ROZDZIAŁ   III .

Chwały Śrila Haridasa Thakury

    Śrila Bhaktivinoda Thakura w taki oto sposób przedstawia streszczenie Trzeciego Rozdziału Antya-lili. Piękna młoda braminka z Jagannatha Puri miała bardzo urodziwego syna, który codziennie przychodził do Śri Caitanyi Mahaprabhu. To jednak niezbyt podobało się Damodarze Pandicie, a zatem powiedział on Śri Caitanyi Mahaprabhu: "Jeśli będziesz okazywał temu chłopcu tyle miłości, ludzie zaczną wątpić w Twoją reputację." Słysząc te słowa Pan wysłał Damodarę Panditę do Navadvipy, aby doglądał spraw Jego matki, Śacidevi. Poprosił go także szczególnie o to, by przypomniał Jego matce, iż czasami przychodzi On do jej domu, aby przyjąć ofiarowane przez nią pożywienie. Tak więc wypełniając polecenie Śri Caitanyi Mahaprabhu, Damodara Pandita udał się do Navadvipy zabierając ze sobą wszelkiego rodzaju prasada od Pana Jagannatha. Przy innej okazji Śri Caitanya Mahaprabhu zapytał Haridasa Thakurę, który znany był jako Brahma Haridasa, w jaki sposób osiągną wyzwolenie w Kali-yudze yavanowie, czyli osoby pozbawione kultury wedyjskiej. Haridasa Thakura odrzekł, iż jest to możliwe, jeśli będą bardzo głośno intonować mantrę Hare Krsna, jako że słuchanie głośno intonowanej mantry Hare Krsna, nawet z niewielką realizacją, pomoże im.

    Po opisaniu tego zdarzenia autor Caitanya-caritamrty opowiada też, jak Haridasa Thakura został poddany pewnej próbie w Benapoli, wiosce w pobliżu Śantipur. Człowiek zwany Ramacandra Khan, który zazdrościł Haridasowi Thakurze, wysłał do niego zawodową prostytutkę, żeby spróbowała go zniesławić. Lecz dzięki łasce Haridasa Thakury nawet prostytutka osiągnęła wyzwolenie. Z powodu znieważenia czystego Vaisnavy Ramacandra Khan został później wyklęty przez Nityanandę Prabhu i zrujnowany.

    Haridasa Thakura udał się z Benapoli do wioski znanej jako Candapura, gdzie mieszkał w domu Balaramy Acaryi. Później przyjęli go dwaj bracia Hiranya i Govardhana Majumadarowie, lecz podczas dyskusji znieważył go kastowy bramin znany jako Gopala Cakravarti. Z powodu popełnienia tej obrazy Gopala Cakravarti został ukarany trądem.

    Później Haridasa Thakura opuścił Candapurę i udał się do domu Advaity Acaryi, gdzie został wystawiony na próbę przez Mayadevi, uosobienie energii zewnętrznej. Ona także uzyskała jego łaskę, otrzymawszy błogosławieństwo intonowania maha-mantry Hare Krsna.

Antya 03.01    Składam pełne szacunku pokłony lotosowym stopom mojego mistrza duchowego i wszystkich pozostałych nauczycieli na ścieżce służby oddania. Składam pełne szacunku pokłony wszystkim Vaisnavom i sześciu Gosvamim, włączając w to Śrila Rupę Gosvamiego, Śrila Sanatanę Gosvamiego, Raghunathę dasa Gosvamiego, Jivę Gosvamiego oraz ich towarzyszy. Składam pełne szacunku pokłony Śri Advaicie Acaryi Prabhu, Śri Nityanandzie Prabhu, Śri Caitanyi Mahaprabhu i wszystkim Jego bhaktom, którym przewodzi Śrivasa Thakura. Następnie składam pełne szacunku pokłony lotosowym stopom Pana Krsny, Śrimati Radharani i wszystkich gopi, którym przewodzą Lalita i Viśakha.
Antya 03.02    Wszelka chwała Śri Caitanyi Mahaprabhu! Wszelka chwała Nityanandzie Prabhu! Wszelka chwała Advaicie Acaryi! I wszelka chwała wszystkim bhaktom Śri Caitanyi Mahaprabhu!
Antya 03.03    Był w Jagannatha Puri pewien młody chłopiec, który zrodził się z oryjskiego bramina, lecz później stracił ojca. Był on bardzo piękny, a jego zachowanie było nadzwyczaj szlachetne.
Antya 03.04-05    Chłopiec ten codziennie przychodził do Śri Caitanyi Mahaprabhu i składał Mu pełne szacunku pokłony. Mógł rozmawiać ze Śri Caitanyą Mahaprabhu, jako że Pan był jego życiem i duszą, lecz dla Damodary Pandity zażyłe stosunki tego chłopca z Panem i łaska Pana dla niego były nie do zniesienia.
Antya 03.06    Damodara Pandita wielokrotnie zabraniał temu synowi bramina odwiedzać Pana. Lecz pozostanie w domu i nie ujrzenie Śri Caitanyi Mahaprabhu było dla chłopca nie do zniesienia.
Antya 03.07    Chłopiec ten codziennie przychodził do Śri Caitanyi Mahaprabhu, który traktował go z wielkim uczuciem. Naturą każdego chłopca jest odwiedzanie osoby, która go kocha.
Antya 03.08    Damodara Pandita nie mógł tego znieść. Był bardzo nieszczęśliwy, lecz nie mógł nic powiedzieć, gdyż chłopiec nie zważał na jego ograniczenia.
Antya 03.09    Kiedy pewnego dnia chłopiec przyszedł do Śri Caitanyi Mahaprabhu, Pan z wielką miłością pytał go o wszelkiego rodzaju wieści.
Antya 03.10    Gdy chłopiec wstał i odszedł po pewnym czasie, nietolerancyjny Damodara Pandita zaczął mówić.
Antya 03.11    Damodara Pandita zuchwale powiedział Panu: "Z powodu instrukcji, których udzielasz innym, wszyscy mówią, że jesteś wielkim nauczycielem, lecz teraz przekonamy się, jakim nauczycielem jesteś.

Antya 03.11  Znaczenie: Damodara Pandita był wielkim bhaktą Śri Caitanyi Mahaprabhu. Niekiedy jednak pod wpływem energii zewnętrznej i materialnych względów osoba zajmująca taką pozycję staje się zuchwała i tak bhakta mylnie ośmiela się krytykować czynności mistrza duchowego czy Najwyższej Osoby Boga. Wbrew logice, że "żona Cezara musi być ponad wszelkim podejrzeniem", bhakta nie powinien być zaniepokojony z powodu czynności mistrza duchowego ani też próbować krytykować go. Powinien być utwierdzony w konkluzji, że mistrz duchowy nie może być przedmiotem krytyki, i że nigdy nie należy uważać go za równego zwykłemu człowiekowi. Nawet jeśli wydaje się, że zgodnie z niedoskonałą oceną bhakty istnieją jakieś rozbieżności, powinien on mieć niewzruszoną pewność, że nawet gdy mistrz duchowy udaje się do sklepu monopolowego, nie jest pijakiem, lecz musi raczej mieć pewien cel udając się tam. W pewnym bengalskim poemacie jest powiedziane:

 

yadyapi nityananda sura-badi yaya

tathapio haya nityananda-raya

 

"Nawet jeśli zobaczę, że Pan Nityananda wszedł do winiarni, nie zmieni to mojego przekonania, że Nityananda Raya jest Najwyższą Osobą Boga."

Antya 03.12    "Słyniesz jako Gosani [nauczyciel czy acarya], lecz teraz po całym mieście Purusottamie rozejdą się pogłoski o Twoich cechach i dobrym imieniu. Jakże zachwiana zostanie Twoja pozycja!"
Antya 03.13    Chociaż Śri Caitanya Mahaprabhu wiedział, że Damodara Pandita był czystym i prostym bhaktą, słysząc tę zuchwałą przemowę Pan powiedział: "Mój drogi Damodaro, cóż za głupstwa opowiadasz?" Damodara Pandita odrzekł na to: "Jesteś niezależną Osobą Boga, będącym ponad wszelką krytyką.
Antya 03.14    "Mój drogi Panie, możesz działać, jak Ci się podoba. Nikt nie może nic powiedzieć, by Cię ograniczyć. Niemniej jednak cały świat jest zuchwały, ludzie mogą mówić cokolwiek. Jakże ich powstrzymasz?
Antya 03.15    "Drogi Panie, jesteś uczonym nauczycielem. Dlaczego zatem nie bierzesz pod uwagę, że chłopiec ten jest synem owdowiałej żony bramina? Dlaczego darzysz go tak wielkim uczuciem?
Antya 03.16    "Chociaż matka tego chłopca jest całkowicie wyrzeczona i czysta, ma jedną naturalną wadę - jest bardzo piękną młodą dziewczyną.
Antya 03.17    "I Ty, mój drogi Panie, jesteś przystojnym, atrakcyjnym młodym mężczyzną. Dlatego ludzie na pewno będą plotkować o Tobie. Dlaczego stwarzasz im do tego okazję?"

Antya 03.17  Znaczenie: Damodara Pandita, będąc prostym i oddanym bhaktą Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu, nie mógł znieść krytyki Pana, lecz niestety sam na swój sposób krytykował Go. Pan rozumiał, że to z powodu prostoty Damodara Pandita ośmielał się zuchwale Go krytykować. Niemniej jednak takie zachowanie nie jest u bhakty czymś zbyt właściwym.

Antya 03.18    Powiedziawszy to, Damodara Pandita zamilkł. Śri Caitanya Mahaprabhu uśmiechnął się, zadowolony w Sobie, i zastanowił się nad zuchwałością Damodary Pandity.
Antya 03.19    "Taka zuchwałość jest także oznaką czystej miłości do Mnie. Nie mam innego tak bliskiego przyjaciela, jak Damodara Pandita."
Antya 03.20    Myśląc w ten sposób Śri Caitanya Mahaprabhu poszedł spełniać południowe obowiązki. Następnego dnia zawołał Damodarę Panditę w ustronne miejsce.
Antya 03.21    Pan powiedział: "Mój drogi przyjacielu Damodaro, pójdź lepiej do Nadii i zostań z Moją matką.
Antya 03.22    "Jedynie ty możesz ją chronić, gdyż jesteś tak troskliwy, że ostrzegasz nawet Mnie.
Antya 03.23    "Wśród Moich towarzyszy jesteś najbardziej bezstronny. To jest bardzo dobre, jako że nie będąc bezstronnym, nie można chronić zasad religijnych.
Antya 03.24    "Możesz zrobić to, czego Ja nie mogę. W istocie możesz skarcić nawet Mnie, nie mówiąc o innych.
Antya 03.25    "Dla ciebie najlepiej będzie, gdy udasz się pod ochronę lotosowych stóp Mojej matki, ponieważ w twojej obecności nikt nie będzie mógł zachowywać się niezależnie.
Antya 03.26    "Od czasu do czasu możesz przychodzić, by zobaczyć się ze Mną, po czym znowu szybko tam wracaj.
Antya 03.27    "Ofiaruj Mojej matce miliony Mych pokłonów. Proszę, porozmawiaj z nią o tym, jak jestem tu szczęśliwy, i w ten sposób obdarz ją szczęściem.
Antya 03.28    "Powiedz, iż wysłałem cię, byś powiadomił ją o Moich osobistych czynnościach, ażeby mogła dzielić Moje szczęście.
Antya 03.29    "Spraw zadowolenie umysłowi matki Śaci, mówiąc w ten sposób. Przypomnij jej również w tej wieści ode Mnie o jednym najbardziej poufnym wydarzeniu.
Antya 03.30    "'Wielokrotnie przychodzę do twego domu, by jeść wszystkie słodycze i warzywa, jakie ofiarowujesz.
Antya 03.31    "'Wiesz, że przychodzę i jem te ofiary, lecz z powodu zewnętrznego rozdzielenia uważasz to za sen.

Antya 03.31  Znaczenie: Ponieważ matka Śaci przeżywała rozłąkę ze Śri Caitanyą Mahaprabhu, myślała, że śni, iż jej syn przyszedł do niej. Jednakże Śri Caitanya Mahaprabhu chciał ją powiadomić, że w rzeczywistości to nie był sen. On faktycznie tam przyszedł i zjadł wszystko, co Mu ofiarowała. Takie są związki zaawansowanych bhaktów z Najwyższą Osobą Boga. Jak powiedziane jest w Brahma-samhicie:

 

premanjana-cchurita-bhakti-vilocanena

santah sadaiva hrdayesu vilokayanti

yam śyamasundaram acintya-guna-svarupam

govindam adi-purusam tam aham bhajami

 

"Wielbię pierwotnego Pana, Govindę, którego zawsze oglądają bhaktowie oczyma przesłoniętymi mgłą miłości. Widzę Go w Jego wiecznej formie Śyamasundary, przebywającego w ich sercach." (Bs. 5.38) Czyści bhaktowie realizują związki z Panem na płaszczyźnie transcendentalnej, lecz ponieważ są wciąż w świecie materialnym, myślą, że to sny. Pan rozmawia jednak z zaawansowanym bhaktą i taki bhakta również Go widzi. Wszystko to jest faktem. Nie jest to sen.

Antya 03.32    "'Podczas ostatniego święta Magha-sankranti ugotowałaś dla Mnie rozmaite warzywa, przygotowałaś skondensowane mleko, ciastka i słodki ryż.
Antya 03.33    "'Ofiarowałaś pożywienie Panu Krsnie, a gdy pogrążyłaś się w medytacji, nagle pojawiłem się i twoje oczy napełniły się łzami.
Antya 03.34    "'Poszedłem tam w wielkim pośpiechu i zjadłem wszystko. Gdy patrzyłaś, jak jem, poczułaś wielkie szczęście.
Antya 03.35    "'Po chwili, gdy otarłaś oczy, zobaczyłaś, że ofiarowany Mi talerz był pusty. Pomyślałaś wtedy: "Śniłam, jak gdyby Nimai zjadł wszystko."
Antya 03.36    "'W stanie zewnętrznej rozłąki ponownie znalazłaś się pod wpływem złudzenia, myśląc, że nie ofiarowałaś pożywienia Panu Visnu.
Antya 03.37    "'Poszłaś zajrzeć do naczyń do gotowania i przekonałaś się, że każdy garnek był pełen pożywienia. Dlatego ponownie ofiarowałaś pożywienie, oczyściwszy uprzednio miejsce na ofiarę.
Antya 03.38    "'W ten sposób wielokrotnie jadłem wszystko, co mi ofiarowałaś, gdyż przyciąga Mnie twoja czysta miłość.
Antya 03.39    "'Jedynie na twoje polecenie przebywam w Nilacali [Jagannatha Puri]. Niemniej jednak ty wciąż przyciągasz Mnie do siebie z powodu swej wielkiej miłości."'
Antya 03.40    Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział do Damodary Pandity: "Tak więc raz za razem przypominaj o tym matce Śaci i w Moim imieniu czcij jej lotosowe stopy."
Antya 03.41    Powiedziawszy to, Śri Caitanya Mahaprabhu polecił, by przyniesiono rozmaite prasada ofiarowane Panu Jagannathowi. Następnie Pan dał mu prasada, które było oddzielnie zapakowane, aby przekazał je różnym Vaisnavom i Jego matce.
Antya 03.42    W ten sposób Damodara Pandita poszedł do Nadii [Navadvipy]. Po spotkaniu matki Śaci pozostał pod opieką jej lotosowych stóp.
Antya 03.43    Przekazał całe prasada wielkim Vaisnavom, takim jak Advaita Acarya. Tak więc pozostał tam i postępował zgodnie z poleceniem Śri Caitanyi Mahaprabhu.
Antya 03.44    Każdy wiedział, że Damodara Pandita był bardzo ścisły w sprawach praktycznych. Dlatego też wszyscy obawiali się go i nie śmieli zrobić czegokolwiek niezależnie.
Antya 03.45    Damodara Pandita karcił każdego bhaktę Śri Caitanyi Mahaprabhu, u którego dostrzegł nawet nieznaczne odstępstwo od właściwego zachowania. W ten sposób ustanowił standardową etykietę.
Antya 03.46    Tak oto opisałem, w jaki sposób Damodara Pandita karcił słowami. Gdy słuchamy o tym, odchodzą ateistyczne zasady i ignorancja.
Antya 03.47    Rozrywki Śri Caitanyi Mahaprabhu są głębsze niż miliony mórz i oceanów. Dlatego nikt nie może zrozumieć, co On robi i dlaczego.
Antya 03.48    Nie znam głębokiego znaczenia czynności Śri Caitanyi Mahaprabhu. Spróbuję wyjaśnić je powierzchownie, na ile jest to tylko możliwe.
Antya 03.49    Pewnego dnia Śri Caitanya Mahaprabhu jak zwykle spotkał Haridasa Thakurę i w czasie rozmowy zadał mu takie oto pytanie.
Antya 03.50    "Mój drogi Thakuro Haridasie, w tym wieku Kali większość ludzi pozbawiona jest kultury wedyjskiej, dlatego też nazywa się ich yavanami. Interesuje ich jedynie zabijanie krów i kultury bramińskiej. W ten sposób wszyscy oni są zaangażowani w grzeszne czynności.

Antya 03.50  Znaczenie: Z tego stwierdzenia Śri Caitanyi Mahaprabhu możemy wyraźnie zrozumieć, że słowo yavana nie odnosi się tylko do jakiejś określonej klasy ludzi. Yavaną nazywany jest każdy, kto sprzeciwia się zachowaniu zgodnemu z zasadami wedyjskimi. Taki yavana może przebywać w Indii lub poza jej granicami. Osoby typu yavana cechuje to, iż są brutalnymi zabójcami krów i kultury bramińskiej, co zostało tutaj opisane. Składamy Panu swe modlitwy mówiąc: namo brahmanya-devaya go-brahmana-hitaya ca. Pan jest obrońcą kultury bramińskiej. Jego pierwszą troską jest dbanie o pomyślność krów i braminów. Gdy tylko cywilizacja ludzka zwraca się przeciw kulturze bramińskiej i pozwala na nieograniczone zabijanie krów, powinniśmy rozumieć, że ludzie nie znajdują się już dłużej pod kontrolą kultury wedyjskiej, lecz wszyscy są yavanami i mlecchami. Jest powiedziane, że ruch świadomości Krsny będzie panował przez następne dziesięć tysięcy lat, lecz potem wszyscy ludzie staną się mlecchami i yavanami. Pod koniec tej yugi Krsna pojawi się jako Kalki avatara i bezwzględnie zabije ich.

Antya 03.51    "Jakże ci yavanowie zostaną wybawieni? Ku Swojemu wielkiemu zmartwieniu nie widzę żadnego sposobu."

Antya 03.51  Znaczenie: Werset ten odsłania doniosłość pojawienia się Pana Śri Caitanyi jako patita-pavany, wyzwoliciela wszystkich upadłych dusz. Śrila Narottama dasa Thakura śpiewa, patita-pavana-hetu tava avatara: "O mój Panie, pojawiłeś się właśnie po to, by wyzwolić wszystkie upadłe dusze." Mo-sama patita prabhu na paibe ara: "A spośród wszystkich upadłych dusz ja jestem najnędzniejszy." To, jak Śri Krsna Caitanya Mahaprabhu zawsze myślał o wyzwoleniu upadłych dusz, obrazuje stwierdzenie e duhkha apara ("jest to Moje wielkie zmartwienie"). Oznajmienie to wskazuje, że Śri Caitanya Mahaprabhu będący Samym Najwyższą Osobą Boga, Krsną, jest zawsze nieszczęśliwy widząc upadłe dusze w świecie materialnym. Dlatego też Sam przychodzi takim jakim jest lub jako bhakta w postaci Śri Caitanyi Mahaprabhu, aby bezpośrednio obdarzyć uwarunkowane dusze miłością do Krsny. Namo-maha-vadanyaya krsna-prema-pradaya te. Śri Caitanya Mahaprabhu jest tak miłosierny, że nie tylko dostarcza wiedzy o Krsnie, lecz Swoimi praktycznymi czynnościami uczy wszystkich, jak kochać Krsnę (krsna-prema-pradaya te).

    Ci, którzy podążają w ślady Śri Caitanyi Mahaprabhu, powinni jak najpoważniej przyjąć misję Pana. W tym wieku Kali ludzie stopniowo stają się gorsi niż zwierzęta. Choć jednak jedzą mięso krów i są zazdrośni o kulturę bramińską, Śri Caitanya Mahaprabhu rozważa, jak uwolnić ich z tego okropnego stanu życia. Tak więc prosi wszystkich Hindusów, by podjęli Jego misję.

 

bharata-bhumite haila manusya-janma yara

janma sarthaka kari' kara para-upakara

 

"Kto narodził się jako istota ludzka na ziemi Indii [Bharata-varsa], powinien uczynić swe życie pomyślnym i pracować dla korzyści wszystkich innych ludzi." (Cc. Adi-lila 9.41) Dlatego też obowiązkiem każdego zaawansowanego i kulturalnego Hindusa jest bardzo poważne podejście do tej sprawy. Wszyscy Hindusi powinni najlepiej jak potrafią pomagać w rozwoju ruchu świadomości Krsny. Wtedy będą uważani za prawdziwych zwolenników Śri Caitanyi Mahaprabhu. Niestety, nawet niektórzy tzw. Vaisnavowie zazdrośnie odmawiają współpracy z tym ruchem, a zamiast tego na wiele sposobów go potępiają. Z przykrością musimy powiedzieć, że ludzie ci, niepotrzebnie zazdroszcząc nam naszych działań, próbują znaleźć w nas wady, mimo iż najlepiej jak potrafimy staramy się wprowadzać ruch świadomości Krsny bezpośrednio w krajach yavanów i mlecchów. Tacy yavana i mleccha przychodzą do nas i stają się oczyszczonymi Vaisnavami, podążającymi w ślady Śri Caitanyi Mahaprabhu. Ten, kto uważa siebie za zwolennika Śri Caitanyi Mahaprabhu, powinien odczuwać jak Śri Caitanya Mahaprabhu, który powiedział, iha-sabara kon mate ha-ibe nistara: "Jakże wszyscy ci yavana zostaną wyzwoleni?" Śri Caitanya Mahaprabhu zawsze gorąco pragnął wybawić uwarunkowane dusze, ponieważ ich upadły stan był dla Niego źródłem wielkiego zmartwienia. To jest platforma, na jakiej możemy szerzyć misję Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Antya 03.52    Haridasa Thakura odpowiedział: "Mój drogi Panie, nie martw się. Stan yavanów w materialnej egzystencji nie powinien czynić Cię nieszczęśliwym.

Antya 03.52  Znaczenie: Te słowa Haridasa Thakury są bardzo stosowne dla bhakty, który poświęcił swe życie i duszę służbie dla Pana. Gdy Pan jest zmartwiony stanem upadłych dusz, bhakta pociesza Go mówiąc: "Nie martw się, mój drogi Panie." To jest służba. Każdy powinien podjąć misję Śri Caitanyi Mahaprabhu, by spróbować uwolnić Go od niepokoju, jaki odczuwa. To jest rzeczywiście służba dla Pana. Kto próbuje zmniejszyć troskę Śri Caitanyi Mahaprabhu o uwarunkowane dusze, z pewnością jest najdroższym i najbardziej zaufanym bhaktą Pana. Znieważenie takiego bhakty, który najlepiej jak potrafi usiłuje szerzyć kult Śri Caitanyi Mahaprabhu, jest największą obrazą. Na tego, kto tak postępuje, czeka jedynie kara za jego zazdrość.

Antya 03.53    "Ponieważ yavana mają zwyczaj mówienia: 'ha rama, ha rama' (O Panie Ramacandro), dzięki tej namabhasie zostaną z łatwością wybawieni.
Antya 03.54    "Bhakta w zaawansowanej ekstatycznej miłości woła: 'O mój Panie Ramacandro! O mój Panie Ramacandro!' Ale yavanowie również intonują: 'ha rama, ha rama!' Zobacz tylko ich szczęście!"

Antya 03.54  Znaczenie: Jeśli dziecko dotknie ognia, ogień sparzy je. Gdy starszy człowiek dotknie ognia, również się oparzy. Haridasa Thakura mówi, że wielki bhakta Pana woła: "ha rama, ha rama", a yavana, chociaż nie znają transcendentalnego znaczenia, jakie ma "ha rama, ha rama", wypowiadają te słowa w swoim codziennym życiu. Dla yavany słowa "ha rama" znaczą "ohydny", podczas gdy bhakta woła słowa "ha rama" w ekstatycznej miłości. Niemniej jednak, ponieważ słowa "ha rama" są duchowym summum bonum, w istocie rzeczy jest to tym samym, gdy wypowiadają je yavana czy wielcy bhaktowie. Jest to dokładnie jak z ogniem, który działa tak samo na dziecko, jak i starszego człowieka. Innymi słowy, święte imię Pana "ha rama" działa zawsze, nawet jeśli intonuje się je bez odniesienia do Najwyższego Pana. Yavana wypowiadają święte imię z innym nastawieniem niż bhaktowie, lecz święte imię "ha rama" ma tak wielką duchową moc, że działa wszędzie, bez względu na to, czy ktoś o tym wie czy nie. Wyjaśniono to w ten sposób.

Antya 03.55    Namacarya Haridasa Thakura, autorytet w intonowaniu świętego imienia, powiedział: "Intonowanie świętego imienia Pana wskazujące na coś innego niż Pan jest przykładem namabhasy. Nawet jeśli intonuje się je w ten sposób, nie niszczy to jego transcendentalnej mocy.
Antya 03.56    "'Nawet zabijany kłem dzika mleccha, który w rozpaczy krzyczy raz za razem "ha rama, ha rama", osiąga wyzwolenie. Cóż zatem mówić o tych, którzy intonują święte imię z głębokim szacunkiem i wiarą?'

Antya 03.56  Znaczenie: Odnosi się to do przykładu, w którym człowiek żywiący się psim mięsem zabijany kłem dzika wypowiadał raz za razem w chwili śmierci słowa "ha rama, ha rama". Ponieważ cytat ten pochodzi z Nrsimha Purany, okazuje się, że w owych czasach także musieli być mleccha i yavana (żywiący się mięsem) i wtedy również wypowiadano słowa "ha rama" oznaczające "potępione". W ten sposób Haridasa Thakura udowadnia, że nawet osoba żywiąca się mięsem, która potępia coś wypowiadając słowa "ha rama, ha rama", otrzymuje taką korzyść płynącą z intonowania świętego imienia, jaką uzyskuje bhakta, który intonuje mając na myśli "O mój Panie Ramo."

Antya 03.57    "Ajamila za swego życia był wielkim grzesznikiem, lecz w chwili śmierci zawołał przypadkowo swego najmłodszego syna, któremu na imię było Narayana. Dlatego też towarzysze Pana Visnu przyszli uwolnić go z więzów Yamarajy, nadzorcy śmierci.
Antya 03.58    "Słowo 'rama' składa się z dwóch sylab 'ra' i 'ma'. Są one nierozłączne, a zdobi je miłosne słowo 'ha' oznaczające 'och'.
Antya 03.59    "Litery świętego imienia mają tyle duchowej mocy, że działają nawet wtedy, gdy wypowiada się je niewłaściwie.

Antya 03.59  Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura oznajmia, że słowo vyavahita ("niewłaściwie wypowiedziany") nie zostało tu użyte w odniesieniu do zwykłej wibracji liter alfabetu. Takie niedbałe wypowiadanie dla zadowalania zmysłów osób materialistycznych nie jest wibracją transcendentalnego dźwięku. Wypowiadanie świętego imienia, gdy angażujemy się w zadowalanie zmysłów, jest przeszkodą na ścieżce wiodącej do osiągnięcia ekstatycznej miłości do Krsny. Z drugiej zaś strony, jeśli ten, kto pragnie służby oddania, wypowiada święte imię nawet częściowo czy niewłaściwie, to dzięki temu, że wypowiada je bez obraz, imię to, będąc tożsame z Najwyższą Osobą Boga, okazuje swoją duchową moc. W ten sposób uwalnia się on od wszelkich zbędnych praktyk i stopniowo budzi swą drzemiącą miłość do Krsny.

Antya 03.60    "'Jeśli bhakta już wypowie święte imię Pana lub gdy przeniknie ono do jego umysłu czy dotrze do ucha, które jest drogą percepcji słuchowej, to święte imię na pewno wybawi go z materialnej niewoli, bez względu na to, czy jest wibrowane właściwie czy też nie, zgodnie z zasadami gramatyki lub nie, odpowiednio połączone czy też wibrowane w oddzielnych częściach. Tak więc, o braminie, moc świętego imienia jest z pewnością wielka. Jeśli jednakże wykorzystujemy wibrację świętego imienia dla korzyści materialnego ciała, dla zdobycia materialnego bogactwa czy zwolenników, czy też pod wpływem chciwości lub ateizmu, innymi słowy, jeśli wypowiadamy je z obrazami, takie intonowanie nie przyniesie zbyt szybko upragnionego rezultatu. Dlatego podczas intonowania świętego imienia Pana trzeba starannie unikać obraz.'"

Antya 03.60  Znaczenie: Ten werset z Padma Purany został zawarty w Hari-bhakti-vilasie (11.527) Sanatany Gosvamiego. Śrila Sanatana Gosvami daje tam następujące wyjaśnienie:

 

vaci gatam prasangad van-madhye pravrttam api, smarana-patha-gatam

kathancin manah-sprstam api, śrotra-mulam gatam kincit śrutam api;

śuddha-varnam va aśuddha-varnam api va; 'vyavahitam' śabdantarena yad-

vyavadhanam vaksyamana-narayana-śabdasya kincid uccarananantaram

prasangad apatitam śabdantaram tena rahitam sat.

 

Znaczy to, że jeśli ktoś jakimś sposobem usłyszy, wypowie czy zapamięta święte imię lub gdy trafi ono do jego umysłu ocierając się o uszy, to będzie ono działać, nawet jeśli wibrowane jest w oddzielnych słowach. A oto przykład takiego rozdzielenia:

 

yadva, yadyapi 'halam riktam' ity ady-uktau hakara-rikarayor vrttya

hariti-namasty eva, tatha 'raja-mahisi' ity atra rama-namapi, evam anyad apy

uhyam, tathapi tat-tan-nama-madhye vyavadhayakam aksarantaram astity

etadrśa-vyavadhana-rahitam ity arthah; yadva, vyavahitam ca tad-rahitam

capi va; tatra 'vyavahitam' --- namnah kincid uccarananantaram kathan-

cid apatitam śabdantaram samadhaya paścan namavaśitaksara-grahanam

ity evam rupam, madhye śabdantarenantaritam ity arthah, 'rahitam' paścad

avaśistaksara-grahana-varjitam, kenacid amśena hinam ity arthah, tathapi tarayaty eva.

 

Przypuśćmy, że ktoś używa dwóch słów "halam riktam". Otóż sylaba ha ze słowa "halam" i sylaba ri w słowie "riktam" są wypowiadane osobno, niemniej jednak będą one działać, ponieważ w jakiś sposób wypowiedziano słowo "hari". Podobnie w słowie "raja-mahisi" sylaby ra i ma pojawiają się w dwóch osobnych wyrazach, lecz ponieważ w jakiś sposób występują razem, święte imię Rama będzie działać, o ile nie popełnia się obraz.

 

sarvebhyah papebhyo 'paradhebhyaś ca samsarad apy uddharayaty eveti

satyam eva; kintu nama-sevanasya mukhyam yat phalam, tan na sadyah

sampadyate. tatha deha-bharanady-artham api nama-sevanena mukhyam

phalam aśu na sidhyatity aha --- tac ced iti.

 

Święte imię ma tyle duchowej mocy, że może ono wybawić od wszelkich grzesznych reakcji i materialnych uwikłań. Lecz wypowiadanie świętego imienia nie przyniesie zbyt szybko rezultatów, jeśli robi się to w tym celu, by ułatwić grzeszenie.

 

tan nama ced yadi dehadi-madhye niksiptam --- deha-bharanady-artham

eva vinyastam, tadapi phala-janakam na bhavati kim? api tu bhavaty eva,

kintu atra iha loke śighram na bhavati, kintu vilambenaiva bhavatity arthah.

 

Święte imię jest tak potężne, że musi działać, lecz kiedy wypowiada się je z obrazami, działanie to zostanie opóźnione. Nie będzie natychmiastowe, chociaż w sprzyjających okolicznościach święte imiona Pana działają bardzo szybko.

Antya 03.61    Namacarya Haridasa Thakura mówił dalej: "Jeśli ktoś wypowie święte imię bez obraz, nawet niedoskonale, może uwolnić się od wszelkich rezultatów grzesznego życia.
Antya 03.62    "'O oceanie wszelkich dobrych cech, po prostu czcij Śri Krsnę, tego, który oczyszcza wszystkich oczyszczających, najwznioślejszą z osób wielbionych wyborną poezją. Czcij Go z wiarą, niezachwianym umysłem, bez obłudy i w bardzo wzniosły sposób. W ten sposób czcij Pana, którego imię jest niczym słońce, gdyż tak jak nieznaczne pojawienie się słońca rozprasza nocny mrok, tak nieznaczne pojawienie się świętego imienia Krsny może odpędzić wszelką ciemność ignorancji, która powstaje w sercu z powodu bardzo grzesznych czynności spełnianych w poprzednich życiach.'

Antya 03.62  Znaczenie: Werset ten znajduje się w Bhakti-rasamrta-sindhu (2.1.103).

Antya 03.63    "Nawet nikłe światło świętego imienia Pana może wytępić wszelkie reakcje grzesznego życia.
Antya 03.64    "'Umierając Ajamila intonował święte imię Pana chcąc przywołać swego syna Narayana. Niemniej jednak osiągnął świat duchowy, cóż zatem mówić o tych, którzy intonują święte imię z wiarą i czcią?'

Antya 03.64  Znaczenie: Werset ten pochodzi ze Śrimad-Bhagavatam (6.2.49).

Antya 03.65    "Wyzwolenie można osiągnąć nawet dzięki najsłabszym promieniom blasku świętego imienia Pana. Mówią o tym wszystkie pisma objawione, a dowodem jest historia Ajamili ze Śrimad-Bhagavatam."
Antya 03.66    Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu wysłuchał Haridasa Thakury, szczęście w Jego sercu wzrosło, lecz zupełnie naturalnie wciąż Pytał.
Antya 03.67    "Jest wiele żywych istot na tej ziemi", powiedział Pan, "niektóre ruchome, a inne nieruchome. Co stanie się z drzewami, roślinami, owadami i pozostałymi żywymi istotami? Jak one zostaną wybawione z materialnej niewoli?"
Antya 03.68    Haridasa Thakura odpowiedział: "Mój drogi Panie, wyzwolenie wszystkich ruchomych i nieruchomych żywych istot następuje jedynie dzięki Twojej łasce. Ty już przyznałeś im tę łaskę i wybawiłeś je.
Antya 03.69    "Głośno intonowałeś mantrę Hare Krsna i słysząc to każdy - czy to będąc istotą ruchomą czy nieruchomą - odniósł korzyść.
Antya 03.70    "Mój Panie, ruchome żywe istoty, które słyszały Twój głośny sankirtan, zostały już wybawione z niewoli materialnego świata, a gdy słuchają go nieruchome żywe istoty, takie jak drzewa, odpowiada echo.
Antya 03.71    "Jednak w rzeczywistości nie jest to echo, tylko kirtan nieruchomych żywych istot. Wszystko to, chociaż niepojęte, możliwe jest dzięki Twojej łasce.
Antya 03.72    "Gdy ci, którzy podążają w Twoje ślady, głośno intonują na całym świecie mantrę Hare Krsna, wtedy wszystkie żywe istoty, ruchome i nieruchome, tańczą w ekstatycznej miłości oddania.
Antya 03.73    "Mój drogi Panie, Twój sługa Balabhadra Bhattacarya opowiedział mi wszystkie zdarzenia, jakie zaszły, gdy szedłeś do Vrndavany przez las znany jako Jharikhanda.
Antya 03.74    "Gdy Twój bhakta Vasudeva Datta błagał u Twych lotosowych stóp o wyzwolenie wszystkich żywych istot, Ty wysłuchałeś tej prośby.
Antya 03.75    "Mój drogi Panie, przyjąłeś postać bhakty tylko po to, by uratować wszystkie upadłe dusze tego świata.
Antya 03.76    "Szerzyłeś głośne intonowanie maha-mantry Hare Krsna i w ten sposób wybawiłeś z materialnej niewoli wszystkie ruchome i nieruchome żywe istoty."
Antya 03.77    Śri Caitanya Mahaprabhu odpowiedział: "Gdyby wszystkie żywe istoty zostały wyzwolone, cały wszechświat byłby pozbawiony żywych stworzeń."
Antya 03.78-79    Haridasa powiedział: "Mój Panie, dopóki będziesz przebywał w tym materialnym świecie, będziesz wysyłał do nieba duchowego wszelkie gatunki rozwiniętych ruchomych i nieruchomych żywych istot. Później znowu obudzisz te żywe istoty, które nie są jeszcze rozwinięte i zaangażujesz je w działanie.
Antya 03.80    "W ten sposób powstaną wszystkie ruchome i nieruchome żywe istoty, a cały wszechświat zapełni się jak poprzednio.

Antya 03.80  Znaczenie: Gdy nauczamy, niekiedy elementy opozycyjne wysuwają argument "Jeśli ruch świadomości Krsny wyzwoliłby wszystkie żywe istoty, cóż stałoby się wtedy? Wszechświat zostałby pozbawiony żywych stworzeń." Możemy na to odpowiedzieć w następujący sposób: w więzieniu może przebywać wielu więźniów, lecz gdy myślimy, że będzie ono puste, jeśli wszyscy więźniowie zaczną się we właściwy sposób zachowywać, jesteśmy w błędzie. Więzienie nigdy nie będzie puste, jako że istnieje wielu potencjalnych kryminalistów, którzy zapełnią więzienne cele, nawet jeśli rząd uwolni obecnych przestępców. Jak potwierdza Bhagavad-gita, karanam guna-sango 'sya sad-asad-yoni-janmasu: "Tak oto żywa istota doświadcza dobra i zła pośród różnych gatunków, a przyczyną tego jest jej obcowanie z naturą materialną". (Bg. 13.22) Istnieje wiele niezamanifestowanych żywych istot, okrytych cechą ignorancji, które stopniowo dojdą do cechy pasji. Większość z nich z powodu swych działań spełnianych dla korzyści zostanie przestępcami i ponownie zapełni więzienia.

Antya 03.81    "Poprzednio, kiedy Pan Ramacandra opuścił ten świat, zabrał ze Sobą wszystkie żywe istoty z Ayodhyi. Następnie ponownie zapełnił Ayodhyę innymi żywymi stworzeniami.
Antya 03.82    "Mój drogi Panie, zstępując do świata materialnego wprowadziłeś w życie pewien plan, lecz nikt nie może zrozumieć, w jaki sposób działasz.
Antya 03.83    "Wcześniej, gdy Pan Krsna zstąpił we Vrndavanie, w ten sam sposób uwolnił z materialnej egzystencji wszystkie żywe istoty we wszechświecie.
Antya 03.84    "'Krsna, nienarodzony Najwyższa Osoba Boga, mistrz wszystkich mistrzów mocy mistycznych, ratuje wszystkie żywe istoty, ruchome i nieruchome. Nie ma nic zdumiewającego w czynnościach Pana.'

Antya 03.84  Znaczenie: Cytat ten pochodzi ze Śrimad-Bhagavatam (10.29.16).

Antya 03.85    "'Chociaż Najwyższą Osobę Boga można widzieć, wychwalać i pamiętać z zazdrosnym nastawieniem, niemniej jednak obdarza On najbardziej poufnym wyzwoleniem, które z rzadka osiągają półbogowie i demony. Cóż zatem można powiedzieć o tych, którzy już są całkowicie zaangażowani w służbę oddania dla Pana?'

Antya 03.85  Znaczenie: Jest to cytat z Visnu Purany (4.15.17).

Antya 03.86    "Zstępując jako inkarnacja w Navadvipie, Ty tak jak Krsna wyzwoliłeś już wszystkie żywe istoty wszechświata.
Antya 03.87    "Ktoś może powiedzieć, że rozumie chwały Śri Caitanyi Mahaprabhu. Osoba taka może wiedzieć, co wie, lecz jeśli chodzi o mnie, moja konkluzja jest taka.
Antya 03.88    "Mój drogi Panie, Twoje rozrywki są niczym ocean nektaru. Nie jest możliwe, bym pojął ogrom tego oceanu czy nawet zrozumiał jedną jego kroplę."
Antya 03.89    Śri Caitanya Mahaprabhu był zdumiony słysząc to wszystko. "Są to w istocie Moje poufne rozrywki", pomyślał. "Jak Haridasa mógł je zrozumieć?"
Antya 03.90    Śri Caitanya Mahaprabhu objął Haridasa Thakurę wielce zadowolony z jego wypowiedzi. Jednakże na zewnątrz unikał dalszych rozmów na te tematy.
Antya 03.91    Jest to znamienna cecha Najwyższej Osoby Boga. Chociaż pragnie On zakryć Swe bogactwo przed Swoim bhaktą nie może tego zrobić. Wszędzie o tym wiadomo.
Antya 03.92    "O mój Panie, wszystko w materialnej naturze jest ograniczone czasem, przestrzenią i myślą. Jednakże Twoje znamienne cechy, będąc niezrównanymi i nieprześcignionymi, zawsze pozostają transcendentalne wobec takich ograniczeń. Czasami przykrywasz je własną energią, niemniej jednak Twoi czyści bhaktowie zawsze, w każdych okolicznościach, mogą Cię zobaczyć."

Antya 03.92  Znaczenie: Werset ten pochodzi ze Stotra-ratny Yamunacaryi.

Antya 03.93    Później Śri Caitanya Mahaprabhu poszedł do Swych osobistych bhaktów i zaczął mówić o transcendentalnych cechach Haridasa Thakury jakby miał setki ust.
Antya 03.94    Śri Caitanya Mahaprabhu czerpie wielką przyjemność z wychwalania Swych bhaktów, spośród których pierwszym jest Haridasa Thakura.
Antya 03.95    Transcendentalne cechy Haridasa Thakury są niezliczone i niezbadane. Można opisać pewną ich część, lecz zliczenie ich wszystkich nie jest możliwe.
Antya 03.96    Przymioty Haridasa Thakury opisał do pewnego stopnia Śrila Vrndavana dasa Thakura w Caitanya-mangali.
Antya 03.97    Nikt nie potrafi opisać wszystkich cech Haridasa Thakury. Można coś o nich powiedzieć, aby po prostu oczyścić się.
Antya 03.98    O bhaktowie Śri Caitanyi Mahaprabhu, proszę, posłuchajcie trochę o cechach Haridasa Thakury, które nie zostały dokładnie opisane przez Śrila Vrndavana dasa Thakurę.
Antya 03.99    Po opuszczeniu swego domu Haridasa Thakura przebywał jakiś czas w lesie Benapola.
Antya 03.100    Haridasa Thakura zbudował chatkę w odludnym lesie. Zasiał tam roślinkę tulasi i codziennie intonował przed nią trzysta tysięcy razy święte imię Pana. Intonował przez cały dzień i noc.

Antya 03.100  Znaczenie: Wioska Benapola znajduje się w okręgu Yaśohara, który obecnie znajduje się w Bangladeszu. Benapola jest usytuowana w pobliżu stacji Banagano, położonej na granicy z Bangladeszem. Można do niej dotrzeć wschodnią koleją ze stacji Shelda w Kalkucie. Haridasa Thakura jest nazywany Namacaryą Haridasem Thakurą, jako że jest acaryą intonowania maha-mantry Hare Krsna. Na jego przykładzie możemy zrozumieć, że intonowanie mantry Hare Krsna i stanie się osobą wysoce zaawansowaną w świadomości Krsny jest czymś bardzo prostym. Bez trudu można usiąść gdziekolwiek, zwłaszcza na brzegu Gangesu, Yamuny czy jakiejkolwiek świętej rzeki, znaleźć sobie miejsce do siedzenia czy postawić chatkę, zasiać roślinkę tulasi i spokojnie intonować przed nią maha-mantrę Hare Krsna.

    Haridasa Thakura zwykł intonować na swych koralach święte imię trzysta tysięcy razy dziennie. Cały dzień i noc intonował szesnaście imion maha-mantry Hare Krsna. Nie należy jednakże imitować Haridasa Thakury, gdyż nikt inny nie może intonować maha-mantry Hare Krsna trzysta tysięcy razy dziennie. Takie intonowanie jest dla mukta-purusy, czyli duszy wyzwolonej. Możemy jednakże podążać za jego przykładem, codziennie intonując na koralach szesnaście rund maha-mantry Hare Krsna i okazując szacunek roślince tulasi. To nikomu nie sprawi żadnych trudności, a proces intonowania maha-mantry Hare Krsna ze ślubem uczynionym przed roślinką tulasi ma tak potężną duchową moc, że samo jego wypełnianie da nam duchową siłę. Dlatego prosimy członków ruchu Hare Krsna, by nieugięcie brali przykład z Haridasa Thakury. Intonowanie szesnastu rund nie zajmuje tak dużo czasu, a okazywanie szacunku roślince tulasi też nie jest trudne. Proces ten ma ogromną duchową moc. Nie powinniśmy stracić tej okazji.

Antya 03.101    Aby utrzymać swe ciało, chodził do domu bramina i prosił o pożywienie. Pod względem duchowym miał tak duży wpływ, że wszyscy okoliczni ludzie oddawali mu cześć.

Antya 03.101  Znaczenie: W czasach Haridasa Thakury wszyscy bramini wielbili Narayana w formie śalagrama-śila, dlatego żebranie w domu bramina oznacza branie krsna-prasada, które jest transcendentalne (nirguna). Jeśli przyjmujemy pożywienie w domach innych ludzi, takich jak karmici, będziemy musieli dzielić cechy tych, od których bierzemy jałmużnę. Dlatego Śri Caitanya Mahaprabhu przyjmował prasada w domach Vaisnavów. Tak wygląda ogólny proces. Członkom ruchu świadomości Krsny radzi się, by nie przyjmowali pożywienia w żadnym innym domu, jak tylko w domu Vaisnavów czy braminów, gdzie wielbi się Bóstwo. Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Jeśli bhakta przyjmuje jałmużnę czy pożywienie w domu karmity, który jest zainteresowany po prostu pieniędzmi, jego umysł będzie nieczysty. Musimy stale pamiętać, że życie bhakty jest życiem vairagya-vidyi, czyli życiem wyrzeczenia i wiedzy. Dlatego ostrzega się wszystkich bhaktów, by nie wiedli zbyt luksusowego życia kosztem innych. Grhasthowie żyjący pod jurysdykcją świątyni muszą szczególnie uważać, by nie imitować karmitów przez gromadzenie bogatych ubrań, pożywienia i pojazdów. Tego rodzaju rzeczy należy unikać, na ile jest to tylko możliwe. Osoba mieszkająca w świątyni bez względu na to, czy jest grhasthą, brahmacarinem czy sannyasinem, musi wieść życie w wyrzeczeniu, podążając w ślady Haridasa Thakury i sześciu Gosvamich. W przeciwnym bowiem razie w każdej chwili można paść ofiarą mayi i porzucić życie duchowe, jako że maya jest bardzo silna.

Antya 03.102    Gubernatorem i poborcą podatków w tym dystrykcie był gospodarz o imieniu Ramacandra Khan. Z powodu zazdrości o Vaisnavów był wielkim ateistą.
Antya 03.103    Nie będąc w stanie znieść, że Haridasowi Thakurze okazywano taki szacunek, Ramacandra Khan na różne sposoby zamierzał okryć go hańbą.
Antya 03.104    Nie mógł jednak znaleźć żadnych wad w charakterze Haridasa Thakury, dlatego też wezwał miejscowe prostytutki i zaczął snuć plan skompromitowania Jego Świątobliwości.

Antya 03.104  Znaczenie: Jest to charakterystyczne zachowanie ateisty, lecz nawet wśród tak zwanych osób religijnych, sadhu, wędrownych mnichów, sannyasinów i brahmacarinów jest wielu wrogów ruchu świadomości Krsny. Zawsze próbują znaleźć błędy w tym ruchu, nie biorąc pod uwagę faktu, że rozprzestrzenia się on dzięki łasce Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu, który chciał, by szerzono go na całym świecie, w każdym mieście i wiosce. Usiłujemy spełnić pragnienie Pana i nasza próba odniosła sukces, lecz wrogowie tego ruchu niepotrzebnie usiłują znaleźć w nim błędy, dokładnie tak jak zatwardziały drań Ramacandra Khan, który zwalczał Haridasa Thakurę.

Antya 03.105    Ramacandra Khan powiedział prostytutkom: "Jest pewien wędrowny mnich o imieniu Haridasa Thakura. Wszystkie obmyślcie sposób odwiedzenia go od ślubu wyrzeczenia."

Antya 03.105  Znaczenie: Służba oddania jest ścieżką vairagya-vidyi (wyrzeczenia i wiedzy). Haridasa Thakura podążał tą ścieżką, lecz Ramacandra Khan zamierzał skłonić go do złamania ślubu. Wyrzeczenie oznacza wyrzeczenie się przyjemności zmysłowych, zwłaszcza seksualnej. Dlatego brahmacarin, sannyasin czy vanaprastha ma surowy zakaz utrzymywania związków z kobietami. Haridasa Thakura był zupełnie wyrzeczony, zatem Ramacandra Khan wezwał prostytutki, jako że wiedzą one, w jaki sposób swoim kobiecym oddziaływaniem złamać u mężczyzny ślub celibatu i w ten sposób zanieczyścić wędrownego mnicha czy osobę zaangażowaną w życie w służbie oddania. Ramacandra Khan wezwał prostytutki nie mogąc skłonić innych kobiet do złamania ślubu Haridasa Thakury. W Indiach nigdy nie było możliwe swobodne obracanie się w towarzystwie kobiet, ale jeśli ktoś pragnął obcować z dziewczętami lekkich obyczajów, były one dostępne w dzielnicy prostytutek. Prostytutki istniały w społeczeństwie ludzkim nawet za czasów Pana Krsny, gdyż jest powiedziane, że prostytutki miasta Dvaraki zbliżyły się, by przywitać Pana. Chociaż były prostytutkami, były również bhaktami Krsny.

Antya 03.106    Spośród prostytutek wybrano jedną atrakcyjną, młodą dziewczynę. Obiecała ona: "W ciągu trzech dni przyciągnę umysł Haridasa Thakury."
Antya 03.107    Ramacandra Khan powiedział prostytutce: "Mój posterunkowy pójdzie z tobą, żeby aresztować Haridasa Thakurę, gdy tylko zobaczy go z tobą. Oboje was przyprowadzi następnie do mnie."
Antya 03.108    Prostytutka odpowiedziała: "Pozwól mi najpierw raz się z nim połączyć, a wtedy za drugim razem wezmę ze sobą twojego posterunkowego, by go aresztował."
Antya 03.109    Ubrawszy się jak najatrakcyjniej, prostytutka ta z wielką radością poszła nocą do Haridasa Thakury.
Antya 03.110    Po ofiarowaniu pokłonów roślince tulasi podeszła do drzwi Haridasa Thakury, złożyła mu pokłony i stanęła tam.
Antya 03.111    Odsłaniając przed nim część swego ciała usiadła w progu drzwi i przemówiła do niego bardzo słodkimi słowami.
Antya 03.112    "Mój drogi Thakuro, o wielki nauczycielu, wielki bhakto, jesteś tak pięknie zbudowany i twoja młodość właśnie się zaczyna. Któraż kobieta mogłaby opanować umysł po ujrzeniu ciebie?
Antya 03.113    "Gorąco pragnę związku z tobą. Mój umysł jest żądny tego. Jeśli cię nie zdobędę, nie będę w stanie utrzymać duszy i ciała razem."
Antya 03.114-115    Haridasa Thakura odpowiedział: "Na pewno cię przyjmę, lecz będziesz musiała zaczekać, aż skończę intonować na koralach swoją stałą ilość rund. Na razie usiądź, proszę, i słuchaj intonowania świętego imienia. Gdy tylko skończę, spełnię twoje pragnienie."
Antya 03.116    Słysząc to prostytutka została tam siedząc, podczas gdy Haridasa Thakura intonował na swych koralach, aż nadszedł poranny brzask.
Antya 03.117    Kiedy prostytutka zobaczyła, że nastał już ranek, wstała i odeszła. Przychodząc do Ramacandry Khana przekazała mu wszystkie wieści.
Antya 03.118    "Dzisiaj Haridasa Thakura obiecał cieszyć się ze mną. Jutro na pewno będę miała z nim związek."
Antya 03.119    Następnej nocy, gdy prostytutka przyszła znowu, Haridasa Thakura wielokrotnie ją zapewniał.
Antya 03.120    "Ostatniej nocy doznałaś zawodu. Wybacz mi, proszę, tę zniewagę. Na pewno cię przyjmę.
Antya 03.121    "Usiądź, proszę, i słuchaj intonowania maha-mantry Hare Krsna, aż skończę swoją stałą ilość rund. Wtedy na pewno spełni się twoje pragnienie."
Antya 03.122    Po ofiarowaniu pokłonów roślince tulasi i Haridasowi Thakurze usiadła u drzwi. Słysząc, jak Haridasa Thakura intonuje mantrę Hare Krsna, ona też intonowała "O mój Panie Hari, o mój Panie Hari."

Antya 03.122  Znaczenie: Możemy tutaj wyraźnie zobaczyć, jak Vaisnava przy pomocy transcendentalnego podstępu wybawia upadłe dusze. Prostytutka ta przyszła, żeby zanieczyścić Haridasa Thakurę, lecz on uznał za swój obowiązek wyzwolenie jej. Jak wyraźnie tu pokazano, proces wyzwolenia jest bardzo prosty. Prostytutka z wiarą i czcią obcowała z Haridasem Thakurą, który osobiście leczył jej materialną chorobę intonowaniem maha-mantry Hare Krsna. Chociaż prostytutka ta miała pewien ukryty motyw, jakimś sposobem zyskała towarzystwo Vaisnavy i zadowoliła go intonując sporadycznie, by go naśladować: "O mój Panie Hari, o mój Panie Hari." Podsumowując można powiedzieć, że dzięki obcowaniu z Vaisnavą, intonowaniu świętego imienia Pana i składaniu pokłonów roślince tulasi lub Vaisnavie, można stać się transcendentalnym bhaktą, całkowicie wolnym od wszelkich materialnych zanieczyszczeń.

Antya 03.123    Kiedy noc dobiegła końca, prostytutka stała się niespokojna. Widząc to, Haridasa Thakura przemówił do niej w taki oto sposób.
Antya 03.124    "Ślubowałem wymantrować dziesięć milionów imion w ciągu miesiąca. Podjąłem taki ślub, a teraz jest on prawie wypełniony.

Antya 03.124  Znaczenie: Jeśli ktoś przez miesiąc systematycznie intonuje trzysta trzydzieści trzy tysiące trzysta trzydzieści trzy razy dziennie, a potem zaintonuje jeszcze jeden raz, wówczas wymantruje dziesięć milionów razy. W ten sposób bhakta wielbi Najwyższą Osobę Boga. Tego rodzaju wielbienie nazywane jest yajną. Yajnaih sankirtana-prayair yajanti hi sumedhasah: osoby o znakomitej inteligencji akceptują tę hari-nama yajnę, yajnę intonowania świętego imienia Pana. Spełniając tę yajnę sprawiamy zadowolenie Najwyższej Osobie Boga i w ten sposób osiągamy doskonałość w życiu duchowym.

    Z zewnętrznego punktu widzenia Haridasa Thakura pochodził z rodziny muzułmańskiej. Ponieważ spełniał yajnę intonowania maha-mantry Hare Krsna, został formalnie inicjowanym braminem. Jak stwierdza Śrimad-Bhagavatam (3.33.6):

 

yan-namadheya-śravananukirtanad

yat-prahvanad yat-smaranad api kvacit

śvado 'pi sadyah savanaya kalpate

kutah punas te bhagavan nu darśanat

 

Jeśli bhakta podporządkowuje się Osobie Boga, to nawet jeśli pochodzi z rodziny żywiącej się psami, natychmiast staje się kwalifikowanym braminem i godny jest tego, by spełniać yajnę. Natomiast osoba z rodziny braminów musi czekać, aż zakończy procesy oczyszczające, zanim będzie mogła zostać nazwana samskrta, oczyszczoną. Jak dalej mówi Śrimad-Bhagavatam (12.1.42):

 

asamskrtah kriya-hina    rajasa tamasavrtah

prajas te bhaksayisyanti    mleccha rajanya-rupinah

 

"W wieku Kali mleccha, czyli ludzie niskiego pochodzenia, którzy nie przeszli przez oczyszczający proces samskary, którzy nie wiedzą, jak stosować ten proces w obecnym życiu, i którzy okryci są cechami pasji i ignorancji, będą zajmowali pozycje osób zarządzających. Zniszczą oni obywateli swą ateistyczną działalnością." Osoba nie oczyszczona zaleconym procesem samskary jest nazywana asamskrta. Lecz gdy ktoś pozostaje kriya-hina nawet po oczyszczeniu przez inicjację, innymi słowy, jeśli w swym życiu nie stosuje faktycznie zasad oczyszczenia, pozostaje nieoczyszczonym mlecchą lub yavaną. Z drugiej strony przekonujemy się, że choć Haridasa Thakura przyszedł na świat w rodzinie mleccha czy yavana, został Namacaryą Haridasem Thakurą, gdyż codziennie spełniał on nama yajnę, przynajmniej 300 000 razy.

    Widzimy, że Haridasa Thakura ściśle przestrzegał swojej regulującej zasady intonowania 300 000 razy. Gdy prostytutka zaniepokoiła się, powiedział jej, że najpierw musi skończyć intonowanie, a potem będzie mógł ją zadowolić. Haridasa Thakura intonował święte imię Pana przez trzy noce z rzędu i dał prostytutce okazję słuchania siebie. W ten sposób prostytutka ta oczyściła się, jak zobaczymy w kolejnych wersetach.

Antya 03.125    "Myślałem, że dzisiaj będę mógł dokończyć swą yajnę, intonowanie mantry Hare Krsna. Przez całą noc starałem się, jak mogłem, intonować święte imię, lecz mimo to nie skończyłem.
Antya 03.126    "Jutro na pewno skończę i mój ślub wypełni się. Wtedy to z całkowitą swobodą będę mógł zażywać z tobą przyjemności."

Antya 03.126  Znaczenie: Haridasa Thakura nigdy nie chciał cieszyć się z prostytutką, lecz użył podstępu, by ją uratować, dając jej sposobność słuchania świętego imienia Pana, gdy sam intonował. Czyści bhaktowie intonują mantrę Hare Krsna i przez samo słuchanie takiego intonowania oczyszczonej transcendentalnej osoby oczyszczamy się z wszelkich grzesznych czynności, bez względu na to, jak niskiego pochodzenia czy jak upadli możemy być. Gdy tylko całkowicie uwolnimy się tym sposobem od reakcji grzesznych czynów, jesteśmy zdolni pełnić służbę oddania dla Pana. Jest to proces angażowania upadłych dusz w służbę oddania. Jak Pan Krsna mówi w Bhagavad-gicie (7.28):

 

yesam tv anta-gatam papam    jananam punya-karmanam

te dvandva-moha-nirmukta    bhajante mam drdha-vratah

 

"Osoby, które działały pobożnie w poprzednich życiach, jak i w życiu obecnym, i które całkowicie wypleniły swe grzechy, uwolniły się od dualizmów ułudy i z determinacją angażują się w pełnienie służby oddania dla Mnie."

Antya 03.127    Prostytutka wróciła do Ramacandry Khana i powiadomiła go o tym, co zaszło. Następnego dnia przyszła wcześniej, z nastaniem wieczoru, i została z Haridasem Thakurą.
Antya 03.128    Złożywszy pokłony roślince tulasi i Haridasowi Thakurze, usiadła na progu pokoju. W ten sposób zaczęła słuchać intonowania Haridasa Thakury i sama też intonowała "Hari, Hari", święte imię Pana.
Antya 03.129    "Dzisiaj, być może, skończę swoje intonowanie", powiedział jej Haridasa Thakura. "Wtedy zaspokoję wszelkie twoje pragnienia."
Antya 03.130    Noc dobiegła końca, a Haridasa Thakura intonował, lecz dzięki obcowaniu z nim w umyśle prostytutki zaszła zmiana.
Antya 03.131    Prostytutka, teraz oczyszczona, padła do lotosowych stóp Haridasa Thakury i wyznała, że Ramacandra Khan powierzył jej zadanie zanieczyszczenia go.
Antya 03.132    "Jako że przyjęłam profesję prostytutki", powiedziała, "dopuściłam się niezliczonych grzechów. Mój panie, bądź dla mnie miłosierny, uratuj moją upadłą duszę."
Antya 03.133    Haridasa Thakura odpowiedział: "Znam cały spisek Ramacandry Khana. Jest on po prostu pozbawionym wiedzy głupcem, dlatego jego poczynania nie martwią mnie.
Antya 03.134    "Opuściłbym to miejsce natychmiast tego samego dnia, w którym Ramacandra Khan zaczął knuć przeciw mnie intrygę, lecz zostałem tu przez trzy dni, żeby cię wybawić, ponieważ przyszłaś do mnie."
Antya 03.135    Prostytutka powiedziała: "Zostań łaskawie moim mistrzem duchowym. Poucz mnie o obowiązku, który przynosi ulgę od materialnej egzystencji."
Antya 03.136    Haridasa Thakura odpowiedział: "Idź natychmiast do domu i rozdaj braminom cały swój majątek. Potem wróć do tego pokoju i zostań tu na zawsze w świadomości Krsny.

Antya 03.136  Znaczenie: Bardzo znacząca jest ta instrukcja Haridasa Thakury, że prostytutka powinna rozdać braminom całą własność, jaką miała w domu. Haridasa Thakura nigdy nie radził jej dawać jałmużny tzw. daridra-narayanom ("ubogim Narayanom"), czy innym tego rodzaju osobom. Zgodnie z cywilizacją wedyjską jałmużnę należy dawać jedynie kwalifikowanym braminom. Jak stwierdza Bhagavad-gita (18.42):

 

śamo damas tapah śaucam    ksantir arjavam eva ca

jnanam vijnanam astikyam    brahma-karma svabhava-jam

 

Do kwalifikacji bramińskich zalicza się prawdomówność, kontrolę zmysłów i umysłu, tolerancję, prostotę, wiedzę, praktyczne zastosowanie wiedzy transcendentalnej we własnym życiu i całkowitą wiarę w Najwyższą Osobę Boga. Osoby dążące do osiągnięcia duchowego zrozumienia nie mają czasu, by zarabiać na swoje utrzymanie. Całkowicie polegają na łasce Pana, który mówi w Bhagavad-gicie (9.22), że osobiście dostarcza im wszystkiego, czego potrzebują (yoga-ksemam vahamy aham). Cywilizacja wedyjska poleca, by dawać jałmużnę braminom i sannyasinom, a nie tzw. daridra-narayanom. Narayana nie może być daridra, ani też daridra nie może być Narayanem, jako że określenia te są sprzeczne. Takie wymysły tworzą ateiści i głoszą je wśród głupców, lecz w rzeczywistości jałmużnę należy dawać braminom i sannyasinom, gdyż ci wszystkie otrzymane pieniądze wydają dla Krsny. Wszelka jałmużna, jaką dajemy braminowi, idzie do Krsny, który mówi w Bhagavad-gicie (9.27):

 

yat karosi yad aśnasi    yaj juhosi dadasi yat

yat tapasyasi kaunteya    tat kurusya mad-arpanam

 

"Cokolwiek czynisz, spożywasz, składasz w ofierze i dajesz w darze, jak również wszelkie wyrzeczenia, które praktykujesz, powinny być, o synu Kunti, ofiarą dla Mnie." W rzeczywistości wszystko należy do Krsny, lecz na nieszczęście tzw. cywilizowani ludzie myślą, że wszystko należy do nich. Na tym polega błąd materialistycznej cywilizacji. Prostytutka (veśya) zarabiała pieniądze sposobami budzącymi wątpliwości i dlatego Haridasa Thakura poradził jej, by wszystko, co miała, rozdała braminom. Gdy Śrila Rupa Gosvami wycofał się z życia rodzinnego, pięćdziesiąt procent swego dochodu rozdał braminom i Vaisnavom. Bramin wie, czym jest Prawda Absolutna, a Vaisnava, znając Absolutną Prawdę działa z ramienia Absolutnej Prawdy, Najwyższej Osoby Boga. Pieniądze zarabia się na ogół wieloma budzącymi wątpliwości sposobami, dlatego w pewnym momencie należy wycofać się z aktywnego życia i cały swój majątek rozdać braminom oraz Vaisnavom, którzy pełnią służbę oddania głosząc chwały Najwyższej Osoby Boga.

Antya 03.137    "Bezustannie intonuj mantrę Hare Krsna i służ roślince tulasi, podlewając ją i składając jej modlitwy. W ten sposób bardzo szybko uzyskasz możliwość schronienia się u lotosowych stóp Krsny."

Antya 03.137  Znaczenie: Pan Śri Krsna co najmniej pięć tysięcy lat temu wyraził Swe pragnienie, by wszyscy podporządkowali się Mu (sarva-dharman parityajya mam ekam śaranam vraja). Dlaczego zatem ludzie nie mogą tego zrobić? Krsna zapewnia, aham tvam sarva-papebhyo moksayisyami ma śucah: "Uwolnię cię od wszelkich grzesznych reakcji. Nie obawiaj się." Każdy cierpi z powodu rezultatów grzesznych czynów, ale Krsna mówi, że gdy podporządkujemy Mu się, uchroni nas przed grzesznymi reakcjami. Jednakże współczesna cywilizacja nie jest zainteresowana ani Krsną, ani doznaniem ulgi od grzesznych czynów. Dlatego też ludzie cierpią. Podporządkowanie jest ostateczną instrukcją Bhagavad-gity, lecz jeśli ktoś nie potrafi podporządkować się lotosowym stopom Krsny, lepiej jest, by zgodnie z instrukcją Haridasa Thakury bezustannie intonował mantrę Hare Krsna. W naszym ruchu świadomości Krsny uczymy swych zwolenników, by nieprzerwanie intonowali mantrę Hare Krsna na koralach. Nawet tym, którzy nie są do tego przyzwyczajeni, radzi się, by intonowali na koralach przynajmniej szesnaście rund, aby mogli się wyszkolić. Poza tym Śri Caitanya Mahaprabhu polecił:

 

trnad api sunicena    taror api sahisnuna

amanina manadena   kirtaniyah sada harih

 

"Święte imię Pana trzeba intonować w pokornym stanie umysłu, uważając się za niższego od słomy na ulicy. Trzeba być bardziej tolerancyjnym niż drzewo, wolnym od wszelkiego poczucia fałszywego prestiżu i gotowym do okazania pełnego szacunku innym. W takim stanie umysłu można intonować święte imię Pana bez przerwy." Sada znaczy "zawsze". Haridasa Thakura mówi, nirantara nama lao: "Intonuj mantrę Hare Krsna bez przerwy."

    Chociaż Krsna chce, by wszyscy podporządkowali się Jego lotosowym stopom, ludzie z powodu swych grzesznych czynności nie mogą tego zrobić. Na mam duskrtino mudhah prapadyante naradhamah: dranie i głupcy, najnędzniejsi wśród ludzi, którzy angażują się w grzeszne czynności, nie mogą nagle podporządkować się lotosowym stopom Krsny. Niemniej jednak jeśli zaczną intonować mantrę Hare Krsna i pełnić służbę dla roślinki tulasi, bardzo szybko będą w stanie podporządkować się. Naszym prawdziwym obowiązkiem jest podporządkowanie się lotosowym stopom Krsny. Gdy nie jesteśmy w stanie tego zrobić, powinniśmy przyjąć proces przedstawiony przez Śri Caitanyę Mahaprabhu i Jego najbardziej zaufanego sługę, Namacaryę Śrila Haridasa Thakurę. To jest sposób na osiągnięcie sukcesu w świadomości Krsny.

Antya 03.138    Pouczywszy w ten sposób prostytutkę o procesie intonowania mantry Hare Krsna, Haridasa Thakura wstał i odszedł bezustannie intonując "Hari, Hari".
Antya 03.139    Zgodnie z poleceniem swego mistrza duchowego prostytutka rozdała braminom cały swój osobisty majątek.

Antya 03.139  Znaczenie: Czasami słowo grha-vrtti zastępuje się słowem grha-vitta. Vrtti znaczy "zajęcie". Grha-vrtti prostytutki polegało na uwodzeniu głupców i nakłanianiu ich do seksu. Jednak tutaj grha-vrtti nie jest właściwym słowem. Odpowiednim słowem jest grha-vitta, co znaczy "cały dobytek, jaki miała w domu". Dziewczyna ta cały swój majątek zdobyła przez zawodową prostytucję, dlatego był on produktem jej grzesznego życia. Gdy taki dobytek zostaje przekazany braminom i Vaisnavom, którzy dzięki postępowi w życiu duchowym mogą wykorzystać go w służbie dla Pana, pośrednio pomaga to ofiarodawcy, gdyż w ten sposób uwalnia się on od grzesznych reakcji. Jak obiecuje Krsna, aham tvam sarva-papebhyo moksayisyami: "Uwolnię cię od wszelkich grzesznych reakcji." Gdy nasi bhaktowie w świadomości Krsny wychodzą na zewnątrz i proszą o datki czy zbierają wsparcia w postaci składek członkowskich, przychodzące w ten sposób do ruchu świadomości Krsny pieniądze są całkowicie wykorzystywane na rozwijanie świadomości Krsny na całym świecie. Bhaktowie ze świadomości Krsny zbierają pieniądze od innych, by służyć Krsnie, a sami są zadowoleni z krsna-prasada i tego, co Krsna dostarcza im, by mogli się utrzymać. Nie pragną materialnych wygód. Podejmują jednak wielki trud, by wykorzystać majątek prostytutek, czy osób będących w mniejszym lub większym stopniu niczym prostytutki, w służbie dla Pana i uwolnić je w ten sposób od grzesznych reakcji. Vaisnava guru przyjmuje pieniądze czy inne datki, lecz nie wykorzystuje ich do zadowalania zmysłów. Czysty Vaisnava myśli, że sam nie nadaje się do uwolnienia nawet jednej osoby od reakcji grzesznego życia. Lecz wykorzystuje on ciężko zarobione przez kogoś pieniądze w służbie dla Pana i w ten sposób uwalnia tę osobę od grzesznych reakcji. Vaisnava guru nigdy nie jest uzależniony od wsparcia swoich uczniów. Przestrzegając instrukcji Haridasa Thakury czysty Vaisnava sam nie bierze od nikogo nawet grosza, lecz nakłania swych zwolenników, by cały swój majątek wykorzystali w służbie dla Krsny.

Antya 03.140    Zgodnie z zasadami Vaisnava prostytutka ta ogoliła gładko głowę i została w tym pomieszczeniu nosząc tylko jedną szatę. Podążając w ślady swego mistrza duchowego zaczęła codziennie trzysta tysięcy razy intonować maha-mantrę Hare Krsna. Intonowała dzień i noc.
Antya 03.141    Podążając w ślady swego mistrza duchowego wielbiła roślinkę tulasi. Zamiast jeść regularnie, żuła pożywienie, które otrzymała w jałmużnie, i pościła, gdy niczego nie dostała. Tak więc dzięki skromnemu jedzeniu i postom pokonała swe zmysły. Gdy tylko opanowała je, pojawiły się u niej symptomy miłości do Boga.
Antya 03.142    W ten oto sposób prostytutka ta stała się sławną wielbicielką. Poczyniła duży postęp w życiu duchowym i przychodziło oglądać ją wielu niewzruszonych Vaisnavów.

Antya 03.142  Znaczenie: Niewzruszeni, wysoce zaawansowani wielbiciele Vaisnavowie nie są zainteresowani oglądaniem prostytutek. Lecz gdy prostytutka czy jakakolwiek inna upadła dusza staje się Vaisnavą, wtedy niewzruszeni Vaisnavowie są zainteresowani ujrzeniem jej. Każdy, bez względu na płeć, może przeobrazić się w Vaisnavę, jeśli przestrzega zasad Vaisnavów. Bhakta, który przestrzega tych zasad, nie jest już dłużej na platformie materialnej. Należy brać pod uwagę to, czy ktoś ściśle stosuje się do tych zasad, a nie kraj, w którym ktoś się urodził. Do naszego ruchu świadomości Krsny przyłącza się wielu bhaktów z Europy i Ameryki, lecz nie należy ich z tego powodu uważać za europejskich czy amerykańskich Vaisnavów. Vaisnava jest Vaisnavą i dlatego powinniśmy okazywać mu wszelki szacunek należny Vaisnavie.

Antya 03.143    Każdy był zdumiony widząc wzniosły charakter tej prostytutki. Wszyscy wychwalali wpływ Haridasa Thakury i składali mu pokłony.

Antya 03.143  Znaczenie: Mówi się, phalena pariciyate: daną osobę poznaje się po rezultatach jej działania. W społeczności Vaisnavów jest wiele rodzajów Vaisnavów. Niektórzy z nich są nazywani gosvami, niektórzy svami, inni prabhu, a jeszcze inni prabhupada. Jednakże to, kim ktoś jest, nie zależy od tytułu. Mistrza duchowego uznaje się za prawdziwego guru, gdy wiadomo, że zmienił on charakter swych uczniów. Haridasa Thakura rzeczywiście zmienił charakter zawodowej prostytutki. Ludzie bardzo to docenili i dlatego też wszyscy składali mu pokłony i wychwalali go.

Antya 03.144    Nakłaniając prostytutkę, by zaniepokoiła Haridasa Thakurę, Ramacandra Khan spowodował, że u jego lotosowych stóp zakiełkowało nasienie zniewagi. Później nasienie to wyrosło w drzewo, a gdy zaowocowało, Ramacandra Khan zebrał jego owoce.
Antya 03.145    Ta zniewaga u lotosowych stóp wzniosłego bhakty dała w efekcie wspaniałe opowiadanie. Korzystając ze sposobności dostarczonej przez te wydarzenia wyjaśnię, co zaszło. O bhaktowie, słuchajcie, proszę.
Antya 03.146    Oczywiście Ramacandra Khan nie był bhaktą, a teraz, znieważywszy lotosowe stopy Haridasa Thakury, stał się zupełnie niczym demoniczny ateista.
Antya 03.147    Z powodu zniewagi wobec kultu Vaisnavizmu i długotrwałego obrażania bhaktów otrzymał teraz rezultaty swoich bluźnierczych czynności.

Antya 03.147  Znaczenie: Ramacandra Khan poważnie znieważył lotosowe stopy Vaisnavów i Visnu. Tak jak Rawana, choć zrodzony z ojca bramina, Viśvaśravy, był jednak zwany asurą czy raksasą, gdyż popełnił obrazę wobec Pana Ramacandry (Visnu) i Hanumana (Vaisnavy), podobnie Ramacandra Khan stał się takim asurą z powodu zniewag wobec Haridasa Thakury i wielu innych.

Antya 03.148    Gdy Pan Nityananda wrócił do Bengalu, by głosić kult bhakti, miłość do Boga, zaczął podróżować po całym kraju.
Antya 03.149    Pan Nityananda, najbardziej oddany bhakta Pana, podróżował po całym kraju w dwóch celach - by głosić kult bhakti oraz pokonać i ujarzmić ateistów.

Antya 03.149  Znaczenie: Jak stwierdza Bhagavad-gita (4.8):

 

paritranaya sadhunam    vinaśaya ca duskrtam

dharma-samsthapanarthaya    sambhavami yuge yuge

 

Pan Krsna pojawia się w każdym milenium w dwóch celach, mianowicie by uratować bhaktów i zabić niebhaktów. Jego bhaktowie też mają dwa podobne cele - głoszą kult bhakti świadomości Krsny i pokonują wszelkiego typu agnostyczne i ateistyczne demony. W ten sposób Nityananda Prabhu wypełnia polecenia Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu. Ci, którzy ściśle podążają za Nityanandą Prabhu, robią to samo. Istnieją dwie klasy bhaktów. Jedna rosi nazwę gosthyanandi, a druga jest nazywana bhajananandi. Bhakta, który nie naucza, lecz stale angażuje się w czynności oddania, jest nazywany bhajananandi. Natomiast bhakta, który nie tylko jest ekspertem w służbie oddania, lecz głosi także kult bhakti i pokonuje wszelkiego typu agnostyków, jest nazywany gosthyanandi.

Antya 03.150    Pan Nityananda, który jest wszechwiedzący, jako że jest Najwyższą Osobą Boga, przyszedł do domu Ramacandry Khana i usiadł na ołtarzu Durga-mandapa.

Antya 03.150  Znaczenie: Zamożni hinduscy dżentelmeni budowali swoje domy w taki sposób, że znajdowało się w nich miejsce zwane Durga-mandapą, w którym wielbiono boginię Durgę. Tam, co roku w miesiącu Aśvina (październik) oddawali zazwyczaj cześć tej bogini. Ramacandra Khan miał takie Durga-mandapa w swojej rezydencji.

Antya 03.151    Kiedy Durga-mandapa i dziedziniec napełniły się ludźmi, przebywający wewnątrz domu Ramacandra Khan wysłał do Pana Nityanandy swego sługę.

Antya 03.151  Znaczenie: W tamtych czasach, a nawet i obecnie, pałacowe budynki cieszących się szacunkiem ludzi, zwłaszcza w wioskach Bengalu, podzielone były na dwie części. Część wewnętrzna była specjalnie przeznaczona dla rodziny i przebywały tam kobiety, nie będąc wystawionymi na widok mężczyzn. Część ta nosiła nazwę bhitara-badi, czyli wnętrza domu. W zewnętrznej części domu, czyli bahir-badi, poważani dżentelmeni przyjmowali odwiedzających i mieli tam też swoje biura. Durga-mandapa znajdowała się w zewnętrznym domu. Tak więc gdy Pan Nityananda wszedł do domu zewnętrznego, Ramacandra Khan wraz z członkami swej rodziny był w domu wewnętrznym. Kiedy Nityananda Prabhu przybył, Ramacandra Khan nie przyjął Go osobiście, lecz wysłał swego sługę, by ten dał Mu do zrozumienia, żeby sobie poszedł.

Antya 03.152    Sługa ten powiedział Panu Nityanandzie: "Mój drogi Panie, Ramacandra Khan wysłał mnie, bym ulokował Cię w domu jakiegoś zwykłego człowieka.
Antya 03.153    "Możesz udać się do domu mleczarza, gdyż obora jest przestronna, zaś tutaj, w Durga-mandapie, nie ma dość miejsca, jako że masz ze Sobą wielu stronników."
Antya 03.154    Kiedy Nityananda Prabhu usłyszał od sługi Ramacandry Khana takie polecenie, bardzo się rozgniewał i wyszedł na zewnątrz. Śmiejąc się niezwykle głośno, tak oto przemówił.
Antya 03.155    "Słusznie powiedział Ramacandra Khan. Nie jest to właściwe dla Mnie miejsce. Nadaje się ono dla tych, którzy zabijają krowy i żywią się mięsem."
Antya 03.156    Powiedziawszy to, Pan Nityananda wstał i odszedł w gniewnym nastroju. Aby ukarać Ramacandrę Khana, nie zatrzymał się nawet w tej wiosce.
Antya 03.157    Ramacandra Khan polecił słudze usunąć ziemię z miejsca, w którym siedział Nityananda Prabhu.
Antya 03.158    Aby oczyścić świątynię Durga-mandapa i dziedziniec, Ramacandra Khan spryskał i pokrył je wodą zmieszaną z krowim nawozem, lecz mimo to jego umysł nie był usatysfakcjonowany.
Antya 03.159    Zajęcie Ramacandry Khana budziło wątpliwości, gdyż próbował uniknąć płacenia rządowi podatku dochodowego. Dlatego minister finansów w rządzie rozgniewał się i przybył do jego siedziby.
Antya 03.160    Ten muzułmański minister uczynił z Durga-mandapy Ramacandry Khana swą siedzibę. Zabił krowę i w tym właśnie miejscu ugotował mięso.
Antya 03.161    Aresztował Ramacandrę Khana wraz z jego żoną i synami, a następnie przez trzy dni bez przerwy plądrował dom i wioskę.
Antya 03.162    W tym samym pomieszczeniu przez trzy dni z rzędu gotował mięso krowy. Następnego dnia odszedł w towarzystwie swych stronników.
Antya 03.163    Muzułmański minister odebrał Ramacandrze Khanowi pozycję, bogactwo i stronników. Wioska przez wiele dni była wyludniona
Antya 03.164    Gdziekolwiek zostanie znieważony zaawansowany bhakta, z winy jednego człowieka cierpi całe miasto czy miejsce.
Antya 03.165    Haridasa Thakura szedł, aż dotarł do wioski znanej jako Candapura. Tam zatrzymał się w domu Balaramy Acaryi.

Antya 03.165  Znaczenie: Wioska Candapura leży u zbiegu dwóch rzek, Gangesu i Yamuny, w Saptagramie w okręgu Hugli. Candapura znajduje się dokładnie na wschód od domu dwóch braci, Hiranyi i Govardhany, ojca i wuja Raghunathy dasa Gosvamiego. Mieszkali w niej Balarama Acarya i Yadunandana Acarya, kapłani tych dwóch osobistości. Gdy Haridasa Thakura przybył tam, zamieszkał wraz z nimi. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura mówi, że nazwę tej wioski zmieniono później na Krsnapura.

Antya 03.166    Hiranya i Govardhana byli dwoma skarbnikami rządowymi w tej części kraju. Ich kapłan miał na imię Balarama Acarya.

Antya 03.166  Znaczenie: Słowo majumadara odnosi się do skarbnika, który prowadzi rachunki skarbowe.

Antya 03.167    Balarama Acarya był bardzo przywiązany do Haridasa Thakury, jako że ten darzył go względami. Dlatego trzymał Haridasa Thakurę w tej wiosce troszcząc się o niego z uwagą.
Antya 03.168    Haridasa Thakura dostał w tej wiosce chatę krytą strzechą i usytuowaną w ustronnym miejscu, gdzie intonował maha-mantrę Hare Krsna. Prasada jadł w domu Balaramy Acaryi.
Antya 03.169    Raghunatha dasa, syn Hiranyi Majumadary, który miał zostać później Raghunathą dasem Gosvamim, był w owym czasie chłopcem zajętym nauką. Codziennie odwiedzał Haridasa Thakurę.
Antya 03.170    Haridasa Thakura naturalnie był dla niego łaskawy. Dzięki miłosiernemu błogosławieństwu tego Vaisnavy uzyskał on później schronienie u lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu.
Antya 03.171    W rezydencji Hiranyi i Govardhany doszło do dyskusji, w której wychwalano Haridasa Thakurę. O bhaktowie, posłuchajcie, proszę, tej wspaniałej opowieści.
Antya 03.172    Pewnego dnia Balarama Acarya z wielką pokorą poprosił Haridasa Thakurę, by udał się na zgromadzenie Majumadarów, Hiranyi i Govardhany. Tak oto Balarama Acarya udał się tam wraz z Haridasem Thakurą.
Antya 03.173    Widząc Haridasa Thakurę obaj bracia natychmiast wstali i padli do jego lotosowych stóp. Następnie z wielkim szacunkiem ofiarowali mu miejsce do siedzenia.
Antya 03.174    Na zgromadzeniu tym było wielu wykształconych erudytów, braminów i poważanych dżentelmenów. Dwaj bracia Hiranya i Govardhana też byli bardzo wykształceni.
Antya 03.175    Wszyscy tam obecni zaczęli mówić o cechach Haridasa Thakury, jakby każdy miał pięcioro ust. Słysząc to, dwaj bracia byli niezmiernie szczęśliwi.
Antya 03.176    Wspomniano na tym zgromadzeniu, że Haridasa Thakura każdego dnia intonował święte imiona Krsny trzysta tysięcy razy. Tak więc wszyscy wykształceni erudyci zaczęli dyskutować o chwałach świętego imienia.
Antya 03.177    Niektórzy z nich powiedzieli: "Dzięki intonowaniu świętego imienia Pana uwalniamy się od reakcji całego grzesznego życia.'' Inni powiedzieli: "Przez samo intonowanie świętego imienia Pana żywa istota wydostaje się z materialnej niewoli.''
Antya 03.178    Haridasa Thakura zaprotestował: "Te dwa błogosławieństwa nie są prawdziwym rezultatem płynącym z intonowania świętego imienia. Jeśli intonujemy święte imię bez obraz, budzimy swą ekstatyczną miłość do lotosowych stóp Krsny.
Antya 03.179    "'Gdy ktoś jest rzeczywiście zaawansowany i czerpie przyjemność z intonowania świętego imienia Pana, które jest mu bardzo drogie, jest poruszony i głośno intonuje święte imię. Śmieje się również, płacze, ulega wzburzeniu i nie przejmując się obcymi intonuje po prostu niczym szaleniec.'

Antya 03.179  Znaczenie: Aby otrzymać wyjaśnienie tego wersetu (Bhag. 11.2.40) można odwołać się do 94 tekstu Siódmego Rozdziału Adi-lili.

Antya 03.180    "Wyzwolenie i zaniknięcie reakcji grzesznego życia to dwa towarzyszące produkty uboczne intonowania świętego imienia Pana. Przykładem są promienie porannego blasku słonecznego.
Antya 03.181    "'Jak wschodzące słońce natychmiast rozprasza głęboki niczym ocean mrok świata, tak święte imię Pana - jeśli raz wypowiedziane bez obraz - może rozpędzić wszelkie reakcje grzesznego życia żywej istoty. Wszelka chwała temu świętemu imieniu Pana, które jest pomyślne dla całego świata.'"

Antya 03.181  Znaczenie: Werset ten znajduje się w Padyavali (16).

Antya 03.182    Po wyrecytowaniu tego wersetu Haridasa Thakura powiedział: "O wykształceni erudyci, wyjaśnijcie, proszę, znaczenie tego wersetu." Słuchacze jednak poprosili Haridasa Thakurę: "Lepiej, żebyś ty wyjaśnił znaczenie tego istotnego wersetu.''
Antya 03.183    Haridasa Thakura powiedział: "Gdy słońce zaczyna wschodzić, rozprasza ciemność nocy nawet zanim stanie się widoczne.
Antya 03.184    "Z pierwszym mgnieniem słonecznego światła natychmiast znika obawa przed złodziejami, duchami i demonami. Gdy słońce rzeczywiście wschodzi, wszystko ukazuje się i każdy zaczyna wykonywać swe religijne czynności i ustalone obowiązki.
Antya 03.185    "Podobnie pierwszy ślad tego, że przebudziło się wolne od obraz intonowanie świętego imienia Pana, natychmiast rozpędza reakcje grzesznego życia. Gdy intonujemy święte imię bez obraz, budzimy się do służby w ekstatycznej miłości u lotosowych stóp Krsny.
Antya 03.186    "Wyzwolenie jest nieistotnym rezultatem płynącym z nieznacznego przebudzenia się wolnego od obraz intonowania świętego imienia.
Antya 03.187    "'Umierając Ajamila intonował święte imię Pana, chcąc przywołać swego syna Narayana Niemniej jednak osiągnął świat duchowy. Cóż zatem mówić o tych, którzy intonują święte imię z wiarą i czcią?'

Antya 03.187  Znaczenie: Werset ten pochodzi ze Śrimad-Bhagavatam (6.2.49).

Antya 03.188    "Krsna zawsze bez trudu ofiarowuje wyzwolenie, które dla czystego bhakty jest nie do przyjęcia.
Antya 03.189    "'Moi bhaktowie nie przyjmują salokyi, sarsti, sarupyi, samipyi czy zjednoczenia się ze Mną, nawet jeśli ofiarowuję te wyzwolenia, gdyż wolą Mi służyć."'

Antya 03.189  Znaczenie: Werset ten wypowiedział Pan Kapila, avatara Najwyższej Osoby Boga. Pochodzi on ze Śrimad-Bhagavatam (3.29.13).

Antya 03.190    Osoba zwana Gopala Cakravarti była oficjalnie głównym poborcą podatków w domu Hiranyi i Govardhany Majumadarów.
Antya 03.191    Ten Gopala Cakravarti żył w Bengalu. Jego obowiązkiem, jako głównego poborcy podatkowego, było zbieranie i składanie w depozycie cesarskiego skarbca miliona dwustu tysięcy monet.
Antya 03.192    Miał piękne cielesne cechy, był wykształcony i młody, lecz nie mógł znieść stwierdzenia, że nawet nieznaczne rozbudzenie się świętego imienia Pana może obdarzyć wyzwoleniem.

Antya 03.192  Znaczenie: Vaisnavowie ściśle przestrzegają instrukcji śastr dotyczących tego, jak osiągnąć wyzwolenie jedynie dzięki nieznacznemu przebudzeniu się czystego intonowania świętego imienia. Mayavadi nie mogą znieść stwierdzenia śastr odnoszącego się do tego, z jaką łatwością można osiągnąć wyzwolenie, gdyż - jak oznajmia Bhagavad-gita (12.5), kleśo 'dhikataras tesam avyaktasakta-cetasam: impersonaliści muszą ciężko pracować przez wiele, wiele żywotów i dopiero wtedy być może zostaną wyzwoleni. Vaisnavowie wiedzą, że przez samo wolne od obraz intonowanie świętego imienia Pana można uzyskać wyzwolenie jako produkt uboczny. Tak więc nie trzeba podejmować odrębnego wysiłku, by je osiągnąć. Śrila Bilvamangala Thakura powiedział, muktih svayam mukulitanjali sevate 'sman: jeśli ktoś jest czystym bhaktą o niezachwianej wierze i czci, wyzwolenie stoi u jego drzwi gotowe pełnić wszelkiego rodzaju służby. Mayavadi nie mogą tego znieść. Dlatego też arinda pradhana, główny poborca podatków, nie mógł znieść wypowiedzi Haridasa Thakury, chociaż posiadał gruntowne wykształcenie, był przystojny i młody.

Antya 03.193    Ten młody człowiek, Gopala Cakravarti, bardzo się rozgniewał, gdy usłyszał wypowiedzi Haridasa Thakury. Natychmiast skrytykował go: "O zgromadzeni wykształceni erudyci", powiedział, "posłuchajcie tylko konkluzji tego ulegającego emocjom bhakty.
Antya 03.194    "Nawet po wielu, wielu milionach narodzin, gdy ma się doskonałą wiedzę absolutną, wciąż można nie dostąpić wyzwolenia. Jednak ten człowiek mówi, że można je osiągnąć po prostu dzięki nieznacznemu rozbudzeniu mgnienia świętego imienia."
Antya 03.195    Haridasa Thakura powiedział: "Dlaczego powątpiewasz? Pisma objawione mówią, że wyzwolenie można osiągnąć przez samo mgnienie wolnego od obraz intonowania świętego imienia.
Antya 03.196    "Dla bhakty, który cieszy się transcendentalnym szczęściem płynącym ze służby oddania, wyzwolenie jest czymś najmniej istotnym. Dlatego czyści bhaktowie nigdy nie pragną osiągnąć wyzwolenia.
Antya 03.197    "'Mój drogi Panie, o władco wszechświata, ponieważ bezpośrednio Cię ujrzałem, moje transcendentalne szczęście przyjęło kształt potężnego oceanu. Znajdując się w tym oceanie, uświadamiam sobie teraz, że wszelkie inne tak zwane szczęście, włączając w to nawet brahmanandę, jest niczym woda zawarta w dołku odciśniętym kopytkiem cielęcia.'

Antya 03.197  Znaczenie: Werset ten przytoczono z Hari-bhakti-sudhodayi (14.36).

Antya 03.198    Gopala Cakravarti powiedział: "Jeśli dzięki namabhasie nie osiąga się wyzwolenia, wtedy możesz być pewien, że obetnę ci nos.''
Antya 03.199    Wówczas Haridasa Thakura podjął wyzwanie rzucone przez Gopala Cakravartiego. "Jeśli dzięki namabhasie nie osiąga się wyzwolenia, na pewno odetnę sobie nos.''
Antya 03.200    Wszyscy uczestnicy zgromadzenia, którzy usłyszeli to wyzwanie, byli bardzo wzburzeni i wstali podnosząc zgiełk. Hiranya i Govardhana Majumadarowie natychmiast skarcili tego bramina, poborcę podatków.
Antya 03.201    Kapłan o imieniu Balarama Acarya skarcił Gopala Cakravartiego. "Jesteś głupim logikiem", powiedział. "Co ty wiesz o służbie oddania dla Pana?"

Antya 03.201  Znaczenie: Głoszona przez Mayavadi filozofia określana jest mianem filozofii ghata-patiya. Według tej filozofii wszystko jest jednym, wszystko jest ziemią i dlatego to, co zostało wykonane z ziemi, jak różne naczynia, również jest tą samą ziemią. Tacy filozofowie nie widzą różnicy między naczyniem wykonanym z ziemi a samą ziemią. Ponieważ Gopala Cakravarti był logikiem ghata-patiya, zatwardziałym materialistą, jak mógł zrozumieć transcendentalną służbę oddania dla Pana?

Antya 03.202    "Obraziłeś Haridasa Thakurę. Tak więc znajdziesz się w niebezpiecznej sytuacji. Nie powinieneś oczekiwać niczego pomyślnego."
Antya 03.203    Wtedy Haridasa Thakura wstał, by odejść, zaś Majumadarowie, zwierzchnicy Gopala Cakravartiego, natychmiast zwolnili go ze służby.
Antya 03.204    Majumadarowie wraz ze wszystkimi uczestnikami zgromadzenia padli do lotosowych stóp Haridasa Thakury. Haridasa Thakura uśmiechnął się i powiedział słodkim głosem.
Antya 03.205    "Żaden z was nie ponosi winy", powiedział, "tak naprawdę to nawet ten wyzbyty wiedzy tak zwany bramin nie jest winien, gdyż przyzwyczajony jest do jałowej spekulacji i logiki.
Antya 03.206    "Chwał świętego imienia nie można pojąć jedynie dzięki logice i dowodzeniu. Dlatego ten człowiek w żaden sposób nie może zrozumieć chwał świętego imienia.
Antya 03.207    "Wszyscy możecie teraz wrócić do swych domów. Oby Pan Krsna obdarzył was wszystkich Swoimi błogosławieństwami. Niech was nie martwi, że zostałem znieważony."

Antya 03.207  Znaczenie: Z wypowiedzi Haridasa Thakury widzimy, że czysty Vaisnava nigdy nie traktuje poważnie czyjejkolwiek obrazy. Takie są nauki Śri Caitanyi Mahaprabhu:

 

trnad api sunicena    taror api sahisnuna

amanina manadena    kirtaniyah sada harih

 

"Święte imię Pana należy intonować w pokornym stanie umysłu uważając się za niższego niż słoma na ulicy. Należy być bardziej tolerancyjnym niż drzewo, wolnym od wszelkiego poczucia fałszywego. prestiżu i gotowym okazywać pełen szacunek innym. W takim stanie umysłu można intonować święte imię Pana bezustannie." Vaisnava zawsze jest tolerancyjny i pokorny niczym drzewa i trawa. Toleruje zniewagi popełniane przez innych, gdyż pragnie jedynie intonować święte imię Pana nie będąc niepokojonym.

Antya 03.208    Następnie Hiranya dasa Majumadara wrócił do domu i polecił, by nie wpuszczano tam Gopala Cakravartiego.
Antya 03.209    W ciągu trzech dni bramina zaatakował trąd i w wyniku tego jego wysoko zadarty nos uległ rozkładowi i odpadł.
Antya 03.210    Bramin ten miał piękne palce u stóp i rąk przypominające pączki campaka o złotym zabarwieniu, lecz z powodu trądu wszystkie uschły i stopniowo rozpadły się.
Antya 03.211    Każdy był zdumiony widząc stan Gopala Cakravartiego. Wszyscy chwalili wpływ Haridasa Thakury i składali mu pokłony.
Antya 03.212    Chociaż Haridasa Thakura będąc Vaisnavą nie potraktował poważnie zniewagi bramina, Najwyższa Osoba Boga nie mógł jej tolerować. Tak więc sprawił, że bramin ten cierpiał skutki swego postępowania.
Antya 03.213    Znamienną cechą czystego bhakty jest to, że wybacza on nie mającym wiedzy draniom wszystkie ich obrazy. Natomiast charakterystyczną cechą Krsny jest to, że nie toleruje On zniewag wobec Swoich bhaktów.

Antya 03.213  Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu uczył:

 

trnad api sunicena    taror api sahisnuna

amanina manadena    kirtaniyah sada harih

 

Vaisnava ściśle przestrzega tej zasady bycia pokorniejszym niż trawa i bardziej tolerancyjnym niż drzewo, nie oczekiwania żadnego szacunku od innych i oddawania czci wszystkim. W ten sposób Vaisnava jest zainteresowany po prostu intonowaniem o Najwyższej Osobie Boga i wychwalaniem Go. Haridasa Thakura był idealnym przykładem tego głównego nakazu Vaisnavizmu. Krsna nie toleruje żadnej obrazy czy bluźnierstwa przeciw Vaisnavie. Prahlada Maharaja na przykład był na tak wiele sposobów karany przez swego ojca Hiranyakaśipu, lecz choć Prahlada tolerował to, Krsna nie mógł tego znieść. Dlatego Pan przyszedł w formie Nrsimhadevy, by zabić Hiranyakaśipu. Tak samo, chociaż Śrila Haridasa Thakura tolerował zniewagę Gopala Cakravartiego, Krsna nie mógł tego zrobić. Pan natychmiast ukarał Gopala Cakravartiego sprawiając, że zachorował na trąd. Udzielając Śrila Rupie Gosvamiemu instrukcji o wielu ograniczających zasadach i nakazach obowiązujących Vaisnavów, Śri Caitanya Mahaprabhu bardzo obszernie opisał skutki obraz popełnianych u lotosowych stóp Vaisnavy. Yadi vaisnava-aparadha uthe hati mata (Madhya 19.156). Znieważenie czy bluźnienie przeciw Vaisnavie zostały opisane jako największa obraza i porównane do szalonego słonia. Gdy szalony słoń wchodzi do ogrodu, niszczy wszystkie pnącza, kwiaty i drzewa. Podobnie, gdy bhakta właściwie wykonujący swą służbę oddania popełnia obrazę u lotosowych stóp swego mistrza duchowego czy Vaisnavy, niszczy swoją służbę oddania.

Antya 03.214    Gdy Haridasa Thakura dowiedział się, że bramin Gopala Cakravarti został dotknięty trądem, bardzo się zmartwił. Tak więc udał się do Śantipur, do domu Advaity Acaryi, po uprzednim powiadomieniu o tym Balaramy Acaryi, kapłana Hiranyi Majumadary.
Antya 03.215    Po spotkaniu Advaity Acaryi, Haridasa Thakura okazał mu szacunek i złożył pokłony, zaś Advaita Acarya odwzajemniając się objął go i okazał mu szacunek.
Antya 03.216    W odludnym miejscu na brzegu Gangesu Advaita Acarya zbudował podobny do jaskini dom dla Haridasa Thakury i mówił mu o prawdziwym znaczeniu Śrimad-Bhagavatam i Bhagavad-gity w kategoriach służby oddania.
Antya 03.217    Haridasa Thakura codziennie jadł w domu Advaity Acaryi, a spotykając się, obaj rozkoszowali się nektarem płynącym z rozmów na temat Krsny.
Antya 03.218    Haridasa Thakura powiedział: "Mój drogi Advaito Acaryo, pozwól, że przedstawię coś Waszej Wysokości. Każdego dnia dajesz mi w jałmużnie pożywienie. Czy jest to potrzebne?
Antya 03.219    "Panie, żyjesz w społeczności bardzo wielkich braminów i arystokratów, lecz bez obawy czy wstydu oddajesz cześć człowiekowi tak niskiej klasy jak ja.
Antya 03.220    "Mój drogi panie, Twoje zachowanie jest niezwykłe. W istocie czasami obawiam się mówić do Ciebie. Proszę, wyświadcz mi łaskę broniąc mnie przed zachowaniem tej społeczności."

Antya 03.220  Znaczenie: Gdy Haridasa Thakura pozostawał pod opieką Advaity Acaryi, obawiał się zachowania społeczności Śantipur, Navadvipy, w której było pełno nadzwyczaj arystokratycznych braminów, ksatriyów i vaiśyów. Haridasa Thakura narodził się w rodzinie muzułmańskiej i później został uznany za wielkiego Vaisnavę, niemniej jednak bramini byli w stosunku do niego bardzo krytyczni. Zatem Haridasa Thakura obawiał się, że Advaita Acarya znajdzie się w kłopotliwej sytuacji z powodu zażyłości z nim. Śri Advaita Acarya traktował Haridasa Thakurę jak najwznioślejszego Vaisnavę, lecz inni, jak Ramacandra Khan, byli o niego zazdrośni. My oczywiście musimy iść w ślady Advaity Acaryi, nie przejmując się ludźmi pokroju Ramacandry Khana. Obecnie wielu przychodzących do naszego ruchu świadomości Krsny Vaisnavów to Europejczycy i Amerykanie. Trzeba ich wszystkich traktować jak Vaisnavów, podążając w ślady Śri Advaity Acaryi, choć człowiek typu Ramacandry Khana jest zawsze zazdrosny o takich Vaisnavów. Chociaż ci Amerykanie i Europejczycy nie są tak wzniośli jak Haridasa Thakura, nigdy nie powinni być wykluczeni ze społeczności Vaisnava, jako że przyjęli zasady filozofii i postępowania Vaisnavy.

Antya 03.221    Advaita Acarya odpowiedział: "Nie obawiaj się, mój drogi Haridasie. Będę postępował ściśle według zasad pism objawionych.

Antya 03.221  Znaczenie: Śrila Advaita Acarya nie obawiał się surowej kultury bramińskiej i społecznych zwyczajów. Jak oznajmiają nakazy śastr, które są prawdziwym przykładem świadectwa czy dowodu, każdy może powrócić do Boga, nawet jeśli jest niskiego pochodzenia. Krsna mówi w Bhagavad-gicie:

 

mam hi partha vyapaśritya    ye 'pi syuh papa-yonayah

striyo vaiśyas tatha śudras    te 'pi yanti param gatim

 

"O synu Prthy, ci, którzy we Mnie przyjmują schronienie, nawet będąc niższego rodu, kobietami, vaiśyami [kupcami] i śudrami [robotnikami] - najwyższego dostępują przeznaczenia." (Bg. 9.32) Ten, kto uznaje Krsnę za Najwyższą Osobę Boga, ma kwalifikacje, by wrócić do domu, do Boga, choćby był w społeczeństwie ludzkim niskiego pochodzenia. Tego, kto jest prawdziwym kandydatem do powrotu do Boga, nie należy uważać za osobę niskiego pochodzenia, czyli candalę. Taki jest również nakaz śastr. Jak stwierdza Śrimad-Bhagavatam (2.4.18):

 

kirata-hunandhra-pulinda-pulkaśa

abhira-śumbha yavanah khasadayah

ye 'nye ca papa yad-apaśrayaśrayah

śudhyanti tasmai prabhavisnave namah

 

Nie tylko yavana i khasadayah, lecz nawet ci jeszcze niższego pochodzenia mogą dzięki łasce bhakty Pana Krsny zostać oczyszczeni (śudhyanti), gdyż Krsna daje tym bhaktom pełnomocnictwo do takiego oczyszczenia. Advaita Acarya ufał dowodom z śastr i nie dbał o społeczne zwyczaje. Dlatego ruch świadomości Krsny jest ruchem kulturowym, który nie przejmuje się lokalnymi konwencjami społecznymi. Podążając w ślady Śri Caitanyi Mahaprabhu i Advaity Acaryi możemy przyjąć bhaktę z jakiejkolwiek części świata i uznać go za bramina, gdy tylko dzięki przestrzeganiu zasad kierujących zachowaniem Vaisnavy będzie miał do tego kwalifikacje.

Antya 03.222    "Nakarmienie ciebie równe jest wyżywieniu dziesięciu milionów braminów", powiedział Advaita Acarya, "dlatego przyjmij tę śraddha-patrę." W ten oto sposób Advaita Acarya nakłaniał go do jedzenia.

Antya 03.222  Znaczenie: Śraddha jest to prasada ofiarowane przodkom określonego dnia, roku lub miesiąca. Śraddha-patra, czyli talerz ofiarowany przodkom, jest potem podawany najlepszym braminom w społeczeństwie. Zamiast ofiarować tę śraddha-patrę jakiemuś innemu braminowi, Advaita Acarya przeznaczył go dla Haridasa Thakury, uważając go za największego z najprzedniejszych braminów. Ten czyn Advaity Acaryi dowodzi, że Haridasa Thakura stale był na pozycji transcendentalnej i dlatego zawsze był potężniejszy niż nawet najwznioślejszy bramin, gdyż znajdował się ponad cechą dobroci materialnego świata. Powołując się na 177 werset Bhakti-sandarbhy Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura cytuje w związku z tym następujące stwierdzenia z Garuda Purany:

 

brahmananam sahasrebhyah    satra-yaji viśisyate

satra-yaji-sahasrebhyah    sarva-vedanta-paragah

 

sarva-vedanta-vit-kotya    visnu-bhakto viśisyate

vaisnavanam sahasrebhya    ekanty eko viśisyate

 

"Bramin mający kwalifikacje do składania ofiary lepszy jest od zwykłego bramina, a lepszym od niego jest ten, kto przestudiował wszystkie wedyjskie pisma objawione. Wśród takich braminów najlepszym jest ten, który jest wielbicielem Pana Visnu, a spośród wielu tego rodzaju Vaisnavów najlepszy jest ten, kto całkowicie angażuje się w służbę dla Pana."

 

bhaktir asta-vidha hy esa    yasmin mlecche 'pi vartate

sa viprendro muni-śresthah    sa jnani sa ca panditah

tasmai deyam tato grahyam    sa ca pujyo yatha harih

 

"Istnieje wiele różnych typów wielbicieli, lecz nawet Vaisnava pochodzący z rodziny mlecchów czy yavanów jest uważany za wykształconego erudytę, osobę o doskonałej wiedzy, jeśli zna filozofię Vaisnava. Dlatego trzeba obdarzać go darami, jako że taki Vaisnava jest równie godny czci jak Najwyższa Osoba Boga."

 

na me 'bhaktaś catur-vedi    mad-bhaktah śva-pacah priyah

tasmai deyam tato grahyam    sa ca pujyo yatha hy aham

 

Pan Krsna mówi: "Jeśli osoba nie będąca bhaktą pochodzi nawet z rodziny bramina i jest biegła w studiowaniu Ved, nie jest Mi ona zbyt droga. Natomiast bardzo drogi jest Mi szczery bhakta, nawet jeśli pochodzi z marnej rodziny żywiącej się mięsem. Takiego szczerego, czystego bhaktę trzeba obdarzać darami, gdyż jest on równie godny czci jak Ja."

Antya 03.223    Advaita Acarya był stale pogrążony w myślach o tym, jak wyzwolić upadłe dusze z całego świata. "Cały świat pełen jest niebhaktów", myślał. "Jakże zostaną oni wyzwoleni?"

Antya 03.223  Znaczenie: Śrila Advaita Acarya ustanawia standard dla acaryów z Vaisnava sampradayi. Acarya musi zawsze gorąco pragnąć uratować upadłe dusze. Osoba zakładająca świątynię czy matha w celu wykorzystania ludzkich sentymentów, biorąc na swe utrzymanie to, co ludzie przeznaczą na wielbienie Bóstwa, nie może być nazywana gosvamim czy acaryą. Za acaryę powinien być uważany ten, kto zna konkluzję śastr, podąża w ślady swych poprzedników i czyni wysiłek w celu głoszenia na całym świecie kultu bhakti. Rolą acaryi nie jest utrzymywanie się z dochodów świątynnych. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura mówił zwykle, że jeśli ktoś zarabia na życie wystawiając na pokaz Bóstwa w świątyni, nie jest acaryą czy gosvamim. Lepiej byłoby, gdyby taka osoba przyjęła pracę nawet zamiatacza ulicy, gdyż ten sposób zarabiania na życie jest bardziej uczciwy.

Antya 03.224    Zdeterminowany, by wyzwolić wszystkie upadłe dusze, Advaita Acarya postanowił spowodować zstąpienie Krsny. Podjąwszy ten ślub, zaczął ofiarowywać wodę Gangesu i listki tulasi, by oddać Panu cześć.
Antya 03.225    Podobnie Haridasa Thakura intonował w swej jaskini nad brzegiem Gangesu z zamiarem spowodowania zstąpienia Krsny.
Antya 03.226    Dzięki służbie oddania tych dwóch osób Pan Śri Caitanya Mahaprabhu zstąpił jako inkarnacja. Tak więc głosił On święte imię Pana i ekstatyczną miłość do Krsny, aby wybawić cały świat.
Antya 03.227    Jest też inne zdarzenie dotyczące niezwykłego zachowania Haridasa Thakury. Słuchając o tym będziecie zdumieni.
Antya 03.228    Słuchajcie o tych wydarzeniach bez wysuwania jałowych argumentów, jako że zdarzenia te są ponad naszą materialną zdolnością rozumowania. Trzeba z ufnością dać im wiarę.
Antya 03.229    Pewnego dnia Haridasa Thakura siedział w swej jaskini, bardzo głośno recytując święte imię Pana.
Antya 03.230    Noc pełna była księżycowego blasku, który sprawił, że fale Gangesu wyglądały oślepiająco. Wszędzie było jasno i pogodnie.
Antya 03.231    Tak więc każdy, kto widział piękno tej jaskini, z roślinką tulasi na czystym ołtarzu, był zdumiony i czuł radość w sercu.
Antya 03.232    Wtedy, w tej uroczej scenerii, pojawiła się na dziedzińcu kobieta. Piękno jej ciała było tak olśniewające, że całemu temu miejscu nadało żółty odcień.
Antya 03.233    Zapach jej ciała nasycił aromatem wszystkie kierunki, a dźwięczenie jej ozdób zdumiewało uszy.
Antya 03.234    Po przybyciu tam kobieta złożyła pokłony roślince tulasi i okrążywszy ją, podeszła do drzwi jaskini, w której siedział Haridasa Thakura.
Antya 03.235    Ze złożonymi dłońmi ofiarowała pokłony u lotosowych stóp Haridasa Thakury. Następnie siadając przy drzwiach powiedziała bardzo słodkim głosem.
Antya 03.236    "Mój drogi przyjacielu", powiedziała, "jesteś przyjacielem całego świata. Jesteś tak piękny i kwalifikowany. Przyszłam tu tylko po to, by się z tobą połączyć.
Antya 03.237    "Mój drogi panie, przyjmij mnie łaskawie i bądź dla mnie miłosierny, jako że znamienną cechą wszystkich świętych osób jest łaskawość dla biednych i upadłych."
Antya 03.238    Powiedziawszy to, zaczęła ukazywać różne pozy, po ujrzeniu których nawet największy filozof utraciłby spokój.
Antya 03.239    Haridasa Thakura był niewzruszony, gdyż miał głęboką determinację. Będąc dla niej bardzo miłosiernym zaczął mówić.
Antya 03.240    "Podjąłem ślub spełniania wielkiej ofiary przez codzienne intonowanie świętego imienia określoną ilość razy.
Antya 03.241    "Dopóki nie spełnię ślubu intonowania, nie pragnę niczego innego. Kiedy skończę swoje intonowanie, wtedy będę miał sposobność, by zrobić cokolwiek.
Antya 03.242    "Usiądź przy drzwiach i słuchaj intonowania maha-mantry Hare Krsna. Gdy tylko skończę intonować, zadowolę cię, tak jak tego pragniesz."
Antya 03.243    Powiedziawszy to, Haridasa Thakura dalej intonował święte imię Pana. Tak więc siedząc przed nim kobieta ta zaczęła słuchać intonowania świętego imienia.
Antya 03.244    W ten sposób, gdy tak bezustannie intonował, nadszedł ranek. Gdy kobieta zobaczyła, że to już rano, podniosła się i odeszła.
Antya 03.245    Przez trzy dni przychodziła w ten sposób do Haridasa Thakury ukazując różne kobiece pozy, które wprawiłyby w oszołomienie nawet umysł Pana Brahmy.
Antya 03.246    Haridasa Thakura był stale pogrążony w myślach o Krsnie i świętym imieniu Krsny, dlatego pozy, które przybierała kobieta, były niczym głos wołającego na puszczy.
Antya 03.247    Trzeciego dnia, gdy noc dobiegała końca, kobieta ta w ten sposób odezwała się do Haridasa Thakury.
Antya 03.248    "Mój drogi panie, przez trzy dni oszukiwałeś mnie dając mi fałszywe zapewnienia, gdyż widzę, że przez cały dzień i noc nigdy nie kończysz intonowania świętego imienia."
Antya 03.249    Haridasa Thakura powiedział: "Moja droga przyjaciółko, cóż mogę zrobić? Uczyniłem taki ślub, jakże więc mogę go złamać?"
Antya 03.250    Wtedy, ofiarowawszy pokłony Haridasowi Thakurze, kobieta powiedziała: "Jestem złudną energią Najwyższej Osoby Boga. Przyszłam tutaj, by wystawić cię na próbę.

Antya 03.250  Znaczenie: W Bhagavad-gicie (7.14) Pan Krsna mówi:

 

daivi hy esa gunamayi    mama maya duratyaya

mam eva ye prapadyante    mayam etam taranti te

 

"Niełatwo jest przezwyciężyć tę Moją boską, składającą się z trzech sił natury materialnej energię. Lecz bez trudu mogą pokonać ją ci, którzy podporządkowali się Mnie." Dowiódł tego rzeczywiście swym zachowaniem Haridasa Thakura. Maya rzuca urok na cały świat. Prawdę powiedziawszy, z powodu oślepiających powabów materialnego świata ludzie zapomnieli o ostatecznym celu życia. Lecz ten oślepiający urok, a zwłaszcza urzekające piękno kobiety, jest przeznaczone dla osób niepodporządkowanych Najwyższej Osobie Boga. Pan mówi, mam eva ye prapadyante mayam etam taranti te: "Złudna energia nie może pokonać tego, kto podporządkował się Mnie." Złudna energia osobiście przyszła, by poddać Haridasa Thakurę próbie, lecz uznała swą porażkę, gdyż nie była w stanie go zniewolić. Było to możliwe dzięki temu, że Haridasa Thakura - całkowicie podporządkowany lotosowym stopom Krsny - był stale pogrążony w myślach o Krsnie, codziennie zgodnie ze swym ślubem 300 000 razy intonując święte imię Pana.

Antya 03.251    "Wcześniej zniewoliłam nawet umysł Pana Brahmy, nie mówiąc o innych. I tylko twojego umysłu nie udało mi się przyciągnąć.

Antya 03.251  Znaczenie: Każdy bez wyjątku, poczynając od Pana Brahmy aż do nieznacznej mrówki, jest zauroczony iluzoryczną energią Najwyższej Osoby Boga. Półbogowie, istoty ludzkie, zwierzęta, ptaki, dzikie bestie, drzewa i rośliny - wszystkie te stworzenia są zniewolone pragnieniem seksualnym. Jest to ułuda mayi. Każdemu wydaje się, bez względu na to czy jest mężczyzną czy kobietą, że jego przeznaczeniem jest czerpanie przyjemności ze złudnej energii. W ten sposób wszyscy są zniewoleni przez czynności materialne i zaangażowani w nie. Ponieważ Haridasa Thakura zawsze myślał o Najwyższej Osobie Boga i stale był zajęty zadowalaniem zmysłów Pana, sam ten proces uratował go przed czarem mayi. Jest to praktyczny dowód mocy służby oddania. Nie można go było nakłonić do cieszenia się mayą, gdyż był całkowicie zaangażowany w służbę dla Pana. Śastry orzekają, że czysty Vaisnava, czyli bhakta Pana, nigdy nie myśli o czerpaniu ze świata materialnego przyjemności kulminującej w życiu seksualnym. Nigdy nie myśli, że jest odbiorcą radości; natomiast zawsze chce, by Najwyższa Osoba Boga z niego czerpał przyjemność. Zatem wniosek jest taki, że Najwyższa Osoba Boga jest wieczny, transcendentalny, ponad percepcją zadowalania zmysłów i poza materialnymi cechami. Żywa istota tylko wtedy wzniesie się ponad wpływ mayi, gdy porzuci fałszywą koncepcję, iż to ciało jest nią, i gdy zawsze będzie myśleć o sobie jako wiecznym słudze Krsny i Vaisnavów (mam eva ye prapadyante mayam etam taranti te). Dla czystej żywej istoty, która osiąga w ten sposób platformę anartha-nivrtti - zaprzestanie wszystkiego, co niepożądane - nie istnieje nic, czym mogłaby się cieszyć w tym materialnym świecie. Platformę tę osiąga się jedynie przez odpowiednie spełnianie czynności służby oddania. Śrila Rupa Gosvami napisał:

 

adau śraddha tatah sadhu-sango 'tha bhajana-kriya

tato 'nartha-nivrttih syat tato nistha rucis tatah

 

"Na początku musimy mieć wstępne pragnienie samorealizacji. To doprowadzi nas do etapu, na którym będziemy próbować obcować z osobami duchowo zaawansowanymi. W kolejnej fazie otrzymujemy inicjację od zaawansowanego mistrza duchowego. Zgodnie z jego instrukcjami bhakta neofita rozpoczyna proces służby oddania. Wykonując służbę oddania pod przewodnictwem mistrza duchowego uwalniamy się od wszelkich materialnych przywiązań, osiągamy stałość w samorealizacji i rozwijamy smak do słuchania o Absolutnej Osobie Boga, Śri Krsnie." (B.r.s. 1.4.15) Gdy rzeczywiście wykonujemy służbę oddania, wtedy anartha, niepożądane rzeczy związane z przyjemnością materialną, znikną automatycznie.

Antya 03.252-253    "Mój drogi panie, jesteś najprzedniejszym bhaktą. Samo ujrzenie ciebie i usłyszenie twego intonowania świętego imienia Krsny oczyściło moją świadomość. Pragnę teraz intonować święte imię Pana. Proszę, bądź dla mnie łaskawy i udziel mi instrukcji o ekstazie intonowania maha-mantry Hare Krsna.
Antya 03.254    "Dzięki inkarnacji Pana Caitanyi nastąpiła teraz powódź wiecznego nektaru miłości do Boga. Unoszą się w niej wszystkie żywe istoty. Cały świat jest teraz wdzięczny Panu.
Antya 03.255    "Każdy, kto nie unosi się w tej powodzi, jest najbardziej potępiony. Taka osoba nie osiągnie wyzwolenia przez miliony kalp.

Antya 03.255  Znaczenie: Bhagavad-gita wyjaśnia, co oznacza kalpa. Sahasra-yuga-paryantam ahar yad brahmano viduh. Kalpą nazywany jest jeden dzień Brahmy. Yuga, czy maha-yuga składa się z 4 320 000 lat, a tysiąc takich maha-yug tworzy jedną kalpę. Autor Śri Caitanya-caritamrty mówi, że jeśli ktoś nie skorzysta z ruchu świadomości Krsny Śri Caitanyi Mahaprabhu, nie będzie mógł osiągnąć wyzwolenia przez miliony takich kalp.

Antya 03.256    "Wcześniej otrzymałam od Pana Śivy święte imię Pana Ramacandry, lecz teraz dzięki obcowaniu z tobą gorąco pragnę intonować święte imię Pana Krsny.
Antya 03.257    "Święte imię Pana Ramy z pewnością obdarza wyzwoleniem, lecz święte imię Pana Krsny przenosi nas na drugą stronę oceanu niewiedzy i daje w końcu ekstatyczną miłość do Krsny.

Antya 03.257  Znaczenie: Werset ten w pośredni sposób wyjaśnia intonowanie maha-mantry Hare Krsna. Maha-mantra Hare Krsna - Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare - zawiera święte imię Pana Krsny, jak i Pana Ramy. Pan Rama daje nam sposobność osiągnięcia wyzwolenia, lecz samo wyzwolenie nie zapewnia nam prawdziwej duchowej korzyści. Czasami zdarza się, że gdy ktoś osiągnął wyzwolenie ze świata materialnego, lecz nie schronił się u lotosowych stóp Krsny, ponownie upada do tego świata materialnego. Wyzwolenie jest niczym stan rekonwalescencji, w którym jest się wolnym od gorączki, lecz wciąż nie jest się zdrowym. Nawet w tym stanie rekonwalescencji, jeśli nie jesteśmy bardzo ostrożni, może nastąpić nawrót choroby. Podobnie wyzwolenie nie zapewnia takiego bezpieczeństwa jak schronienie u lotosowych stóp Krsny. Jak oznajmiają śastry:

 

ye 'nye 'ravindaksa vimukta-maninas

tvayy asta-bhavad aviśuddha-buddhayah

aruhya krcchrena param padam tatah

patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah

 

"O Panie, nieczysta jest inteligencja tych, którzy myślą, że są wyzwoleni, lecz nie mają oddania. Chociaż dzięki srogim pokutom i wyrzeczeniom wznoszą się do najwyższego punktu wyzwolenia, na pewno znowu upadną w materialną egzystencję, gdyż nie przyjęli schronienia u Twych lotosowych stóp." (Śrimad-Bhagavatam 10.2.32) Yusmad-anghrayah odnosi się do lotosowych stóp Krsny. Jeśli ktoś nie przyjmie schronienia u lotosowych stóp Krsny, upada (patanty adhah) nawet z platformy wyzwolenia. Jednakże maha-mantra Hare Krsna obdarza wyzwoleniem i jednocześnie oferuje schronienie u lotosowych stóp Krsny. Gdy ktoś po wyzwoleniu przyjmie schronienie u lotosowych stóp Krsny, rozwija swą drzemiącą ekstatyczną miłość do Niego. Jest to największą doskonałością życia.

Antya 03.258    "Daj mi, proszę, święte imię Krsny i uczyń mnie w ten sposób szczęśliwą, ażebym ja również mogła pływać w tej powodzi miłości do Boga, której początek dał Śri Caitanya Mahaprabhu."
Antya 03.259    Przemówiwszy w ten oto sposób, Maya oddała cześć lotosowym stopom Haridasa Thakury, który inicjował ją mówiąc: "Intonuj po prostu maha-mantrę."

Antya 03.259  Znaczenie: Nawet Maya chciała uzyskać łaskę Haridasa Thakury, dlatego Haridasa Thakura dał jej formalną inicjację, prosząc, by intonowała maha-mantrę Hare Krsna.

Antya 03.260    Otrzymawszy od Haridasa Thakury tę instrukcję, Maya odeszła bardzo zadowolona. Lecz niestety, niektórzy ludzie nie mają wiary w te opowiadania.
Antya 03.261    Dlatego wyjaśnię powody, dla których ludzie powinni mieć wiarę. Każdy, kto tego słucha, wiarę taką zdobędzie.
Antya 03.262    Gdy Pan Caitanya inkarnował, by zapoczątkować ruch świadomości Krsny, wówczas zwabione ekstatyczną miłością do Pana Krsny narodziły się na tej ziemi nawet takie osobistości, jak Pan Brahma, Pan Śiva i czterej Kumarowie.
Antya 03.263    Wszyscy oni, łącznie z mędrcem Naradą i bhaktami takimi jak Prahlada, przyszli tu, jakby byli istotami ludzkimi, wspólnie intonując święte imiona Pana Krsny oraz tańcząc i unosząc się w powodzi miłości do Boga.
Antya 03.264    Bogini szczęścia i inni, zwabieni przez miłość do Krsny, także zeszli w postaciach istot ludzkich i z miłością rozkoszowali się świętym imieniem Pana.
Antya 03.265    Cóż tu mówić o innych, gdy nawet Krsna, syn Nandy Maharajy, osobiście zstąpił, by zakosztować nektaru miłości do Boga w formie intonowania Hare Krsna.
Antya 03.266    Cóż w tym dziwnego, że służka Krsny, Jego zewnętrzna energia, błaga o miłość do Boga? Bez łaski bhakty i bez intonowania świętego imienia Pana nie można mówić o miłości do Boga.
Antya 03.267    W działaniach ruchu Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu trzy światy tańczą i intonują, zetknąwszy się z miłością do Boga. Jest to znamienna cecha Jego rozrywek.
Antya 03.268    Święte imię Krsny jest tak atrakcyjne, że każdy, kto je intonuje - włączając w to wszystkie żywe istoty, ruchome i nieruchome, a nawet Samego Pana Krsnę - przesiąka miłością do Krsny. Taki jest efekt intonowania maha-mantry Hare Krsna.
Antya 03.269    Wszystko, co o rozrywkach Śri Caitanyi Mahaprabhu zapisał w swych notatkach Svarupa Damodara, usłyszałem z ust Raghunathy dasa Gosvamiego.
Antya 03.270    Zwięźle opisałem te rozrywki. Wszystko to napisałem z łaski Śri Caitanyi Mahaprabhu, ponieważ ja sam jestem znikomą żywą istotą.
Antya 03.271    Opisałem zaledwie ułamek chwał Haridasa Thakury. Słuchanie o nich sprawia zadowolenie uszom wszystkich bhaktów.
Antya 03.272    Modląc się u lotosowych stóp Śri Rupy i Śri Raghunathy, zawsze pragnąc ich miłosierdzia, ja, Krsnadasa, opowiadam Śri Caitanya-caritamrtę, podążając w ich ślady.

 

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Trzeciego Rozdziału Antya-lili Śri Caitanya-caritamrty, opisującego chwały Śrila Haridasa Thakury.