastawieniu.

Madhya 06.241 Bhattacarya zapytał następnie Caitanyę Mahaprabhu: "Jaki element jest najważniejszy w pełnieniu służby oddania?" Pan odpowiedział, że najważniejsze jest powtarzanie świętego imienia Pana.

Madhya 06.241 Znaczenie: W pełnieniu służby oddania występuje dziewięć elementów, które wymienia następujący werset ze Śrimad-Bhagavatam (7.5.23):

śravanam kirtanam visnoh smaranam pada-sevanam

arcanam vandanam dasyam sakhyam atma-nivedanam

Słuchanie o chwałach Pana, intonowanie, pamiętanie, służenie Jego lotosowym stopom, oddawanie czci w świątyni, modlenie się, bycie sługą Pana, zaprzyjaźnienie się z Panem oraz sarvatma-nivedana, pełne ofiarowanie się lotosowym stopom Pana, oto dziewięć procesów służby oddania. W Nektarze Oddania procesy te są rozwinięte do sześćdziesięciu czterech elementów. Kiedy Sarvabhauma Bhattacarya zapytał Pana, który z tych elementów jest najważniejszy, Śri Caitanya Mahaprabhu natychmiast odparł, że najważniejsze jest powtarzanie świętych imion Pana - Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Dla poparcia Swej wypowiedzi, Pan zacytował następnie werset z Brhan-naradiya Purany (Trzydziesty Ósmy Rozdział, werset 126).

Madhya 06.242 "'W tym wieku kłótni i hipokryzji jedyną metodą zbawienia jest powtarzanie świętych imion Pana. Nie ma innego sposobu. Nie ma innego sposobu. Nie ma innego sposobu!"'

Madhya 06.242 Znaczenie: Ponieważ ludzie w tym wieku są tak upadli, mogą po prostu powtarzać maha-mantrę Hare Krsna. W ten sposób mają okazję uwolnić się od cielesnej koncepcji życia i uzyskać kwalifikacje do podjęcia służby oddania dla Pana. Podjęcie służby oddania dla Pana nie jest możliwe bez wcześniejszego pełnego oczyszczenia się. Potwierdza to Bhagavad-gita (7.28):

yesam tv anta-gatam papam jananam punya-karmanam

te dvandva-moha-nirmukta bhajante mam drdha-vratah

"Osoby, które działały pobożnie w swoich poprzednich żywotach, jak i w życiu obecnym, i które całkowicie wypleniły swoje grzechy, uwolniły się od dualizmów ułudy i z determinacją angażują się w pełnienie służby oddania dla Mojej Osoby." Ludzie dziwią się czasem, że młodzi mężczyźni i kobiety tak poważnie angażują się w ruch świadomości Krsny. Odrzucając grzeszne działanie - niedozwolony seks, jedzenie mięsa, toksykację i hazard - oraz przestrzegając ściśle zaleceń mistrza duchowego, uwolnili się oni od wszelkich zanieczyszczeń. Dlatego też mogą w pełni zaangażować się w służbę oddania dla Pana.

W tym wieku Kali hari-kirtana odgrywa niezwykle ważną rolę. O znaczeniu powtarzania świętych imion Pana mówią następujące wersety ze Śrimad-Bhagavatam (12.3.51-52):

kaler dosa-nidhe rajann asti hy eko mahan gunah

kirtanad eva krsnasya mukta-sangah param vrajet

krte yad dhyayato visnum tretayam yajato makhaih

dvapare paricaryayam kalau tad dhari-kirtanat

"Najważniejszym czynnikiem w tym wieku Kali (który jest oceanem błędów) jest to, że pełne oczyszczenie i kwalifikacje do wejścia do królestwa Bożego można osiągnąć po prostu przez powtarzanie mantry Hare Krsna. Samorealizację, którą osiągano w wieku Satya przez medytację, w wieku Treta przez spełnianie ofiar, a w wieku Dvapara przez świątynny kult Pana Krsny, można uzyskać w wieku Kali przez samo powtarzanie świętych imion, Hare Krsna."

Madhya 06.243 Śri Caitanya Mahaprabhu bardzo szeroko wyjaśnił werset harer nama z Brhan-naradiya Purany. Objaśnienie to wprawiło Sarvabhaumę Bhattacaryę w wielkie zdumienie.

Madhya 06.244 Gopinatha Acarya przypomniał Sarvabhaumie Bhattacaryi: "Mój drogi Bhattacaryo, stało się to, co ci przepowiadałem."

Madhya 06.244 Znaczenie: Gopinatha Acarya poinformował wcześniej Sarvabhaumę Bhattacaryę, że kiedy Pan obdarzy go łaską, to będzie mógł on dokładnie zrozumieć transcendentalny proces służby oddania. Teraz przepowiednia ta sprawdziła się. Sarvabhauma Bhattacarya został całkowicie nawrócony na kult Vaisnavizmu i przestrzegał jego zasad w sposób automatyczny, bez jakiegokolwiek przymusu. Dlatego też Bhagavad-gita (2.40) mówi, svalpam apy asya dharmasya trayate mahato bhayat: dzięki wykonaniu nawet drobnej służby oddania można uniknąć największego niebezpieczeństwa. Sarvabhauma Bhattacarya znajdował się w największym niebezpieczeństwie, ponieważ wyznawał filozofię Mayavada. W jakiś sposób jednak udało mu się zetknąć z Panem Śri Caitanyą Mahaprabhu i zostać doskonałym bhaktą. W ten właśnie sposób został uchroniony od wielkiego upadku, jakim jest impersonalizm.

Madhya 06.245 Składając pokłony Gopinathowi Acaryi, Bhattacarya powiedział: "Ponieważ jestem spokrewniony z tobą, a ty jesteś bhaktą, to dzięki twej łasce Pan okazał mi miłosierdzie.

Madhya 06.246 "'Ty jesteś pierwszej klasy bhaktą, podczas gdy ja tkwię w ciemnościach sporów logicznych. Pan obdarzył mnie Swym błogosławieństwem ze względu na twój związek z Nim."

Madhya 06.247 Ta pokorna wypowiedź bardzo ucieszyła Śri Caitanyę Mahaprabhu. Pan objął Sarvabhaumę Bhattacaryę i rzekł: "Idź teraz do świątyni odwiedzić Pana Jagannatha."

Madhya 06.248 Po odwiedzeniu świątyni Pana Jagannatha, Sarvabhauma Bhattacarya wrócił do domu wraz z Jagadanandą i Damodarą.

Madhya 06.249 Bhattacarya przyniósł wielką ilość znakomitego prasada pobłogosławionego przez Pana Jagannatha i ofiarował je swemu służącemu braminowi oraz Jagadanandzie i Damodarze.

Madhya 06.250 Sarvabhauma Bhattacarya ułożył następnie dwa wersety i zapisał je na liściu palmowym. Dając ten liść Jagadanandzie Prabhu, poprosił go o doręczenie tych wersetów Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.251 Jagadananda i Damodara wrócili następnie do Śri Caitanyi Mahaprabhu, niosąc Mu prasada oraz liść palmowy, na którym zapisane były wersety. Mukunda Datta wziął jednak ów liść od Jagadanandy, zanim oddał go Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.252 Mukunda Datta zapisał te dwa wersety na zewnętrznej ścianie pokoju. Jagadananda wziął następnie ów liść i pokazał go Panu Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.253 Natychmiast po przeczytaniu tych dwóch wersetów Pan Caitanya Mahaprabhu podarł liść palmowy, na którym były one zapisane. Wszyscy bhaktowie poznali jednak ich treść z zapisu na ścianie i zachowali je w swych sercach. Brzmią one następująco.

Madhya 06.254 "Przyjmuję schronienie w Najwyższej Osobie Boga, Śri Krsnie, który zstąpił do tego świata w formie Pana Caitanyi Mahaprabhu, aby nauczyć nas prawdziwej wiedzy, służby oddania dla Pana oraz wyrzeczenia się wszystkiego, co nie sprzyja świadomości Krsny. Przyszedł On do nas, ponieważ jest oceanem transcendentalnego miłosierdzia. Podporządkowuję się Jego lotosowym stopom.

Madhya 06.254 Znaczenie: Ten oraz następny werset występuje w Caitanya-candrodaya-natace (6.74) Śri Kavi-karnapury.

Madhya 06.255 "Niech moja świadomość, podobna do miodowej pszczoły, schroni się u lotosowych stóp Najwyższej Osoby Boga, który pojawił się teraz jako Śri Krsna Caitanya Mahaprabhu, aby uczyć ludzi starożytnego systemu oddania dla Niego. System ten nieomal wygasł z powodu wpływu czasu."

Madhya 06.255 Znaczenie: Jak mówi Bhagavad-gita (4.7):

yada yada hi dharmasya glanir bhavati bharata

abhyutthanam adharmasya tadatmanam srjamy aham

"Zawsze, kiedy tylko i gdzie tylko zamierają praktyki religijne, o potomku Bharaty, i zaczyna się szerzyć bezbożność - wtedy zstępuję osobiście."

Tak było również z pojawieniem się Caitanyi Mahaprabhu. Śri Caitanya Mahaprabhu zstąpił do tego świata jako ukryta inkarnacja Krsny, ale o Jego pojawieniu się mówi Śrimad-Bhagavatam, Mahabharata i inne pisma wedyjskie. Celem tego wcielenia Pana było przekazanie wiedzy uwarunkowanym duszom, ponieważ w tym wieku Kali prawie każdy przywiązał się do działań rytualnych, pracy dla rezultatów oraz umysłowej spekulacji. Zaistniała więc wielka potrzeba odnowienia systemu służby oddania. Pan przybył zatem osobiście, występując jako bhakta, aby upadła ludzkość mogła skorzystać z Jego przykładu.

W konkluzji Bhagavad-gity Pan Krsna doradza nam, abyśmy całkowicie się Mu podporządkowali, gdyż wtedy roztoczy nad nami pełną ochronę. Ludzie upadli jednak tak nisko, że nie potrafili już zaakceptować wskazówek Pana Krsny; Krsna powrócił więc z tą samą misją, ale tym razem wypełniał ją w inny sposób. Jako Pan Śri Krsna, Najwyższa Osoba Boga, zalecał nam, abyśmy podporządkowali się Jemu. Natomiast jako Pan Śri Caitanya Mahaprabhu uczył nas, jak podporządkować się Krsnie. Dlatego też Gosvami sławią Pana w następujący sposób: namo maha-vadanyaya krsna-prema-pradaye te. Pan Śri Krsna jest bezsprzecznie Osobą Boga, ale we wspaniałomyślności nie dorównuje Śri Caitanyi Mahaprabhu. Krsna po prostu poleca, aby zostać Jego bhaktą (man-mana bhava mad-bhaktah). Natomiast Śri Caitanya Mahaprabhu faktycznie uczy nas procesu świadomości Krsny. Osoba, która pragnie zostać bhaktą Krsny, musi najpierw schronić się u lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu, idąc w ślady Sarvabhaumy Bhattacaryi i innych zaawansowanych bhaktów.

Madhya 06.256 Te dwa wersety ułożone przez Sarvabhaumę Bhattacaryę będą zawsze głosiły jego sławę jak donośny głos bębna, gdyż stały się one sznurami pereł na szyjach wszystkich bhaktów.

Madhya 06.257 Zaprawdę, Sarvabhauma Bhattacarya stał się czystym bhaktą Caitanyi Mahaprabhu; służba oddania dla Pana była dla niego wszystkim.

Madhya 06.258 Bhattacarya zawsze powtarzał święte imię Śri Krsny Caitanyi, syna matki Śaci i oceanu wszelkich dobrych cech. Zaprawdę, powtarzanie świętych imion stało się jego medytacją.

Madhya 06.259 Pewnego dnia Sarvabhauma Bhattacarya przyszedł do Caitanyi Mahaprabhu i po złożeniu pokłonów zaczął recytować pewien werset.

Madhya 06.260 Werset ten pochodzi z jednej z modlitw Pana Brahmy, zawartej w Śrimad-Bhagavatam. Pod koniec tego wersetu Sarvabhauma Bhattacarya zmienił jednak brzmienie dwóch sylab.

Madhya 06.261 [Werset ten brzmiał następująco:] "Kto szuka Twego współczucia i przez to znosi wszelkie przeciwności wynikające z karmy za przeszłe czyny, kto zawsze angażuje swój umysł, słowa i ciało w służbę oddania dla Ciebie, i kto zawsze składa Ci pokłony, ten ma niewątpliwie faktyczną szansę zostać Twym czystym bhaktą."

Madhya 06.261 Znaczenie: Cytując powyższy werset ze Śrimad-Bhagavatam (10.14.8), Sarvabhauma Bhattacarya zmienił oryginalne słowa mukti-pade na bhakti-pade. Mukti jest to wyzwolenie i połączenie się z bezosobowym blaskiem Brahmana, podczas gdy bhakti jest pełnieniem transcendentalnej służby dla Najwyższej Osoby Boga. Ponieważ Sarvabhauma Bhattacarya rozwinął w sobie czystą służbę oddania, nie podobał mu się zwrot mukti-pade, odnoszący się do bezosobowego aspektu Pana. Nie miał on jednak prawa niczego zmieniać w Śrimad-Bhagavatam, co wyjaśni dalej Śri Caitanya Mahaprabhu. Chociaż Sarvabhauma Bhattacarya zmienił to słowo w ekstazie oddania, Śri Caitanya Mahaprabhu nie zaaprobował takiego postępowania.

Madhya 06.262 Śri Caitanya Mahaprabhu od razu zwrócił mu uwagę: "Występujący w tym wersecie zwrot 'mukti-pade' zastąpiłeś słowem 'bhakti-pade'. Po co to zrobiłeś?"

Madhya 06.263 Sarvabhauma Bhattacarya odpowiedział: "Rozbudzenie czystej miłości do Boga, będącej rezultatem służby oddania, zdecydowanie przewyższa wyzwolenie z materialnych więzów. Połączenie się z blaskiem Brahmana jest rodzajem kary dla przeciwników służby oddania."

Madhya 06.263 Znaczenie: W Brahmanda Puranie jest powiedziane:

siddha-lokas tu tamasah pare yatra vasanti hi

siddha brahma-sukhe magna daityaś ca harina hatah

"Na Siddhaloce [Brahmaloce] przebywają dwa rodzaje żywych istot - te, które były w poprzednim życiu demonami i zostały w związku z tym zabite przez Najwyższą Osobę Boga, oraz te, które znajdują wielką przyjemność w bezosobowym blasku Pana." Słowo tamasah znaczy "okrywy wszechświata". Wszechświat otoczony jest powłokami poszczególnych elementów materialnych, a poza tymi okrywami znajduje się bezosobowy blask Brahmana. Żywa istota, której przeznaczeniem jest pobyt w bezosobowym blasku Pana, traci okazję do pełnienia służby dla Osoby Boga. Bhaktowie uważają więc pobyt w bezosobowym blasku Brahmana za rodzaj kary. Bhaktowie myślą czasem o połączeniu się z blaskiem Brahmana i w konsekwencji zostają przeniesieni do Siddhaloki. W gruncie rzeczy jest to kara za ich impersonalistyczne zrozumienie. W następnych wersetach Sarvabhauma Bhattacarya kontynuuje wyjaśnienie różnicy między mukti-pada a bhakti-pada.

Madhya 06.264-265 Bhattacarya kontynuował: "Wtopienie się w blask Brahmana jest karą dla impersonalistów, nie uznających transcendentalnej formy Pana Śri Krsny, oraz demonów, którzy zawsze znieważają Krsnę i walczą z Nim. Nic takiego nie spotyka jednak osób pełniących służbę oddania.

Madhya 06.266 "Jest pięć rodzajów wyzwolenia: salokya, samipya, sarupya, sarsti i sayujya.

Madhya 06.266 Znaczenie:

Salokya oznacza, że po wyzwoleniu zostaje się przeniesionym na planetę, na której mieszka Najwyższa Osoba Boga.

samipya jest uzyskaniem pozycji towarzysza Najwyższej Osoby Boga;

sarupya - uzyskaniem czteroramiennej formy, dokładnie odzwierciedlającej formę Pana;

sarsti - uzyskaniem bogactw równych bogactwom Pana; a

sayujya - wtopieniem się w blask Brahmana. Jest to pięć rodzajów wyzwolenia.

Madhya 06.267 "Jeśli jest okazja do służenia Najwyższej Osobie Boga, czysty bhakta przyjmuje czasem wyzwolenie salokya, sarupya, samipya lub sarsti nigdy jednak nie przyjmuje sayujyi.

Madhya 06.268 "Czysty bhakta nie lubi nawet słuchać o sayujya-mukti, które wzbudza w nim strach i nienawiść. Zaprawdę, czysty bhakta wolałby raczej pójść do piekła, niż wtopić się w blask Pana."

Madhya 06.268 Znaczenie: Śrila Prabodhananda Sarasvati śpiewał, kaivalyam narakayate. Impersonalistyczna koncepcja zjednoczenia się z blaskiem Pana jest autentycznym piekłem. Z pięciu rodzajów wyzwolenia, pierwsze cztery (salokya, samipya, sarupya i sarsti) nie są więc czymś niepożądanym, gdyż mogą być drogą do służenia Panu. Niemniej jednak czysty bhakta Pana Krsny odrzuca nawet i te formy wyzwolenia; jego jedynym pragnieniem jest służenie Panu narodziny po narodzinach. Taki bhakta nie jest specjalnie zainteresowany zatrzymaniem cyklu narodzin i śmierci, ponieważ pragnie tylko służyć Panu nawet w warunkach piekielnych. Czysty bhakta nienawidzi więc i boi się sayujya-mukti, czyli wtopienia się w blask Pana. Takie wtopienie jest skutkiem popełnienia zniewagi wobec transcendentalnej, miłosnej służby dla Pana i dlatego też czysty bhakta wcale go nie pragnie.

Madhya 06.269 Sarvabhauma Bhattacarya kontynuował: "Są dwa rodzaje sayujya-mukti: wtopienie w blask Brahmana i połączenie z osobowym ciałem Pana. Połączenie się z ciałem Pana jest nawet bardziej odrażające niż połączenie się z Jego blaskiem."

Madhya 06.269 Znaczenie: Według opinii Vedantystów Mayavadi ostatecznym sukcesem żywej istoty jest połączenie się z bezosobowym Brahmanem. Bezosobowy Brahman, czyli blask emanujący z ciała Najwyższego Pana, nosi nazwę Brahmaloki lub Siddhaloki. Brahma-samhita (5.40) mówi, yasya prabha prabhavato jagad-anda-koti: materialne wszechświaty powstają z promieni ciała Najwyższej Osoby Boga. Yogini, którzy przestrzegają zasad Patanjalego, uznają osobowość Absolutnej Prawdy, ale pragną połączyć się z transcendentalnym ciałem Najwyższego Pana. Takie jest ich pragnienie. Będąc najwyższym autorytetem, Pan może bez trudu pozwolić milionom żywych istot na połączenie się z Jego ciałem. Źródłem wszystkiego jest Najwyższa Osoba Boga, Bhagavan, a Jego blask nosi nazwę brahmajyoti, Brahmaloka lub Siddhaloka. Brahmaloka jest miejscem pobytu wielu - podobnych do iskier żywych istot - będących integralnymi cząstkami Pana. Ponieważ istoty te nie chcą zachować swej indywidualnej egzystencji, zostają połączone i zachowane w Brahmaloce, podobnie jak to jest w przypadku emanujących ze słońca cząsteczek światła.

Słowo siddha jest bardzo istotne; odnosi się ono do osoby, która zrealizowała blask Brahmana i która posiada pełną wiedzę o tym, że żywa istota nie jest cząsteczką materialną, tylko iskrą duchową. Bhagavad-gita opisuje to zrozumienie jako brahma-bhuta. Żywa istota w stanie uwarunkowanym znana jest jako jiva-bhuta, czyli "siła życia wewnątrz materii". Istoty brahma-bhuta mogą pozostać na Brahmaloce, czyli Siddhaloce, ale niestety upadają czasem do świata materialnego, gdyż nie są zaangażowane w służbę oddania. Potwierdza to Śrimad-Bhagavatam (10.2.32): ye 'nye 'ravindaksa. Te na pół wyzwolone dusze błędnie uważają się za istoty wyzwolone. Nie może być jednak mowy o całkowitym oczyszczeniu, jeśli ktoś nie pełni służby oddania. Istoty te zostały więc opisane jako vimukta-maninah, co oznacza, że uważają się one błędnie za wyzwolone, chociaż ich inteligencja nie została jeszcze oczyszczona. Mimo iż istoty te poddają się surowym umartwieniom, aby osiągnąć platformę Siddhaloki, to jednak nie są one w stanie pozostać tam na zawsze, ponieważ brakuje im anandy (szczęścia). Chociaż osiągają stopień brahma-bhuta i poznają Najwyższą Osobę Boga poprzez blask Jego ciała, to jednak upadają z powodu zaniedbania służby dla Pana. Istoty te nie wykorzystują we właściwy sposób posiadanej przez siebie niewielkiej wiedzy o Najwyższej Osobie Boga. Nie uzyskując anandy, czyli szczęścia, schodzą do świata materialnego, aby oddawać się przyjemnościom. Dla osoby naprawdę wyzwolonej jest to bezsprzecznie upadek. Bhaktowie uważają taki upadek za równy dostaniu się do piekła.

Zwolennicy systemu yogi Patanjalego rzeczywiście pragną połączyć się z ciałem Najwyższej Osoby Boga. Oznacza to, że nie chcą służyć Panu, chociaż wiedzą o Nim. Przez to zasługują na większe potępienie niż osoby, które pragną połączyć się z blaskiem Pana. Yogini ci medytują o czteroramiennej formie Pana, formie Visnu, aby połączyć się z Jego ciałem. System Patanjalego opisuje formę Pana jako kleśa-karma-vipakaśayair aparamrstah purusa-viśesa iśvarah: "Najwyższa Osoba Boga jest Tym, który nie bierze udziału w pełnym cierpień życiu materialnym." Yogini uznają wieczność Najwyższej Osoby w swej mantrze: sa purvesam api guruh kalanavac chedat: "Ta osoba jest zawsze najwyższa i nie podlega wpływowi czasu." Zwolennicy systemu Patanjalego uznają więc wieczność Najwyższej Osoby Boga, lecz twierdzą: purusartha-śunyanam pratiprasavah kaivalyam svarupa pratistha va citi-śaktir iti. Wierzą, że na szczeblu doskonałości koncepcja purusy zostaje przezwyciężona. Według ich opisu, citi-śaktir iti. Ich zdaniem po osiągnięciu doskonałości nie można pozostać osobą. Ten system yogi jest więc czymś wstrętnym, ponieważ jego ostateczna koncepcja jest bezosobowa. Początkowo yogini ci uznają Najwyższą Osobę Boga, ale ostatecznie odrzucają tę koncepcję, aby zatracić swą osobowość. Są oni naprawdę godni pożałowania, ponieważ posiadając osobową koncepcję Absolutnej Prawdy, nie dbają o pełnienie służby oddania dla Pana i dlatego z powrotem upadają do świata materialnego. Potwierdza to Śrimad-Bhagavatam (10.2.32). Aruhya-krcchrena param padam tatah patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah: z powodu lekceważenia lotosowych stóp Pana, yogini ci na powrót upadają do egzystencji materialnej (patanty adhah). Ta ścieżka yogi jest zatem bardziej odrażająca niż impersonalizm. Konkluzję tę popiera także Pan Kapiladeva w następującym wersecie ze Śrimad-Bhagavatam (3.29.13).

Madhya 06.270 Sarvabhauma Bhattacarya zakończył: "'Nawet jeśli oferuje się czystemu bhakcie wszelkiego rodzaju wyzwolenia, on ich nie przyjmie. Jest w pełni usatysfakcjonowany pełnieniem służby dla Pana.' "

Madhya 06.271 Pan Śri Caitanya Mahaprabhu odpowiedział: "Słowo 'mukti-pade' ma jeszcze inne znaczenie. Mukti-pada odnosi się bezpośrednio do Najwyższej Osoby Boga.

Madhya 06.272 "U stóp Najwyższej Osoby Boga leżą wszystkie rodzaje wyzwolenia i dlatego Pan nazywany jest mukti-pada. Według innego tłumaczenia, mukti jest dziewiątym tematem, a Najwyższa Osoba Boga - schronieniem wyzwolenia.

Madhya 06.272 Znaczenie: Pan Śri Krsna znany jest także jako Mukunda, czyli "obdarzający transcendentalnym szczęściem przez ofiarowanie wszelkich form mukti." Śrimad-Bhagavatam jest podzielone na dwanaście cant, a w Dziewiątym z nich opisane są poszczególne rodzaje mukti. Dziesiąte Canto jest jednak faktycznym centrum wszelkich dyskusji na temat mukti, ponieważ Osoba Boga Śri Krsna - który jest dziesiątym tematem omawianym w Śrimad-Bhagavatam - jest wyłącznym przedmiotem opisu Dziesiątego Canto. Ponieważ u lotosowych stóp Śri Krsny rezydują wszystkie rodzaje mukti, może On być nazywany mukti-pada.

Madhya 06.273 "Skoro więc mogę zrozumieć Krsnę zgodnie z tymi dwoma znaczeniami", rzekł Caitanya Mahaprabhu, "jaki sens ma dokonywanie zmian w wersecie?" Sarvabhauma Bhattacarya odpowiedział: "Nie mogłem podać takiego znaczenia tego wersetu.

Madhya 06.274 "Chociaż Twe wyjaśnienie jest słuszne, nie należy go stosować, ponieważ słowo 'mukti-pada' jest dwuznaczne.

Madhya 06.275 "Słowo 'mukti' odnosi się do pięciu rodzajów wyzwolenia. Jednak jego bezpośrednie znaczenie sugeruje zazwyczaj zjednoczenie się z Panem.

Madhya 06.276 "Sam dźwięk słowa 'mukti' od razu wzbudza nienawiść i strach. Kiedy natomiast wypowiadamy słowo 'bhakti', to w naturalny sposób czujemy w umyśle transcendentalne szczęście."

Madhya 06.277 Usłyszawszy takie wyjaśnienie, Pan zaczął się śmiać i z wielką przyjemnością mocno uściskał Sarvabhaumę Bhattacaryę.

Madhya 06.278 Zaprawdę, ta sama osoba, która zwykła czytać i nauczać filozofii Mayavada, teraz nawet znienawidziła słowo 'mukti'. Mogło się tak stać tylko dzięki łasce Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.279 Nikt nie rozpoznaje kamienia filozoficznego w nieznanym klejnocie, dopóki nie zmieni on przez swój dotyk żelaza w złoto.

Madhya 06.280 Widząc transcendentalny Vaisnavizm u Sarvabhaumy Bhattacaryi, każdy mógł zrozumieć, że Pan Caitanya to nikt inny, tylko syn Nandy Maharajy, Krsna.

Madhya 06.281 Po tym zdarzeniu wszyscy mieszkańcy Jagannatha Puri, na czele z Kaśi Miśrą, przyszli schronić się u lotosowych stóp Pana.

Madhya 06.282 Później opiszę, jak Sarvabhauma Bhattacarya zawsze angażował się w służbę dla Pana.

Madhya 06.283 Opiszę także ze wszystkimi szczegółami, jak Sarvabhauma Bhattacarya w doskonały sposób służył Śri Caitanyi Mahaprabhu przez ofiarowywanie Mu jałmużny.

Madhya 06.284-285 Osoba, która z wiarą i miłością słucha o rozrywkach związanych ze spotkaniem Pana Caitanyi Mahaprabhu i Sarvabhaumy Bhattacaryi, w krótkim czasie uwalnia się z sieci spekulacji i działań dla przyjemności oraz znajduje schronienie u lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Madhya 06.286 Modląc się u lotosowych stóp Śri Rupy i Śri Raghunathy, zawsze pragnąc ich miłosierdzia, ja, Krsnadasa, opowiadam Śri Caitanya-caritamrtę, podążając w ich ślady.

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Szóstego Rozdziału Madhya-lili Śri Caitanya-caritamrty, opisującego wyzwolenie Sarvabhaumy Bhattacaryi.