ROZDZIAŁ I .

Drugie spotkanie Śrila Rupy Gosvamiego z Panem

Śrila Bhaktivinoda Thakura w następujący sposób streścił Pierwszy Rozdział w swej Amrta-pravaha-bhasyi. Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu wrócił z Vrndavany do Jagannatha Puri, wszyscy Jego bhaktowie z pozostałych części Indii, otrzymawszy pomyślne wieści, przybyli do Purusottama-ksetry, czyli Jagannatha Puri. Śivananda Sena wziął ze sobą psa i nawet uiścił opłatę za jego przejazd przez rzekę. Jednakże pewnej nocy pies nie mógł zdobyć żadnego pożywienia, więc udał się prosto do Śri Caitanyi Mahaprabhu, który przebywał w Jagannatha Puri. Następnego dnia, gdy Śivananda przybył ze swą grupą do Jagannatha Puri, zobaczył, że pies je miąższ kokosa, który dał mu Śri Caitanya Mahaprabhu. Po tym zdarzeniu pies osiągnął wyzwolenie i powrócił do domu, do Boga.

Tymczasem Śrila Rupa Gosvami po powrocie z Vrndavany dotarł do Bengalu. Chociaż nie mógł udać się do Jagannatha Puri z bhaktami bengalskimi, po pewnym czasie również tam przybył i zatrzymał się u Haridasa Thakury. Śrila Rupa Gosvami skomponował pewien znaczący werset, zaczynający się od słów priyah so 'yam, którym Śri Caitanya Mahaprabhu niezwykle się rozkoszował. Pewnego dnia, gdy Śri Caitanya Mahaprabhu, Ramananda Raya i Sarvabhauma Bhattacarya poszli odwiedzić Haridasa Thakurę, Pan zobaczył werset, który Rupa Gosvami ułożył jako wstęp do swych książek - Lalita-madhavy i Vidagdha-madhavy. Po sprawdzeniu rękopisów tych dwóch ksiąg Ramananda Raya bardzo je pochwalił i wysoko ocenił. Po okresie Caturmasyi wszyscy przybyli z Bengalu bhaktowie wrócili do swych domów. Jednakże Śrila Rupa Gosvami przez pewien czas pozostał w Jagannatha Puri.

Antya 01.01 Składam pełne szacunku pokłony Śri Krsnie Caitanyi Mahaprabhu, dzięki łasce którego nawet kulawy może przejść przez górę, a niemy wyrecytować literaturę wedyjską.

Antya 01.02 Moja ścieżka jest bardzo trudna. Jestem ślepy i moje stopy ciągle ślizgaj się. Niechaj zatem święci pomogą mi, dając mi jako podporę kij swojej łaski.

Antya 01.03-04 Modlę się do lotosowych stóp sześciu Gosvamich: Śri Rupy, Sanatany, Bhatty Raghunathy, Śri Jivy, Gopala Bhatty i Dasa Raghunathy, aby usunięte zostały wszystkie przeszkody w pisaniu tej literatury, a moje rzeczywiste pragnienie spełniło się.

Antya 01.03-04 Znaczenie: Jeśli ktoś pragnie wyświadczyć dobrodziejstwo całemu światu, na pewno spotka osoby podobne wieprzom i świniom, które przysporzą wielu kłopotów. Jest to naturalne. Lecz gdy bhakty szuka schronienia u lotosowych stóp sześciu Gosvamich, miłosierni Gosvami z pewnością zapewnią słudze Pana wszelką ochronę. Nie ma w tym nic dziwnego, że ci, którzy szerzą na całym świecie ruch świadomości Krsny, napotykają przeszkody. Niemniej jednak, jeśli pozostaniemy u lotosowych stóp sześciu Gosvamich i będziemy się modlić o ich łaskę, wszelkie przeszkody zostaną usunięte i spełnione będzie transcendentalne, pełne oddania pragnienie służenia Najwyższemu Panu.

Antya 01.05 Chwała wszechmiłosiernym Radzie i Madana-mohanie! Jestem chromy i nierozważny, a jednak Oni są moimi przewodnikami. Ich lotosowe stopy są dla mnie wszystkim.

Antya 01.06 We Vrndavanie, w świątyni z klejnotów Śri Śri Radha-Govinda siedzą pod drzewem pragnień na promiennym tronie, a służą im najbardziej zaufane towarzyszki. Składam Im moje pokorne pokłony.

Antya 01.07 Śri Śrila Gopinatha, który zapoczątkował transcendentalny smak tańca rasa, stoi na brzegu Vamśivaty i dźwiękiem Swego sławionego fletu przyciąga uwagę pasterek. Oby wszyscy oni obdarzyli nas błogosławieństwami.

Antya 01.08 Wszelka chwała Panu Śri Caitanyi Mahaprabhu! Wszelka chwała Panu Nityanandzie! Wszelka chwała Advaicie Acaryi! Wszelka chwała bhaktom Pana Śri Caitanyi Mahaprabhu!

Antya 01.09 Pokrótce opisałem rozrywki Śri Caitanyi Mahaprabhu w Madhya-lili. Teraz spróbuję powiedzieć coś o Jego ostatnich rozrywkach, które znane są jako Antya-lila.

Antya 01.10 Antya-lilę opisałem pokrótce w kodach w Madhya-lili.

Antya 01.11 Teraz z powodu starości jestem niemalże kaleką i wiem, że mogę umrzeć w każdej chwili. Dlatego też już wcześniej opisałem pewne partie Antya-lili.

Antya 01.11 Znaczenie: Podążając śladami Śrila Krsnadasa Kavirajy Gosvamiego próbuję jak najszybciej przetłumaczyć literaturę Bhagavata. Wiedząc jednakże, że jestem stary i z powodu reumatyzmu niemal kaleki, przetłumaczyłem już - w postaci pobieżnego studium w języku angielskim - esencję całej literatury, Dziesiąte Canto Śrimad-Bhagavatam. Ruch świadomości Krsny zapoczątkowałem mając siedemdziesiąt lat, a teraz mam siedemdziesiąt osiem lat, tak więc moja śmierć jest bliska. Próbuję skończyć tłumaczenie Śrimad-Bhagavatam tak szybko, jak to jest możliwe, lecz jeszcze przed skończeniem tej pracy dałem moim czytelnikom Źródło Wiecznej Przyjemności. Nawet jeśli umrę przed zakończeniem całego przedsięwzięcia, będą mogli cieszyć się tą książką, która jest esencją Śrimad-Bhagavatam.

Antya 01.12 Zgodnie z kodami zapisanymi poprzednio szczegółowo opiszę wszystko to, o czym nie wspomniałem.

Antya 01.13 Kiedy Śri Caitanya Mahaprabhu wrócił z Vrndavany do Jagannatha Puri, Svarupa Damodara Gosani natychmiast wysłał bhaktom w Bengalu wiadomość o przybyciu Pana.

Antya 01.14 Po usłyszeniu tych wieści matka Śaci i pozostali bhaktowie z Navadvipy bardzo się ucieszyli i wszyscy razem wyruszyli do Nilacali [Jagannatha Puri].

Antya 01.15 Tak więc wszyscy bhaktowie z Kulina-gramy i Śri Khandy, jak również Advaita Acarya wyszli razem, by spotkać Śivanandę Senę.

Antya 01.16 Śivananda Sena zaplanował podróż. Dbał o każdego i zapewniał pomieszczenia mieszkalne.

Antya 01.17 Idąc do Jagannatha Puri Śivananda Sena pozwolił psu pójść ze sobą. Dostarczał mu pożywienia i dbał o niego.

Antya 01.18 Pewnego dnia, gdy musieli przedostać się przez rzekę, oryjski przewoźnik nie pozwolił psu wejść do łodzi.

Antya 01.19 Zmartwiony, że pies musiał zostać na brzegu, Śivananda Sena zapłacił przewoźnikowi dziesięć pana muszli, by przewiózł psa na drugi brzeg rzeki.

Antya 01.19 Znaczenie: Jedna pana to osiemdziesiąt kadi, czyli małych muszelek. Dawniej, nawet pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt lat temu, nie było w Indiach papierowej waluty. Monety były zazwyczaj ze złota, srebra i miedzi, a nie z metali nieszlachetnych. Innymi słowy, środkiem wymiany było coś rzeczywiście wartościowego. Cztery kadi tworzyły jedną gandę, a dwadzieścia takich gand równało się jednej panie. Kadi używało się również jako środka wymiany; zatem Śivananda Sena zapłacił za psa daśa pana, czyli osiemdziesiąt razy dziesięć kadi. W tamtych czasach także jeden paisa dzielił się na małe muszle, lecz obecnie ceny towarów tak wzrosły, że za jednego paisa nie można nic kupić. Jednak w owych czasach za jednego paisa można było nabyć ilość warzyw wystarczającą dla całej rodziny. Nawet trzydzieści lat temu warzywa były tak tanie, że za jednego paisa można było utrzymać rodzinę przez jeden dzień.

Antya 01.20 Pewnego dnia, gdy Śivanandę zatrzymał celnik, jego sługa zapomniał nakarmić psa gotowanym ryżem.

Antya 01.21 Wieczorem, gdy Śivananda Sena wrócił i spożywał posiłek, zapytał sługę, czy pies został nakarmiony.

Antya 01.22 Kiedy dowiedział się, że w czasie jego nieobecności nie nakarmiono psa, bardzo się zmartwił i natychmiast wysłał dziesięciu ludzi na poszukiwanie zwierzęcia.

Antya 01.23 Gdy ludzie ci powrócili z niczym, Śivananda Sena zmartwił się bardzo i pościł przez całą noc.

Antya 01.24 Szukali psa rankiem, lecz nigdzie nie można go było znaleźć. Wszyscy Vaisnavowie byli zdumieni.

Antya 01.24 Znaczenie: Przywiązanie Śivanandy Seny do psa było dla tego zwierzęcia wielkim dobrodziejstwem. Wydaje się, że pies ten był psem ulicznym, a ponieważ zaczął iść za Śivanandą Seną - gdy ten zmierzał ze swoją grupą do Jagannatha Puri - Śivananda Sena przyjął go do swej grupy i dbał o niego w taki sam sposób, jak dbał o innych bhaktów. Chociaż pewnego razu nie pozwolono psu wejść do łodzi, Śivananda nie zostawił go, lecz zapłacił więcej, aby tylko skłonić przewoźnika do zabrania psa na drugi brzeg rzeki. Kiedy sługa zapomniał nakarmić psa i ten zniknął, bardzo zaniepokojony Śivananda wysłał dziesięciu ludzi, by go szukali, a gdy nie mogli go znaleźć, Śivananda zaczął pościć. Zatem wydaje się, że jakimś sposobem Śivananda przywiązał się do psa.

Jak ukażą to następne wersety, pies ten otrzymał łaskę Śri Caitanyi Mahaprabhu i wzniósł się na Vaikunthę, by zostać wiecznym bhaktą. Dlatego też Śrila Bhaktivinoda Thakura śpiewał: tumi ta' thakura, tomara kukkura, baliya janaha more (Śaranagati 19). Jest on gotów stać się psem Vaisnavy. Istnieje wiele innych przykładów ukazujących, jak ulubione zwierzę jakiegoś Vaisnavy powróciło do domu na Vaikunthalokę, z powrotem do Boga. Taka korzyść płynie z pozyskania, w taki czy inny sposób, względów Vaisnavy. Śrila Bhaktivinoda Thakura śpiewał również: kita-janma ha-u yatha tuya dasa (Śaranagati 11). Nie ma nic złego w wielokrotnym przyjmowaniu narodzin. Powinniśmy tylko pragnąć narodzić się pod opieką Vaisnavy. My szczęśliwie mieliśmy okazję narodzić się z ojca Vaisnavy, który bardzo starannie zaopiekował się nami. Modlił się do Śrimati Radharani, abyśmy w przyszłości zostali sługą wiecznej towarzyszki Śri Krsny. Dlatego w taki czy inny sposób jesteśmy teraz zaangażowani w tę służbę. Zatem możemy wyciągnąć wniosek, że nawet jako psy musimy przyjąć schronienie u Vaisnavy, a płynąca z tego korzyść będzie taka sama jak ta, którą gromadzi znajdujący się pod opieką Vaisnavy zaawansowany bhakta.

Antya 01.25 Zatem w wielkim niepokoju wszyscy przyszli do Jagannatha Puri, gdzie jak zwykle spotkał ich Śri Caitanya Mahaprabhu.

Antya 01.26 Śri Caitanya Mahaprabhu poszedł z nimi do świątyni, aby zobaczyć Pana i tego samego dnia w towarzystwie wszystkich tych bhaktów zjadł również obiad.

Antya 01.27 Pan, jak poprzednio, zapewnił im wszystkim kwatery mieszkalne. Następnego ranka wszyscy bhaktowie przyszli Go zobaczyć.

Antya 01.28 Gdy bhaktowie przyszli do Śri Caitanyi Mahaprabhu, zobaczyli, że blisko Pana siedzi ten sam pies.

Antya 01.29 Co więcej, Śri Caitanya Mahaprabhu rzucał mu pozostałości miąższu zielonego kokosa. Uśmiechając się we właściwy Sobie sposób, mówił do niego: "Intonuj święte imiona Rama, Krsna i Hari."

Antya 01.30 Wszyscy obecni bhaktowie zdumieli się bardzo, gdy ujrzeli psa jedzącego miąższ zielonego kokosa i raz za razem intonującego: "Krsna, Krsna".

Antya 01.31 Widząc psa siedzącego w ten sposób i intonującego imię Krsny, Śivananda powodowany naturalną dla siebie pokorą złożył mu swoje pokłony, aby przeciwdziałać obrazom, których się wobec niego dopuścił.

Antya 01.32 Następnego dnia nikt już nie widział tego psa, gdyż osiągnął on swoje ciało duchowe i udał się na Vaikunthę, do duchowego królestwa.

Antya 01.32 Znaczenie: Taki jest rezultat sadhu-sangi - przebywanie w towarzystwie Śri Caitanyi Mahaprabhu i promocja do domu, z powrotem do Boga. Dzięki łasce Vaisnavy nawet pies może to osiągnąć, zatem każdy, kto posiada tę ludzką formę życia, powinien być zachęcony, aby przebywać z bhaktami. Dzięki wykonaniu niewielkiej służby, nawet dzięki zjedzeniu prasada, nie mówiąc już o intonowaniu i tańczeniu, każdy może wznieść się na Vaikunthalokę. Dlatego istnieje potrzeba, żeby wszyscy nasi bhaktowie w społeczności ISKCON-u stali się czystymi Vaisnavami, tak aby dzięki ich łasce wszyscy ludzie świata przenieśli się na Vaikunthalokę, nawet bez swej wiedzy. Każdy powinien otrzymać szansę zjedzenia prasada, by zostać zachęconym do intonowania świętych imion Hare Krsna oraz tańczenia w ekstazie. Dzięki tym trzem procesom wykonywanym bez wiedzy czy wykształcenia, nawet zwierzę mogło wrócić do Boga.

Antya 01.33 Takie są transcendentalne rozrywki Śri Caitanyi Mahaprabhu, syna matki Śaci. Wybawił On nawet psa, skłaniając go po prostu do intonowania maha-mantry Hare Krsna.

Antya 01.34 Tymczasem stosując się do polecenia Śri Caitanyi Mahaprabhu Śrila Rupa Gosvami wyruszył do Vrndavany. Pragnął pisać sztuki dotyczące rozrywek Pana Krsny.

Antya 01.35 We Vrndavanie Rupa Gosvami zaczął pisać sztukę. Skomponował zwłaszcza wersety wprowadzające, aby przywołać pomyślność.

Antya 01.35 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura cytuje swoje uwagi z Nataka-candriki, gdzie napisał:

prastavanayas tu mukhe nandi karyaśubhavaha

aśir-namaskriya-vastu- nirdeśanyatamanvita

astabhir daśabhir yukta kimva dvadaśabhih padaih

candranamankita prayo mangalartha-padojjvala

mangalam cakra-kamala- cakora-kumudadikam

Podobnie w Szóstym Rozdziale Sahitya-darpany, tekście 282, powiedział:

aśir-vacana-samyukta stutir yasmat prayujyate

deva-dvija-nr-padinam tasman nanditi samjnita

Wprowadzająca część sztuki pisana w celu przywołania pomyślności jest nazywana nandi-śloką.

Antya 01.36 W drodze do Gauda-deśy Rupa Gosvami myślał o tym, jak napisać akcję sztuki. Zrobił więc pewne notatki i zaczął pisać.

Antya 01.37 W ten sposób dwaj bracia, Rupa i Anupama, dotarli do Bengalu, lecz gdy tam przybyli, Anupama zmarł.

Antya 01.37 Znaczenie: Dawniej, gdy umarła jakaś osoba, to nawet jeśli nie umarła na brzegu Gangesu, zwykło się mówić, że osiągnęła schronienie matki Ganges. Zwyczajem Hindusów jest zanoszenie umierającego na pobliski brzeg tej rzeki, gdyż jeśli umrze on na brzegu Gangesu, uważa się, że jego dusza osiągnęła lotosowe stopy Pana Visnu, z których Ganges wypływa.

Antya 01.38 Następnie Rupa Gosvami wyruszył, by zobaczyć Śri Caitanyę Mahaprabhu, jako że bardzo pragnął Go ujrzeć.

Antya 01.39 Śmierć Anupamy była przyczyną pewnej zwłoki. Gdy zatem Rupa Gosvami udał się do Bengalu, by zobaczyć się z bhaktami, nie mógł ich spotkać, gdyż już stamtąd odeszli.

Antya 01.40 W prowincji Orissa jest miejsce znane jako Satyabhama-pura. W drodze do Jagannatha Puri Śrila Rupa Gosvami zatrzymał się w tej wiosce na jedną noc.

Antya 01.40 Znaczenie: W okręgu Kataka (Cuttak) w Orissie jest miejsce znane jako Satyabhama-pura. Znajduje się ono w pobliżu wioski znanej jako Jankadei-pura.

Antya 01.41 Odpoczywając w Satyabhama-purze śnił, że pojawiła się przed nim kobieta niebiańskiej urody i niezwykle łaskawie dała mu następujące polecenie.

Antya 01.42 "Napisz o mnie osobną sztukę" - powiedziała. "Dzięki mojej łasce będzie ona nadzwyczaj piękna."

Antya 01.43 Po tym śnie Śrila Rupa Gosvami rozważył: "To Satyabhama poleciła mi, abym napisał dla niej osobną sztukę.

Antya 01.44 "Zebrałem w jedno dzieło wszystkie rozrywki spełnione przez Pana Krsnę we Vrndavanie i Dvarace. Teraz będę musiał podzielić je na dwie sztuki "

Antya 01.45 Tak pogrążony w myślach, szybko dotarł do Jagannatha Puri. Gdy przybył tam, zbliżył się do chaty Haridasa Thakury.

Antya 01.46 Powodowany szczerą miłością i miłosierdziem Haridasa Thakura powiedział Śrila Rupie Gosvamiemu: "Śri Caitanya Mahaprabhu powiadomił mnie już, że tu przyjdziesz."

Antya 01.47 Codziennie po obejrzeniu ceremonii upala-bhoga w świątyni Jagannatha Pan Śri Caitanya Mahaprabhu regularnie odwiedzał Haridasa. Tak więc nagle tam przybył.

Antya 01.48 Gdy Pan pojawił się, Rupa Gosvami natychmiast złożył pokłony. Haridasa powiadomił Pana: "To Rupa Gosvami składa Ci pokłony", a Pan objął go.

Antya 01.49 Następnie Śri Caitanya Mahaprabhu usiadł z Haridasem i Rupą Gosvamim. Pytali się nawzajem o pomyślne wieści, a później przez jakiś czas rozmawiali ze sobą.

Antya 01.50 Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu zapytał o Sanatanę Gosvamiego, Rupa Gosvami odpowiedział: "Nie spotkałem go.

Antya 01.51 "Przyszedłem ścieżką biegnącą wzdłuż brzegu Gangesu, podczas gdy Sanatana Gosvami poszedł drogą publiczną. Dlatego nie spotkaliśmy się.

Antya 01.52 "W Prayag słyszałem, że udał się on już do Vrndavany." Następnie Rupa Gosvami poinformował Pana o śmierci Anupamy.

Antya 01.53 Wyznaczywszy tam Rupie Gosvamiemu pomieszczenia mieszkalne, Śri Caitanya Mahaprabhu odszedł. Następnie wszyscy osobiści towarzysze Pana spotkali się ze Śrila Rupą Gosvamim.

Antya 01.54 Następnego dnia Caitanya Mahaprabhu ponownie spotkał Rupę Gosvamiego i okazując wielkie miłosierdzie przedstawił go wszystkim bhaktom.

Antya 01.55 Śrila Rupa Gosvami ofiarował pełne szacunku pokłony ich lotosowym stopom, zaś wszyscy bhaktowie z powodu swego miłosierdzia objęli go.

Antya 01.56 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział Advaicie Acaryi i Nityanandzie Prabhu: "Powinniście obaj szczerze okazać Rupie Gosvamiemu Swą łaskę.

Antya 01.57 "Niech dzięki Waszej łasce Rupa Gosvami zyska taką moc, by mógł opisać transcendentalne smaki służby oddania."

Antya 01.58 Tak więc Rupa Gosvami stał się obiektem miłości i przywiązania wszystkich bhaktów Pana, włączając w to tych, którzy przybyli z Bengalu, i tych, którzy byli mieszkańcami Orissy.

Antya 01.59 Śri Caitanya Mahaprabhu codziennie odwiedzał Rupę Gosvamiego i przynosił jemu oraz Haridasowi Thakurze prasada, które otrzymał ze świątyni.

Antya 01.60 Przez jakiś czas rozmawiał z nimi obydwoma, a następnie odchodził, aby spełniać Swe południowe obowiązki.

Antya 01.61 Pan Caitanya Mahaprabhu spotykał się z nimi codziennie. Otrzymując w ten sposób transcendentalną łaskę Pana, Śrila Rupa Gosvami czuł nieograniczoną przyjemność.

Antya 01.62 Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu zabierając ze Sobą wszystkich Swych bhaktów spełnił Gundica-marjana [mycie i czyszczenie świątyni Gundica], udał się do ogrodu o nazwie Aitota i tam, na świeżym powietrzu, zjadł prasada.

Antya 01.63 Widząc, że wszyscy bhaktowie jedzą prasada i intonują święte imię Hari, Haridasa Thakura i Rupa Gosvami byli bardzo zadowoleni.

Antya 01.64 Kiedy za pośrednictwem Govindy otrzymali resztki prasada Śri Caitanyi Mahaprabhu, uczcili je, a potem zaczęli tańczyć w ekstazie.

Antya 01.65 Następnego dnia, gdy Śri Caitanya Mahaprabhu odwiedził Śrila Rupę Gosvamiego, wszechwiedzący Pan tak oto przemówił.

Antya 01.66 "Nie próbuj zabrać Krsny z Vrndavany, jako że On nigdy nie udaje się nigdzie indziej.

Antya 01.67 "'Krsna znany jako Yadukumara jest Vasudeva Krsną. Różni się On od Krsny, będącego synem Nandy Maharajy. Yadukumara Krsna ukazuje Swoje rozrywki w miastach Mathura i Dvaraka, lecz Krsna, syn Nandy Maharajy, nigdy nie opuszcza Vrndavany."'

Antya 01.67 Znaczenie: Werset ten znajduje się w Laghu-bhagavatamrcie (1.5.461) Śrila Rupy Gosvamiego.

Antya 01.68 Powiedziawszy to, Caitanya Mahaprabhu odszedł, by spełniać Swoje południowe obowiązki zostawiając Śrila Rupę Gosvamiego nieco zdumionym.

Antya 01.69 Śrila Rupa Gosvami myślał: "Satyabhama poleciła, abym napisał dwie różne sztuki. Teraz rozumiem, że polecenie to potwierdził Śri Caitanya Mahaprabhu.

Antya 01.70 "Poprzednio napisałem dwie sztuki w jednym utworze. Teraz podzielę go i opiszę wydarzenia w dwóch oddzielnych pracach.

Antya 01.71 "Napiszę dwie oddzielne inwokacje pomyślności i dwa oddzielne wprowadzenia. Muszę głęboko przemyśleć ten temat, a potem opiszę te wydarzenia w dwóch różnych częściach."

Antya 01.71 Znaczenie: Tymi dwoma utworami są Vidagdha-madhava i Lalita-madhava. Vidagdha-madhava opisuje rozrywki z Vrndavany, a Lalita-madhava opisuje rozrywki w Dvarace i Mathurze.

Antya 01.72 W czasie ceremonii Ratha-yatra Rupa Gosvami zobaczył Pana Jagannatha. Ujrzał też Pana Caitanyę Mahaprabhu, który tańczył i intonował przed rathą.

Antya 01.73 Gdy Rupa Gosvami usłyszał werset wypowiedziany podczas ceremonii przez Śri Caitanyę Mahaprabhu, od razu skomponował inny werset, dotyczący tego samego tematu.

Antya 01.74 Opisałem już wszystkie te wydarzenia, mimo to pragnę zwięźle dodać coś więcej.

Antya 01.75 Tańcząc i intonując przed rathą Śri Caitanya Mahaprabhu recytował zazwyczaj jeden werset, lecz dlaczego ten właśnie, tego nikt nie wiedział.

Antya 01.76 Jedynie Svarupa Damodara Gosvami znał cel, dla którego Pan recytował ten werset. Aby umożliwić Panu delektowanie się smakami, zwykł on cytować inne wersety odpowiednio do nastawienia Pana.

Antya 01.77 Jednakże Rupa Gosvami zrozumiał zamiar Pana, tak więc skomponował inny werset, który spodobał się Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Antya 01.78 "Ta sama osoba, która w młodości skradła me serce, jest teraz znowu moim panem. To te same księżycowe noce miesiąca Caitra. Jest tu ten sam zapach kwiatów malati i te same słodkie podmuchy wiatru z lasu kadamba. W naszym intymnym związku ja też jestem tą samą ukochaną, lecz mimo to mój umysł nie jest tu szczęśliwy. Bardzo chcę znowu pójść do tego miejsca na brzegu Revy pod drzewo Vetasi. To jest moim pragnieniem."

Antya 01.78 Znaczenie: Ten właśnie werset recytował Śri Caitanya Mahaprabhu.

Antya 01.79 "Mój drogi przyjacielu, spotkałam teraz na tym polu Kuruksetra Swego starego i bardzo drogiego przyjaciela Krsnę. Jestem tą samą Radharani i teraz spotkaliśmy się. Jest to bardzo przyjemne, lecz mimo to wolałabym pójść na brzeg Yamuny pod drzewa tamtejszego lasu. Pragnę słuchać wibracji Jego słodkiego fletu, grającego w lesie Vrndavany piąty ton."

Antya 01.79 Znaczenie: Werset ten ułożył Śrila Rupa Gosvami. Zawarł go w swej książce Padyavali (383).

Antya 01.80 Gdy Rupa Gosvami napisał ten werset na liściu palmowym, wetknął go gdzieś w strzechę i poszedł wykąpać się w morzu.

Antya 01.81 Wtedy Śri Caitanya Mahaprabhu przyszedł tam, żeby się z nim spotkać, a gdy zobaczył liść wciśnięty w dach i ujrzał werset, zaczął go czytać.

Antya 01.82 Przeczytawszy ten werset, Śri Caitanya Mahaprabhu pogrążył się w ekstatycznej miłości. Wtedy właśnie po kąpieli w morzu wrócił Rupa Gosvami.

Antya 01.83 Widząc Pana, Śri Rupa Gosvami upadł na dziedzińcu składając pokłony. Pan łagodnie, z miłością poklepał go i tak oto przemówił.

Antya 01.84 "Moje serce jest bardzo skryte. Jak więc poznałeś Me myśli?" Powiedziawszy to, mocno objął Rupę Gosvamiego.

Antya 01.85 Śri Caitanya Mahaprabhu wziął ten werset i dał Svarupie Damodarze, by ten go zbadał. Później Pan zapytał go.

Antya 01.86 "Jak Rupa Gosvami mógł poznać Moje serce?", zapytał Pan. Svarupa Damodara odpowiedział: "Domyślam się, że obdarzyłeś go Swoją bezprzyczynową łaską.

Antya 01.87 "Inaczej bowiem nikt nie mógłby zrozumieć tej treści. Na tej podstawie sądzę, że już wcześniej obdarzyłeś go Swoją bezprzyczynową łaską."

Antya 01.88 Śri Caitanya Mahaprabhu odpowiedział: "Rupa Gosvami spotkał Mnie w Prayag. Wiedząc, że jest on odpowiednią osobą, naturalnie obdarzyłem go łaską.

Antya 01.89 "Następnie obdarzyłem go także Moją transcendentalną mocą. Teraz ty również powinieneś udzielić mu instrukcji. W szczególności poucz go o transcendentalnych smakach."

Antya 01.90 Svarupa Damodara powiedział: "Gdy tylko zobaczyłem wyjątkową kompozycję tego wersetu, zrozumiałem, że obdarzyłeś go Swą szczególną łaską.

Antya 01.91 "'Widząc rezultat, można zrozumieć jego przyczynę.'

Antya 01.91 Znaczenie: Werset ten pochodzi z doktryn nyayi, czyli logiki.

Antya 01.92 "'Spływająca z planet niebiańskich rzeka Ganges jest pełna złotych kwiatów lotosu, a my, mieszkańcy tych planet, jemy łodygi kwiatów. Jesteśmy zatem niezwykle piękni, piękniejsi niż mieszkańcy jakiejkolwiek innej planety. Wynika to z prawa przyczyny i skutku, jeśli bowiem jemy pożywienie będące w sile dobroci, siła ta zwiększa piękno naszych ciał."'

Antya 01.92 Znaczenie: Cały blask i piękno naszego ciała, psychika oraz wszystkie działania i cechy zależne są od prawa przyczyny i skutku. W naturze materialnej występują trzy cechy i jak oznajmia Bhagavad-gita (Bg. 13.22), karanam guna-sango 'sya sad-asad-yoni-janmasu: odpowiednio do swego wcześniejszego obcowania z cechami natury materialnej przychodzimy na świat w dobrej lub złej rodzinie. Zatem osoba, która poważnie pragnie osiągnąć transcendentalną doskonałość, świadomość Krsny, musi jeść Krsna prasada. Pożywienie takie jest sattvika, czyli w materialnej gunie dobroci, lecz gdy zostanie ofiarowane Krsnie, staje się transcendentalne. Nasz ruch świadomości Krsny rozdaje Krsna prasada i ci, którzy jedzą takie transcendentalne pożywienie, z pewnością staną się bhaktami Pana. Jest to metoda prawdziwie naukowa, co oznajmia ten werset z Nala-naisadhy (3.17): karyam nidanad dhi gunan adhite. Jeśli we wszystkich działaniach ściśle trzymamy się cechy dobroci, z pewnością rozwiniemy swą drzemiącą świadomość Krsny i w końcu staniemy się czystymi bhaktami Pana Krsny. Niestety w chwili obecnej ciała przywódców społeczeństwa, a zwłaszcza przywódców rządowych, są zanieczyszczone. Jak opisuje Śrimad-Bhagavatam (12.1.42):

asamskrtah kriya-hina rajasa tamasavrtah

prajas te bhaksayisyanti mleccha rajany arupinah

Przywódcy tacy nie mają możliwości oczyszczenia swego jedzenia. Politycy spotykają się i wznoszą toasty pijąc napoje alkoholowe, co jest tak zanieczyszczające i grzeszne, że naturalnie rozwija u pijących alkohol i jedzących mięso zdegradowaną mentalność w gunie ignorancji. Proces jedzenia w różnych gunach wyjaśniony jest w Bhagavad-gicie, gdzie powiedziane jest, że ci, którzy jedzą ryż, pszenicę, warzywa, produkty mleczne, owoce i cukier usytuowani są we wzniosłej gunie dobroci. Jeśli zatem chcemy szczęśliwej i spokojnej sytuacji politycznej, musimy wybierać przywódców, którzy jedzą Krsna prasada. W innym bowiem przypadku przywódcy będą jeść mięso oraz pić wino i w ten sposób staną się asamskrtah - niepoprawni i kriya-hinah, to znaczy że nie będzie ich cechowało duchowe zachowanie. Innymi słowy, będą mlecchami i yavanami, czyli ludźmi o nieczystych zwyczajach. Tacy ludzie wykorzystują obywateli jak tylko mogą, nakładając podatki i tym sposobem niszczą ich zamiast działać dla ich korzyści. Dlatego też nie możemy oczekiwać, że rząd będzie sprawny, gdy na jego czele stoją nieczyste osoby pokroju mlecchów i yavanów.

Antya 01.93 Po upływie czterech miesięcy Caturmasyi [Śravana, Bhadra, Aśvina i Karttika] wszyscy bengalscy Vaisnavowie powrócili do swych domów, ale Śrila Rupa Gosvami został w Jagannatha Puri pod ochroną lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Antya 01.94 Pewnego dnia, gdy Rupa Gosvami pisał swą książkę, nagle pojawił się Śri Caitanya Mahaprabhu.

Antya 01.95 Gdy tylko Haridasa Thakura i Rupa Gosvami dostrzegli nadchodzącego Pana, obaj wstali, a następnie upadli, by złożyć Mu pełne szacunku pokłony. Śri Caitanya Mahaprabhu objął ich, po czym usiadł.

Antya 01.96 Pan zapytał: "Jaką piszesz książkę?" Podniósł liść palmowy, który był stroną rękopisu, a gdy ujrzał piękne pismo, odczuł duże zadowolenie w umyśle.

Antya 01.97 Zadowolony Pan pochwalił pismo mówiąc: "Pismo Rupy Gosvamiego jest niczym sznur pereł."

Antya 01.98 Czytając tę stronę rękopisu Śri Caitanya Mahaprabhu zobaczył werset, a gdy tylko go przeczytał, owładnęła Nim ekstatyczna miłość.

Antya 01.99 "Nie wiem, ile nektaru wytworzyły te dwie sylaby 'Krs-na'. Gdy intonujemy święte imię Krsny, wydaje się ono tańczyć w ustach. Pragniemy wtedy wielu, wielu ust. Kiedy imię to wnika do uszu, pragniemy wielu milionów uszu, a gdy święte imię tańczy na dziedzińcu naszego serca, pokonuje ono czynności umysłu, i dlatego też wszystkie zmysły obojętnieją."

Antya 01.99 Znaczenie: Werset ten znajduje się w Vidagdha-madhavie (1.15), w sztuce w siedmiu aktach Śrila Rupy Gosvamiego, opisującej rozrywki Śri Krsny we Vrndavanie.

Antya 01.100 Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu intonował ten werset, Haridasa Thakura słysząc tę wibrację ucieszył się i zaczął tańczyć oraz wychwalać jego znaczenie.

Antya 01.101 Piękną i transcendentalną pozycję świętego imienia Pana trzeba poznać słuchając pism objawionych z ust bhaktów. Z innego źródła nie usłyszymy o słodyczy świętego imienia Pana.

Antya 01.101 Znaczenie: Padma Purana mówi: atah śri-krsna-namadi na bhaved grahyam indriyaih. Nie można intonować i słuchać transcendentalnego świętego imienia Pana przy pomocy zwykłych zmysłów. Transcendentalna wibracja świętego imienia Pana jest całkowicie duchowa, a zatem trzeba otrzymać ją z duchowych źródeł i intonować po usłyszeniu od mistrza duchowego. Kto słucha intonowania mantry Hare Krsna, musi otrzymać ją drogą percepcji słuchowej od mistrza duchowego. Śrila Sanatana Gosvami zabronił nam słuchać świętego imienia Krsny, intonowanego przez osoby nie będące Vaisnavami, na przykład przez zawodowych aktorów czy śpiewaków, gdyż nie będzie ono miało żadnego efektu. Będzie niczym mleko dotknięte ustami węża, co oznajmia Padma Purana:

avaisnava-mukhodgirnam putam hari-kathamrtam

śravanam naiva kartavyam sarpocchistam yatha payah

Zatem bhaktowie z ruchu świadomości Krsny zbierają się, gdy tylko to jest możliwe, by publicznie intonować święte imię Krsny, aby zarówno intonujący, jak i słuchacze mogli odnieść korzyść.

Antya 01.102 Tak więc Śri Caitanya Mahaprabhu objął zarówno Haridasa, jak i Rupę Gosvamiego i poszedł nad brzeg morza, by wypełnić swe południowe obowiązki.

Antya 01.103-104 Następnego dnia, odwiedziwszy jak zwykle świątynię Jagannatha, Śri Caitanya Mahaprabhu spotkał Sarvabhaumę Bhattacaryę, Ramanandę Rayę i Svarupę Damodarę. Wszyscy razem poszli do Śrila Rupy Gosvamiego i po drodze Pan wielce chwalił jego cechy.

Antya 01.105 Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu recytował dwa ważne wersety, poczuł wielką przyjemność, więc zaczął chwalić Swego bhaktę, jakby miał pięcioro ust.

Antya 01.105 Znaczenie: Dwa wspomniane tu wersety rozpoczynają się słowami priyah so 'yam (79) i tunde tandavini (99).

Antya 01.106 Chcąc po prostu sprawdzić Sarvabhaumę Bhattacaryę i Ramanandę Rayę Pan zaczął wychwalać przed nimi transcendentalne cechy Śri Rupy Gosvamiego.

Antya 01.107 Jest rzeczą znamienną, że Najwyższa Osoba Boga nie traktuje poważnie obrazy popełnionej przez czystego bhaktę. Pan przyjmuje każdą niewielką służbę pełnioną przez bhaktę jako tak wielką, że gotów jest dać nawet Siebie Samego, nie mówiąc już o innych błogosławieństwach.

Antya 01.108 "Najwyższa Osoba Boga, znany jako Purusottama, najpotężniejszy ze wszystkich, ma czysty umysł. Jest On tak szlachetny, że gdy Jego sługa popełni nawet wielką obrazę, On nie traktuje tego zbyt poważnie. W istocie, jeśli Jego sługa wykona jakąś małą służbę, Pan uznaje ją za bardzo wielką. Nawet jeśli ktoś zazdrosny znieważa Pana, On nigdy nie unosi się gniewem. Tak wspaniałe są cechy Pana."

Antya 01.108 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Bhakti-rasamrta-sindhu (2.1.138) Śrila Rupy Gosvamiego.

Antya 01.109 Gdy Haridasa Thakura i Rupa Gosvami zobaczyli, że Śri Caitanya Mahaprabhu przybył ze Swymi zaufanymi bhaktami, padli niczym kłody i ofiarowali modlitwy ich lotosowym stopom.

Antya 01.110 Tak oto Śri Caitanya Mahaprabhu i Jego osobiści bhaktowie spotkali Rupę Gosvamiego i Haridasa Thakurę. Pan usiadł ze Swymi bhaktami na podwyższeniu.

Antya 01.111 Rupa Gosvami i Haridasa Thakura usiedli u podnóża podwyższenia, na którym siedział Śri Caitanya Mahaprabhu. Chociaż wszyscy prosili ich, by usiedli na tym samym poziomie co Pan i Jego towarzysze, nie uczynili tego.

Antya 01.112 Kiedy Śri Caitanya Mahaprabhu polecił Rupie Gosvamiemu przeczytać werset, który uprzednio słyszeli, ten, z powodu wielkiej nieśmiałości, nie przeczytał go, lecz zachował milczenie.

Antya 01.113 Wtedy werset ten wyrecytował Svarupa Damodara Gosvami, a gdy wszyscy bhaktowie usłyszeli go, ich umysły przepełniły się zdumieniem.

Antya 01.114 "Mój drogi przyjacielu, spotkałam teraz na polu Kuruksetra Swego bardzo starego i drogiego przyjaciela Krsnę. Jestem tą Samą Radharani i teraz spotykamy się. Jest to bardzo przyjemne, lecz mimo to wolałabym pójść nad brzeg Yamuny pod drzewa tamtejszego lasu. Pragnę słuchać wibracji Jego słodkiego fletu, grającego w tym lesie Vrndavany piąty ton."

Antya 01.115 Słysząc ten werset zarówno Ramananda Raya, jak i Sarvabhauma Bhattacarya powiedzieli Caitanyi Mahaprabhu: "Gdyby Rupa Gosvami nie otrzymał Twej szczególnej łaski, jak mógłby poznać Twój umysł?"

Antya 01.116 Śrila Ramananda Raya przyznał, że wcześniej Śri Caitanya Mahaprabhu upełnomocnił jego serce, by mógł on wyrazić wzniosłe i ostateczne stwierdzenia, do których nie ma dostępu nawet Pan Brahma.

Antya 01.117 Rzekli oni: "Gdybyś wcześniej nie obdarzył go Swoją łaską, nie mógłby wyrazić Twoich skrytych uczuć."

Antya 01.117 Znaczenie: Bhaktowie tymi oto słowami doceniają szczególną łaskę, którą Caitanya Mahaprabhu obdarzył Śrila Rupę Gosvamiego:

śri-caitanya-mano 'bhistam sthapitam yena bhu-tale

svayam rupah kada mahyam dadati sva-padantikam

"Kiedy Śrila Rupa Gosvami Prabhupada, który ustanowił w tym materialnym świecie misję mającą spełnić życzenie Pana Caitanyi, da mi schronienie u swych lotosowych stóp?"

Szczególnym zadaniem Śrila Rupy Gosvamiego jest ustanowienie uczuć Śri Caitanyi Mahaprabhu. Uczuciami tymi są Jego pragnienia, by w tej Kali-yudze Jego szczególna łaska była szerzona na całym świecie.

prthivite ache yata nagaradi-grama

sarvatra pracara haibe mora nama

Jego pragnieniem jest, by wszyscy na całym świecie, w każdej wiosce i każdym mieście, wiedzieli o Śri Caitanyi Mahaprabhu i Jego ruchu sankirtanu. Takie są wewnętrzne uczucia Śri Caitanyi Mahaprabhu. Śri Rupa Gosvami zobowiązał się zapisać wszystkie te odczucia Pana. Teraz znowu z łaski Śri Caitanyi Mahaprabhu te same uczucia szerzą na całym świecie słudzy Gosvamich i bhaktowie, którzy są czyści i prości, doceniają ten wysiłek. Jednakże, jak wnioskuje Śrila Krsnadasa Kaviraja Gosvami, tego wielkiego wysiłku nigdy nie docenią osoby będące na poziomie wieprzy i psów. To jednak nie ma znaczenia dla propagujących kult Śri Caitanyi Mahaprabhu, bowiem chociaż osoby będące niczym koty i psy nie doceniają ich, będą oni nadal na całym świecie pełnić tę odpowiedzialną pracę.

Antya 01.118 Tak więc Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Mój drogi Rupo, wyrecytuj, proszę, ten werset ze swej sztuki, który rozprasza nieszczęście i rozpacz wszystkich ludzi "

Antya 01.119 Kiedy Pan nalegał, prosząc raz za razem, Rupa Gosvami tak oto zadeklamował ten werset.

Antya 01.120 "Nie wiem, ile nektaru wytworzyły te dwie sylaby 'Krs-na'. Gdy intonujemy święte imię Krsny, wydaje się ono tańczyć w ustach, pragniemy wtedy wielu, wielu ust. Gdy imię to wnika do uszu, pragniemy wielu milionów uszu, a gdy święte imię tańczy na dziedzińcu naszego serca, pokonuje ono czynności umysłu i dlatego wszystkie zmysły stają się obojętne."

Antya 01.121 Gdy wszyscy bhaktowie Śri Caitanyi Mahaprabhu, a zwłaszcza Ramananda Raya, usłyszeli ten werset, przepełnili się transcendentalnym szczęściem i zdumieli się.

Antya 01.122 Wszyscy przyznali, że chociaż słyszeli wiele wypowiedzi gloryfikujących święte imię Pana, nigdy jednak nie słyszeli opisów tak słodkich, jak te Rupy Gosvamiego.

Antya 01.123 Ramananda Raya zapytał: "Jaki rodzaj dramatu piszesz? Możemy domyślać się, że jest on kopalnią ostatecznych stwierdzeń."

Antya 01.124 Svarupa Damodara odpowiedział za Śrila Rupę Gosvamiego: "Chciał on napisać sztukę o rozrywkach Pana Krsny. Zamierzał opisać w jednej książce zarówno rozrywki z Vrndavany, jak i te z Dvaraki i Mathury.

Antya 01.125 "Zaczął swą pracę w ten właśnie sposób, lecz teraz stosując się do polecenia Śri Caitanyi Mahaprabhu podzielił ją na dwie części i pisze dwie sztuki. Jedna dotyczy rozrywek z Mathury i Dvaraki, a druga tych z Vrndavany.

Antya 01.126 "Te dwie sztuki zostały zatytułowane Vidagdha-madhava i Lalita-madhava. Obie wspaniale opisują ekstatyczną emocjonalną miłość do Boga."

Antya 01.126 Znaczenie: Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura informuje nas w związku z tym, że Śrila Rupa Gosvami skomponował sztukę znaną jako Vidagdha-madhava w 1454 roku Śakabda, a w 1459 Śakabda skończył Lalita-madhavę. Dyskusja między Ramanandą Rayą a Śrila Rupą Gosvamim w Jagannatha Puri miała miejsce w 1437 Śakabda.

Antya 01.127 Ramananda Raya powiedział: "Wyrecytuj, proszę, werset wprowadzający do Vidagdha-madhavy, abym mógł go usłyszeć i zbadać." Tak więc na polecenie Śri Caitanyi Mahaprabhu Śri Rupa Gosvami wyrecytował werset (1.1).

Antya 01.128 "Oby rozrywki Śri Krsny zmniejszyły nieszczęścia istniejące w materialnym świecie i przekreśliły wszelkie niepożądane pragnienia. Rozrywki Najwyższej Osoby Boga są niczym śikharini, mieszanina jogurtu i kandyzu. Pokonują one nawet dumę nektaru powstałego na księżycu, ponieważ wydzielają słodki zapach skoncentrowanych romansów Śrimati Radharani i gopi."

Antya 01.129 Ramananda Raya powiedział: "Wyrecytuj teraz, proszę, opis chwał Bóstwa, które wielbisz." Jednakże z powodu zakłopotania wywołanego obecności Śri Caitanyi Mahaprabhu Rupa Gosvami wahał się.

Antya 01.130 Pan jednak zachęcił Rupę Gosvamiego mówiąc: "Dlaczego jesteś zakłopotany? Powinieneś to wyrecytować, aby bhaktowie mogli zakosztować smakowitego owocu twojej pracy."

Antya 01.131 Lecz kiedy Rupa Gosvami wypowiedział swój werset, Caitanya Mahaprabhu nie pochwalił go, ponieważ opisywał on Jego chwały. Wyraził opinię, że było to przesadne wyjaśnienie.

Antya 01.132 "Oby Najwyższy Pan, znany jako syn Śrimati Śacidevi, był transcendentalnie usytuowany w najgłębszym zakątku twego serca. Ze Swej bezprzyczynowej łaski zstąpił On w wieku Kali, świecący lśniącym blaskiem stopionego złota, by obdarzać tym, czego nigdy przedtem nie oferowała żadna inkarnacja - najwznioślejszym smakiem służby oddania, smakiem miłości małżeńskiej."

Antya 01.132 Znaczenie: Werset ten (Vidagdha-madhava 1.2) pojawia się również w Adi-lili (1.4 i 3.4). W komentarzu do Vidagdha-madhavy Śrila Viśvanatha Cakravarti Thakura zauważa: maha-prabhoh sphurtim vina hari-lila-rasasvadananupapatter iti bhavah. Nie można opisać rozrywek Najwyższej Osoby Boga, nie mając łaski Śri Caitanyi Mahaprabhu. Dlatego też Śri Rupa Gosvami powiedział, vah yusmakan hrdaya-rupa-guhayam śaci-nandano harih, pakse, simhah sphuratu: "Oby każdy był świadom w swym sercu Śri Caitanyi Mahaprabhu, który jest niczym lew zabijający wszystkie słonie pragnień, jako że dzięki Jego łaskawym błogosławieństwom można zrozumieć transcendentalne rozrywki Krsny."

Antya 01.133 Wszyscy obecni bhaktowie tak bardzo docenili ten werset, że wyrazili Śri Rupie Gosvamiemu swą wdzięczność za jego transcendentalną recytację.

Antya 01.134 Ramananda Raya zapytał: "Jak wprowadziłeś zespół aktorów?" Rupa Gosvami odpowiedział: "Grający gromadzą się we właściwym czasie pod nagłówkiem pravartaka.

Antya 01.134 Znaczenie: Wszyscy aktorzy w sztuce nazywani są patra, czyli grającymi. Mówi o tym Viśvanatha Kaviraja w Sahitya-darpanie (6.283):

divya-martye sa tad-rupo miśram anyataras tayoh

sucayed vastu-bijam va- mukham patram athapi va

Znaczenie amukha podaje Śrila Rupa Gosvami w Nataka-candrice:

sutra-dharo nati brute sva-karyam pratiyuktitah

prastutaksepicitroktya yat tad amukham iritam

Kiedy Śrila Ramananda Raya zapytał o plan wprowadzenia zespołu aktorów w sztuce, Rupa Gosvami odpowiedział, że gdy aktorzy w odpowiednim czasie po raz pierwszy wchodzą na scenę, wprowadzenie fachowo nazywa się pravartaka. Przykład tego znaleźć można w Pierwszym Rozdziale Antya-lili, wersecie 17. Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura mówił, że według Sahitya-darpany (6.288) może być pięć różnych rodzajów wprowadzenia o fachowej nazwie amukha:

udghatyakah kathodghatah prayogatiśayas tatha

pravartakavalagite panca prastavana-bhidah

Wprowadzenia można sklasyfikować w następujący sposób:

(1) udghatyaka,

(2) kathodghata,

(3) prayogatiśaya,

(4) pravartaka i

(5) avalagita.

Tych pięć rodzajów wprowadzeń nosi nazwę amukha. Tak więc Śrila Ramananda Raya zapytał, które z tych pięciu wprowadzeń zostało użyte, a Śrila Rupa Gosvami powiedział, że wykorzystał wprowadzenie zwane pravartaka.

Antya 01.135 "'Wejście aktorów wywołane nadejściem właściwego czasu, nazywane jest pravartaka.'

Antya 01.135 Znaczenie: Jest to werset z Nataka-candriki (12) Śrila Rupy Gosvamiego.

Antya 01.136 "'Nadeszła wiosna i pełny księżyc tej pory roku natchnął Najwyższą Osobę Boga, który jest kompletny we wszystkim, świeżym pragnieniem, by spotkać nocą piękną Śrimati Radharani i zwiększyć urok Ich rozrywek."'

Antya 01.136 Znaczenie: Śrila Bhaktivinoda Thakura interpretuje ten werset (Vidagdha-madhava 1.10) na dwa sposoby, mając na uwadze Pana Krsnę i Śrimati Radharani. Gdy interpretuje go ze względu na Krsnę, uważa tę noc za nów, a gdy dokonuje interpretacji z uwagi na Śrimati Radharani, uważa, że jest to pełnia.

Antya 01.137 Ramananda Raya powiedział: "Proszę, wyrecytuj część prarocany, tak abym mógł ją usłyszeć i zbadać" Śri Rupa odpowiedział: "Myślę, że pragnieniem Śri Caitanyi Mahaprabhu jest wysłuchanie prarocany."

Antya 01.137 Znaczenie: Metoda wzbudzenia w słuchaczach coraz większej chęci słuchania przez chwalenie miejsca, czasu oraz bohatera i słuchaczy, jest nazywana prarocana. A oto stwierdzenie dotyczące prarocany z Nataka-candriki:

deśa-kala-katha-vastu- sabhyadinam praśamsaya

śrotrnam unmukhi-karah kathiteyam prarocana

Podobnie Sahitya-darpana (6.286) mówi:

tasyah prarocana vithi tatha prahasana-mukhe

anganyatronmukhi-karah praśamsatah prarocana

Wszelka prezentowana w sanskrycie literatura musi stosować się do zasad i nakazów wymienionych w autorytatywnych księgach dostarczających informacji na ten temat. Techniczne pytania Śrila Ramanandy Rayi i odpowiedzi Śrila Rupy Gosvamiego wskazują na to, że obaj byli ekspertami, doskonale zaznajomionymi z technikami pisania dramatu.

Antya 01.138 "'Obecni teraz bhaktowie bezustannie myślą o Najwyższym Panu i dlatego są wielce zaawansowani. Ten utwór nazywany Vidagdha-madhava opisuje znamienne rozrywki Pana Krsny stosując upiększenia poetyckie, a tereny wewnątrz lasów Vrndavany zapewniają odpowiednie miejsce do tańca Krsny z gopi. Dlatego wydaje mi się, że pobożne czynności podobnych nam osób, które próbowały uczynić postęp w służbie oddania, teraz osiągnęły dojrzałość.'

Antya 01.138 Znaczenie: Jest to ósmy werset Pierwszego Aktu Vidagdha-madhavy.

Antya 01.139 "'O uczeni bhaktowie, jestem z natury osobą nędzną i nie wykształconą, a jednak mimo iż to właśnie spod mojego pióra wyszła ta Vidagdha-madhava, jest ona pełna opisów transcendentalnych atrybutów Najwyższej Osoby Boga. Czyż zatem taka literatura nie doprowadzi do osiągnięcia najwyższego celu życia? Chociaż drewno może zapalić człowiek niskiej klasy, niemniej jednak wzniecony ogień oczyści złoto. Choć z natury jestem osobą rzeczywiście nędzną, ta książka może pomóc usunąć brud z serc złotych bhaktów.'"

Antya 01.139 Znaczenie: Werset ten również pochodzi z Vidagdha-madhavy (1.6).

Antya 01.140 Następnie Ramananda Raya zapytał Rupę Gosvamiego o przyczyny spraw miłosnych pomiędzy Krsną a gopi, takie jak poprzednie przywiązanie, przemiany miłości, zabieganie o miłość i wymiana listów ujawniających rozbudzenie miłości gopi do Krsny.

Antya 01.141 Śrila Rupa Gosvami stopniowo poinformował Ramanandę Rayę o wszystkim, o co ten zapytał. Słysząc te wyjaśnienia wszyscy bhaktowie Śri Caitanyi Mahaprabhu przepełnili się zdumieniem.

Antya 01.141 Znaczenie: Śrila Rupa Gosvami wyjaśnił kama-likhanę w swej książce Ujjvala-nilamani (Vipralambha-prakarana 26):

sa lekhah kama-lekhah syat yah sva-prema-prakaśakah

yuvatya yuni yuna ca yuvatyam samprahiyate

"Wymiana listów między młodym chłopcem a młodą dziewczyną dotycząca rozbudzenia ich przywiązania do siebie jest nazywana kama-lekha."

Antya 01.142 Doświadczając nagłego przywiązania do Krsny [purva-raga], Śrimati Radharani myślała "Odkąd usłyszałam imię osoby zwanej Krsna, straciłam praktycznie zdrowy rozsądek. Jest poza tym druga osoba, która tak gra na Swoim flecie, że po usłyszeniu jego wibracji w Moim sercu pojawia się ogromne szaleństwo. Jest też jeszcze inna osoba, do której przywiązał się Mój umysł, gdy zobaczyłam na Jej portrecie piękny, podobny błyskawicy blask. Tak więc myślę, że jestem wielce potępiona, jako że jednocześnie przywiązałam się do trzech osób. Dlatego lepiej byłoby, gdybym umarła."

Antya 01.142 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Vidagdha-madhavy (2.9).

Antya 01.143 "Moja droga przyjaciółko, niezwykle trudno jest wyleczyć te palpitacje serca Śrimati Radharani. Gdyby nawet ktoś zastosował jakieś środki medyczne, skończyłoby się to jedynie zniesławieniem."

Antya 01.143 Znaczenie: Ten werset (Vidagdha-madhava 2.8) wypowiedziała Sama Śrimati Radharani.

Antya 01.144 "O najpiękniejszy, artystyczny powab Twego obrazu wyryty jest w Moim umyśle. Skoro mieszkasz w Mym umyśle, gdziekolwiek pragnę pobiec, będąc poruszoną Twoim odbiciem, przekonuję się, że Ty, Mój przyjacielu, blokujesz Mi drogę."

Antya 01.144 Znaczenie: Werset ten (Vidagdha-madhava 2.33) został napisany w języku prakrta, a nie w sanskrycie. Gdy przetłumaczymy go na sanskryt, brzmi w ten oto sposób:

dhrtva praticchanda-gunam sundara mama mandire tvam vasasi

tatha tatha runatsi balitam yatha yatha cakita palaye

Znaczenie pozostaje to samo, ale rdzenny język jest odmienny. Werset ten wypowiedział Madhumangala do Śri Krsny.

Antya 01.145 "Ta dziewczyna zaczyna nagle drżeć widząc przed sobą pawie pióra. Gdy czasem zobaczy naszyjnik z gunja [małych muszli], roni łzy i głośno krzyczy. Nie wiem, jaki to rodzaj nowego ekstatycznego wpływu przeniknął serce tej biednej dziewczyny. Rozbudziło to w Niej taneczną skłonność muzyka tworzącego wspaniałe, niesłychane tańce na scenie."

Antya 01.145 Znaczenie: Werset ten (Vidagdha-madhava 2.15) wypowiedziała Mukhara, babka Pana Krsny, podczas rozmowy z babką Radharani, Paurnamasi.

Antya 01.146 Śrimati Radharani powiedziała do Swej wiernej towarzyszki Viśakhy: "Moja droga przyjaciółko, jeśli Krsna nie będzie dla Mnie łaskawy, nie masz po co płakać, gdyż nie będzie w tym żadnej twojej winy. Będę wtedy musiała umrzeć, ale proszę, zrób później dla Mnie jedną rzecz - żeby spełnić Moją ceremonię pogrzebową, umieść Moje ciało tak, by Me ramiona niczym pnącza obejmowały drzewo tamala, tak abym mogła spokojna pozostać na zawsze we Vrndavanie. Jest to Moja ostatnia prośba." (Vidagdha-madhava 2.47)

Antya 01.147 Ramananda Raya zapytał: "Czym charakteryzuje się miłość emocjonalna?" Rupa Gosvami odpowiedział: "Natura emocjonalnej miłości do Krsny jest taka.

Antya 01.148 "'Mój drogi piękny przyjacielu, jeśli ktoś rozwija miłość do Boga, miłość do Krsny, syna Nandy Maharajy, zamanifestują się w jego sercu jej wszelkie gorzkie i słodkie oddziaływania. Miłość do Boga działa na dwa sposoby. Trujący efekt miłości do Boga przewyższa srogi i świeży jad węża, jednak istnieje w niej jednocześnie transcendentalne szczęście, które łagodzi i usuwa trujące działanie żmii, tak jak szczęście czerpane z wylewania na głowę nektaru. Postrzega się ją jako działającą na dwa sposoby, jednocześnie trującą i pełną nektaru.'"

Antya 01.148 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Vidagdha-madhavy (2.18). Pojawia się też w Drugim Rozdziale Madhya-lili, wersecie 52. Wypowiedziała go Paurnamasi.

Antya 01.149 Ramananda Raya pytał dalej: "Jakie są naturalne cechy rozbudzonej miłości do Boga?" Rupa Gosvami odpowiedział: "Naturalne cechy miłości do Boga są następujące.

Antya 01.150 "'Gdy słuchamy pochwał od swego ukochanego, na zewnątrz pozostajemy obojętni, lecz w sercu czujemy ból. Gdy słyszymy, że ukochany oskarża nas, traktujemy to jako żarty i odczuwamy przyjemność. Kiedy dostrzegamy wady w swym ukochanym, nie zmniejsza to naszej miłości. Jego dobre cechy także nie zwiększają naszego spontanicznego uczucia. Tak więc spontaniczna miłość trwa w każdych okolicznościach. W taki oto sposób działa w sercu spontaniczna miłość do Boga.'

Antya 01.150 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (5.4) wypowiedziała Paurnamasi, babka Radharani i matka Sandipani Muniego.

Antya 01.151 "'Słysząc o Moim okrucieństwie Radharani o podobnej księżycowi twarzy może ustanowi w Swym skrzywdzonym sercu pewien rodzaj tolerancji. Lecz potem może zwrócić się przeciwko Mnie. Co więcej, obawiając się pożądliwych pragnień przywołanych łukiem strasznego Kupidyna może nawet porzucić Swoje życie. Niestety! Nierozsądnie wyrwałem z korzeniami delikatne pnącze Jej pragnienia właśnie wtedy, gdy było gotowe wydać owoc.'

Antya 01.151 Znaczenie: Będąc bardzo okrutnym dla Śrimati Radharani Krsna żałuje tego w ten sposób (Vidagdha-madhava 2.40).

Antya 01.152 "'Moja droga przyjaciółko, pragnąc szczęścia, jakie daje przebywanie z Nim i Jego uściski, lekceważyłam nawet starszych od Siebie i osłabła przed nimi Moja nieśmiałość i powaga. Co więcej, chociaż jesteś najdroższą Mi przyjaciółką, droższą niż własne życie, sprawiłam ci tyle kłopotów. W istocie porzuciłam nawet ślub oddania Swemu mężowi, ślub zachowywany przez najwznioślejsze z kobiet. O, niestety! Chociaż On teraz lekceważy Mnie, jestem tak grzeszna, że nadal mimo to żyję. Dlatego muszę przekląć Swoją tak zwaną cierpliwość.'

Antya 01.152 Znaczenie: Werset ten wypowiada Śrimati Radharani (Vidagdha-madhava 2.41) do Swojej zaufanej przyjaciółki Viśakhadevi.

Antya 01.153 "'Zajęta byłam swawolnymi czynnościami we własnym domu i z powodu dziecięcej naiwności nie odróżniałam dobra od zła. Czy zatem właściwe jest z Twojej strony, że zmusiłeś nas do tak dużego przywiązania do Siebie, a potem nas opuściłeś? Teraz jesteś wobec nas obojętny. Czy myślisz, że jest to właściwe?'

Antya 01.153 Znaczenie: Ten werset (Vidagdha-madhava 2.46) wypowiedziała Śrimati Radharani do Krsny.

Antya 01.154 "'Nasze serca są tak zanieczyszczone nieszczęsnymi okolicznościami, że z pewnością zmierzamy do królestwa Plutona. Niemniej jednak Krsna nie porzuca Swojego pięknego miłosnego uśmiechu, który pełen jest oszukańczych sztuczek. O Śrimati Radharani, jesteś bardzo inteligentna, jak więc mogłaś rozwinąć tak wielkie miłosne uczucie do tego podstępnego rozpustnika z sąsiedztwa pasterzy?'

Antya 01.154 Znaczenie: Ten werset (Vidagdha-madhava 2.37) wypowiedziała do Śrimati Radharani Jej druga zaufana przyjaciółka Lalita-sakhi.

Antya 01.155 "'O Panie Krsno, jesteś niczym ocean. Z dużej odległości dotarła do Ciebie rzeka Śrimati Radharani zostawiając daleko za Sobą drzewo Swego męża, przedzierając się przez most konwenansów społecznych i przemocą przekraczając wzgórza starszych krewnych. Przybywając tutaj z powodu świeżych uczuć miłości do Ciebie, rzeka ta uzyskała teraz Twoje schronienie. Lecz Ty falami nieprzychylnych słów próbujesz Ją zawrócić. Czemu szerzysz takie nastawienie?"'

Antya 01.155 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (3.9) wypowiedziała do Pana Krsny babka Śrimati Radharani Paurnamasi.

Antya 01.156 Śrila Ramananda Raya pytał dalej: "Jak opisałeś Vrndavanę, wibracje transcendentalnego fletu oraz związek między Krsną a Radhiką?

Antya 01.157 "Powiedz mi, proszę, to wszystko, jako że twoje zdolności poetyckie są wspaniałe." Po ofiarowaniu pokłonów Ramanandzie Rayi, Rupa Gosvami zaczął stopniowo odpowiadać na jego pytania.

Antya 01.158 "'Słodki, pachnący miód sączący się z nowowyrosłych pączków mango raz za razem przyciąga grupy trzmieli. Las ten drży w łagodnych podmuchach wiatrów wiejących z porośniętych drzewami sandałowymi wzgórz Malaja. W ten sposób las Vrndavany zwiększa Moją transcendentalną przyjemność.'

Antya 01.158 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (1.23) wypowiedział Sam Pan Krsna.

Antya 01.159 "'Mój drogi przyjacielu, wiele jest transcendentalnych pnączy i drzew w tym lesie Vrndavany. Wierzchołki pnączy są obsypane kwiatami, a odurzone trzmiele brzęczą wokół nich sprawiające przyjemność uchu pieśni, które prześcigają nawet hymny wedyjskie.'

Antya 01.159 Znaczenie: Jest to werset z Vidagdha-madhavy (1.24), który wypowiedział Pan Balarama do Swojego przyjaciela Śridamy.

Antya 01.160 "'Mój drogi przyjacielu, ten las Vrndavany na różne sposoby sprawia wielką przyjemność naszym zmysłom. Gdzieś tam grupami śpiewają trzmiele, a w niektórych miejscach łagodne podmuchy wiatru chłodzą całą atmosferę. Gdzie indziej tańczą pnącza i gałęzie drzew, kwiaty mallika rozsiewają swój zapach, a nadmiar soku z owoców granatu spływa bezustannym deszczem.'

Antya 01.160 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (1.31) wypowiedział Pan Krsna do Swojego przyjaciela, pasterza Madhumangali.

Antya 01.161 "'Flet rozrywek Krsny ma długość trzech palców i wysadzany jest klejnotami indra-nila. Na końcach ma pięknie lśniące klejnoty aruna [rubiny], a w środku pokrywa go rozpalone diamentami złoto. Ów pomyślny, sprawiający przyjemność Krsnie flet lśni w Jego ręku transcendentalnym blaskiem.'

Antya 01.161 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (3.1) wypowiedziała Paurnamasi, babka Radharani, do Lalitadevi.

Antya 01.162 "'Mój drogi przyjacielu flecie, wydaje się, że narodziłeś się w bardzo dobrej rodzinie, ponieważ twoją siedzibą są ręce Śri Krsny. Od urodzenia jesteś prosty i wcale nie jesteś oszustem. Dlaczego więc przyjąłeś inicjację do tej niebezpiecznej mantry, która urzeka zgromadzone gopi!'

Antya 01.162 Znaczenie: Ten werset (Vidagdha-madhava 5.17) wypowiedziała Śrimati Radharani.

Antya 01.163 "'Mój drogi przyjacielu flecie, w istocie masz pełno otworów czy wad. Jesteś lekki, twardy, niesoczysty i pełen sęków. Lecz jaki to rodzaj pobożnych czynności sprawił, iż zostałeś zaangażowany w służbę, którą jest otrzymywanie pocałunków Pana i uścisków Jego rąk?'

Antya 01.163 Znaczenie: Werset ten (Vidagdha-madhava 4.7) wypowiedziała Candravali-sakhi, gopi będąca rywalką Śrimati Radharani.

Antya 01.164 "'Transcendentalna wibracja fletu Krsny zatrzymała ruchy deszczowych chmur, wprawiła w całkowite osłupienie Gandharvów i zakłóciła medytację wielkich świętych osób, takich jak Sanaka i Sanandana. Wzbudziła zdumienie w Panu Brahmie, wywołała ogromną ciekawość, która poruszyła umysł Bali Maharajy, będącego zazwyczaj mocno skupionym. Spowodowała również, że Maharaja Ananta, nosiciel planet, zawirował wkoło i przebił mocne okrywy wszechświata. Zatem dźwięk fletu w rękach Krsny stworzył zdumiewającą sytuację.'

Antya 01.164 Znaczenie: Ten werset (Vidagdha-madhava 1.27) wypowiedział przyjaciel Krsny, pasterz Madhumangala.

Antya 01.165 "'Piękno oczu Krsny przewyższa urodę białego kwiatu lotosu, Jego żółte szaty prześcigają blask świeżych upiększeń z kunkumy, a ozdoby z wybornych leśnych kwiatów prześcigają tęsknotę za najlepszymi szatami, zaś przepychem piękna Swego ciała przyciąga umysł bardziej niż klejnoty znane jako marakata-mani [szmaragdy].'

Antya 01.165 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (1.17) wypowiedziała Paurnamasi.

Antya 01.166 "'O najpiękniejsza przyjaciółko, przyjmij, proszę, Najwyższą Osobę Boga, który stoi przed Tobą pełen transcendentalnego szczęścia. Obwódki Jego oczu wędrują z jednej strony na drugą, a brwi na podobnej lotosowi twarzy poruszają się wolno niczym trzmiele. Stojąc z prawą stopą opartą poniżej kolana lewej nogi, ze środkową częścią ciała zgiętą w trzech miejscach i nachyloną wdzięcznie szyją, przykłada Swój flet do ściągniętych ust i przebiega po nim palcami.'

Antya 01.166 Znaczenie: Ten werset pochodzi z Lalita-madhava-nataki (4.27), dziesięcioaktowej sztuki Śrila Rupy Gosvamiego. Wypowiada go Lalitadevi.

Antya 01.167 "'O pięknolica, kim jest ta twórcza osoba stojąca przed nami? Ostrymi dłutami Swych miłosnych spojrzeń rozbija twarde kamienie oddania wielu kobiet dla ich mężów, a blaskiem Swego ciała, które przewyższa świetność niezliczonych szmaragdów jednocześnie tworzy sekretne miejsca spotkań dla Swoich rozrywek.'

Antya 01.167 Znaczenie: Ten werset (Lalita-madhava 1.52) wypowiada Radharani do Lalitadevi.

Antya 01.168 "'Moja droga przyjaciółko, Ten będący uosobieniem świeżej młodości Pan Śri Krsna, księżyc w rodzinie Nandy Maharajy, jest tak piękny, że pokonuje urok cennych klejnotów. Wszelka chwała wibracji Jego fletu, gdyż przebiegle niszczy ona cierpliwość czystych kobiet, rozluźniając ich pasy i ciasne ubrania.'

Antya 01.168 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Lalita-madhavy (1.49), a wypowiedziała go Lalitadevi do Radharani.

Antya 01.169 "'Urok oczu Śrimati Radharani przemocą niszczy piękno świeżo wyrosłych błękitnych kwiatów lotosu, a piękno Jej twarzy przewyższa piękno całego lasu rozkwitłych lotosów. Wydaje się, że blask Jej ciała stawia nawet złoto w przykrym położeniu. W taki oto sposób we Vrndavanie budzi się wspaniałe, niesłychane piękno Śrimati Radharani.'

Antya 01.169 Znaczenie: Jest to werset z Vidagdha-madhavy (1.32). Wypowiedziała go Paurnamasi.

Antya 01.170 "'Chociaż blask księżyca z początkiem nocy jaśnieje, w ciągu dnia zanika. Podobnie, chociaż lotos jest piękny za dnia, zamyka się w nocy. Ale, o Mój przyjacielu, twarz Mojej najukochańszej Śrimati Radharani zawsze jest jasna i piękna, tak za dnia, jak i w nocy. Do czegóż zatem można porównać Jej twarz?'

Antya 01.170 Znaczenie: Ten werset ( Vidagdha-madhava 5.20) wypowiedział Śri Krsna do Madhumangali.

Antya 01.171 "'Gdy Śrimati Radharani uśmiecha się, fale radości wypływają na Jej policzki, a wygięte w łuk brwi tańczą niczym łuk Kupidyna. Jej spojrzenie jest tak urzekające, że przypomina tańczącego trzmiela, który z powodu odurzenia porusza się chwiejnie. Ten trzmiel użądlił baldaszek Mojego serca.'

Antya 01.171 Znaczenie: Ten werset z Vidagdha-madhavy (2.51) również wypowiedział Pan Krsna.

Antya 01.172 Po usłyszeniu tych wyrecytowanych przez Rupę Gosvamiego wersetów Śrila Ramananda Raya powiedział: "Twoje wyrażenia poetyckie są niczym bezustanny deszcz nektaru. Łaskawie pozwól mi usłyszeć część wprowadzającą do drugiego dramatu."

Antya 01.173 Śrila Rupa Gosvami powiedział: "W twojej obecności, która jest niczym jaśniejące promienie słońca, jestem tak znikomy jak światło robaczka świętojańskiego.

Antya 01.174 "Zuchwalstwem z mojej strony jest nawet otwieranie ust w twojej obecności." Powiedziawszy to, wyrecytował werset wprowadzający do Lalita-madhavy.

Antya 01.175 "'Cudowne, podobne księżycowi chwały Mukundy wywołują rozpacz na przypominających lotosy twarzach żon demonów i są niedolą dla ich wzniesionych piersi, będących niczym lśniące ptaki cakravaka. Chwały te jednakże sprawiają przyjemność wszystkim Jego bhaktom, którzy są jak ptaki cakora. Oby chwały te były dla was wszystkich wiecznym źródłem przyjemności.'"

Antya 01.175 Znaczenie: Jest to pierwszy werset Pierwszego Aktu Lalita-madhavy.

Antya 01.176 Gdy Śrila Ramananda Raya zapytał następnie o drugi werset wprowadzający, Śrila Rupa Gosvami nieco się zawahał, niemniej jednak zaczął czytać.

Antya 01.177 "'Podobny księżycowi Najwyższa Osoba Boga, który znany jest jako syn matki Śaci, pojawił się teraz na Ziemi, by szerzyć pełną oddania miłość do Siebie. Jest On cesarzem społeczności braminów, może rozproszyć wszelką ciemność ignorancji i kontrolować umysły wszystkich na świecie. Oby ten wschodzący księżyc obdarzył nas wszelką pomyślnością.'

Antya 01.177 Znaczenie: Jest to trzeci werset z Pierwszego Aktu Vidagdha-madhavy.

Antya 01.178 Chociaż Śri Caitanya Mahaprabhu w duchu był bardzo zadowolony, gdy usłyszał ten werset, przemówił jednak tak, jakby był rozgniewany.

Antya 01.179 "Twoje wzniosłe poetyckie opisy smaków rozrywek Pana Krsny są jak ocean nektaru. Lecz dlaczego wtrąciłeś tę fałszywą modlitwę o Mnie? Jest ona niczym kropla wstrętnego ługu."

Antya 01.180 Śrila Ramananda Raya zaoponował: "To wcale nie jest ług. To odrobinka kamfory, którą dodał on do nektaru swojej wzniosłej poetyckiej ekspresji."

Antya 01.181 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Mój drogi Ramanando Rayo, radujesz się słuchając tych poetyckich ekspresji, lecz Ja słysząc je wstydzę się, jako że ogół ludzi będzie żartował sobie z tematu tego wersetu."

Antya 01.182 Ramananda Raya powiedział: "Ludzie nie będą żartować, odczują raczej wielką przyjemność słuchając takiej poezji, gdyż przypomnienie na wstępie wielbionego Bóstwa przynosi szczęście."

Antya 01.183 Ramananda Raya zapytał: "Zgodnie z którym podziałem stylów wchodzą aktorzy?" Wtedy Rupa Gosvami szczególnie zaczął omawiać ten temat.

Antya 01.184 "'Tańcząc na scenie po zabiciu władcy niecywilizowanych ludzi [Kamsy] Pan Krsna, mistrz wszelkich sztuk, przyjmie w odpowiednim czasie rękę Śrimati Radharani, która posiada wszelkie transcendentalne atrybuty.' (Lalita-madhava 1.11)

Antya 01.185 "To wprowadzenie fachowo określa się jako udghatyaka, a cała scena nosi nazwę vithi. Jesteś takim znawcą dramatycznej ekspresji, że w twojej obecności każda z moich wypowiedzi jest niczym fala oceanu zuchwałości.

Antya 01.185 Znaczenie: W związku z tym Śrila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura ponownie cytuje następujący werset z Sahitya-darpany (6.288):

udghatyakah kathodghatah prayogatiśayas tatha

pravartakavalagite panca prastavana-bhidah

Tak więc fachowe nazwy pięciu rodzajów scen wprowadzających do dramatu wymienia się kolejno jako: udghatyaka, kathodghata, prayogatiśaya, pravartaka i avalagita. Kiedy Śrila Ramananda Raya zapytał Śrila Rupę Gosvamiego, którą z tych pięciu scen zastosował, aby zrealizować techniczne wprowadzenie do swego dramatu Lalita-madhava, Rupa Gosvami odpowiedział, że wykorzystał wprowadzenie fachowo określane jako udghatyaka. Według Bharati-vrtti stosuje się trzy fachowe określenia, którymi są: prarocana, vithi i prahasana. Toteż Rupa Gosvami również wspomina o vithi, które jest fachową nazwą pewnego rodzaju ekspresji. Zgodnie z Sahitya-darpaną (6.520):

vithyam eko bhaved ankah kaścid eko 'tra kalpyate

akaśa-bhasitair uktaiś citram pratyuktim aśritah

Początek dramatu zwany vithi składa się tylko z jednej sceny. W scenie tej jeden z bohaterów wchodzi na deski sceniczne i za pośrednictwem przeciwstawnych stwierdzeń wypowiadanych przez głos z nieba (spoza sceny) wprowadza bogaty smak małżeński oraz do pewnego stopnia inne smaki. Podczas wprowadzenia zostają zasiane wszystkie nasiona sztuki. Jest ono określane jako udghatyaka, ponieważ aktor tańczy na scenie. Termin ten wskazuje również na to, że na scenę wchodzi pełny księżyc. W tym przypadku, gdy słowo natata ("taniec na scenie") zostaje połączone z księżycem, ma ono niejasne znaczenie, ale kiedy jest połączone z Krsną, jego znaczenie staje się bardzo wyraźne, a zatem ten rodzaj wprowadzenia nosi nazwę udghatyaka.

Rozmawiając o tym ze Śrila Rupą Gosvamim, Śrila Ramananda Raya używał niezwykle fachowych terminów. Rupa Gosvami przyznał, że Śrila Ramananda Raya był gruntownie wykształconym erudytą w dziedzinie autentycznej kompozycji dramatycznej. Tak więc choć Śrila Rupa Gosvami potrafił udzielić odpowiedzi na pytania Śrila Ramanandy Rayi, to jednak powodowany swą pokorą Vaisnavy przyznał, że jego słowa były zuchwalstwem. W rzeczywistości zarówno Rupa Gosvami, jak i Ramananda Raya byli uczonymi ekspertami w komponowaniu poezji i przedstawianiu jej ściśle według Sahitya-darpany i innej literatury wedyjskiej.

Antya 01.186 "'Aby wyjaśnić niezrozumiałe słowo, ludzie zazwyczaj łączą je z innymi słowami. Tego rodzaju próba nosi nazwę udghatyaka.'"

Antya 01.186 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Sahitya-darpany (6.289).

Antya 01.187 Gdy Ramananda Raya poprosił Śrila Rupę Gosvamiego, by dalej mówił o różnych częściach sztuki, Śrila Rupa Gosvami pokrótce zacytował swą Lalita-madhavę.

Antya 01.188 "'Kurz na drodze wzniesiony przez krowy i cielęta stwarza pewien rodzaj ciemności wskazujący na to, że Krsna powraca z pastwiska do domu. Wieczorny mrok też pobudza gopi do spotkania z Krsną. Tak więc rozrywki gopi i Krsny okrywa pewien rodzaj transcendentalnej ciemności, dlatego nie jest możliwe, by ujrzeli je zwykli znawcy Ved.'

Antya 01.188 Znaczenie: Ten werset z Lalita-madhavy (1.23) wypowiedziała Paurnamasi podczas rozmowy z Gargi.

Krsna oznajmia w Bhagavad-gicie: traigunya-visaya veda nistrai-gunyo bhavarjuna. Tak więc radzi Arjunie wznieść się ponad siły natury materialnej, gdyż cały system wedyjski zapełniają opisy związane z sattva-guną, rajo-guną i tamo-guną. Zazwyczaj ludzie okryci są cechą rajo-guny, dlatego nie są w stanie zrozumieć rozrywek Krsny z gopi Vrajy. A jeszcze bardziej zakłóca ich zdolność pojmowania cecha tamo-guny. Jednak we Vrndavanie gopi zdają sobie sprawę z tego, że wśród tumanów piasku jest Krsna, choć okrywa go mglista ciemność kurzu. One we wszystkim potrafią dostrzec Jego rękę, ponieważ są Jego najwyższej kategorii bhaktami. Tak więc bhaktowie nawet podczas ciemności czy mglistej burzy piaskowej zdają sobie sprawę z tego, co robi Krsna. Znaczenie tego wersetu jest takie, że wzniośli bhaktowie, tacy jak gopi nigdy, w żadnych okolicznościach, nie tracą Krsny ze swego pola widzenia.

Antya 01.189 "'Niech będzie wychwalany słodki dźwięk fletu Krsny, Jego autoryzowany posłaniec, jako że doskonale uwalnia Śrimati Radharani od Jej nieśmiałości i wabi Ją z Jej własnego domu do lasu.'

Antya 01.189 Znaczenie: Ten werset z Lalita-madhavy (1.24) wypowiedziała Gargi, córka Gargamuniego.

Antya 01.190 "'Moja droga przyjaciółko, kim jest ten nieustraszony młody mężczyzna? Jest tak jasny, jak błyskająca chmura i w Swych rozrywkach wędruje niczym oszalały słoń. Skąd przyszedł do Vrndavany? Niestety, Swymi niespokojnymi ruchami i urokliwymi spojrzeniami rabuje z podziemia Mego serca skarbiec Mej cierpliwości.'

Antya 01.190 Znaczenie: Ten werset (Lalita-madhava 2.11) wypowiedziała Śrimati Radharani do Swojej przyjaciółki Lalitadevi.

Antya 01.191 "'Śrimati Radharani jest Gangesem, w którym słoń Mojego umysłu czerpie przyjemność z rozrywek. Dla ptaków cakora Moich oczu jest Ona światłością jesiennego księżyca w pełni. Jest oślepiającym ornamentem, jasnym i pięknym układem gwiazd na skraju nieba Mojej piersi. Dzisiaj, teraz, zdobyłem Śrimati Radharani dzięki bardzo wzniosłemu stanowi Mego umysłu.'"

Antya 01.191 Znaczenie: Ten werset z Lalita-madhavy (2.10) wyraża myśli Pana Krsny związane z Radharani.

Antya 01.192 Słysząc to Śrila Ramananda Raya wyraził u lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu swą opinię o niezwykłej doskonałości poetyckiej ekspresji Śrila Rupy Gosvamiego i zaczął chwalić ją, jakby miał tysiące ust.

Antya 01.193 Śrila Ramananda Raya powiedział: "Nie jest to prezentacja poetycka; to nieustający deszcz nektaru. W rzeczywistości jest to istotą wszelkich ostatecznych realizacji pojawiających się w postaci sztuk.

Antya 01.194 "Wspaniałe opisy Rupy Gosvamiego są przepięknymi układami wyrażającymi sprawy miłosne. Słuchanie ich zanurzy serce i uszy każdego w wirze transcendentalnego szczęścia.

Antya 01.195 "'Jaki jest pożytek ze strzały łucznika czy poezji poety, jeśli przeszywa serce, lecz nie wywołuje zawrotu głowy?'

Antya 01.196 "Bez Twojej łaski zwykła żywa istota nie mogłaby wyrazić takich poetyckich ekspresji. Domyślam się, że obdarzyłeś go mocą."

Antya 01.197 Śri Caitanya Mahaprabhu odpowiedział: "Spotkałem Śrila Rupę Gosvamiego w Prayag. Swymi cechami urzekł i zadowolił Mnie."

Antya 01.197 Znaczenie: Najwyższa Osoba Boga nie jest stronniczy wobec jednych, a obojętny wobec innych. W rzeczywistości uwagę Najwyższej Osoby Boga można przyciągnąć służeniem, a wtedy Pan dalej upełnomocnia taką osobę do działania w taki sposób, by każdy docenił jej służbę. Potwierdza to Bhagavad-gita (4.11): ye yatha mam prapadyante tams tathaiva bhajamy aham. Krsna jest wrażliwy. Jeśli próbujemy jak najlepiej służyć Panu, On daje nam do tego moc. Krsna mówi również w Bhagavad-gicie:

tesam satata-yuktanam bhajatam priti-purvakam

dadami buddhi-yogam tam yena mam upayanti te

"Tym, którzy zawsze są Mi oddani i z miłością Mi służą, Ja daję inteligencję, która do Mnie ich prowadzi." (Bg. 10.10) Śri Caitanya Mahaprabhu obdarzył Śrila Rupę Gosvamiego Swą szczególną łaską, ponieważ ten pragnął jak najlepiej służyć Panu. Na tym polega wymiana pomiędzy bhaktą i Panem podczas wypełniania obowiązków oddania.

Antya 01.198 Śri Caitanya Mahaprabhu chwali metafory i inne literackie ozdoby transcendentalnej poezji Śrila Rupy Gosvamiego. Powiedział, że bez takich poetyckich przymiotów nie jest możliwe szerzenie transcendentalnych smaków.

Antya 01.199 Śri Caitanya Mahaprabhu poprosił wszystkich Swoich osobistych towarzyszy, by pobłogosławili Rupę Gosvamiego, tak aby mógł ciągle opisywać rozrywki Vrndavany, które pełne są emocjonalnej miłości Boga.

Antya 01.200 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział: "Starszy brat Śrila Rupy Gosvamiego, któremu na imię Sanatana Gosvami, jest tak mądrym i wykształconym erudytą, że nikt nie może się z nim równać."

Antya 01.201 Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział do Ramanandy Rayi: "Wyrzeczenie się materialnych związków u Sanatany Gosvamiego jest dokładnie takie, jak u ciebie. Ma on jednocześnie pokorę, wyrzeczenie i gruntowne wykształcenie.

Antya 01.202 "Dałem tym dwom braciom pełnomocnictwo, by udali się do Vrndavany i szerzyli literaturę bhakti.'

Antya 01.202 Znaczenie: Śri Caitanya Mahaprabhu powiedział Śrila Ramanandzie Rayi, że Sanatana Gosvami porzuciwszy wszelkie związki z materialną działalnością zaangażował się w służbę oddania. Takie wyrzeczenie jest symptomem nieskazitelnego bhakty, służącego Panu bez cienia materialnego zanieczyszczenia. Według Śri Caitanyi Mahaprabhu jest to pozycja trnad api sunicena taror api sahisnuna. Czysty bhakta wolny od reakcji materialnych cech natury, pełni służbę oddania z tolerancją podobną tolerancji drzewa. Czuje się też bardziej nieznaczny niż trawa. Taki bhakta nazywany niskincana, czyli wolny od wszelkich materialnych posiadłości, zawsze pogrążony jest w emocjonalnej miłości do Boga. Nie jest skłonny do angażowania się w jakiekolwiek zadowalanie zmysłów. Innymi słowy, wolny jest od wszelkich materialnych uwikłań, lecz angażuje się w czynności świadome Krsny. Taka mistrzowska służba oddania pełniona jest bez hipokryzji. Sanatana Gosvami, doskonały czysty bhakta, który był na tej samej platformie zrozumienia co Śrila Ramananda Raya, łączył w sobie pokorę, wyrzeczenie i dogłębną wiedzę. Sanatana Gosvami, tak jak Ramananda Raya był w pełni kompetentnym znawcą konkluzji służby oddania i dlatego był w stanie opisać taką transcendentalną wiedzę.

Antya 01.203 Śrila Ramananda Raya odpowiedział Śri Caitanyi Mahaprabhu: "Mój Panie, jesteś Najwyższą Osobą Boga, jeśli chcesz, możesz sprawić, by nawet drewniana lalka tańczyła.

Antya 01.204 "Widzę, że wszystkie te prawdy dotyczące transcendentalnych smaków, które objaśniłeś przez moje usta, są wytłumaczone w pismach Śrila Rupy Gosvamiego.

Antya 01.205 "Z powodu bezprzyczynowej łaski dla Swych bhaktów pragniesz opisać transcendentalne rozrywki we Vrndavanie. Każdy, kto ma moc, aby to uczynić, może cały świat umieścić pod Twoim wpływem."

Antya 01.205 Znaczenie: Ten ustęp stanowi odpowiednik oznajmienia krsna-śakti vina nahe tara pravartana, które oznacza, że kto nie został obdarzony mocą Najwyższej Osoby Boga, Krsny, ten nie może szerzyć świętego imienia Pana na całym świecie (Cc. Antya 7.11). Czysty bhakta może głosić święte imię Pana, tak aby każdy mógł skorzystać z tego udogodnienia i w ten sposób stać się świadomym Krsny.

Antya 01.206 Następnie Śri Caitanya Mahaprabhu objął Rupę Gosvamiego i poprosił go, by ofiarował modlitwy u lotosowych stóp wszystkich obecnych tam bhaktów.

Antya 01.207 W odpowiedzi Advaita Acarya, Nityananda Prabhu oraz wszyscy pozostali bhaktowie okazali Rupie Gosvamiemu swą bezprzyczynową łaskę obejmując go.

Antya 01.208 Wszyscy bhaktowie byli oszołomieni widząc szczególną łaskę Śri Caitanyi Mahaprabhu dla Śrila Rupy Gosvamiego i dostrzegając jego osobiste cechy.

Antya 01.209 Gdy Śri Caitanya Mahaprabhu odszedł ze wszystkimi Swoimi bhaktami, również Haridasa Thakura objął Śrila Rupę Gosvamiego.

Antya 01.210 Haridasa Thakura powiedział mu: "Twoje szczęście nie ma granic. Nikt nie potraf zrozumieć chwał tego, co opisałeś."

Antya 01.211 Śri Rupa Gosvami powiedział: "Ja sam nie wiem nic. Jedyne transcendentalne słowa, które mogę wypowiedzieć, to te, do których powiedzenia inspiruje mnie Śri Caitanya Mahaprabhu.

Antya 01.211 Znaczenie: Poeta czy pisarz mający do czynienia z tematem transcendentalnym nie jest zwykłym pisarzem czy tłumaczem. Ponieważ otrzymał on pełnomocnictwo od Najwyższej Osoby Boga, wszystko, co napisze, staje się bardzo efektywne. Ta zasada upełnomocnienia przez Najwyższą Osobę Boga jest rzeczą zasadniczą. Materialistyczny poeta, który opisuje w swych wierszach materialne czynności mężczyzny i kobiety, nie może opisać transcendentalnych rozrywek Pana czy transcendentalnych konkluzji służby oddania. Dlatego Śrila Sanatana Gosvami ostrzegł wszystkich bhaktów neofitów, że nie należy słuchać osoby nie będącej Vaisnavą.

avaisnava-mukhodgirnam putam hari-kathamrtam

śravanam naiva kartavyam sarpocchistam yatha payah

(Padma Purana)

Dopóki nie jest się całkowicie czystym bhaktą Pana, nie powinno się podejmować wysiłku opisywania rozrywek Pana w formie poezji, gdyż będzie to poezja pospolita. Istnieje wiele opisów Bhagavad-gity wypowiedzianej przez Krsnę, których autorami są osoby o pospolitej świadomości, nie posiadające tej kwalifikacji, jaką jest czysta służba. Chociaż osoby takie usiłowały napisać literaturę transcendentalną, nie potrafiły jednak całkowicie zaangażować w służbę dla Krsny nawet jednego bhakty. Tego rodzaju literatura jest rzeczą pospolitą i dlatego, jak ostrzegał Śri Sanatana Gosvami, nie należy po nią sięgać.

Antya 01.212 "'Chociaż jestem najnędzniejszym z ludzi i nie mam żadnej wiedzy, Pan łaskawie obdarzył mnie natchnieniem do zapisania tej transcendentalnej literatury o służbie oddania. Dlatego składam pokłony lotosowym stopom Śri Caitanyi Mahaprabhu, Najwyższej Osobie Boga, który dał mi sposobność napisania tych ksiąg."'

Antya 01.212 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Bhakti-rasamrta-sindhu (1.1.2).

Antya 01.213 W taki oto sposób Śrila Rupa Gosvami spędzał swój czas w bliskim towarzystwie Haridasa Thakury w wielkim szczęściu rozprawiając o rozrywkach Pana Krsny.

Antya 01.214 Tak więc wszyscy bhaktowie Śri Caitanyi Mahaprabhu spędzili z Nim cztery miesiące. Później Pan pożegnał ich, a oni wrócili do Bengalu.

Antya 01.215 Jednakże Śrila Rupa Gosvami pozostał u lotosowych stóp Śri Caitanyi Mahaprabhu, a gdy nadszedł czas święta Dola-yatra, z wielkim zadowoleniem obejrzał je wraz z Panem.

Antya 01.216 Kiedy skończył się festiwal Dola-yatra Śri Caitanya Mahaprabhu pożegnał też Rupę Gosvamiego. Pan obdarzył go mocą i wszelkimi łaskami.

Antya 01.217 Pan powiedział: "Idź teraz do Vrndavany i pozostań tam. Możesz tu przysłać swego starszego brata, Sanatanę.

Antya 01.218 "Gdy dotrzesz do Vrndavany, pozostań tam, głoś transcendentalną literaturę i odkryj zagubione święte miejsca.

Antya 01.219 "Ustanów służbę dla Pana Krsny i nauczaj smaków służby oddania pełnionej dla Niego. Ja także jeszcze raz udam się do Vrndavany."

Antya 01.220 Mówiąc to Śri Caitanya Mahaprabhu objął Rupę Gosvamiego, który następnie umieścił lotosowe stopy Pana na swojej głowie.

Antya 01.221 Śrila Rupa Gosvami pożegnał wszystkich bhaktów Śri Caitanyi Mahaprabhu i drogą przez Bengal wrócił do Vrndavany.

Antya 01.222 Tak więc opisałem drugie spotkanie Rupy Gosvamiego ze Śri Caitanyą Mahaprabhu. Każdy, kto słucha o tym zdarzeniu, z pewnością osiągnie schronienie Śri Caitanyi Mahaprabhu.

Antya 01.223 Modląc się u lotosowych stóp Śri Rupy i Śri Raghunathy, zawsze pragnąc ich miłosierdzia, ja, Krsnadasa, opowiadam Śri Caitanya-caritamrtę, podążając w ich ślady.

W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Pierwszego Rozdziału Antya-lili Śri Caitanya-caritamrty, opisującego drugie spotkanie Śrila Rupy Gosvamiego ze Śri Caitanyą Mahaprabhu.